SẮc tu bách trưỢng thanh quy ht. Phước Sơn và Lý Việt Dũng Việt Dịch

坐。俟眾坐定。進前燒香及上下堂外堂。先下

間。次上間香合安元處爐前逐一問訊揖香畢。歸

元位。鳴鐘二下。行茶瓶出復如前問訊。揖茶而

退。鳴鐘一下收盞。鳴鍾三下。住持出堂。首座

大眾次第而出。或迫他緣。或住持暫不赴眾則粥

罷。就座喫茶。侍者行禮同前。

ÑAÙN VOÏNG TUAÀN ÑÖÔØNG TRAØ

[1154b24] Trụ trì thượng đường thuyết pháp cánh,

bạch vân: “Hạ toà tuần đường khiết trà”. Đại chúng

chí Tăng đường tiền y niệm tụng đồ lập, thứ đệ tuần

nhập đường nội. Tạm đáo dữ Thị giả tuỳ chúng tuần

chí thánh tăng khám hậu. Tạm đáo hướng khám dữ

Thị giả đối diện nhi lập. Đại chúng tuần biến lập định,

minh đường tiền chung thất hạ. Trụ trì nhập đường

thiêu hương tuần đường nhất tạp qui vị. Tri sự nhập

đường, bài liệt thánh tăng tiền vấn tấn, chuyển thân

Trụ trì tiền vấn tấn, tùng Thủ toạ bản khởi tuần đường

nhất tạp. Tạm đáo cập thị giả tuỳ Tri sự hậu xuất.

Thiêu hương thị giả tựu cư trung vấn tấn ấp toạ, sĩ chúng toạ định, tiến tiền thiêu hương cập thượng hạ

đường ngoại đường, tiên hạ gian, thứ thượng gian,

hương hợp an nguyên xử, lô tiền trục nhất vấn tấn, ấp

hương tất, qui nguyên vị. Minh chung nhị hạ, hành trà

bình xuất, phục như tiền vấn tấn, ấp trà nhi thối. Minh

chung nhất hạ thu trản. Minh chung tam hạ, Trụ trì

xuất đường, Thủ toạ đại chúng thứ đệ nhi xuất. Hoặc

bách tha duyên, hoặc Trụ trì tạm bất phó, chúng tắc

chúc bãi, tựu toạ khiết trà, thị giả hành lễ đồng tiền.

ÑAÕI TRAØ VAØO DÒP TUAÀN ÑÖÔØNG NGAØY

MOÀNG MOÄT VAØ RAÈM

[1154b24] Trụ trì lên pháp đường thuyết pháp xong,

thông báo rằng: “Sau khi hạ tòa sẽ tuần đường và

uống trà”. Thế rồi, đại chúng vân tập vào Tăng

đường đứng theo mô hình tụng kinh hằng ngày, rồi

tuần tự đi tuần hành một vòng tại Tăng đường.

Những người mới đến và Thị giả đi theo sau đại

chúng tuần hành đến bàn Tổ. Tới đây, người mới đến

và Thị giả hứớng về bàn Tổ đứng sắp hai hàng đối

diện nhau. Khi đại chúng tuần hành giáp vòng rồi

đứng vào chỗ ổn định, thì chuông trước tăng đường

được đánh lên bảy tiếng, Trụ trì đi vào, đốt hương, đi

tuần hành một vòng, rồi trở về vị trí của mình. Khi

ấy, các Tri sự bước đến sắp hàng trước bàn Tổ vái

chào chư Tổ, rồi quay sang chào hỏi vấn an Trụ trì,

đoạn bắt đầu từ dãy hàng Thủ tọa đi tuần nhiễu một

vòng. Những người mới đến và Thị giả theo sau các

Tri sự ra ngoài. Bấy giờ, Thị giả thiêu hương bước ra

giữa Tăng đường vái chào mời mọi người an tọa; đợi

khi đại chúng ngồi ổn định, thì bước đến trước đốt

hương, rồi đốt hương các gian hai bên Tăng đường.

Trước hết, đốt hương gian bên trái, kế đến đốt hương

gian bên phải, rồi đem cất hộp hương lại chỗ cũ, lại

đến trước lư hương vái chào mời từng người cắm

hương. Khi mời cắm hương xong, Thị giả thiêu

hương trở về vị trí của mình. Lúc này, hành giả đánh

hai tiếng chuông, những người hầu trà đem bình trà

đi rót khắp mọi người, vái chào mời uống trà, rồi rút

lui. Tiếp theo, hành giả đánh một tiếng chuông thị

giả thu dọn ly tách, rồi đánh tiếp ba tiếng, Trụ trì rời

khỏi Tăng đường, kế đến Thủ tọa cùng đại chúng

tuần tự bước ra. Nếu như có duyên sự cấp bách nên

Trụ trì không thể đến tham dự được, thì sau khi dùng

cháo sáng xong, Tăng chúng cứ vân tập về Tăng

đường uống trà như thường lệ, còn việc Thị giả hành

lễ thì cũng giống các lễ trước.

*

* *

[1154c09]節臘僧堂茶罷。侍者同客頭至行堂點

茶。客頭預報參頭掛點茶牌報眾。燒湯出盞請典

座光伴。方丈預送茶。侍者至庫司。典座接入。

參頭堂主領眾行者門迎。侍者居主位代住持也。

典座右位侍者出中燒香一炷。復位以手揖眾坐。

喫茶畢典座送出。參頭堂主門送。即詣方丈謝

茶。
PHÖÔNG TRÖÔÏNG ÑIEÅM HAØNH ÑÖÔØNG TRAØ

[1154c09] Tiết lạp Tăng đường trà bãi, Thị giả đồng

khách đầu chí hành đường điểm trà. Khách đầu dự

báo tham đầu quải điểm trà bài báo chúng. Thiêu

thang xuất trản thỉnh Điển toạ quang bạn. Phương

trượng dự tống trà, Thị giả chí Khố ty, Điển toạ tiếp

nhập. Tham đầu Đường chủ lãnh chúng hành giả môn

nghênh. Thị giả cư chủ vị đại Trụ trì dã, Điển toạ hữu

vị. Thị giả xuất trung thiêu hương nhất chú, phục vị

dĩ thủ ấp chúng toạ. Khiết trà tất, Điển toạ tống xuất,

tham đầu Đường chủ môn tống, tức nghệ Phương

trượng tạ trà.

PHÖÔNG TRÖÔÏNG ÑAÕI TRAØ CHO CAÙC HAØNH ÑÖÔØNG

[1154c09] Vào dịp tiết lạp, sau khi kết thúc việc đãi trà

tại Tăng đường, Thị giả cùng với khách đầu đi đến

hành đường uống trà. Khách đầu chuẩn bị thông báo

với tham đầu, treo bảng thông báo về việc đãi trà cho

đại chúng biết; đồng thời chuẩn bị nấu nước nóng,

sọan ly tách và mời Điển tọa cùng tham dự. Phòng

Phương trựợng chuẩn bị cung cấp trà. Thị giả thân

hành đến Khố ty, Điển tọa tiếp đón mời vào phòng,

Tham đầu đường chủ suất lãnh các hành giả ra ngoài

cửa đón tiếp. Khi Thị giả vào phòng, đứng ở vị trí

chính, vì là thay mặt Trụ trì, còn Điển tọa thì đứng bên

phải Thị giả. Thế rồi, Thị giả đến trước bàn đốt một

nén hương, chắp tay vái chào mời mọi người ngồi,

đoạn trở về vị trí của mình. Sau khi dùng trà xong,

Điển tọa tiễn đưa thị giả rời khỏi phòng, còn Tham đầu

đường chủ thì đưa ra khỏi cửa, liền đến phòng Phương

trượng cảm ơn Trụ trì về việc đãi trà vừa rồi.
庫司頭首典行堂茶

[1154c17]庫司候方丈點茶罷。知事詣行堂。點茶

知事居主位。典座分手行禮與方丈侍者同。送出

門喝云(參頭大眾詣庫司謝茶)庫司客頭報云(知事

傳語免謝茶)頭首候點僧堂茶(見兩序章)罷。令堂

司行者報參頭掛牌報眾。請典座光伴行禮(與庫司

同出門喝謝喝免亦同)。

KHOÁ TY ÑAÀU THUÛ ÑIEÅN HAØNH ÑÖÔØNG TRAØ

[1154c17] Khố ty hầu Phương trượng điểm trà bãi,

Tri sự nghệ hành đường điểm trà. Tri sự cư chủ vị.

(Điển toạ phân thủ hành lễ dữ Phương trượng thị giả

đồng). Tống xuất môn hát vân: “Tham đầu đại chúng

nghệ Khố ty tạ trà”. Khố ty khách đầu báo vân: “Tri

sự truyền ngữ miễn tạ trà”. Đầu thủ hậu điểm Tăng

đường trà (kiến lưỡng tự chương) bãi, lệnh Đường ty

hành giả báo tham đầu quải bài báo chúng. Thỉnh

Điển toạ quang bạn (hành lễ dữ Khố ty đồng xuất

môn hát tạ hát miễn diệc đồng).

ÑAÀU THUÛ KHOÁ TY ÑAÕI TRAØ CHO CAÙC HAØNH ÑÖÔØNG

[1154c17] Khố ty chờ Phương trượng đãi trà xong,

Tri sự mới đến hành đường đãi trà. Tri sự ngồi ở vị

trí chủ tọa, Điển tọa ngồi bên cạnh, (còn cách hành

lễ thì giống như Thị giả Phương trượng đã làm ở các

phần trước). Khi tiễn khách mời ra tới cửa, Thị giả

thông báo rằng: “Tham đầu đại chúng đến Khố ty

cảm tạ về việc đãi trà”. Thế rồi khách đầu của Khố ty

cũng thông báo: “Tri sự có lời dạy rằng, Miễn việc cảm tạ về sự đãi trà”. Đầu thủ chờ việc đãi trà tại

Tăng đường xong (xem chương Lưỡng tự), lệnh cho

hành giả Đường ty báo với tham đầu, treo bảng

thông báo để cho đại chúng biết, rồi mời Điển tọa

cùng đến tham dự (các nghi thức như cảm tạ, miễn sự

cảm tạ, tiễn khách mời ra cửa đều giống như việc

Khố ty đãi trà).

*

* *

[1154c23] 正月初一日有處。四孟月大眾行道諷

經祈保。次具門狀。官員檀越諸山賀歲。十七日

百丈忌。

母拘。十五日佛涅槃。

[1154c28] 三月初一日堂司出草單。清明日祖堂

諸祖塔諸檀越祠庫司。預報洒掃嚴備供養。集眾

諷經。此月出榜禁約山林茶笋。

[1155a02]四月初一日(鎖旦過。初四五間告香普

說初八日)佛誕浴佛。庫司預造黑飯。方丈請大

眾。夏前點心。十三日建楞嚴會。十五日結制(候

天氣僧堂內下暖簾上涼簾)。

[1155a05]五月端午日早晨知事僧堂內燒香點菖蒲

茶。住持上堂次第建青苗會。堂司預出諸寮看[1]
經誦經單。直歲點檢諸處整漏。疏浚溝渠。方丈詣

諸寮諸庵塔。各作一日點茶溫存。僧堂內掛帳。

[1155a10] 六月初一日隆暑首座免鳴坐禪板。入

伏堂司提調晒薦。炭頭或庫司打炭團。

[1155a12] 七月 初旬堂司預出盂蘭盆會諸寮看誦

經單。預率眾財。辦斛食供養。十三日散楞嚴

會。十五日解制。當晚設盂蘭盆會。諷經施食。

[1155a15] 八月初一日開旦過。知客預晒寮內薦

席。此月修補本色衲子未遽起單。僧堂收帳。

[1155a17] 九月初一日首座復鳴坐禪板。堂司提

調糊僧堂窓。下涼簾上暖簾。重陽日早晨知事燒

香點茱萸茶。住持上堂許方來相看。

[1155a20] 十月初一日開爐方丈(大相看初五日)

達磨忌。

糍果。此月或進退職事。或在歲節。方丈請大眾

冬前點心。

[1155a24] 十二月初八日佛成道庫司預造紅糟。

[1155a26] 節臘章(終)

勅修百丈清規卷第七

NGUYEÄT PHAÀN TU TRI

[1154c23] Chánh nguyệt, sơ nhất nhật, hữu xứ tứ

mạnh nguyệt đại chúng hành đạo phúng kinh kì bảo.

Thứ cụ môn trạng. Quan viên, đàn việt, chư sơn hạ

tuế. Thập thất nhật bách trượng kỵ.

[1154c26] Nhị nguyệt, sơ nhất nhật tăng đường nội

bế lô, hoặc sơn tự cao hàn vô câu, thập ngũ nhật Phật

Niết-bàn.

[1154c28] Tam nguyệt, sơ nhất nhật, Đường ty xuất

thảo đơn. Thanh minh nhật tổ đường chư tổ tháp chư

đàn việt từ Khố ty, dự báo sái tảo nghiêm bị cúng

dường, tập chúng phúng kinh. Thử nguyệt, xuất bảng

cấm ước sơn lâm trà duẩn.

[1155a02] Tứ nguyệt, sơ nhất nhật toả đán quá. Sơ tứ

ngũ gian cáo hương phổ thuyết. Sơ bát nhật Phật đản,

dục Phật. Khố ty dự tạo hắc phạn, Phương trượng

thỉnh đại chúng hạ tiền điểm tâm. Thập tam nhật kiến

Lăng nghiêm hội. Thập ngũ nhật kết chế (hậu thiên

khí Tăng đường nội hạ noãn liêm, thượng lương

liêm).

[1155a05] Ngũ nguyệt, đoan ngọ nhật, tảo thần Tri sự

thượng đường thứ đệ kiến thanh miêu hội. Đường ty

dự xuất chư liêu khán kinh tụng kinh đơn. Trực tuế

điểm kiểm chư xứ chỉnh lậu, sơ tuấn câu cừ. Phương

trượng nghệ chư liêu chư am tháp, các tác nhất nhật

điểm trà ôn tồn. Tăng đường nội quải trướng.

miễn minh toạ thiền bản. Nhập phục Đường ty đề

điều sái tiến, thán đầu hoặc Khố ty đả thán đoàn.

[1155a12] Thất nguyệt, sơ tuần Đường ty dự xuất Vu

lan bồn hội chư liêu khan tụng kinh đơn. Dự suất

chúng tài, biện hộc thực cúng dường, thập tam nhật

tán Lăng nghiêm hội, thập ngũ nhật giải chế, đương

vãn thiết Vu lan bồn hội, phúng kinh thí thực.

[1155a15] Bát nguyệt sơ nhất nhật khai đán quá. Tri

khách dự sái liêu nội tiến tịch. Thử nguyệt tu bổ bổn

sắc nạp tử vị cự khởi đơn, Tăng đường thu trướng.

[1155a17] Cửu nguyệt sơ nhất nhật, Thủ toạ phục

minh toạ thiền bản. Đường ty đề điều hồ Tăng đường

song, hạ lương liêm thượng noãn liêm, trùng dương

nhật tảo thần Tri sự thiêu hương điểm thù du trà. Trụ

trì thượng đường hứa phương lai tương khán.

[1155a20] Thập nguyệt, sơ nhất nhật khai lô Phương

trượng (đại tương khán sơ ngũ nhật) Đạt ma kị.

[1155a21] Thập nhất, nguyệt nhị thập nhị nhật đế sư

kị, đông chí Khố ty dự biện từ quả. Thử nguyệt hoặc

tiến thoái chức sự, hoặc tại tuế tiết, Phương trượng

thỉnh đại chúng đông tiền điểm tâm.

[1155a24] Thập nhị nguyệt sơ bát nhật Phật thành

đạo Khố ty dự tạo hồng tao. Tuế chung kết trình chư

sắc bạ thư.

[1155a26] Tiết lạp chương chung.

Sắc tu Bách Trượng thanh qui quyển đệ thất

CAÙC NGAØY LEÃ TRONG THAÙNG CAÀN PHAÛI BIEÁT

Tháng giêng: Ngày mồng một (có nơi áp dụng cả bốn

tháng đầu mùa trong năm), đại chúng hành đạo, tụng

kinh, cầu nguyện. Chương trình phải soạn đầy đủ,

niêm yết tại cửa. Và các quan viên, đàn việt, các chùa

lân cận đến Phương trượng mừng tuổi năm mới.

Ngày mười bảy giỗ kỵ Tổ Bách Trượng.

Tháng hai: Ngày mồng một đem cất lò sưởi tại tăng

đường. Nếu chùa ở trên cao lạnh lẽo thì không nhất

thiết phải cất. Ngày mười lăm kỷ niệm Phật nhập

Niết-bàn.

Tháng ba: Ngày mồng một, Đường ty sọan thảo đơn.

Vào ngày tiết thanh minh, Khố ty sai hành giả quét dọn

sạch sẽ, chuẩn bị đầy đủ các phẩm vật cúng dường tại

nhà Tổ, các tháp Tổ, các bàn thờ linh của Đàn việt, rồi

tập họp đại chúng lên chánh điện tụng kinh; cũng trong

tháng này ra thông báo cấm việc hái trà và bẻ măng

trong rừng.

Tháng tư: Ngày mồng một chấm dứt việc cho du

Tăng tạm trú lại trong chùa. Ngày mồng bốn, mồng

năm thắp hương, thuyết pháp. Ngày mồng tám làm lễ

Phật đản, có lễ tắm Phật. Khố ty chuẩn bị sắm sửa

cơm đen để cúng dường trong dịp lễ tắm Phật này,

còn Phương trượng thì mời đại chúng dùng điểm tâm

trước khi nhập Hạ. Ngày mười ba cử hành lễ hội

Lăng nghiêm. Ngày rằm làm lễ kết chế an cư. Lúc

này, nên tháo chiếc rèm che nóng mà căng chiếc rèm

che lạnh trong Tăng đường.
Tháng năm: Sáng sớm tết Đoan ngọ, vị Tri sự thắp

hương, châm trà xương bồ trong Tăng đường. Trụ trì

thượng đường lần lượt khai hội mừng mùa lúa non.

Đường ty soạn danh sách chư Tăng tụng kinh của

các liêu. Trực tuế kiểm tra, sửa chữa các chỗ bị dột

nát, khai thông cống rãnh. Phương trượng thân hành

đến các liêu, các am tháp, mỗi nơi mời dùng trà thân

mật một lần; đồng thời lệnh cho hành giả treo màn

trong Tăng đường.

Tháng sáu: Ngày mồng một thời tiết đã khá nóng,

nên Thủ tọa không đánh bản tọa thiền; còn Đường ty

điều động chúng hong phơi mền chiếu; Thán đầu

hoặc Khố ty lo việc đập nhỏ các khối than.

Tháng bảy: Trong tuần đầu, Đường ty chuẩn bị

chương trình lễ hội Vu-lan bồn, lập danh sách tụng

kinh của các liêu, kêu gọi Tăng chúng quyên góp tài

vật, sửa soạn thức ăn để cúng dường. Ngày mười ba

kết thúc lễ hội Lăng nghiêm. Ngày rằm làm lễ giải

chế, và buổi chiều thiết lễ Vu-lan bồn, tụng kinh cúng

thí thực.

Tháng tám: Ngày mồng một bắt đầu cho phép du

Tăng đến tạm trú, Tri khách chuẩn bị phơi mền chiếu

trong các liêu. Tháng này may vá áo cũ, chưa vội cho

phép Tăng chúng di chuyển đến nơi khác; tháo màn

treo ở Tăng đường.

Tháng chín: Ngày mồng một, Thủ tọa đánh bản ngồi

thiền trở lại; Đường ty lo việc dán giấy lại các cửa sổ

của Tăng đường, hạ rèm che mát, căng rèm che ấm.

Sáng sớm ngày tiết Trùng dương (mồng chín tháng chín). Tri sự thắp hương, dâng trà thù du; Trụ trì

thượng đường, cho phép du tăng đến tham kiến.

Tháng mười: Ngày mồng một bắt đầu đem lò sưởi ra

dùng, Phương trượng thăm hỏi hết thảy mọi người.

Ngày mồng năm giỗ kỵ Tổ Đạt-ma.

Tháng mười một: Ngày hai mươi hai giỗ Thầy của

Vua (Đế sư). Ngày tiết Đông chí, Khố ty chuẩn bị các

thứ bánh trái; vì trong tháng này các chức sự hoặc thôi

việc, hoặc được đề cử, và nhân dịp này Phương trượng

sẽ mời đại chúng dùng điểm tâm trước mùa Đông.

Tháng mười hai: Ngày mồng tám lễ Phật thành đạo,

Khố ty chuẩn bị tạo hồng tao và đệ trình sổ sách tổng

kết cuối năm cho Phương trượng.

Chương Tiết lạp hết.

Sắc tu Bách Trượng thanh qui cuốn 7 hết
Quyển Thứ 8

卷第八
勅修百丈清規卷第八

大智壽聖禪寺住持臣僧德煇奉勅重編

大龍翔集慶寺住持臣僧大訴奉勅校正

法器章第九

[1155b09] 上古之世有化而無教。化不足而禮樂

齊之醇。然文生於質貴乎本也。吾天竺聖人最初

示化。謂人人妙覺本無凡聖。物物全真寧有淨

穢。無假修證不涉功用。而昧者茫然自失。若聾

瞽焉。於是隨機設教擊犍椎。以集眾演之為三

藏。修之為禪定。迄[4]于四十九年而化儀終矣。

梵語犍椎凡瓦木銅鐵之有聲者。若鍾磬鐃鼓椎板

螺唄。叢林至今倣其制而用之。于以警昏怠。肅

教令導幽滯而和神人也。若夫大定常應大用常

寂。聞非有聞覺亦非覺。以考以擊玄風載揚。無

思無為化日自永。雍雍乎仁壽之域。清泰之都

矣。
SẮC TU BÁCH TRƯỢNG THANH QUI QUYỂN ĐỆ BÁT

* *

ĐẠI TRÍ THỌ THÁNH THIỀN TỰ TRỤ TRÌ THẦN, TĂNG ĐỨC HUY PHỤNG

ĐẠI LONG TƯỜNG TẬP KHÁNH TỰ TRỤ TRÌ THẦN, TĂNG ĐẠI HÂN PHỤNG

SẮC HIỆU CHÍNH

*

PHÁP KHÍ CHƯƠNG ĐỆ CỬU

bất túc nhi lễ nhạc tác diên. Kích nhưỡng chi ca bất

như cửu thành chi tấu, Oa tôn chi ẩm bất nhược ngũ tề

chi thuần, nhiên văn sinh ư chất quí hồ bổn dã. Ngô

Thiên Trúc Thánh nhân tối sơ thị hoá, vị nhân nhân

diệu giác bổn vô phàm thánh, vật vật toàn chân ninh

hữu tịnh uế, vô giả tu chứng bất thiệp công dụng. Nhi

muội giả mang nhiên tự thất, nhược lung cổ diên. Ư

thị tuỳ cơ thiết giáo, kích kiền chuỳ, dĩ tập chúng diễn

chi vi tam tạng, tu chi vi thiền định. Ngật vu tứ thập

cửu niên nhi hoá nghi chung hỹ. Phạn ngữ kiền chuỳ,

phàm ngoã mộc đồng thiết chi hữu thanh giả, nhược

chung khánh nạo cổ chuỳ bản loa bối. Tùng lâm chí

kim phỏng kỳ chế nhi dụng chi, vu dĩ cảnh hôn đãi,

túc giáo lệnh, đạo u trệ nhi hoà thần nhân dã. Nhược

phù đại định thường ứng, đại dụng thường tịch, văn

phi hữu văn, giác diệc phi giác, dĩ khảo dĩ kích huyền

phong tái dương, vô tư vô vi hoá nhật tự vĩnh, ung ung

hồ nhân thọ chi vực, thanh thái chi đô hỹ.

SẮC TU BÁCH TRƯỢNG THANH QUI QUYỂN 8

**

TRỤ TRÌ CHÙA THIỀN ĐẠI TRÍ THỌ THÁNH LÀ TĂNG

TRỤ TRÌ CHÙA ĐẠI LONG TƯỜNG TẬP KHÁNH LÀ TĂNG

BỀ TÔI ĐẠI HÂN PHỤNG SẮC CHỈ HIỆU CHÍNH

*

CHƯƠNG 9 – PHÁP KHÍ

giáo huấn. Nhưng vì cảm hóa không đủ nên phải tạo

ra lễ nhạc. Ca bằng kích nhưỡng không bằng tấu

khúc cửu thành; dùng chén oa tôn không bằng sử

dụng ngũ tề. Văn hoa phát sinh từ thực chất, nên cái

quý giá là bản chất vậy. Bậc thánh nhân của ta người

Thiên Trúc, ban đầu dạy dỗ giáo hóa chúng sinh cho

rằng mọi người đều có diệu giác, không ai phàm, ai

thánh; muôn vật đều thuần chân, há có cái gì dơ, cái

gì sạch. Không cần nhờ đến sự tu chứng, chẳng liên

quan gì đến việc dụng công. Nhưng mà những kẻ mê

muội, lù mù ngớ ngẩn như mù lòa, điếc lác. Bởi thế,

đức Thế Tôn tùy theo căn cơ mà thiết lập giáo pháp,

đánh kiền chùy, họp tăng chúng, tuyên thuyết ba tạng

Thánh giáo, tu tập theo pháp môn thiền định. Trải

qua 49 năm thì hoá nghi xong. Thế rồi, các bậc cổ

đức dùng các thứ như ngói, gỗ, đồng, sắt có thể phát

ra âm thanh chế tạo thành chuông, khánh, nạo bạt,

cái dùi (chùy), bản, loa, bối mà tiếng Phạn gọi là Kiền chùy để sử dụng. Và thiền lâm từ xưa đến nay

mô phỏng theo đó mà chế tạo ra các pháp khí dùng

để đánh thức những kẻ hôn trầm, lười biếng, khiến họ

nghiêm túc tuân theo quy củ mà giải trừ sự trì trệ trở

thành người lanh lợi sáng suốt. Nếu bàn về đại định

thì thường vắng lặng có công dụng lớn lao: nghe mà

chẳng phải nghe, biết mà cũng như không biết; nhờ

có khua động kích thích mà ngọn gió mầu nhiệm thổi

tung; không suy nghĩ, không hành động mà hóa nhựt

trường cửu; thênh thang thay cảnh giới nhân ái

trường thọ; ung dung thay xứ sở an ổn thái bình!

*

* *

[1155b23] 叢林號令資始也。曉擊則破長夜警睡

眠。慕擊則覺昏衢疏冥昧。引杵宜緩揚聲欲長。

凡三通各三十六下。總一百八下。起止三下稍

緊。鳴鍾行者想念偈云(願此鍾聲超法界。鐵圍幽

暗悉皆聞。聞塵清淨證圓通。一切眾生成正覺)仍

稱觀世音菩薩名號。隨號扣擊其利甚大。遇。

[1155b29] 聖節看經上殿下殿。三八念誦佛誕成道

涅槃。建散楞嚴會諷經齋粥過堂人定時。各一十八

下。如接送官員住持尊宿。不以數限。庫司主之。

CHUNG – ĐẠI CHUNG

[1155b23] Tùng lâm hiệu lệnh tư thỉ dã, hiểu kích tắc

phá trường dạ, cảnh thuỵ miên, mộ kích tắc giác hôn cù, sớ minh muội, dẫn chử nghi hoãn, dương thanh

dục trường. Phàm tam thông các tam thập lục hạ,

tổng nhất bách bát hạ, khởi chỉ tam hạ sảo khẩn.

Minh chung hành giả tưởng niệm kệ vân:

“Nguyện thử chung thanh siêu pháp giới,

Thiết vi u ám tất giai văn.

Văn trần thanh tịnh chứng viên thông.

Nhất thiết chúng sinh thành Chánh giác.”

Nhưng xưng Quán Thế Âm Bồ-tát danh hiệu. Tuỳ

hiệu khấu kích kỳ lợi thậm đại.

[1155b29] Ngộ thánh tiết khán kinh thượng điện hạ

điện, tam bát niệm tụng, Phật đản, thành đạo, Niết-

bàn, kiến tán Lăng nghiêm hội, phúng kinh trai chúc

Quá đường nhập định thời, các nhất thập bát hạ; như

tiếp tống quan viên, Trụ trì tôn túc, bất dĩ số hạn. Khố

ty chủ chi.

CÁC LOẠI CHUÔNG – ĐẠI HỒNG CHUNG

[1155b23] Hiệu lệnh của Tùng lâm nhờ vào các loại

chuông này. Đánh vào buổi sáng là để phá tan đêm

dài, đánh thức sự ngủ nghỉ, còn đánh vào buổi chiều

là để thức tỉnh hôn mê, giải tỏa u ám. Kéo chày dộng

chuông phải chậm rãi khiến cho tiếng vang được kéo

dài. Thông thường mỗi lần đánh là ba hồi, mỗi hồi ba

mươi sáu tiếng, tổng cộng là 108 tiếng. Khi khởi đầu

và lúc kết thúc phải nhịp ba tiếng, hơi nhanh một

chút, và người đánh chuông tưởng niệm bài kệ:

“Nguyện tiếng chuông này siêu pháp giới,

Thiết vi tăm tối thảy đều nghe.

Sức nghe thanh tịnh chứng viên thông,

Hết thảy chúng sinh thành Chánh giác”.

Đồng thời niệm danh hiệu Bồ-tát Quán Thế Âm, vừa

đánh, vừa niệm lợi ích rất lớn.

[1155b29] Nếu gặp ngày Thánh tiết, tụng Kinh, ra vào

chánh điện, nhằm dịp tụng niệm các ngày mồng tám,

mười tám, hăm tám, các ngày lễ Phật đản sinh, thành

đạo, Niết-bàn, hay lúc thiết lập pháp hội Lăng nghiêm,

lúc cơm cháo quá đường, nhập định đều đánh 108

tiếng. Còn khi đánh để đưa đón các quan viên, Trụ trì,

tôn túc thì không hạn chế 108 tiếng mà có thể tùy nghi

nhiều hay ít. Việc này do Khố ty chủ trì.

*

* *

[1155c03] 凡集眾則擊之。遇住持每赴眾入堂時鳴

七下。齋粥下堂時放參時。旦望巡堂喫茶下床時。

各三下(住持或不赴堂。或在假則不鳴)堂前念誦時

念佛一聲。輕鳴一下。末疊一下。堂司主之。

TĂNG ĐƯỜNG CHUNG

[1155c03] Phàm tập chúng tắc kích chi. Ngộ trụ trì

mỗi phó chúng nhập đường thời minh thất hạ, trai

chúc hạ đường thời, phóng tham thời, đán vọng tuần

đường khiết trà hạ sàng thời, các tam hạ (Trụ trì hoặc bất phó đường, hoặc tại giả tắc bất minh). Đường tiền

niệm tụng thời niệm Phật nhất thanh, khinh minh

nhất hạ, mạt điệp nhất hạ. Đường ty chủ chi.

CHUÔNG TREO Ở TĂNG ĐƯỜNG

[1155c03] Chuông này dùng để đánh khi tập họp

Tăng chúng. Mỗi khi Trụ trì đến thăm đại chúng hay

vào tăng đường thì đánh bảy tiếng. Còn khi kết thúc

các bữa cơm cháo Tăng chúng rời khỏi trai đường,

lúc phóng tham, các ngày mồng một, ngày rằm, lúc

tuần đường, uống trà, rời khỏi thiền sàng thì đánh ba

tiếng (nhưng nếu Trụ trì không đến tham dự hay vắng

mặt thì không đánh). Khi Tăng chúng niệm tụng tại

Tăng đường thì mỗi tiếng niệm Phật đánh nhẹ một

tiếng và cuối cùng đánh “double” (xấp đôi) một

tiếng. Việc này do Đường ty chủ trì.

*

* *

[1155c07] 住持朝慕行香時鳴七下。凡集眾生

殿。必與僧堂鐘相應接擊之。知殿主之。

[1155c10] 感通傳云。拘留孫佛於乾竺修多羅

院。造青石鍾。於日出時有諸化佛與日俱出。密

說顯演十二部經。聞法證聖不可勝數。增一阿含

經云。若打鍾時一切惡道諸苦並皆停止。又金陵

志云。民有暴死入冥司。見有五木縲械者。告之

曰。吾南唐先主也。以宋齊兵之誤殺和州降者致

此。每聞鍾聲暫息吾苦。仗汝歸白嗣君。為吾造

鐘。民還具聞後主。因造大鐘於清涼。寺鐫曰薦

烈祖孝高皇帝脫幽出厄。

ĐIỆN CHUNG

[1155c07] Trụ trì triêu mộ hành hương thời minh thất

hạ. Phàm tập chúng thượng điện, tất dữ Tăng đường

chung tương ứng tiếp kích chi. Tri điện chủ chi.

[1155c10] Cảm Thông truyện vân: “Câu Lưu Tôn

Phật ư Càn Trúc Tu-đa-la viện, tạo thanh thạch chung.

Ư nhật xuất thời hữu chư hoá Phật dữ nhật câu xuất,

mật thuyết hiển diễn thập nhị bộ kinh. Văn pháp

chứng thánh bất khả thắng số”. Tăng Nhất A-hàm

kinh vân: “Nhược đả chung thời nhất thiết ác đạo chư

khổ tịnh giai đình chỉ”.

Hựu Kim lăng chí vân: “Dân hữu bạo tử nhập minh

ty, kiến hữu ngũ mộc luy giới giả, cáo chi viết: ‘Ngô

Nam Đường tiên chủ dã, dĩ Tống Tề binh chi ngộ sát

hoà châu hàng giả trí thử, mỗi văn chung thanh tạm

tức ngô khổ, trượng nhữ qui bạch tự quân, vị ngô tạo