Nh÷ng cuéc tuyÓn mé ®Çy téi ¸c
HiÖn nay, ®Ó cung cÊp nh©n c«ng cho ®ån ®iÒn cña hä, ngêi Ph¸p kh«ng lïi bíc tríc nh÷ng ph¬ng tiÖn ®Çy téi ¸c nhÊt. Díi ®©y lµ mét vµi thÝ dô: Nh÷ng tªn thùc d©n Ph¸p yªu cÇu c¸c quan cai trÞ Ph¸p ë §«ng D¬ng - nh÷ng kÎ lu«n lu«n lµ ®ång lo· vµ ®«i khi chung vèn víi hä - b¾t c¸c lµng ë §«ng D¬ng cung cÊp mét sè cu li. NÕu c¸c lµng - biÕt lµ m×nh ph¶i lµm g× ®èi víi sè phËn cña ngêi m×nh - kh«ng thi hµnh ngay mÖnh lÖnh th× bÞ trõng ph¹t. HoÆc lµ, lîi dông t×nh tr¹ng ®ãi kÐm lu«n x¶y ra ë §«ng D¬ng, ngêi Ph¸p cho ngêi §«ng D¬ng vay tiÒn råi Ýt l©u sau cho b¾t hä v× kh«ng tr¶ ®îc nî, buéc hä ph¶i ®¸p tµu sang ¤xtr©ylia. HoÆc n÷a, chóng lµm nh dïng cu li vµo mét c«ng viÖc g× ®ã trªn tµu biÓn, råi bçng nhiªn, cu li thÊy m×nh bÞ trãi vµ giam trong khoang tµu, khi tµu s¾p khëi hµnh. Chóng ®¸nh lõa nh÷ng ngêi §«ng D¬ng thÊt nghiÖp, høa cho hä mét viÖc lµm ë mét tØnh bªn. Chóng ®a c¸c n¹n nh©n xuèng tµu vµ, gi÷a ®êng, ®æi híng ®i. ThÕ lµ, chóng b¾t cãc nh÷ng ngêi §«ng D¬ng b»ng søc m¹nh hoÆc b»ng thñ ®o¹n vµ ®a hä ®i trong nh÷ng chuång b»ng s¾t, ®Õn tËn T©n £brÝt.
Nh÷ng chøng cí kh«ng thÓ chèi c·i
Trªn tµu biÓn, ngêi §«ng D¬ng chen chóc nh nh÷ng con vËt trong nh÷ng khoang thiÕu kh«ng khÝ, kh«ng cã ¸nh s¸ng. Chóng cho hä ¨n uèng ch¼ng lµ bao. Ngêi èm bÞ nÐm xuèng biÓn "®Ó khái l©y sang nh÷ng ngêi kh¸c". Hä lu«n bÞ nh÷ng ngêi mang sóng canh gi÷. Tíi c¸c ®¶o, hä bÞ giam trong mét tr¹i, tøc lµ mét c¸i chî; chñ ®ån ®iÒn ®Õn xem hä, chän vµ mua mét ®Çu ngêi víi gi¸ bao nhiªu ®ã.
§Ó ®a phô n÷ ®i, chóng cho hä ®îc mang con theo. Nhng mét khi hä ®· xuèng tµu, chóng qu¨ng trÎ em xuèng níc "®Ó thñ tiªu nh÷ng c¸i måm v« Ých". §iÒu nµy ®· tõng x¶y ra víi nh÷ng ngêi ®µn bµ B¾c Kú.
Th¸ng 7 võa qua, mét tµu biÓn cËp bÕn Taoxvin víi 480 ngêi §«ng D¬ng nhèt trong nh÷ng chuång ë ®¸y tµu. §îc mét thuû thñ b¸o cho biÕt, nh÷ng ngêi Trung Quèc ë Taoxvin ®Þnh xuèng gióp c¸c n¹n nh©n, nhng hä bÞ nh÷ng ngêi g¸c cã vò trang trªn tµu c¶n l¹i. Trong lêi kªu gäi ngêi Trung Quèc ®¨ng trªn b¸o Daily Standard, nh÷ng ngêi §«ng D¬ng khèn khæ kia nãi r»ng: Ngêi ta ®· dïng thuèc mª b»ng thuèc l¸ tÈm ®éc, ®Ó kÐo hä ®Õn t« giíi Ph¸p ë Qu¶ng Ch©u Loan råi b¾t cãc; trªn tµu biÓn hä chÞu ®ùng ®Õn møc kinh khñng ®ãi, kh¸t vµ nhÊt lµ sù ®éc ¸c cña nh÷ng kÎ canh g¸c: ngêi èm bÞ nÐm xuèng níc.
WANG
TËp san Inprekorr, tiÕng Ph¸p,
sè 99, ngµy 28-9-1927.
Sù THèNG TRÞ CñA §Õ QUèC PH¸P
ë §¤NG D¦¥NG
CUéC XUNG §éT "HOA - VIÖT"
Tõ 19 ®Õn 22-8, gi÷a ngêi An Nam vµ Hoa kiÒu ë H¶i Phßng, mét h¶i c¶ng ë B¾c Kú, ®· x¶y ra nh÷ng cuéc Èu ®¶ ®æ m¸u. Cã 8 Hoa kiÒu chÕt vµ 125 ngêi bÞ th¬ng, 8 nhµ m¸y vµ 12 c¨n nhµ Hoa kiÒu bÞ ®èt ch¸y. B¸o chÝ Ph¸p ë §«ng D¬ng vµ ë Ph¸p cho r»ng cuéc xung ®ét nµy chØ liªn can ®Õn ngêi An Nam vµ Hoa kiÒu th«i, vµ nguyªn nh©n lµ do hai d©n téc ®ã "hiÒm thï" nhau, cßn ngêi Ph¸p th× kh«ng dÝnh d¸ng g× ®Õn vô xung ®ét Êy c¶.
Kh¼ng ®Þnh nh vËy lµ kh«ng ®óng. Ch¼ng ph¶i h«m nay mµ còng kh«ng ph¶i h«m qua ngêi Hoa míi ®Õn §«ng D¬ng. Hä ®· ë ®©y hµng thÕ kû nay råi. Vµ tõ khi hä ®Õn ë ®©y, hä ®· lu«n lu«n gi÷ mét vÞ trÝ rÊt quan träng trong ®êi sèng kinh tÕ cña §«ng D¬ng. Nhng cha bao giê l¹i cã nh÷ng cuéc xung ®ét gi÷a ngêi An Nam vµ c¸c "chó" kh¸ch cña hä c¶.
Cuéc xung ®ét hiÖn nay, còng nh cuéc tÈy chay hµng ho¸ cña Hoa kiÒu n¨m 1919 lµ do bän thùc d©n Ph¸p g©y nªn v× nh÷ng lý do sau ®©y:
Ýt l©u nay, trong d©n chóng An Nam, ®ang cã mét sù s«i sôc m¹nh mÏ: nh÷ng cuéc biÓu t×nh cña nh÷ng ngêi cã tinh thÇn d©n téc, nh÷ng cuéc b·i kho¸ cña giíi ®¹i häc, nh÷ng cuéc b·i c«ng cña thî thuyÒn, nh÷ng cuéc næi dËy cña n«ng d©n, ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc c¸ch m¹ng bÝ mËt, viÖc bÇu nh÷ng cùu chÝnh trÞ ph¹m vµo "ViÖn d©n biÓu" b¶n xø, v.v. vµ v.v.. TÊt c¶ t×nh h×nh Êy ®· lµm cho bän thùc d©n Ph¸p ho¶ng sî, chóng t×m mäi c¸ch ®Ó l¸i ho¹t ®éng chÝnh trÞ ®ã ®i theo mét híng kh¸c.
Trong n¨m qua, ngêi An Nam ®· tá ra cã nhiÒu c¶m t×nh víi c¸ch m¹ng Trung Quèc. Khi tµu chiÕn Mis¬lª cña Ph¸p, trªn ®êng sang Trung Quèc, cËp bÕn Sµi Gßn ®Ó tu söa, anh em c«ng nh©n xëng tµu ë h¶i c¶ng ®ã ®· ®×nh c«ng kh«ng chÞu tu söa48. Còng n¨m Êy, khi n¨m Hoa kiÒu ë Sµi Gßn bÞ nhµ chøc tr¸ch Ph¸p trôc xuÊt v× tuyªn truyÒn c¸ch m¹ng, th× hµng ngh×n ngêi An Nam ®· tù ®éng häp nhau l¹i ®Ó tiÔn ch©n. Mèi t×nh th©n thiÖn Hoa - ViÖt Êy ®· lµm cho bän Ph¸p rÊt ho¶ng sî.
Hoa kiÒu sèng ë §«ng D¬ng ®Òu bÞ bän thùc d©n Ph¸p ra søc ¸p bøc vµ bãc lét. ThuÕ kho¸ nÆng nÒ. Còng nh ngêi An Nam, Hoa kiÒu ®Òu b¾t buéc ph¶i cã giÊy th«ng hµnh míi ®îc ®i tõ n¬i nµy ®Õn n¬i kh¸c, tèn rÊt nhiÒu tiÒn vµ mÊt nhiÒu th× giê, ®ång thêi l¹i bÞ trë ng¹i rÊt lín trong c«ng viÖc bu«n b¸n. C«ng nh©n Hoa kiÒu kh«ng cã quyÒn tù do tæ chøc. TÊt c¶ nh÷ng sù viÖc ®ã vµ nh÷ng sù hµ l¹m kh¸c ®· g©y nªn mét phong trµo chèng Ph¸p trong giíi ngêi Hoa, phong trµo nµy kÕt hîp víi tinh thÇn quËt khëi cña ngêi An Nam sÏ lµ mét nguy c¬ rÊt lín cho chñ nghÜa ®Õ quèc.
ChÝnh v× tÊt c¶ nh÷ng lý do Êy ®· khiÕn ®Õ quèc Ph¸p t×m c¸ch chia rÏ Hoa kiÒu vµ ngêi An Nam, lµm cho hä chèng lÉn nhau.
Nhng ©m mu cña bän ®Õ quèc tõ ngµy 19 ®Õn 22-8 qu¸ lé liÔu khiÕn ngay nh÷ng ngêi kh«ng chó ý l¾m còng thÊy râ ®îc. Trong mét níc cã chÕ ®é kiÓm duyÖt thêng xuyªn, cã tÊt c¶ nh÷ng viªn chøc kÓ c¶ c¸c ®èc häc vµ gi¸o viªn ®Òu lµm mËt th¸m, mét níc mµ mçi th¸ng ngêi ta tr¶ ba m¬i ®ång cho mçi häc sinh t×nh nguyÖn lµm mËt th¸m, mét níc mµ bÊt kú cuéc héi häp vµ tËp hîp nµo còng ®Òu bÞ cÊm ®o¸n c¶, lµm thÕ nµo mµ trong nh÷ng ®iÒu kiÖn Êy, ngêi ta l¹i cã thÓ tæ chøc nh÷ng cuéc Èu ®¶ ®æ m¸u nh vËy ®îc? Lµm sao mµ bän c¶nh s¸t vµ nhµ chøc tr¸ch Ph¸p - lu«n lu«n ®îc th«ng b¸o vÒ bÊt kú mét hµnh ®éng nhá nµo cña ngêi b¶n xø vµ lóc nµo còng s½n sµng ®µn ¸p - l¹i chØ can thiÖp rÊt muén, sau khi ®· cã nhiÒu ngêi bÞ giÕt chÕt, nhiÒu thiÖt h¹i ®· x¶y ra? V× sao mµ nh÷ng cuéc Èu ®¶ Êy l¹i cã thÓ kÐo dµi tõ 19 ®Õn 22-8 mµ kh«ng cã lÊy mét biÖn ph¸p nµo ®Ó ng¨n chÆn c¶?
Bëi vËy, ngêi ta b¾t buéc ph¶i kÕt luËn r»ng cuéc xung ®ét Êy kh«ng nh÷ng ®îc bän ®Õ quèc Ph¸p lµm ng¬ mµ chóng cßn cã dông ý nhen lªn vµ g©y ra n÷a.
VIÖN "§UMA" AN NAM49
Do sù thóc Ðp cña quÇn chóng b¶n xø, bän ®Õ quèc Ph¸p buéc ph¶i nh©n nhîng hoÆc nãi cho ®óng h¬n lµ gi¶ bé nh©n nhîng. Chóng ph¸i mét "®¶ng viªn §¶ng X· héi" sang lµm toµn quyÒn. Chóng tung ra khÈu hiÖu "Ph¸p - An Nam hîp t¸c". Chóng tæ chøc ra "ViÖn d©n biÓu".
Song kÕt qu¶ l¹i hoµn toµn tr¸i víi ®iÒu mong muèn cña chóng. Sau mét thêi kú nu«i ¶o tëng, ngêi An Nam b©y giê ®· biÕt thÕ nµo lµ mét ®¹i biÓu cña Quèc tÕ thø hai. Hä thÊy r»ng, sù "hîp t¸c" ®îc ca tông nhiÒu nh thÕ ®· thÓ hiÖn thµnh nh÷ng sù bãc lét bØ æi vµ nh÷ng cuéc ®µn ¸p th¼ng tay ®èi víi bÊt kú mét cuéc biÓu d¬ng chÝnh trÞ nµo cña ngêi b¶n xø.
ViÖn "§uma" An Nam (kh«ng ph¶i do cuéc ®Çu phiÕu phæ th«ng mµ chØ do c¸c kú môc, ®Þa chñ vµ th¬ng nh©n bÇu ra) kh«ng hÒ xoa dÞu ®îc ngêi An Nam, mµ cßn ®a l¹i cho hä c¬ héi ®Ó tá râ tinh thÇn ph¶n kh¸ng cña m×nh.
Trong c¸c cuéc bÇu cö võa qua, nh÷ng ngêi ra øng cö, mµ nhiÒu ngêi biÕt râ nh÷ng ho¹t ®éng yªu níc cña hä vµ viÖc hä chØ trÝch chÕ ®é cai trÞ cña ngêi Ph¸p, còng nh nh÷ng chÝnh trÞ ph¹m ®i ®µy vÒ, ®Òu tróng cö. MÆc dï nhµ chøc tr¸ch Ph¸p dïng mu kÕ vµ h¨m do¹, nhng kh«ng cã mét ngêi øng cö nµo do ChÝnh phñ giíi thiÖu, l¹i tróng cö c¶.
TÊt c¶ nh÷ng "vÞ d©n biÓu" nµy chØ cã tiÕng nãi t vÊn th«i. C¸c vÞ d©n biÓu Trung Kú th× mçi n¨m héi häp mét lÇn vµ lóc nµo häp lµ do kh©m sø quyÕt ®Þnh. ThËm chÝ hä kh«ng cã lÊy mét phßng häp, hay mét phßng ®Ó lµm viÖc. Mçi mét kú häp ®Òu do mét viªn chøc ngêi Ph¸p chñ to¹. Nhng c¸i ®ã vÉn kh«ng lµm cho c¸c vÞ ®¹i biÓu An Nam ®¸ng th¬ng Êy rôt rÌ lªn tiÕng vµ ph¸t hiÖn ra ®îc nh÷ng ®iÒu kh¸ bæ Ých.
Trong kú häp håi th¸ng 8, "ngêi ph¸t ng«n"1) cña ViÖn d©n biÓu Trung Kú ®· tuyªn bè:
"Chóng t«i kh«ng cã phßng ®Ó lµm viÖc, kh«ng cã ng©n s¸ch, kh«ng cã g× hÕt. N¨m ngo¸i, thËm chÝ chóng t«i còng kh«ng cã c¬ héi nµo ®Ó th¶o luËn ®îc. Trong sè hµng tr¨m yªu s¸ch cña chóng t«i, kh«ng mét yªu s¸ch nµo ®îc thùc hiÖn c¶...
"ChÝnh b¶n th©n c¸c ®¹i biÓu còng kh«ng cã quyÒn ¨n nãi, thö hái trong nh÷ng ®iÒu kiÖn nh vËy, lµm thÕ nµo mµ hä l¹i cã thÓ gióp ®ì ®îc ngêi kh¸c? ThÕ mµ nh©n d©n l¹i tin r»ng chóng t«i cã quyÒn tham gia gi¶i quyÕt mäi vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn ®Êt níc nªn tr«ng mong nhiÒu ë chóng t«i... Tê th«ng tri th¸ng 2 võa råi cña ChÝnh phñ thuéc ®Þa ®· hoµn toµn lµm mÊt hÕt phÈm c¸ch cña chóng t«i, nªn chóng t«i kh«ng thÓ lµm ®îc mét viÖc g× c¶. ThËt lµ nhôc nh· vµ buån th¶m biÕt bao!...
"Víi nh÷ng thñ ®o¹n ®µn ¸p cña ChÝnh phñ sö dông trong tÊt c¶ mäi c¬ héi, th× tÊt ph¶i cã an ninh vµ trËt tù. ThÕ mµ ch¼ng cã kÕt qu¶ g×. C¸c cuéc rèi lo¹n vÉn liªn tiÕp næ ra... NhiÒu ngêi An Nam ®· bÞ hµnh h¹, truy n·, b¾t gi÷ vµ cÇm tï v× téi ®· ®äc b¸o chÝ ®· cã phÐp cña së kiÓm duyÖt. C¶ nhµ ®Òu bÞ ph¹t nÕu ngêi nhµ ph¹m mét téi lµ ph¸t biÓu trong mét cuéc häp. TrÎ em chØ kh«ng ®i häc mét buæi lµ bÞ ®uæi vµ nh thÕ lµ suèt ®êi bÞ dèt n¸t... V× trung thµnh víi lîi Ých cña nh©n d©n, mµ mét sè ®¹i biÓu ®· bÞ tho¸ m¹ tríc c«ng chóng...".
Viªn kh©m sø ®· tr¶ lêi mét c©u tinh tÕ. ¤ng ta tr×nh bµy ch¬ng tr×nh cña ChÝnh phñ thuéc ®Þa, ch¬ng tr×nh ®ã cã thÓ tãm t¾t nh sau: "Hìi d©n An Nam! C¸c ngêi h·y nhÉn nhôc mµ chÞu ®ùng" vµ «ng ta nãi: "Sau khi ChÝnh phñ ®· tr×nh bµy rÊt râ rµng vµ døt kho¸t råi, nÕu c¸c «ng cßn ngÇn ng¹i kh«ng chÊp thuËn hoÆc nÕu c¸c «ng ph¶n ®èi l¹i mµ kh«ng cã lý do c¨n b¶n, th× ChÝnh phñ sÏ tin r»ng c¸c «ng kh«ng thiÕt g× ®Õn t¬ng lai cña xø nµy... C¸c «ng nªn biÕt r»ng, muèn v¨n minh vµ tiÕn bé, th× ph¶i cã kû luËt vµ ph¶i t«n träng chÝnh quyÒn ®· ®îc thiÕt lËp".
§ãI, DÞCH T¶, THUÕ KHO¸, v.v..
D©n sè §«ng D¬ng gi¶m ®i nhanh chãng v× n¹n ®ãi kÐm, dÞch t¶ vµ... chñ nghÜa ®Õ quèc Ph¸p.
Sè ngêi chÕt so víi sè ngêi sinh ra nhiÒu h¬n gÊp béi. Sè trÎ em chÕt thËt lµ khñng khiÕp. Ta h·y lÊy thµnh phè H¶i Phßng lµm thÝ dô. Theo thèng kª håi th¸ng 7-1927, trong thµnh phè nµy, ngêi An Nam sinh ®îc 147 trÎ. 81 lµ con trai vµ 66 lµ con g¸i. Cïng trong thêi gian ®ã, cã 204 ngêi chÕt, trong ®ã cã 84 lµ trÎ em. Trong sè 147 trÎ em míi ®Î, chØ cßn sèng ®îc 63 em!
§Ó chøng minh râ r»ng v× nghÌo khæ mµ ngêi An Nam bÞ chÕt nhiÒu, chóng ta h·y so s¸nh nh÷ng thèng kª vÒ sè ngêi sinh ra vµ chÕt ®i gi÷a ngêi níc ngoµi vµ ngêi b¶n xø cïng ë thµnh phè ®ã. §èi víi ngêi ¢u, cø sè trÎ sinh ra lµ 8 th× sè ngêi chÕt lµ 3, trong sè chÕt ®ã cã mét lµ trÎ em. §èi víi Hoa kiÒu, cø sè trÎ sinh ra lµ 22 th× sè ngêi chÕt lµ 23, trong sè chÕt nµy cã 6 trÎ em.
C¸c tØnh Qu¶ng B×nh, Qu¶ng TrÞ, HuÕ, Qu¶ng Nam, Qu¶ng Ng·i (Trung Kú) ®Òu bÞ n¹n dÞch t¶ hoµnh hµnh. D©n c ho¶ng sî. §Çu th¸ng 8, mçi ngµy cã hµng tr¨m ngêi èm ®îc ®a ®Õn nhµ th¬ng HuÕ. ChØ riªng tØnh Qu¶ng Nam ®· cã h¬n 7.000 ngêi bÞ bÖnh trong th¸ng 8.
Cha ph¶i ®· hÕt. Trêi n¾ng nh ®èt lµm cho lóa m¸ kh« hÐo tríc khi n¶y h¹t. Trêi n¾ng nh thÕ lµ nguy c¬ cña n¹n ®ãi, ®ång thêi l¹i lµm cho n¹n dÞch h¹ch t¨ng lªn. MÆt kh¸c, B¾c Kú th× bÞ tµn ph¸ v× ®ãi kÐm do n¹n lôt g©y ra. §Ó b¶o vÖ ngêi Ph¸p ë Hµ Néi khái bÞ c¶nh lôt léi, khi B¾c Kú bÞ níc trµn vÒ, ChÝnh phñ thuéc ®Þa ®· cho ph¸ vì ®ª Gia L©m ë phÝa bªn kia Hµ Néi, ®Ó th¸o níc vÒ phÝa Êy. Hä lµm nh vËy mµ kh«ng b¸o cho ngêi b¶n xø biÕt tríc, nªn 20.000 ngêi An Nam ®· bÞ c¬ quan cai trÞ cña ngêi Ph¸p lµm cho bÞ chÕt ®uèi!
Sau nh÷ng trËn lôt, ngêi An Nam ë Trung Kú vµ Nam Kú ®· tæ chøc quyªn gãp ®Ó cøu gióp c¸c ®ång bµo bÊt h¹nh cña m×nh. Nhµ chøc tr¸ch Ph¸p ®· xo¸y mÊt phÇn lín sè tiÒn ®ã bá vµo quü ®Ó n©ng gi¸ ®ång phr¨ng lªn! MÆc dï nh÷ng hiÖn vËt quyªn gãp rÊt nhiÒu, nhng nhµ chøc tr¸ch chØ ph©n ph¸t cho nh÷ng ngêi bÞ n¹n mçi ngêi mét th¸ng ®îc cã hai kil« rìi g¹o th«i!
ChØ riªng ë B¾c Kú, ngêi ta ®· tÝnh ra cã ®Õn 155 ®ån ®iÒn lín thuéc quyÒn cña ngêi Ph¸p, mçi c¸i réng trªn 200 hÐcta. Trong sè ®ån ®iÒn Êy, 11 c¸i réng trªn 500 hÐcta, 4 c¸i trªn 600 hÐcta, 5 c¸i trªn 700 hÐcta, 1 c¸i trªn 800 hÐcta, 5 c¸i trªn 900 hÐcta, 9 c¸i trªn 1.100 hÐcta, 7 c¸i tõ 1.200 hÐcta ®Õn 1.500 hÐcta, 2 c¸i tõ 1.500 hÐcta ®Õn 2.500 hÐcta, 3 c¸i tõ 3.150 ®Õn 3.750 hÐcta, 1 c¸i trªn 4.100 hÐcta, 1 c¸i trªn 5.500 hÐcta, 1 c¸i trªn 6.900 hÐcta, 1 c¸i trªn 7.500 hÐcta, 1 c¸i trªn 8.515 hÐcta.
Råi ®Õn 34 khu má kh«ng nh÷ng chØ cã má mµ cßn cã ruéng ®Êt ë xung quanh n÷a, trong sè ®ã cã 7 khu réng tõ 800 ®Õn 1.500 hÐcta, 8 khu tõ 1.500 ®Õn 2.900 hÐcta, 1 khu trªn 3.000 hÐcta, 2 khu tõ 3.600 ®Õn 4.900 hÐcta, 1 khu trªn 6.100 hÐcta, 3 khu tõ 13.000 ®Õn 13.800 hÐcta, 1 khu trªn 18.000 hÐcta, 1 khu trªn 22.000 hÐcta, 1 khu trªn 25.000 hÐcta.
Nh vËy th× ngêi An Nam ch¼ng cßn ®îc bao nhiªu n÷a. BÊt chÊp tÊt c¶ t×nh tr¹ng ®ã vµ mÆc dï xø nµy ®· bÞ ®ñ thø tai ho¹ tµn ph¸, ngêi Ph¸p vÉn cø tiÕp tôc t¨ng thuÕ kho¸. Ng©n s¸ch cña B¾c Kú s¾p ®îc n©ng tõ 18.017.180 (?) ®Õn 18.200.670 ®ång. ChÕ ®é cña ®Õ quèc Ph¸p ë §«ng D¬ng lµ nh thÕ ®Êy!
TËp san Inprekorr, tiÕng Ph¸p,
sè 104, ngµy 15-10-1927.
|
N.K.
|
GöI §OµN CHñ TÞCH QUèC TÕ N¤NG D¢N
C¸c ®ång chÝ th©n mÕn,
Trong 2 hoÆc 3 tuÇn lÔ t«i sÏ trë vÒ ®Êt níc t«i. ChuyÕn ®i cña t«i tèn chõng 500 ®«la Mü. V× t«i kh«ng cã tiÒn, nªn t«i mong c¸c ®ång chÝ gióp t«i.
Xin vui lßng tr¶ lêi t«i ë ®Þa chØ nh sau: ¤ng Lai, ë nhµ «ng Ðcxten, 21 phè Hales¬, BÐclin. Trong tr¶ lêi nµy, h·y viÕt ®¬n gi¶n "cã" hoÆc "kh«ng". NÕu lµ cã, h·y göi tiÒn ®Õn Uû ban Trung ¬ng cña §¶ng §øc, cho "Liwang".
Cã hay kh«ng cã tiÒn, t«i yªu cÇu c¸c ®ång chÝ göi cho t«i mét ch¬ng tr×nh tæ chøc thùc hµnh ®Ó t«i cã thÓ lµm viÖc mét c¸ch cã Ých.
Trong khi chê ®îi sù tr¶ lêi mµ t«i hy väng cã ®îc tøc thêi, xin c¸c ®ång chÝ th©n mÕn nhËn lêi chµo c¸ch m¹ng cña t«i.
BÐclin, ngµy 16-12-1927.
|
N. ¸I QUèC
|
Th ®¸nh m¸y b»ng tiÕng Ph¸p,
b¶n chôp lu t¹i ViÖn Hå ChÝ Minh.
§¦êNG C¸CH MÖNH50
In lÇn ®Çu tiªn t¹i Qu¶ng Ch©u
(Trung Quèc), n¨m 1927.
Tµi liÖu lu t¹i B¶o tµng
C¸ch m¹ng ViÖt Nam.
|
Theo cuèn s¸ch lu t¹i
B¶o tµng C¸ch m¹ng ViÖt Nam.
|
§¦êNG C¸CH MÖNH
Kh«ng cã lý luËn c¸ch mÖnh, th× kh«ng cã c¸ch mÖnh vËn ®éng... ChØ cã theo lý luËn c¸ch mÖnh tiÒn phong, ®¶ng c¸ch mÖnh míi lµm næi tr¸ch nhiÖm c¸ch mÖnh tiÒn phong1).
L£NIN
BÞ ¸P BøC D¢N TéC LI£N HîP HéI
TUY£N TRUYÒN Bé ÊN HµNH
T¦ C¸CH MéT NG¦êI C¸CH MÖNH
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |