Hµ néi 2007 Môc lôC

4.2.2.Ph¸p lÖnh C¬ yÕu.

Ngµy 15-4-2001 chñ tÞch n­íc ký lÖnh c«ng bè Ph¸p lÖnh c¬ yÕu (®­îc UBTVQH th«ng qua).

Ph¸p lÖnh c¬ yÕu quy ®Þnh vÒ:

• 
  VÝ trÝ, tÝnh chÊt, chøc n¨ng cña c¬ yÕu; ngay t¹i ®iÒu 1 nãi râ ho¹t ®éng c¬ yÕu lµ ho¹t ®éng c¬ mËt ®Æc biÖt, thuéc lÜnh vùc an ninh quèc gia víi chøc n¨ng sö dông mËt m· ®Ó b¶o vÖ th«ng tin bÝ mËt nhµ n­íc. LÜnh vùc an ninh quèc gia cã ph¹m vi réng, liªn quan ®Õn an ninh, æn ®Þnh cña mçi quèc gia; lùc l­îng nßng cèt ®Ó b¶o vÖ an ninh quèc gia bao gåm c¶ qu©n ®éi vµ c«ng an.
  
• 
  Nh­ vËy ho¹t ®éng c¬ yÕu thùc chÊt lµ ho¹t ®éng mËt m·. Do ®ã cã thÓ hiÓu Ph¸p luËt c¬ yÕu chÝnh lµ ph¸p luËt quy ®Þnh vÒ mËt m· vµ c¸c ho¹t ®éng mËt m·.
  
• 
  Ho¹t ®éng ®ã ®­îc x¸c ®Þnh lµ c¬ mËt ®Æc biÖt, thuéc lÜnh vùc an ninh quèc gia.
  
• 
  VÒ nhiÖm vô c¬ yÕu; §iÒu 12 nãi râ 9 nhiÖm vô sau ®©y:
  

• 
  B¶o ®¶m bÝ mËt, an toµn, chÝnh x¸c, kÞp thêi th«ng tin cña §¶ng, Nhµ n­íc trong mäi t×nh huèng.
  
• 
  Tæ chøc x©y dùng vµ thèng nhÊt qu¶n lý sö dông hÖ thèng m¹ng liªn l¹c c¬ yÕu trong n­íc vµ c¬ quan ®¹i diÖn ViÖt Nam ë n­íc ngoµi.
  
• 
  B¶o ®¶m tÝnh s½n sµng cña hÖ thèng liªn l¹c c¬ yÕu cña c¬ quan §¶ng, Nhµ n­íc, ®¬n vÞ vò trang nh©n d©n vµ c¸c yªu cÇu liªn l¹c ®Æc biÖt kh¸c; b¶o ®¶m lùc l­îng dù bÞ, nguån dù tr÷ s¶n phÈm mËt m· ®Ó øng phã cã hiÖu qu¶ trong mäi t×nh huèng.
  
• 
  S¶n xuÊt, cung cÊp s¶n phÈm mËt m· vµ x©y dùng c¬ së vËt chÊt, kü thuËt ®¸p øng yªu cÇu chÝnh quy, tõng b­íc hiÖn ®¹i cña c¬ yÕu.
  
• 
  B¶o vÖ kü thuËt, nghiÖp vô mËt m·, néi dung cña c«ng tr×nh nghiªn cøu, ph¸t minh s¸ng chÕ, c¸c s¶n phÈm khoa häc, c«ng nghÖ mËt m· theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ b¶o vÖ bÝ mËt nhµ n­íc.
  
• 
  Tæ chøc nghiªn cøu vµ thèng nhÊt qu¶n lý nghiªn cøu ph¸t triÓn khoa häc, c«ng nghÖ mËt m· ViÖt Nam.
  
• 
  X©y dùng tæ chøc, ®éi ngò ng­êi lµm c«ng t¸c c¬ yÕu v÷ng m¹nh, chÝnh quy, cã phÈm chÊt chÝnh trÞ, ®¹o ®øc c¸ch m¹ng, lèi sèng lµnh m¹nh vµ trung thùc, giái vÒ chuyªn m«n nghiÖp vô, tæ chøc ®µo t¹o chuyªn ngµnh c¬ yÕu c¸c bËc trung häc, cao ®¼ng, ®¹i häc vµ sau ®¹i häc.
  
• 
  Phèi hîp víi c¬ quan, tæ chøc cã liªn quan ®Ó b¶o vÖ th«ng tin bÝ mËt nhµ n­íc vµ t¹o mäi ®iÒu kiÖn cho tæ chøc c¬ yÕu, ng­êi lµm c«ng t¸c c¬ yÕu hoµn thµnh nhiÖm vô.
  
• 
  Thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô kh¸c do §¶ng vµ Nhµ n­íc giao.
  

• 
  Nghiªm cÊm viÖc nghiªn cøu vµ sö dông mËt m· ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng x©m ph¹m an ninh quèc gia, c¸c hµnh vi thu thËp, lµm lé, lµm mÊt, chiÕm ®o¹t, mua b¸n, tiªu huû s¶n phÈm mËt m·, c¸c ho¹t ®éng g©y ph­¬ng h¹i ®Õn lîi Ých cña Nhµ n­íc, quyÒn lîi vµ lîi Ých hîp ph¸p cña tæ chøc, c¸ nh©n.
  
• 
  Qu¶n lý nhµ n­íc vÒ c¬ yÕu:
  

• 
  X©y dùng chiÕn l­îc, quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn c¬ yÕu, x©y dùng chÝnh s¸ch, tiªu chuÈn mËt m· quèc gia.
  
• 
  X©y dùng, ban hµnh vµ h­íng dÉn thi hµnh c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt vÒ c¬ yÕu.
  
• 
  X©y dùng tæ chøc c¬ yÕu, tæ chøc ®µo t¹o chuyªn ngµnh c¬ yÕu.
  
• 
  X©y dùng chÕ ®é tiÒn l­¬ng vµ phô cÊp, c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch kh¸c ®èi víi ng­êi lµm c«ng t¸c c¬ yÕu.
  
• 
  Thèng nhÊt qu¶n lý ho¹t ®éng chuyªn m«n nghiÖp vô vÒ c¬ yÕu, qu¶n lý viÖc tæ chøc nghiªn cøu s¸ng chÕ, s¶n xuÊt, nhËp khÈu, xuÊt khÈu trang thiÕt bÞ vµ c¸c s¶n phÈm mËt m·; kiÓm so¸t viÖc sö dông c¸c lo¹i kü thuËt mËt m·.
  
• 
  Qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng, kÕ ho¹ch, ng©n s¸ch vµ c¬ së vËt chÊt, kü thuËt c¬ yÕu.
  
• 
  Thanh tra, kiÓm tra, gi¶i quyÕt khiÕu n¹i, tè c¸o vµ xö lý c¸c vi ph¹m ph¸p luËt vÒ c¬ yÕu.
  
• 
  Hîp t¸c quèc tÕ vÒ c¬ yÕu.
  

4.2.3. NghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ vÒ qu¶n lý mËt m· d©n sù.

Ngµy 08/5/2007, ChÝnh phñ ®· ban hµnh NghÞ ®Þnh sè 73/2007/N§-CP vÒ ho¹t ®éng nghiªn cøu, s¶n xuÊt, kinh doanh vµ sö dông mËt m· ®Ó b¶o vÖ th«ng tin kh«ng thuéc ph¹m vi bÝ mËt Nhµ n­íc.

Néi dung NghÞ ®Þnh gåm 5 ch­¬ng, 31 ®iÒu cô thÓ nh­ sau:

Ch­¬ng nµy cã 6 ®iÒu (tõ §iÒu 1 ®Õn §iÒu 6) gåm: ph¹m vi ®iÒu chØnh cña nghÞ ®Þnh nµy quy ®Þnh vÒ ho¹t ®éng nghiªn cøu, s¶n xuÊt kinh doanh vµ sö dông mËt m· ®Ó b¶o vÖ th«ng tin kh«ng thuéc ph¹m vi bÝ mËt nhµ n­íc. §èi t­îng ¸p dông kh«ng ph©n biÖt tæ chøc, c¸ nh©n ViÖt Nam hay n­íc ngoµi. Quy ®Þnh vÒ quy chuÈn kü thuËt vµ ¸p dông quy chuÈn kü thuËt ®èi víi s¶n phÈm mËt m· d©n sù. Ch­¬ng nµy còng thÓ hiÖn chÝnh s¸ch th«ng tho¸ng vµ chñ tr­¬ng nhÊt qu¸n cña nhµ n­íc trong ho¹t ®éng nghiªn cøu, s¶n xuÊt, kinh doanh vµ sö dông s¶n phÈm mËt m· d©n sù, nh­ng còng thÓ hiÖn th¸i ®é kiªn quyÕt, nghiªm cÊm c¸c ho¹t ®éng x©m h¹i ®Õn lîi Ých quèc gia, quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña tæ chøc, c¸ nh©n.

Ch­¬ng nµy cã 3 môc: bao gåm 13 ®iÒu (tõ §iÒu 7 ®Õn §iÒu 19). C¸c quy ®Þnh trong ch­¬ng nµy thÓ hiÖn nguyªn t¾c qu¶n lý thèng nhÊt vÒ ho¹t ®éng nghiªn cøu, s¶n xuÊt, kinh doanh vµ sö dông s¶n phÈm mËt m· d©n sù: Nhµ n­íc khuyÕn khÝch c¸c tæ chøc, c¸ nh©n cã nhu cÇu, ®ñ ®iÒu kiÖn nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn mËt m· d©n sù; ho¹t ®éng nghiªn cøu mËt m· d©n sù thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña LuËt Khoa häc vµ C«ng nghÖ. Tuy nhiªn, c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu mËt m· d©n sù khi ®­a vµo s¶n xuÊt, kinh doanh vµ sö dông ph¶i ¸p dông c¸c quy ®Þnh qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm, hµng ho¸ vµ dÞch vô vµ tu©n theo §iÒu 6, §iÒu 8 cña NghÞ ®Þnh nµy.

Trong ch­¬ng nµy quy ®Þnh râ: S¶n phÈm mËt m· d©n sù lµ lo¹i hµng ®Æc biÖt thuéc danh môc hµng ho¸, dÞch vô h¹n chÕ kinh doanh, chØ doanh nghiÖp ®¨ng ký vµ cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®­îc cÊp phÐp míi ®­îc ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh s¶n phÈm mËt m· d©n sù. Ban C¬ yÕu ChÝnh Phñ lµ c¬ quan nhµ n­íc cã thÈm quyÒn qu¶n lý vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh s¶n phÈm mËt m· d©n sù, cÊp “GiÊy phÐp s¶n xuÊt, kinh doanh s¶n phÈm mËt m· d©n sù”, “GiÊy chøng nhËn hîp chuÈn s¶n phÈm mËt m· d©n sù” vµ “ GiÊy chøng nhËn hîp quy s¶n phÈm mËt m· d©n sù”.

Nhµ n­íc khuyÕn khÝch c¸c tæ chøc, c¸ nh©n sö dông s¶n phÈm mËt m· d©n sù ®Ó b¶o vÖ th«ng tin cña m×nh.

Ch­¬ng nµy cã 3 ®iÒu (tõ §iÒu 20 ®Õn §iÒu 22) bao gåm néi dung qu¶n lý nhµ n­íc vÒ mËt m· d©n sù, tr¸ch nhiÖm cña Ban C¬ yÕu ChÝnh phñ vÒ ho¹t ®éng nghiªn cøu, s¶n xuÊt, kinh doanh vµ sö dông s¶n phÈm mËt m· d©n sù, tr¸ch nhiÖm cña c¸c Bé, Ngµnh, Uû ban nh©n d©n c¸c tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung ­¬ng cã liªn quan.

Ch­¬ng nµy cã 7 ®iÒu (tõ §iÒu 23 ®Õn §iÒu 29), c¸c quy ®Þnh trong ch­¬ng nµy thÓ hiÖn râ vai trß qu¶n lý nhµ n­íc vÒ thanh tra, kiÓm tra, xö lý vi ph¹m vµ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i tè c¸o. ViÖc xö lý c¸c vi ph¹m còng ®­îc cô thÓ ho¸ b»ng c¸c quy ®Þnh xö ph¹t hµnh chÝnh, båi th­êng thiÖt h¹i hoÆc truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù.

Ch­¬ng nµy cã 2 ®iÒu (§iÒu 30 ®Õn §iÒu 31) quy ®Þnh vÒ hiÖu lùc; tr¸ch nhiÖm h­íng dÉn, kiÓm tra thùc thi, thi hµnh NghÞ ®Þnh.

§Ó NghÞ ®Þnh sím ®i vµo cuéc sèng, t¨ng c­êng sù qu¶n lý cña nhµ n­íc ®èi víi c¸c ho¹t ®éng nghiªn cøu, s¶n xuÊt, kinh doanh, sö dông s¶n phÈm mËt m· d©n sù, gãp phÇn thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi, Ban C¬ yÕu ChÝnh phñ ®ang tËp trung phèi hîp víi c¸c c¬ quan, Bé, Ngµnh x©y dùng Th«ng t­ h­íng dÉn thùc hiÖn NghÞ ®Þnh; nghiªn cøu, x©y dùng vµ ®Ò xuÊt ban hµnh Tiªu chuÈn vµ Quy chuÈn kü thuËt mËt m· d©n sù; ®Ò xuÊt kÕ ho¹ch x©y dùng chÝnh s¸ch mËt m· quèc gia. Bªn c¹nh ®ã, Ban C¬ yÕu ChÝnh phñ còng ®ang ®iÒu chØnh vÒ tæ chøc, x©y dùng c¸c c¬ quan qu¶n lý mËt m· d©n sù, c¬ quan ®¸nh gi¸, kiÓm ®Þnh s¶n phÈm mËt m· d©n sù vµ c¸c tæ chøc liªn quan.

4.2.4. LuËt së h÷u trÝ tuÖ.

Ngµy 12/12/2005, chñ tÞch n­íc ®· ký lÖnh c«ng bè LuËt së h÷u trÝ tuÖ (®· ®­îc quèc héi n­íc CHXNCN ViÖt Nam th«ng qua).

LÇn ®Çu tiªn ¸p dông ë ViÖt Nam LuËt së h÷u trÝ tuÖ t­¬ng øng víi luËt vµ c¸c c«ng ­íc quèc tÕ trong lÜnh vùc nµy. Bao gåm c¶ c¸c phÇn më réng cho c¸c ®èi t­îng m¸y tÝnh.

Bé luËt nµy cã 6 phÇn:

• 
  PhÇn thø nhÊt: Nh÷ng quy ®Þnh chung.
  
• 
  PhÇn thø hai: QuyÒn t¸c gi¶ vµ quyÒn liªn quan.
  

• 
  PhÇn thø ba: QuyÒn së h÷u c«ng nghiÖp.
  

• 
  PhÇn thø t­: QuyÒn ®èi víi gièng c©y trång.
  
• 
  PhÇn thø n¨m: B¶o vÖ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ.
  

• 
  PhÇn thø s¸u: §iÒu kho¶n thi hµnh.
  

LuËt Giao dÞch ®iÖn tö cã hiÖu lùc tõ ngµy 1/3/2006.

LuËt GD§T ra ®êi lµ mét ®ßi hái bøc thiÕt cña viÖc øng dông CNTT trong n­íc còng nh­ héi nhËp quèc tÕ. Trong nhiÒu n¨m qua, ®Çu t­ cho CNTT cña n­íc ta tuy ch­a lín b»ng mét sè n­íc nh­ng còng chiÕm tû lÖ cao trong ng©n s¸ch. CNTT ®· gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ cña nhiÒu ho¹t ®éng kinh tÕ x· héi, song chóng ta ch­a cã mét v¨n b¶n ph¸p luËt nµo c«ng nhËn gi¸ trÞ ph¸p lý cña c¸c øng dông nµy. Do vËy, bªn c¹nh hÖ thèng qu¶n lý hµnh chÝnh, giao dÞch ®­îc tin häc ho¸ ho¹t ®éng kh¸ hiÖu qu¶, chóng ta vÉn ph¶i duy tr× c¸c hÖ thèng thñ c«ng truyÒn thèng theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. LuËt GD§T ra ®êi còng t¹o ra c¬ së ph¸p lý b¶o ®¶m an ninh, an toµn cho GD§T, b¶o vÖ quyÒn lîi hîp ph¸p cña c¸c bªn tham gia GD§T. Tinh thÇn c¬ b¶n cña LuËt GD§T lµ c«ng nhËn gi¸ trÞ ph¸p lý cña th«ng ®iÖp d÷ liÖu – mét h×nh thøc thÓ hiÖn míi cña giao dÞch bªn c¹nh h×nh thøc v¨n b¶n vµ lêi nãi nh­ quy ®Þnh cña bé LuËt D©n sù.

Ch­¬ng II, LuËt GD§T quy ®Þnh vÒ: H×nh thøc thÓ hiÖn th«ng ®iÖp d÷ liÖu , gi¸ trÞ ph¸p lý cña th«ng ®iÖp d÷ liÖu, th«ng ®iÖp d÷ liÖu cã gi¸ trÞ nh­ v¨n b¶n, th«ng ®iÖp d÷ liÖu cã gi¸ trÞ nh­ b¶n gèc, th«ng ®iÖp d÷ liÖu lµm chøng cø vµ l­u tr÷ th«ng ®iÖp d÷ liÖu. Mét trong c¸c biÖn ph¸p b¶o ®¶m an toµn cho c¸c bªn tham gia lµ viÖc ký trªn c¸c v¨n b¶n giao dÞch nh»m kh¼ng ®Þnh ý chÝ cña mçi bªn.

Ch­¬ng III quy ®Þnh vÒ gi¸ trÞ ph¸p lý cña ch÷ ký ®iÖn tö g¾n kÌm víi th«ng ®iÖp d÷ liÖu, c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn con dÊu trong GD§T, tr¸ch nhiÖm cña ng­êi ký, ng­êi nhËn ch÷ ký ®iÖn tö. Trong ch­¬ng nµy còng cã c¸c quy ®Þnh vÒ viÖc chøng thùc ®iÖn tö (CA), tæ chøc cung cÊp dÞch vô chøng thùc ch÷ ký ®iÖn tö vµ c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó h×nh thµnh c¸c tæ chøc nµy. C¸c ch­¬ng II vµ III tuy kh«ng ®Ò cËp trùc tiÕp ®Õn vÊn ®Ò an ninh, an toµn th«ng tin trªn m¹ng, nh­ng thùc chÊt c¸c quy ®Þnh cña hai ch­¬ng nµy liªn quan ®Õn th«ng ®iÖp d÷ liÖu vµ ch÷ ký ®iÖn tö cóng chÝnh lµ c¸c vÊn ®Ò mÊu chèt ®Ó ®¶m b¶o an toµn cho c¸c bªn giao dÞch.

C¸c quy ®Þnh cô thÓ liªn quan ®Õn an ninh, an toµn, b¶o mËt trong GD§T ®­îc quy ®Þnh cung trong Ch­¬ng VI: An ninh, An toµn, B¶o vÖ, B¶o mËt trong giao dÞch ®iÖn tö. Néi dung chÝnh cña ch­¬ng nµy lµ c¸c c¸ nh©n, tæ chøc khi tham gia GD§T cã quyÒn lùa chän c¸c biÖn ph¸p b¶o ®¶m an ninh, an toµn phï hîp víi quy ®Þnh cña ph¸p luËt vµ kh«ng ®­îc thùc hiÖn bÊt kú hµnh vi nµo nh»m c¶n trë hoÆc g©y ph­¬ng h¹i ®Õn viÖc b¶o ®¶m an ninh, an toµn trong GD§T (§iÒu 44); kh«ng ®­îc thùc hiÖn bÊt kú hµnh vi nµo g©y ph­¬ng h¹i ®Õn sù toµn vÑn cña th«ng ®iÖp d÷ liÖu cña c¬ quan, tæ chøc, c¸ nh©n kh¸c (§iÒu 45). VÒ vÊn ®Ò b¶o mËt th«ng tin c¸ nh©n, kho¶n 2 §iÒu 46 quy ®Þnh: C¬ quan, tæ chøc, c¸ nh©n kh«ng ®­îc sö dông, cung cÊp hoÆc tiÕt lé th«ng tin vÒ bÝ mËt ®êi t­ hoÆc th«ng tin cña c¬ quan, tæ chøc, c¸ nh©n kh¸c mµ m×nh tiÕp cËn hoÆc kiÓm so¸t ®­îc trong GD§T nÕu kh«ng ®­îc sù ®ång ý cña hä...

V× GD§T kh¸c giao dÞch th«ng th­êng lµ cã sù tham gia cña c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô trªn m¹ng nªn LuËt còng quy ®Þnh tr¸ch nhiÖm cña nhµ cung cÊp nµy t¹i §iÒu 47:

1. 
   Tæ chøc cung cÊp dÞch vô m¹ng cã tr¸ch nhiÖm phèi hîp víi c¸c c¬ quan h÷u quan x©y dùng quy chÕ qu¶n lý vµ c¸c biÖn ph¸p kü thuËt ®Ó phßng ngõa, ng¨n chÆn viÖc sö dông dÞch vô m¹ng nh»m ph¸t t¸n c¸c th«ng ®iÖp d÷ liÖu cã néi dung kh«ng phï hîp víi truyÒn thèng v¨n ho¸, ®¹o ®øc cña d©n téc, g©y ph­¬ng h¹i ®Õn an ninh quèc gia, trËt tù, an toµn x· héi hoÆc vi ph¹m c¸c quy ®Þnh kh¸c cña ph¸p luËt.
   
2. 
   Tæ chøc cung cÊp dÞch vô m¹ng ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc ph¸p luËt nÕu kh«ng kÞp thêi lo¹i bá nh÷ng th«ng ®iÖp d÷ liÖu ®­îc quy ®Þnh trong kho¶n 1 §iÒu nµy khi tæ chøc cung cÊp dÞch vô m¹ng ®ã ®· nhËn ®­îc th«ng b¸o cña c¬ quan nhµ n­íc cã thÈm quyÒn.
   

Môc tiªu chÝnh cña luËt GD§T lµ t¹o ra khung ph¸p lý, c«ng nhËn ho¹t ®éng GD§T ®­îc thÓ hiÖn qua th«ng ®iÖp d÷ liÖu, c«ng nhËn gi¸ trÞ ph¸p lý cña ch÷ ký ®iÖn tö, t¹o chç dùa ph¸p lý cho c¸c bªn giao dÞch cã sù tin cËy ®Ó øng dông GD§T. LuËt còng ®Ò cËp ®Õn c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn an ninh, an toµn giao dÞch vµ c¶ vÊn ®Ò b¶o vÖ th«ng tin c¸ nh©n trong qu¸ tr×nh giao dÞch, song c¸c quy ®Þnh chØ nh»m vµo an ninh, an toµn trong GD§T. Tuy nhiªn, ®©y lµ mét kh¸i niÖm réng bao hµm c¶ an ninh m¹ng, an ninh an toµn vµ b¶o mËt th«ng tin, v× thÕ LuËt ch­a thÓ quy ®Þnh mét c¸ch chi tiÕt. Theo chóng t«i, riªng vÒ lÜnh vùc an ninh, an toµn trong GD§T, chóng ta còng cÇn cã nh÷ng NghÞ ®Þnh h­íng dÉn thi hµnh LuËt mét c¸ch chi tiÕt cho tõng vÊn ®Ò an ninh m¹ng, b¶o mËt vµ an toµn th«ng tin, b¶o vÖ th«ng tin c¸ nh©n vµ nhÊt lµ v¨n b¶n ph¸p luËt liªn quan ®Õn téi ph¹m trªn m¹ng.

4.2.6. LuËt c«ng nghÖ th«ng tin (LuËt CNTT).

LuËt CNTT ®­îc chñ tÞch n­íc c«ng bè ngµy 12/7/2006. LuËt quy ®Þnh vÒ ho¹t ®éng øng dông vµ ph¸t triÓn CNTT, quyÒn vµ nghÜa vô cña c¬ quan, tæ chøc, c¸ nh©n tham gia ho¹t ®éng øng dông vµ ph¸t triÓn CNTT.

VÒ c¸c hµnh vi ph¹m ph¸p liªn quan ®Õn an toµn, an ninh th«ng tin trªn m¹ng, luËt bao gåm c¸c nhãm hµnh vi:

• 
  Nhãm hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt cã tÝnh chÊt chèng l¹i con ng­êi. Kho¶n 2, §iÒu 12 LuËt CNTT quy ®Þnh nghiªm cÊm hµnh vi cung cÊp, trao ®æi, truyÒn ®­a, l­u tr÷, sö dông th«ng tin sè nh»m môc ®Ých kÝch ®éng b¹o lùc, tuyªn truyÒn chiÕn tranh x©m l­îc, g©y hËn thï gi÷a c¸c d©n téc vµ nh©n d©n c¸c n­íc, kÝch ®éng d©m «, ®åi truþ, téi ¸c, tÖ n¹n x· héi, mª tÝn dÞ ®oan, ph¸ ho¹i thuÇn phong mü tôc cña d©n téc, xuyªn t¹c, vu khèng, xóc ph¹m uy tÝn cña tæ chøc, danh dù, nh©n phÈm, uy tÝn cña c«ng d©n; qu¶ng c¸o, tuyªn truyÒn hµng ho¸, dÞch vô thuéc danh môc cÊm ®· ®­îc ph¸p luËt quy ®Þnh.
  
• 
  VÒ nhãm hµnh vi x©m ph¹m tµi s¶n cña tæ chøc, c¸ nh©n. Kho¶n 1, §iÒu 12 nghiªm cÊm hµnh vi c¶n trë bÊt hîp ph¸p ho¹t ®éng cña hÖ thèng m¸y chñ, tªn miÒn quèc gia, ph¸ ho¹i c¬ së h¹ tÇng th«ng tin, ph¸ ho¹i th«ng tin trªn m«i tr­êng m¹ng.
  

Kho¶n 1, §iÒu 21 quy ®Þnh tæ chøc, c¸ nh©n thu thËp, xö lý vµ sö dông th«ng tin c¸ nh©n cña ng­êi kh¸c trªn m«i tr­êng m¹ng ph¶i ®­îc ng­êi ®ã ®ång ý, trõ tr­êng hîp ph¸p luËt cã quy ®Þnh kh¸c.

§iÒu 71 quy ®Þnh tæ chøc, c¸ nh©n kh«ng ®­îc t¹o ra, cµi ®Æt, ph¸t t¸n virus m¸y tÝnh, phÇn mÒm g©y h¹i vµo thiÕt bÞ sè cña ng­êi kh¸c ®Ó thùc hiÖn mét trong nh÷ng hµnh vi bao gåm: thay ®æi c¸c tham sè cµi ®Æt cña thiÕt bÞ sè; thu thËp th«ng tin cña ng­êi kh¸c; xo¸ bá, lµm mÊt t¸c dông cña c¸c phÇn mÒm b¶o ®¶m an toµn, an ninh th«ng tin ®­îc cµi ®Æt trªn bÞ sè; ng¨n chÆn kh¶ n¨ng cña ng­êi sö dông xo¸ bá hoÆc h¹n chÕ sö dông nh÷ng phÇn mÒm kh«ng cÇn thiÕt; chiÕm ®o¹t quyÒn ®iÒu khiÓn thiÕt bÞ sè; thay ®æi, xo¸ bá th«ng tin l­u tr÷ trªn thiÕt bÞ sè....

Kho¶n 2, §iÒu 72 quy ®Þnh tæ chøc c¸ nh©n kh«ng ®­îc thùc hiÖn mét trong nh÷ng hµnh vi bao gåm: x©m nhËp, söa ®æi, xo¸ bá néi dung th«ng tin cña tæ chøc, c¸ nh©n kh¸c trªn m«i tr­êng m¹ng; c¶n trë ho¹t ®éng cung cÊp dÞch vô cña hÖ thèng th«ng tin; ng¨n chÆn viÖc truy nhËp ®Õn th«ng tin cña tæ chøc, c¸ nh©n kh¸c trªn m«i tr­êng m¹ng, ph¸ kho¸ m·, trém c¾p, sö dông mËt khÈu, kho¸ mËt m· vµ th«ng tin cña tæ chøc, c¸ nh©n kh¸c trªn m«i tr­êng m¹ng.

• 
  VÒ nhãm hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt cã tÝnh chÊt chèng l¹i ChÝnh phñ. Kho¶n 2, §iÒu 12 nghiªm cÊm hµnh vi cung cÊp, trao ®æi, truyÒn ®­a, l­u tr÷, sö dông th«ng tin sè nh»m môc ®Ých chèng Nhµ n­íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam, ph¸ ho¹i khèi ®oµn kÕt toµn d©n; tiÕt lé bÝ mËt Nhµ n­íc, bÝ mËt qu©n sù, an ninh, kinh tÕ, ®èi ngo¹i vµ nh÷ng bÝ mËt kh¸c ®· ®­îc ph¸p luËt quy ®Þnh.
  

ë ViÖt Nam, LuËt CNTT ®­îc ban hµnh kÕt hîp víi c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt hiÖn cã ®· t¹o lËp hµnh lang ph¸p lý t­¬ng ®èi phï hîp nh»m ng¨n ngõa c¸c hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt liªn quan ®Õn m¸y tÝnh vµ m«i tr­êng m¹ng, gãp phÇn b¶o ®¶m an toµn, an ninh th«ng tin trªn m¹ng.

4.3. TriÓn väng ph¸t triÓn luËt ph¸p ATTT vµ ®¹o ®øc häc m¸y tÝnh t¹i ViÖt Nam.

Còng nh­ ë c¸c n¬i kh¸c trªn thÕ giíi, ë ViÖt Nam CNTT & TT ph¸t triÓn rÊt nhanh chãng, cßn ph¸p luËt ATTT l¹i cã b­íc ®i chËm ch¹p vµ bÊt cËp. §iÒu ®ã t¹o ra mét kho¶ng c¸ch nguy hiÓm, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c téi ph¹m m¸y tÝnh hoµnh hµnh g©y ra nhiÒu thiÖt h¹i kh«n l­êng cho nhµ n­íc, c¸c tæ chøc vµ c¸c c¸ nh©n. Ph¶i khÈn tr­¬ng x©y dùng hÖ thèng ph¸p luËt ATTT hoµn chØnh, lµm c¬ së cho viÖc ®èi phã cã hiÖu qu¶ víi c¸c lo¹i téi ph¹m m¸y tÝnh, t¹o hµnh lang an toµn cho c¸c ho¹t ®éng ¸p dông CNTT & TT còng nh­ c«ng nghÖ ATTT vµo c¸c lÜnh vùc kh¸c nhau cña kinh tÕ, x· héi, an ninh, quèc phßng. §ã lµ yªu cÇu cÊp b¸ch ®èi víi n­íc ta.

Trong c¸c v¨n b¶n luËt ph¶i kh¼ng ®Þnh c¸c quyÒn lîi trong lÜnh vùc th«ng tin. C¸c chñ thÓ ph¶i ®­îc ghi nhËn vÒ quyÒn së h÷u vµ thu nhËn trong lÜnh vùc th«ng tin, quyÒn tham gia c¸c giao t¸c th«ng tin theo c¸ch mµ ph¸p luËt quy ®Þnh, ®ång thêi b¶o ®¶m an ninh th«ng tin kh«ng bÞ ph¸ vì. LuËt ph¸p vÒ ATTT cÇn ph¶i ®Þnh râ ®­îc c¸c kªnh “rß rØ” th«ng tin, c¸c “lç hæng”, c¸c ®iÓm yÕu cã thÓ cña c¸c c«ng nghÖ an toµn, thËm chÝ cña c¸c tiªu chuÈn. §©y lµ n¬i hay diÔn ra sù vi ph¹m ATTT cÊu thµnh c¸c téi ph¹m m¸y tÝnh. Cïng víi c¸c gi¶i ph¸p c«ng nghÖ, ph¸p luËt ATTT ph¶i gãp phÇn bÞt kÝn c¸c lç hæng, v¸ kÝn c¸c rß rØ, gia cè c¸c ®iÓm yÕu b»ng c¸c chÕ tµi quy ®inh, h×nh ph¹t ë d¹ng chÕ ®Þnh h×nh sù, d©n sù vµ hµnh chÝnh.

LuËt ph¸p ATTT ph¶i b¶o vÖ th«ng tin vµ c¸c ®èi t­îng liªn quan, c¸c c¬ së h¹ tÇng th«ng tin b»ng c¸c c«ng cô ®· quen thuéc cña së h÷u trÝ tuÖ nh­ b¶n quyÒn t¸c gi¶, s¸ng chÕ ®éc quyÒn, bÝ mËt th­¬ng m¹i, nh·n hiÖu th­¬ng m¹i... Ph¶i më réng c¸c h×nh thøc b¶o vÖ nµy cho c¸c ®èi t­îng míi lµ m¸y tÝnh vµ c¸c s¼n phÈm sè hãa nh­ ch­¬ng tr×nh m¸y tÝnh, c¸c m· m¸y tÝnh, c¸c c¬ së d÷ liÖu...

Bªn c¹nh ®ã, cÇn tuyªn truyÒn vËn ®éng vµ khÈn tr­¬ng h×nh thµnh c¸c bé chuÈn mùc ®¹o ®øc c­ xö nghÒ nghiÖp trong lÜnh vùc m¸y tÝnh vµ ATTT. C¸c chuÈn mùc nghÒ nghiÖp nµy ch­a ph¶i lµ luËt ®Þnh nh­ng cã t¸c dông rÊt to lín trong viÖc ®Þnh h­íng hµnh vi cña x· héi, cæ vò h­íng tíi b¶o ®¶m ATTT, lªn ¸n, tÈy tray c¸c hµnh vi x©m ph¹m ATTT, ph¸ vì ATTT.

C©u hái vµ c¸c chñ ®Ò th¶o luËn, tiÓu luËn.

1. 
   V× sao b¶o vÖ BÝ mËt nhµ n­íc l¹i lµ vÊn ®Ò quan t©m hµng ®Çu cña hÖ thèng ph¸p luËt ATTT cña ViÖt Nam? VÊn ®Ò ®ã ®­îc thÓ hiÖn qua ph¸p luËt c¬ yÕu ra sao?
   
2. 
   H·y tr×nh bµy c¸c hiÓu biÕt cña b¹n vÒ qu¶n lý nhµ n­íc vÒ B¶o vÖ BÝ mËt nhµ n­íc, vµ c«ng t¸c c¬ yÕu.
   
3. 
   H·y ph©n tÝch c¸c khÝa c¹nh ph¸p luËt vµ ®¹o ®øc mµ b¹n nhËn biÕt qua c¸c vô ®· x¶y ra t¹i n­íc ta:
   
   1. 
      Vô mét häc sinh phæ th«ng ®ét nhËp tr¸i phÐp vµo trang web cña Bé gi¸o dôc ®µo t¹o n¨m 2006. ViÖc gi¶i quyÕt vô nµy b¹n nhËn thÊy cã nh÷ng kÕt luËn g× cÇn rót ra.
      
   2. 
      Vô lõa ®¶o kinh doanh trªn m¹ng cña Colony Invest.
      
   3. 
      Vô téi ph¹m chèng ph¸ nhµ n­íc b»ng tuyªn truyÒn t¸n ph¸t c¸c tµi liÖu ph¶n ®éng trªn m¹ng.
      
      4. 
         B¹n cã muèn trë thµnh héi viªn cña HiÖp héi ATTT ViÖt Nam kh«ng? NÕu lµ héi viªn th× b¹n h·y cho biÕt tr¸ch nhiÖm ph¸p lý vµ ®¹o ®øc cña thµnh viªn Héi nh­ thÕ nµo.
         
      5. 
         H·y tr×nh bµy nhËn xÐt cña b¹n vÒ ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn cña luËt ph¸p an toµn th«ng tin cña n­íc ta.
         

§Ó n©ng cao tr¸ch nhiÖm cña c¬ quan nhµ n­íc, tæ chøc chÝnh trÞ, tæ chøc chÝnh trÞ – x· héi, tæ chøc x· héi, tæ chøc kinh tÕ, tæ chøc kh¸c, ®¬n vÞ vò trang nh©n d©n vµ mäi c«ng d©n trong nhiÖm vô b¶o vÖ bÝ mËt nhµ n­íc, gãp phÇn x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc.

C¨n cø vµo NghÞ quyÕt cña Quèc héi khãa X, kú häp thø 6 vÒ Ch­¬ng tr×nh x©y dùng luËt, ph¸p lÖnh n¨m 2000.

Ch­¬ng I