O‘zbek xalq milliy harakatli o‘yinlarining kelib chiqish tarixi uzoq
O‘YINNI AYTIB BERISh (Hikoya qilib)
tải về 1.07 Mb. Chế độ xem pdf
|
Boliboyeva Zebuniso, Mavzu direktor- maktabgacha ta’lim tashkiloti rahbari. Reja kir, Xolmurodova Muharram
|
O‘YINNI AYTIB BERISh (Hikoya qilib) O‘yinni o‘tkazishda katta muvaffaqiyatga erishishdagi omillaridan biri, uni tushuntirilishiga bog‘liqdir. O‘yinni tushuntirib yoki hikoya qilib berishdan oldin, o‘qituvchi o‘zida o‘yin to‘g‘risida to‘liq tasavvurga ega bo‘lishi kerak. O‘yinni tushuntirish aniq va qisqagina bo‘lishi kerak. Bolalarda o‘yinni boshlash oldidan o‘yin oldidan hayajonlanish holatida turadilar va uzoq vaqt davomida tushuntirilsa o‘yinni idrok qilishiga salbiy ta’sir qilishi mumkin. Kichik sinflarda o‘yinlarni hikoya tarzida, ifodali, qiziqarli shaklda o‘tkaziladigan o‘yinlardan tashqari bo‘lishi mumkin. Hikoya qilib berilishi mantiqiy to‘g‘ri, ketma-ketlikda bo‘lishlik uchun o‘yinni tushuntirishi bo‘yicha reja to‘zish shart. O‘yinni asosiy mazmunini aytib berish uchun quyidagi reja to‘zishni tavsiya qilinadi: 1) o‘yinning nomi; 2) o‘ynovchilarning roli va ularning turish joyi; 3) o‘yinni borishi; 4) o‘yinni maqsadi; 5) o‘yin qoidalari. O‘yinni bunday hikoya qilish rejasi o‘yinni mazmunini to‘liq ketma-ketlikda ochib berish imkoniyatini beradi. O‘qituvchi o‘yinni borishi to‘g‘risida hikoya qilib borar ekan, uni oxirida bolalarni esida yana ham yorqin qolishligi uchun o‘yinni asosiy qoidalari to‘g‘risida ham gapirish zarur. O‘yinni jo‘shqinlik bilan hikoya qilinishi shart. O‘yinni haddan tashqari baland ovoz bilan tushuntirish mumkin emas. Eng yaxshisi o‘yinni sekin, ravon ovozda, ayrim vaqtda iloji boricha ovozni baland ko‘tarish yoki ovozni pasaytirish bilan olib borish kerak, chunki bunda bolalarni ayniqsa diqqatini o‘yinni mazmunini u yoki bu holatiga qaratiladi. O‘yinni gapirib berayotganda, albatta bolalarni so‘z boyligini hisobga olish kerak va tanish bo‘lmagan va murakkab so‘zlarni, terminlarni ular uchun ishlatish mumkin emas. Agarda ular uchun yangi tushuncha, yangi so‘zlar berilayotgan bo‘lsa, uni albatta tushuntirish zarur. O‘yinni yaxshi o‘zlashtirib olishlari uchun so‘zlab berishni ko‘rsatish bilan birga qo‘shib olib borishni tavsiya qilinadi. U to‘liq ravishda ham bo‘lmasligi ham mumkin: o‘yinni ayrim hoalt yoki mometlarini va ayrim harakatlarni imo-ishora bilan tushuntiriladi. O‘ynni usullari va eng ko‘proq murakkab holatlari xuddi o‘ziday to‘liq ko‘rsatish mumkin. Ko‘rsatishga o‘yin ishtirokchilarini o‘zlarini jalb qilish foydali bo‘ladi. O‘yinni mazmunini bayon qilinayotganda, albatta bolalarni kayfiyatini hisobga olish shart. Agarda o‘qituvchi, o‘yinni gapirib berayotganda bolalarni diqqatini pasayganligini sezib qolsa, unda u tushuntirishni qisqartiradi yoki ko‘proq qiziqarli va jonliroq o‘tishga harakat qiladi. Agarda gapirib bo‘lgandan keyin ayrim o‘yin qatnashchilaridan savollar to‘shadigan bo‘lsa, bunday vaqtda barcha o‘yin ishtirokchilarini diqqatini o‘ziga tortgan holda baland ovoz bilan javob berishi lozim. O‘yinni mazmunini gapirib berish mumkinki, uni bolalar faqatgina birinchi marta o‘ynayotganda uni takrorlanilayotgan bo‘lsa, unda faqatgina o‘yinni asosiy mazmunini eslatadi va qo‘shimcha qoida hamda usullarini tushuntiriladi. O‘yin ishtirokchilarini o‘yinni mazmunini xotirasida tiklash uchun eng yaxshisi bolalarni o‘zlarini jalb qilinadi. tải về 1.07 Mb. Chia sẻ với bạn bè của bạn:
|