Quy hoạch phát triểnnhân lực tỉnh vĩnh phúC ĐẾn năM 2020 Vĩnh Phúc, tháng 12 năm 2011

- Nâng cao toàn diện chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh, bền vững trong quá trình CNH, HĐH, hội nhập quốc tế và phát triển nền kinh tế tri thức.

- Chỉ ra được số lượng, chất lượng, cơ cấu và trình độ nhân lực; hầu hết nhân lực phải được tốt nghiệp THCS và được đào tạo, đào tạo nghề phù hợp với sức khoẻ, khả năng cá nhân;

- Phát triển toàn diện giáo dục và đào tạo, tạo sự chuyển biến rõ rệt về chất lượng. Tích cực phân luồng học sinh sau trung học cơ sở và trung học phổ thông.

- Đảm bảo phấn đấu để cán bộ lãnh đạo quản lý, công chức, viên chức là nền tảng nhân lực chất lượng cao chuẩn về trình độ, phong cách, kỷ cương, năng lực. Xây dựng đội ngũ cán bộ có chuyên môn giỏi, trình độ cao làm công tác xây dựng Đảng, đoàn thể và trong các lĩnh vực quản lý nhà nước về kinh tế, kỹ thuật, văn hoá, xã hội.

- Phát triển nhanh nhân lực những ngành, lĩnh vực mà Vĩnh Phúc có lợi thế so sánh.

- Đầu tư phát triển mạnh các cơ sở đào tạo, mở rộng sắp xếp hợp lý quy mô giáo dục chuyên nghiệp và dạy nghề, nhất là bậc cao đẳng, đại học, trên đại học. Xây dựng Vĩnh Phúc thành trung tâm đào tạo nguồn nhân lực đạt chuẩn chất lượng và chất lượng cao trong khu vực và của cả nước.

- Gắn đào tạo với nhu cầu sử dụng, đào tạo theo địa chỉ.

- Hầu hết thanh niên từ 15-18 tuổi có bằng tốt nghiệp THCS và tiếp tục vào học THPT, BT THPT, TCCN, trung cấp nghề.

- Cán bộ quản lý, cán bộ hành chính sự nghiệp, cán bộ chuyên trách, công chức cấp xã đạt chuẩn theo quy định và đạt tỷ lệ trên chuẩn nhất định (đối với 4 chức danh chuyên môn) là 30-40%. Tác phong tổ chức, chỉ huy cơ bản đáp ứng yêu cầu.

- Phấn đấu đến năm 2015, tỉnh đạt khoảng 350 sinh viên/1 vạn dân; 08 bác sỹ/1 vạn dân; ít nhất 700-800 cán bộ có trình độ thạc sĩ, tiến sĩ và khoảng 500 cán bộ có đủ trình độ ngoại ngữ để có thể giao tiếp với người nước ngoài; có đội ngũ chuyên môn giỏi ở các lĩnh vực chủ yếu. Bên cạnh đó cần phải chú trọng đào tạo chuẩn về trình độ (về mặt ngoại ngữ, về trình độ tay nghề) cho lực lượng lao động hướng đi xuất khẩu.

- Phấn đấu từ nay đến 2015 cử được khoảng 70-100 cán bộ đi bồi dưỡng chuyên môn và đi đào tạo ở các lớp liên kết với nước ngoài hoặc ở nước ngoài theo yêu cầu nhiệm vụ được xác định. Đáp ứng về cơ bản cho tỉnh đối với từng loại lao động.

- Phấn đấu đến năm 2015, 66% lao động được qua đào tạo, trong đó lao động qua đào tạo nghề chiếm trên 77% (so với tổng số lao động qua đào tạo).

- Phấn đấu hàng năm đưa 1.100 lao động đi làm việc ở nước ngoài.

- Chất lượng giáo dục, đào tạo đạt mức độ cao, tất cả học sinh được học tập và hoạt động cả ngày ở trường; các nhà trường đều đạt chuẩn theo quy định của nhà nước.

- Có đội ngũ lãnh đạo quản lý, được đào tạo cơ bản, tác phong tổ chức, chỉ huy theo kịp yêu cầu của thời kỳ công nghiệp hoá và hội nhập quốc tế.

- Tỉnh đạt khoảng 450 sinh viên/ 1 vạn dân; 10 bác sỹ/1 vạn dân; cơ bản đội ngũ cán bộ công chức có đủ trình độ ngoại ngữ để có thể làm việc với người nước ngoài. Phát triển đội ngũ chuyên môn giỏi trong tất cả các lĩnh vực.

- 80% lao động được qua đào tạo, trong đó lao động qua đào tạo nghề chiếm 80% (so với tổng số lao động qua đào tạo; Phấn đấu vượt chỉ tiêu này và đạt chỉ tiêu đào tạo cho các tỉnh Đồng bằng sông Hồng theo Quyết định số 1216/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về Quy hoạch phát triển nhân lực đến năm 2020); Trong đó chú trọng đào tạo trình độ chuyên môn tốt để hướng ra xuất khẩu, nhằm tiếp thu các công nghệ hiện đại từ các nước nhận lao động trực tiếp, tạo điều kiện thuận lợi và xây dựng nền tảng nòng cốt trong sự nghiệp phát triển công nghiệp của tỉnh.

- Tỷ lệ nhân lực qua đào tạo ngành nông, lâm, thuỷ sản tăng từ 42,5% năm 2015 lên 64% năm 2020; ngành công nghiệp tăng từ mức 86% năm 2015 lên 94% năm 2020, ngành xây dựng tăng từ mức 56% năm 2015 đến 67% năm 2020; ngành dịch vụ tăng từ 84% năm 2015 lên khoảng 89,4% năm 2020.

- Phấn đấu hàng năm đưa 1.500 - 2.000 lao động đi làm việc ở nước ngoài.

IV. ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NHÂN LỰC

Quan tâm nâng cao chất lượng giáo dục các cấp làm nền tảng để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; Xây dựng cơ cấu nhân lực hợp lý; Nâng cao chất lượng, hiệu quả đào tạo nghề, đảm bảo thiết thực, hợp lý, gắn đào tạo với sử dụng.

+ Bậc sơ cấp nghề: 268.710 người, chiếm 58,1%;

+ Bậc trung cấp nghề: 73.760 người (chiếm 16%); bậc trung cấp chuyên nghiệp: 34.076 người (7,4%)

+ Bậc cao đẳng nghề: 15.820 người (3,4%); bậc cao đẳng: 17.543 người (3,8%).

+ Bậc đại học: 50.530 người (10,9%) và bậc trên đại học: 1.861 người (chiếm 0,4 %)

Năm 2020, số nhân lực đào tạo ở bậc sơ cấp nghề: 340.120 người, chiếm 53,1%;

+ Bậc trung cấp nghề: 130.660 người (20,4%); bậc trung cấp chuyên nghiệp: 38.600 người (6,0%)

+ Bậc cao đẳng nghề: 41.220 người (6,4%); bậc cao đẳng: 19.400 người (3,0%)

+ Bậc đại học: 66.160 người (10,3%) và bậc trên đại học: 3.840 người (chiếm 0,6%).

Hình 1: Cơ cấu lao động qua đào tạo toàn nền kinh tế đến năm 2020



Nguồn: Theo tính toán của nhóm tư vấn nghiên cứu dự án.

2. Phát triển nhân lực chia theo ngành/ lĩnh vực

2.1. Nhân lực khối ngành Công nghiệp - Xây dựng

- Về số lượng: Nhân lực trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng tăng từ 139.690 người (chiếm 22,86%) năm 2010 lên 215.000 người năm 2015 (chiếm 30,5%) và 305.000 người (chiếm 38,13%) vào năm 2020; trong đó nhân lực ngành công nghiệp tăng lên 124.152 người vào năm 2015 và 189.100 người năm 2020; nhân lực ngành xây dựng sẽ tăng lên 90.848 người năm 2015 và 115.900 người năm 2020.

- Về chất lượng: Tỷ lệ nhân lực qua đào tạo khu vực công nghiệp và xây dựng tăng từ 69% năm 2010 lên 73% năm 2015 và 80% năm 2020.

Có từ 31,5% đến 34% tỷ lệ lao động khối ngành công nghiệp - xây dựng cần đào tạo bồi dưỡng trong tổng số lao động đã qua đào tạo của khối ngành. Trong đó, đối tượng cần đào tạo bồi dưỡng chủ yếu là đội ngũ lao động qua đào tạo nghề các bậc.

+ Bậc sơ cấp nghề chiếm 59,94% năm 2015 và giảm còn 56,25% năm 2020,

+ Bậc trung cấp nghề chiếm 22,86% năm 2015 và tăng lên 29,94% năm 2020; bậc trung cấp chuyên nghiệp chiếm 7,39% năm 2015 và 5,72% năm 2020,

+ Bậc cao đẳng nghề chiếm 1,24% năm 2015 và 3,05% năm 2020; bậc cao đẳng chiếm 2,41% năm 2015 và chiếm 1,79 % năm 2020,

+ Bậc đại học và trên đại học chiếm 7,17% năm 2015 và chiếm 5,84% năm 2020.

Trong lĩnh vực xây dựng tỷ lệ nhân lực qua đào tạo tăng từ 45% năm 2010 lên 56% năm 2015 và 67% năm 2020, trong đó:

+ Bậc sơ cấp nghề chiếm 57,76% năm 2015 và giảm xuống còn 55,67% năm 2020,

+ Bậc trung cấp nghề chiếm 18,94% năm 2015 và tăng lên 23,25% năm 2020; bậc trung cấp chuyên nghiệp chiếm 8,32% và giảm xuống còn 6,65% năm 2020,

+ Bậc cao đẳng nghề chiếm 2,83% năm 2015 và lên 4,78% năm 2020; bậc cao đẳng chiếm 2,26% và chiếm 1,55% năm 2020,

Trong tổng số lao động đã qua đào tạo của khối ngành, tỷ lệ lao động ngành xây dựng cần đào tạo bồi dưỡng từ 40% đến 43,5%. Do khoa học công nghệ và kỹ thuật áp dụng vào ngành luôn thay đổi rất nhanh nên nhân lực ngành cần phải được bồi dưỡng thường xuyên, bổ sung cập nhật những kiến thức, công nghệ mới để áp dụng vào sản xuất mang lại hiệu quả kinh tế cao.

+ Trình độ sơ cấp nghề 83.049 người (chiếm 43,94%) năm 2015 và 116.210 người (chiếm 41,27%) năm 2020;

+ Trình độ trung cấp nghề 26.526 người (chiếm 14,03%) năm 2015 và 48.593 người (chiếm 17,26%) năm 2020; trình độ trung cấp chuyên nghiệp 18.277 người (chiếm 9,67%) năm 2015 và 20.405 người (chiếm 7,25%) năm 2020.

+ Trình độ cao đẳng nghề 11.326 người (chiếm 5,99%) năm 2015 và 29.704 người (chiếm 10,55%) năm 2020; trình độ cao đẳng 10.027 người (chiếm 5,31%) năm 2015 và 11.791 người (chiếm 4,19%) năm 2020.

- Về số lượng: Nhân lực trong khu vực nông, lâm, thuỷ sản là 341.460 người (chiếm 55,87%) năm 2010, giảm còn 265.000 người (chiếm 37,59%) năm 2015, và 180.000 người (chiếm 22,5%) vào năm 2020. Trong đó, về cơ cấu trình độ đào tạo:

+ Trình độ sơ cấp nghề chiếm 78,01% năm 2015 và 76,44% năm 2020;
+ Trình độ trung cấp nghề chiếm 11,10% năm 2015 và 12,97% năm 2020; trình độ trung cấp chuyên nghiệp chiếm 3,06% năm 2015 và 3,09% năm 2020;

+ Trình độ cao đẳng nghề 1,51% năm 2015 và 2,40% năm 2020; trình độ cao đẳng 3,31% năm 2015 và 2,99% năm 2020;

Theo dự báo, số lao động làm việc tại khu vực nông nghiệp cần giải quyết việc làm vẫn là vấn đề cần đặc biệt quan tâm trong thời kỳ đến 2020. Đưa lao động đi làm việc ở ngoài nước là một trong những giải pháp quan trọng. Để nâng cao hiệu quả của lĩnh vực hoạt động này, cần tập trung đẩy mạnh công tác hướng nghiệp, đào tạo lao động lành nghề, đa lĩnh vực...Đến năm 2015, mỗi năm có khoảng 1.100 người đi lao động nước ngoài, đến năm 2020, mỗi năm có khoảng 1.500-2.000 người đi lao động nước ngoài.

Đến năm 2015, đội ngũ công chức, viên chức của cả tỉnh có 27.920 người, trong đó, số nhân viên sơ cấp: 684 người (chiếm 2,77%), trình độ từ trung cấp, cao đẳng: 10.801người (chiếm 43,7%), trình độ đại học và trên đại học: 13.235 người (chiếm 53,5% tổng số đội ngũ công chức, viên chức cả tỉnh). Đến năm 2020, số nhân viên không bằng: 617 người (chiếm 2,2%), trình độ từ trung cấp, cao đẳng: 11.967 người (chiếm 42,6%), trình độ đại học và trên đại học: 15.476 người (chiếm 55,2% tổng số đội ngũ công chức, viên chức cả tỉnh).

Tỷ lệ công chức, viên chức cần bồi dưỡng nâng cao chuyên môn nghiệp vụ thời kỳ 2011 – 2015: 14,6%, thời kỳ 2016 – 2020: 12,3% tổng số công chức, viên chức.

Đến năm 2015, hầu hết cán bộ quản lý, cán bộ hành chính sự nghiệp, cán bộ chuyên trách, công chức cấp xã đạt chuẩn theo quy định, thành thạo sử dụng vi tính, phấn đấu trên chuẩn từ 30-40%; ít nhất 700-800 cán bộ có trình độ thạc sĩ, tiến sĩ và khoảng 500 cán bộ có đủ trình độ ngoại ngữ để có thể giao tiếp với người nước ngoài; có đội ngũ chuyên môn giỏi ở các lĩnh vực chủ yếu. Cử 70-100 cán bộ đi đào tạo bồi dưỡng chuyên môn ở các lớp liên kết với nước ngoài hoặc ở nước ngoài theo yêu cầu nhiệm vụ được xác định. Đáp ứng về cơ bản đối với từng loại lao động.

- Đến năm 2020, có đội ngũ lãnh đạo quản lý được đào tạo cơ bản, năng lựcchuyên môn, tác phong tổ chức, chỉ huy theo kịp yêu cầu của thời kỳ công nghiệp hoá và hội nhập quốc tế; cơ bản đội ngũ cán bộ công chức có đủ trình độ ngoại ngữ để có thể làm việc với người nước ngoài. Phát triển đội ngũ chuyên môn giỏi trong tất cả các lĩnh vực.

- Đội ngũ doanh nhân: vào năm 2015, cả tỉnh có khoảng 10.125 doanh nhân, trong đó có 626 doanh nhân có trình độ từ thạc sỹ, tiến sỹ. Năm 2020 có khoảng 14.175 doanh nhân. Số doanh nhân có trình độ từ thạc sỹ, tiến sỹ: 928 người.

Đến năm 2020, số giáo viên, giảng viên bậc trung cấp chuyên nghiệp 1.165 người (trong đó có 31% số giáo viên có trình độ thạc sỹ trở lên); số giáo viên, giảng viên bậc cao đẳng có 1.941 người (tỷ lệ giáo viên, giảng viên có trình độ thạc sĩ trở lên đạt 62,9%); số giáo viên, giảng viên bậc đại học là 1.209 người (số giáo viên, giảng viên có trình độ thạc sĩ trở lên đạt 79%).

- Đội ngũ cán bộ Y tế, theo Quy hoạch phát triển nhân lực ngành y tế, vào năm 2015 khoảng 57 cán bộ y tế/10.000 dân (tất cả các chuyên ngành) và 78 cán bộ y tế/10.000 dân vào năm 2020; trong đó, số bác sĩ/10.000 dân là 8 bác sĩ vào năm 2015 và 10 bác sĩ/10.000 dân vào năm 2020.

Mạng lưới cơ sở đào tạo trên địa bàn tỉnh thuộc nhiều cấp quản lý khác nhau, gồm các cơ sở trực thuộc các ngành trung ương, trực thuộc các cơ quan chính quyền, quản lý tỉnh, huyện và thuộc các doanh nghiệp TƯ, doanh nghiệp các thành phần kinh tế.

- Quy hoạch khoảng 1.800 đến 2.000 ha để thu hút các trường đại học di dời từ Hà Nội về Vĩnh Phúc.
- Nghiên cứu thành lập trung tâm đào tạo đa ngành kỹ thuật cao cấp quốc gia tại Vĩnh Phúc để trở thành trung tâm đào tạo nguồn nhân lực đạt chuẩn chất lượng và chất lượng cao trong khu vực và cả nước.

- Nâng cấp trường trung học y tế và trường trung học Văn hoá- Nghệ Thuật lên trường cao đẳng trước năm 2015.

- Xây dựng và phát triển các cơ sở đào tạo năng khiếu nghệ thuật, thể dục- thể thao... (trường cao đẳng Văn hoá- Nghệ thuật).

- Nâng cấp đầu tư về mặt trang thiết bị đào tạo, dụng cụ thí nghiệm, các máy móc phục vụ thực hành và nhà xưởng thực hành và đổi mới phương pháp đào tạo, tăng thời gian thực hành cho học viên tại các xưởng thực hành, đồng bộ hoá và hiện đại hoá các trường cao đẳng kỹ thuật và công nghệ hiện có đảm bảo đào tạo lao động kỹ thuật trình độ cao và đào tạo nghề trình độ cao đẳng nghề. 

- Khuyến khích các doanh nghiệp trên địa bàn, nhất là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tham gia đào tạo nghề dưới dạng thành lập trường dạy nghề trong doanh nghiệp hoặc trong khu công nghiệp.

- Tiếp tục nâng cấp, từng bước đổi mới trang thiết bị và chương tình đào tạo ở các trung tâm giáo dục thường xuyên ở tất cả các huyện/thị để đảm bảo phần lớn nhu cầu đào tạo nghề đa dạng của người lao động phục vụ cho phát triển kinh tế địa phương; những ngành/nghề tương đối đặc biệt và yêu cầu kỹ năng, trình độ cao thì sẽ phối hợp với các trường đào tạo nghề trong khu công nghiệp trong tỉnh hoặc trong vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ để đào tạo.

Chính sách ưu đãi về tiền lương, tiền thưởng và các loại phụ cấp bằng tiền khác như ưu đãi về nhà ở, phương tiện đi lại dành cho người có bằng cấp cao, nghệ nhân, để người có trình độ cao yên tâm công tác.

Thuê nghệ nhân từ bên ngoài (kể cả Việt kiều và người nước ngoài)

4. Tổ chức đào tạo mới, đào tạo lại và bồi dưỡng nâng cao trình độ kỹ năng lao động

Dự án đào tạo lại, bồi dưỡng, nâng cao trình độ cho cán bộ lãnh đạo, quản lý.

Tổ chức đào tạo mới trong các cơ sở dạy nghề trong tỉnh:

Dự án đào tạo nghề cho các cơ sở sản xuất mới xây dựng, các dây chuyền sản xuất, máy móc, thiết bị mới: Tiến hành khảo sát tại các khu công nghiệp lớn của tỉnh để xây dựng dự án đào tạo nghề cho các ngành nghề áp dụng công nghệ mới đòi hỏi lao động có các kỹ năng nghề chuyên biệt nhằm đáp ứng nhu cầu sản xuất của doanh nghiệp.

Dự án đào tạo lao động các nghề đặc biệt: Khảo sát tại các làng nghề truyền thống để xây dựng các dự án đào tạo nghề thủ công mỹ nghệ nhằm giữ gìn và nâng cao chất lượng sản phẩm các mặt hàng truyền thống như nghề (gốm, trạm khắc gỗ,...).

5. Hợp tác quốc tế về đào tạo nhân lực

Mở rộng các hình thức hợp tác, liên kết với nước ngoài và các tỉnh để thực hiện các chương trình đào tạo lao động kỹ thuật và thu hút vốn đầu tư phát triển mạng lưới đào tạo trên địa bàn tỉnh.

- Cử người đi đào tạo ở nước ngoài.

- Mời chuyên gia, giảng viên nước ngoài tham gia đào tạo ở trong nước.

- Thu hút các nguồn vốn từ nước ngoài (ODA, FDI...) xây dựng cơ sở đào tạo ở Việt Nam: tranh thủ các nguồn vốn từ nước ngoài để nâng cao năng lực các trường nghề hiện có đảm bảo chất lượng đào tạo.