HĐ1: tìm hiểu tiểu sử
Gọi HS đọc tiểu dẫn SGK
1/ Nêu những nét chính về tiểu sử của tác gia Tố Hữu .
2/ Vùng đất Huế mộng mơ nhiều làn điệu dân ca và yếu tố gia đình có ảnh hưởng như thế nào đến sự nghiệp sáng tác của TH ?
3/ Ở Tố Hữu có thể tách rời 2 mảng thơ ca và CM được không vì sao?
4/ Nêu tác phẩm tiêu biểu của TH .
Cho HS đọc tiểu dẫn SGK
5/ Nêu tp thơ tiêu biểu của TH .
HĐ2 : tìm hiểu Con ñöôøng thô cuûa Toá Höõu
6/ Nêu nội dung cơ bản của tập thơ Từ Ấy .tập thơ này có mấy phần , nd từng phần .
Thå Täú Hæîu gàõn boï våïi cuäüc âáúu tranh caïch maûng, caïc chàûng âæåìng thå cuîng song haình våïi caïc giai âoaûn chênh yãúu cuía caïch maûng.
Tæì áúy (1937-1946) : Táûp thå âáöu tiãúng haït cuía mäüt thanh niãn say mã lyï tæåíng, khaït voüng säúng, chaïn gheït báút cäng, yãu lyï tæåíng caïch maûng, tæû nguyãûn hi sinh cho caïch maûng:
caïi “täi” coï pháön non nåït nhæng âaïng yãu.
7/ Nội dung cơ bản của tập thơ “ Việt Bắc ”?
-- Mäüt bæåïc tiãún trong nháûn thæïc cuía Täú Hæîu , caïi “täi” nhæåìng chäù cho caïi “ta”.
-- Nhán váût trong taïc pháøm thæåìng laì quáön chuïng: baì meûû, em beï, anh vãû quäúc táûp thå hay: khuïc ca huìng traïng vãö cuäüc khaïng chiãún toaìn dán.
8/ ND cơ bản tập thơ “ Gío lộng ” ?
-- Niãöm vui phåi phåïi, laûc quan træåïc thåìi âaûi måïi, caïi “täi” âaûi diãûn cho táûp thãø (Khaïc “Tæì áúy”) ca ngåüi cuäüc säúng måïi.
-- Näùi bàn khoàn day dæït vãö miãön Nam ” Mäüt næía chçm trong læía næåïc säi”.
9/ Ra tráûn (1962 - 1972) , Maïu vaì hoa (1972-1977): Thåìi chäúng Myî, caí næåïc ra tráûn.
--Thãø hiãûn niãöm tin, tæû haìo vãö sæû kyì diãûu cuía dán täüc.
--Thå coï thãm yãúu täú chênh luáûn, âäi khi khä khan
Caím hæïng laîng maûn laì chuí âaûo, xuyãn suäút 5 táûp thå.
HĐ3 : tìm hiểu nghệ thuật thơ Tố Hữu
11/ so sánh thơ TH với thơ cùng thời đại thấy có nét khác biệt nào?
12/ Phong cách nghệ thuật thơ Tố Hữu , có nét tiêu biểu?
13/ Tại sao nói thơ TH mang tính chất trữ tình chính trị ?
-- Täú Hæîu laì nhaì thå cuía lyï tæåíng cäüng saín, thå Täú Hæîu tiãu biãøu cho khuynh hæåïng thå træî tçnh chênh trë.
+ Phaín aïnh caïc sæû kiãûn chênh trë, lyï tæåíng caïch maûng,
+ Váún âãö låïn cuía dán täüc tråí thaình nguäön caím hæïng chênh cuía nhaì thå.
--- Gioüng thå tám tçnh ngoüt ngaìo tha thiãút.
+ Chëu aính hæåíng cuía ngæåìi meû, cuía quã hæång xæï Huãú.
+ Xuáút phaït tæì quan niãûm cuía Täú Hæîu vãö thå “Thå laì tiãúng noïi âäöng tçnh, âäöng yï, âäöng chê”, thå âãø phuûc vuû caïch maûng,tuyãn truyãön lyï tæåíng caïch maûng nhàòm âäúi tæåüng chuí yãúu laì âäng âaío.
--- Nghãû thuáût thå âáûm âaì tênh dán täüc.
+ Nhiãöu thãø thå, caïc thãø thå truyãön thäúng: luûc baït, (Viãût Bàõc, Kênh gåíi... ), thå baíy chæî (Meû Tåm).
+ Tæì ngæî vaì läúi noïi quen thuäüc: so saïnh, vê von truyãön thäúng.
+ Phaït huy tênh nhaûc phong phuï ( tæì laïy, nhëp, váön), thå dãù ngám, dãù haït
|
Vài nét về tieåu söû :
Teân thaät : Nguyeãn Kim Thaønh, sinh 1920
Queâ : tænh Thöøa Thieân Hueá.
- Gia ñình nhaø Nho coù truyeàn thoáng vaên hoaù.
Gia ñình : cha thích thô ca, daïy Toá Höõu laøm thô, meï thuoäc nhieàu daân ca xöù Hueá.
Queâ höông:Hueá thô moäng, tröõ tình, nhieàu laøn ñieäu daân ca.
Hai yeáu toá treân aûnh höôûng ñeán hoàn thô Toá Höõu.
Baûn thaân : sôùm giaùc ngoä lyù töôûng CM
Söï nghieäp thô vaên gaén lieàn söï nghieäp CM
Ñöôïc nhaø nöôùc trao taëng Giaûi thöôûng Hoà Chí Minh veà vaên hoïc ngheä thuaät naêm 1996
Maát naêm 2002
Taùc phaåm tieâu bieåu : Töø aáy , gioù loäng , Vieät Baéc , Maùu vaø hoa , Ra traän …
II. Đừơng cách mạng, đường thơ
1) Töø aáy (1937 - 1946) : Chaëng ñöôøng 10 naêm giaùc ngoä vaø say meâ lyù töôûng, khao khaùt chieán ñaáu. Goàm 3 phaàn thô :
+ Maùu löûa : Laø tieáng reo vui cuûa moät taâm hoàn baét gaëp lyù töôûng, toá caùo xaõ hoäi baát coâng vaø khôi daäy ôû nhöõng ngöôøi baát haïnh tinh thaàn ñaáu tranh.
+ Xieàng xích : Ghi laïi tinh thaàn ñaáu tranh, vöôït thöû thaùch cuûa ngöôøi chieán só trong tuø, taâm hoàn tha thieát yeâu ñôøi vaø coå vuõ quaàn chuùng ñaáu tranh.
+ Giaûi phoùng : Ngöôøi chieán só hoaø nhaäp laïi vôùi phong traøo ñaáu tranh, ca ngôïi caùch maïng thaùng Taùm thaønh coâng.
2) Vieät Baéc (1947 - 1954):Phaûn aùnh cuoäc soáng khaùng chieán vaø con ngöôøi khaùng chieán gian khoå maø anh huøng ca. taäp trung phaåm chaát cao ñeïp nhaát laø Baùc Hoà.
3) Gioù loäng (1955 – 1961) : Theå hieän nieàm vui vaø nieàm töï haøo cuûa con ngöôøi laøm chuû ñaát nöôùc. Phaûn aùnh cuoäc soáng môùi xaõ hoäi chuû nghóa ôû mieàn Baéc, nhôù veà mieàn Nam coøn chia caét.
4) Ra traän (1962 – 1972) : Phaûn aùnh khoâng khí haøo huøng cuûa caû nöôùc choáng Myõ. Suy nghó vaø phaùt hieän veà con ngöôøi Vieät Nam raát ñaùng töï haøo, vôùi ñuû moïi taàng lôùp.
5) Maùu vaø hoa (1972 – 1977) : Toång keát giai ñoaïn khaùng chieán vaø nieàm vui chieán thaéng baèng caûm höùng laõng maïn anh huøng.
6) Một tiếng đờn + 7) Ta với ta : Bước ngoặc chuyển biến mới trong thơ TH, ghi lại những cảm xúc suy tư trước dòng chảy sôi động của cuộc sống mới. Những chiêm nghiệm, sự kiên định niềm tin vào lý tưởng tin vào con đường CM và tin vào chữ nhân.
Bài thơ cuối cùng của Tố Hữu
Xin tạm biệt đời yêu quý nhất
Còn mấy vần thơ một nắm tro
Thơ gửi bạn đường, tro gửi đất
Sống là cho và chết cũng là cho.
(Báo Văn Nghệ số 50 ngày 14-12-2002)
III/ Phong cách thơ Tố Hữu
- Về nộ dung, thơ Tố Hữu mang phong cách trữ tình chính trị sâu sắc
+ Trong việc biểu hiện tâm hồn, thơ Toá Höõu hướng tới cái ta chung. TH laø moät chieán só – thi só. Thô oâng phuïc vuï cho cuoäc ñaáu tranh caùch maïng ôû töøng giai ñoaïn, luoân laáy lyù töôûng caùch maïng vaø quan ñieåm chính trò ñeå theå hieän moïi ñeà taøi.
+ Trong việc miêu tả đời sống, thơ TH đậm chất sử thi vaø caûm höùng laõng maïn . Caùi toâi tröõ tình laø caùi toâi coâng daân trôû thaønh caùi toâi nhaân danh coäng ñoàng daân toäc. Ñoù laø tính söû thi : nhaân vaät tröõ tình ñaïi dieän cho phaåm chaát daân toäc, giai caáp.
+ Thơ TH đdề caäp ñeán nhöõng vaán ñeà lyù töôûng daân toäc, xaõ hoäi chuû nghóa ñoàng thôøi daït daøo caûm höùng laõng maïn, moät nieàm laïc quan, phôi phôùi vaø tình caûm soâi noåi. Caûm höùng chuû ñaïo trong thô laø caûm höùng laõng maïn. Hình aûnh thô phong phuù, töø laùy giaøu nhaïc tính, phoái aâm nhòp nhaøng, traàm boång.
- Trong nghệ thuật biểu hiện thơ TH mang phong cách dân tộc đậm đà.
+ Gioïng taâm tình ngoït ngaøo : Do aûnh höôûng töø chaát daân ca xöù Hueá vaø töø quan nieäm thô laø tieáng noùi ñoàng yù, ñoàng chí, ñoàng tình. Caùch xöng hoâ troø chuyeän thaân tình, thaém thieát.
+ Ñaäm ñaø tính daân toäc :
- Veà noäi dung : Phaûn aùnh ñaäm neùt hình aûnh Toå quoác Vieät Nam, con ngöôøi Vieät Nam, tieáp noái, phaùt huy tinh thaàn, tình caûm daân toäc.
- Veà ngheä thuaät : Söû duïng ña daïng caùc theå thô daân toäc, keát hôïp gioïng thô coå ñieån vaø daân gian, laøm phong phuù cho thô luïc baùt daân toäc.
- Veà ngoân ngöõ : Söû duïng töø ngöõ vaø loái noùi quen thuoäc cuûa daân toäc, phoái aâm traàm boång nhòp nhaøng neân deã thuoäc.
- Nhìn chung, ngheä thuaät thô Toá Höõu thieân veà truyeàn thoáng hôn ñoåi môùi.
III / Kãút luận
-- Thå Täú Hæîu laì sæû kãú tuûc truyãön thäúng thå ca dán täüc, laì sæû kãút håüp hai yãúu täú CM vaì dán täüc trong nghãû thuáût. Do âoï, sæïc thu huït cuía thå Täú Hæîu laì åí sæû say mã lyï tæåíng vaì tênh dán täüc.
-- Täú Hæîu laì ngoün cåì âáöu cuía thå ca caïch maûng, gheïp tiãúng noïi riãng cho vàn hoüc dán täüc, laì caïnh chim âáöu âaìn cuía thå ca Viãût Nam.
|