Thiên Đường Nhỏ
Đây thiên đường nhỏ của tôi đây
có gối chăn và giấc ngủ đầy
có tiếng chim ca xanh lá cỏ
có bàn tay để ấm bàn tay
Vườn buổi sớm cây đầy trái chín
bàn chân non, đá sỏi ngọt ngào
tôi lỡ uống một ly trời mát lịm
cổ nghẹn, và không biết nói sao
Ở đây có tình người yêu người
có tuổi mười lăm đòi giận hờn
ôi cao sang quá tôi làm mẹ
ngự giữa thiên đường con, đó con
Ở đây ríu rít bầy chim nhỏ
hợp xướng bản tình ca xưa cũ
tình mẹ muôn đời như trăng soi
tình con bây giờ như nước lũ
Tôi sẽ bình yên mà đợi chờ
ngày con khôn lớn đến bây giờ
mười năm cô bé lên mười tám
tôi nhớ, quên người trong gió mưa
Hạnh phúc đôi khi cũng đủ đầy
như vầng trăng giữa độ tròn no
tôi xin ôm lấy thiên đường nhỏ
và trả cho người ảo mộng xưa
1969
Little Paradise
to my daughter
Here's that little paradise of mine
With pillows and plentiful nap time
With birds' singsongs over green leaves
With hands that warm those of mine
Morning garden filled with ripe fruit trees
Tender feet sweetening the pebble path
I drank from a fresh heavenly glass
Choked, and speechless I became suddenly
In here is a love between us
There is a sullen fifteen year old
Oh the majesty of being a mother
Presiding over your paradise, my little daughter
In here, the chirping of little birds
Singing the chorus from an old love song
A mother's love, forever the shining moonlight
A daughter's love, now a flooding tide
I will be waiting in harmony
For the days when you grow up to be
In a decade you'll turn eighteen
Still I remember one in the windy rain?
Happiness can be abundant at times
Like the moon in its fullest size
I want to embrace my little paradise
And return to you the old elusive dream
Liễu
Yêu Người từ khi tôi lên mười
mỗi phút mỗi giờ tôi đều thở
thở bằng hơi thở của Người thôi
Nuôi tôi khôn lớn là sữa mẹ
xanh xao ngôn ngữ liễu thơ Đường
nuôi tôi đài các bằng hoa lệ
chín tầng cung Hán nguyệt Tầm Dương
Nuôi tôi Người đã nuôi tôi mộng
Liêu Trai nghìn giấc nhớ thương chàng
đâu bến Cô Tô thuyền buộc chặt
nghìn năm còn vọng tiếng chuông vàng
và đâu hoàng hạc bay, bay mất
để còn trơ lại mái lầu hoang
Hỡi ơi người khách Minh Hương cũ
quê ngoại chàng yêu, tôi yêu chàng
"rạc rời vó ngựa quá quan
cờ treo ải cũ trăng giàn mộng xưa" *
Người yêu, ừ nhỉ, yêu người thực
tiềm thức khôn nguôi hận Thủy Hoàng
mơ thấy tiền thân mình họ Lý
bút mức thương hoài nét Đỗ lang
*Hai câu này là Thơ Hồ Dzếnh
Willow
I have loved him ever since I was ten
every hour every minute I have breathed
his breath knowing no other
It was mother’s milk that fed me
and the pale language of T’ang poetry
that raised me: willow trees, pavilion life, and the splendor
of the nine-tier Han Palace, and the Hsun-yang moon
Feeding me, he has fed me dreams
thousands of Liao Chai dreams dreaming of him
oh where is the Ku-su bank with his boat anchored there
so that a thousand years later one can still hear that golden temple bell
and where did the yellow cranes fly
gone forever leaving only an empty palace
Oh my love, my Chinese-Vietnamese poet
you love mother’s homeland but I love you
“with a weary gallop you go through the pass
where hangs the old banner and where the moonlight spreads the ancient dreams”
Love? Oh yes, my real love
my subconscious has never pardoned Ch’in Shih Huang-ti
I dream that in a previous life I was Li Po
and my pen and ink forever love Tu Fu’s features
Hoa Đào
Đứa con gái có mái tóc Sylvie Vartan
Ngồi đọc thơ Thôi Hộ
Một buổi sớm mai vàng
Dưới chân
hoa đào nở
Cherry Blossoms
The girl with Sylvie Vartan hair
Reading poems from Thoi Ho
One morning of yellow plum flowers
On her feet
Cherry blossoms flutter
Tại Sao Thu Đến
Tại sao thu đến tôi không biết
chỉ biết rằng thu mang nguyệt theo
tại sao xuân đến tôi không biết
chỉ biết là hoa nở rất nhiều
1968
Whence cometh Autumn
Whence cometh Autumn I knew not
Only that with it, the moon was brought
Whence cometh Spring I knew not
Only that flowering blossoms quite a lot
Mặt Nạ
Mỗi người một mặt nạ
Nhìn nhau chẳng thấy nhau
Tuy quen lâu mà lạ Đón trước lại rào sau
Mask
Each of us wears a mask
Looking but not seeing one another
Long time acquaintances: strangers' feel
Mincing words, treading lightly still
Bỡ Ngỡ
người càng ngày càng khôn
của càng ngày càng khó
con lớn lên vô cùng bỡ ngỡ
trước những điều tư lực của cha ông
Estranged
People are getting smarter
Making a living is getting harder
Children growing up estranged
From the worries of parents
Khi Con còn bé
Khi Con còn bé, Con yêu Mẹ
nhìn lên, thấy sáng cả trời trăng
tóc bồng của Mẹ như mây nổi
và cả xiêm y cũng dịu dàng
Thỏ thẻ lời Con nói dễ thương
Mẹ ơi, Mẹ hỡi, Mẹ phi thường
Mẹ thơm hơn cả mùi hương phấn
Mẹ vàng, Mẹ ngọc, Mẹ kim cương
- Ừ nhỉ, Con thương, Mẹ biết rồi
mỗi ngày mỗi tối nói thương thôi
mà sao buổi ấy, khi xem hát
Con vẫn rằng "thương Mẹ nhất đời"
Con thấy gì đâu sân khấu kia
bao nhiêu lộng lẫy thướt tha kìa
cả và vũ trụ bao la nữa
chẳng bằng mắt Mẹ ướt khi khuya
Năm lên mười tám, Con gặp Người
- Người yêu, ai chẳng có người yêu -
với chàng, Con nói câu tâm sự
"Ôi Mẹ mình, thôi, quá diễm kiều"
Khi Con còn nhỏ, Mẹ yêu Con
yêu nhất bàn tay bé cỏn con
một giòng sữa ấm tuôn vô máu
cũng đủ làm căng mập ngón tròn
Chưa nhìn đã thấy cả dung nhan
Con quý, Con cưng, Con phượng hoàng
Con đến, như Trời ban phước xuống
Con nằm, nôi nhỏ rạng hào quang
Tình Con yêu Mẹ, Mẹ yêu Con
không đắn đo, không chút buộc ràng
không hỏi vì sao, không muốn hiểu
đông tàn, xuân tới, giá băng tan
Rồi, Con cao lớn Con xinh đẹp
- nhìn Me, Con đã hết nhìn lên -
những khi Me khóc, Con khuyên nhủ
"xin Mẹ đừng nên quá yếu mềm"
Tình yêu thuở ấy là Con-Mẹ
là cõi chim xanh, cõi bướm hồng
năm tháng phôi pha, người chẳng đổi
Tình Con-Mẹ vẫn rất Thiên Đường
1970
When You Were Young
When you were young, you loved me so
gazing up at me, you saw a moonlit sky
my bouffant hair, you thought were the clouds
and even my humble garbs, to you were fine
Your voice piping, you said lovingly
Ma dear, Ma love, you are superb
you’re more fragrant than any perfume
you’re gold, you’re diamond, you are jade
Yes, loved one, well I knew
every day every night you told me so
but why that night at the show
“I love you best”, you said, “I hope you know”
You saw nothing of that stage
the fineries the splendors parading by
and in this boundless wide wide world
nothing could move you as tears in my eyes
You turned eighteen when you met him
- a lover, every girl must have one -
with him you confided your thoughts
“oh, my Ma, she’s wonderful, you know”
When I closed my eyes, I could see your face
my treasure, my darling, my beautiful babe
your birth was a blessing of God
radiance glowed from the crib you lay
Your love for me, mine for you
there were no reserves, no strings, no ties
we never asked why, didn’t need to know
winter left, spring came with the melted ice
And then you grew, all tall and pretty
- you no longer looked up, when at me you smiled -
and when I cried, you whispered softly
“please, Ma, you must not be so fragile”
Our love, the love of Mother and Child
is of the world of bluebirds and the butterflies
years come and go, we never changed
Mother and Child - still sacred, as time goes by
Tình Quân Em Đã Lại
Hãy sống bằng hương của ái tình
hỡi loài hoa đẹp, cánh hoa xinh
hỡi loài hoa ngủ trong xiêm áo
em hãy là hoa của ái tình
Ôi bầu sữa mẹ ấm da tiên
ấp ủ môi con quá diệu huyền
tình ái em ôi là sữa mẹ
diệu huyền ấp ủ má môi tiên
Vầng nhật hồng lên hoa cỏ say
tình quân em đã lại rồi đây
thơm tho hơi thở nồng môi má
trong buổi vườn hương rạng ánh ngày!
1955
My Love Had Arrived
Let's live by the luscious scent of love
Oh the beautiful flower with dainty petals
The beautiful flower sleeping in a nightrobe
Please be the flower of love
How warm were mother's breasts touching my skin
Nesting my lips oh so enchanting
Romance was pure milk from mother's breasts
Enchantingly coddled fairy cheeks and lips
The sun rose above fazed grass and flowers
My love had arrived in timely hour
The freshly scented breath warmed my cheeks
In the fragrant garden of bright morning shadow!
Ngọc của Anh
Em nhớ một chiều xa vắng quá
khi anh dừng bước ngắm chân mây
tiếng sét ái tình xô cánh cửa
thổi lùa Ngọc đến ngát hương say
Từ đó anh yêu, anh đã yêu
bàn tay đổ lệ khóc: tình yêu
tim anh hấp hối như cơn nến
cháy rực trên Ngôi Mẹ diễm kiều
Em trả cho anh Ngọc của anh
đêm Nô-en Chúa rất an lành
đã về ngủ thiếp trong nôi cỏ
anh cũng về trong Ngọc của anh
Em trả cho anh Ngọc của anh
trầm ngát hương bay đêm Giáng Sinh
cho anh không khí này anh thở
mùi vị ngây say của ái tình
1965
Your Jade
I remember one afternoon in the distant past
When you halted to gaze at the base of the cloud
Love pushed the door with a thunderclap
Ushering in your Jade, with the alluring scent of Love
And then you loved, you have loved
Your amorous tears flooded in your palm
Your heart fluttered as the candle's flame
Brightly burning in beautiful Mother Mary's niche
I will give your Jade back to you
Christmas Eve, baby Jesus with heavenly peace
Happily goes back to his manger for another sleep
You also, now you go back to your Jade
I will give your Jade back to you
The frankincense fills the Christmas Eve
I will give this air that you breathe
The mesmerizing scent of love
Bài Thơ Cho Huế
Thương Huế lắm, Huế rất nhiều thi sĩ
bởi vì răng lạ rứa nhỉ, anh hè
phải chăng vì mưa ướt đất lê thê
hay lá rụng trên vai buồn tượng đá
Ừ Huế đó, con đường vô Thượng Tứ
lá me xanh, hoa phượng đỏ, xoan hồng
chân em nằm ngoan dưới lớp quai nhung
anh khẽ gọi: ơi bàn chân công chúa
Ừ Huế đó, những chiều anh đã hứa
tới thăm em, nhưng chẳng chịu đúng giờ
anh biết rồi, có đợi mới thương chơ
để anh được đứng rình em thơ thẩn
Ừ Huế đó, yêu đương là lẩn thẩn
viết thư tình trăm vạn chữ vu vơ
không cầm tay không cả cái hôn hờ
chỉ ngó mắt, sợ e tình vẩn đục
Ừ Huế đó, yêu thương là quý trọng
tình cho nhau như nước lạnh trong ly
từ buổi làm quen đến lúc chia lìa
Ờ, tội quá, ôi, sao mà tội thế
Em nhớ lắm, mắt anh màu hạt dẻ
lúc nhìn lên có một nốt ruồi nâu
răng mà buồn, như thể biết không lâu
anh vĩnh biệt. (mà thiệt là như rứa)
Ừ Huế đó, người ta đau đớn tựa
đoạn trường kia dây đã thắt từng cơn
chẳng còn chi ngoài một chút tủi hờn
khi nhắm mắt, bởi sống là cơ cực
Cay cực lắm, mưa dầm chen gió bấc
lụt trong tâm và lụt cả ngoài trời
có mấy ngày mà Huế được yên ngơi
bão thời thế cuốn trời long đất lở
Huế không phải chỉ là thành phố nhỏ
trong bốn bức tường, hay núi Ngự sông Hương
Huế, theo tôi, là dải đất miền Trung
đã hấp thụ chung nền Văn hóa đó
Nền Văn hóa sản sinh nhiều thi sĩ
biết làm răng định nghĩa nớ, anh hè
chỉ biết là dễ-thương-lắm-a-thê
một câu nói vạn đời sau nhớ mãi
Là câu nói của người thơ xứ Huế
thuở "bâng khuâng trời rộng nhớ sông dài"¹
"một đêm nào mờ lạnh ánh gương phai"2
"với hình ảnh của bạn đời lao khổ"³
Ôi thương quá, "bàn tay ai bé nhỏ
che mùa đông rét mướt"4 những muộn phiền
gót sen hồng em, những bước chân điên
đã dẫm nát hoa thơm thời tuổi dại
Em nhớ lắm, em nhớ hoài nhớ mãi
ôi! em thấy chảy dài trong máu ấy
Huế một ngày đứng dậy rất hiên ngang
đó là khi Huế nổi giận, bất bằng
Huế qua tôi, Huế rất là thăm thẳm
Huế đa tình: nặng lắm chữ yêu thương
Nguyễn Du xưa chỉ khóc một Kiều nương
là biểu tượng của nòi tình muôn thuở
1990 -- Chú thích: 1- Huy Cận; 2- Thúc Tề; 3- Trụ Vũ; -4 Nhã Ca
A Poem for Hue City
Beloved Hue, Hue of many poets
why so many, do you know my dear
was it for the rain-soaked earth
or the leaves falling on sad stone shoulders
Yes, there lay Hue, the way to Thuong Tu
green tamarind leaves, red royal Poinciana and pink lilac
my toes warm in velvet slippers
your soft call “oh, the princess’s feet”
That was Hue, the evenings you always promised
come to see me, but never on time
you must have known that I would wait
and you would watch from behind the shaded tree
Yes, that was Hue, where lovers were fools
writing words in thousands, meaningless
love was from afar, not even an air kiss
love was only for looks, lest it’s love degraded
Yes, that was Hue, where love meant respect
love given was plain water in the cup
from the very first moment to the last
love felt a heavy weight in our hearts
I well remember the brown birthmark
and the hazel of your eyes
how deeply sad as if you knew
of the final time when we said good-bye
Yes, that was Hue, city of wretches
born with the gut-wrenching-thread
yet with little self pity and a vague anger
- to live is to suffer - when they were dead
Life in the pouring rain, life in the northern wind
that cut in the heart as it did the air
hardly a day that Hue was fair
always in the eye of times’ storm
Hue, not merely the small town surrounded by four walls
or just Hue of the famed River Huong and Mount Ngu
Hue to me was the central land that bound
and absorbed the civilization that was true
The culture that produced many poets
how could I put it, my dear
only aware of its extreme loveliness
strong-accented words sang forever in one’s head
Verses and poems by man from Hue
“large melancholic sky misses long river”
“cold night mists reflect in the glass”
“and the sight of my wretched life-friend”
How I loved whom, “with her tiny hands
keeping out cold winters” full of regrets
my heel of lotus-pink trampled by crazy footsteps
crushing the flowers of sweet innocence
And I would never forget
oh - that feeling forever surging in my vein
that one day when Hue rose up
that one day saw Hue get angry
Hue to me was depth
Hue was for lovers, for love undo death
tears of Nguyen Du shed only for Kieu
she who was only born to love
Năm 2000
Chỉ còn chưa đầy mười hai tháng nữa thôi là năm sẽ dứt điểm,
để Hai Ngàn
kết thúc một pho sử mà trong đó bóng tối nhiều hơn ánh sáng
mối hận nhiều hơn tình bạn
mà trong đó, hoạ hoằn, tôi và người mới được mở ngõ trái tim yêu
để thỏ thẻ cùng nhau: trăng sáng biết bao nhiêu
Chỉ còn chưa đầy mười hai tháng nữa thôi và năm sẽ khởi điểm
Hai Ngàn
chúng mình hãy sửa soạn nghe thơ, để đón chào một thiên niên kỷ mới
sửa soạn trang nghiêm chính trái tim mình
để cho trái đất mai sau được rạng rỡ trong ngần
trong nhịp bước tình yêu phơi phới
1999
Hail! Year 2000
Less than another twelve months before the year ends,
for Year Two Thousand
Concluding a chapter in the annals when darkness outshined light,
animosity exceeded friendship
In which, by rare chances, you and I
could find the way to our hearts
To whisper softly: how bright the moon shines
Barely another twelve more months before the year starts,
Year Two Thousand
Let us prepare to listen to poetry, to greet a new millennium
Seriously prepared our heart
to give our world a tomorrow brilliant and pure
in the pace of uplifting love
Chuyện Ngày Xưa
Tưởng niệm anh Phiên
người đã hy sinh đền nợ nước
trong cuộc kháng chiến chống Pháp.
Tôi nhớ năm xưa
giữa bờ cát trắng
bên dòng sông lặng
trên đường đi trải nắng vàng tươi
hình ảnh một người
vai mang ba-lô
chiếc mũ bạc màu che mái tóc
tấm thân cao in đậm giữa nền trời
Người đi trong nắng reo vui
mà sao tôi thấy ngậm ngùi bước chân
Người đến bên tôi
mắt nhìn lặng lẽ
má xạm phong trần
môi cười khô héo
"dặn dò em đôi lời tha thiết
rồi anh đi, em lại trở về
vai anh nặng nề
thù nhà nợ nước
mục đích đời anh
ngày nào đạt được
anh sẽ trở về bên mái nhà xưa
đợi chờ anh nhé, em thơ
ngày anh về dưới bóng cờ vinh quang
đoàn quân ca khúc khải hoàn"
Tôi nhớ năm xưa
một buổi chiều mưa
người đi trong lớp bụi mờ
người đi giữa tiếng reo hò địch quân
Anh tôi đã thành tù nhân
hai tay vòng xích sắt
máu chảy ròng đôi chân
Tôi ngồi bên song cửa
nghe tim đập rộn ràng
mắt mờ ngấn lệ che ngang
nhìn theo anh khuất chợ làng, thôn Niêm
Tiếng súng vang rền
tôi nghe tiếng thét vang lên giữa làng
"Việt Nam độc lập muôn năm"
rồi anh tôi chết. Thây tan dưới cờ
Xóm chiều đứng lặng, bơ vơ
lòng tôi cũng chít khăn sô những ngày
1960
An Old Tale
I recalled a past year
among the white sand
by the quiet brook
on the highway covered with fresh golden sun
the image of a man
a rucksack on his back
his faded-color hat
his tall body looming dark against the sky...
He walked in the acclaiming sun rays
Yet every step filled me with alarm and pity
He came by my side
looked with quiet eyes
his cheeks burnt by wind and dust
his smile on dried up lips
“A few earnest words to you dear
before I go, and you go back
My shoulders are heavy
debt for the nation and revenge for blood
The goals of my life
whenever achieved
I shall return to the old house
for me, young sister, please wait!
The day I return under the flags of glory
The army will sing a march of victory!”
I recalled a past year
a rainy afternoon
he went among the blear dust
he went among the enemies’ shouts
My brother was caught
two hands cuffed and chained
blood running down two legs...
I sat by the window grille
listening to my galloping heart
shading my tear-bleary eyes to look
at him dying at the Niem village’s meet
Shots rang aloud
I heard a shout amidst the village:
“Vietnam independent forever!”
then he died. His body mutilated under the flag
The afternoon in the still helpless hamlet
my heart has been wrapped in funeral cloth
Contact information:
Dr. Tam-Anh Chu
1065 Northfalls Court
Great Falls, VA 22066
(703) 303-8696
tamanhchu@yahoo.com
Author’s Portrait
Vi Khuê
Trần Trinh Thuận
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |