O‘zbek xalq milliy harakatli o‘yinlarining kelib chiqish tarixi uzoq
Milliy harakatli o‘yinlarning ijtimoiy-ma’naviy turmush bilan bog‘liqligi
tải về 1.07 Mb. Chế độ xem pdf
|
Boliboyeva Zebuniso, Mavzu direktor- maktabgacha ta’lim tashkiloti rahbari. Reja kir, Xolmurodova Muharram
| Milliy harakatli o‘yinlarning ijtimoiy-ma’naviy turmush bilan bog‘liqligi.
Ijtimoiy-ma’naviy turmush sog‘lom turmush tarzining tarkibiy qismi desa bo‘ladi. Chunki unda inson hayoti, mehnati, oilaviy munosabatlar, kiyinishi, so‘zlashish san’atga qiziqish, jismoniy tarbiya va sport bilan shug‘ullanish kabi juda ko‘p ehtiyojiy faolyatlar yumushlar, hatti-harakatlar, o‘zaro bog‘langan bo‘ladi. Ijtimoiy turmush madaniyat gashtini suruvchilar quyidagilarni odat qilib oladi, ya’ni: -To‘yimli ozuqa, mevalarni tanlab iste’mol qilish; -Dam olish kunlari, bo‘sh vaqtlar va bayramlarda teatr, kino, konsert, futbol, turli musiqalar, to‘ylarga borish; -Mavsumiy va muhitlarga (to‘y, turli marosim, mehmondorchilik va hokozo) qarab kiyinish; -Oilaviy bo‘lib o‘yin maydonlariga muntazam borish, Tennis, badminton, futbol harakatli o‘yinlar o‘ynash; -Suv omborlari, istirohat bog‘lariga borib ko‘ngil ochish, dam olish, suzish; -Yaqin qarindoshlar va qadrdonlardan xabar olish, ularni mehmondorchilikka taklif etish; Mahalla, qo‘ni-qo‘shnilar bilan yaqin aloqadorlik qilish; -Har kuni ertalab gimnastika qilish, turli o‘yinlarni bajarish va hokozo; Sog‘lom turmush tarzini kechirish uchun intiluvchi kishilar kun sayin ko‘paymoqda. Ular farzandini sport bilan shug‘ullanish. Ertalab va kechki paytlarda gimnastika mashg‘uloti bilan bir qatorda qiziqarli harakatli o‘yinlarni bajarishga da’vat etadi. Ijtimoiy-ma’naviy turmush sharoitidagi harakatli o‘yinlardan maqsadli foydalanish, bunda mavjud bo‘lgan o‘yin to‘plamlarini (kitoblar) yig‘ish lozimdir. Har bir oila barcha kishilarining birgalikda shug‘ullanishi, o‘ynashlari, ahillik, mehribonlik, qadrlash, hurmat kabi ijobiy fazilatlarni mustahkamlash bilan bir qatorda, ularning jismonan sog‘lom, baquvvat bo‘lishlari, hatto chiniqishlarini ta’minlaydi. Shu sababdan harakatli o‘yinlar (arg‘amchida sakrash, ko‘z bog‘lash, bekinmachoq, to‘pli estafeta va hokozo.) hamda sport o‘yinlarining qismlari (eliment) bilan shug‘ullanishni odat tusiga aylantirishi lozim. Eng muhimi esa “quvnoq startlar” televizion o‘yinlaridagi mashq harakatlarni takrorlash, “Navro‘z”, “Mustaqillik kuni” bayramlari hamda boshqa ommaviy-madaniy sport tadbirlaridagi har xil harakatli o‘yinlarni tomosha qilish, ularni amalda bajarish, yaxshi samara berishi aniqdir. Yana bir tomoni shundaki ba’zi ijodkorlar, san’atkorlar, nashriyot va bank xodimlari imkoniyat darajasida sportning u yoki bu turi bilan muntazam shug‘ullanishi natijasida o‘zlari tashkil etgan qiziqarli sport musobaqalarida faol qatnashmoqda. Ularning ba’zilari hatto mahalla, bolalar sporti va boshqa jamg‘armalarga moddiy yordam ko‘rsatishmoqda. Xotin-qizlar spartakiadalari, mahallamiz pahlavonlari; “kichkintoylar- pahlovonchalar” kabi sport musobaqalarining dasturida asosan milliy harakatli o‘yinlarning joy egallashi e’tiborga sazovordir. Mustaqillik yillari davrida yaratilayotgan sahna asarlari (teatr, kino, ochiq maydonlardagi tomoshalar va hokozo) kurash, futbol, qilichbozlik, sharqona yakka kurashlar va boshqa bir qator o‘yin-mashqlarining qo‘llanilishi ijtimoiy-madaniy turmushimizdagi yangi o‘zgarishlardan darak beradi. Demak milliy harakatli o‘yinlar sport turlarining qismlari (elementlar) bilan tutashib bormoqda. Ular esa ijtimoiy turmush-madaniyatimizga chuqur singib bormoqda. Bu jihatlarni talaba yoshlar puxta o‘rganishlari lozim bo‘ladi. tải về 1.07 Mb. Chia sẻ với bạn bè của bạn:
|