SẮc tu bách trưỢng thanh quy ht. Phước Sơn và Lý Việt Dũng Việt Dịch

khang an, phúc đức tăng trưởng”. Bạch xong, lùi lại

lạy ba lạy, và Trụ trì đáp lại một lạy. Kế đến, Thủ tọa

hướng dẫn tăng chúng vào thắp hương, Cần cựu các

liêu đi theo sau lần lượt thắp hương, còn việc đảnh lễ

và tác bạch thì giống như Tri sự đã làm ở trước. Sau

khi đại chúng đã rời khỏi tăng đường, Trụ trì vào

pháp tòa ngồi, Thị giả, tiểu sư đến trước Trụ trì thắp

hương, đảnh lễ; kế đến, tham đầu hướng dẫn các hành

giả đến thắp hương đảnh lễ; tiếp theo người điều

khiển các nhân viên tập sự hướng dẫn những người

già cả, người coi sóc các phòng, phu khiêng kiệu và

các người giúp việc đến tham bái. Bấy giờ Thủ tọa

suất lãnh tăng chúng đến Khố ty đảnh lễ ba lạy. Hậu

đường Thủ tọa hướng dẫn chúng trở về lại gian dưới

trước tăng đường đứng vào vị trí, và Thủ tọa Tiền

đường đứng ở gian trên. Lúc ấy, hành giả của Đường

ty tuyên bố: “Đại chúng cùng với Thủ tọa nhân sự

đứng đối diện đảnh lễ nhau ba lạy, rồi y theo đồ biểu

tụng niệm mà đứng”. Thế rồi, Thủ tọa suất lãnh tăng

chúng đi tuần hành, rồi trở vô pháp đường đứng vào

vị trí của mình. Thị giả và những người mới đến tạm

trú tại chùa đi tuần nửa vòng, rồi các thị giả ra đứng

phía sau bàn Tổ, và những người tạm trú theo cách

thức thị giả mà đứng. Khi ấy, Thủ tọa rời vị trí đến

trước bàn Tổ thắp hương, đảnh lễ ba lạy, đi tuần hành

một vòng rồi trở về vị trí, nói lớn: “Thủ tọa xin lễ tạ

đại chúng”, và đảnh lễ đại chúng ba lạy. Khi Thủ tọa

lễ xong, Tri sự bước vào đốt hương, đảnh lễ, đi tuần

hành, rồi đến đứng vào vị trí đầu bản tại bàn Tổ, nói:

“Tri sự xin lễ tạ đại chúng”, rồi đảnh lễ đại chúng ba

lạy. Lạy xong, vẫn đứng nguyên tại chỗ. Tiếp theo, Trụ

trì vào tăng đường đốt hương, đảnh lễ, đi tuần hành,

rồi đứng vào vị trí của mình (lúc này các tiểu sư đệ tử

của Trụ trì tất cả đều phải lánh ra ngoài bằng lối cửa

sau, chờ cho lễ xong, trở lại vị trí của mình uống trà).

Lúc này, hành giả tuyên bố:“Hòa thượng đường đầu

cùng đại chúng đảnh lễ nhau ba lạy.” Lễ xong, lại

nói: “Tất cả đại chúng cùng đảnh lễ nhau ba lạy”

(Thanh quy cũ chép rằng: nếu Tri sự rời khỏi tăng

đường, Trụ trì mới vào, thì khi Tri sự đảnh lễ Trụ trì

không thể trả lễ. Mà nguyên tắc lễ nghi thì không thể

không đáp lễ. Thời gian gần đây, Hòa thượng Hy Tẩu

và Hòa thượng Nhất Sơn đều hành lễ như đã nêu trên, và các bậc thức giả đều cho đó là đúng). Lúc này, Tri

sự rời khỏi tăng đường, thị giả, các người tạm trú

cũng theo chân Tri sự ra khỏi tăng đường. Thế rồi, đại

chúng vân tập trở lại tại tăng đường, vào ngồi vị trí

của mình. Thị giả bèn vào giữa tăng đường, vái chào

mời mọi người ngồi, rồi đến các lư hương trong và

ngoài tăng đường thắp hương, thắp xong, đem hộp

hương cất lại chỗ cũ. Thế rồi bước vào giữa tăng

đường vái chào mọi người, đồng thời ra các gian hai

bên chào hỏi tất cả. Chào hỏi xong, trở vô đứng giữa

tăng đường. Bấy giờ, Thị giả đánh hai tiếng chuông,

những người hầu trà bưng trà đến khắp mọi chỗ, rồi

đem bình trà ra ngoài, lại trở vô vái chào mọi người

như trước, rồi đứng vào giữa tăng đường. Lúc này

hành giả đánh một tiếng chuông báo hiệu việc thu dọn

các ly tách, rồi đánh tiếp ba tiếng báo hiệu tiệc trà kết

thúc, đại chúng ai nấy rời khỏi tăng đường. Lúc này

Trụ trì lần lượt đi tuần tra các liêu. Các liêu phải

nghiêm chỉnh thiết lập bàn hương, ghế ngồi trước cửa

phòng để nghinh đón Trụ trì. Trụ trì bắt đầu từ liêu

thứ nhất ở dãy nhà phía đông tuần hành qua các liêu.

Mỗi khi Trụ trì đến trước bàn hương của liêu phòng

nào thì liêu chủ cùng tăng chúng liêu ấy thắp hương

chúc tụng: “Hôm nay nhân ngày lễ, đáng lẽ chúng con

phải đảnh lễ Hòa thượng, trái lại, Hòa thượng đã ban

cho ân huệ, thân hành đến thăm”, rồi cắm hương nói

tiếp: “Vừa rồi đã phiền Hòa thượng ghé thăm, chúng

con xin hết lòng cảm tạ”, đoạn tiễn đưa Trụ trì đi vài

bước. Thế rồi, liêu chủ lại trở về đứng bên phải bàn

hương, chắp tay vái chào khi đại chúng đi qua. Đợi

cho đại chúng qua hết, liêu chủ liền đi theo sau cùng,

lần lượt tuần hành. Những người ở các liêu khác nối

đuôi theo sau tiến vào pháp đường. Lúc ấy, Trụ trì đến

đứng vào trước bàn hương, đại chúng cứ từng nhóm

ba người đến vái chào Trụ trì, rồi tuần tự kinh hành về

lại liêu mình, theo thứ tự đứng chắp tay trước bàn

hương. Khi mọi người đã tuần hành giáp vòng thì giải

tán. Bốn ngày lễ trong năm đều thực hiện giống nhau.

*

* *

[1153c13]住持小參時白云(來晨齋退。煩都寺維那

侍者。齎牌拂詣首座。各處拜請。來晚為眾秉拂)

次日齋退燒香。侍者即令客頭行者携主杖牌拂人

僕捧柈袱爐燭約都寺維那。同詣各頭首寮。炷香

觸禮一拜。稟云(方丈和尚慈旨。令某等謹齎牌

拂。專此拜請。今晚為眾秉佛)一一請已。首座約

同受請頭首。帶行者將牌拂主丈。隨詣方丈稟

辭。住持當力勸勉送出。首座轉身就稟云(尊命既

嚴不容辭却。敢借法座。伏望慈。悲。古來秉拂

多別設座。今習為常。後昆無聞)次就燒香侍者

處。借法鼓。秉拂人令茶頭行者。請聖僧侍者禪

客。燒香獻茶畢云(今晚秉拂。輙煩侍者燒香禪客

問話)復令行者僧堂前掛秉拂牌。方丈請秉拂人藥

石。免赴當送往。堂司行者排辦法座左手敷罘

罳。設住持位。昏鍾鳴時。行者覆秉拂人。次覆

住持鳴鼓一通眾集。小參禮同。住持出徑歸位立

定。都寺維那侍者同往秉拂人前問訊。秉拂人往

住持前問訊。次知事前問訊。巡至班末。次至同

班前問訊。亦巡至班末即舉手與大眾普同問訊。

登座坐定。秉拂侍者同方丈侍者出座下問訊。兩

序西堂次第問訊。住持問訊秉拂人當起身仍就座

云(侍者請堂頭和尚趺坐)秉拂侍者至住持前問

訊。轉身登座燒香。提坐具問訊。叉手側立。秉

拂人索語問答了。提綱敘謝方丈及兩序勤舊諸寮

大眾畢。舉方丈小參公案。或拈或頌畢下座。住

持前問訊復元位。以次秉拂人並如前禮。秉拂

罷。方丈客頭唱請湯果。如小參時。秉拂人即懷

香。同詣方丈拜謝。就坐湯果。次日方丈請茶。

如都寺辦齋併請茶。半齋點心。別日上堂敘謝管

待。或請立班西堂在第二夜秉拂。住持小參時[1]

小委曲勸請舉揚。隨意拈頌公案。遞相激揚此

道。近時敘謝循襲繁贅。使人厭聽取誚識者。蓋

秉拂以法為施。苟徇時儀但總標名。或略提過足

矣。

TÖÙ TIEÁT BÆNH PHAÁT

trai thối, phiền Đô tự, Duy-na, Thị giả tê bài phất nghệ

Thủ toạ các xứ bái thỉnh, lai vãn vị chúng bỉnh phất”.

Thứ nhật trai thối, thiêu hương Thị giả tức lệnh khách

đầu hành giả huề chủ trượng bài phất nhân bộc phủng

bàn phục lô chúc ước Đô tự, Duy-na, đồng nghệ các

Đầu thủ liêu, chú hương xúc lễ nhất bái, bẩm vân:

“Phương trượng Hoà thượng từ chỉ, lệnh mỗ đẳng cẩn

tê bài phất, chuyên thử bái thỉnh, kim vãn vị chúng

bỉnh phất”. Nhất nhất thỉnh dĩ, Thủ toạ ước đồng thụ

thỉnh đầu thủ, đái hành giả tương bài phất chủ trượng,

tuỳ nghệ Phương trượng bẩm từ. Trụ trì đương lực

khuyến miễn, tống xuất. Thủ toạ chuyển thân tựu bẩm

vân: “Tôn mệnh ký nghiêm bất dung từ khước, cảm tá

pháp tòa phục vọng từ bi. Cổ lai bỉnh phất đa biệt thiết

tòa, kim tập vi thường, hậu côn vô văn”. Thứ tựu thiêu

hương Thị giả xứ, tá pháp cổ. Bỉnh phất nhân lệnh trà

đầu hành giả thỉnh Thánh tăng thị giả thiền khách.

Thiêu hương, hiến trà tất vân: “Kim vãn bỉnh phất,

triếp phiền thị giả thiêu hương thiền khách vấn thoại”,

phục lệnh hành giả tăng đường tiền quải bỉnh phất bài.

Phương trượng thỉnh bỉnh phất nhân dược thạch, miễn

phó đương tống vãng. Đường ty hành giả bài biện

pháp tòa tả thủ phu phù ty, thiết Trụ trì vị. Hôn chung

minh thời, hành giả phúc bỉnh phất nhân, thứ phúc Trụ

trì, minh cổ nhất thông chúng tập (tiểu tham lễ đồng).

Trụ trì xuất kính quy vị lập định. Đô tự, Duy-na, Thị

giả đồng vãng bỉnh phất nhân tiền vấn tấn. Bỉnh phất

nhân vãng Trụ trì tiền vấn tấn, thứ Tri sự tiền vấn tấn,

tuần chí ban mạt. Thứ chí đồng ban tiền vấn tấn, diệc

tuần chí ban mạt, tức cử thủ dữ đại chúng phổ đồng

vấn tấn, đăng tòa toạ định. Bỉnh phất thị giả đồng

Phương trượng thị giả xuất tòa hạ vấn tấn. Lưỡng tự

Tây đường thứ đệ vấn tấn. Trụ trì vấn tấn, bỉnh phất

nhân đương khởi thân nhưng tựu toạ vân: “Thị giả

thỉnh Đường đầu Hoà thượng phu toạ”. Bỉnh phất thị giả chí Trụ trì tiền vấn tấn, chuyển thân đăng tòa thiêu

hương, đề toạ cụ vấn tấn, xoa thủ trắc lập. Bỉnh phất

nhân sách ngữ vấn đáp liễu, đề cương tự tạ Phương

trượng cập lưỡng tự cần cựu chư liêu đại chúng tất, cử

Phương trượng tiểu tham công án, hoặc niêm hoặc

tụng tất hạ tòa. Trụ trì tiền vấn tấn, phục nguyên vị. Dĩ

thứ, bỉnh phất nhân tịnh như tiền lễ. Bỉnh phất bãi,

Phương trượng khách đầu xướng thỉnh thang quả, như

tiểu tham thời, bỉnh phất nhân tức hoài hương, đồng

nghệ Phương trượng bái tạ, tựu toạ thang quả. Thứ

nhật, phương trượng thỉnh trà, như đô tự biện trai tinh

thỉnh trà, bán trai điểm tâm. Biệt nhật, thượng đường

tự tạ quản đãi. Hoặc thỉnh lập ban tây đường tại đệ nhị

dạ bỉnh phất. Trụ trì tiểu tham thời tiểu uỷ khúc

khuyến thỉnh cử dương, tuỳ ý niêm tụng công án, đệ

tương kích dương thử đạo. Cận thời tự tạ tuần tập

phồn chuế, sử nhân yếm thính, thủ tiếu thức giả. Cái

bỉnh phất dĩ pháp vi thi, cẩu tuần thời nghi, đản tổng

tiêu danh, hoặc lược đề quá túc hỹ.

THUYEÁT PHAÙP CHO ÑAÏI CHUÙNG VAØO BOÁN NGAØY LEÃ

LÔÙN TRONG NAÊM

[1153c13] Khi tiểu tham Trụ trì nói với đại chúng

như sau: “Sáng mai, sau khi kết thúc bữa thọ trai,

cảm phiền Đô tự, Duy-na và Thị giả mang bài hiệu

về việc bỉnh phất đến các liêu Thủ tọa bái thỉnh rằng:

“Kỉnh thỉnh Thủ tọa chiều mai lên tòa thuyết pháp

cho đại chúng”. Đến ngày hôm ấy, sau khi thọ trai

xong, Thị giả thiêu hương lệnh cho hành giả khách

đầu mang tích trượng, bài phất, có cả người bưng

theo khay lễ có trải khăn đặt lư hương và đèn, hẹn

với Đô tử, Duy-na cùng đến các liêu Đầu thủ, đốt

hương đảnh lễ một lạy, bẩm bạch rằng: “Hòa thượng

Trụ trì có từ chỉ dạy chúng con đem bài phất đặc biệt

tới đây cung thỉnh Tôn đức chiều nay lên tòa thuyết

pháp cho đại chúng”.

Sau khi đã đi mời từng người xong, Thủ tọa hẹn với

các Đầu thủ đã được mời dẫn theo hành giả cầm bài

phất và tích trượng đến liêu Phương trượng bẩm

bạch từ chối về việc mình đã được mời. Khi ấy, Trụ

trì phải hết sức khuyên bảo những vị ấy cố gắng nhận

lời, rồi tiễn đưa họ rời khỏi phòng. Thế nhưng, Thủ

tọa liền quay lại bẩm bạch với Trụ trì rằng: “Mệnh

lệnh của Tôn đức nghiêm minh khiến con không thể

từ chối. Vậy, xin mượn pháp tòa để hoằng pháp,

ngưỡng mong Tôn đức từ bi chiếu cố. Nhưng việc

bỉnh phất xưa nay đa phần đều thiết lập một pháp tòa

riêng, nay xin theo lệ ấy để người sau được biết”.

Nói dứt lời, Thủ tọa quay sang chỗ Thị giả thiêu

hương, mượn trống pháp đánh lên. Người có bổn

phận bỉnh phất liền lệnh trà đầu hành giả mời Thị

giả bàn Tổ làm thiền khách tham vấn, rồi thân hành

đến bàn Tổ thắp hương dâng trà. Dâng trà xong,

quay sang nói với Thị giả: “Chiều nay có buổi bỉnh

phất, xin phiền Thị giả đốt hương làm thiền khách để

thưa hỏi”, rồi lệnh cho hành giả treo thông báo bỉnh

phất trước tăng đường. Sau đó, Hòa thượng Trụ trì

mời ngừơi bỉnh phất dùng cơm chiều, và miễn việc

đưa đón qua lại. Thế rồi hành giả của Đường ty bài trí pháp tòa tại tăng đường, bên trái dựng bình

phong, và thiết lập vị trí của Trụ trì. Đến lúc chuông

chiều đánh, hành giả thưa với người bỉnh phất, rồi

bạch với Trụ trì, đánh một hồi trống tập họp đại

chúng (giống như lễ tiểu tham). Trụ trì rời khỏi liêu

đến pháp đường đứng vào vị trí của mình. Đô tự,

Duy-na và Thị giả cùng đến trước người bỉnh phất

vái chào vấn an. Thế rồi, người bỉnh phất đến chào

hỏi vấn an Trụ trì, kế đến chào hỏi vấn an các Tri sự

từ đầu đến cuối, tiếp theo chào hỏi vấn an các vị

đồng hàng cũng từ đầu đến cuối, rồi dơ tay lên chào

toàn thể đại chúng, đoạn lên pháp tòa ngồi. Khi ấy

Thị giả bỉnh phất và Thị giả phương trượng bước đến

trước pháp tòa vái chào, tiếp theo Lưỡng tự Tây

đường tuần tự vái chào, Trụ trì vái chào. Nhưng khi

Trụ trì đến vái chào thì người bỉnh phất phải đứng

dậy thể hiện sự cung kính rồi nói với Thị giả: “Thị

giả hãy mời Hòa thượng đường đầu an tọa”, và Thị

giả liền đến trước Trụ trì vái chào vấn an, rồi quay

sang pháp tòa thắp hương, lại dơ tọa cụ lên dập

xuống trí ý vấn an, rồi vòng tay đứng bên cạnh pháp

tòa. Khi ấy người bỉnh phất nói sơ qua ý nghĩa cuộc

pháp đàm, rồi nói vắn tắt đôi lời cảm tạ Phương

trượng, Lưỡng tự cần cựu các liêu và đại chúng. Nói

xong nêu lên công án tiểu tham của Phương trượng,

hoặc niêm (nêu ra câu hỏi), hoặc tụng (lập lại một

công án cũ), cứ thế diễn tiến cho đến khi kết thúc thì

rời pháp tòa đến vái chào Trụ trì, rồi trở về chỗ của

mình. Kế đến người bỉnh phất khác lại lên pháp tòa

tiếp tục công việc theo nghi lễ giống như người

trước. Khi cuộc pháp đàm chấm dứt, vị khách đầu

của liêu Phương trựơng tuyên bố: “Kính mời chư tôn

đức dùng trái cây và nước giải khát”. Buổi lễ bỉnh

phất cũng như buổi lễ tiểu tham,

(Sau khi xong việc) những người được mời đảm trách

công việc bỉnh phất phải mang theo hương đến liêu

Phương trượng cảm tạ Trụ trì (đã tín nhiệm mời

mình chủ trì cuộc pháp đàm), rồi về chỗ ngồi dùng

trái cây và nước giải khát. Ngày hôm sau, Phương

trượng mời trà các vị bỉnh phất. Nếu như Đô tự mời

thọ trai thì phải mời đãi trà luôn, và buổi trai phạn

ấy, tổ chức vào lúc nửa buổi sáng. Và những người

được mời tham dự chọn một ngày nào đó đến Pháp

đường theo thứ lớp cảm tạ về sự khoản đãi ấy. Nếu

như dự định đêm sau tổ chức một buổi bỉnh phất nữa

thì mời lập bang Tây đường đảm trách việc ấy. Vào

dịp tiểu tham, Trụ trì nên tâm sự cởi mở khích lệ đại

chúng, rồi tùy nghi nêu công án hoặc niêm hoặc tụng

để hỗ trợ nhau tiến tu đạo nghiệp. Thế nhưng, thời

gian gần đây, nghi thức này trở thành hình thức

rườm rà nhiêu khê, khiến người nghe thêm chán nản,

làm trò cười cho giới tri thức. Vì lẽ, việc bỉnh phất là

dịp pháp thí, chỉ nên theo thời thế, nghi thức, nêu đề

mục tổng quát, hoặc nói vắn tắt đôi điều là đủ rồi.

*

* *

[1154a17]至日粥罷請客侍者寫茶榜見後。備柈袱

鑪燭詣寮炷香。觸禮請云(堂頭和尚今晨齋退。就

雲堂點茶。特為伏望降重)以榜呈納貼僧堂前上

間。客頭行者請以次頭首諸寮。及請知事。光伴

掛點茶牌。長板鳴。請客侍者入堂聖僧前燒香一

炷。大展三拜。巡堂一匝。至中問訊而退。謂之

巡堂請茶。堂前排特為照牌。首座與住持對面。

上首知事與住持分手位。維那次之。以次知事與

受特為人分手位。鳴鼓集眾。燒香侍者行禮(並與

庫司特為湯禮同)首座至住持前謝茶。兩展三禮。

初展云。(茲者特蒙煎點。下情不勝感激之至)再

展云(即日時令謹時恭惟。堂頭和尚尊候起居多福)

退觸禮三拜住持每一展。則約止之。至觸禮則答

一拜。首座轉身從聖僧後右出。住持略送復位。

侍者燒光伴香。鳴鍾收盞鳴鼓退座。亦同前。首

座先往法堂。候住持拜謝。免則問訊。

榜式

[1154b05] 首座大眾聊旌某節之儀仍請

[1154b06] 諸知事同垂光降

[1154b07] 今月日侍司某敬白

PHÖÔNG TRÖÔÏNG TÖÙ TIEÁT ÑAËC VI THUÛ TOAÏ ÑAÏI CHUÙNG TRAØ

[1154a17] Chí nhật, chúc bãi thỉnh khách thị giả tả trà

bảng (kiến hậu), bị bàn phục lư chúc nghệ liêu chú

hương, xúc lễ thỉnh vân: “Đường đầu Hoà thượng kim

thần trai thối, tựu vân đường điểm trà, đặc vi phục vọng

giáng trọng”, dĩ bảng trình nạp, thiếp tăng đường tiền

thượng gian. Khách đầu hành giả thỉnh dĩ thứ đầu thủ

chư liêu, cập thỉnh Tri sự quang bạn, quải điểm trà bài.

Trường bản minh, thỉnh khách thị giả nhập đường

thánh tăng tiền thiêu hương nhất chú, đại triển tam bái,

tuần đường nhất tạp, chí trung vấn tấn nhi thoái, vị chi

tuần đường thỉnh trà. Đường tiền bài đặc vi chiếu bài,

Thủ toạ dữ Trụ trì đối diện, thượng thủ Tri sự dữ Trụ trì

phân thủ vị, Duy-na thứ chi, dĩ thứ Tri sự dữ thụ đặc vi

nhân phân thủ vị. Minh cổ tập chúng, thiêu hương thị

giả hành lễ (tịnh dữ Khố ti đặc vi thang lễ đồng). Thủ

toạ chí Trụ trì tiền tạ trà, lưỡng triển tam lễ, sơ triển

vân: “Tư giả đặc mông tiên điểm, hạ tình bất thắng cảm

kích chi chí”, tái triển vân: “Tức nhật thời lệnh cẩn thời,

cung duy Đường đầu Hoà thượng tôn hậu khởi cư đa

phúc”. Thoái xúc lễ tam bái, Trụ trì mỗi nhất triển, tắc

ước chỉ chi, chí xúc lễ tắc đáp nhất bái. Thủ toạ chuyển

thân tùng Thánh tăng hậu hữu xuất. Trụ trì lược tống

phục vị. Thị giả thiêu quang bạn hương, minh chung,

thu trản, minh cổ, thối tòa diệc đồng tiền. Thủ toạ tiên

vãng pháp đường, hậu Trụ trì bái tạ, miễn tắc vấn tấn.

Bảng thức:

[1154b04] Đường đầu Hoà thượng kim thần trai thối

tựu vân đường điểm trà nhất trung đặc vi Thủ toạ, đại

chúng liêu tinh mỗ tiết chi nghi, nhưng thỉnh chư Tri

sự đồng thuỳ quang giáng.

Kim nguyệt nhật thị ty mỗ kính bạch.

CHUÙNG VAØO DÒP BOÁN NGAØY LEÃ LÔÙN TRONG NAÊM

[1154a17] Đến ngày đã ấn định, sau khi dùng cháo

xong, Thị giả thỉnh khách viết bảng thông báo về việc

đãi trà (xem ở sau), chuẩn bị khay lễ có tủ khăn trên

đặt lư hương, đèn cầy, đến liêu Thủ tọa thắp hương,

đảnh lễ thỉnh mời: “Sáng nay, sau khi thụ trai xong,

Hoà thượng đường đầu đến vân đường đãi trà, trân

trọng kính mời Thủ toạ quang lâm tham dự bữa tiệc

trà đặc biệt này”, rồi đệ trình bảng thông báo cho

Thủ toạ xem, sau đó đem dán gian bên phải trước

Tăng đường. Kế đến, khách đầu hành giả tuần tự đi

mời đầu thủ các liêu và các Tri sự cùng đến tham dự,

rồi đem treo bảng danh sách mời uống trà tại Tăng

đường. Thế rồi, hành giả đánh một hồi bản dài, Thị

giả thỉnh khách đi vào thắp một nén hương trước nhà

Tổ, đảnh lễ ba lạy, đi tuần hành một vòng tại Tăng

đường, rồi bước vào giữa phòng vái chào mọi người

và thối lui. Đó gọi là tuần đường mời uống trà. Kế

đến, căn cứ theo Giới lạp sắp đặt chỗ ngồi cho các

khách mời: Thủ tọa ngồi đối diện với Trụ trì; vị Tri

sự thượng thủ ngồi kế bên cạnh Trụ trì; Duy-na ngồi

tiếp theo, rồi các Tri sự khác và các khách mời ngồi

tiếp theo sau nữa. Bấy giờ, Hành giả đánh một hồi

trống, Tăng chúng vân tập, Thị giả thiêu hương tiến

hành các nghi thức (giống như nghi lễ Khố ty đãi

thang thủy cho đại chúng). Khi lễ kết thúc, Thủ tọa

đến cảm ơn Trụ trì đã mời mình uống trà, lạy ba lạy

thưa rằng: “Hôm nay con rất vinh hạnh được Hòa

thượng đãi trà, khiến cho lòng con vô cùng cảm

kích”, lại thưa tiếp: “Hôm nay gặp ngày lành tháng

tốt, kính chúc Đường đầu Hoà thượng pháp thể

khang an, phúc tuệ tăng trưởng”, rồi đảnh lễ ba lạy

kết thúc. Cứ mỗi lần Thủ tọa chuẩn bị đảnh lễ thì Trụ

trì ra dấu hiệu đừng đảnh lễ, nhưng Thủ tọa vẫn

đảnh lễ, thì Trụ trì đáp lại một bái. Thế rồi, Thủ tọa

xoay mình lại đi ra cửa sau bàn Tổ phía bên phải.

Trụ trì tiễn đưa Thủ tọa vài bước rồi trở lại vị trí của

mình. Thị giả bước tới thắp hương cảm tạ khách mời.

Bấy giờ hành giả đánh một tiếng chuông, các người

hầu trà thu lại ly tách, rồi đánh một tiếng trống giải

tán tiệc trà (diễn tiến giống như các trường hợp

trước). Sau đó, Thủ tọa đến pháp đường đảnh lễ cảm

tạ Trụ trì, nhưng nếu Trụ trì miễn lễ thì chỉ vái chào

vấn an mà thôi.

Hình thức thiệp mời:

[1154b04] Sáng nay, sau giờ thọ trai, Hoà thượng

đường đầu đến vân đường thiết đãi tiệc trà cho toàn

thể thủ toạ và đại chúng. Trân trọng kính mời Thủ

toạ bỏ chút thì giờ quang lâm tham dự cho đúng với

lễ nghi. Đồng thời kính mời các vị Tri sự cùng quang

lâm tham dự cho thêm phần long trọng.

Hôm nay ngày … tháng …

Thị ty là mỗ giáp kính mời.

*

* *
庫司四節特為首座大眾茶

請茶報眾掛牌。長板鳴入常請茶。與侍者同。齋

退排照牌。設位鳴鼓集眾。揖坐揖香揖茶巡堂問

訊。住持前行禮致詞。並同湯禮。

KHOÁ TY TÖÙ TIEÁT ÑAËC VI THUÛ TOAÏ ÑAÏI CHUÙNG TRAØ

[1154b09] Ngộ tiết chi thứ nhật, chúc bãi, Khố ty cụ

trà bảng (dữ thang đồng) thỉnh trà báo chúng quải

bài. Trường bản minh nhập đường thỉnh trà (dữ thị

giả đồng). Trai thối, bài chiếu bài, thiết vị, minh cổ

tập chúng, ấp toạ, ấp hương, ấp trà, tuần đường vấn

tấn, Trụ trì tiền hành lễ trí từ, tịnh đồng thang lễ.

KHOÁ TY ÑAÕI TRAØ CHO THUÛ TOAÏ VAØ ÑAÏI CHUÙNG VAØO

BOÁN NGAØY LEÃ LÔÙN TRONG NAÊM

[1154b09] Vào ngày thứ hai sau ngày lễ chính, khi kết

thúc bữa cháo sáng, Khố ty soạn bảng thông báo về việc

mời dùng trà (giống như bảng thông báo mời uống

thang thủy), rồi đi mời ẩm khách, thông báo với đại

chúng và treo thiệp mời dùng trà. Hành giả đánh một

hồi bản dài, đại chúng vân tập vào Tăng đường, mời

uống trà, v.v… các việc này giống như công việc của Thị

giả đã nói ở trước. Sau bữa thọ trai chấm dứt, hành giả

đem trưng bày thiệp mời, thiết lập vị trí, đánh một hồi

trống tập họp đại chúng. Khố ty vái chào mời Tăng

chúng ngồi, vái chào mời thắp hương, vái chào mời

dùng trà, đi tuần hành vấn an, rồi đến Trụ trì đảnh lễ,

bày tỏ lời cảm tạ một cách chí thành. Các việc này giống

như lễ đãi thang thủy đã nói ở trước.
前堂四節特為後堂大眾茶

[1154b14]遇節之第三日。首座具茶狀見後詣後堂

首座寮及詣方丈。請茶講行禮儀。次第並與庫

司。特為茶同。但添設知事位次。

茶狀

[1154b17] 前堂首座比丘某右某啟取今晨齋退就

[1154b19] 某節之儀仍請諸知事同垂光伴

[1154b20] 今月日具位某狀

[1154b21] 可漏子狀請後堂首座大眾具位

[1154b22] 謹封

TIEÀN ÑÖÔØNG TÖÙ TIEÁT ÑAËC VI HAÄU ÑÖÔØNG ÑAÏI CHUÙNG TRAØ

[1154b14] Ngộ tiết chi đệ tam nhật, Thủ toạ cụ trà

trạng (kiến hậu) nghệ hậu đường Thủ toạ liêu cập

nghệ Phương trượng, thỉnh trà giảng hành lễ nghi,

thứ đệ tịnh dữ Khố ty, đặc vi trà đồng, đãn thiêm thiết

Tri sự vị thứ.

Trà trạng:

[1154b17] Tiền đường Thủ toạ Tỷ-kheo mỗ hữu mỗ

khải thủ, kim thần, trai thối, tựu vân đường điểm trà

nhất trung đặc vi hậu đường Thủ toạ đại chúng liêu

tinh mỗ tiết chi nghi, nhưng thỉnh chư Tri sự đồng

thuỳ quang bạn.

Kim nguyệt nhật cụ vị mỗ trạng.

Khả lậu tử trạng, thỉnh hậu đường Thủ toạ đại chúng,

cụ vị.

TIEÀN ÑÖÔØNG ÑAÕI NÖÔÙC TRAØ CHO HAÄU ÑÖÔØNG VAØ ÑAÏI

CHUÙNG VAØO BOÁN NGAØY LEÃ LÔÙN TRONG NAÊM

[1154b14] Ngày thứ ba sau ngày lễ chính, Thủ tọa

tiền đường soạn thiệp mời uống trà (xem ở sau), đi

đến liêu Thủ tọa hậu đường, liêu phương trượng

thỉnh mời dùng trà (về thứ lớp các nghi thức được

tiến hành giống như việc đãi trà của Khố ty, chỉ khác

là phải thiết lập thêm vị trí của Tri sự).

Mẫu thiệp mời uống trà:

[1154b17] Thủ tọa tiền đường là Tỳ-kheo mỗ giáp

theo thông lệ có tổ chức một bữa tiệc trà đơn giản,

trân trọng kính mời Thủ tọa hậu đường và đại chúng

sau giờ thọ trai sáng nay hoan hỷ đến vân đường

dùng trà; đồng thời mời các Tri sự cùng đến tham dự

cho thêm phần long trọng.

Nay ngày …tháng …có ghi vị trí rõ ràng tại thiệp mời.

Tỳ-kheo mỗ kính mời.

Mẫu bì thư:

Kính mời Thủ tọa hậu đường và đại chúng (có ghi rõ

chỗ ngồi).

Trân trọng (dán kín bì thư).

*

* *
旦望巡堂茶

茶)大眾至僧堂前依念誦圖立。次第巡入堂內。暫

到與侍者隨眾巡。至聖僧龕後。暫到向龕與侍者

對面而立。大眾巡遍立定鳴堂前鍾七下。住持入

堂燒香巡堂一匝歸位。知事[5]堂排列聖僧前問

訊。轉身住持前問訊。從首座板起巡堂一匝。暫

到及侍者隨知事後出。燒香侍者就居中問訊揖