Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o bé y tÕ ViÖn dinh d­ìng Ph¹m hoµng h­ng HiÖu qu¶ cña truyÒn th ng tÝch cùc ®Õn ®a d¹ng ho¸ b÷a ¨n vµ



tải về 1.3 Mb.
trang1/9
Chuyển đổi dữ liệu05.08.2016
Kích1.3 Mb.
#13115
  1   2   3   4   5   6   7   8   9




Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o bé y tÕ

ViÖn dinh d­ìng

Ph¹m hoµng h­ng

HiÖu qu¶ cña truyÒn th«ng tÝch cùc ®Õn
®a d¹ng ho¸ b÷a ¨n vµ


t×nh tr¹ng dinh d­ìng bµ mÑ, trÎ em
Chuyªn ngµnh: Dinh d­ìng céng ®ång

M· sè: 62.72.88.01

luËn ¸n tiÕn sü DINH DƯỠNG CỘNG ĐỒNG
ng­êi h­íng dÉn:

1. PGS.TS. Lª ThÞ hîp

2.PGS.TS. NguyÔn Xu©n Ninh

Hµ néi 2008

Lêi c¸m ¬n
Hoµn thµnh ®­îc b¶n luËn ¸n nµy t«i ®· nhËn ®­îc sù gióp ®ì, hç trî ch©n t×nh vµ cã hiÖu qu¶ cña rÊt nhiÒu c¸ nh©n vµ tËp thÓ, cña c¸c thµy c« gi¸o, c¸c b¹n ®ång nghiÖp gÇn xa.

Tr­íc tiªn t«i xin bµy tá lßng biÕt ¬n s©u s¾c tíi Bé Gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, Bé Y tÕ, §¶ng uû, Ban Gi¸m ®èc, Trung t©m ®µo t¹o, Trung t©m truyÒn th«ng, Phßng Vi chÊt dinh d­ìng, Phßng kÕ ho¹ch tæng hîp, Phßng nghiªn cøu khoa häc vµ chØ ®¹o tuyÕn ®· cho phÐp t«i ®­îc tham dù häc nghiªn cøu sinh kho¸ 1 cña ViÖn Dinh d­ìng vµ t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho t«i häc tËp vµ hoµn thµnh luËn ¸n nµy.

T«i xin ch©n thµnh c¸m ¬n GS.TSKH. Hµ huy Kh«i, nguyªn viÖn tr­ëng ViÖn Dinh d­ìng, PGS.TS. NguyÔn C«ng KhÈn, nguyªn viÖn tr­ëng ViÖn dinh d­ìng, PGS.TS. Lª ThÞ Hîp viÖn tr­ëng ViÖn Dinh d­ìng, PGS.TS. NguyÔn Xu©n Ninh tr­ëng phßng Vi chÊt Dinh d­ìng. Ts Ph¹m Thuý Hoµ Gi¸m ®èc Trung t©m ®µo t¹o vµ c¸c thÇy c« ë Trung t©m ®· tËn t×nh gióp ®ì vÒ mäi mÆt, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó t«i hoµn thµnh luËn ¸n.

T«i xin ®Æc biÖt c¸m ¬n PGS.TS. Lª ThÞ Hîp vµ PGS.TS. NguyÔn Xu©n Ninh nh÷ng ng­êi thÇy mÉu mùc ®· nhiÖt t×nh h­íng dÉn, gióp ®ì rÊt hiÖu qu¶ trong suèt thêi gian nghiªn cøu cña t«i gióp t«i hoµn thµnh b¶n luËn ¸n nµy.

Trong suèt qu¸ tr×nh nghiªn cøu t«i lu«n lu«n nhËn ®­îc sù ®éng viªn, gióp ®ì tËn t×nh cña §¶ng uû, Ban Gi¸m ®èc BÖnh viÖn Trung ­¬ng HuÕ. Ban chñ nhiÖm khoa Nhi, Ban chñ nhiÖm khoa sinh ho¸, Ban Gi¸m ®èc Trung t©m HuyÕt häc truyÒn m¸u, Phßng kÕ ho¹ch tæng hîp, Phßng chØ ®¹o tuyÕn ®· t¹o mäi ®iÒu kiÖn vÒ thêi gian, nguån lùc gióp t«i hoµn thµnh b¶n luËn ¸n nµy.

T«i xin ch©n thµnh c¸m ¬n Ban Gi¸m ®èc së Y tÕ tØnh Thõa Thiªn HuÕ, Ban Gi¸m ®èc Trung t©m Y tÕ huyÖn Phong ®iÒn, §¶ng uû vµ Ban l·nh ®¹o x·, Tr¹m Y tÕ hai x· Phong Xu©n vµ Phong s¬n.

T«i xin ®Æc biÖt c¸m ¬n c¸c ®ång nghiÖp ThS. Vò ThÞ B¾c Hµ vµ c¸c b¹n ®ång nghiÖp cña khoa Dinh d­ìng BÖnh viÖn Trung ­¬ng HuÕ. ThS.§Æng Oanh-ViÖn VÖ sinh dÞch tÔ T©y nguyªn, ThS. Phan ThÞ Liªn Hoa-Trung t©m Y tÕ dù phßng tØnh Thõa Thiªn HuÕ , c¸c b¹n sinh viªn n¨m cuèi cña Tr­êng §¹i häc Y huÕ ®· s¸t c¸nh bªn t«i trong mäi ho¹t ®éng ®iÒu tra, can thiÖp t¹i céng ®ång.

T«i lu«n ghi nhí c«ng ¬n cña mäi thµnh viªn trong gia ®×nh cha mÑ, vî con t«i ®· chia sÎ, ®éng viªn hç trî t«i ®Ó t«i yªn t©m häc tËp, nghiªn cøu vµ hoµn thµnh b¶n luËn ¸n tiÕn sü.

Mét lÇn n÷a t«i xin c¸m ¬n tÊt c¶ nh÷ng ng­êi ®· trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp gióp ®ì vµ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó t«i hoµn thµnh b¶n luËn ¸n tiÕn sü nµy.
Ngµy 6 th¸ng 3 n¨m 2009

T¸c gi¶

Ph¹m Hoµng H­ng

Lêi cam ®oan
T«i xin cam ®oan ®©y lµ c«ng tr×nh nghiªn cøu cña t«i, ®­îc tiÕn hµnh nghiªm tóc, trung thùc. C¸c th«ng tin, sè liÖu trong nghiªn cøu nµy lµ míi. Mét phÇn sè liÖu trong b¶n luËn ¸n thuéc vÒ dù ¸n “Thö nghiÖm ChiÕn l­îc TruyÒn th«ng Vi chÊt dinh d­ìng vµ §a d¹ng ho¸ b÷a ¨n ë c¸c céng ®ång khã kh¨n t¹i ViÖt nam” do ViÖn Dinh d­ìng thuéc Bé Y tÕ - phèi hîp víi Khoa Ph¸t triÓn N«ng th«n, §¹i häc N«ng nghiÖp Uppssala, Thuû §iÓn tiÕn hµnh, T«i ®­îc ph©n c«ng lµm chñ nhiÖm ®Ò tµi nh¸nh t¹i Thõa Thiªn HuÕ vµ ®­îc phÐp sö dông mét phÇn sè liÖu mµ t«i trùc tiÕp tham gia. C¸c kÕt qu¶ trong luËn ¸n kh«ng trïng lÆp víi bÊt kú c«ng tr×nh nghiªn cøu cña c¸c t¸c gi¶ nµo kh¸c.

Ng­êi viÕt luËn ¸n




Ph¹m Hoµng H­ng
NH÷NG CH÷ VIÕT T¾T TRONG LUËN ¸N
BMI - ChØ sè khèi c¬ thÓ (Body Mass Index)

CBYT - C¸n bé y tÕ

CC - ChiÒu cao

CDC - Trung t©m kiÓm so¸t vµ phßng bÖnh

(Center For Disease Control and Prevention)

CED - Chronic Energy Deficiency,

CLB - C©u l¹c bé

CN - C©n nÆng

Cs - Céng sù

CSHQ - ChØ sè hiÖu qu¶

CSSKB§ - Ch¨m sãc søc khoÎ ban ®Çu

CTV - Céng t¸c viªn

DDS - §a d¹ng nhãm thøc ¨n (Dietary Diversity Score)

DI - Pháng vÊn s©u ( In Depth Interview)

FGD - Th¶o luËn nhãm cã chñ ®Ých (Focus Group Discussion)

FVS - §a d¹ng lo¹i thùc phÈm(Food Variety Score)

GDTT - Gi¸o dôc truyÒn th«ng

HAZ - Heigth for Age Zscore

Hb - Hemoglobine

HQCT - HiÖu qu¶ can thiÖp

IEC - Truyªn truyÒn gi¸o dôc

IMCI - ChiÕn l­îc lång ghÐp ch¨m sãc trÎ bÖnh

(Intergrated Management Of Childhood Illness)

IMMPaCt - Trung t©m kiÓm so¸t vµ phßng thiÕu

vi chÊt dinh d­ìng quèc tÕ

KAP - KiÕn thøc, th¸i ®é vµ thùc hµnh

( Knowledge, Attitude, Practice)

KHQGDD - KÕ ho¹ch Quèc gia Dinh d­­ìng

NCHS - QuÇn thÓ tham chiÕu (National Center For Heath Statistic)

SD - §é lÖch chuÈn (Standard Deviation)

SDD - Suy Dinh D­ìng

TB - Trung b×nh

TCYTTG - Tæ chøc Y tÕ ThÕ giíi

TMTS - ThiÕu m¸u thiÕu s¾t

TNLTD - ThiÕu n¨ng l­îng tr­êng diÔn

TT-GDSK - TruyÒn th«ng gi¸o dôc søc khoÎ

TTTC - TruyÒn th«ng tÝch cùc

UNICEF - Quü nhi ®ång liªn hiÖp quèc

(United Nation Children's Fund)

VAC - V­­ên-Ao-Chuång

WAZ - Weigth for Age Zscore

WHZ - Weigth for Heigth Zscore

YNSKC§ - ý nghÜa søc khoÎ céng ®ång

MôC LôC

LêI C¸M ¥N

I

LêI CAM §OAN

III

NH÷NG CH÷ VIÕT T¾T TRONG LUËN ¸N

IV

MôC LôC

VI

DANH MôC C¸C B¶NG

X

DANH MôC C¸C BIÓU §å, S¥ §å

XIII


®Æt vÊn ®Ò 17

Ch­¬ng 1
Tæng quan 20

1.1.T×nh tr¹ng dinh d­ìng vµ thiÕu m¸u ë phô n÷ vµ trÎ em ViÖt Nam 20

1.1.1. §Þnh nghÜa, ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ vµ ph©n lo¹i t×nh tr¹ng dinh d­ìng 20

1.1.2. §Þnh nghÜa, ph©n lo¹i t×nh tr¹ng thiÕu m¸u 23

1.1.3. T×nh tr¹ng dinh d­ìng vµ thiÕu m¸u ë phô n÷ tuæi sinh ®Î ë ViÖt Nam 25

1.1.4. T×nh tr¹ng dinh d­ìng vµ thiÕu m¸u ë trÎ em ë ViÖt nam 29

1.2.C¸c biÖn ph¸p phßng chèng thiÕu vi chÊt dinh d­ìng 35

1.2.1. C¶i thiÖn ®a d¹ng ho¸ b÷a ¨n th«ng qua chiÕn l­îc truyÒn th«ng. 35

1.2.2. Bæ sung viªn s¾t 41

1.2.3. T¨ng c­êng vi chÊt vµo thùc phÈm. 45

1.3.¸p dông truyÒn th«ng tÝch cùc thóc ®Èy ®a d¹ng ho¸ b÷a ¨n c¶i thiÖn kiÕn thøc, thùc hµnh dinh d­ìng phßng chèng thiÕu m¸u ë bµ mÑ vµ trÎ em 50

1.3.1. §Þnh nghÜa 50

1.3.2. C¸c giai ®o¹n cña truyÒn th«ng tÝch cùc 51

1.3.3. Khã kh¨n, h¹n chÕ, ­­u vµ nh­­îc ®iÓm cña ph­­¬ng ph¸p truyÒn th«ng cã sù tham gia cña céng ®ång 57

1.4.ý nghÜa cña truyÒn th«ng tÝch cùc ®èi víi thùc hµnh ®a d¹ng hãa b÷a ¨n 59

1.5.Thay ®æi kiÕn thøc, hµnh vi - ph­­­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ thay ®æi kiÕn thøc, hµnh vi 60

1.5.1. Kh¸i niÖm hµnh vi søc kháe 60

1.5.2. C¸c yÕu tè ¶nh h­­ëng ®Õn kÕt qu¶ cña truyÒn th«ng thay ®æi hµnh vi 61

1.5.3. Nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó cã hµnh vi søc kháe tèt 62

1.5.4. Qu¸ tr×nh thay ®æi hµnh vi søc khoÎ 63

1.5.5. C¸c ph­­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ thay ®æi hµnh vi 65

1.6.Mét sè ph­­­¬ng ph¸p nghiªn cøu khoa häc ¸p dông trong truyÒn th«ng 69

1.1.1.Sù kh¸c biÖt gi÷a ph­­¬ng ph¸p ®Þnh tÝnh vµ ph­­¬ng ph¸p ®Þnh l­îng 70

1.6.2. C¸c nghiªn cøu ®­­îc sö dông trong 5 b­­íc cña triÕn tr×nh truyÒn th«ng 71

1.7.Mét sè nghiªn cøu vÒ hiÖu qu¶ cña gi¸o dôc truyÒn th«ng t¹i ViÖt Nam vµ trªn thÕ giíi 73

1.7.1. Nh÷ng nghiªn cøu vÒ hiÖu qu¶ cña truyÒn th«ng tÝch cùc trªn thÕ giíi 73

1.7.2. Nh÷ng nghiªn cøu vÒ hiÖu qu¶ cña truyÒn th«ng tÝch cùc ë ViÖt nam 74

Ch­¬ng 2
§èi t­îng vµ ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu 77

2.1. §Þa ®iÓm vµ §èi t­îng nghiªn cøu 77

2.1.1. §Þa ®iÓm 77

2.1.2. §Æc ®iÓm chung vÒ ®Þa ®iÓm nghiªn cøu 77

2.1.3. §èi t­­îng nghiªn cøu 77

2.2. Ph­­¬ng ph¸p nghiªn cøu 78

2.2.1. ThiÕt kÕ nghiªn cøu 78

2.2.2. Ph­­¬ng ph¸p can thiÖp vµ c¸ch ®¸nh gi¸ 81

2.2.3. C¸c biÕn sè, chØ tiªu vµ ph­­¬ng ph¸p thu thËp sè liÖu 84

2.3. Xö lý ph©n tÝch sè liÖu 85

2.4. Thêi gian nghiªn cøu 85

2.5. C¸c b­íc tæ chøc nghiªn cøu 86

2.7. VÊn ®Ò y ®øc 88

Ch­¬ng 3
KÕt qu¶ nghiªn cøu 89

3.1. T×nh tr¹ng dinh d­ìng, thiÕu m¸u dinh d­ìng ë trÎ em, phô n÷ vµ c¸c yÕu tè liªn quan t¹i ®iÒu tra ban ®Çu. 89

3.1.1. Tû lÖ TNLTD(%) ë phô n÷ 20-35 tuæi. 89

3.1.2. T×nh tr¹ng dinh d­ìng ë trÎ em <60 th¸ng t¹i ®iÒu tra ban ®Çu. 91

3.1.3. T×nh tr¹ng thiÕu m¸u ë phô n÷ tuæi 20-35 t¹i ®iÒu tra ban ®Çu. 99

3.1.4. T×nh tr¹ng thiÕu m¸u ë trÎ em t¹i ®iÒu tra ban ®Çu 100

3.1.5. C¸c yÕu tè liªn quan ®Õn t×nh tr¹ng thiÕu m¸u. 101

3.1.6. Thùc tr¹ng vÒ gi¸ trÞ dinh d­ìng cña khÈu phÇn ¨n vµ tÝnh ®a d¹ng thùc phÈm ph©n tÝch theo ®iÒu tra khÈu phÇn ¨n/24 giê vµ tÇn suÊt tiªu thô thùc phÈm t¹i céng ®ång nghiªn cøu. 106

3.2. HiÖu qu¶ cña gi¸o dôc truyÒn th«ng tÝch cùc ®èi víi kiÕn thøc, thùc hµnh ®a d¹ng ho¸ b÷a ¨n ë phô n÷ tuæi 20-35 vµ bµ mÑ cã con 6-24 th¸ng 109

T¹i thêi ®iÓm ®iÒu tra ban ®Çu cã 50 phô n÷ tuæi 20-35 vµ 50 bµ mÑ cã con 6-24 th¸ng tham gia ®iÒu tra ë mçi x·. T¹i thêi ®iÓm ®iÒu tra ®¸nh gi¸ cuèi sè phô n÷ tuæi 20-35 lµ 60 vµ bµ mÑ cã con 6-24 th¸ng lµ 60 tham gia ®iÒu tra ë mçi x·. 109

3.2.1. HiÖu qu¶ cña gi¸o dôc truyÒn th«ng tÝch cùc ®èi víi kiÕn thøc, th¸i ®é, thùc hµnh (KAP) trong ®a d¹ng ho¸ b÷a ¨n ë phô n÷ tuæi 20-35 vµ bµ mÑ cã con tuæi 6-24 th¸ng 109

3.2.3. HiÖu qu¶ cña gi¸o dôc truyÒn th«ng tÝch cùc ®èi víi kiÕn thøc thùc hµnh trong ®a d¹ng ho¸ b÷a ¨n ë phô n÷ tuæi sinh në vµ bµ mÑ cã con tuæi 6-24 th¸ng Ph©n tÝch theo tÇn suÊt tiªu thô thùc phÈm. 115

3.3. HiÖu qu¶ cña gi¸o dôc truyÒn th«ng tÝch cùc ®èi víi c¶i thiÖn t×nh tr¹ng dinh d­ìng vµ thiÕu m¸u ë bµ mÑ vµ trÎ em 116

3.3.1.HiÖu qu¶ cña truyÒn th«ng tÝch cùc ®èi víi c¶i thiÖn t×nh tr¹ng dinh d­ìng cña bµ mÑ vµ trÎ em t¹i ®Þa ph­¬ng tr­íc vµ sau can thiÖp 116

3.3.2. HiÖu qu¶ cña gi¸o dôc truyÒn th«ng tÝch cùc ®èi víi c¶i thiÖn t×nh tr¹ng thiÕu m¸u ë bµ mÑ vµ trÎ em 121

Ch­¬ng 4
bµn luËn 126

4.1. Thùc tr¹ng vÒ t×nh tr¹ng dinh d­ìng, thiÕu m¸u dinh d­ìng vµ c¸c yÕu tè liªn quan ë trÎ em vµ phô n÷ 126

4.1.1. T×nh tr¹ng dinh d­ìng ë trÎ em t¹i céng ®ång nghiªn cøu 126

4.1.2. T×nh tr¹ng thiÕu m¸u ë trÎ em taÞ céng ®ång nghiªn cøu. 130

Nghiªn cøu cña chóng t«i cho thÊy (biÓu ®å 3.8) tû lÖ thiÕu m¸u chung ë trÎ em løa tuæi 6-24 th¸ng t¹i céng ®ång nghiªn cøu lµ 54,5% thuéc møc nÆng vÒ YNSKC§. Kh«ng cã sù kh¸c biÖt (p>0,05) vÒ tû lÖ thiÕu m¸u trÎ em t¹i hai x·: x· Phong s¬n lµ 57.1% vµ x· Phong xu©n lµ 52%. KÕt qu¶ cña chóng t«i cao h¬n so víi kÕt qu¶ ®iÒu tra t¹i 6 tØnh ®¹i diÖn ViÖt Nam cña NguyÔn Xu©n Ninh vµ CS (2006)[54] vÒ tû lÖ thiÕu m¸u chung ë trÎ em < 5 tuæi lµ 34,1%. Theo t¸c gi¶[54] tû lÖ nµy ®· gi¶m ®i râ rÖt so víi n¨m 1995 nh­ng nguyªn nh©n chñ yÕu cña t×nh tr¹ng gi¶m nµy lµ do tû lÖ thiÕu m¸u gi¶m ®i ë nhãm trÎ 24-60 th¸ng. Tû lÖ thiÕu m¸u ë nhãm trÎ 0-24 th¸ng vÉn cßn cao 51,2% t­¬ng ®­¬ng víi sè liÖu ®iÒu tra n¨m 1995. So s¸nh víi kÕt qu¶ cña NguyÔn C«ng khanh vµ CS(1987) [130][131] th× kÕt qu¶ trong nghiªn cøu cña chung t«i møc thÊp h¬n. C¸c t¸c gi¶ [130][131] còng ghi nhËn tÇn suÊt thiÕu m¸u cao nhÊt lµ løa tuæi 6-24 th¸ng: 60,1% vïng ®ång b»ng vµ 65% vïng miÒn nói. KÕt qu¶ nghiªn cøu Ph¹m V¨n Phó vµ CS(2005)[57] t¹i Nói thµnh vµ Th¨ng b×nh, Qu¶ng nam, cña Phan ThÞ Liªn Hoa vµ CS (2003)[19] vÒ thùc tr¹ng thiÕu m¸u cña trÎ em 2-60 th¸ng tuæi t¹i Thñy phï, H­¬ng thñy, Thõa Thiªn HuÕ cho còng cho thÊy tû lÖ thiÕu m¸u lµ 60,9%. Trong khi , nghiªn cøu cña Tr­¬ng Ngäc Lan vµ CS (1996)[45] t¹i B×nh ®Þnh víi tû lÖ thiÕu m¸u ë trÎ em thÊp h¬n lµ 36,98%. KÕt qu¶ cña sù chªn lÖch trªn cã thÓ ®ã lµ biÓu hiÖn vÒ møc ®é thiÕu m¸u trÎ em kh¸c nhau ë nh÷ng vïng sinh th¸i kh¸c nhau. Còng cã thÓ lµ kÕt qu¶ cña sù kh«ng ®ång ®Òu trong kü thuËt chän mÉu hoÆc lµ sù kh¸c nhau vÒ thêi ®iÓm nghiªn cøu cña mçi t¸c gi¶. Nh­ng dï sao nã vÉn nªu lªn mét bøc tranh chung lµ tû lÖ thiÕu m¸u cßn cao ë trÎ em <5 tuæi ë n­íc ta. Theo TCYTTG [212][213]th× thiÕu m¸u ë trÎ em vÉn cßn lµ vÊn ®Ò YNSKC§. Tû lÖ thiÕu m¸u trÎ em t¹i c¸c n­íc kh«ng c«ng nghiÖp møc cao 39% nhãm tuæi 0-4 vµ møc rÊt cao 48,1% ë nhãm tuæi 5-14. T¹i c¸c n­íc c«ng nghiÖp tû lÖ nµy thÊp h¬n møc trung b×nh 20,1% ë nhãm tuæi 0-4 vµ møc nhÑ 5,9% ë nhãm tuæi 5-14. 130

Theo NguyÔn Xu©n Ninh[54] vÊn ®Ò h¹ thÊp thiÕu m¸u hiÖn nay còng cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n, theo Marson[54] th× gÇn ®©y tû lÖ thiÕu m¸u vÉn gi¶m mét c¸ch chËm ch¹p ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. Cho ®Õn nay WHO vÉn ch­a ®­a ra ®­îc ph¸c ®å phßng vµ ®iÒu trÞ thiÕu m¸u ë trÎ em mét c¸ch cã hiÖu qu¶. 132

4.1.3. T×nh tr¹ng dinh d­ìng ë phô n÷ 20-35 tuæi 133

4.1.3. T×nh tr¹ng thiÕu m¸u ë phô n÷ 20-35 tuæi 134

4.1.5. C¸c yÕu tè liªn quan ®Õn t×nh tr¹ng thiÕu m¸u: 137

4.1.7 X¸c ®Þnh nh÷ng vÊn ®Ò cÇn can thiÖp 143

4.2. HiÖu qu¶ cña gi¸o dôc truyÒn th«ng tÝch cùc ®Õn kiÕn thøc, thùc hµnh ®a d¹ng ho¸ b÷a ¨n cña phô n÷ vµ c¸c bµ mÑ nu«i con nhá 146

4.2.1. C¶i thiÖn kiÕn thøc, thùc hµnh ®a d¹ng ho¸ b÷a ¨n vµ c¸c biÖn ph¸p phßng chèng thiÕu m¸u : 150

4.2.2. C¶i thiÖn vÒ thùc hµnh ®a d¹ng ho¸ b÷a ¨n th«ng qua kÕt qu¶ tÇn suÊt tiªu thô thùc phÈm: 154

4.2.3. C¶i thiÖn vÒ thùc hµnh ®a d¹ng ho¸ b÷a ¨n th«ng qua hµm l­îng s¾t vµ vitamin C trong khÈu phÇn ¨n: 156

4.3. HiÖu qu¶ cña gi¸o dôc truyÒn th«ng tÝch cùc ®Õn c¶i thiÖn t×nh tr¹ng dinh d­­ìng, thiÕu m¸u dinh d­­ìng trÎ em vµ bµ mÑ 158

Nghiªn cøu cña Khadka vµ Netra[127][128], t¹i Nepal víi tiªu ®Ò : “TruyÒn th«ng tÝch cùc mét m« h×nh nªn ®­îc lùa chän trong truyÒn th«ng Dinh d­ìng t¹i Nepal”. C¸c t¸c gi¶ ®· cho r»ng rÊt nhiÒu sù tranh c·i cña c¸c chuyªn gia vµ cña c¸c häc gi¶ r»ng mäi ng­êi lµ nguån th«ng tin thùc tÕ trong chÝnh sù ph¸t triÓn cña hä vµ sù tham gia cña hä lµ xuyªn suèt c¸c giai ®o¹n cña dù ¸n nh­ : LËp kÕ ho¹ch, thùc hiÖn, ®¸nh gi¸. BÊt chÊp ®iÒu ®ã, rÊt nhiÒu dù ¸n chØ g¾n bã vµo c¸c nhµ tµi trî hoÆc h­íng vµo c¸c vÊn ®Ò gi¶i tr×nh dù ¸n vµ phÇn lín th­êng lê ®i sù tham gia cña mäi ng­êi ë tÊt c¶ hoÆc phÇn lín c¸c giai ®o¹n. Nghiªn cøu cña Kadka dùa trªn nh÷ng sè liÖu thu thËp ®­îc vµ sù ph©n tÝch nhËn thøc cña céng ®ång vÒ ph¸t triÓn dù ¸n truyÒn th«ng dinh d­ìng t¹i Nepal vÒ nh÷ng tiÕt lé r»ng céng ®ång tõ chèi m¹nh mÏ kiÓu truyÒn th«ng th«ng th­êng ­u thÕ mét chiÒu, ­a chuéng h¬n vµ ñng hé kiÓu truyÒn th«ng hai chiÒu, ®èi tho¹i vµ cã sù tham gia cña céng ®ång. Nghiªn cøu ®­îc thùc hiÖn b»ng ph­¬ng ph¸p ®iÒu tra pháng vÊn hé gia ®×nh, th¶o luËn nhãm vµ pháng vÊn s©u nh÷ng ng­êi cã tr¸ch nhiÖm t¹i ba huyÖn Nawalparasi, Gorkha vµ Ramechhap vïng cao nguyªn miÒn trung Nepal. KÕt qu¶ vÒ sù ­a chuéng h¬n vµ ñng hé kiÓu truyÒn th«ng hai chiÒu, ®èi tho¹i vµ cã sù tham gia cña céng ®ång: Nawalparasi 85,8%, Gorkha 88,1% vµ Ramechhap 94,0%. B»ng ph­¬ng ph¸p th¶o luËn nhãm tai ba huyÖn nghiªn cøu vÒ sù ­a thÝch vÒ c¸ch tham kh¶o ý kiÕn: Nawalparasi 75,7%%, Gorkha 80,5% vµ Ramechhap 86,5% ­a thÝch vÒ c¸ch tham kh¶o ý kiÕn b»ng c¸ch ®­îc mêi ®Õn tham gia th¶o luËn nhãm h¬n lµ trë thµnh thµnh viªn ®­îc tham kh¶o ý kiÕn t¹i céng ®ång hay trao ®æi trùc tiÕp hoÆc ®­îc tham kh¶o ý kiÕn víi mét ng­êi theo kiÓu s¾p ®Æt. 158

4.3.1.HiÖu qu¶ cña gi¸o dôc truyÒn th«ng tÝch cùc ®Õn c¶i thiÖn t×nh tr¹ng dinh d­­ìng trÎ em vµ bµ mÑ 159

4.3.2. HiÖu qu¶ cña gi¸o dôc truyÒn th«ng tÝch cùc ®èi víi c¶i thiÖn t×nh tr¹ng thiÕu m¸u ë bµ mÑ vµ trÎ em 162

4.4. Nh÷ng ­u ®iÓm cña can thiÖp 165

4.4.1. TÝnh thùc thi cña ph­¬ng ph¸p truyÒn th«ng cã sù tham gia cña ®ång 166

4.4.2. TÝnh khoa häc cña ph­¬ng ph¸p truyÒn th«ng cã sù tham gia cña ®ång. 166

4.5. Nh÷ng h¹n chÕ cña can thiÖp 168

kÕt luËn 168

1.2. Tû lÖ thiÕu n¨ng l­îng tr­êng diÔn ë phô n÷ cßn ë møc cao 26,4%, chñ yÕu thiÕu n¨ng l­îng tr­êng diÔn ®é I: 21,2%; TNLTD ®é II: 4,4% vµ ®é III: 0,7%. 169

KIÕN NGHÞ 172

DANH MôC C¤NG TR×NH C¤NG Bè LI£N QUAN §ÕN LUËN ¸N 202





DANH MôC B¶NG

Trang


B¶ng 1.1: Ph©n lo¹i SDD møc YNSKC§ theo TCYTTG . 22

B¶ng 1.2. Ph©n lo¹i thiÕu n¨ng l­îng tr­êng diÔn møc YNSKC§ theo Tæ chøc YTTG. 23

B¶ng 1.3. Ph©n lo¹i thiÕu m¸u dùa vµo gi¸ trÞ cña Hemoglobin. 25

B¶ng 1.4. §¸nh gi¸ møc YNSKC§ Theo TCYTTG n¨m 2001. 25

B¶ng 1.5. Tû lÖ thiÕu m¸u ë phô n÷ theo vïng sinh th¸i . 28

B¶ng 1.6. Tû lÖ thiÕu m¸u ë phô n÷ tuæi sinh ®Î qua 6 tØnh ®¹i diÖn ë ViÖt Nam n¨m 2006. 28

B¶ng 1.7. Tû lÖ thiÕu m¸u ë phô n÷ tuæi sinh ®Î ë khu vùc néi thµnh vµ ngo¹i thµnh t¹i c¸c tØnh ®¹i diÖn. 29

B¶ng 1.8 . Tû lÖ suy dinh d­­ìng qua 5 cuéc ®iÒu tra(1990-2004). 30

B¶ng 1.9. So s¸nh tû lÖ SDD ë c¶ 3 thÓ nhÑ c©n, thÊp cßi vµ gÇy cßm t¹i 3 vïng. 30

B¶ng 1.10. Tû lÖ (%) thiÕu m¸u ë trÎ em d­­íi 5 tuæi ë ViÖt nam n¨m 1987. 33

B¶ng 1.11. Tû lÖ thiÕu m¸u ë trÎ em qua 6 tØnh ®¹i diÖn ë ViÖt nam 2006. 33

B¶ng 1.12.Tû lÖ thiÕu m¸u trÎ em ë khu vùc néi thµnh vµ ngo¹i thµnh t¹i c¸c tØnh ®¹i diÖn . 34

B¶ng 1.13. Ph©n bè vÒ tû lÖ thiÕu m¸u ë trÎ em theo nhãm tuæi vµ theo c¸c t¸c gi¶ kh¸c nhau. 34

B¶ng 1.14. D­­íi ®©y lµ M« h×nh 5 giai ®o¹n thay ®æi hµnh vi søc khoÎ 63

B¶ng 1.15. Møc ®é ®ång ý (cã thÓ chia 3 møc hoÆc 5 møc nh­ sau) 67

B¶ng 1.16. Kh¸c biÖt gi÷a ®Þnh tÝnh vµ ®Þnh l­îng 70

B¶ng 3.1: Tû lÖ TNLTD ë phô n÷ 20-35 tuæi. 89

B¶ng 3.2: Tû lÖ TNLTD (%) ë phô n÷ tuæi 20-35 theo nhãm tuæi. 90

B¶ng 3.3: Tỷ lệ SDD(%) thể nhẹ cân ở trẻ <60 th¸ng 91

B¶ng 3.4: Tû lÖ SDD (%)trÎ em< 60 th¸ng thÓ nhÑ c©n theo løa tuæi 91

B¶ng 3.5: Tû lÖ SDD(%) thÓ thÊp cßi ë trÎ em <60 th¸ng . 93

B¶ng 3.6: Tû lÖ SDD(%) thÓ thÊp ë trÎ em/ cßi theo løa tuæi 93

B¶ng 3.7.Tû lÖ SDD(%) thÓ gÇy cßm ë trÎ em <60 th¸ng 94

B¶ng 3.8: Tû lÖ SDD(%)thÓ gÇy cßm ë trÎ em < 60 th¸ng ph©n theo løa tuæi 95

B¶ng 3.9: Tû lÖ SDD /nhãm tuæi/ 2 quÇn thÓ tham kh¶o NCHS 1977 vµ WHO 2005. 96

B¶ng 3.10: Møc ®é thiÕu m¸u(%) ë phô n÷ 20-35 tuæi 100

B¶ng 3.11: Møc ®é thiÕu m¸u(%) ë trÎ em 6-24 th¸ng t¹i ®iÒu tra ban ®Çu 101

B¶ng 3.12: C¸c yÕu tè x· héi liªn quan ®Õn t×nh tr¹ng thiÕu m¸u ë bµ mÑ. 101

B¶ng 3.13: C¸c yÕu tè Dinh d­ìng liªn quan ®Õn t×nh tr¹ng thiÕu m¸u ë bµ mÑ 102

B¶ng 3.14: C¸c yÕu tè liªn quan ®Õn t×nh tr¹ng thiÕu m¸u ë trÎ em 103

B¶ng 3.15: C¸c yÕu tè liªn quan ®Õn t×nh tr¹ng thiÕu m¸u ë trÎ em 104

B¶ng 3.16: Gi¸ trÞ dinh d­ìng khÈu phÇn ¨n cña c¸c bµ mÑ t¹i céng ®ång nghiªn cøu. 106

B¶ng 3.17: TÇn suÊt tiªu thô mét sè thùc phÈm giµu s¾t ë phô n÷ tuæi 20 -35 vµ bµ mÑ cã con 6-24 th¸ng 108

B¶ng 3.18: §iÓm trung b×nh vÒ KiÕn thøc, th¸i ®é, thùc hµnh ®a d¹ng ho¸ b÷a ¨n vµ c¸c biÖn ph¸p phßng chèng thiÕu m¸u ë phô n÷ tuæi 20-35 109

B¶ng 3.19: §iÓm trung b×nh vÒ kiÕn thøc, th¸i ®é, thùc hµnh ®a d¹ng ho¸ b÷a ¨n vµ c¸c biÖn ph¸p phßng chèng thiÕu m¸u ë bµ mÑ cã con tuæi 6-24 th¸ng. 110

B¶ng 3.20. ChØ sè hiÖu qu¶ vµ hiÖu qu¶ can thiÖp vÒ KiÕn thøc, th¸i ®é, thùc hµnh ®a d¹ng ho¸ b÷a ¨n vµ c¸c biÖn ph¸p phßng chèng thiÕu m¸u kh¸c ë phô n÷ tuæi 20-35 tr­íc vµ sau can thiÖp t¹i 2 x· Phong S¬n vµ Phong Xu©n. 110

B¶ng 3.21. ChØ sè hiÖu qu¶ vµ hiÖu qu¶ can thiÖp vÒ KiÕn thøc, th¸i ®é, thùc hµnh ®a d¹ng ho¸ b÷a ¨n vµ c¸c biÖn ph¸p phßng chèng thiÕu m¸u kh¸c ë bµ mÑ cã con 6-24 th¸ng tr­íc vµ sau can thiÖp t¹i 2 x· Phong S¬n vµ Phong Xu©n. 111

B¶ng 3.22: Gi¸ trÞ dinh d­ìng(S¾t vµ vitaminC) cña khÈu phÇn ¨n/24 giê ë phô n÷ tuæi 20-35 tr­íc vµ sau can thiÖp t¹i 2 x· Phong s¬n vµ Phong Xu©n. 112

B¶ng 3.23: Gi¸ trÞ dinh d­ìng (S¾t vµ vitaminC) cña khÈu phÇn ¨n/24 giê ë bµ mÑ cã con tuæi 6-24 th¸ng tr­íc vµ sau can thiÖp t¹i 2 x· Phong S¬n vµ Phong Xu©n. 114

B¶ng 3.24: HiÖu qu¶ cña truyÒn th«ng tÝch cùc ®èi víi tÇn suÊt tiªu thô/ tuÇn, mét sè thùc phÈm giµu s¾t ë phô n÷ tuæi 20-35 vµ bµ mÑ cã con tuæi 6-24 th¸ng tr­íc vµ sau can thiÖp t¹i x· Phong Xu©n. 115

B¶ng 3.25: HiÖu qu¶ cña truyÒn th«ng ®èi víi tÇn suÊt tiªu thô mét sè thùc phÈm giµu s¾t rÊt Ýt ®­îc sö dông t¹i ®Þa ph­¬ng tr­íc vµ sau can thiÖp t¹i x· Phong Xu©n. 116

B¶ng 3.26: T×nh tr¹ng dinh d­ìng cña bµ mÑ tr­íc vµ sau can thiÖp t¹i 2 x· Phong S¬n vµ Phong Xu©n. 117

B¶ng 3.27: HiÖu qu¶ cña gi¸o dôc truyÒn th«ng tÝch cùc ®èi víi t×nh tr¹ng dinh d­ìng thÓ nhÑ c©n ë trÎ em < 60 th¸ng 117

B¶ng 3.28: HiÖu qu¶ cña gi¸o dôc truyÒn th«ng tÝch cùc ®èi víi c¶i thiÖn t×nh tr¹ng dinh d­ìng thÓ nhÑ c©n ë trÎ em ph©n tÝch theo møc ®é SDD tr­íc vµ sau can thiÖp t¹i 2 x· chøng vµ vµ can thiÖp. 118

B¶ng 3.29: HiÖu qu¶ cña gi¸o dôc truyÒn th«ng tÝch cùc ®èi víi c¶i thiÖn t×nh tr¹ng dinh d­ìng thÓ thÊp cßi trÎ em ph©n tÝch theo møc ®é SDD t¹i 2 x· tr­íc vµ sau can thiÖp. 119

B¶ng 3.30: HiÖu qu¶ cña gi¸o dôc truyÒn th«ng tÝch cùc ®èi víi c¶i thiÖn t×nh tr¹ng dinh d­ìng thÓ gÇy cßm trÎ em (C©n nÆng/chiÒu cao) t¹i 2 x· tr­íc vµ sau can thiÖp. 120

B¶ng 3.31: T×nh tr¹ng thiÕu m¸u ë phô n÷ 20-35 tuæi tr­íc vµ sau can thiÖp. 121

B¶ng 3.32: HiÖu qu¶ cña gi¸o dôc truyÒn th«ng tÝch cùc ®èi víi c¶i thiÖn t×nh tr¹ng thiÕu m¸u ë phô n÷ 20-35 tuæi theo møc ®é thiÕu m¸u tr­íc vµ sau can thiÖp. 122

B¶ng 3.33: T×nh tr¹ng thiÕu m¸u ë trÎ em tr­íc vµ sau can thiÖp t¹i 2 x· chøng vµ can thiÖp 123

B¶ng 3.34: HiÖu qu¶ cña gi¸o dôc truyÒn th«ng tÝch cùc ®èi víi c¶i thiÖn t×nh tr¹ng thiÕu m¸u ë trÎ em ph©n tÝch theo møc ®é thiÕu m¸u t¹i 2 x· tr­íc vµ sau can thiÖp. 124



B¶ng 3.35: HiÖu qu¶ thùc sù cña can thiÖp. 125



DANH MôC BIÓU §å - S¥ §å







Trang

BiÓu ®å 1.1

Tû lÖ TNLTD ë bµ mÑ ë c¸c vïng sinh th¸i kh¸c nhau (n¨m 2004)

8

BiÓu ®å 1.2

Møc gi¶m TNLTD ë bµ mÑ ë 2 khu vùc thµnh thÞ vµ n«ng th«n

9

BiÓu ®å 3.1

Tû lÖ SDD thÓ nhÑ c©n (CN/T) theo nhãm tuæi

68

BiÓu ®å 3.2

Tû lÖ SDD thÓ thÊp cßi (CC/T) theo nhãm tuæi

70

BiÓu ®å 3.3

Tû lÖ SDD thÓ gÇy cßm (CN/CC) theo nhãm tuæi

71

BiÓu ®å 3.4

Tû lÖ SDD thÓ nhÑ c©n (CN/T) theo nhãm tuæi

73

BiÓu ®å 3.5

Tû lÖ SDD thÓ thÊp cßi (CC/T) theo nhãm tuæi

74

BiÓu ®å 3.6

Tû lÖ SDD thÓ gÇy cßm (CN/CC) theo nhãm tuæi

74

BiÓu ®å 3.7

Tû lÖ thiÕu m¸u ë phô n÷ tuæi 20-35 t¹i ®iÒu tra ban ®Çu

75

BiÓu ®å 3.8

Tû lÖ thiÕu m¸u ë trÎ em t¹i ®iÒu tra ban ®Çu

76

S¬ ®å 1.1

C¸c giai ®o¹n truyÒn th«ng tÝch cùc

30

S¬ ®å 1.2

S¬ ®å tæ chøc can thiÖp

57



Каталог: FileUpload -> Documents
Documents -> BỘ khoa học và CÔng nghệ
Documents -> HÀ NỘI – 2013 BỘ giáo dụC ĐÀo tạo bộ y tế viện dinh dưỠNG
Documents -> Phụ lục về cấp hạng khách quốc tế
Documents -> CỘng hoà XÃ HỘi chủ nghĩa việt nam qcvn 01 78: 2011/bnnptnt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia thứC Ăn chăn nuôi các chỉ tiêu vệ sinh an toàn và MỨc giới hạn tốI Đa cho phép trong thứC Ăn chăn nuôI
Documents -> TỔng cục dạy nghề
Documents -> BỘ giáo dụC ĐÀo tạo bộ y tế viện dinh dưỠng nguyễn thị thanh hưƠng thực trạng và giải pháP
Documents -> TỜ khai xác nhận viện trợ HÀng hóA, DỊch vụ trong nưỚC
Documents -> Phụ lục I mẫU ĐƠN ĐỀ nghị ĐĂng ký LƯu hàNH
Documents -> BỘ giáo dụC ĐÀo tạo bộ y tế viện dinh dưỠng quốc gia tiếp thị XÃ HỘi vớI việc bổ sung sắt cho phụ NỮ CÓ thai dân tộc mưỜng ở HÒa bìNH

tải về 1.3 Mb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9




Cơ sở dữ liệu được bảo vệ bởi bản quyền ©hocday.com 2024
được sử dụng cho việc quản lý

    Quê hương