39. Điều tra Voọc mũi hếch (Rhinopithecus avunculus)
ở huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang, Đông Bắc Việt Nam
Lê Khắc Quyết1, Vũ Ngọc Thành1, Lưu Tường Bách2
1Khoa Sinh học, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐHQGHN
2Tổ chức Bảo tồn Quốc tế, Chương trình Việt Nam
Một bầy Voọc mũi hếch (Rhinopithecus avunculus) gồm 14-20 cá thể đã được quan sát trực tiếp trong cuộc điều tra này, ngoài ra, hai bầy khác với khoảng 20-40 cá thể cũng được ghi nhận qua thông tin phỏng vấn. Có thể có tới 60 cá thể Voọc mũi hếch ở huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang. Việc xác định được quần thể Voọc mũi hếch mới này ở tỉnh Hà Giang có tầm quan trọng quốc gia và quốc tế đối với các nỗ lực bảo tồn loài Voọc mũi hếch. Các mối đe dọa chủ yếu đối với Voọc mũi hếch bao gồm săn bắn, mất sinh cảnh và sinh cảnh bị nhiễu động do các hoạt động của con người đặc biệt là hoạt động canh tác Thảo quả trong khu vực điều tra. Bảo vệ nghiêm ngặt quần thể Voọc mũi hếch, quản lý và giám sát hoạt động canh tác Thảo quả (Amomum sp.) và nâng cao công tác quản lý, bảo vệ rừng là những việc làm cấp bách hiện nay để bảo vệ khẩn cấp Voọc mũi hếch ở Quản Bạ.
Survey of tonkin snub-nosed monkey (Rhinopithecus avunculus) in Quan Ba district, Ha Giang province, Northeastern Vietnam
1Faculty of Biology, Hanoi University of Science, VNU
2Conservation International-Vietnam Program, Hanoi
One group of 14-20 invidual Tonkin snub-nosed monkeys (Rhinopithecus avunculus) were observed during this census survey, in addtion, two other groups of about 20-40 individuals recorded by interviews. There may be as many as 60 inviduals in Quan Ba District, Ha Giang Province. This confirmation of a new population in Ha Giang Province is globally and nationally very significant for efforts to conserve the Tonkin snub-nosed monkey. The main threats to Tonkin snub-nosed monkey and other wildlife are hunting, habitat loss and habitat disturbance by human activities particularly Cardamom (Amomum sp.) cultivation inside survey area. Strict protection of Tonkin snub-nosed monkey population, management and monitoring cultivation of Cardamom and enhancing forest management and protection are necessary to emergently protect Tonkin snub-nosed monkey population in Quan Ba.
40. Tác động lâu dài của chất độc Da cam/dioxin
đối với khu hệ động vật không xương sống ở nước
khu vực Mã Đà, tỉnh Đồng Nai
Nguyễn Xuân Quýnh, Ngô Xuân Nam, Nguyễn Quang Huy,
Nguyễn Thái Bình, Nguyễn Thanh Sơn, Trần Anh Đức
Khoa Sinh học, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐHQGHN
Kết quả phân tích cho thấy, tại khu vực Mã Đà, tỉnh Đồng Nai, đến nay vẫn còn có những điểm xác định có dioxin ở mức 19,1 ppt, 6,04 ppt và giá trị TEQs là 35,162 ppt. Cách đây gần 40 năm, vào thời gian quân đội Mỹ rải chất độc hóa học, rừng Mã Đà bị tàn phá, hủy diệt. Các thủy vực ở khu vực này cũng bị ảnh hưởng nặng nề. Khu hệ động vật không xương sống ở nước khu vực này bị chết, cho tới nay, công việc phân tích vật mẫu vẫn đang tiếp tục, nhưng đã ghi nhận có 259 loài động vật không xương sống ở nước, kém hơn Vườn Quốc gia Cát Tiên - nơi không bị ảnh hưởng bởi chất độc hóa học (trên 270 loài). Kết quả tính toán chỉ số đa dạng sinh học theo công thức Shannon-Weiner (H’) cho thấy: ở suối Mã Đà, chỉ số H’ là 0,918, ở suối Cát Tiên là 3,408. Như vậy ở suối Mã Đà, đa dạng sinh học thấp so với Vườn Quốc gia Cát Tiên.
Long term effects of Agent Orange/dioxin on aquatic invertebrate fauna in Ma Da area, Dong Nai province
Nguyen Xuan Quynh, Ngo Xuan Nam, Nguyen Quang Huy,
Nguyen Thai Binh, Nguyen Thanh Son, Tran Anh Duc
Faculty of Biology, Hanoi University of Science, VNU
Based on surveys in Ma Da (Dong Nai province, southern Vietnam), there are still certain areas with dioxin levels at 6.04-19.1 ppt and TEQs value at 35.162 ppt. Forty years ago, after the US Army widely sprayed Agent Orange in southern Vietnam, Ma Da forest was destroyed. Water bodies in this area were also strongly affected. Many aquatic invertebrates have vanished from this area. Hitherto, based on our extensive field surveys and on-going sample examination, 259 aquatic invertebrate species have been found from this area so far, that is fewer than in Cat Tien National Park, the area was not affected by Agent Orange (with over 270 species). The abundance of each species in Ma Da is also much lower than that in Cat Tien, reflecting in the Shannon -Weiner Index (H’) calculated: from Ma Da stream was 0.918, and from Cat Tien stream was 3.408. Therefore, the overall aquatic invertebrate biodiversity of Ma Da is very low and much lower than that of Cat Tien National Park.
41. Bổ sung loài mới Mallotus leptostachyus Hook. f.
thuộc họ Thầu dầu - Euphorbiaceae cho hệ thực vật Việt Nam
Nguyễn Thị Kim Thanh, Nguyễn Nghĩa Thìn, Nguyễn Thị Vân Anh
Khoa Sinh học, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐHQGHN
Trong hệ thực vật Việt Nam, Thầu dầu (Euphorbiaceae) là 1 họ lớn và rất đa dạng; song những nghiên cứu về chúng hầu như chỉ mới bắt đầu, đặc biệt về mặt phân loại. Trong quá trình điều tra, nghiên cứu về chi Mallotus trong họ Thầu dầu, chúng tôi đã phát hiện, mô tả, xác định và bổ sung loài Mallotus leptostachyus Hook.f., thuộc nhánh Philippinenses, chi Mallotus, họ Thầu dầu - Euphorbiaceae cho Hệ Thực vật Việt Nam. Ở nước ta, Mallotus leptostachyus Hook.f. là loài mới gặp phân bố tại Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng.
Mallotus leptostachyus Hook. f., a new record
of Euphorbiaceae for Vietnam
Nguyen Thi Kim Thanh, Nguyen Nghia Thin, Nguyen Thi Van Anh
Faculty of Biology, Hanoi University of Science, VNU
In this paper, a species: Mallotus leptostachyus Hook. f.belonging to the family of Euphorbiaceae was firstly found in Vietnam and reported as new records to Vietnamese flora. This species was described and shown with its pictures.
