Mahavaggapali (Vin. Mv.;mahava.)



tải về 13.37 Mb.
trang27/46
Chuyển đổi dữ liệu31.12.2017
Kích13.37 Mb.
#35183
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   46

6. Bhesajjakkhandhako

(Mv.I,199.)


160. Pabcabhesajjakatha

260. Tena (CS:Mv.pg.290) samayena Buddho Bhagava Savatthiyam viharati Jetavane Anathapindikassa arame. Tena kho pana samayena bhikkhunam saradikena abadhena phutthanam yagupi pita uggacchati, bhattampi bhuttam uggacchati. Te tena kisa honti, lukha, dubbanna, uppanduppandukajata, dhamanisanthatagatta. Addasa kho Bhagava te bhikkhu kise lukhe dubbanne uppanduppandukajate dhamanisanthatagatte, disvana ayasmantam Anandam amantesi-- “Kim nu kho, Ananda, etarahi bhikkhu kisa, lukha, dubbanna, uppanduppandukajata, dhamanisanthatagatta”ti? “Etarahi, bhante, bhikkhunam saradikena abadhena phutthanam yagupi pita uggacchati, bhattampi bhuttam uggacchati. Te tena kisa honti, lukha, dubbanna, uppanduppandukajata, dhamanisanthatagatta”ti. Atha kho Bhagavato rahogatassa patisallinassa evam cetaso parivitakko udapadi– “Etarahi kho bhikkhunam saradikena abadhena phutthanam yagupi pita uggacchati, bhattampi bhuttam uggacchati. Te tena kisa honti, lukha, dubbanna, uppanduppandukajata, dhamanisanthatagatta. Kim nu kho aham bhikkhunam bhesajjam anujaneyyam, yam bhesajjabceva assa bhesajjasammatabca lokassa, aharatthabca phareyya, na ca olariko aharo pabbayeyya”ti? Atha kho Bhagavato etadahosi-- “Imani kho pabca bhesajjani, seyyathidam– sappi, navanitam, telam, madhu, phanitam; bhesajjani ceva bhesajjasammatani ca lokassa, aharatthabca pharanti, na ca olariko aharo pabbayati. Yamnunaham bhikkhunam imani pabca bhesajjani anujaneyyam, kale patiggahetva kale paribhubjitun”ti. Atha kho Bhagava sayanhasamayam patisallana vutthito etasmim nidane etasmim pakarane dhammim katham katva bhikkhu amantesi-- “Idha mayham, bhikkhave, rahogatassa patisallinassa evam cetaso parivitakko udapadi– ‘etarahi kho bhikkhunam saradikena abadhena phutthanam yagupi pita uggacchati, bhattampi bhuttam uggacchati. Te tena kisa honti, lukha, dubbanna, uppanduppandukajata, dhamanisanthatagatta. Kim nu kho aham bhikkhunam bhesajjam anujaneyyam, yam bhesajjabceva assa bhesajjasammatabca lokassa, aharatthabca (CS:Mv.pg.291) phareyya, na ca olariko aharo pabbayeyya’ti. Tassa mayham, bhikkhave, etadahosi ‘imani kho pabca bhesajjani seyyathidam– sappi, navanitam, telam, madhu, phanitam; bhesajjani ceva bhesajjasammatani ca lokassa, aharatthabca pharanti, na ca olariko aharo pabbayati. (Mv.I,200.) Yamnunaham bhikkhunam imani pabca bhesajjani anujaneyyam, kale patiggahetva kale paribhubjitun’ti. Anujanami, bhikkhave, tani pabca bhesajjani kale patiggahetva kale paribhubjitun”ti.

261. Tena kho pana samayena bhikkhu tani pabca bhesajjani kale patiggahetva kale paribhubjanti. Tesam yanipi tani pakatikani lukhani bhojanani tanipi nacchadenti, pageva senesitani § . Te tena ceva saradikena abadhena phuttha, imina ca bhattacchadakena § , tadubhayena bhiyyosomattaya kisa honti, lukha, dubbanna, uppanduppandukajata, dhamanisanthatagatta. Addasa kho Bhagava te bhikkhu bhiyyosomattaya kise lukhe dubbanne uppanduppandukajate dhamanisanthatagatte, disvana ayasmantam Anandam amantesi-- “Kim nu kho, Ananda, etarahi bhikkhu bhiyyosomattaya kisa, lukha, dubbanna, uppanduppandukajata, dhamanisanthatagatta”ti? “Etarahi, bhante, bhikkhu tani ca pabca bhesajjani kale patiggahetva kale paribhubjanti. Tesam yanipi tani pakatikani lukhani bhojanani tanipi nacchadenti, pageva senesikani. Te tena ceva saradikena abadhena phuttha, imina ca bhattacchadakena, tadubhayena bhiyyosomattaya kisa, lukha, dubbanna, uppanduppandukajata, dhamanisanthatagatta”ti. Atha kho Bhagava etasmim nidane etasmim pakarane dhammim katham katva bhikkhu amantesi-- “Anujanami, bhikkhave, tani pabca bhesajjani patiggahetva kalepi vikalepi paribhubjitun”ti.

262. Tena kho pana samayena gilananam bhikkhunam vasehi bhesajjehi attho hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, vasani bhesajjani– acchavasam, macchavasam, susukavasam (CS:Mv.pg.292) sukaravasam, gadrabhavasam– kale patiggahitam kale nippakkam § kale samsattham telaparibhogena paribhubjitum. Vikale ce, bhikkhave, patiggahitam vikale nippakkam vikale samsattham, tam ce paribhubjeyya, apatti tinnam dukkatanam. Kale ce, bhikkhave, patiggahitam vikale nippakkam vikale samsattham, tam ce paribhubjeyya, apatti dvinnam dukkatanam. Kale ce, bhikkhave, patiggahitam kale nippakkam vikale samsattham, tam ce paribhubjeyya, apatti dukkatassa. Kale ce, bhikkhave, patiggahitam kale nippakkam kale samsattham, tam ce paribhubjeyya, anapattiti.


Pabcabhesajjakatha nitthita.


161. Muladibhesajjakatha

263. Tena kho pana samayena gilananam bhikkhunam mulehi bhesajjehi attho hoti. Bhagavato etamattham arocesum. (Mv.I,201.) Anujanami bhikkhave, mulani bhesajjani– haliddim, sivgiveram, vacam, vacattham § , ativisam, katukarohinim, usiram, bhaddamuttakam, yani va panabbanipi atthi mulani bhesajjani, neva khadaniye khadaniyattham pharanti, na bhojaniye bhojaniyattham pharanti, tani– patiggahetva yavajivam pariharitum; sati paccaye paribhubjitum. Asati paccaye paribhubjantassa apatti dukkatassati.

Tena kho pana samayena gilananam bhikkhunam mulehi bhesajjehi pitthehi attho hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, nisadam nisadapotakanti.

Tena kho pana samayena gilananam bhikkhunam kasavehi bhesajjehi attho hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, kasavani § bhesajjani– nimbakasavam, kutajakasavam, patolakasavam, phaggavakasavam, nattamalakasavam, yani va panabbanipi atthi kasavani bhesajjani neva khadaniye khadaniyattham pharanti, na bhojaniye bhojaniyattham pharanti, tani– patiggahetva yavajivam pariharitum; sati paccaye paribhubjitum. Asati paccaye paribhubjantassa apatti dukkatassati.

Tena kho pana samayena gilananam bhikkhunam pannehi bhesajjehi attho hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave (CS:Mv.pg.293) pannani bhesajjani– nimbapannam, kutajapannam, patolapannam, sulasipannam, kappasapannam, yani va panabbanipi atthi pannani bhesajjani, neva khadaniye khadaniyattham pharanti, na bhojaniye bhojaniyattham pharanti …pe….

Tena kho pana samayena gilananam bhikkhunam phalehi bhesajjehi attho hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, phalani bhesajjani– bilavgam, pippalim, maricam, haritakam, vibhitakam, amalakam, gotthaphalam § , yani va panabbanipi atthi phalani bhesajjani, neva khadaniye khadaniyattham pharanti, na bhojaniye bhojaniyattham pharanti …pe….

Tena kho pana samayena gilananam bhikkhunam jatuhi bhesajjehi attho hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, jatuni bhesajjani– hivgum, hivgujatum, hivgusipatikam, takam, takapattim, (Mv.I,202.) takapannim sajjulasam, yani va panabbanipi atthi jatuni bhesajjani, neva khadaniye khadaniyattham pharanti …pe….

Tena kho pana samayena gilananam bhikkhunam lonehi bhesajjehi attho hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, lonani bhesajjani– samuddam, kalalonam, sindhavam, ubbhidam § , bilam § , yani va panabbanipi atthi lonani bhesajjani, neva khadaniye khadaniyattham pharanti, na bhojaniye bhojaniyattham pharanti, tani– patiggahetva yavajivam pariharitum; sati paccaye paribhubjitum. Asati paccaye paribhubjantassa apatti dukkatassati.

264. Tena kho pana samayena ayasmato Anandassa upajjhayassa ayasmato Belatthasisassa thullakacchabadho hoti. Tassa lasikaya civarani kaye lagganti, tani bhikkhu udakena temetva temetva apakaddhanti. Addasa kho Bhagava senasanacarikam ahindanto te bhikkhu tani civarani udakena temetva temetva apakaddhante, disvana yena te bhikkhu tenupasavkami, upasavkamitva te bhikkhu etadavoca-- “Kim imassa, bhikkhave, bhikkhuno abadho”ti? “Imassa, bhante, ayasmato thullakacchabadho, lasikaya civarani kaye lagganti, tani mayam udakena temetva temetva apakaddhama”ti. (CS:Mv.pg.294) Atha kho Bhagava etasmim nidane etasmim pakarane dhammim katham katva bhikkhu amantesi-- “Anujanami, bhikkhave, yassa kandu va, pilaka va, assavo va, thullakacchu va abadho, kayo va duggandho, cunnani bhesajjani; agilanassa chakanam mattikam rajananippakkam. Anujanami, bhikkhave, udukkhalam musalan”ti.

Tena kho pana samayena gilananam bhikkhunam cunnehi bhesajjehi calitehi attho hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, cunnacalininti. Sanhehi attho hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, dussacalininti.

Tena kho pana samayena abbatarassa bhikkhuno amanussikabadho hoti. Tam acariyupajjhaya upatthahanta nasakkhimsu arogam katum. So sukarasunam gantva amakamamsam khadi, amakalohitam pivi Tassa so amanussikabadho patippassambhi. Bhagavato etamattham (Mv.I,203.) arocesum Anujanami, bhikkhave, amanussikabadhe amakamamsam amakalohitanti.

265. Tena kho pana samayena abbatarassa bhikkhuno cakkhurogabadho hoti. Tam bhikkhu pariggahetva uccarampi passavampi nikkhamenti. Addasa kho Bhagava senasanacarikam ahindanto te bhikkhu tam bhikkhum pariggahetva uccarampi passavampi nikkhamente, disvana yena te bhikkhu tenupasavkami, upasavkamitva te bhikkhu etadavoca-- “Kim imassa, bhikkhave, bhikkhuno abadho”ti? “Imassa, bhante, ayasmato cakkhurogabadho. Imam mayam pariggahetva uccarampi passavampi nikkhamema”ti. Atha kho Bhagava etasmim nidane etasmim pakarane dhammim katham katva bhikkhu amantesi-- “Anujanami, bhikkhave, abjanam– kalabjanam, rasabjanam, sotabjanam, gerukam, kapallan”ti. Abjanupapisanehi attho hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, candanam, tagaram, kalanusariyam, talisam, bhaddamuttakanti. Tena kho pana samayena bhikkhu pitthani abjanani carukesupi § saravakesupi nikkhipanti; tinacunnehipi pamsukehipi okiriyanti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, abjaninti.

Tena (CS:Mv.pg.295) kho pana samayena chabbaggiya bhikkhu uccavaca abjaniyo dharenti– sovannamayam, rupiyamayam. (Mv.I,204.) Manussa ujjhayanti khiyyanti vipacenti– “Seyyathapi gihi kamabhogino”ti. Bhagavato etamattham arocesum. Na, bhikkhave, uccavaca abjani dharetabba. Yo dhareyya, apatti dukkatassa. Anujanami, bhikkhave, atthimayam, dantamayam, visanamayam, nalamayam, velumayam, katthamayam, jatumayam, phalamayam, lohamayam, savkhanabhimayanti.

Tena kho pana samayena abjaniyo aparuta honti, tinacunnehipi pamsukehipi okiriyanti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, apidhananti. Apidhanam nipatati Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, suttakena bandhitva abjaniya bandhitunti. Abjani phalati § . Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, suttakena sibbetunti.

Tena kho pana samayena bhikkhu avguliya abjanti, akkhini dukkhani honti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, abjanisalakanti.

Tena kho pana samayena chabbaggiya bhikkhu uccavaca abjanisalakayo dharenti– sovannamayam rupiyamayam. Manussa ujjhayanti khiyyanti vipacenti, “Seyyathapi gihi kamabhogino”ti. Bhagavato etamattham arocesum. Na, bhikkhave, uccavaca abjanisalaka dharetabba. Yo dhareyya, apatti dukkatassa. Anujanami, bhikkhave, atthimayam …pe… savkhanabhimayanti.

Tena kho pana samayena abjanisalaka bhumiyam patita pharusa hoti. Bhagavato etamattham arocesum Anujanami, bhikkhave, salakathaniyanti § .

Tena kho pana samayena bhikkhu abjanimpi abjanisalakampi hatthena pariharanti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, abjanitthavikanti. Amsabaddhako na hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, amsabaddhakam bandhanasuttakanti.

266. Tena (CS:Mv.pg.296) kho pana samayena ayasmato Pilindavacchassa sisabhitapo hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, muddhani telakanti. Nakkhamaniyo hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, natthukammanti. Natthu galati. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, natthukaraninti.

Tena kho pana samayena chabbaggiya bhikkhu uccavaca natthukaraniyo dharenti– sovannamayam rupiyamayam. Manussa ujjhayanti khiyyanti vipacenti, “Seyyathapi gihi kamabhogino”ti. Bhagavato etamattham arocesum. Na, bhikkhave, uccavaca natthukarani dharetabba. Yo dhareyya, apatti dukkatassa. Anujanami, bhikkhave, atthimayam …pe… savkhanabhimayanti. Natthum visamam asibcanti § . Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave yamakanatthukaraninti. Nakkhamaniyo hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, dhumam patunti. Tabbeva vattim alimpetva pivanti kantho dahati. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, dhumanettanti.

Tena kho pana samayena chabbaggiya bhikkhu uccavacani dhumanettani dharenti– sovannamayam rupiyamayam. Manussa ujjhayanti khiyyanti vipacenti– seyyathapi gihi kamabhoginoti. Bhagavato etamattham arocesum. Na, bhikkhave, uccavacani dhumanettani dharetabbani. Yo dhareyya, apatti dukkatassa. Anujanami, bhikkhave, atthimayam …pe… savkhanabhimayanti.

Tena kho pana samayena dhumanettani aparutani honti, panaka pavisanti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, apidhananti.

Tena kho pana samayena bhikkhu dhumanettani hatthena pariharanti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, dhumanettathavikanti. Ekato ghamsiyanti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, yamakathavikanti. Amsabaddhako na hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, amsabaddhakam bandhanasuttakanti.

267. Tena (CS:Mv.pg.297) kho pana samayena ayasmato Pilindavacchassa (Mv.I,205.) vatabadho hoti. Vejja evamahamsu– “Telam pacitabban”ti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, telapakanti. Tasmim kho pana telapake majjam pakkhipitabbam hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, telapake majjam pakkhipitunti.

Tena kho pana samayena chabbaggiya bhikkhu atipakkhittamajjani § telani pacanti, tani pivitva majjanti. Bhagavato etamattham arocesum. Na, bhikkhave, atipakkhittamajjam telam patabbam. Yo piveyya, yathadhammo karetabbo. Anujanami, bhikkhave, yasmim telapake majjassa na vanno na gandho na raso pabbayati, evarupam majjapakkhittam telam patunti.

Tena kho pana samayena bhikkhunam bahum atipakkhittamajjam telam pakkam hoti. Atha kho bhikkhunam etadahosi-- “Katham nu kho atipakkhittamajje tele patipajjitabban”ti? Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, abbhabjanam adhitthatunti.

Tena kho pana samayena ayasmato Pilindavacchassa bahutaram telam pakkam hoti, telabhajanam na vijjati. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, tini tumbani– lohatumbam, katthatumbam, phalatumbanti.

Tena kho pana samayena ayasmato Pilindavacchassa avgavato hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, sedakammanti. Nakkhamaniyo hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, sambharasedanti. Nakkhamaniyo hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, mahasedanti. Nakkhamaniyo hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, bhavgodakanti. Nakkhamaniyo hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, udakakotthakanti.

Tena kho pana samayena ayasmato Pilindavacchassa pabbavato hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, lohitam (CS:Mv.pg.298) mocetunti. Nakkhamaniyo hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, lohitam mocetva visanena gahetunti § .

Tena kho pana samayena ayasmato Pilindavacchassa pada phalita § honti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, padabbhabjananti. Nakkhamaniyo hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, pajjam abhisavkharitunti.

Tena kho pana samayena abbatarassa bhikkhuno gandabadho hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, satthakammanti. Kasavodakena attho hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, kasavodakanti. Tilakakkena attho hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, tilakakkanti. Kabalikaya attho hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, kabalikanti. Vanabandhanacolena attho hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, vanabandhanacolanti. Vano kanduvati. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, sasapakuttena § phositunti. Vano kilijjittha. Bhagavato etamattham arocesum. (Mv.I,206.) Anujanami bhikkhave, dhumam katunti. Vaddhamamsam vutthati. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, lonasakkharikaya chinditunti. Vano na ruhati. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, vanatelanti. Telam galati. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami bhikkhave, vikasikam sabbam vanapatikammanti.

268. Tena kho pana samayena abbataro bhikkhu ahina dattho hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, cattari mahavikatani datum– gutham, muttam, charikam, mattikanti. Atha kho bhikkhunam etadahosi-- “Appatiggahitani nu kho udahu patiggahetabbani”ti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, sati kappiyakarake patiggahapetum, asati kappiyakarake samam gahetva paribhubjitunti.

Tena (CS:Mv.pg.299) kho pana samayena abbatarena bhikkhuna visam pitam hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami bhikkhave gutham payetunti. Atha kho bhikkhunam etadahosi-- “Appatiggahitam nu kho udahu patiggahetabbo”ti? Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, yam karonto patigganhati, sveva patiggaho kato, na puna § patiggahetabboti.

269. Tena kho pana samayena abbatarassa bhikkhuno gharadinnakabadho hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, sitalolim payetunti.

Tena kho pana samayena abbataro bhikkhu dutthagahaniko hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, amisakharam payetunti.

Tena kho pana samayena abbatarassa bhikkhuno pandurogabadho hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, muttaharitakam payetunti.

Tena kho pana samayena abbatarassa bhikkhuno chavidosabadho hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, gandhalepam katunti.

Tena kho pana samayena abbataro bhikkhu abhisannakayo hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, virecanam patunti. Acchakabjiya attho hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, acchakabjinti. Akatayusena attho hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, akatayusanti. Katakatena attho hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, katakatanti. Paticchadaniyena attho hoti. Bhagavato etamattham arocesum. Anujanami, bhikkhave, paticchadaniyanti.


Muladibhesajjakatha nitthita.




tải về 13.37 Mb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   46




Cơ sở dữ liệu được bảo vệ bởi bản quyền ©hocday.com 2024
được sử dụng cho việc quản lý

    Quê hương