Bảng 3: Cơ cấu theo nhóm tuổi của lực lượng lao động năm 2010

Theo bảng 3, cho thấy lực lượng lao động của tỉnh Vĩnh Phúc thuộc loại trẻ, cụ thể: nhóm tuổi (15-19) chiếm 9,88% ; nhóm tuổi (20-39) là chủ yếu và có xu hướng giảm dần chiếm 36,99% ; nhóm tuổi (40-49) chiếm 13,64% và có xu hướng tăng dần, lực lượng lao động ở nhóm tuổi (50-59) chiếm 10,06%.

Năm 2010, qua nguồn số liệu thu thập được (từ các cơ sở kinh tế do nhà nước quản lý; các cơ quan quản lý nhà nước; các đơn vị hành chính, sự nghiệp) có khoảng 40% lao động trên tổng số lao động đang làm việc trong các ngành kinh tế. Trong đó: Theo giới tính: tỷ lệ nam, nữ ngày càng cân bằng hơn, tỷ lệ lao động nữ chiếm 48% (tỷ lệ này chiếm 42% năm 2007). Theo độ tuổi: lao động từ 15 đến 55 tuổi chiếm đa số trong tổng số lao động với khoảng 80%; còn lại, số lao động từ 56 đến 60 chỉ chiếm 11,2%, lao động trên 60 tuổi chỉ chiếm 8%.

II. HIỆN TRẠNG PHÁT TRIỂN NHÂN LỰC

1. Đào tạo nhân lực

1.1. Kết quả đào tạo

Năm 2010,tổng số có 38.936 người được đào tạo như sau: :

+ Trong tổng số 174.208 người (bình quân khoảng 34.841 người/năm) được đào tạo giai đoạn (2006-2010), số người được đào tạo nghề là 138.857 người; đào tạo đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp và trên đại học là 35.351 người.

Trên địa bàn tỉnh có 78 cơ sở đào tạo, trong đó có 3 trường đại học, 7 trường cao đẳng, 13 trường TCCN và 55 cơ sở có tổ chức dạy nghề (cao đẳng nghề, trung cấp nghề và trung tâm dạy nghề), trong đó địa phương quản lý 5 trường (cao đẳng 2, TCCN 3); Trung ương quản lý 8 trường (đại học 3, cao đẳng 3, TCCN 2).

Cơ sở vật chất giáo dục thường xuyên trên địa bàn tỉnh gồm có Trung tâm giáo dục thường xuyên của tỉnh và 7 Trung tâm giáo dục thường xuyên của các huyện, thị xã và tỉnh với 215 lớp, 8.863 học viên bổ túc văn hoá (hệ trung học phổ thông và trung học cơ sở), trong đó 7.666 học viên có học nghề (chiếm 86,5%) vµ 135 Trung tâm học tập cộng đồng cấp xã/phường/thị trấn.

Ngân sách nhà nước (ngân sách tỉnh và Trung ương) hµng n¨m đều bố trí kinh phí để tổ chức đào tạo, bồi dưỡng nhân lực trên địa bàn giai đoạn 2006-2010 như sau:

Tỷ trọng chi cho phát triển nhân lực (bao gồm cả chi sự nghiệp giáo dục đào tạo) trong tổng chi ngân sách của tỉnh trong những năm qua luôn ở mức trên dưới 18%, cao hơn mức trung bình của cả nước (cả nước là 12-15%). Trong thời kỳ 2011-2020, dự báo đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, tổng thu ngân sách trên địa bàn tỉnh sẽ tiếp tục tăng nhanh.

- Hiện trạng đội ngũ giảng viên, giáo viên, cán bộ quản lý

Tổng số giảng viên các trường cao đẳng, đại học, dạy nghề trên địa bàn tỉnh là 3.317 người, trong đó tổng số giảng viên cao đẳng, đại học trên địa bàn tỉnh là 1.436 người; tổng số giáo viên dạy nghề trên địa bàn tỉnh là 1.881 người, đạt bình quân 25,7 học sinh/ giáo viên.

- Về chất lượng:

+ Trình độ sau đại học: 679 người, chiếm 20,5%;

+ Trình độ đại học, cao đẳng: 1.922 người, chiếm 58%;

+ Trình độ khác: 716 người, chiếm 21,5 %;

+ Số giáo viên đạt chuẩn: 3.314 người, chiếm 93,7%;

+ Số giáo viên chưa đạt chuẩn: 221 người, chiếm 6,3%.

Hệ thống đào tạo, nhất là mạng lưới dạy nghề được quan tâm và phát triển nhanh ở 8/9 huyện, thành phố, thị xã của tỉnh; chuyển từ dạy nghề hai cấp trình độ là đào tạo nghề dài hạn và đào tạo nghề ngắn hạn sang ba cấp trình độ là sơ cấp nghề, trung cấp nghề và cao đẳng nghề; Đội ngũ giáo viên được đào tạo cơ bản, thường xuyên được bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn.

Các nghề đào tạo trình độ cao (cao đẳng nghề, trung cấp nghề) được tập trung đào tạo phục vụ khu công nghiệp như các nghề về cơ khí, công nghệ ô tô, điện, điện tử; cơ cấu ngành nghề đào tạo bước đầu đã được điều chỉnh theo nhu cầu của thị trường lao động, đáp ứng yêu cầu học nghề của người lao động và yêu cầu của doanh nghiệp sử dụng lao động; Công tác đào tạo nghề theo phương châm xã hội hoá có nhiều tiến bộ, bước đầu đã khẳng định được vị trí, vai trò đối với việc phát triển kinh tế xã hội; Chương trình dạy nghề cho lao động nông thôn, người tàn tật, người nghèo, bộ đội xuất ngũ và các đối tượng chính sách xã hội đã góp phần thực hiện chủ trương chuyển dịch cơ cấu kinh tế, chuyển dịch cơ cấu lao động, giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập và giảm nghèo.

Tuy nhiên vẫn còn một số khó khăn tồn tại trong công tác đào tạo sau đây:

- Chất lượng đào tạo, nhất là chất lượng đào tạo nghề còn một số bất cập, Đào tạo nghề chưa thực sự gắn với thị trường lao động, chưa căn cứ vào nhu cầu của xã hội nên phân bổ cơ cấu ngành nghề đào tạo chưa hợp lý. Trình độ ngoại ngữ của đội ngũ lao động ở các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài được đào tạo còn yếu.

- Hầu hết các cơ sở đào tạo nghề quy mô còn nhỏ, cơ sở vật chất kỹ thuật của các cơ sở đào tạo còn hạn chế: thiếu đất đai, nhà xưởng, trang thiết bị, máy móc, dụng cụ dạy nghề còn thiếu và lạc hậu không đồng bộ. Các thiết bị dạy nghề phần lớn là phổ thông như máy may công nghiệp, dụng cụ điện dân dụng...thiếu những trang thiết bị như máy CNC, máy tiện, máy phay, máy bào, máy hàn công nghệ cao...trang bị máy móc dạy nghề thường không theo kịp sự phát triển nhanh của thực tiễn sản xuất, sự liên thông giữa các cơ sở dạy nghề còn thấp. Sự liên thông giữa các trường dạy nghề với các trường cao đẳng, đại học còn hạn chế, đặc biệt là chưa phối hợp được với doanh nghiệp trong việc đào tạo và giải quyết việc làm cho người tham gia học nghề.

- Đội ngũ giáo viên dạy nghề (kể cả giáo viên thực hành) còn thiếu về số lượng, yếu về chất lượng. Tỷ lệ giáo viên/học sinh là 1/28 (thấp hơn so với tỷ lệ chuẩn là 1/20). Tỷ lệ giáo viên đạt chuẩn theo quy định của Tổng cục dạy nghề, Bộ LĐ-TB&XH là 87,1%. Hầu hết giáo viên ở các trung tâm dạy nghề và một bộ phận giáo viên dạy nghề ở các trường dạy nghề không đạt tiêu chuẩn theo yêu cầu của Bộ Lao động-TB&XH. Chương trình giảng dạy của nhiều nghề vẫn chưa được cập nhật, bổ sung, sửa chữa để phù hợp với yêu cầu thực tế.

- Hệ thống công cụ kiểm tra, giám sát, kiểm định và đánh giá chất lượng đội ngũ giáo viên dạy nghề (kể cả giáo viên thực hành) còn bất cập.

2. Trình độ học vấn, thể lực, tác phong

2.1 Về học vấn

Trình độ dân trí của Việt Nam nói chung và Vĩnh Phúc nói riêng khá cao so với các nước có thu nhập như Việt Nam.

Tỷ lệ người lớn biết chữ:

• 
  Của Việt Nam: 90,3%;
  
• 
  Của các nước có thu nhập thấp: 69,0%;
  
• 
  Của các nước có thu nhập trung bình: 90,0%;
  
• 
  Của Vĩnh Phúc: 90,5%;