Lêi nãi ®Çu


PhÇn IV: KÕt luËn vµ c¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn s¶n phÈm ®Æc s¶n theo ®Þnh h­íng ChØ dÉn §Þa lý vµ tªn gäi xuÊt xø



tải về 4.68 Mb.
trang14/16
Chuyển đổi dữ liệu26.11.2017
Kích4.68 Mb.
#34584
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16

PhÇn IV: KÕt luËn vµ c¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn s¶n phÈm ®Æc s¶n theo ®Þnh h­íng ChØ dÉn §Þa lý vµ tªn gäi xuÊt xø


IV-1 KÕt luËn

VI-1-1 Xu thÕ ph¸t triÓn ChØ dÉn §Þa lý vµ Tªn gäi XuÊt xø trªn thÕ giíi


- Ph¸t triÓn ChØ dÉn §Þa lý vµ Tªn gäi XuÊt xø ®· ph¸t triÓn hµng tr¨m n¨m nay ë ch©u ¢u, vµ ®ang b¾t ®Çu ph¸t triÓn t¹i nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi. Môc ®Ých b¶o hé s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng chèng l¹i sù l¹m dông danh tiÕng d­íi h×nh thøc hµng gi¶ vµ sù trµ trén vÒ s¶n phÈm lµ mét yªu cÇu cÊp b¸ch nh»m b¶o tån, n©ng cao gi¸ trÞ vµ ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm ®Æc thï, g×n gi÷ nh÷ng gi¸ trÞ v¨n hãa truyÒn thèng, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng ®Ó ph¸t triÓn n«ng th«n.

- C¸c n­íc trong khu vùc cã ®iÒu kiÖn t­¬ng ®èi gÇn víi ViÖt Nam nh­ Ind«nªxia, Ên ®é, Th¸i Lan ®· vµ ®ang cã nh÷ng nç lùc tÝch cùc trong viÖc ¸p dông c¸c quy ®Þnh vÒ ChØ dÉn §Þa lý vµo b¶o hé c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp vµ thùc phÈm. Quy chÕ 2081/92 cña céng ®ång chung Ch©u ¢u lµ c¬ së ph¸p lý ®­îc c¸c n­íc nµy lùa chän lµm c¬ së ®Ó hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p lý.

- ChØ dÉn §Þa lý lµ mét ®èi t­îng n»m trong ph¹m vi ®iÒu chØnh vÒ tµi s¶n së h÷u trÝ tuÖ cña NghÞ ®Þnh Trips sÏ ®­îc ¸p dông khi c¸c n­íc tham gia vµo WTO. V× vËy, ChØ dÉn §Þa lý cµng trë nªn quan träng trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Ngoµi ra, ChØ dÉn §Þa lý vµ Tªn gäi XuÊt xø ®ang trong qu¸ tr×nh th­¬ng th¶o ®Ó ®­a vµo quy ®Þnh cña WTO trong khu«n khæ luËt së h÷u trÝ tuÖ.

IV-1-2 Nh÷ng thÓ chÕ vÒ ChØ dÉn §Þa lý vµ Tªn gäi XuÊt xø ë ViÖt Nam

IV-1-2-1 Nh÷ng ®Æc ®iÓm tÝch cùc trong qu¸ tr×nh x©y dùng thÓ chÕ ë ViÖt Nam


  • ChØ dÉn §Þa lý vµ Tªn gäi XuÊt xø ®Òu n»m trong ph¹m vi ®iÒu chØnh cña c¸c v¨n b¶n luËt

Kinh nghiÖm ë mét sè n­íc nh­ Ên §é, Th¸i Lan v.v... cho thÊy r»ng viÖc kh«ng cã mét bé luËt riªng cho së h÷u trÝ tuÖ ®· g©y ra nh÷ng khã kh¨n cho qu¸ tr×nh vËn hµnh hÖ thèng x©y dùng chØ dÉn ®Þa lý. VÝ dô, viÖc lùa chän luËt hiÖn hµnh nµo cho viÖc b¶o hé, sö dông h×nh thøc b¶o hé trªn thÞ tr­êng nµo cho hîp lý.

So s¸nh thùc tÕ ®ã cho thÊy, mÆc dï cßn nhiÒu khã kh¨n nh­ng khung ph¸p lý cña ViÖt Nam vÒ ChØ dÉn §Þa lý vµ Tªn gäi XuÊt xø ®· cã nh÷ng tÝch cùc, ®ã lµ:

- C¸c v¨n b¶n luËt ®· ra ®êi víi nh÷ng néi dung riªng vÒ chØ dÉn vµ Tªn gäi XuÊt xø nh­ng ®· bæ sung cho nhau vµ ®· h×nh thµnh lªn ®­îc nh÷ng quy ®Þnh cña nhµ n­íc ®Ó ®iÒu chØnh ®­îc c¶ hai lo¹i s¶n phÈm nµy.

- C¸c v¨n b¶n ®· nªu ra ®­îc nh÷ng kh¸i niÖm vÒ chØ dÉn ®Þa lý, Tªn gäi XuÊt xø vµ nh÷ng b­íc c¬ b¶n ®Ó x©y dùng c¸c s¶n phÈm mang ChØ dÉn §Þa lý vµ Tªn gäi XuÊt xø nh­: ®èi t­îng ®­îc xin b¶o hé, yªu cÇu vÒ hå s¬.



  • Sù ñng hé cña c¸c c¬ quan nhµ n­íc, ban ngµnh

Ho¹t ®éng x©y dùng ChØ dÉn §Þa lý vµ Tªn gäi XuÊt xø ®­îc sù ñng hé cña c¸c c¬ quan ban ngµnh ®ã lµ:

- Sù trî gióp tÝch cùc cña Côc Së h÷u TrÝ tuÖ (c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc vÒ Së h÷u trÝ tuÖ) trong qu¸ tr×nh xÐt duyÖt hå s¬, chuÈn bÞ néi dung cho ho¹t ®éng trao ®æi ®Ó ®Ó s¶n phÈm ®­îc b¶o hé chÝnh trªn thÞ tr­êng, ®­a vµo c¸c néi dung trao ®æi trong c¸c tæ chøc quèc tÕ nh­: AFTA, WTO...

- C¸c bé ban ngµnh ñng hé tÝch cùc vÒ mÆt c¬ së vËt chÊt (kinh phÝ), ñng hé vµ t¹o ®iÒu kiÖn h­íng dÉn vÒ c¸c thñ tôc cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh ®¨ng b¹ s¶n phÈm vµ hoµn thiÖn thñ tôc sau ®¨ng b¹.


  • Sù ra ®êi cña LuËt Së h÷u TrÝ tuÖ sÏ thóc ®Èy cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn

Ngµy 29 th¸ng 11 n¨m 2005, LuËt Së h÷u TrÝ tuÖ ®­îc Quèc héi th«ng qua ®· cho thÊy xu thÕ chung cña qu¸ tr×nh hoµn thiÖn khung thÕ chÕ t¹i cÊp quèc gia. Trong bèi c¶nh khung thÓ chÕ cña ViÖt Nam cÇn mét sù thay ®æi ®Ó phï hîp víi c¸c quy ®Þnh cña quèc tÕ ®Æc biÖt lµ WTO, luËt ra ®êi ®· gãp phÇn hoµn thiÖn h¬n, bæ sung nh÷ng thiÕu sãt vÒ mÆt thÓ chÕ vÒ ChØ dÉn §Þa lý vµ Tªn gäi XuÊt xø nh­:

- Quy ®Þnh râ rµng vÒ quyÒn së h÷u, sö dông vµ qu¶n lý vÒ ChØ dÉn §Þa lý

- Ngoµi c¸c yÕu tè vÒ ®Þa lý th× c¸c yÕu tè vÒ con ng­êi ®­îc thÓ hiÖn râ rµng víi vai trß kü n¨ng cña ng­êi d©n, quy tr×nh kü thuËt s¶n xuÊt mang tÝnh ®Þa ph­¬ng vµ æn ®Þnh.

- C¸c yªu cÇu vÒ néi dung trong hå s¬ nh­ b¶ng m« t¶ chÊt l­îng, mèi quan hÖ chÊt l­îng vµ yÕu tè s¶n xuÊt, b¶n ®å m« t¶ vÞ trÝ ®Þa lý ®· cã yªu cÇu chøng minh vÒ mÆt khoa häc vµ b»ng chøng cô thÓ.



IV-1-2-2 H¹n chÕ trong viÖc ph¸t triÓn Tªn gäi XuÊt xø vµ ChØ dÉn §Þa lý ë ViÖt Nam


TiÕn tr×nh ¸p dông x©y dùng quyÒn b¶o hé chØ dÉn vµ Tªn gäi XuÊt xø t¹i ViÖt Nam ®­îc diÔn ra tõ n¨m 1998 nh­ng cho ®Õn nay qu¸ tr×nh nµy vÉn ch­a ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ cô thÓ:

- Khung thÓ chÕ vµ ph¸p lý ch­a hoµn thiÖn, viÖc ch­a cã c¸c quy®Þnh cô thÓ, ®Çy ®ñ vÒ ChØ dÉn §Þa lý ®· ®Æt ra cho chóng ta nh÷ng khã kh¨n. Sù ®ång nhÊt vÒ kh¸i niÖm vµ ph¹m vi ®iÒu chØnh cña c¸c v¨n b¶n luËt lµ nh÷ng khã kh¨n cho qu¸ tr×nh triÓn khai tõ c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc vÒ së h÷u trÝ tuÖ ®Õn c¸c ®¬n vÞ thùc hiÖn.

- Nh÷ng quy ®Þnh vÒ néi dung vµ ph­¬ng ph¸p ®Ó tiÕn hµnh cßn ch­a ®­îc cô thÓ. C¸ch thøc triÓn khai, nh÷ng quy ®Þnh vÒ viÖc x¸c lËp hå s¬, m« t¶ vµ ®¸nh gi¸ néi dung... ch­a ®­îc thùc thi lÇn nµo, trong khi ®ã th× hÖ thèng nghiªn cøu khoa häc vµ t­ vÊn thùc hiÖn ch­a h×nh thµnh. §iÒu ®ã ®· lµm cho qu¸ tr×nh ¸p dông thÓ chÕ vµo thùc tÕ cßn nhiÒu chång chÐo vµ kh«ng thÓ triÓn khai ®­îc.

- Vai trß cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n ch­a râ rµng, ®Æc biÖt lµ vai trß vµ chøc n¨ng cña c¸c c¬ quan Nhµ n­íc trong viÖc thùc hiÖn c¸c néi dung cña quy tr×nh x©y dùng ChØ dÉn §Þa lý vµ tªn gäi xuÊt xø.

- Quy ®Þnh cña nhµ n­íc ch­a quan t©m ®óng møc ®Õn vai trß cña c¸c tæ chøc s¶n xuÊt vµ ng­êi d©n, c¸c t¸c nh©n ngµnh hµng. ViÖc nghiªn cøu vËn dông quy tr×nh x©y dùng Tªn gäi XuÊt xø vµ ChØ dÉn §Þa lý ch­a ®­îc thóc ®Èy ngang tÇm víi ®ßi hái cña thùc tÕ t¹i c¸c ®Þa ph­¬ng.

- Quan ®iÓm vµ nhËn thøc vÒ ChØ dÉn §Þa lý vµ Tªn gäi XuÊt xø cña ViÖt Nam ch­a râ rµng, c¸c bé ngµnh quan t©m nhiÒu ®Õn Tªn gäi XuÊt xø. Trong khi ®ã, ChØ dÉn §Þa lý l¹i kh«ng ®­îc quan t©m nhiÒu mÆc dï t¸c dông cña hai h×nh thøc nµy cã lîi Ých t­¬ng ®ång. Tr¸i l¹i, LuËt Së h÷u TrÝ tuÖ na hµnh chØ ®Ò cËp ®Õn chØ dÉn ®Þa lý, cßn Tªn gäi XuÊt xø kh«ng n»m trong ph¹m vi ®iÒu chØnh cña luËt.

- ChØ dÉn §Þa lý vµ Tªn gäi XuÊt xø ch­a ®­îc qu¶ng b¸ vµ tuyªn truyÒn ®óng møc ®Ó ng­êi tiªu dïng hiÓu ®óng ý nghÜa vµ gi¸ trÞ cña chóng.

IV-1-2-3. Sù phï hîp vÒ ph­¬ng ph¸p triÓn khai ë ViÖt Nam so víi ch©u ¢u


- ViÖc ¸p dông nh÷ng néi dung cña quy chÕ 2081/92 cña Céng ®ång Chung Ch©u ¢u lµ cÇn thiÕt nh»m gióp cho c¸c s¶n phÈm cña ViÖt Nam cã thÓ ®­îc b¶o hé t¹i thÞ tr­êng ch©u ©u vµ c¸c n­íc kh¸c trªn thÕ giíi mµ kh«ng gÆp trë ng¹i vÒ mÆt thñ tôc.

- Nh­ng trong qu¸ tr×nh triÓn khai, nh÷ng néi dung triÓn khai cña ViÖt Nam trong 5 n¨m qua ch­a thùc sù phï hîp víi quy chÕ nµy, c¶ vÒ c¸c b­íc tiÕn hµnh thñ tôc b¶o hé, c¸c quy ®Þnh trong hå s¬, c¸c yªu cÇu m« t¶ ®Æc thï vÒ chÊt l­îng, lÉn ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt...



- Kinh nghiÖm cña c¸c n­íc ch©u ¢u cho thÊy: cïng víi viÖc lµm thÕ nµo ®Ó s¶n phÈm cã thÓ ®­îc b¶o hé d­íi chØ dÉn vµ Tªn gäi XuÊt xø, viÖc khuyÕch tr­¬ng s¶n phÈm, xóc tiÕn th­¬ng m¹i vµ tiÕp cËn thÞ tr­êng lµ mét vÊn ®Ò quan träng. Nã kh«ng chØ lµ gi¶i ph¸p cho qu¸ tr×nh héi nhËp mµ cßn lµ c¸ch b¶o vÖ tèt nhÊt th­¬ng hiÖu trªn thÞ tr­êng víi sù cè g¾ng cña nh÷ng c¸ nh©n, tæ chøc cã lîi Ých liªn quan th«ng qua viÖc n©ng cao vµ kh¶ n¨ng duy tr× sù æn ®Þnh chÊt l­îng.

IV-1-3 Qu¸ tr×nh x©y dùng hai Tªn gäi XuÊt xø ®Çu tiªn ë ViÖt Nam

IV-1-3-1 Nh÷ng thµnh c«ng cña viÖc x©y dùng hai tªn gäi xuÊt xø


  • Thµnh c«ng trong viÖc ®­a Tªn gäi XuÊt xø vµ ChØ dÉn §Þa lý vµo ViÖt Nam

Tªn gäi XuÊt xø vµ chØ dÉn ®Þa lý, ®­îc nhiÒu ng­êi ViÖt Nam du häc t¹i Ph¸p biÕt ®Õn, nh­ng trong nhiÒu n¨m qua, lÜnh vùc nµy vÉn hÇu nh­ Ýt ®­îc biÕt ®Õn t¹i ViÖt Nam. Th­¬ng vô Ph¸p (Mission Economique) cña §¹i sø qu¸n Ph¸p t¹i Hµ Néi hîp t¸c víi Bé NN & PTNT, Bé Thñy s¶n lµ c¸c c¬ quan cã c«ng ®Çu tiªn trong viÖc ph¸t triÓn lÜnh vùc nµy t¹i ViÖt Nam. ViÖc h×nh thµnh ch­¬ng tr×nh hîp t¸c Ph¸p ViÖt trong lÜnh vùc nµy, c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o ®Çu tiªn, sù hç trî vÒ ph¸p lý vµ ®Æc biÖt lµ sù thö nghiÖm hai Tªn gäi XuÊt xø ®Çu tiªn (chÌ Shan TuyÕt Méc Ch©u vµ n­íc m¾m Phó Quèc) lµ nh÷ng thµnh c«ng ®¸ng tr©n träng. Cã thÓ nãi r»ng, viÖc ®­a Tªn gäi XuÊt xø vµo LuËt Së h÷u TrÝ tuÖ ViÖt Nam còng dùa trªn nÒn t¶ng nµy. Thµnh c«ng nµy kh«ng chØ vÒ mÆt thÓ chÕ, mµ ®· t¹o ra mét ®éng lùc x· héi ®¸ng ghi nhËn ®Ó ph¸t triÓn chØ dÉn vµ tªn gäi xuÊt xø.

  • X¸c ®Þnh thªm h­íng ®i trong ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n

ViÖc ®­a ChØ dÉn §Þa lý vµ Tªn gäi XuÊt xø vµo ViÖt Nam ®· lµm thøc tØnh nhiÒu ®Þa ph­¬ng, nhiÒu t¸c nh©n vÒ tiÒm n¨ng cña hä vµ vÒ nh÷ng s¶n phÈm ®Æc s¶n. HiÖn nay, nhiÒu ®Þa ph­¬ng ®· x¸c ®Þnh x©y dùng chØ dÉn ®Þa vµ Tªn gäi XuÊt xø nh­ mét trong c¸c h­íng ®i nh»m x©y dùng th­¬ng hiÖu ®Þa ph­¬ng, ph¸t triÓn kinh tÕ hé n«ng d©n vµ ph¸t triÓn n«ng th«n. NhiÒu ®Þa ph­¬ng ®· ý thøc ®­îc lîi thÕ c¹nh tranh cña hä khi sö dông tªn gäi xuÊt xø, kh«ng chØ gi¸ trÞ gia t¨ng tõ viÖc trùc tiÕp b¸n s¶n phÈm mµ lµ tõ nhiÒu s¶n phÈm kh¸c trong vïng cã tªn gäi xuÊt xø. X©y dùng ChØ dÉn §Þa lý vµ Tªn gäi XuÊt xø ®­îc coi nh­ mét h×nh thøc x©y dùng th­¬ng hiÖu ®Þa ph­¬ng. Nhê ®ã, mäi ng­êi ý thøc ®­îc sù kÕt hîp gi÷a b¶n s¾c gi¸ trÞ truyÒn thèng vµ nh÷ng gi¸ trÞ th­¬ng m¹i.

  • X©y dùng nÒn t¶ng ph¸p lý cho Tªn gäi XuÊt xø vµ ChØ dÉn §Þa lý

Ch­¬ng tr×nh hîp t¸c Ph¸p- ViÖt vÒ Tªn gäi XuÊt xø vµ ChØ dÉn §Þa lý ®· gióp cho ViÖt Nam x©y dùng ®­îc nh÷ng nÒn t¶ng ph¸p lý b­íc ®Çu rÊt quan träng. MÆc dï c¸c thÓ chÕ ph¸p lý ch­a thùc sù hoµn chØnh, nh­ng trong thêi gian vµi n¨m, x©y dùng ®­îc mét nÒn t¶ng ph¸p lý nh­ vËy cho lÜnh vùc nµy ®· lµ mét thµnh c«ng. C¸c n­íc ph¶i mÊt vµi chôc ®Õn hµng tr¨m n¨m cho nÒn t¶ng ph¸p lý cho lÜnh vùc nµy, cßn ViÖt Nam míi chØ b¾t ®Çu. Thµnh c«ng nµy ®· ®­îc cô thÓ hãa trong LuËt Së h÷u TrÝ tuÖ võa ®­îc Quèc héi ViÖt Nam th«ng qua.

  • Thóc ®Èy së h÷u trÝ tuÖ vµ chèng hµng gi¶

Sù h×nh thµnh Tªn gäi XuÊt xø chÌ Shan TuyÕt Méc Ch©u vµ n­íc m¾m Phó Quèc ®· ®Æt ra vÊn ®Ò së h÷u trÝ tuÖ cña nh÷ng gi¸ trÞ truyÒn thèng vµ lµm thÕ nµo ®Ó nh÷ng gi¸ trÞ ®ã ®­îc b¶o hé, sö dông bëi chÝnh nh÷ng tÇng líp s¸ng t¹o ra nh÷ng gi¸ trÞ ®ã. MÆt kh¸c, viÖc chèng hµng gi¶ liªn quan ®Õn c¶ ng­êi s¶n xuÊt, c¶ céng ®ång ®Þa ph­¬ng, mäi ng­êi sÏ ý thøc h¬n trong chèng hµng gi¶. Nh­ vËy, søc Ðp x· héi lªn viÖc chèng hµng gi¶ sÏ lín h¬n hiÖn nay.

  • Kinh nghiÖm x©y dùng thö nghiÖm hai Tªn gäi XuÊt xø ®Çu tiªn

Trong bèi c¶nh khung thÓ chÕ ch­a râ rµng vÒ Tªn gäi XuÊt xø vµ ChØ dÉn §Þa lý ë ViÖt Nam, viÖc Ch­¬ng tr×nh Ph¸p -ViÖt cña Th­¬ng vô Ph¸p hîp t¸c víi Bé NN vµ PTNT, Bé Thñy s¶n x©y dùng ®­îc hai Tªn gäi XuÊt xø ®Çu tiªn lµ nh÷ng b­íc ®i rÊt quan träng cho viÖc ph¸t triÓn vÒ Tªn gäi XuÊt xø vµ ChØ dÉn §Þa lý sau nµy. C¸c b­íc triÓn khai x©y dùng Tªn gäi XuÊt xø rÊt bµi b¶n vµ ®óng nh÷ng nguyªn t¾c vÒ x©y dùng tªn gäi xuÊt xø. Nh­ng do khu«n khæ thÓ chÕ ch­a hoµn thiÖn, sù hiÓu biÕt vÒ ViÖt Nam cã lÏ cßn h¹n chÕ, vµ do sù thiÕu v¾ng c¸c tæ chøc d©n sù ë ViÖt Nam nªn nh÷ng Tªn gäi XuÊt xø nµy cßn mét sè h¹n chÕ cÇn ®­îc kh¾c phôc. Sù h¹n chÕ cña hai s¶n phÈm Tªn gäi XuÊt xø ®Çu tiªn lµ thùc tÕ khã tr¸nh khái khi x©y dùng, xuÊt ph¸t tõ nhiÒu yÕu tè cña b¶n th©n lÜnh vùc vÒ Tªn gäi XuÊt xø vµ ChØ dÉn §Þa lý. Nh­ng còng cã nhiÒu yÕu tè bªn ngoµi lÜnh vùc vÒ Tªn gäi XuÊt xø vµ ChØ dÉn §Þa lý ®· c¶n trë qu¸ tr×nh x©y dùng Tªn gäi XuÊt xø vµ ChØ dÉn §Þa lý cho hai s¶n phÈm nµy nh­ vai trß céng ®ång vµ tæ chøc d©n sù, sù phèi hîp gi÷a c¸c bé ngµnh ë ViÖt Nam, gi÷a trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng... H×nh thµnh hai m« h×nh ®Çu tiªn vÒ Tªn gäi XuÊt xø vµ ChØ dÉn §Þa lý ®· cho phÐp chóng ta h×nh dung ®­îc c¸ch triÓn khai, nh÷ng vÊn ®Ò gÆp ph¶i, nh÷ng gi¶i ph¸p míi. Nh÷ng vÊn ®Ò mµ chóng t«i ®Æt ra, còng nh­ nhiÒu ng­êi kh¸c ®Æt ra vÒ Tªn gäi XuÊt xø vµ ChØ dÉn §Þa lý còng chÝnh lµ kÕt qu¶ ph©n tÝch tõ hai m« h×nh nµy. NÕu kh«ng cã hai m« h×nh ®Çu tiªn, chóng ta kh«ng thÓ nh×n nhËn ®­îc vÒ Tªn gäi XuÊt xø vµ ChØ dÉn §Þa lý sÏ ®­îc x©y dùng nh­ thÕ nµo. Do vËy, chóng t«i cho r»ng thµnh c«ng hai m« h×nh ®Çu tiªn kh«ng chØ lµ gi¸ trÞ th­¬ng m¹i t¹o ra mµ cßn lµ nh÷ng chÝnh s¸ch, chiÕn l­îc, thÓ chÕ ph¸p lý, quan ®iÓm, c¸c gi¶i ph¸p... ®­îc rót ra tõ nh÷ng thö nghiÖm ®Çu tiªn nµy.

IV-1-3-2 Nh÷ng h¹n chÕ cña viÖc x©y dùng hai tªn gäi xuÊt xø


  • H¹n chÕ vÒ mÆt ¸p dông quy tr×nh x©y dùng tªn gäi xuÊt xø

Hai s¶n phÈm cña ViÖt Nam lµ n­íc m¾m Phó Quèc vµ chÌ Shan TuyÕt Méc Ch©u lµ nh÷ng lùa chän hîp lý trong qu¸ tr×nh ¸p dông chØ dÉn vµ tªn gäi xuÊt xø, ®­îc x©y dùng trong mét m«i tr­êng thÓ chÕ ch­a hoµn thiÖn, trong khi ®ã l¹i lµ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn chø kh«ng cã sù tham gia cña ho¹t ®éng nghiªn cøu. V× thÕ viÖc ¸p dông quy tr×nh cña hai s¶n phÈm nµy gÆp nh÷ng h¹n chÕ:

- C¸ nh©n, tæ chøc tham gia x©y dùng Tªn gäi XuÊt xø cßn h¹n chÕ trong n¾m b¾t vÒ quy tr×nh còng nh­ lîi Ých cña b¶n th©n hä, ch­a thùc sù, cßn ng¹i rñi ro vÒ ®Çu t­ cho tªn gäi xuÊt xø.

- Ho¹t ®éng x©y dùng Tªn gäi XuÊt xø cßn h¹n chÕ trong huy ®éng sù tham gia ®Çu t­ cña c¸c céng ®ång d©n c­, tæ chøc d©n sù ng­êi s¶n xuÊt, doanh nghiÖp ®Þa ph­¬ng.

- Quy tr×nh x©y dùng, thÈm ®Þnh hai Tªn gäi XuÊt xø cña hai s¶n phÈm cßn nhiÒu h¹n chÕ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng c¸c ®Æc ®iÓm vµ tÝnh chÊt ®Æc thï cña s¶n phÈm ch­a ®­îc chøng minh râ rµng, kh«ng cã c¸c ®¸nh gi¸ ph©n tÝch ngµnh hµng, khoanh vïng s¶n xuÊt ch­a ®óng víi thùc tÕ vµ phï hîp víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt truyÒn thèng cña ng­êi d©n (cô thÓ lµ chÌ Shan TuyÕt).

- C¸c ho¹t ®éng triÓn khai cßn lóng tóng do thiÕu khung thÓ chÕ cô thÓ ë ViÖt Nam, nh­ qu¸ tr×nh ®¨ng b¹ th× sö dông quy ®Þnh cña ViÖt Nam cßn ho¹t ®éng sau ®¨ng b¹ l¹i sö dông quy ®Þnh cña EU (vÒ quy tr×nh qu¶n lý chÊt l­îng s¶n phÈm).


  • H¹n chÕ trong néi dung hå s¬ ®¨ng b¹

- Nh÷ng néi dung triÓn khai cña hai s¶n phÈm nµy ch­a cã nh÷ng b»ng chøng vÒ c¶ chÊt l­îng ®Æc thï cña s¶n phÈm, mèi quan hÖ gi÷a chÊt l­îng vµ c¸c yÕu tè ¶nh h­ëng nh­ ®iÒu kiÖn tù nhiªn, yÕu tè con ng­êi...

- Ho¹t ®éng m« t¶ vÒ mÆt ®Þa lý ch­a ®­îc triÓn khai, viÖc m« t¶ chØ mang tÝnh chÊt m« t¶ ®iÒu kiÖn cña ®¬n vÞ ®¨ng ký xin b¶o hé chø ch­a thÓ hiÖn sù kh¸c biÖt víi c¸c ®¬n vÞ l©n cËn. V× thÕ, b¶n ®å m« t¶ l·nh thæ cña c¸c s¶n phÈm kh«ng thuyÕt phôc vµ thiÕu gi¸ trÞ trong thùc tÕ qu¶n lý Tªn gäi XuÊt xø sau nµy.

- Vai trß cña ng­êi s¶n xuÊt trong viÖc tæ chøc vµ qu¶n lý Tªn gäi XuÊt xø ch­a ®­îc quan t©m. C¸c c¬ quan qu¶n lý vµ theo dâi viÖc thùc hiÖn Tªn gäi XuÊt xø th­êng triÓn khai theo ph­¬ng ph¸p tõ trªn xuèng vµ Ýt cã sù trao ®æi víi ng­êi d©n ®Þa ph­¬ng.

- Hå s¬ ch­a thÓ hiÖn ®­îc nh÷ng yÕu tè vÒ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt vµ tiÒm n¨ng thÞ tr­êng cña s¶n phÈm, v× vËy, kh«ng x©y dùng ®­îc chiÕn l­îc qu¶ng b¸ vµ khai th¸c ®­îc gi¸ trÞ cña s¶n phÈm khi ®­îc b¶o hé.




  • H¹n chÕ vÒ c¸ch tæ chøc khai th¸c tªn gäi xuÊt xø

- Qu¸ tr×nh x©y dùng c¸c quy chÕ vÒ qu¶n lý chÊt l­îng s¶n phÈm ®­îc x©y dùng rÊt khã kh¨n, do thiÕu c¸c c¬ së ph¸p lý vµ quy ®Þnh cña ViÖt Nam, ph©n biÖt râ vai trß cña c¸c Bé ngµnh. Trong khi ®ã, nÕu so s¸nh víi quy ®Þnh cña ch©u ¢u th× c¸c quy ®Þnh vÒ qu¶n lý chÊt l­îng s¶n phÈm còng kh«ng phï hîp vÒ h×nh thøc tæ chøc vµ c¸ch thøc triÓn khai.

- Néi dung nghiªn cøu ngµnh hµng, xóc tiÕn th­¬ng m¹i vµ tiÕp thÞ s¶n phÈm ch­a ®­îc quan t©m; ng­êi tiªu dïng ch­a hiÓu g× nhiÒu vÒ ChØ dÉn §Þa lý vµ tªn gäi xuÊt xø; v× thÕ, ch­a lµm t¨ng ®­îc gi¸ trÞ cña s¶n phÈm vµ thóc ®Èy sù ñng hé cña nh÷ng ng­êi cã lîi Ých liªn quan.

- ViÖc thóc ®Èy triÓn khai nh÷ng néi dung tiÕp theo nh»m giao quyÒn sö dông Tªn gäi XuÊt xø cho c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n s¶n xuÊt vµ kinh doanh hai s¶n phÈm nµy ch­a ®­îc quan t©m ®óng møc cña nh÷ng tæ chøc ®øng tªn xin b¶o hé. Tr¸ch nhiÖm ®æ dån vµo c¸c c¬ quan nhµ n­íc. Vai trß cña c¸c tæ chøc d©n sù ch­a ®­îc ph¸t huy, trong khi c¸c c¬ quan nhµ n­íc h¹n hÑp vÒ nh©n sù vµ kinh phÝ nªn kh«ng thÓ tiÕp tôc trî gióp ®­îc. Nh÷ng triÓn khai mang tÝnh chÊt thö nghiÖm cña Vô Khoa häc C«ng nghÖ cña Bé NN & PTNT, Bé Thñy s¶n cÇn ®­îc chuyÓn sang giai ®o¹n h×nh thµnh c¸c thÓ chÕ, chÝnh s¸ch ®Ó hç trî vµ qu¶n lý lÜnh vùc nµy. Do vËy cÇn x©y dùng quy chÕ vµ khuyÕn khÝch c¸c tæ chøc d©n sù, t­ nh©n ®­îc nhµ n­íc uû th¸c trong x©y dùng vµ ph¸t triÓn tªn gäi xuÊt xø.

- C¸c ®¬n vÞ cã c¬ héi sö dông Tªn gäi XuÊt xø kh«ng cã chiÕn l­îc vµ kÕ ho¹ch khai th¸c vµ sö dông. V× thÕ lîi Ých do viÖc ®¨ng b¹ hai s¶n phÈm nµy lµ ch­a cã nhiÒu; s¶n phÈm kh«ng n©ng cao ®­îc gi¸ trÞ trªn thÞ tr­êng, nh÷ng gi¸ trÞ truyÒn thèng vÒ mÆt s¶n xuÊt kh«ng ®­îc chó träng vµ ®ang dÇn mÊt ®i nh­ t¹i Méc Ch©u.

- Ho¹t ®éng tuyªn truyÒn, phæ biÕn kiÕn thøc vÒ Tªn gäi XuÊt xø cho b¶n th©n nh÷ng ng­êi s¶n xuÊt vµ cã c¬ héi ®­îc sö dông lµ kh«ng cã, v× thÕ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng hiÓu kh«ng ®óng vÒ Tªn gäi XuÊt xø nh­: sö dông ®éc quyÒn, ­u thÕ vÒ mÆt c«ng nghÖ...

IV-2. Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn ChØ dÉn §Þa lý vµ Tªn gäi XuÊt xø cho c¸c s¶n phÈm ®Æc s¶n cña ViÖt Nam

IV-2-1. Hoµn thiÖn khung ph¸p lý cña nhµ n­íc vÒ chØ dÉn ®Þa lý


HÖ thèng ph¸p lý ch­a hoµn thiÖn lµ mét khã kh¨n lín nhÊt trong qu¸ tr×nh ¸p dông ChØ dÉn §Þa lý vµ Tªn gäi XuÊt xø t¹i ViÖt Nam trong 5 n¨m qua. V× vËy hoµn thiÖn hÖ thèng nµy lµ mét yªu cÇu cÊp thiÕt trong qu¸ tr×nh b¶o hé nh÷ng s¶n phÈm cña ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng thÕ giíi.

- VËn dông nh÷ng quy ®Þnh cña ch©u ¢u vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ kh¸c nh­ AFTA, WTO vÒ së h÷u trÝ tuÖ, ®Æc biÖt lµ Quy chÕ 2081/92 cña Céng ®ång Chung ch©u ¢u ®Ó x©y dùng quy chÕ chung cho ViÖt Nam

- Sù ra ®êi cña LuËt Së h÷u TrÝ tuÖ lµ rÊt tèt, nã sÏ t¹o dùng mét khung ph¸p lý míi cho qu¸ tr×nh x©y dùng ChØ dÉn §Þa lý ë ViÖt Nam. Tuy vËy, vÉn cÇn ph¶i cã nh÷ng sù bæ sung trong qu¸ tr×nh ®­a luËt vµo ®êi sèng, cô thÓ lµ:

+ CÇn ®­a Tªn gäi XuÊt xø vµo khung thÓ chÕ cña nhµ n­íc b»ng c¸c v¨n b¶n d­íi luËt, v× ®©y lµ mét h×nh thøc phæ biÕn vµ rÊt cã hiÖu qu¶ t¹i ch©u ¢u.

+ ThiÕt lËp hÖ thèng qu¶n lý vÒ ChØ dÉn §Þa lý chung cho tÊt c¶ c¸c s¶n phÈm th«ng qua vai trß vµ chøc n¨ng cña mét tæ chøc chuyªn ngµnh cña nhµ n­íc.

+ Quy ®Þnh râ rµng vÒ quyÒn së h÷u, quyÒn qu¶n lý vµ sö dông th«ng qua viÖc quy ®Þnh râ vai trß ®¹i diÖn cho Nhµ n­íc t¹i c¸c ®Þa ph­¬ng, bé ngµnh.

+ Quy ®Þnh vÒ quy tr×nh x©y dùng hå s¬, c¸c b­íc tiÕn hµnh thiÕt lËp quyÒn cho s¶n phÈm chØ dÉn ®Þa lý.

+ Quy ®Þnh cô thÓ vÒ ph­¬ng ph¸p khoanh vïng s¶n phÈm, m« t¶ chÊt l­îng vµ quy tr×nh s¶n xuÊt ®Æc thï. Trong ®ã cÇn quy ®Þnh râ rµng c¸c v¨n b¶n nµy cÇn sù chøng thùc vµ x¸c nhËn cña c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn nµo (c¬ quan qu¶n lý hay c¬ quan khoa häc), ®Þa ph­¬ng hay trung ­¬ng.

+ Quy ®Þnh râ vai trß vµ tr¸ch nhiÖm trong viÖc x©y dùng chØ dÉn ®Þa lý: nhµ n­íc, c¸c c¬ quan chuyªn m«n nh­: c¸c bé chuyªn ngµnh, c¬ quan qu¶n lý thÞ tr­êng, chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng vµ c¸c tæ chøc, c¸ nh©n sö dông...

+ C¸c quy ®Þnh vÒ quy tr×nh s¶n xuÊt truyÒn thèng, hÖ thèng kiÓm so¸t, m« t¶ thùc tr¹ng s¶n xuÊt vµ thÞ tr­êng... cÇn cã sù x¸c nhËn hay chøng thùc cña c¬ quan nµo hoÆc cÇn ph¶i do c¬ quan nµo tiÕn hµnh tæng hîp vµ ®¸nh gi¸.


IV- 2-2. Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm ®Æc s¶n theo h­íng ChØ dÉn §Þa lý vµ tªn gäi xuÊt xø


Nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ mÆt tù nhiªn, sù ®a d¹ng vÒ thµnh phÇn d©n téc, tËp qu¸n canh t¸c cña n­íc ta ®· t¹o ra nhiÒu c¸c s¶n phÈm ®Æc s¶n cña ®Þa ph­¬ng. Tuy nhiªn, lµm thÕ nµo ®Ó cã thÓ b¶o tån vµ ph¸t triÓn nguån ®a d¹ng sinh häc ®ã lµ mét vÊn ®Ò cÇn ph¶i quan t©m. Gi¶i ph¸p cña nhãm nghiªn cøu ®­a ra bao gåm:

- X¸c ®Þnh viÖc b¶o tån vµ ph¸t triÓn c¸c c©y, con ®Æc s¶n lµ tr¸ch nhiÖm cña nhµ n­íc, ®Þa ph­¬ng, c¸c c¬ quan nhµ n­íc vµ cña c¶ céng ®ång. Quan ®iÓm b¶o tån theo hai h­íng c¬ b¶n: j) b¶o tån mang tÝnh chÊt sinh häc víi nh÷ng c©y trång vµ gia sóc, gia cÇm Ýt cã kh¶ n¨ng n©ng cao gi¸ trÞ trªn thÞ tr­êng; jj) b¶o tån c¸c c©y trång vµ vËt nu«i cã tiÒm n¨ng thÞ tr­êng ph¶i g¾n liÒn víi viÖc ph¸t triÓn th­¬ng m¹i ®èi víi nh÷ng s¶n phÈm cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao d­íi d¹ng s¶n phÈm ChØ dÉn §Þa lý hoÆc tªn gäi xuÊt xø.

- Nhµ n­íc nªn x©y dùng c¸c thÓ chÕ, chÝnh s¸ch nh»m hç trî cho ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm ®Æc s¶n; nªn x©y dùng chiÕn l­îc quèc gia, chiÕn l­îc ngµnh trong viÖc b¶o tån vµ th­¬ng m¹i ho¸ c¸c s¶n phÈm ®Æc s¶n tõng vïng nh»m ph¸t huy lîi thÕ c¹nh tranh tõng vïng ë ViÖt Nam.

- CÇn thóc ®Èy h×nh thµnh c¸c tæ chøc d©n sù chuyªn nghiÖp cña n«ng d©n vµ c¸c t¸c nh©n ngµnh hµng trong n«ng nghiÖp n«ng th«n. Nh÷ng tæ chøc nµy sÏ trî gióp Nhµ n­íc ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm ®Æc s¶n trªn c¬ së liªn kÕt tËp thÓ.

- C¸c ®Þa ph­¬ng cÇn cã nh÷ng kh¶o s¸t ®Ó ®¸nh gi¸ vÒ thùc tr¹ng s¶n xuÊt, th­¬ng m¹i cña c¸c s¶n phÈm ®­îc cho lµ ®Æc s¶n, tõ ®ã cã thÓ ®­a ra nh÷ng tiÒm n¨ng vµ nguy c¬ mÊt ®i vµ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña c¸c s¶n phÈm nµy. Trªn c¬ së nµy, c¸c bé chuyªn ngµnh x©y dùng c¬ së d÷ liÖu, b¶n ®å tiÒm n¨ng c¸c s¶n phÈm ®Æc s¶n cña ViÖt Nam, lµm c¬ së x©y dùng kÕ ho¹ch b¶o tån vµ ph¸t triÓn.

- Dùa trªn c¸c kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ ®ã c¸c tØnh cÇn cã nh÷ng ®Ò xuÊt lªn Nhµ n­íc th«ng qua c¸c bé chuyªn ngµnh ®Ó lùa chän s¶n phÈm vµ c¸c gi¶i ph¸p thÝch hîp ®Ó ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm ®Æc s¶n cña m×nh. Tõ ®ã c¸c bé chuyªn ngµnh sÏ cã danh s¸ch c¸c s¶n phÈm ®Æc s¶n tiÒm n¨ng ®Ó cã thÓ tiÕn hµnh hç trî ph¸t triÓn.

- Ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm ®Æc s¶n ph¶i ®ång nghÜa víi viÖc b¶o vÖ ®iÒu kiÖn tù nhiªn ph¸t triÓn c¸c ®Æc s¶n ®ã, nghÜa lµ b¶o tån hÖ sinh th¸i, ph­¬ng thøc trång trät vµ ch¨n nu«i cæ truyÒn víi nh÷ng ph­¬ng tiÖn kü thuËt hiÖn ®¹i h¬n. G¾n viÖc ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm ®Æc s¶n víi c¸c khu vùc l·nh thæ nhÊt ®Þnh ®­îc khoanh vïng, ®Ó tõ ®ã d©n c­ vµ chÝnh quyÒn cã ý thøc b¶o tån.

- CÇn g¾n liÒn sù ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm ®Æc s¶n víi viÖc ph¸t triÓn du lÞch vµ v¨n ho¸ b¶n ®Þa g¾n víi c¸c s¶n phÈm ®Æc s¶n t¹i ®Þa ph­¬ng.

- ViÖc x©y dùng nh÷ng s¶n phÈm ®Æc s¶n ®­îc b¶o hé d­íi d¹ng ChØ dÉn §Þa lý vµ Tªn gäi XuÊt xø lµ mét gi¶i ph¸p thÝch hîp nh»m b¶o tån nh÷ng gi¸ trÞ truyÒn thèng vµ lîi Ých céng ®ång. §ång thêi, ®©y còng lµ gi¶i ph¸p nh»m ph¸t triÓn th­¬ng hiÖu céng ®ång g¾n víi vïng l·nh thæ vµ sö dông th­¬ng m¹i nh­ mét c«ng cô h÷u Ých mang l¹i lîi Ých cho céng ®ång, nh÷ng c¸ nh©n, tæ chøc cã liªn quan trong ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n.

IV-3-3. Hoµn thiÖn vµ khai th¸c hai s¶n phÈm ®· ®¨ng ký


Hoµn thiÖn hå s¬ ®¨ng b¹ vµ cÊp quyÒn sö dông

Hoµn thiÖn c¸c thñ tôc nh»m thiÕt lËp quyÒn b¶o hé cho n­íc m¾m Phó Quèc vµ chÌ Shan TuyÕt Méc Ch©u lµ mét vÊn ®Ò quan träng kh«ng chØ gi¶i quyÕt ®­îc môc ®Ých ®· ®Æt ra mµ cßn lµ c¬ së ®Ó x©y dùng cho c¸c s¶n phÈm tiÕp theo. Nh÷ng gi¶i ph¸p cho qu¸ tr×nh nµy bao gåm:

- Trªn c¬ së cña hå s¬ ®· ®Æt ra dùa trªn c¬ së cña ch©u ©u ®Ó bæ sung c¸c néi dung cßn thiÕu cô thÓ lµ:

+ X¸c ®Þnh nh÷ng ®Æc thï cña s¶n phÈm dùa trªn nh÷ng ®¸nh gi¸ vÒ mÆt khoa häc vµ nªu râ nh÷ng gi¸ trÞ truyÒn thèng. Nh­ nh÷ng ®Æc ®iÓm thÓ hiÖn sù kh¸c biÖt vÒ chÊt l­îng gi÷a chÌ Shan TuyÕt cña C«ng ty víi c¸c ®¬n vÞ l©n cËn, n­íc m¾m Phó Quèc víi c¸c s¶n phÈm ®­îc s¶n xuÊt t¹i Kiªn Giang, Tp. Hå ChÝ Minh.

+ LËp c¸c ®oµn thÈm ®Þnh l¹i khoanh vïng s¶n xuÊt ®èi víi tr­êng hîp chÌ Shan TuyÕt Méc ch©u, vµ xem xÐt l¹i tÝnh thÝch ®¸ng víi khoanh vïng cña Phó Quèc vÒ l·nh h¶i.

+ Kh¶o s¸t thùc hµnh cña ng­êi s¶n xuÊt vµ c¸c thö nghiÖm so s¸nh ®Ó chuÈn hãa quy tr×nh kü thuËt, ®¶m b¶o c¸c yÕu tè truyÒn thèng, x©y dùng c¸c yÕu tè cña quy tr×nh kü thuËt b¾t buéc ®èi víi s¶n phÈm. §©y lµ c¬ së ®Ó x©y dùng hÖ thèng kiÓm tra chÊt l­îng cho s¶n phÈm.

+ X©y dùng hÖ thèng gi¸m s¸t néi bé vµ bªn ngoµi theo c¸ch thøc cña ch©u ©u, trong ®ã ®Èy m¹nh vai trß cña c¸c tæ chøc cña ng­êi s¶n xuÊt nh­ Héi n­íc m¾m Phó Quèc, Héi c¸c Nhµ S¶n xuÊt ChÌ Méc Ch©u (nªn thµnh lËp)...

+ §¸nh gi¸ thÞ tr­êng c¸c s¶n phÈm ®Ó ®­a ra nh÷ng gi¶i ph¸p cô thÓ cho viÖc quyho¹ch s¶n xuÊt, xóc tiÕn th­¬ng m¹i vµ c¬ chÕ gi¸m s¸t thÞ tr­êng.

- Hoµn chØnh hå s¬ cÊp quyÒn sö dông cho c¸c ®¬n vÞ, chuÈn bÞ hå s¬ ®Ó ®¨ng b¹ n­íc m¾m Phó Quèc vµ chÌ Shan TuyÕt t¹i ch©u ¢u.
Cñng cè tæ chøc ng­êi s¶n xuÊt, ngµnh hµng tªn gäi xuÊt xø

- Cñng cè vµ n©ng cao vai trß cña Héi s¶n xuÊt N­íc m¾m Phó Quèc vÒ tæ chøc, sù d©n chñ vµ ®ång thuËn cña c¸c thµnh viªn, gi¶m bít sù tham gia cña chÝnh quyÒn. X©y dùng c¸c chøc n¨ng cña Héi nh­ qu¶n lý s¶n xuÊt, sö dông vµ qu¶n lý nh·n m¸c ®ång nhÊt trong th­¬ng m¹i s¶n phÈm.

- Cho phÐp c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt chÌ Shan kh¸c t¹i Méc Ch©u cã quyÒn tham gia x©y dùng tªn gäi xuÊt xø, h×nh thµnh hiÖp héi c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt chÌ t¹i Méc Ch©u ®Ó t¹o lªn sù thèng nhÊt trong qu¸ tr×nh hoµn thiÖn thñ tôc vµ quyÒn b¶o hé s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng.

- Nhµ n­íc vµ ®Þa ph­¬ng cÇn hç trî, huy ®éng ®ãng gãp cña c¸c t¸c nh©n ngµnh hµng vÒ ®Ó x©y dùng hÖ thèng c¬ së vËt chÊt còng nh­ d©y chuyÒn ®ãng gãi s¶n phÈm nh»m h×nh thµnh mét d©y chuyÒn khÐp kÝn tõ s¶n xuÊt-chÕ biÕn-®ãng gãi-ph©n phèi, tõ ®ã tËp hîp vµ n©ng cao kh¶ n¨ng tham gia cña nh÷ng ng­êi s¶n xuÊt nhá; cÇn quan t©m ®Õn lîi Ých cña ng­êi s¶n xuÊt nhá, b¶o vÖ nguån c¸ nguyªn liÖu vµ khèng chÕ sè nhµ thïng nh­ tr­êng hîp n­íc m¾m Phó Quèc.

- Yªu cÇu ph¶i cã hÖ thèng kiÓm tra vÖ sinh an toµn thùc phÈm cho c¸c s¶n phÈm mang Tªn gäi XuÊt xø nh­ chÌ vµ n­íc m¾m. KhuyÕn khÝch ¸p dông c¸c h×nh thøc qu¶n lý chÊt l­îng an toµn thùc phÈm kh¸c vµo trong c¸c hÖ thèng Tªn gäi XuÊt xø nh­ HACCP, GAP, ... Liªn kÕt víi c¸c c«ng ty qu¶n lý chÊt l­îng quèc tÕ ®Ó x©y dùng c¸c hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng s¶n phÈm.

- Tæ chøc tuyªn truyÒn vµ phæ biÕn kiÕn thøc vÒ Tªn gäi XuÊt xø cho c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt, ng­êi d©n tham gia vµo s¶n xuÊt ®Ó hä hiÓu vÒ tr¸ch nhiÖm, quyÒn lîi vµ ®Æc biÖt lµ nh÷ng viÖc cÇn ph¶i lµm ®Ó cã ®­îc quyÒn b¶o hé.

- Nhµ n­íc nªn tæ chøc tuyªn truyÒn vÒ ChØ dÉn §Þa lý vµ Tªn gäi XuÊt xø trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng ®Ó ng­êi d©n (c¶ vÒ tiªu dïng vµ ng­êi s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm cïng lo¹i) cã ®­îc th«ng tin vµ sù hiÓu biÕt.

- Trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng cÇn hç trî vÒ tµi chÝnh vµ kü thuËt ®Ó x©y dùng hÖ thèng qu¶ng b¸ th­¬ng hiÖu, xóc tiÕn th­¬ng m¹i m¹nh cho c¸c s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng, ®Æc biÖt lµ cho chÌ Shan TuyÕt Méc Ch©u.

- X©y dùng nh÷ng ch­¬ng tr×nh du lÞch kÕt hîp víi c¸c ®¬n vÞ sö dông Tªn gäi XuÊt xø ®Ó qu¶ng b¸, b¸n s¶n phÈm vµ n©ng cao uy tÝn tªn gäi xuÊt xø.

IV-4-4. Nh÷ng gi¶i ph¸p kh¸c


- CÇn thiÕt nghiªn cøu, thö nghiÖm trªn thùc ®Þa, trªn nh÷ng s¶n phÈm cô thÓ nh»m ®­a ra mét nh÷ng c¸ch thøc cho viÖc x©y dùng Tªn gäi XuÊt xø phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ ë ViÖt Nam, nh­ng vÉn ®¶m b¶o c¸c quy®Þnh cña EU vµ WTO sau nµy.

- CÇn cã nh÷ng quy ®Þnh râ rµng vai trß cña c¸c bé, c¬ quan chuyªn m«n trong viÖc hç trî x©y dùng c¸c s¶n phÈm mang chØ dÉn vµ Tªn gäi XuÊt xø .

- CÇn cã nh÷ng chiÕn l­îc mang tÇm quèc gia th«ng qua c¸c bé chuyªn ngµnh vÒ lùa chän x©y dùng Tªn gäi XuÊt xø vµ ChØ dÉn §Þa lý cho c¸c s¶n phÈm, kh«ng nªn chØ tËp trung vµo Tªn gäi XuÊt xø hoÆc chØ dÉn ®Þa lý.

- Tæ chøc c¸c khãa ®µo t¹o cung cÊp kiÕn thøc vÒ ChØ dÉn §Þa lý vµ Tªn gäi XuÊt xø cho c¸c c¬ quan tõ trung ­¬ng, c¸c viÖn nghiªn cøu, c¸n bé ®Þa ph­¬ng vµ c¸c tæ chøc cña ng­êi s¶n xuÊt.

- Bé NN & PTNT, c¸c bé chuyªn ngµnh kh¸c nh­ Bé Thñy s¶n, Bé C«ng an, Bé Th­¬ng m¹i... nªn cïng víi Bé KH & CN h×nh thµnh héi ®ång quèc gia vÒ ChØ dÉn §Þa lý vµ tªn gäi xuÊt xø. Héi ®ång nµy cã c¸c c¬ quan nghiªn cøu - ph¸t triÓn cã n¨ng lùc vÒ ChØ dÉn §Þa lý vµ Tªn gäi XuÊt xø lµm t­ vÊn vµ phôc vô héi ®ång trong thÈm ®Þnh c¸c vÊn ®Ò thÓ chÕ vµ kü thuËt. MÆt kh¸c, héi ®ång nµy sÏ ®iÒu phèi tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn lÜnh vùc nµy.

- CÇn cã mét sù phèi hîp liªn bé, ph©n râ tr¸ch nhiÖm tõng bé nh­ Bé KH & CN, Bé NN & PTNT, Bé Thñy s¶n, Bé C«ng an, Bé Th­¬ng m¹i... trong viÖc ph¸t triÓn së h÷u trÝ tuÖ vÒ ChØ dÉn §Þa lý vµ tªn gäi xuÊt xø; x©y dùng c¸c quy tr×nh hµnh chÝnh cô thÓ ®Ó cho viÖc ®¨ng b¹ vµ b¶o hé thuËn tiÖn h¬n.

- Xóc tiÕn huy ®éng c¸c doanh nghiÖp ®Þa ph­¬ng, kÕt hîp víi n«ng d©n, c¸c c¬ së chÕ biÕn trong viÖc ph¸t triÓn vµ khai th¸c chØ dÉn vµ tªn gäi xuÊt xø; khuyÕn khÝch sù liªn kÕt gi÷a c¸c thµnh phÇn trong ngµnh hµng.


Phô lôc 1: Tãm t¾t quan hÖ giao kho¸n gi÷a C«ng ty vµ hé nhËn kho¸n


Néi dung hîp ®ång giao kho¸n:

C«ng ty ChÌ giao ®Êt ®· trång chÌ cho c«ng nh©n nhËn kho¸n trong vßng 20 n¨m, víi møc gi¸ mµ c«ng nh©n ph¶i tr¶ lµ 10 triÖu ®ång/1ha/1n¨m (trong vßng 20 n¨m), sè tiÒn nµy ®­îc khÊu trõ vµo tiÒn b¸n chÌ. C«ng nh©n ph¶i sö dông ®Êt ®­îc giao ®óng môc ®Ých, s¶n l­îng chÌ Shan thu ®­îc trªn diÖn tÝch ®Êt nµy ph¶i ®­îc b¸n cho c«ng ty, cÊm b¸n ra ngoµi kÓ c¶ trong tr­êng hîp gi¸ bªn ngoµi cao h¬n. Tr­êng hîp nÕu c«ng ty ph¸t hiÖn ra viÖc b¸n chÌ ra ngoµi: lÇn 1 c«ng ty nh¾c nhë, lÇn 2 kû luËt vµ lÇn 3 sÏ thu håi ®Êt.

Hµng n¨m, Phßng N«ng nghiÖp cña C«ng ty cã tr¸ch nhiÖm h­íng dÉn hé c«ng nh©n nhËn kho¸n vÒ quy tr×nh kü thuËt s¶n xuÊt chÌ Shan (ch¨m bãn, ®èn cµnh, sö dông thuèc b¶o vÖ thùc vËt, c¸ch thu h¸i vµ Ên chÌ sau khi h¸i). C¸c quy ®Þnh nªu ra trong hîp ®ång ®­îc sù gi¸m s¸t cña Phßng N«ng nghiÖp. Ngoµi ra, hµng n¨m C«ng ty cßn ký mét hîp ®ång phô víi ng­êi c«ng nh©n ®Ó Ên ®Þnh gi¸ mua chÌ trong n¨m tiÕp theo, møc hç trî mét phÇn tiÒn mua ph©n bãn, thuèc b¶o vÖ thùc vËt.

Thùc tÕ thùc hiÖn hîp ®ång giao kho¸n:

C«ng ty chñ yÕu chØ chó träng ®Õn kh©u thu mua nguyªn liÖu. Sau khi thu ho¹ch, c¸c hé c«ng nh©n nhËn kho¸n cã thÓ t¹m øng mét phÇn gi¸ trÞ ph©n bãn, thuèc b¶o vÖ thùc vËt nÕu cã yªu cÇu. C¸c ho¹t ®éng tËp huÊn kü thuËt, gi¸m s¸t thùc hµnh s¶n xuÊt Ýt ®­îc C«ng ty quan t©m. §¬n cö nh­ viÖc kh«ng cã sù gi¸m s¸t sö dông ph©n bãn, c¸ch thu h¸i, ®èn chÌ, ho¹t ®éng ph©n tÝch d­ l­îng thuèc trõ s©u trong s¶n phÈm còng chØ ®­îc thùc hiÖn mçi n¨m 01 mÉu lÊy ngÉu nhiªn cña 01 hé trong ®éi. Sù láng lÎo trong qu¶n lý cña c«ng ty ®· dÉn ®Õn viÖc mét sè hé ®· b¸n chÌ cho t­ th­¬ng vµ c¸c c«ng ty TNHH bªn ngoµi v× gi¸ hä mua lu«n cao h¬n tõ 200 ®Õn 500 ®/ kg s¶n phÈm t­¬i.



Nguån: Th«ng tin ®­îc ®iÒu tra ngµy 16/09/2005

Phô lôc 2: Th«ng tin cña giµ lµng, b¶n ng­êi Th¸i - th«n Chê Lång


- §Æc ®iÓm nguån gèc

- Tuæi ®êi cña c©y chÌ Shan cæ thô th× kh«ng ai biÕt chÝnh x¸c, nh­ng thÊp nhÊt còng ph¶i ®­îc 200 n¨m tuæi.

- VÒ nguån gèc : do ng­êi ë NghÜa Lé (nay thuéc Yªn B¸i) mang sang trång.

- HiÖn nay, sè gèc chÌ cæ thô chØ kho¶ng 200 – 300 gèc, tËp trung t¹i vïng Chê Lång vµ b¶n ¤n.

- Nguån gèc cña tõ TuyÕt: Khi l¨n kh« chÌ xong th× thÊy tr¾ng nh­ tuyÕt, nªn ng­êi ta gäi lµ chÌ Shan TuyÕt.

- Quy tr×nh ch¨m bãn

- Gièng: h¹t cña c©y chÌ ®­îc ph¬i kh« vµ ñ trong thêi gian 30 ngµy cho n¶y mÇm.

- §µo hè: hè ®Ó ®Æt mÇm chÌ s©u 20cm, cã ®­êng kÝnh 20cm, kho¶ng c¸ch c¸c hè lµ 2m, sau khi ®Æt mÇm xuèng th× phñ kÝn ®Êt lªn bÒ mÆt hè. Sau khi chÌ mäc nh« khái mÆt ®Êt, tiÕn hµnh bá ph©n chuång vµo gèc mét lÇn cho tíi khi ®­îc thu h¸i.

- Sau 3 n¨m chÌ míi cho khai th¸c lÇn ®Çu, mét n¨m tiÕn hµnh h¸i 4 lÇn.

- §èn chÌ: sau mét n¨m thu h¸i, chÌ ph¶i ®­îc ®èn ®Ó n¨m sau l¹i cho léc. Thêi gian ®èn chÌ vµo th¸ng 11.



- Quy tr×nh chÕ biÕn cæ truyÒn

C¸c hé d©n téc trong khu vùc N«ng tr­êng Cê §á m« t¶: ChÌ ®­îc h¸i tõ c¸c c©y chÌ cæ thô, sau ®ã ®­îc ®­a vµo c¸c èng nøa ®­a lªn treo ë g¸c bÕp. Sau vµi tuÇn cã thÓ lÊy xuèng uèng ®­îc.



H­¬ng vÞ cña chÌ lam: mµu ®á sÉm, cã mïi th¬m vµ vÞ ®¾ng, ch¸t. nh­ng sau ®ã lµ cã vÞ ngät

- Quy tr×nh chÕ biÕn hiÖn nay

- Sao chÌ: nguyªn liÖu bóp chÌ sau khi ®­îc h¸i vÒ sÏ ®­îc sao trong ch¶o gang, vµ ®¶o bµng tay liªn tôc trong 30 phót, d­íi søc nãng cña than cñi.

- Lµm xo¨n: chÌ sau khi sao xong , ®­îc ®æ ra nong. Sau ®ã dïng tay l¨n chÌ cho xo¨n l¹i. mçi mÎ lµm trong kho¶ng 30 phót lµ ®­îc.

- Ph¬i n¾ng: chÌ sau khi ®­îc ®­îc lµm xo¨n ®em ph¬i n¾ng ®Õn khi nµo kh« lµ dïng.



H­¬ng vÞ cña chÌ:

Lo¹i 1 (chÌ xanh hiÖn nay): Cã mµu n­íc xanh vµng, mïi th¬m tù nhiªn, vÞ ch¸t khi uèng vµ ngät vÒ sau.



Lo¹i 2: (chÌ ®en hiÖn nay): Cã mµu h¬i vµng n©u, mïi th¬m kÐm h¬n, vÞ ch¸t ban ®Çu vµ ngät vÒ sau.

Nguån: Th«ng tin ®­îc ®iÒu tra ngµy 17/09/2005


Phô lôc 3: KÕt qu¶ kiÓm tra chÊt l­îng chÌ ®en Shan TuyÕt Méc Ch©u





STT

Tªn s¶n phÈm

Ngo¹i h×nh

Mµu n­íc

Mïi



1

OP

Mµu n©u ®en, h¬i b¹c, c¸nh chÌ xo¨n, t­¬ng ®èi ®ång ®Òu, nhiÒu tuyÕt tr¾ng (hoÆc h¬i vµng)

§á n©u, s¸ng, s¸nh, râ viÒn vµng

Th¬m ®Æc tr­ng

§Ëm dÞu, dÔ chÞu, kh«ng xÝt, kh«ng ®¾ng, cã hËu

2

FBOP

Mµu n©u, h¬i b¹c, nhiÒu tuyÕt, chÌ xo¨n, ch¾c, h¬i nhá, t­¬ng ®èi ®Òu

§á n©u h¬i ®Ëm, s¸nh, cã viÒn vµng

Th¬m m¹nh ®Æc tr­ng

§Ëm dÞu, dÔ chÞu, cã hËu kh«ng xÝt, kh«ng ®¾ng

3

P

Mµu n©u ®en, h¬i b¹c, c¸nh chÌ t­¬ng ®èi xo¨n, ng¾n h¬n chÌ OP, t­¬ng ®èi ®Òu, cã tuyÕt

§á n©u s¸ng, s¸nh, cã viÒn vµng

th¬m ®Æc tr­ng

§Ëm dÞu dÔ chÞu, kh«ng xÝt, kh«ng ®¾ng

4

SP

Mµu n©u ®en, h¬i b¹c, t­¬ng ®èi ®Òu, h¬i th«, tho¸ng cÉng n©u

§á n©u, cã viÒn vµng

Th¬m võa, ®Æc tr­ng.

§Ëm võa kh«ng xÝt ®¾ng

5

BPS

Mµu n©u ®en h¬i b¹c, m¶nh nhá, t­¬ng ®èi ®Òu (nhá h¬n PS)

§á n©u h¬i ®Ëm

Th¬m nhÑ, ®Æc tr­ng

Ýt ®Ëm

6

F

Mµu ®en, h¬i b¹c, nhá t­¬ng ®èi ®ång ®Òu

§á n©u ®Ëm

Ýt th¬m

§Ëm h¬i ch¸t

7

D

Mµu h¬i ®en, h¬i b¹c, nhá mÞn t­¬ng ®èi ®Òu

§á n©u h¬i tèi

Ýt th¬m

§Ëm ch¸t


KÕt luËn: Ngo¹i h×nh, mïi vÞ kh¸c biÖt so víi c¸c s¶n phÈm cña vïng kh¸c
KÕt qu¶ nµy ®­îc x¸c nhËn bëi Trung t©m KCS ChÌ - Tæng C«ng ty ChÌ ViÖt Nam




Каталог: images -> 2007
2007 -> Hồ sơ ngành hàng rau quả
2007 -> Căn cứ Pháp lệnh Cán bộ, công chức ngày 26 tháng 02 năm 1998
2007 -> Viện Chính sách và Chiến lược Phát triển Nông nghiệp Nông thôn Trung tâm Tư vấn Chính sách Nông nghiệp
2007 -> QuyếT ĐỊnh số 46/2007/QĐ-bnn, ngày 28 tháng 5 năm 2007 Ban hành Quy định về việc xác định rừng trồng, rừng khoanh nuôi thành rừng
2007 -> Trung tâm phát triển nông thôN
2007 -> Viện Chính sách và Chiến lược Phát triển Nông nghiệp Nông thôn Trung tâm Tư vấn Chính sách Nông nghiệp
2007 -> §å hép rau qu¶ Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh hµm l­îng vitamin c (axit ascobic) tcvn 4715 89
2007 -> Tiªu chuÈn ViÖt nam §å hép rau qu¶ Ph­¬ng ph¸p thö tcvn 4712-89
2007 -> Iso 9000: 2000 Thuật ngữ và định nghĩa hệ thống quản lý chất lượng Thuật ngữ liên quan đến chất lượng

tải về 4.68 Mb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16




Cơ sở dữ liệu được bảo vệ bởi bản quyền ©hocday.com 2024
được sử dụng cho việc quản lý

    Quê hương