Thiếu năng lượng trường diễn là tình trạng mà một cá thể ở trạng thái thiếu cân bằng giữa năng lượng ăn vào và năng lượng tiêu hao dẫn đến cân nặng và dự trữ năng lượng của cơ thể thấp

Thiếu năng lượng trường diễn là tình trạng mà một cá thể ở trạng thái thiếu cân bằng giữa năng lượng ăn vào và năng lượng tiêu hao dẫn đến cân nặng và dự trữ năng lượng của cơ thể thấp.

TCYTTG đã đưa ra khái niệm chỉ số khối cơ thể (Body Mass Index-BMI) để đánh giá tình trạng dinh dưỡng của người trưởng thành. Theo định nghĩa này thì BMI được tính bằng tỷ số giữa cân nặng cơ thể tính bằng kilôgam (kg) với chiều cao bình phương tính bằng mét (m). Sử dụng chỉ số khối cơ thể BMI (kg/m²) (Cân nặng/chiều cao bình phương)

BMI =	Cân nặng (kg)
	Chiều cao2 (m)

Phân loại tình trạng dinh dưỡng của người trưởng thành 20 - 69 tuổi theo khuyến nghị của TCYTTG năm 2000 là:

BMI từ 18,5 đến 24,9 : Bình thường

BMI < 18,5 : thiếu năng lượng trường diễn (CED)

BMI từ 17 đến 18,49: CED độ I (gày độ I)

BMI từ 16 đến 16,99: CED độ II (gày độ II)

BMI < 16: CED độ III (gày độ III)

• 
  Thừa cân, béo phì: thống nhất sử dụng phân loại của TCYTTG.
  

Để đánh giá mức độ CED trên quần thể, TCYTTG cũng đã đưa ra ngưỡng đánh giá về mặt YNSKCĐ như sau:

Mức độ trung bình: CED 10-19%:

Mức độ nặng: CED 20-39%:

Mức độ rất nặng: CED ≥ 40%

Chiều cao tử cung: ……………. Vòng bụng: ……………..

Cám ơn chị và kết thúc phỏng vấn

Phụ lục 3: BỘ CÂU HỎI ĐIỀU TRA CĂP MẸ CON

PHIẾU ĐIỀU TRA PHỤ NỮ CHO CON BÚ VÀ TRẺ NHỎ TẠI

HUYỆN PHÚ BÌNH

Tên điều tra viên

…......................................

Ngày điều tra ..../…./201…

Điều tra lần: .......

Xã điều tra: ........................... ..........

Thôn ................

Họ, tên người được phỏng vấn: ..................................... …................................

A. THÔNG TIN VỀ BÀ MẸ NUÔI CON BÚ

TT	Câu hỏi	Câu trả lời – Mã số
	Trong thời gian có thai, chị có ăn kiêng không?	Có Không	1 2
	Nếu có, kiêng thức ăn gì	Ghi rõ: …………………………………..
	Trong thời gian sau đẻ, chị có ăn kiêng không?	Có Không	1 2
	Nếu có, kiêng thức ăn gì	Ghi rõ: …………………………………..
	Trong thời gian có thai, chị có ăn bồi dưỡng thêm không?	Có Không	1 2
	Nếu có, bồi dưỡng thức ăn gì	Ghi rõ……………………………………
	Trong thời gian sau đẻ, chị có ăn bồi dưỡng thêm không?	Có Không	1 2
	Nếu có, bồi dưỡng thức ăn gì	Ghi rõ……………………………………
	Chị có bị bệnh gì trong thời gian có thai không?	Có Không	1 2
	Nếu có, bệnh gì	Ghi rõ……………………………………
	Chị có uống viên sắt trong thời gian có thai không?	Có Không	1 2
	Nếu có, chị bắt đầu uống viên sắt khi mang thai mấy tháng?	Từ lúc 0 – 3 tháng thai Từ lúc 4 – 6 tháng thai Từ lúc 7 – 9 tháng thai	1 2 3
	Chị uống viên sắt như thế nào? (ĐTV gợi ý)	…….. ngày/lần ………tuần/lần ……….tháng/lần	1 2 3
	Số viên sắt chị đã uống trong thời gian mang thai	Số viên	….
	Nguồn viên sắt chị có?	Y tế cấp Tự mua Nguồn khác……………………..(ghi rõ)	1 2 3
	Nếu chưa uống viên sắt trong thời gian mang thai hoặc đã ngừng không uống, xin chị cho biết vì sao?	Không được y tế cấp Không nhận thuốc vì thấy không cần thiết Hết thuốc, không có thuốc Thuốc gây khó chịu, buồn nôn, táo bón… Khác ……..………………..(ghi rõ)	1 2 3 4 9
	Từ sau đẻ, chị có đang uống viên sắt không?	Có Không	1 2
	Nếu có, chị bắt đầu uống viên sắt sau đẻ khi nào?	Từ ngay sau đẻ Khác …………………………..(ghi rõ)	1 9
	Nếu có, Chị uống viên sắt như thế nào? (ĐTV gợi ý)	…….. ngày/lần ………tuần/lần ……….tháng/lần	1 2 3
	Chị có bị bệnh gì trong 2 tuần qua?	Có Không	1 2
	Nếu có, chị mắc bệnh gì (nhiều lựa chọn)	Sốt (trên 24 giờ) Ỉa chảy (>3 lần/ngày) Viêm đường hô hấp Bị mất máu, bệnh về máu Sốt rét Bệnh khác (ghi rõ……………………)	1 2 3 4 5 9
	Trong vòng 6 tháng qua, chị có tẩy giun lần nào không?	Có Không	1 2
	Thời gian sau đẻ chị có thường bị vấp ngã khi nhập nhoạng tối không (quáng gà)?	Có Không	1 2
	Từ sau đẻ chị có uống viên vitamin A không?	Có Không	1 2
	Nếu có, Chị uống viên vitaminA như thế nào? (ĐTV gợi ý)	Sau đẻ ………ngày.

B. CHỈ SỐ NHÂN TRẮC MẸ VÀ CON

STT	Họ và tên	Ngày tháng sinh	Cân nặng khi đi đẻ	Cân nặng hiện tại (kg)	Trừ quần áo mặc khi cân	Chiều cao (cm)	Ghi chú
Mẹ
Con
1 = áo sơ mi, quần mỏng (trừ 200) ; 2= áo thun dày, quần vải (trừ 400 g); 3= áo len, quần bò (trừ 500g) 4= 1 áo len, 1 áo thun,1 quần vải ( trừ 600); 1 áo thun, 1 áo khoác, 1 quần bò( trừ 800)

C. THÔNG TIN VỀ NUÔI DƯỠNG VÀ CHĂM SÓC TRẺ

TT		Câu hỏi		Câu trả lời – Mã số
		Họ và tên trẻ?		…………………………………………..
		Ngày tháng năm sinh		……./……/201.. (+) hay (-)
		Giới tính		1= Nam; 2= Nữ		…..
		Cân nặng sơ sinh		…………….gr Không nhớ, không cân		2
		Cháu có từng được bú sữa mẹ không (kể cả bú trực)		Có Không		1 2
		Sau khi sinh cháu được bao lâu thì chị cho cháu bú		Cho bú ngay trong vòng 1 giờ đầu Bú trong khoảng từ 2 giờ đến < 24 giờ Bú sau 1 ngày		1 2 3
		Trong 3 ngày đầu sau đẻ, cháu có được ăn uống gì ngoài sữa mẹ không?		Có Không		1 2
		Nếu có, cháu được uống những gì		Nước trắng Mật ong Nước đường Nước hoa quả Sữa dành cho trẻ sơ sinh Sữa khác (không kể sữa mẹ) Khác ……………………….		1 2 3 4 5 6 9
		Chị có vắt bỏ sữa non trước khi chị cho cháu bú mẹ lần đầu tiên không		Có Không		1 2
		Nếu có, cách chị vắt bỏ sữa non		Chỉ vài giọt Vắt hết sữa non		1 2
		Trong vòng 24 giờ qua, cháu có được bú sữa mẹ không?		Có Không		1 2
		Nếu có, sáng hôm qua từ lúc thức dậy cho đến trước khi đi ngủ, chị cho cháu bú bao nhiêu lần		Số lần		.....
		Và từ lúc đi ngủ cho đến khi thức dậy sáng hôm nay, chị cho cháu bú bao nhiêu lần		Số lần		.....
		Nếu không, chị đã cai sữa từ tháng thứ mấy		Tháng cai sữa		.......
		Trong vòng 24 giờ qua, cháu có được uống bằng bình/chai có núm vú không?		Có Không		1 2
	Trong một tháng vừa qua chị có bị
	Sốt (trên 24 giờ		1= có; 2= không		Nếu có, bị trong 2 tuần qua = 3 hay cách đây 2 tuần = 4
	Ỉa chảy (> 3 lần/ngày)		1= có; 2= không		Nếu có, bị trong 2 tuần qua = 3 hay cách đây 2 tuần = 4
	Nôn		1= có; 2= không		Nếu có, bị trong 2 tuần qua = 3 hay cách đây 2 tuần = 4
	Táo bón		1= có; 2= không		Nếu có, bị trong 2 tuần qua = 3 hay cách đây 2 tuần = 4
	Khác (ghi rõ) ……….		………………		Nếu có, bị trong 2 tuần qua = 3 hay cách đây 2 tuần = 4

Phụ lục 4: MỘT SỐ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

4.1. Tình trạng thiếu Vitamin A và một số yếu tố liên quan đến tình trạng thiếu Vitamin A của phụ nữ có thai

Bảng PL.1. Yếu tố liên quan giữa hàm lượng Vitamin A với hiểu biết nguyên nhân gây thiếu Vitamin A của phụ nữ có thai

Biết nguyên nhân của thiếu Vitamin A	n	Thiếu VA -TLS	Tỷ lệ (%)*	Hàm lượngRetinol huyết thanh TB ** (mol/L)a
Có biết 1 nguyên nhân	92	5	4,3	1,56±0,64
Không biết	248	24	11,3	1,32±0,49

*) p> 0,05 (p=0,08), 2 test ,

**) t- test cho so sánh 2 giá trị trung bình với p < 0,001; a: TB  SD

Hàm lượng Vitamin A huyết thanh của nhóm PNCT biết ít nhất 1 nguyên nhân gây thiếu VA là 1,56 mol/L cao hơn nhóm PNCT không biết nguyên nhân gây thiếu VA là 1,32 mol/L, sự khác biệt 0,24 mol/L hàm lượng vitamin A huyết thanh có ý nghĩa thống kê với (t-test, p =0,001).

Phân tích đơn biến (bảng PL.2), chưa tìm thấy mối liên quan giữa yếu tố dân tộc, việc ăn uống bồi dưỡng, hay kiêng khem và việc bổ sung vitamin A, số con, nhóm tuổi của mẹ, tình trạng thiếu máu với tình trạng thiếu VA-TLS ở PNCT (² test; p > 0,05).

Bảng PL.2. Một số yếu liên quan với tình trạng thiếu vitamin A tiền lâm sàng ở phụ nữ có thai