NHÖÕng chöÕ vieát taéT
tải về 0.93 Mb.
|
- Điều hướng trang này:
- 107 Lôøi nguyeän hieäp leã
- 108 Nghi thöùc giaûi taùn
v. nghi thöùc keát leã106 Traùng cheùnCuõng nhö taïi gia ñình, sau khi aên, ngöôøi ta thu doïn cheùn dóa vaø ñöa ñi röûa. Ñoù laø vieäc töï nhieân vaø caàn thieát. Thaùnh leã cuõng laø böõa tieäc, vì theá cuõng caàn phaûi röûa cheùn, lau dóa. Tuy nhieân ñaây laø nhöõng vieäc teá nhò, vì theá neân laøm taïi baøn nhoû thì toát hôn. Ngaøy tröôùc, linh muïc khoâng nhöõng traùng cheùn, maø coøn phaûi röûa hai ngoùn tay caùi vaø ngoùn tay trroû, nhöõng ngoùn tay ñaõ ñuïng tôùi Mình Thaùnh. Ngaøy nay khoâng buoäc phaûi röûa nhöõng ngoùn tay naøy nöõa. Ñaây laø aùp duïng giaùo lyù veà bí tích. Theo giaùo lyù, moãi laàn beû Mình Thaùnh ra, trong moãi phaàn Mình Thaùnh ñeàu coù troïn veïn Chuùa Gieâsu. Nhöng nhö theá khoâng coù nghóa laø chia nhoû baùnh bao nhieâu cuõng ñöôïc. Khi nhöõng muïn baùnh quaù nhoû, khoâng coøn hình daùng baùnh nöõa, thì söï hieän dieän cuûa Chuùa Gieâsu cuõng khoâng coøn nöõa. Bôûi vaäy neáu phaàn dính vaøo ngoùn tay maø ta coù theå troâng thaáy, thì caàn phaûi boû vaøo cheùn thaùnh. Nhöng neáu laø nhöõng muïn raát nhoû khoâng coøn thaáy ñöôïc, thì Chuùa Gieâsu cuõng khoâng coøn hieän dieän trong ñoù nöõa. Khi traùng cheùn, linh muïc ñoïc thaàm: Laïy Chuùa, mieäng chuùng con vöøa röôùc Mình vaø Maùu Chuùa, xin cho chuùng con tieáp nhaän Chuùa vôùi loøng trong saïch, vaø öôùc chi aân hueä naøy trôû neân linh döôïc muoân ñôøi cho chuùng con. Ñaây laø kinh ñaõ coù töù laâu ñôøi. Töø theá kyû VI tôùi theá kyû XI, noù laø lôûi nguyeän hieäp leã ñoïc haèng ngaøy ñi ñoâi vôùi lôøi nguyeän hieäp leã thay ñoåi tuøy theo leã, vaø sau naøy môùi ñöôïc duøng laøm kinh keøm theo vieäc traùng cheùn. Lieân heä tö töôûng cuûa kinh naøy khaù chaët cheõ. Töø vieäc röôùc Mình Maùu Thaùnh Chuùa ngoaøi mieäng, chuùng ta xin cho ñöôïc keát hôïp vôùi Chuùa trong taâm hoàn thanh saïch vaø nhö vaäy Mình Maùu Thaùnh Chuùa môùi thöïc söï trôû neân linh döôïc muoân ñôøi cho chuùng ta.
Vieäc caàu nguyeän thaàm laëng keát thuùc baèng vieäc caàu nguyeän coäng ñoàng, do linh muïc ñoïc trong lôøi nguyeän hieäp leã. Cuõng nhö lôøi nguyeän tieán leã, lôøi nguyeän hieäp leã lieân quan tôùi bí tích Thaùnh Theå nhieàu hôn laø lieân quan ñeán ngaøy leã. Thöôøng coù hai phaàn: phaàn ñaàu nhaéc laïi ôn ta môùi laõnh nhaän laø ñöôïc röôùc Mình Maùu Thaùnh Chuùa; phaàn hai xin ôn naøy ñem laïi cho ta nhöõng hieäu quaû cuûa thaùnh leã trong cuoäc soáng haèng ngaøy. 108 Nghi thöùc giaûi taùnCuoäc hoïp phuïng vuï ñaõ keát thuùc, vò chuû toïa chæ coøn tuyeân boá giaûi taùn. Luùc khai maïc, ngaøi ñaõ chaøo coäng ñoaøn baèng lôøi keâu môøi Ba Ngoâi Thieân Chuùa. Baây giôø Ngaøi laïi nhaân danh Ba Ngoâi Thieân Chuùa maø chuùc laønh cho coäng ñoaøn. Sau ñoù ngaøi tuyeân boá giaûi taùn. Ñoù laø yù nghóa cuûa caâu Leã ñaõ xong, chuùc anh chò em ra veà bình an. Coù ngöôøi muoán dòch caâu Ite missa est laø Anh chò em haõy ra ñi thi haønh söù vuï. Dòch nhö vaäy thì quaù xa vôùi nguyeân ngöõ, nhöng xeùt theo yù nghóa cuõng coù theå chaáp nhaän. Chuùng ta ñaõ tham döï vaøo hieán teá cuûa Chuùa Kitoâ ñöôïc daâng leân ñeå cöùu ñoä theá giôùi, daâng leân vôùi Giaùo Hoäi laø daáu chæ cöùu ñoä cho theá giôùi, chuùng ta khoâng ñaønh loøng trôû veà nhaø maø laáy laøm maõn nguyeän laø ñaõ chu toaøn leà luaät. Khoâng caàn phaûi laøm nhaø thöøa sai ñeå ñi truyeàn giaùo phöông xa, nhöng phaûi coá gaéng laøm cho coâng bình vaø baùc aùi ñöôïc lan truyeàn chung quanh ta. Ñoù laø söù vuï moïi ngöôøi phaûi thöïc hieän, nhaát laø sau khi ñaõ ñöôïc hieäp nhaát vôùi Chuùa Kitoâ trong hieán leã cuûa Ngöôi. NHÖÕNG CHÖÕ VIEÁT TAÉT 2 ch. I : nghi thöùc thaùnh leã nhöõng theá kyû ñaàu 6 i. Tieäc Ly coù phaûi laø tieäc vöôït qua khoâng? 7 1 Ba khuynh höôùng 7 2 Tieäc ly laø tieäc "Kiddus" 8 3 Tieäc ly laø tieäc "Chaburah" 8 4 Tieäc ly laø Tieäc Vöôït Qua 9 5 Keát luaän thöïc haønh 10 ii. nghi thöùc böõa tieäc ly 11 6 Leã Vöôït qua Do Thaùi 11 7 Nghi thöùc böõa Tieäc ly cuûa Chuùa 13 iii. Kinh taï ôn cuûa Chuùa Gieâsu
8 Chuùa Gieâsu ñaõ ñoïc kinh truyeàn thoáng hay kinh rieâng? 15 9 Kinh taï ôn cuûa Chuùa Gieâsu trong böõa Tieäc ly 18 a. Lôøi chuùc tuïng treân baùnh 19 b. Lôøi chuùc tuïng treân cheùn röôïu 19 iv thaùnh leã thôøi caùc toâng ñoà 21 10 Thaùnh leã lieân keát vôùi Tieäc huynh ñeä (Agape) 21 11 Thaùnh leã taùch rôøi khoûi böõa aên huynh ñeä ñeå cöû haønh vaøo buoåi saùng. 23 iv. thaùnh leã vaøo theá kyû i 24 12 Nghi thöùc cöû haønh Thaùnh Theåã theo saùch Didacheø 24 13 Maáy ghi nhaän veà thaùnh leã vaøo theá kyû I 27 v. thaùnh leã roma vaøo theá kyû ii 29 14 Thaùnh leã theo lôøi töôøng thuaät cuûa thaùnh Justinoâ 29 15 Maáy ghi nhaän veà thaùnh leã cuûa theá kyû II 31 vi. Thaùnh leã taïi Roma vaøo theá kyû iii 32 16 Kinh taï ôn cuûa thaùnh Hippoâlytoâ 32 17 Maáy nhaän xeùt 34 caáu truùc thaùnh leã hieän nay 36 ch. ii. nghi thöùc ñaàu leã 38 18 Ca nhaäp leã 38 19 Hoân baøn thôø 43 20 Xoâng höông 44 21 Daáu thaùnh giaù 46 22 Lôøi chaøo chuùc 46 a. Chuùa ôû cuøng anh chò em - Vaø ôû cuøng Cha 47 b. Hai coâng thöùc khaùc. 49 23 Lôøi daãn leã 50 24 Nghi thöùc saùm hoái 50 25 Kinh Xin Chuùa thöông xoùt 53 26 Kinh Vinh danh 54 27 Lôøi nguyeän nhaäp leã 57 a. Teân goïi vaø hình thöùc 57 b. Caáu taïo vaø noäi dung 59 c. Nguoàn goác caùc lôøi nguyeän saùch leã Roma hieän nay 61 ch. iii : phuïng vuï lôøi chuùa 62 i. baøn tieäc lôøi chuùa 62 28 Lôøi Chuùa vaø maàu nhieäm ñöùc tin 62 29 Baøn tieäc Lôøi Chuùa vaø baøn tieäc Thaùnh Theå 64 30 Baùnh ban söï soáng 68 ii. caùc baøøi ñoïc 69 31 Cuoán Saùch Thaùnh 69 32 Saùch baøi ñoïc 71 33 Giaûng ñaøi 72 34 Soá löôïng caùc baøi ñoïc 73 35 Thöøa taùc vieân Lôøi Chuùa 74 36 Tính öu vieät cuûa Baøi Tin Möøng 75 iii : cuoán baøi ñoïc hieän nay 78 37 Lyù do soaïn thaûo 78 38 Toång quan veà cuoán baøi ñoïc môùi 78 39 Caùch saép xeáp caùc baøi ñoïc Chuùa nhaät. 79 a. Caùc baøi Tin Möøng 79 b. Caùc baøi Cöïu Öôùc 80 c. Saùch caùc Toâng ñoà 81 40 Caùch saép xeáp nhöõng baøi ñoïc caùc ngaøy trong tuaàn 82 a. Nhöõng muøa ñaëc bieät 82 b. Muøa thöôøng nieân 84 41 Baøi ñoïc leã caùc thaùnh vaø caùc leã khaùc 85 42 Cho pheùp choïn baøi ñoïc 85 iv. Caùc ca khuùc xen keõ caùc baøi ñoïc 86 43 Ca khuùc treân baäc hay thaùnh vònh ñaùp ca 87 44 Halleluia hay lôøi tung hoâ Tin Möøng 88 45 Ca lieân xöôùng 90 46 Ca tieáp lieân 90 v. baøi giaûng 91 47 Baøi giaûng, thaønh phaàn kieän toaøn cuûa Phuïng vuï 91 48 Noäi dung baøi giaûng 92 49 Tính chaát muïc vuï cuûa baøi giaûng 93 vi. Tuyeân xöng ñöùc tin 95 50 Qui luaät hieän haønh 95 51 Lòch söû vaø yù nghóa kinh tin kính 95 vii. lôøi nguyeän tín höõu 98 52 Teân goïi 99 a. Lôøi nguyeän chung 99 b. Lôøi nguyeän tín höõu 100 c. Lôøi nguyeän chuyeån caàu 100 d. Kinh caàu 101 e. Lôøi nguyeän phoå quaùt 101 53 Maáy neùt lòch söû 101 54 YÙ nghóa cuûa lôøi nguyeän tín höõu 103 55 Noäi dung lôøi nguyeän tín höõu 104 a. Nhu caàu vaø caùc thaønh phaàn cuûa Giaùo Hoäi phoå quaùt. 104 b. Caùc vò laõnh ñaïo Quoác gia vaø nhöõng coâng vieäc chung 104 c. Nhöõng ngöôøi ñang ñau khoå hay gaëp khoù khaên. 104 d. Coäng ñoaøn phuïng vuï vaø coäng ñoaøn dòa phöông 104 56 Vai troø cuûa caùc tín höõu 105 57 Coâng vieäc soaïn thaûo 106 58 Vieäc cöû haønh 109 a. Chuû teá 109 b. Thöøa taùc vieân neâu yù ngyueän 110 c. Coäng ñoaøn 111 59 Keát luaän thöïc tieãn 111
60 Daâng leã hay chuaån bò leã vaät? 113 i. chuaån bò leã vaät qua caùc thôøi ñaïi 114 61 Chuaån bò leã vaäât trong caùc theá kyû ñaàu 114 62 Vieäc daâng cuûa leã trong caùc leã chaëng vieáng
63 Vieäc daâng cuûa leã trong thôøi Trung coå 118 ii. yù nghóa töôïng tröng cuûa baùnh röôïu 119 64 Baùnh röôïu töôïng tröng cho cuoäc soáng vaø con ngöôøi chuùng ta 119 65 Baùnh röôïu noùi leân tính chaát coäng ñoàng cuûa Giaùo Hoäi 120 66 Baùnh röôïu vôùi nhöõng ñoøi hoûi cuûa leã vaät phaûi coù 121 67 Baùnh ruôïu bieåu töôïng yù nghóa Thaùnh Theå 123 68 Daâng cuûa leã laø tham döï vaøo chöùc tö teá cuûa CKâ
iii. dieãn tieán caùc nghi tieát hoài chuaån bò leã vaät 125 69 Söûa soaïn baøn thôø 125 70 Ñöa leã vaät leân baøn thôø 126 71 Chuùc tuïng Chuùa treân baùnh röôïu 129 72 Röôïu pha nöôùc 132 73 Lôøi caàu cuûa Adaria 133 74 Nghi thöùc xoâng höông 134 75 Nghi leã röûa tay 135 76 Lôøi nguyeän tieán leã 136 ch. v : kinh taï ôn 137 i. kinh taï ôn vaø kinh ‘berakak’ Do thaùi 138 77 Taï ôn, chuùc tuïng coù nghóa gì? 138 78 YÙ nghóa kinh ‘Berakah’ Do Thaùi. 140 79 Nhöõng lôøi chuùc tuïng cuûa böõa aên 142 a. Kiddus 143 b. Kinh Birkat-Ha-Mazon 144 c. Nhöõng lôøi chuùc tuïng cuûa tieäc Vöôït Qua 145 80 Nhöõng lôøi chuùc tuïng cuûa Chuùa Gieâsu vaø cuûa thaùnh Phaoloâ 147 ii. nhöõng kinh taï ôn cuûa caùc theá kyû ñaàu 149 81 Kinh taï ôn cuûa saùch “Didacheø” 149 82 Kinh taï ôn cuûa thaùnh Hippoâlytoâ 152 83 Kinh Leã qui Roma 155 iii. chuù giaûi caùc yeáu toá trong kinh taï ôn 157 84 Nhöõng yeáu toá caáu taïo neân kinh taï ôn 157 85 Boán kinh taï ôn 159 86 Lôøi tieàn tuïng vaø vieäc taï ôn. 161 87 Kinh naøi xin vaø vieäc thaùnh hoùa leã vaät 166 88 Töôøng thuaät vaø Truyeàn pheùp 170 89 yeáu toá tuôûng nieäm 174 90 Yeáu toá daâng tieán 180 91 Chuyeån caàu, hieäp thoâng 181 92 Moät vaøi thaéc maéc lieân quan ñeán vieäc chuyeån caàu 184 93 Lôøi chuùc vinh keát thuùc 186 ch. vi : hieäp leã 189 i. hoài Hieäp leã trong lòch söû vaø trong phuïng vuï Thaùnh theå 189 94 Hieäp leã qua caùc thôøi ñaïi 189 95 öông quan giöõa chuaån bò leã vaät, hieán teá vaø hieäp leã. 192 ii. kinh laïy cha 194 96 Thôøi gian ñöa vaøo vaø vò trí cuûa noù trong thaùnh leã 194 97 Kinh Laïy Cha, kinh doïn mình röôùc leã 195 98 Xin cöùu chuùng con khoûi moïi söï döõ 196 iii. nghi thöùc chuùc bình an vaø beû baùnh 197 99 Nghi thöùc chuùc bình an 197 100 Nghi thöùc beû baùnh 199 101 Hai kinh doïn mình röôùc leã cuûa linh muïc 201 iv. röôùc leã 202 102 Môøi goïi röôùc leã 202 103 Nghi thöùc cho giaùo daân röôùc leã 202 104 Giaùo daân röôùc leã baèng hình baùnh 204 105 Giaùo daân röôùc Maùu Thaùnh 207 v. nghi thöùc keát leã 210 106 Traùng cheùn 210 107 Lôøi nguyeän hieäp leã 211 108 Nghi thöùc giaûi taùn 212 1 JOACHIM JEREMIAS, The Eucharistic words of Jesus, London 1966, tr. 15-88 2 L. BOUYER, Eucharistie : Theùologie et spiritualiteù de la prieøre eucharistique, Tournai 1968, tr. 102-103 3 Veà nghi thöùc böõa Tieäc ly, xin ñoïc: GREGORY DIX, The shape of Liturgy, London 1970, tr. 50-55; L. BOUYER, sñd, tr. 104-109; J. JEREMIAS, sñd, tr. 85-86; JOSEPH-ANDREÙ JUNGMANN, Missarum solemnia, q. I, Aubier, Paris 1964, tr. 30-32; NHÒ BAÈNG, Hieåu vaø soáng thaùnh leã, Saigon 1963, tr. 15-19. 4 x. J. JEREMIAS, sñd, tr. 85 5 x. G. DIX, sñd, tr. 54; L. BOUYER, sñd, tr. 105; J. JEREMIAS, sñd, tr. 88v 6 x. L. BOUYER, sñd, tr. 85; G. DIX, sñd, tr. 84 7 x. G. DIX, sñd, tr. 52 8 x. J. JEREMIAS, sñd, tr. 86 9 L. BOUYER, sñd, tr. 85.105.106; x. G. DIX, sñd, tr. 54 10 J. JEREMIAS, sñd, tr. 109 vaø chuù thích soá 8; J.P. AUDET, Esquisse historique du genre litteùraire de la beùneùdiction juive et de l'Eucharistie chreùtienne, trong: Revue biblique, LXV (1958) 386-387 11 x. J.P.AUDET, bñd, tr. 389 12 x. DAVID DEDEGARD, Seder R. Amram Gaon, Phaàn I, Hebrew text with critical apparatus, baûn dòch coù ghi chuù vaø daãn nhaäp, Lund. 1951; L. FINKELSTEIN, The Birkat Ha-mazon, trong: Jewish quarterly Review, Boä môùi, taäp XIX (1928-1929), tr. 211-262. 13 Sema Israel laø lôøi tuyeân xöng ñöùc tin ñoàng thôøi cuõng laø kinh töôûng nieäm vieäc giaûi thoaùt khoûi Ai Caäp vaø toû baøy öôùc nguyeän tuaân theo yù Chuùa vaø giöõ caùc giôùi raên cuûa Ngöôøi. Xem H.I.PAHL, Prex eucharistica, Fribourg 1968, tr.35-39. 14 Semone eùt-re hay18 lôøi chuùc tuïng, laø phaàn chính yeáu, sau kinh Sema Israel, cuûa kinh nguyeän haèng ngaøy, ñoïc moãi ngaøy 3 laàn. Xem H.I. PAHL, sñd, tr. 40-54 15 x. H.I. PAHL, sñd, tr. 66-67 16 x. J.P. AUDET, bñd, tr. 387; xem caû chuù thích soá 2 17 x. H.I. PAHL, Lôøi chuùc tuïng treân baùnh, sñd, tr. 7 18 x. Kinh taï ôn sau böõa aên cuûa ngöôøi Do Thaùi (Birkat ha-mazon), H.I. PAHL, sñd, tr. 26 19 x. Kinh Taï ôn cuûa saùch Didacheø : H.I. PAHL, sñd, tr. 67 20 x. Lôøi chuùc tuïng thöù I cuûa kinh Ha-mazon, H.I.PAHL, sñd, tr. 9 21 x. Kinh nguyeän hieán teá cuûa thaùnh Hypoâlytoâ, trong: B. BOTTE, La Tradition apostolique de saint Hippolyte : Essai de reconstitution, Munster Westfalen 1963, tr. 13 22 x. Ib. tr 103 23 x. Kinh nguyeän hieán teá cuûa thaùnh Hippoâlytoâ, H.I. PAHL, sñd, tr. 15 24 x. Kinh taï ôn cuûa saùch Didacheø, H.I. PAHL, sñd, tr.67; Kinh nguyeän hieán teá cuûa thaùnh Hippoâlytoâ, B. BOTTE, sñd, tr. 17 25 PLINE, Ep. ad Trajanum, 10, 96 26 x. J. JUNGMANN, sñd, tr. 40-41 27 x. PIUS PARSCH, La sainte messe expliqueùe dans son histoire et sa liturgie, Charles Beyaert, Bruges, 1938, tr. 20-23 28 Saùch Didacheø ñöôïc vieát vaøo khoaûng nhöõng thaäp nieân cuoái theá kyû I. Moïi ngöôøi ñoàng yù laø nhöõng gì noùi ôû chöông 14, 1 vaø 10,6 laø roõ raøng veà Thaùnh Theå, coøn nhöõng gì noùi ôû chöông 9 vaø 10, ngaøy nay ngöôøi ta coøn tranh caõi. Moät soá ngöoøi cho ñaây chæ laø kinh nguyeän ñoïc tröôùc vaø sau khi röôùc leã taïi nhaø; Nhieàu ngöôøi khaùc cho ñaây laø kinh ñoïc trong moät böõa tieäc theo nghi thöùc cuûa ngöôøi Do Thaùi. Tuy nhieân, daàu sao chuùng coù lieân heä tôùi vieäc cöû haønh Thaùnh Theå trong thôøi caùc Toâng Ñoà. (x. H. I. PAHL, sñd, tr.66-67) 29 x. JUNGMANN, sñd, tr. 36 30 x. JUNGMANN, sñd, tr. 39 31 Dòch theo baûn Latinh trong H.I. PAHL, sñd, tr. 69-73 32 La tradition Apostolique de saint Hippolyte, essai de reconstitution par Dom Bernard Botte, O.S.B., Munster Westfalen, 1963, tr. 11-17 33JUNGMANN: Missarum sollemnia, q. IIø, Aubier, Paris 1952 tr. 62 34 De s. alt. mysterio, II, 15 (PL 217, 807) 35 Peregrinatio, c. XXIV, 10 - Sources chreùtiennes, XXI p. 197 36 Ordo Romanus I, soá 8 (PL 78, 941) 37 x. J. JUNGMANN, sñd. t. II, tr. 71, note 15 38 x. TRAÀN NGOÏC QUYØNH, Cöû haønh maàu nhieäm taï ôn, Tuû saùch ñaïi keát, Tp Hoà chí Minh, 1996, tr.115 39 In II Tim, hom. X, 3 : PG 62, 659 40 x. PG 50, 458vs; x. J. JUNGMANN, sñd, tr. 122, note 16 41 x. JUNGMANN, sñd tr 122 42 x. ROBERT CABIEÙ, L'Eucharistie, trong: EP, q. II, Descleùe 1984, tr. 210 43 x. JUNGMANN, sñd tr. 88 44 EGERIA, Peregrinatio, c. 24 (CSEL, 39, tr. 72; Sources chreùtiennes, XXI, tr. 193); x. JUNGMANN, sñd tr. 88-89 45 B. CAPELLE, Le "Kyrie" de la messe et le pape Geùlase, trong Revue Beùneùdictine, 46 (1934), tr. 126-144. Theo Pius Parsch (sñd tr. 90), thì kinh Xin Chuùa thöông xoùt laø phaàn toàn taïi cuûa kinh caàu ñoïc trong nhöõng cuoäc kieäu tröôùc khi haønh leã trong nhöõng leã Chaëng vieáng (prcession stationnale). Chuùng ñöôïc haùt nhö moät kinh caàu treân ñöôøng ñi kieäu töø nhaø thôø taäp hoïp tôùi nhaø thôø chaëng vieáng (cöû haønh thaùnh leã). Khi nhöõng cuoäc kieäu khoâng coøn nöõa, chuùng ñöôïc haùt trong nhaø thôø tröôùc khi cöû haønh thaùnh leã. vì trong cuoán Antiphonale gregorianum, trong ngaøy Thöù Tö Leã Tro coù ghi chuù nhö sau: Khi coù taäp hoïp (taïi moät nhaø thôø naøo ñoù), seõ khoâng haùt kinh Xin Chuùa thöông xoùt trong leã nöõa, vì thaày phuï phoù teá ñaõ haùt trong luùc ñi kieäu roài (Thomasius IV, tr. 37) 46 x. J. JUNGMANN, sñd tr. 88-103 47 x. baøi : La grande doxologie de l'EÙglise, trong: Bible et liturgie, naêm II, tr. 273 48 x. DUCHESNE, I, 57 49 x. PIUS PARSCH, sñd, tr. 96 50 x. A. DUMAS, Les sources du nouveau missel romain, trong: Notitiae 7(1971) 37-42, 74-77, 94-95, 134-136, 276-280, 409-410; H. ASHWORTH, Les sources patristiques du nouveau missel romain, trong Questions Liturgiques, 52(1971) 295-304; P. JOUNEL, Les sources francaises du missel de Paul VI, ib. tr. 305-316. 51 x. TRAÀN ÑÌNH TÖÙ, Phuïng vuï nhaäp moân, ÑCV Thaùnh Giuse, Tp Hoà chí Minh, 1996, ch. III, soá 102-103 52 DENIS-BOULET, Sñd tr. 84 53 Breviarium Hipponense, 36, eùd. C. MUNIER, Concilia Africae, 1974(CCL 149), tr. 43 54 T. AUGUSTINO, Sermo Denis 14,3 vaø 16,7; eùd. MORIN, S. Augustini sermones post Mauritanos reperri, Roma, typis polyglottis Vaticanis, 1930, tr. 67 & 80 55T. GERMANO CONSTANTINOPLI, Exegesis 24, eùd. N. BORGIA, Il commentario liturgico di san Germano, Grottaferrata, 1912, tr. 21. 56 G. MORIN, Le plus ancien “comes” ou lectionnaire de l’Eglise Romaine, Revue Biblique 27(1910)40-74 57 J. PEREZ URBEL Y A. GONZALEA Y RUIS-ZORILLA, Liber comicus, ed critica, Madrid, 1940-1955, 2 vol. 58 P. SALMON, Le lectionnaire de Luxeuil, Rome 1944-1954, 2 taäp 59 x. J. JUNGMANN, sñd, taäp II, tr. 156-157 60 x. P. PARSCH, sñd, tr. 112-113 61 x. P. PARSCH, sñd, tr. 118-121 62 Trong Tin Möøng theo thaùnh Maùtheâu vaø Luca, ngöôøi ta trích ñoïc taát caû nhöõng gì khoâng coù trong Maùtcoâ. Nhöng nhieàu laàn ta thaáy coù nhöõng ñoaïn ñeàu coù trong moãi saùch Tin Möøng, maø moãi saùch laïi coù moät saéc thaùi ñaëc bieät caàn phaûi ñoïc môùi hieàu ñöôïc caâu chuyeän. Baøi dieãn töø veà ngaøy theá maït cuûa thaùnh Luca ñöôïc ñoïc trong nhöõng tuaàn cuoái naêm phuïng vuï. 63 Lectionarium Romanum, taäp 3, Praenotanda, 1b 64 x. J. JUNGMANN, sñd, taäp II, tr. 188-226; P. PARSCH, sñd, tr. 126-137 65 TERTULIANUS, De anima, c. 3 66 T. AUGUSTINO, Enarrationes in psalmos, 119, no 1. 67 LEO CAÛ, Sermo 3 : De natali ipsius, no 1 68 Ordo Romanus I, 10 69 Ordo Romanus II, 7 70 x. NGUYEÃN HOÀNG, sñd tr. 49; NHÒ BAÈNG, sñd, tr. 64-65 71 S. GREÙGOIRE LE GRAND, Lettre aø Jean de Syracuse; eùd. -P. EWALD-L.M. HARTMANN, 1899 (Epist. 2), tr. 59 72 x. PIUS PARSCH, sñd, tr. 136-137 73 x. J. JUNGMANN, sñd, taäp II, tr. 233-247 Neáu so saùnh vôùi kinh tin kính cuûa caùc Toâng Ñoà, ta coù theå noùi, kinh tin kính cuûa caùc Toâng ñoà nhaèm dieãn taû nieàm tin toân giaùo, nghóa laø ñöùc tin ñôn thuaàn, trong khi kinh tin kính cuûa Coâng ñoàng Nicea-Constantinopoli nhaèm dieãn taû nieàm tin thaàn hoïc vaø buùt chieán (theùologique et poleùmique), vôùi muïc ñích trình baøy tính chính thoáng cuûa ñöùc tin coâng giaùo. Chính vì ñeå caûn ñöôøng laïc thuyeát cuûa Arioâ, Coâng ñoàng Nicea (325) ñaõ theâm nhöõng lôøi sau ñaây ñeå tuyeân xöng thaàn tính cuûa Chuùa Con : “Thieân Chuùa thaät bôûi Thieân Chuùa thaät, ñöôïc sinh ra maø khoâng phaûi ñöôïc taïo thaønh, ñoàng baûn theå vôùi Chuùa Cha”. Veà Chuùa Thaùnh thaàn cuõng vaäy, kinh tin kính cuûa caùc Toâng ñoà chæ tuyeân xöng caùch vaén goïn: “Toâi tin kính Chuùa Thaùnh Thaàn, Ngöôøi ñaõ duøng caùc ngoân söù maø phaùn daïy” coøn nhöõng lôøi: Ngöôøi laø Chuùa vaø laø Ñaâng ban söï soáng, Ngöôøi phaùt xuaát töø Chuùa cha (vaø Chuùa Con). Ngöôøi cuøng ñöôïc phuïng thôø vaø toân vinh vôùi Chuùa Cha vaø Chuùa Con, laø nhöõng gì ñaõ ñöôïc Coâng ñoàng Constantinoploli (381) theâm vaøo ñeå leân aùn laïc thuyeát cuûa Macedonio, Giaùm muïc Constantinopoli (342-360). 74 Neáu so saùnh vôùi kinh tin kính cuûa caùc Toâng Ñoà, ta coù theå noùi, kinh tin kính cuûa caùc Toâng ñoà nhaèm dieãn taû nieàm tin toân giaùo, nghóa laø ñöùc tin ñôn thuaàn, trong khi kinh tin kính cuûa Coâng ñoàng Nicea-Constantinopoli nhaèm dieãn taû nieàm tin thaàn hoïc vaø buùt chieán (theùologique et poleùmique), vôùi muïc ñích trình baøy tính chính thoáng cuûa ñöùc tin coâng giaùo. Chính vì ñeå caûn ñöôøng laïc thuyeát cuûa Arioâ, Coâng ñoàng Nicea (325) ñaõ theâm nhöõng lôøi sau ñaây ñeå tuyeân xöng thaàn tính cuûa Chuùa Con : “Thieân Chuùa thaät bôûi Thieân Chuùa thaät, ñöôïc sinh ra maø khoâng phaûi ñöôïc taïo thaønh, ñoàng baûn theå vôùi Chuùa Cha”. Veà Chuùa Thaùnh thaàn cuõng vaäy, kinh tin kính cuûa caùc Toâng ñoà chæ tuyeân xöng caùch vaén goïn: “Toâi tin kính Chuùa Thaùnh Thaàn, Ngöôøi ñaõ duøng caùc ngoân söù maø phaùn daïy” coøn nhöõng lôøi: Ngöôøi laø Chuùa vaø laø Ñaâng ban söï soáng, Ngöôøi phaùt xuaát töø Chuùa cha (vaø Chuùa Con). Ngöôøi cuøng ñöôïc phuïng thôø vaø toân vinh vôùi Chuùa Cha vaø Chuùa Con, laø nhöõng gì ñaõ ñöôïc Coâng ñoàng Constantinoploli (381) theâm vaøo ñeå leân aùn laïc thuyeát cuûa Macedonio, Giaùm muïc Constantinopoli (342-360). 75 Ngaøy nay, trong thaùnh leã theo nghi thöùc Mozarable, kinh tin kính vaãn ñöôïc ñoïc vaøo luùc naøy. Tröôùc khi ñoïc, linh muïc giô cao Mình Thaùnh vaø tuyeân boá: Chuùng ta haõy tuyeân xöng ra ngoaøi mieäng ñöùc tin maø chuùng ta tin trong loøng (x. J. JUNGMANN, sñd, taäp II, tr. 241, note 45). 76 Ñaây laø moät chuù thích heát söùc moâng lung, vaø vì theá sau naøy ngöôøi ta cöù naïi vaøo ñoù ñeå giaûi thích, tröôùc laø nhöõng leã veà Chuùa, veà Ñöùc Meï, sau ñeán leã caùc Toâng ñoà, roài caùc thaùnh tieán só v.v. (x. J. JUNGMAN, sñd, tr. 243; P. PARSCH, sñd, tr. 138-139) 77 x. P. PARSCH, sñd, tr. 139; NGUYEÃN HOÀNG, sñd , tr. 52 78 x. J. JUNGMANN, sñd, tr. 233.246 79 x. HOÄI ÑOÀNG THÖÏC THI HIEÁN CHEÁ VE PHUÏNG VUÏ, De oratione communi seu fidelium, Typis polyglottis Vaticanis, 1966; ELTIN GRIFFIN, The prayer of the faithful for weekdays, Blackfriars publications, Dominican publications, Costello publishing, 1985; ROBERT BORG, Together we pray (general intercessions for Sundays, Solemnities, Feasts and Other Celebrations), E.J. Dwyer-Sydney, The Liturgical Press-Collegeville, Mn, Costello Publishing Co. Inc.-Newyork, 1993; J. JUNGMANN, sñd, tr. 254-266; J.B. MOLIN, La prieøre universelle, trong : J. GELINEAU, Dans vos assembleùes, taäp I, Descleùe, Paris 1971, tr. 243-257; A. NOCENT, La prieøre commune des fideøles, trong : Nouvelle Revue theùologique 86(1964) 438-443; H. DENIS, La prieøre universelle, trong: LMD 84(1964)140-153; PIERRE TOURNIER, Lôøi caàu nguyeän phoå quaùt, trong: J. GELINEAU, Hoïp nhau cöû haønh phuïng vuï, taäp II, Ñoàng Nai 1992, tr. 265-290; TRAÀN NGOÏC QUYØNH, sñd, tr. 96-110. 129-138 80 BOÄ LEà NGHI, De oratione communi seu fidelium, Libreria Ediditrce Vaticana, 1996 81 T. GIUSTINOÂ, Apologia, I, 67 82 x. J. JUNGMANN, sñd, taäp II, tr. 257; R. CABIEÙ, sñd, tr. 87-88 83 T. AUGUSTINOÂ, Sermo 100 vaø 362; PL 38, 605 vaø 39, 1634. x. TRAÀN NGOÏC QUYØNH, sñd, tr. 96-98 84 x. A. NOCENT, Prospective d’avvenire per Ordo Missae, trong: G. BARAUNA, La sacra Liturgia rinnovata dal Concilio, Elle di Ci, Torino-Leumann, 1964, tr. 372-385; A. NOCENT, La prieøre commune des fideøles, trong: Nouvelle Revue theùologique, Louvain, 1964, tr. 950 85 x. P. DE CLERCK, La prieøre universelle dans les liturgies latines anciennes, Teùmoignages patristiques et textes liturgiques, Munster-W. Aschendorff, 1977, tr. 125-143; 166-167; TRAÀN NGOÏC QUYØNH, sñd, tr. 100 86 H. DENIS, La prieøre universelle, trong LMD 84(1965)143 87 La liturgie (enseignements pontificaux et conciliaires), taäp II : Concile et apreøs Concile, Descleùe et Cie, 1968, tr. 11-12, soá 1.3. 88 H. DENIS, bñd, tr. 154 89 x. J.B. MOLIN, L’Oratio fidelium - ses survivances, trong Ephemerides liturgicae 73(1959)334 90 x. H. DENIS, bñd, tr. 162 91 x. PIERRE TOURNIER, sñd, tr. 274; TRAÀN NGOÏC QUYØNH, sñd, tr. 133 92 x. R. FALSINI, La preghiera comune o dei fedeli nella Messa, trong Rivista di Pastorale liturgica, 15(1966)140 93 x. De oratione communi seu fidelium, sñd, tr. 9, soá 7 94 x. ib. tr. 11, soá 14 95 x. De Oratione communi seu fidelium, sñd, tr. 10, soá 12 96 B. BOTTE, La Tradition Apostolique..., sñd, tr. 11 vaø 55 97 T. CYPRIANOÂ, Liber de opere et eleemosinis, 15; eùd G. HARTEL, 1868 (CSEL 3), tr. 384 98 T. AUGUSTINOÂ, Confessions V, 9; eùd. HARTEL, 1868 (CSEL 3), tr. 384 99 x. PIUS PARSCH, sñd, tr.144-145 100 Trích töø PIUS PARSCH, sñd, tr. 145-146. 101 Soá II naøy vieát theo NGUYEÃN HOÀNG, sñd, tr. 57-60 102 T. AUGUSTINOÂ, Sermo 227 in die Paschae, P 2, taäp 38, coät 1100 103 x. T. HIPPOLIYTOÂ, Truyeàn thoáng toâng ñoà, sñd, tr. 45 104 Coâng ñoàng Alvira, can. 28 105 GELINEAU, Hoïp nhau cöû haønh phuïng vuï, taäp II, sñd, tr. 320 106 x. Nghi thöùc phaûi giöõ khi cöû haønh thaùnh leã, VII, 3; VIII, 5 107 x. Tìm hieåu thaùnh leã, ch. IV, A, 29 : Chuùc tuïng Chuùa vì ñaõ ban baùnh röôïu, Cours Phuïng vuï, ÑCV thaùnh Giuse, Tp Hoà chi Minh, 1994, tr. 35 108 Veà caùch xoâng höông thaùnh giaù, Mình Thaùnh, chuû teá v.v., xin xem R. DUBOSQ, PSS, Le guide de l’autel, directoire pour bien ceùleùbrer la messe, 3eø eùd. Descleùe & Cie, Paris 1945, tr. 602: “Apreøs une inclination profonde, il encense la Croix de trois coups doubles. Pour cela il eùleøve l’encensoir de hauteur du visage, - lui donne deux impulsions vers le Crucifix, jamais trois, - il l’abaisse jusqu’aø la poitrine – pour ensuite recommencer le coup suivant…. 109 x. J. AUDET, sñd, tr. 373-374 110 x. J. P. AUDET, sñd, tr. 384 : Le sens principal et premier du coupe seùmantique ‘eukaristeùo-eukaristia’ dont devraient partir les lexiques du Nouveau Testament; si leurs analyses eùtaient ici moins abstraites, ou moins indiffeùrentes au genre litteùraire, est, non pas, ‘rendre graâce’’ ou ‘rermercier’, comme on le dit geùneùralement, mais bien ‘BEÙNIR’, au sens ouø l’avait entendu la tradition juive ancienne, avec toutes les implications que ce sens comportait dans les formes et le genre litteùraire de la beùneùdiction” 111 Ñaëc bieät ta coù theå ñoïc: 1Bn 16, 4-38; Tv 105,1-5. 96. 106,1-47. 103-106. 118. 135. 136. 144; Nkm 9,5-37; Tb 3,11-15; 8,5-8; 11,15-17; Hc 50,22-24; 51,1-12. 112 Sñd, tr. 37 113 x. L. BOUYER, sñd, tr. 40-41 114 x. Ib. tr. 42 115 Ib. tr. 45 116 x. L. BOUYER, sñd, tr. 54; G. DIX, sñd, tr. 51 117 x. A. HANGGI -I. PAHL: Prex eucharistica, Fribourg 1968, tr. 5-34 118 x. J. JEREMIAS, sñd, tr. 85 119 Dòch theo baûn tieáng Phaùp cuûa L. Bouyer, sñd, tr. 84-86 120 x. A. HANGGI -I. PAHL, sñd, tr. 13-34 121 x. J.H. HERTZ, The authorized daily prayer-book of the United Hebrew Congregations of the British Empire, vol. III, London 1945, tr. 96vs 122 x. L. BOUYER, sñd, tr. 86 123 Ib. tr. 89 124 Lôøi chuùc tuïng dòp Ladaroâ soáng laïi : “Laïy Cha, con chuùc tuïng Cha, vì Cha ñaõ nhaäm lôøi con. Phaàn con, con bieát Cha haèng nhaäm lôøi con, nhöng vì daân chuùng ñöùng quanh ñaây, neân con ñaõ noùi ñeå hoï tin laø Cha ñaõ sai con” (Ga 11,41-42). 125 J.P. AUDET, sñd, tr.385 126 Xem theâm: 2Cr 1,3-4; 1 Tx 1,2-3; 2Tx 1,3-5; 1Cr 1,4-9; Rm 1,8-14; Pl 1,3-11; Cl 1,3-14. 127 L. BOUYER, sñd, tr. 39 128 x. G. DIX, sñd, tr. 90-93 129 x. J.P. AUDET, sñd, tr. 394 130 A. HANGGI - I. PAHL, sñd, tr. 67-69 131 x. T. GIUSTINO, Apologia I, 65,3; A. HANGGI - I. PAHL, sñd, tr. 69-71 132 x. B. BOTTE, Tradition Apostolique de saint Hippolyte: Essai de reconstitution, Munster Westfalen, 1963, tr. XI-XVII 133 Ib., tr. 3 134 x. Ib., tr XIV 135 x. G. DIX, sñd, tr. 80 136 x. J.P. AUDET, sñd, tr. 395 137 x. S. AMBROSIUS, De Sacramentis IV, 5, 21vs; 6,26vs; A. HANGGI - I. PAHL, sñd, tr. 421-422 138 x. PIUS PARSCH, sñd, tr. 175 139 x. N.M. DENIS-BOULET, Notions geùneùrales sur la Messe, trong A.G. MARTIMORT, L’EÙglise en prieøre, 3eø eùd, 1965, Descleù & Cie, tr. 393 140 Saùch Giaùo lyù baûn Phaùp ngöõ duøng cuïm töø “la puissance de sa beùneùdiction” vaø qui chieáu veà Leã Qui Roma soá 90, töùc kinh “Laïy Cha xin thaùnh hoùa” (Quam oblationem), coøn QCSL baûn La ngöõ thì duøng töø “divinam virtutem”. 141 Ñaây laø moät ñònh nghóa raát hay veà söï thaùnh thieän. 142 ROGUET, Tìm hieåu Thaùnh leã, sñd, tr. 41-42 143 Nhöõng caâu tung hoâ trong saùch leã Roma hieän nay: 1. Laïy Chuùa, chuùng con loan truyeàn Chuùa ñaõ chòu cheát, vaø tuyeân xöng Chuùa ñaõ soáng laïi, cho tôùi khi Chuùa laïi ñeán. 2. Laïy Chuùa Kitoâ phuïc sinh, moãi laàn aên baùnh vaø uoáng cheùn naøy, chuùng con loan truyeàn Chuùa ñaõ chòu cheát vaø ñôïi chôø ngaøy Chuùa laïi ñeán. 3. Laïy Chuùa Cöùu Theá, Chuùa ñaõ chòu khoå hình thaäp giaù vaø soáng laïivinh quang ñeå giaûi thoaùt muoân ngöôøi, xin cöùu ñoä chuøng con. 144 Ñoïc lôøi chuùc vinh thuoäc gia ñình Phuïng vuï thaùnh Gioan Kim ngoân sau ñaây vaø so saùnh vôùi lôøi chuùc vinh cuûa Nghi Leã Roma, chuùng ta seõ thaáy roõ söï khaùc bieät ñoù: Laïy Chuùa Cha, Chuùa Con vaø Chuùa Thaùnh Thaàn, xin cho chuùng con ñöôïc moät loøng moät tieáng maø toân vinh, ca tuïng Danh Chuùa, laø danh ñaùng meán vaø vó ñaïi, baây giôø vaø maõi maõi, cho ñeán muoân thuôû muoân ñôøi. 145 x. CYRILLE DE JEÙRUSALEM, Catheùcheøses Mystagogiques, No 5 146 x. S. AUGUSTINUS, Sermo 58, no 12; Ep 149, no 16 147 x. S. GREGORIUS I, Ep. IX, no 12 148 BOÄ NGHI LEÃ, Ht Tres abhinc annis, soá 15, AAS 59(1967)445 Каталог: Document -> files -> GiaoLy Document -> Sè: 90/2003/Q§-ub Document -> Chương 1 Các khái niệm căn bản về mạng và giao thức mạng Mạng máy tính Document -> BÀi học kinh nghiệM & giới thiệu mô HÌnh giám sát Cộng đồng TỪ CÁc dự Án vid 2009 & vaci 2011 Document -> Qcvn 01 -124: 2013/bnnptnt Document -> TIẾp cận c-d-i-o đỂ NÂng cao chất lưỢng đÀo tạO GiaoLy -> NHỮng chữ viết tắT GiaoLy -> P. Traàn ñình Töù phuïng vuï nhaäp moân GiaoLy -> HỌc hỏi tông thư rosarium virginis mariae (kinh mân côi kính đỨc trinh nữ maria) CỦA ĐỨc thánh cha gioan phaolô II tải về 0.93 Mb. Chia sẻ với bạn bè của bạn:
|