VN055 Du Giµ
Du Giµ Tiªu chÝ: A1 & A3
T
Ønh: Hµ Giang
T×nh tr¹ng b¶o vÖ: Kh«ng
VÜ ®é: 22o54'N
Kinh ®é: 105o12'E
DiÖn tÝch: 24.293 ha
§é cao: 400-2.275 m so víi mÆt biÓn
VC§H / PVC§H: Kh«ng
C¶nh quan u tiªn:
Kh«ng
M« t¶ chung
VCQT nµy bao gåm diÖn tÝch khu ®Ò xuÊt b¶o tån thiªn nhiªn Du Giµ ë vïng t©y-b¾c ViÖt Nam. §Þa h×nh chÝnh cña VCQT lµ c¸c d·y nói dèc, næi bËt lªn lµ nói Pu Tha Ca (2.275 m so víi mÆt biÓn) ë trung t©m VCQT vµ nói Mêng Ch¹ (1.773m) ë phÝa ®«ng nam. ë ch©n nói Phu Tha Ca lµ c¸c thung lòng réng ë ®é cao 400 ®Õn 600m. Trong c¸c thung lòng nµy lµ c¸c b¶n ngêi d©n téc H'M«ng vµ ®Êt canh t¸c cña hä (chñ yÕu lµ trång ng«). PhÝa trªn c¸c diÖn tÝch canh t¸c, ë ®é cao tõ 600 ®Õn 900m, rõng hÇu nh ®· bÞ chÆt ph¸ vµ hiÖn ®îc thay thÕ b»ng th¶m thùc vËt thø sinh. T¹i c¸c ®ai cao tõ 900 ®Õn 1.800m lµ rõng thêng xanh trªn nói thÊp, tuy nhiªn, ë c¸c ®ai díi 1.500m, rõng còng ®· bÞ xuèng cÊp nhiÒu do khai th¸c gç chän. T¹i ®é cao trªn 1.800m lµ kiÓu rõng thêng xanh nói cao1. VCQT Du Giµ cã tÇm quan träng b¶o tån cao do ®©y lµ mét trong sè rÊt Ýt c¸c khu vùc trªn thÕ giíi cã loµi Voäc mòi hÕch Rhinopithecus avunculus, loµi bÞ ®e däa ë møc Tèi nguy cÊp trªn toµn cÇu vµ ®Æc h÷u miÒn B¾c ViÖt Nam2.
Khu hÖ chim: Nh÷ng nÐt chÝnh
QuÇn x· chim t¹i VCQT Du Giµ mang nh÷ng nÐt ®Æc trng cña khu hÖ chim rõng thêng xanh vïng nói miÒn B¾c ViÖt Nam. Tuy nhiªn, do hÇu hÕt c¸c chuyÕn kh¶o s¸t ®Õn nay ®Òu chØ tËp trung ë c¸c vïng rõng thêng xanh trªn nói thÊp, thµnh phÇn khu hÖ chim cña vïng rõng thêng xanh trªn nói cao hÇu nh kh«ng ®îc biÕt ®Õn. C¸c loµi gÆp thêng xuyªn nhÊt ë rõng thêng xanh trªn nói thÊp lµ Cu rèc ®Çu vµng Megalaima franklinii, Nuèc bông ®á Harpactes erythrocephalus, §íp ruåi ®Çu x¸m Culicicapa ceylonensis, Cµnh c¹ch nói Hypsipetes mcclellandii, Khíu lïn c¸nh xanh Minla cyanouroptera, L¸ch t¸ch m¸ x¸m Alcippe morrisonia, Mi ®u«i dµi Heterophasia picoides, Khíu mµo cæ hung Yuhina flavicollis vµ Hót mËt ngùc ®á Aethopyga saturata. Mét trong nh÷ng loµi ®¸ng chó ý nhÊt cña khu hÖ chim Du Giµ lµ loµi TrÌo c©y lng ®en Sitta formosa, mét loµi s¾p nguy cÊp trªn toµn cÇu vµ míi cã ghi nhËn t¹i ba khu vùc kh¸c ë ViÖt Nam1.
Loµi |
Tiªu chÝ VCQT
| T×nh tr¹ng |
VCQT kh¸c
| Ghi chó |
TrÌo c©y lng ®en
Sitta formosa
|
A1, A3
|
VU
|
3
|
Mét c¸ thÓ ®îc quan s¸t ë dé cao 1.400m trªn nói Pu Tha Ca vµo th¸ng 3/20003. Mét c¸ thÓ ®îc quan s¸t ë ®é cao kho¶ng 1.100m ë nói Mêng Ch¹ vµo th¸ng 4/20003. NhiÒu lÇn quan s¸t ®îc mét c¸ thÓ ¨n lÉn trong c¸c ®µn víi c¸c loµi kh¸c ë ®é cao 1.600 ®Õn 1.850m trªn nói Phu Tha Ca vµo th¸ng 5/20021.
|
ChÝch ®Ýt vµng
Phylloscopus cantator
|
A2
|
|
0
|
Mét c¸ thÓ ®îc quan s¸t ë ®é cao kho¶ng 900m trªn nói Mêng Ch¹ vµo th¸ng 4/20003. Kh«ng cã dÊu hiÖu chøng tá loµi nµy cã sinh s¶n t¹i ®©y vµ do vËy, khu vùc nµy cã lÏ kh«ng ®¸p øng tiªu chuÈn ®Ó ®a vµo EBA §«ng Hymalaya.
|
Loµi chØ ph©n bè trong mét ®¬n vÞ ®Þa sinh häc: Khu vùc nµy ®¸p øng tiªu chÝ A3 do cã 35 loµi chØ ph©n bè trong §¬n vÞ §Þa Sinh häc Rõng ¸ nhiÖt ®íi Trung Quèc - Hymalaya (08). Xem Phô lôc 4 ®Ó biÕt chi tiÕt.
C¸c loµi kh¸c ®ang ®îc quan t©m b¶o tån
Loµi T×nh tr¹ng Loµi T×nh tr¹ng
Voäc mòi hÕch Rhinopithecus avunculus2 CR [P¬-mu Fokienia hodginsii]4 NT
C¸c mèi ®e däa ®èi víi ®a d¹ng sinh häc
Mèi ®e däa
|
§é nghiªm träng
|
Th©m canh n«ng nghiÖp
|
● ●
|
Ch¸y rõng
|
● ●
|
S¨n b¾n
|
● ● ●
|
Khai th¸c chän gç/ cñi
|
● ●
|
Khai th¸c kh«ng bÒn v÷ng LSPG
|
● ●
|
Tríc m¾t, mèi ®e däa lín nhÊt ®èi víi VCQT Du Giµ lµ s¨n b¾n, mèi ®e däa nµy ®Æc biÖt nghiªm träng ®èi víi quÇn thÓ Voäc mòi hÕch t¹i ®©y. VÒ l©u dµi, viÖc mÊt vµ xuèng cÊp sinh c¶nh sÏ lµ mèi ®e däa lín nhÊt ®èi víi c«ng t¸c b¶o tån c¸c loµi chim t¹i VCQT. Nguyªn nh©n chñ yÕu g©y ra mÊt vµ xuèng cÊp sinh c¶nh lµ ph¸ rõng lµm n¬ng rÉy, ch¸y rõng vµ khai th¸c qu¸ møc gç vµ c¸c l©m s¶n phi gç (LSPG).
C¸c ho¹t ®éng b¶o tån
KÕ ho¹ch ®Çu t cho khu Du Giµ ®îc x©y dùng tõ ®Çu n¨m 1994, theo ®ã ®Ò xuÊt thµnh lËp t¹i ®©y mét khu b¶o tån thiªn nhiªn cã diÖn tÝch 24.239 ha5. Sau khi kÕ ho¹ch ®Çu t nµy ®îc Bé N«ng nghiÖp, Ph¸t triÓn N«ng th«n vµ Uû ban Nh©n d©n tØnh Hµ Giang phª chuÈn, ban qu¶n lý cña khu vùc nµy ®· ®îc thµnh lËp th¸ng 11/19945.
KiÕn nghÞ
ChÝnh phñ ViÖt Nam cÇn ra quyÕt ®Þnh chÝnh thøc c«ng nhËn Khu B¶o tån Thiªn nhiªn Du Giµ.
CÇn t¨ng cêng n¨ng lùc cho ban qu¶n lý khu b¶o tån thiªn nhiªn, th«ng qua tuyÓn dông thªm c¸n bé, cung cÊp ®µo t¹o vµ kinh phÝ1.
CÇn cã biÖn ph¸p ®Ó kiÓm so¸t chÆt chÏ viÖc khai th¸c gç vµ LSPG, ®Æc biÖt lµ t¹i c¸c vïng cã Voäc mòi hÕch ph©n bè.
C¸c ch¬ng tr×nh l©m nghiÖp x· héi cña nhµ níc cÇn ®îc më réng ®Ó thu hót sù tham gia cña c¸c céng ®ång ®Þa ph¬ng vµ cung cÊp nguån thay thÕ c¸c s¶n phÈm tõ rõng.
CÇn cã c¸c ch¬ng tr×nh mang tÝnh lång ghÐp ®Ó h¹n chÕ viÖc s¨n b¾n, cã thÓ bao gåm c¸c ho¹t ®éng n©ng cao nhËn thøc b¶o tån, kiÓm so¸t viÖc bu«n b¸n ®éng thùc vËt hoang d·, vµ c¸c cuéc tuÇn tra víi sù tham gia cña céng ®ång.
CÇn tiÕn hµnh thªm c¸c cuéc ®iÒu tra thùc ®Þa nh»m x¸c ®Þnh hiÖn tr¹ng vµ ph©n bè cña c¸c loµi quan träng ®Ó cung cÊp th«ng tin vÒ nh÷ng khu vùc cÇn tËp trung c¸c biÖn ph¸p can thiÖp b¶o tån.
Tµi liÖu tham kh¶o
1. Lª M¹nh Hïng, TrÇn ThiÕu D vµ Vò H÷u Tr¸c (2002) §iÒu tra nhanh ®a d¹ng sinh häc c¸c huyÖn XÝn MÇn vµ Yªn Minh, tØnh Hµ Giang, ViÖt Nam. B¸o c¸o cha xuÊt b¶n cña Ch¬ng tr×nh BirdLife Quèc tÕ t¹i ViÖt Nam vµ ViÖn Sinh th¸i vµ Tµi nguyªn Sinh vËt.
2. Le Khac Quyet, pers. comm.
3. Vogel, C. J., Sweet, P. R. and Le Manh Hung (in prep.) Ornithological records from Ha Giang province, Vietnam.
4. §inh V¨n M¹nh (1994) LuËn chøng Kinh tÕ Kü thuËt Khu B¶o tån Thiªn nhiªn Du Giµ, tØnh Hµ Giang. Hµ Néi: ViÖn §iÒu tra Quy ho¹ch Rõng
5. BirdLife International and the Forest Inventory and Planning Institute (2001) Sourcebook of existing and proposed protected areas in Vietnam. Hanoi: BirdLife International Vietnam Programme and the Forest Inventory and Planning Institute.
S¸ch híng dÉn c¸c Vïng Chim Quan träng ë ViÖt Nam
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |