Gi¶i ph¸p vÒ phÝa doanh nghiÖp

2.1. Lùa chän ph­¬ng thøc thÝch hîp ®Ó chñ ®éng th©m nhËp vµo c¸c kªnh ph©n phèi trªn thÞ tr­êng EU

Cã nhiÒu ph­¬ng thøc ®Ó c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cã thÓ th©m nhËp vµo thÞ tr­êng EU, nh­: xuÊt khÈu qua trung gian, xuÊt khÈu trùc tiÕp, liªn doanh, ®Çu t­ trùc tiÕp. Mçi ph­¬ng thøc th©m nhËp thÞ tr­êng trªn ®©y cã nh÷ng ­u thÕ vµ h¹n chÕ riªng.

XuÊt khÈu qua trung gian lµ con ®­êng mµ phÇn lín c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®· ¸p dông ®Ó th©m nhËp thÞ tr­êng EU, nã chØ thÝch hîp ë thêi kú ban ®Çu, míi khai ph¸ thÞ tr­êng nµy (nh÷ng n¨m 80 vµ ®Çu thËp niªn 90). Khi ®ã thÞ tr­êng EU cßn míi mÎ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp, h¬n n÷a l¹i thiÕu kinh nghiÖm vÒ th­¬ng tr­êng nªn kh«ng thiÕt lËp ®­îc quan hÖ b¹n hµng trùc tiÕp víi c¸c ®èi t¸c EU. Do vËy, c¸c doanh nghiÖp ®· ph¶i xuÊt khÈu sang EU qua c¸c b¹n hµn trung gian mµ chñ yÕu lµ ë Ch©u ¸.

XuÊt khÈu trùc tiÕp lµ con ®­êng chÝnh th©m nhËp thÞ tr­êng EU hiÖn nay cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam. H×nh thøc nµy thÝch hîp víi thêi kú sau khai ph¸ (tõ gi÷a thËp niªn 90 ®Õn nay) khi quy m« xuÊt khÈu cßn nhá bÐ vµ c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu cßn ph©n t¸n, nh­ng dÔ t¹o ra thÕ bÞ ®éng ®èi víi c¸c nhµ xuÊt khÈu do khã n¾m b¾t kÞp thêi nh÷ng th«ng tin vÒ thÞ tr­êng (nh÷ng thay ®æi vÒ chÝnh s¸ch ngo¹i th­¬ng, qui chÕ xuÊt khÈu,v.v... cña EU cã ¶nh h­ëng tíi xuÊt khÈu hµng ho¸ cña ViÖt Nam).

Liªn doanh cã thÓ d­íi h×nh thøc sö dông giÊy phÐp, nh·n hiÖu hµng ho¸. T¹i thêi ®iÓm nµy, hµng ho¸ ViÖt Nam ch­a cã danh tiÕng, nªn rÊt khã th©m nhËp vµo thÞ tr­êng EU. H¬n n÷a, n¨ng lùc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp ViÖt Nam cßn yÕu. Do vËy, liªn doanh d­íi h×nh thøc sö dông giÊy phÐp, nh·n hiÖu hµng ho¸, tªn th­¬ng phÈm víi c¸c h·ng, c«ng ty n­íc ngoµi næi tiÕng cã thÓ sÏ lµ biÖn ph¸p tèi ­u ®Ó c¸c nhµ xuÊt khÈu ViÖt Nam th©m nhËp ®­îc vµo thÞ tr­êng EU v× thÞ tr­êng nµy rÊt ®Ò cao chÊt l­îng vµ thÝch sö dông nh÷ng s¶n phÈm cña c¸c h·ng næi tiÕng. Chóng ta còng cÇn tÝnh ®Õn mét xu h­íng ®ang næi lªn lµ sù gia t¨ng bu«n b¸n trong néi bé c«ng ty vµ t¸i xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp EU ®Ó triÓn khai c¸c h×nh thøc liªn doanh, còng nh­ tham gia trùc tiÕp vµo m¹ng l­íi ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ cña c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia EU. NÕu kh«ng liªn doanh theo kiÓu nµy th× c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam sÏ khã th©m nhËp thÞ tr­êng EU. H×nh thøc nµy kh«ng chØ gióp cho sù gia t¨ng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang EU mµ cßn sang c¸c thÞ tr­êng kh¸c hiÖn c¸c c«ng ty cña EU ®ang cã mÆt ë ®ã.

§Çu t­ trùc tiÕp ch­a ph¶i lµ h­íng chÝnh ®Ó th©m nhËp thÞ tr­êng EU hiÖn t¹i vµ trong t­¬ng lai gÇn cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam v× tiÒm n¨ng kinh tÕ cßn h¹n hÑp. Tuy nhiªn, ta còng cÇn xem xÐt vµ nghiªn cøu h×nh thøc th©m nhËp nµy vµo thÞ tr­êng EU ®Ó chuÈn bÞ tr­íc cho giai ®o¹n ph¸t triÓn cao h¬n cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam trong thÕ kû XXI.

Trong thêi gian tíi, mét mÆt c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam võa duy tr× xuÊt khÈu trùc tiÕp ®Ó th©m nhËp thÞ tr­êng EU, mÆt kh¸c cÇn cã sù nghiªn cøu ®Ó lùa chän ph­¬ng thøc th©m nhËp b»ng h×nh thøc liªn doanh vµ ®Çu t­ trùc tiÕp. Dï lùa chän ph­¬ng thøc th©m nhËp thÞ tr­êng nµo trong sè nh÷ng ph­¬ng thøc nªu trªn th× chóng ta còng ph¶i nghiªn cøu kü c¸c yÕu tè sau: dung l­îng thÞ tr­êng, thÞ hiÕu tiªu dïng, kªnh ph©n phèi, ®èi thñ c¹nh tranh, gi¸ c¶,v.v...vµ 4 nguyªn t¾c khi th©m nhËp thÞ tr­êng EU (N¾m b¾t ®­îc thÞ hÕu cña ng­êi tiªu dïng; H¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm; §¶m b¶o thêi gian giao hµng; Duy tr× chÊt l­îng s¶n phÈm). CÇn t×m hiÓu thuÕ quan, chÝnh s¸ch ngo¹i th­¬ng vµ qui chÕ nhËp khÈu cña EU ®Ó t×m c¸c c¸nh cöa míi cho hµng xuÊt khÈu ViÖt Nam.

Chóng ta cÇn nhanh chãng thµnh lËp hÖ thèng thu thËp vµ xö lý th«ng tin th­¬ng m¹i. HÖ thèng th«ng tin th­¬ng m¹i quèc gia nèi víi c¸c c¬ quan qu¶n lý, c¸c doanh nghiÖp vµ m¹ng Internet sÏ ®¶m b¶o cung cÊp kÞp thêi vµ chÝnh x¸c c¸c th«ng tin vÒ thÞ tr­êng EU cho c¸c doanh nghiÖp ®Ó hä cã c¨n cø ®Èy m¹nh ho¹t ®éng bu«n b¸n víi EU, n©ng cao kh¶ n¨ng dù b¸o vµ ®Þnh h­íng thÞ tr­êng cña c¸c c¬ quan chøc n¨ng cña Nhµ n­íc. ViÖt Nam cÇn cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch c¸ nh©n còng nh­ c¸c tæ chøc phi ChÝnh phñ tham gia tÝch cùc vµo viÖc t×m hiÓu vµ t¹o c¬ héi th©m nhËp thÞ tr­êng EU.

* Lùa chän ph­¬ng thøc thÝch hîp vµ chñ ®éng th©m nhËp vµo c¸c kªnh ph©n phèi trªn thÞ tr­êng EU

Thø nhÊt, ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ViÖt Nam do tiÒm lùc kinh tÕ h¹n chÕ nªn cã thÓ liªn kÕt víi céng ®ång ng­êi ViÖt Nam ë Ch©u ¢u ®Ó ®Çu t­ s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu vµo EU nh÷ng mÆt hµng mµ thÞ tr­êng nµy ®ang cã nhu cÇu lín, nh­: hµng dÖt may, giµy dÐp, ®å gç gia dông, thñ c«ng mü nghÖ,v.v... Hîp t¸c kinh doanh cã thÓ d­íi h×nh thøc liªn doanh. Hai bªn cïng gãp vèn ®Ó thµnh lËp liªn doanh, nh­ng liªn doanh cã thÓ sö dông lao ®éng, nguyªn liÖu, nhµ x­ëng cña phÝa ViÖt Nam; vµ sö dông ph¸p nh©n, sù hiÓu biÕt vÒ thÞ tr­êng, kªnh ph©n phèi vµ sù nhËy bÐn trong kinh doanh cña phÝa n­íc ngoµi. PhÝa ViÖt Nam sÏ chÞu tr¸ch nhiÖm s¶n xuÊt hµng ho¸ theo ®óng thiÕt kÕ, cßn phÝa n­íc ngoµi sÏ chÞu tr¸ch nhiÖm tiªu thô hµng ho¸. B»ng c¸ch nµy hµng ho¸ ®­îc s¶n xuÊt ra sÏ ®¸p øng tèt thÞ hiÕu lu«n thay ®æi cña thÞ tr­êng EU vµ th©m nhËp vµo ®­îc kªnh ph©n phèi trªn thÞ tr­êng nµy.

Thø hai, ®èi víi c¸c doanh nghiÖp lín (th­êng lµ doanh nghiÖp nhµ n­íc) cã tiÒm lùc kinh tÕ m¹nh h¬n cã thÓ liªn doanh ®Ó trë thµnh c«ng ty con cña c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia EU. B»ng c¸ch nµy c¸c doanh nghiÖp cã thÓ th©m nhÈp trùc tiÕp vµo c¸c kªnh ph©n phèi chñ ®¹o trªn thÞ tr­êng EU v× c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia EU ®ãng vai trß chñ chèt trong c¸c kªnh ph©n phèi nµy. C¸c nhµ nhËp khÈu (c¸c c«ng ty th­¬ng m¹i) thuéc c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia EU th­êng nhËp hµng tõ c¸c xÝ nghiÖp, nhµ m¸y thuéc tËp ®oµn cña m×nh vµ tõ c¸c nhµ thÇu n­íc ngoµi cã quan hÖ b¹n hµng l©u dµi, Ýt khi nhËp khÈu hµng tõ c¸c nhµ xuÊt khÈu kh«ng quen biÕt, sau ®ã ®­a hµng vµo m¹ng l­íi tiªu thô (hÖ thèng c¸c siªu thÞ, cöa hµng, c«ng ty b¸n lÎ ®éc lËp, v.v...). NÕu trë thµnh mét c«ng ty con cña tËp ®oµn nµy th× ®­¬ng nhiªn hµng s¶n xuÊt ra sÏ ®­îc ®­a vµo kªnh tiªu thô cña tËp ®oµn.

HiÖn nay, EU cã sè l­îng lín c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia hµng ®Çu thÕ giíi. C¸c c«ng ty xuyªn quèc gia EU thùc hiÖn chiÕn l­îc ®Çu t­ vµ c¾m nh¸nh ra n­íc ngoµi. §Ó thùc hiÖn sù c¾m nh¸nh ë n­íc ngoµi, c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia EU thùc hiÖn tr­íc hÕt viÖc ®Çu t­ trùc tiÕp ra n­íc ngoµi. C¸c h×nh thøc ®Çu t­ phæ biÕn: (1) 100% vèn cña c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia; (2) Liªn doanh, c¸c xÝ nghiÖp liªn doanh cã thÓ ®­îc h×nh thµnh b»ng nhiÒu con ®­êng kh¸c nhau: mua cæ phiÕu ë c¸c c«ng ty ®ang ho¹t ®éng, thùc hiÖn sù hîp t¸c gia c«ng. L­îng ®Çu t­ trùc tiÕp ra n­íc ngoµi th«ng qua c¸c h×nh thøc x©y dùng xÝ nghiÖp míi, hÆc mua l¹i (mét phÇn hay toµn bé) xÝ nghiÖp cña n­íc ngoµi ngµy cµng lín. Cho ®Õn nay, c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia EU ®· thùc hiÖn ®Çu t­ c¾m nh¸nh ë hÇu kh¾p c¸c ch©u lôc trªn thÕ giíi. Vµo nh÷ng n¨m 60 träng ®iÓm ®Çu t­ cña c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia EU lµ ë Mü-Latinh vµ Ch©u Phi, nh÷ng n¨m 80 l¹i tËp trung ®Çu t­ lÉn nhau vµ ®Çu t­ vµo c¸c n­íc ph¸t triÓn, gÇn ®©y l¹i t¨ng c­êng ®Çu t­ vµo §«ng ¢u vµ c¸c n­íc Ch©u ¸. Sù chuyÓn h­íng ®Çu t­ cña c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia EU sang Ch©u ¸ lµ mét thuËn lîi lín cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam muèn liªn doanh víi hä.

Nh÷ng n¨m ®Çu thËp niªn 90, c¸c doanh ngiÖp s¶n xuÊt hµng dÖt may vµ da giµy §µi Loan, Singapore, Malaysia, Indonesia,v.v... ®· th©m nhËp vµo c¸c kªnh ph©n phèi chñ ®¹o trªn thÞ tr­êng EU rÊt thµnh c«ng theo ph­¬ng ph¸p “liªn doanh ®Ó trë thµnh c«ng ty con cña c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia EU”. Kim ng¹ch xuÊt khÈu hai mÆt hµng nµy sang EU t¨ng nhanh vµ ®Õn n¨m 1997-1998 nh÷ng doanh nghiÖp nµy ®· chuyÓn phÇn lín nh÷ng c¬ së s¶n xuÊt cña m×nh sang ViÖt Nam vµ c¸c n­íc kh¸c mµ cã lîi thÕ h¬n trong s¶n xuÊt (l­¬ng c«ng nh©n thÊp vµ ®­îc h­ëng GSP). Trong n­íc hä tËp trung s¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm cao cÊp vµ cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp cã hµm l­îng c«ng nghÖ cao, nh­: chÕ biÕn thùc phÈm, ®iÖn tö-tin häc, s¶n xuÊt « t«, c«ng nghÖ viÔn th«ng, v.v... Hµng dÖt may vµ da giµy cña hä ®· rÊt cã uy tÝn trªn thÞ tr­êng EU. ChÝnh v× vËy mµ hiÖn nay c¸c doanh nghiÖp §µi Loan, Malaysia, Indonesia ®· mua rÊt nhiÒu hai mÆt hµng nµy cña ViÖt Nam mang vÒ n­íc, bá nh·n m¸c ViÖt Nam vµ d¸n nh·n m¸c cña hä, sau ®ã t¸i xuÊt sang thÞ tr­êng EU, gi¸ b¸n cña hä cho ®èi t¸c EU cao h¬n nhiÒu lÇn so víi gi¸ mua cña ViÖt Nam. Sù thµnh c«ng cña nh÷ng doanh nghiÖp nµy trong viÖc th©m nhËp vµo c¸c kªnh ph©n phèi chñ ®¹o trªn thÞ tr­êng EU ®· thùc sù mang l¹i cho hä nhiÒu lîi Ých kinh tÕ, thÓ hiÖn ë chç kh«ng chØ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng ho¸ do m×nh lµm ra mµ cßn thu ®­îc rÊt nhiÒu lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng t¸i xuÊt. Nh·n hiÖu hµng ho¸ cña hä ®· rÊt cã uy tÝn ®èi víi ng­êi tiªu dïng EU. Chóng ta lµ ng­êi s¶n xuÊt ra hµng ho¸, xuÊt khÈu rÊt khã kh¨n mµ lîi nhuËn thu ®­îc cßn rÊt h¹n chÕ vµ thÊp h¬n nhiÒu so víi lîi nhuËn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng t¸i xuÊt cña hä. T¹i thêi ®iÓm nµy, ho¹t ®éng t¸i xuÊt cña c¸c n­íc ë khu vùc Ch©u ¸ ®ang ph¸t triÓn rÊt m¹nh, cho nªn rÊt nhiÒu mÆt hµng cña ViÖt Nam ®­îc bÇy b¸n trªn thÞ tr­êng EU d­íi nh·n m¸c cña c¸c n­íc kh¸c. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng b¸n qua trung gia th× kh«ng cßn c¸ch nµo kh¸c lµ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ph¶i chñ ®éng th©m nhËp vµo c¸c kªnh ph©n phèi trªn thÞ tr­êng EU.

Thø ba, tõ n¨m 2010 cã thÓ nÒn kinh tÕ ViÖt Nam sÏ ph¸t triÓn m¹nh, lóc ®ã c¸c doanh nghiÖp còng sÏ lín m¹nh vµ cã ®ñ tiÒm lùc kinh tÕ ®Ó cã thÓ th©m nhËp vµo kªnh ph©n phèi EU theo ph­¬ng ph¸p cña c¸c doanh nghiÖp NhËt B¶n nh÷ng n¨m 60 vµ 70. Nh­ng hiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp cña ta còng cã thÓ sö dông h×nh thøc liªn doanh víi c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi trong viÖc sö dông giÊy phÐp, nh·n hiÖu hµng ho¸ (cã thÓ liªn doanh víi c¸c nhµ s¶n xuÊt EU cã uy tÝn, hoÆc c¸c nhµ s¶n xuÊt Ch©u ¸ mµ s¶n phÈm chñ yÕu xuÊt sang thÞ tr­êng EU)

ViÖt Nam ®ang thùc hiÖn tiÕn tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, v× vËy trong t­¬ng lai hµng xuÊt khÈu chñ lùc cña ta sÏ lµ hµng ®iÖn tö-tin häc, thùc phÈm chÕ biÕn vµ c¸c mÆt hµng chÕ t¹o kh¸c cã hµm l­îng c«ng nghÖ cao. Nh÷ng mÆt hµng nµy rÊt khã th©m nhËp vµo thÞ tr­êng cña c¸c n­íc ph¸t triÓn. Do vËy, ngay tõ b©y giê c¸c doanh nghiÖp ph¶i lùa chän ph­¬ng thøc thÝch hîp, chñ ®éng vµ tÝch cùc th©m nhËp vµo c¸c kªnh ph©n phèi, ®¶m b¶o vÞ thÕ cña m×nh trong t­¬ng lai trªn thÞ tr­êng EU.

2.2. T¨ng c­êng ®Çu t­ vµ hoµn thiÖn qu¶n lý ®Ó t¹o nguån hµng thÝch hîp víi thÞ tr­êng EU

Ng­êi tiªu dïng EU kh«ng chØ quan t©m tíi chÊt l­îng s¶n phÈm (yÕu tè quan träng hµng ®Çu) mµ cßn c¶ dÞch vô kh¸ch hµng, bao gåm c¶ dÞch vô sau khi b¸n hµng. NÐt ®éc ®¸o vµ ®Æc biÖt cña s¶n phÈm so víi c¸c s¶n phÈm cña ®èi thñ c¹nh tranh sÏ cã søc hót lín ®èi víi hä. Do ®ã, cÇn ®Çu t­ cho c¸c kh©u qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ, c¶i tiÕn c«ng nghÖ, nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn ®Ó t¹o ra sù kh¸c biÖt gi÷a s¶n phÈm cña m×nh víi ®èi thñ c¹nh tranh, bÝ quyÕt ë ®©y chÝnh lµ tÝnh s¸ng t¹o.

C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn tËn dông mäi c¬ héi nghiªn cøu kü thÞ tr­êng vµ kh¸ch hµng ®Ó n¾m ®­îc ®Æc ®iÓm cña thÞ tr­êng, nhu cÇu thÞ hiÕu cña ng­êi tiªu dïng vµ kªnh ph©n phèi trªn thÞ tr­êng EU tõ ®ã ®­a ra c¸c biÖn ph¸p phï hîp ®Ó c¶i tiÕn vµ ®a d¹ng ho¸, h¹ g¸ thµnh s¶n phÈm, ®Çu t­ chiÒu s©u ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt, t¹o nguån hµng thÝch hîp víi thÞ tr­êng EU nh»m ®¹t ®­îc môc ®Ých lµ t¨ng nhanh khèi l­îng hµng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng nµy. §Çu t­ vèn vµ thiÕt bÞ, m¸y mãc, c«ng nghÖ tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i vµ ®ång bé vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng s¶n phÈm. C¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i x¸c ®Þnh c¸c ­u thÕ c¹nh tranh t­¬ng ®èi ®Ó tËp trung ®Çu t­ vµo nh÷ng mÆt hµng cã lîi thÕ nhÊt, tr¸nh ®Çu t­ t¶n m¹n hiÖu qu¶ thÊp vµ ph¶i nghiªn cøu yÕu tè c¹nh tranh ®Ó tr¸nh nh÷ng thÞ tr­êng thµnh viªn, hoÆc nh÷ng mÆt hµng khã c¹nh tranh hay ch­a cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh.

Muèn t¹o ra ®­îc mét nguån hµng thÝch hîp víi thÞ tr­êng EU th× c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ph¶i t¨ng c­êng ®Çu t­ vµ hoµn thiÖn qu¶n lý v× ®©y lµ hai yÕu tè quan träng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, cã tÝnh quyÕt ®Þnh ®èi víi viÖc cho ra ®êi mét s¶n phÈm nh­ thÕ nµo. NÕu mét doanh nghiÖp ®· chó träng ®Çu t­ vèn vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, l¹i ¸p dông hÖ thèng qu¶n lý thÝch hîp sÏ t¹o ra s¶n phÈm xuÊt khÈu cã chÊt l­îng cao ®¸p øng tèt yªu cÇu cña ng­êi tiªu dïng vµ v­ît ®­îc rµo c¶n kü thuËt cña bÊt kú thÞ tr­êng nµo cho dï khã tÝnh nhÊt. T¹i thêi ®iÓm nµy, c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam h­íng vµo thÞ tr­êng EU th× kh«ng cßn c¸ch nµo kh¸c lµ ph¶i t¨ng c­êng ¸p dông c¸c hÖ thèng qu¶n lý: ISO 9000, ISO 14000 vµ HACCP (¸p dông nh÷ng hÖ thèng qu¶n lý nªu trªn gÇn nh­ lµ yªu cÇu b¾t buéc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng nµy).

EU lµ mét thÞ tr­êng nhËp khÈu lín trªn thÕ giíi, nh­ng khi th©m nhËp vµo thÞ tr­êng nµy, hµng ViÖt Nam ph¶i v­ît qua ®­îc hai hµng rµo: thuÕ quan vµ phi quan thuÕ (rµo c¶n kü thuËt). Tuy nhiªn tõ n¨m 1996 ®Õn nay, EU dµnh cho hµng xuÊt khÈu ViÖt Nam thuÕ quan ­u ®·i GSP, do vËy “rµo c¶n kü thuËt” míi chÝnh lµ rµo c¶n thùc sù vµ khã v­ît qua ®èi víi hµng cña ta khi vµo thÞ tr­êng EU. §Ó v­ît ®­îc qua rµo c¶n nµy, th× ph¶i ®¶m b¶o hµng ho¸ ph¶i cã tÝnh c¹nh tranh. ViÖc ¸p dông c¸c tiªu chuÈn: ISO 9000, ISO 14000 vµ HACCP lµ biÖn ph¸p tèt nhÊt ®Ó c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cã thÓ n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng ho¸ trªn thÞ tr­êng nµy, nh»m gi÷ v÷ng vµ më réng thÞ phÇn.

§èi víi c¸c doanh nghiÖp thuéc ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn thùc phÈm vµ c¸c ngµnh cã liªn quan ®Õn thùc phÈm muèn ®Èy m¹nh xuÊt khÈu sang EU th× biÖn ph¸p duy nhÊt lµ ¸p dông tiªu chuÈn HACCP v× nã lµ yªu cÇu b¾t buéc ®èi víi c¸c xÝ nghiÖp chÕ biÕn thùc phÈm cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn mµ s¶n phÈm xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng nµy. C¸c xÝ nghiÖp chÕ biÕn thùc phÈm cña ta còng kh«ng cã ngo¹i lÖ lµ muèn xuÊt khÈu sang EU th× ph¶i ¸p dông tiªu chuÈn HACCP.

§èi víi c¸c doanh nghiÖp thuéc c¸c ngµnh c«ng nghiÖp mµ cã qu¸ tr×nh s¶n xuÊt g©y « nhiÔm m«i tr­êng (ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn gç, ngµnh c«ng nghiÖp s¶n xuÊt « t«,v.v...) muèn gi÷ v÷ng vµ më réng thÞ phÇn th× kh«ng cßn c¸ch nµo kh¸c lµ ph¶i ¸p dông bé tiªu chuÈn ISO 14000 v× ®©y lµ yªu cÇu gÇn nh­ b¾t buéc cña EU ®èi víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt mÆt hµng nµy. ë c¸c Quèc gia ®· cã søc Ðp m¹nh mÏ vÒ b¶o vÖ m«i tr­êng nh­ c¸c n­íc thuéc EU th× viÖc ¸p dông ISO 14000 ®· trë thµnh mét ®ßi hái mang tÝnh phæ cËp. §èi víi c¸c doanh nghiÖp cã ho¹t ®éng liªn quan ®Õn xuÊt khÈu th× viÖc cã ®­îc chøng chØ phï hîp ISO 14000 sÏ lµ mét ph­¬ng tiÖn vµ th­íc ®o mµ qua ®ã kh¸ch hµng EU cã thÓ an t©m vÒ ph­¬ng diÖn b¶o vÖ m«i tr­êng cña s¶n phÈm, dÞch vô mµ hä mong muèn. ViÖc thõa nhËn vµ cam kÕt ¸p dông ISO 14000 ®· trë thµnh mét tiªu chÝ ®Ó duy tr× sù c¹nh tranh t¹i thÞ tr­êng EU.

§èi víi c¸c doanh nghiÖp thuéc c¸c ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c, muèn ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn trªn thÞ tr­êng EU th× biÖn ph¸p duy nhÊt lµ ¸p dông bé tiªu chuÈn ISO 9000 v× chÊt l­îng cña s¶n phÈm kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ c¸c yªu cÇu vÒ mÆt tÝnh chÊt lý ho¸ mµ cßn ®¶m b¶o c¶ yªu cÇu thÈm mü, ®é tiÖn dông vµ an toµn. Nh÷ng doanh nghiÖp cã chøng nhËn ISO 9000 sÏ cã ­u thÕ m¹nh trong xuÊt khÈu hµng sang EU trong thêi gian tíi. Tuy ISO 9000 kh«ng ph¶i lµ chÊt l­îng s¶n phÈm mµ thùc chÊt lµ mét ph­¬ng thøc qu¶n lý, hay nãi c¸ch kh¸c lµ hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng, nh­ng theo quan ®iÓm cña ISO th× hÖ thèng bé m¸y cña mét doanh nghiÖp nµo ®ã ho¹t ®éng tèt míi cho ra s¶n phÈm (hoÆc dÞch vô) chÊt l­îng cao. Do ®ã, víi viÖc ¸p dông Bé tiªu chuÈn ISO 9000, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam sÏ n©ng cao ®­îc chÊt l­îng hµng ho¸, ®¸p øng tèt thÞ hiÕu cña ng­êi tiªu dïng EU vµ lµ c¬ së tèt cho hµng ho¸ cã thÓ th©m nhËp thÞ tr­êng nµy.

Víi viÖc ¸p dông c¸c tiªu chuÈn HACCP, ISO 9000 vµ ISO 14000 trong s¶n xuÊt hµng ho¸, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cã thÓ t¹o ra mét nguån hµng xuÊt khÈu æn ®Þnh vµ thÝch hîp sang thÞ tr­êng EU nh»m chñ ®éng trong s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm, tr¸nh t×nh tr¹ng lµ nhiÒu doanh nghiÖp ViÖt Nam rÊt bÞ ®éng trong viÖc t¹o nguån hµng thÝch hîp. Do ®ã, trong mét sè tr­êng hîp kh«ng ®¶m b¶o vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm vµ thêi gian giao hµng qui ®Þnh, dÉn ®Õn sù mÊt tin t­ëng cña phÝa EU. §èi víi c¸c doanh nghiÖp EU, uy tÝn kinh doanh lµ cùc kú quan träng, tèi kþ ®¸nh mÊt ®iÒu nµy trong hîp t¸c kinh doanh. Nh­ vËy, cã thÓ nãi r»ng ISO 9000, ISO 14000 vµ HACCP chÝnh lµ ch×a kho¸ ®Ó c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam më c¸nh cöa vµo thÞ tr­êng EU. Bé tiªu chuÈn ISO 9000, ISO 14000 vµ HACCP gióp c¸c nhµ s¶n xuÊt ViÖt Nam cho ra ®êi c¸c s¶n phÈm ®¸p øng c¸c tiªu chuÈn vÒ chÊt l­îng, vÖ sinh thùc phÈm, an toµn cho ng­êi sö dông vµ b¶o vÖ m«i tr­êng. C¸c s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao, b¶o ®¶m vÖ sinh thùc phÈm vµ an toµn cho ng­êi sö dông, nh­ng qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kh«ng b¶o ®¶m c¸c tiªu chuÈn vÒ b¶o vÖ m«i tr­êng th× còng kh«ng ®­îc nhËp khÈu vµo thÞ tr­êng EU theo quy ®Þnh cña Uû Ban Ch©u ¢u (EC) vµ ng­êi tiªu dïng EU còng tÈy chay nh÷ng mÆt hµng nµy (nh­ mÆt hµng ®å gç cña ta ).

NÕu hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam vµo thÞ tr­êng EU kh«ng ®­îc h­ëng chÕ ®é ­u ®·i thuÕ quan phæ cËp (GSP) n÷a v× EU chÊm døt thùc hiÖn GSP vµo cuèi n¨m 2004 vµ hµng dÖt may kh«ng bÞ ¸p ®Æt h¹n ng¹ch. Khi ®ã hµng ViÖt Nam sÏ ph¶i c¹nh tranh b×nh ®¼ng víi hµng ho¸ cña c¸c n­íc kh¸c trªn thÞ tr­êng EU trong ®iÒu kiÖn hµng cña hä cã ­u thÕ h¬n ta vÒ chÊt l­îng, gi¸ c¶, khèi l­îng lín vµ nguån cung æn ®Þnh. Do vËy, muèn chiÕn th¾ng trong cuéc c¹nh tranh gay g¾t nµy th× kh«ng cßn con ®­êng nµo kh¸c lµ c¸c doanh nghiÖp lµm hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang EU ph¶i ®¹t tiªu chuÈn ISO 9000, ISO 14000 hoÆc HACCP. ChØ cã nh­ vËy, hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam míi cã chç ®øng v÷ng ch¾c trªn thÞ tr­êng EU trong giai ®o¹n nµy.

2.3. §Èy m¹nh ¸p dông th­¬ng m¹i ®iÖn tö trong kinh doanh

C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam nªn ®Èy m¹nh viÖc ¸p dông th­¬ng m¹i ®iÖn tö v× th­¬ng m¹i ®iÖn tö ®em l¹i cho doanh nghiÖp nh÷ng lîi Ých to lín. Website cña doanh nghiÖp ®­îc vÝ nh­ lµ Trung t©m th«ng tin, v¨n phßng ®¹i diÖn vµ cöa hµng b¸n lÎ cña doanh nghiÖp ®ã ë mäi n¬i, mäi lóc trªn mäi ph­¬ng diÖn, nã sÏ cã chi phÝ thÊp h¬n nhiÒu so víi viÖc duy tr× mét v¨n phßng ®¹i diÖn thùc ë n­íc ngoµi. KÕt nèi internet doanh nghiÖp cã thÓ t×m ®­îc hÇu hÕt th«ng tin cÇn thiÕt phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh.

2.4. T¨ng c­êng khai th¸c Quü Ph¸t triÓn Doanh nghiÖp Võa vµ Nhá cña Liªn Minh Ch©u ¢u

Quü Ph¸t triÓn Doanh nghiÖp Võa vµ Nhá t¹i ViÖt Nam (SMEDF) lµ mét phÇn trong “Ch­¬ng tr×nh Trî gióp Kü thuËt cña Ch©u ¢u trong qu¸ tr×nh chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cña ViÖt Nam” (EURO - TAPVIET).

Quü ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá (SMEDF) ®­îc thµnh lËp theo tho¶ thuËn tµi chÝnh gi÷a ChÝnh phñ ViÖt Nam vµ Uû Ban Ch©u ¢u (EC) ngµy 6/6/1996. Tæng sè nguån vèn cña Quü SMEDF kho¶ng 275 tû ®ång ViÖt Nam (t­¬ng ®­¬ng 25 triÖu USD t¹i thêi ®iÓm n¨m 1996) do EC cung cÊp nh»m hç trî cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cña ViÖt Nam ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ t¹o thªm viÖc lµm cho x· héi. Quü ®· cung cÊp c¸c kho¶n vay ­u ®·i trung vµ dµi h¹n cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá th«ng qua c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ViÖt Nam ®Ó ®Çu t­ thay thÕ, ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ nh»m môc ®Ých thµnh lËp doanh nghiÖp míi, hoÆc më réng s¶n xuÊt, hiÖn ®¹i ho¸ c¬ së vËt chÊt cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá.

SMEDF lµ mét dù ¸n ph¸t triÓn do EU tµi trî víi môc tiªu lµ t¨ng c­êng sù ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi ë ViÖt Nam. Dù ¸n lµ mét “Quü tµi chÝnh” ®­îc sö dông ®Ó t¸i tµi trî tõng phÇn cho c¸c kho¶n tÝn dông cã kú h¹n mµ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i tham gia cÊp cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, nh»m gióp hä ph¸t triÓn ho¹t ®éng cña m×nh còng nh­ trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp t¹o ra c«ng ¨n viÖc lµm míi.

Quü SMEDF ®· gãp phÇn bæ sung mét nguån vèn trung vµ dµi h¹n cho thÞ tr­êng tÝn dông ViÖt Nam. C¸c doanh nghiÖp nhê vèn vay cña SMEDF ®· ®Çu t­ thªm m¸y mãc thiÕt bÞ, n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt, t¨ng c­êng chÊt l­îng, sè l­îng s¶n phÈm vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ thÕ giíi. HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ®· sö dông vèn ®óng môc ®Ých, s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶, hoµn tr¶ nî gèc vµ l·i ®óng thêi h¹n cho ng©n hµng vµ cho SMEDF. §Õn ngµy 31/5/2000, Dù ¸n ®· gi¶i ng©n ®­îc 219 tû ®ång cho 214 dù ¸n ®¹t 82,75% tæng sè nguån vèn, t¹o ra 8.400 chç lµm viÖc míi vµ æn ®Þnh viÖc lµm cho h¬n 32.000 lao ®éng. TÝnh c¶ phÇn ®ãng gãp tµi chÝnh cña c¸c doanh nghiÖp vµ cña phÝa c¸c ng©n hµng ®èi t¸c th× tæng sè tiÒn ®· huy ®éng ®­îc ®Ó ®Çu t­ vµo 214 dù ¸n nãi trªn lµ 417 tû ®ång ViÖt Nam. Quü ®· triÓn khai ho¹t ®éng t¹i 42/61 tØnh vµ thµnh phè cña ViÖt Nam. TÝnh ®Õn nay, Quü ®· thu håi ®­îc 52 tû ®ång ViÖt Nam bao gåm c¶ gèc vµ l·i. V× nh÷ng kÕt qu¶ trªn, dù ¸n SMEDF - mét trong nh÷ng dù ¸n hîp t¸c gi÷a ViÖt Nam vµ EC ®· ®­îc Nhãm lµm viÖc hçn hîp ViÖt Nam - EC ®¸nh gi¸ lµ dù ¸n cã nhiÒu thµnh c«ng.

Ngµy 31/5/2000 t¹i Hµ Néi ®· diÔn ra cuéc häp lÇn thø 5 cña Uû Ban chØ ®¹o cña Quü SMEDF, Héi nghÞ ®· nhÊt trÝ ®Ò nghÞ hai bªn EC vµ ViÖt Nam cho phÐp kÐo dµi ho¹t ®éng cña SMEDF cho tíi 30/11/2000 ®Ó cã thêi gian gi¶i ng©n nèt phÇn cßn l¹i cña Qòy, tiÕp tôc tiÕn hµnh c¸c kho¸ ®µo t¹o n©ng cao n¨ng lùc cho c¸c c¸n bé tÝn dông cña c¸c ng©n hµng ®èi t¸c. §ång thêi ®Ó cã ®ñ thêi gian chuÈn bÞ tèt cho ®Ò ¸n giai ®o¹n 2 cña Dù ¸n ph¸t triÓn Doanh nghiÖp võa vµ nhá cho 3 n¨m kÕ tiÕp.

SMEDF ®· thùc hiÖn ®Ò ¸n giai ®o¹n 1 cña Dù ¸n cho 3 n¨m ®Çu, tµi trî cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ViÖt Nam, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp thuéc nh÷ng lÜnh vùc ­u tiªn nh­: chÕ biÕn thñy s¶n, s¶n xuÊt hµng ho¸ tiªu dïng (giµy dÐp, dÖt may, ®å nhùa, ®å dïng du lÞch) vµ hµng thñ c«ng, s¶n xuÊt ®å ®iÖn tö vµ c¬ khÝ. Tæng vèn tµi trî lµ 25 triÖu USD. Tµi trî b»ng tiÒn vèn víi l·i suÊt thÊp vµ trî gióp kü thuËt. Song song víi viÖc cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam vay vèn ®Ó c¶i tiÕn s¶n xuÊt, EU cö chuyªn gia kü thuËt thuéc c¸c lÜnh vùc trªn sang gióp doanh nghiÖp vËn hµnh c¸c d©y chuyÒn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, huÊn luyÖn c¸c kü n¨ng,v.v... Sau 3 n¨m thùc hiÖn dù ¸n ®· ®¹t ®­îc kÕt qu¶: nhiÒu doanh nghiÖp cña ViÖt Nam thuéc c¸c lÜnh vùc trªn ®· më réng - hiÖn ®¹i ho¸ doanh nghiÖp, s¶n xuÊt ra s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao vµ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu, ®Æc biÖt sang EU; vµ nhiÒu doanh nghiÖp ViÖt Nam ®· ®­îc cÊp chøng chØ ®¹t tiªu chuÈn ISO 9000, ISO 14000 vµ HACCP. §iÓn h×nh lµ c¸c doanh nghiÖp thuéc ngµnh chÕ biÕn thñy s¶n, tõ chç kh«ng cã doanh nghiÖp nµo ¸p dông tiªu chuÈn HACCP, ®Õn nay ®· cã gÇn 70 doanh nghiÖp ¸p dông tiªu chuÈn nµy; vµ tõ chç chØ cã 30 doanh nghiÖp ®­îc vµo danh s¸ch II, ®Õn th¸ng 3/2000 chóng ta ®· cã 29 doanh nghiÖp ®­îc EU xÕp lªn danh s¸ch I, ®Õn cuèi th¸ng 6/ 2000 con sè nµy ®· lªn ®Õn 40 doanh nghiÖp (40 doanh nghiÖp nµy ®· ®­îc Uû Ban Ch©u ¢u cÊp chøng chØ ®ñ tiªu chuÈn chÊt l­îng vµ vÖ sinh). §¹t ®­îc thµnh c«ng nµy ngoµi nç lùc cña ChÝnh phñ ViÖt Nam trong ®µm ph¸n víi EU, nç lùc cña Bé Thñy S¶n vµ c¸c doanh nghiÖp, cßn ph¶i kÓ tíi sù hç trî kh«ng nhá cña EU th«ng qua SMEDF.

C¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i t¨ng c­êng khai th¸c vµ tËn dông triÖt ®Ó nguån vèn cña Quü ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu. C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ViÖt Nam th­êng rÊt thiÕu vèn ®Ó më réng s¶n xuÊt vµ hiÖn ®¹i ho¸ doanh nghiÖp mµ SMEDF l¹i lµ mét ph­¬ng ph¸p h÷u hiÖu ®Ó t¨ng nguån vèn, h¬n n÷a cßn ®­îc hç trî c¶ vÒ mÆt kü thuËt. Nguån vèn nµy ­u ®·i h¬n nhiÒu so víi c¸c nguån tÝn dông kh¸c v× l·i suÊt thÊp céng thªm hç trî kü thuËt

Каталог: UserFile -> Document
UserFile -> 29 Thủ tục công nhận tuyến du lịch cộng đồng
UserFile -> BÀi phát biểu củA ĐẠi diện sinh viên nhà trưỜng sv nguyễn Thị Trang Lớp K56ktb
UserFile -> BỘ XÂy dựNG
UserFile -> CỘng hòa xã HỘi chủ nghĩa việt nam độc lập – Tự do – Hạnh phúc
UserFile -> BỘ XÂy dựng số: 10/2013/tt-bxd cộng hoà XÃ HỘi chủ nghĩa việt nam
UserFile -> BỘ CÔng thưƠng cộng hoà XÃ HỘi chủ nghĩa việt nam
UserFile -> CỘng hòa xã HỘi chủ nghĩa việt nam kho bạc nhà NƯỚC Độc lập Tự do Hạnh phúc
UserFile -> MÔn toán bài 1: Tính a) (28,7 + 34,5) X 2,4 b) 28,7 + 34,5 X 2,4 Bài 2: Bài toán
Document -> Lêi nãi ®Çu TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi
Document -> 40 Gương Thành Công Tác giả: Dale Carnegie

tải về 1.24 Mb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn: