Nghiên cứu sinh nguyễn khánh tưỜNG

Hình 2.9 Thống kê số trường ĐH-CĐ giai đoạn 2008-2011

Từ sự phân tích trên cho thấy các quy trình, quy chế cần phái được xem xét lại, có cơ chế giám sát chặt chẽ trong viện thẩm định thành lập trường với quan điểm là vừa phát triển số lượng hợp lý theo quy hoạch, vừa từng bước nâng cao chất lượng giáo dục ĐH-CĐ.

Những căn cứ pháp lý trong thủ tục thành lập trường

1. 
   Quyết định 07/2009/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ban hành điều kiện và thủ tục thành lập, đình chỉ hoạt động, sát nhập, chia tách, giải thể trường đại học. Hiện nay thay thế bằng Quyết định 64/2013/QĐ-TTg
   
2. 
   Nghị định 32/2008/NĐ-CP của Chính phủ về việc quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
   
3. 
   Quyết định 121/2007/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Quy hoạch mạng lưới các trường đại học và cao đẳng giai đoạn 2006 – 2020. Hiện nay thay thế bằng Quyết định 37/2013/QĐ-TTg.
   
4. 
   Nghị định số 75/2006/NĐ-CP về việc quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Giáo dục.
   
5. 
   Quyết định 61/2009/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Quy chế tổ chức hoạt động của trường đại học tư thục.
   

Nhà nước đã trao cho trường đại học quyền quyết định, gần như hoàn toàn, công tác tổ chức bộ máy học thuật của mình thông qua quyết định 61/2009/QĐTTg. Đây là bước tiến mới trong QLNN về GDĐH-CĐTT. Tuy nhiên, các đại học lại không được trao quyền quyết định về tổ chức các đơn vị thành viên, tức là các đại học chưa được bảo đảm về tự chủ bộ máy học thuật của mình. Điều này làm hạn chế tính hiệu lực của các trường đại học khi điều hành.

Nhà nước đã quy định và ban hành chính sách để quản lý và xây dựng đội ngũ cán bộ trường đại học đủ về số lượng, nâng cao chất lượng và đáp ứng yêu cầu đổi mới. Cách thức tuyển dụng từng bước được đổi mới theo hướng khách quan và cạnh tranh hơn. Đặc biệt, từng bước bảo đảm sự bình đẳng giữa giảng viên biên chế và hợp đồng, giữa giảng viên trường công lập và trường ngoài công lập. Tách bạch đội ngũ cán bộ trường đại học khỏi phạm vi cán bộ - công chức, khuyến khích thực hiện chế độ hợp đồng lao động dài hạn v.v... Bên cạnh đó, Nhà nước cũng đã thực hiện chính sách tiêu chuẩn hóa đội ngũ giảng viên, định mức lao động, điều kiện làm việc, nhiệm vụ khoa học công nghệ, cơ chế đánh giá kết quả công việc. Tuy nhiên, về cơ bản, quản lý đội ngũ cán bộ trường ĐH-CĐTT vẫn mang tính chức nghiệp “đến hẹn lại lên”, chưa thực sự khuyến khích được người tài giỏi. Nguy cơ tiềm ẩn trong quản lý cán bộ là một cán bộ trường đại học thuộc diện quản lý của cấp trên chỉ tập trung làm hài lòng cấp này hơn là vì lợi ích của trường mình.

Trong quy trình bổ nhiệm, miễn nhiệm chức danh giáo sư chưa gọn nhẹ, nân giao cho trường đại học thực hiện công tác này theo tiêu chuẩn và điều kiện chung do Nhà nước quy định. Để vừa đảm bảo chất lượng giáo sư được công nhận vừa đảm bảo sự tự chủ và trách nhiệm của trường đại học, phù hợp với điều kiện và hoàn cảnh nước ta hiện nay. Việc Nhà nước trao quyền bổ nhiệm chức danh giáo sư đối với những người đủ tiêu chuẩn do hội đồng chức danh giáo sư nhà nước công nhận phù hợp với mong đợi của các nhà quản lý. Kết quả khảo sát các nhà quản lý GDĐH qua Bảng 2-15, Mục 2, cho thấy 80% ý kiến (M=3,02) mong muốn trao quyền công nhận giáo sư, phó giáo sư cho các trường đủ điều kiện phản ảnh phần nào thực trạng mong đợi này. Tuy nhiên, Nhà nước cũng chưa có biện pháp để đảm bảo số lượng chức danh giáo sư được bổ nhiệm phù hợp, không để sự lạm dụng quyền tự bổ nhiệm có nguy cơ làm tăng quá mức số lượng giáo sư với các khoản chi trả lương không cần thiết.

Bảng 2.16 Kết quả khảo sát về tổ chức bộ máy đối với đại học-cao đẳng tư thục