BÁ trưỢng ngữ LỤc sayings and doings of pai-chang việt ngữ: Thích Thông Phương Anh ngữ: Thomas Cleary Biên soạn & dịch chú thích: Thuần Bạch ngữ LỤC của thiền sư ĐẠi trí

- Như nay bảo rằng cõi này có Thiền là thế nào?

Sư đáp:

- Chẳng động chẳng thiền là Như Lai thiền – [thiền đạt chân như] – không liên quan đến thiền tưởng.

- Thế nào là hữu tình không Phật tánh, vô tình có Phật tánh?

Sư đáp:

- Từ người đến Phật là tình chấp Thánh, từ người đến địa ngục là tình chấp phàm.

If bodhisattvas speak, they should speak according to the truth; this is also called true speech; they should make sentient beings hold to the heart, not hold to things, hold to practice, not hold to practice.

“There is no meditation in the realm of desire” are also words of someone with one eye. Once it is said that there is no meditation in the realm of desire, how could one reach the realm of form? First, on the causal ground one cultivates two kinds of mental focus, after which one is able to reach the first meditation—focus with mental images and focus without mental images. Focus with mental images produces the realm of forms and such heavenly states as the four meditation heavens. Focus without mental images produces the formless realm and such heavenly states as the four empty realms. In the realm of desire clearly there is no meditation (ch’an); meditation begins in the realm of form¹⁶⁰.

2. Question: “How is it that now they say there is meditation (ch’an) in this land?”

The master said, “Unmoved, not meditating, this is the meditation of those who come to realize thusness; it has nothing to do with producing meditational perceptions.”

The master said, “From humanity to Buddhahood is the grasping of holy sentiments; from humanity to hell is the grasping of ordinary sentiments. Right now as long as you have any mind of attached love in either realm, holy or ordinary, this is what is called sentient beings without enlightened nature.

Hiện tại đối hai cảnh vực phàm Thánh và tất cả các pháp Có/không đều không tâm thủ xả, cũng không có kiến giải “không thủ xả” thì gọi là vô tình có Phật tánh. Nếu không có tình chấp ràng buộc gọi là vô tình, nhưng không đồng với loài vô tình như cây đá, ngoan không, hoa vàng trúc biếc mà cho là có Phật tánh.

Nếu nói có Phật tánh, cớ sao không thấy trong Kinh thọ ký các loài ấy thành Phật? Chỉ ngay cái giác chiếu soi hiện tại không bị hữu tình cải biến, dụ như trúc biếc; đều ứng cơ, đều tri thời dụ như hoa vàng.

Lại nói: “Nếu bước lên bậc thang Phật là vô tình có Phật tánh, nếu chưa bước lên bậc thang Phật là hữu tình không Phật tánh”.

4. Hỏi:

- Phật Ðại Thông trí Thắng mười kiếp ngồi đạo tràng, Phật pháp chẳng hiện tiền, chẳng được thành Phật đạo¹⁶¹ là thế nào?

- Kiếp là ngăn trệ, cũng có nghĩa là trụ, tức trụ nơi một điều thiện, trệ nơi thập thiện. Bên Tây Vức gọi là Phật, Trung Hoa gọi là Giác.

Right now if you have no grasping or rejecting mind for either realm, holy or ordinary, or for anything existent or nonexistent, and you have no awareness of not grasping or rejecting, this is called insentient being having enlightened nature. It’s just that there are no emotional bonds, that’s why it’s called ‘insentient’_it’s not the same as the insentience of wood or stone or space, of yellow flowers or green bamboo or considering these to possess enlightened nature.”

If you say that they have it, why do we not read in the scriptures of any one of them that received a prophecy and attained Buddhahood? But the present mirror awareness, as long as it is not changed by having feelings, may be likened to green bamboo which never fails to conform with the situation; never failing to be aware of the time, it is likened to yellow flowers.

He also said, If they tread the steps to Buddhahood, the insentient have enlightened nature; as long as they have not tread the steps to Buddhahood the sentient have no enlightened nature.

The master said, ““Aeon” means lingering, and it also means dwelling—dwelling in one virtue, lingering in ten virtues. What is called Buddha in India is called enlightened here.”

“When their own mirror awareness lingers attached to goodness, those with faculties for goodness have no enlightened nature—that is why it is said that the attribute of Buddhahood didn’t appear and he would not fulfill the way of enlightenment.

Gặp ác trụ nơi ác gọi là chúng sanh giác. Gặp thiện trụ nơi thiện gọi là Thinh văn giác.

Chẳng trụ hai bên thiện ác, không y trụ hai bên thiện ác, cũng không khởi tri giải không y trụ gọi là Bồ-tát giác; đã không y trụ cũng không khởi tri giải không y trụ mới thực sự gọi là Phật giác. Như nói, Phật chẳng trụ Phật gọi là Chơn phước điền.
Nếu ở trong ngàn muôn người bỗng có được một người như thế, gọi là Vô Giá Bảo, có thể ở tất cả chỗ làm bậc Ðạo sư.

Chỗ không Phật nói là Phật, chỗ không Pháp nói là Pháp. Và chỗ không Tăng nói là Tăng. Ấy gọi là chuyển đại pháp luân vậy.

- Từ trước tổ tông đều có lần lượt truyền thọ mật ngữ là thế nào?

- Không có mật ngữ. Như Lai không có bí mật tạng. Ngay cái giác chiếu soi hiện tại, dùng lời nói để tỏ rõ rồi tìm kiếm hình tướng của nó trọn không thể được, đó là mật ngữ.

Từ Tu Ðà Hoàn trở lên thẳng đến thập địa, hễ có ngữ cú đều thuộc ben phiền não, hễ có ngữ cú đều thuộc bất liễu nghĩa giáo, hễ có ngữ cú đều chẳng chấp nhận. Liễu nghĩa giáo đều phi tất cả, thì còn phải tìm mật ngữ để làm gì.

To dwell on evil when encountering evil is called the enlightenment of sentient beings. To dwell on goodness when encountering goodness is called the enlightenment of Buddhist disciples.

Not dwelling on either side, good or bad, yet not making nondwelling an understanding, is called the enlightenment of bodhisattvas. Only neither dwelling nor making an understanding of nondwelling can finally be called the enlightenment of the Buddhas. As it is said, a Buddha does not dwell in Buddhahood; this is the real field of blessings.

If there is one in a million who attains this, he is called a priceless jewel, able to be aguide in all places.

Where there is no Buddha, he says, “This is Buddha.” Where there is no truth he says, “This is the true teaching.” And where there is no community he says, “This is the community.” This is called turning the great wheel of Dharma.

The master said, “There are no secret sayings; those who come to realize thusness do not have a secret treasure. In the present mirror awareness, speech is distinctly clear; but if you seek formal characteristics, ultimately they cannot be found. This is an “esoteric saying.”

From the stage of entering the stream up to the tenth stage of bodhisattvahood, as long as there are verbal formulations, all belong to the defilement of doctrine; as long as there are verbal formulations, all are contained within the realm of afffiction; as long as there are verbal formulations, all belong to the incomplete teaching. As long as there are verbal formulations, all are impermissible. Even the complete teaching is wrong—what further esoteric saying do you seek?

6. Hỏi:

- Hư không sanh trong đại giác, như một hòn bọt nổi trên biển cả là thế nào?

- Hư không dụ như hòn bọt, biển cả dụ như tánh thể. Tánh linh giác của chính mình còn thênh thang hơn

hư không, nên nói hư không sanh trong đại giác cũng như hòn bọt sanh trong biển cả.
7. Hỏi:

- Ðốn rừng chớ đốn cây là sao?

Sư đáp:

- Rừng dụ cho tâm, cây dụ cho thân. Nhân vì nói rừng nên sanh sợ hãi, nên mới nói đốn rùng chớ đốn cây.

- Tăng Triệu nói ‘Lời như cái ụ đất chịu mũi tên ghim vào,’ lời đã như ụ đất không sao tránh hoạn, hoạn lụy đã đồng thì Tăng tục làm sao biện rõ?

Sư đáp:

- Mũi tên bắn ra nữa chừng được nắm lại, người kia chỉ cần chút sai sót ắt sẽ bị thương. Trong hang tìm tiếng nhiều kiếp cũng không hình, tiếng ở bên miệng, được mất ở nơi người đến hỏi.

Tam Tổ nói:

Cũng nói: Nhận vật làm thấy như nắm ngói gạch, dùng đề làm gì? Nếu nói không thấy thì khác gì cây đá. Thế nên, nói thấy cùng không thấy cả hai đều có lỗi. Nay thử nêu một để sánh nhiều.

The master said, “Space is symbolized by the bubble; the ocean is likened to nature. The nature of inherent, radiant awareness is greater than empty space, and therefore it is said that space is born within great awareness like a bubble from the ocean.”

The master said, “The forest symbolizes mind; the tree symbolizes body. Because of talk about the forest, fear is aroused; therefore it is said, “Chop down the forest, don’t chop down the tree.”

The master said, “Just shoot back an arrow to stop the other on the way; if they (the arrows) miss each other, there is bound to be some injury sustained. If you seek echoes in a valley, they are forever formless; the echo is in the mouth, gain and loss is in the coming question.

“If you then ask what it goes back to, instead you get hit by an arrow. It’s also like if you know the illusion, it’s not illusion.

The third patriarch of Ch’an said,

“If you recognize things and consider that seeing, this is like holding tiles and pebbles; what do you want to hold on to them for? If you say you don’t see, then how are you different from wood or stone? That is why seeing and not seeing both have their fault. I have quoted an example of that.”

- Vốn không có phiền não, ba mươi hai tướng là thế nào?

Sư đáp:

- Ấy là việc bên Phật vốn có phiền não. Nay có ba mươi hai tướng là đối với phàm tình hiện nay.

- Bồ-tát vô biên thân không thấy đảnh tướng Như Lai¹⁶³ là thế nào?

Sư đáp:

- Vì khởi cái thấy hữu biên, cái thấy vô biên nên không thấy đảnh tướng Như Lai. Chỉ ngay hiện nay đều không tất cả cái thấy không, gọi là đảnh tướng hiện.

- Như hiện nay có những Samôn đều nói: “Ta y lời Phật dạy, họ một Kinh, một Luận, một Thiền, một Luật, một Tri, một Giải”, rồi thọ nhận tứ sự cúng dường của đàn việt có tiêu được chăng?

- Tóm lại, như hiện nay chiếu dụng đối một Thinh, một Sắc, một Hương, một Vị, tất cả các pháp Có/không, trên mỗi cảnh đều không mảy trân dính nhiễm, cũng không y trụ không dính nhiễm, cũng không có tri giải không y trụ, người ấy mỗi ngày dùng muôn lượng vàng ròng cũng có thể tiêu được.

The master said, “This is a matter pertaining to Buddhahood. Originally there were afflictions, now there are the thirty-two marks of greatness; the ordinary state of mind at present is what these are.”

The master said, “Because he entertains views of bounds and boundlessness, therefore he does not see the mark on Buddha’s forehead. Right now if you have no views such as of existence, and also have no views of nothingness, this is called the appearance of the mark on the forehead.”

The master said, “Just going by the present shining function, in each sound, form, fragrance and taste, in the midst of all various existent and nonexistent things, in every realm, if one has not the slightest spot of grasping indulgence, and yet does not abide in nongrasping, and does not even have any understanding of nonabiding, this person can eat ten thousand ounces of gold’s worth and still be able to digest it.

Như hiện tại chiếu soi tất cả các pháp Có/không, nơi sáu cửa cạo gọt mà tham ái còn mảy may trừ khử không hết, thì cho đến xin của thí chủ một hạt cơm, một sợi chỉ, đều phải mang lông đội sừng, kéo cày chở nặng, mỗi mỗi phải đền bù lại cho người, bởi vì họ không y lời Phật dạy.

Phật là người vô trước, vô cầu, vô ý. Như nay lăn xăng tham tìm Phật thảy đều trái vậy. Cho nên nói : “Lâu lắm nay được gần Phật mà không biết Phật tánh.”

Đối với người chỉ thấy Ðấng cứu thế” cho rằng Phật rất khó gặp vì từ lâu luân hồi trong lục thú¹⁶⁵ mới thấy được Phật.

But right now as you shine on all things existent, nonexistent, etc., even if you cut off accretions in the gates of the senses, if there is the slightest hair of greedy love remaining unconquered, then if you beg even a single grain of rice or a single thread of cloth from a patron, for each you will wear fur and horns, pull plows and bear burdens; one by one you must repay him before you can say you don’t depend on Buddha.

A Buddha is someone with no attachments, someone with no seeking, someone without resort - now if you longingly search for Buddha here and there, then you have totally turned away from him. Therefore it is said, “Though long having been closely associated with Buddha, they do not know the enlightened nature.”

For those who only look at the saviour of the world, to say that one sees Buddha only after evolving in the six dispositions for a long time¹⁶⁸ is in order to explain that a Buddha is hard to meet.

Manjusri is the ancestral teacher of the seven Buddhas of antiquity¹⁶⁹. Manjusri is the principal, leading bodhisattva of this world, yet because he pointlessly created the idea of seeing Buddha and the idea of hearing the Dharma, he was overcome by the Buddha’s inconceivable power and cast down between the two iron enclosing mountains¹⁷⁰.

It is not that he does not know how to specially act as a standard for students; he is commanding all students of later times not to create such seeing and hearing. Just have no doctrines of existence, nonexistence, etc., no views of existence, nonexistence, etc.—one by one pass through and beyond the three states.

Đây gọi là bảo châu như ý¹⁷¹, là hoa báu nâng chân¹⁷².
Nếu khởi thấy Phật, thấy Pháp đều thuộc tất cả kiến chấp Co-Không, gọi là cái thấy của con mắt lòa. Vì chỗ thấy như thế nên cũng gọi là cai thấy ràng buộc kiến triền), cũng gọi là cái thấy che mờ (kiến cái), cũng gọi là cái thấy ác nghiệt (kiến nghiệt).

Chỉ hiện tại nơi mỗi niệm và tất cả thấy nghe hay biết, cùng tất cả trần cấu khử trừ cho sạch, thì ngay một trần, một sắc chính là một Phật. Nếu vừa khởi một niệm chính là một Phật ba đời ngũ ấm.

Niệm niệm ai biết được số lượng của nó.
Ðây gọi là cửa Phật bít lấp hư không, gọi là phân thân Phật¹⁷³.

[Còn] gọi là bảo tháp hiện¹⁷⁴.

Thế nên thường than rằng: Ôi kiến chấp!Nay đây mạng sống chỉ nương vào một hạt gạo, một cọng rau. Khi không được ăn sẽ chết đói, lúc không được uống sẽ chết khát, không có lửa sưởi ấm sẽ chết lạnh, thiếu trong một ngày không thể sống.
Trong một ngày sống được đều bị tứ đại nắm giữ.

This is called the wish-fulfilling jewel¹⁷⁵; this is called jewel flowers supporting your feet¹⁷⁶.

If you create a view of Buddha or a view of Dharma, or views of anything at all, existent, nonexistent, or whatever, these are called the (illusory) visions of the eye- diseased; because of what is seen, they are also called the enclosure of views, the lid of views, and also the affliction of views.

Right now, in moment after moment of awareness, if all seeing, hearing, discerning and knowing, and all defiling dusts of afflictions and passions are thoroughly cleared away, then even be it one atom, one form, always it is one Buddha; even one moment of thought is always the past, present, and future five clusters of life elements of one Buddha.

Thought after thought—who knows how many— this is what is called Buddhas filling empty space.

This is called the Buddha dividing his body¹⁷⁷.

This is called the precious shrine appearing¹⁷⁸.

Therefore I always sadly say that, as we see the life we depend on today, it depends on a grain of rice, a blade of vegetable to eat—if we do not get food from time to time we starve, if we do not get water we die of thirst, and if we do not have fire we freeze to death.

If we lack for one day we don’t live, yet if we lack for one day we don’t die either—we are in the grip of the gross elements.

Chẳng bằng người trước hết đạt đạo, vào lửa lửa không đốt, vào nước nước không nhận chìm¹⁷⁹.

Giả như cần cháy liền cháy, cần chìm liền chìm, cần sống thì sống, cần chết thì chết, đi đứng tự do. Tâm nếu không loạn thì không cần cầu Phật, cầu Bồ-đề, Niết-bàn.

Nếu chấp Phật mà cầu thuộc tham, lam luyến trở thành bệnh.

Cho nên nói: “Bệnh chấp Phật rất khó trị.”
“Báng Phật hủy Pháp mới có thể nhận lãnh đồ ăn¹⁸⁰”. Người ăn là tánh linh giác của chính mình. Cơm vô lậu là món ăn giải thoát. Lời nói này để trị bệnh hàng thập địa Bồ-tát, tức từ Sơ địa đến Thập địa.
Hàng Thinh văn nếu còn tất cả tâm mong cầu đều gọi là Tỷ kheo phá giới, là danh tự La Hán, đều gọi là loài dã can¹⁸¹, hiển nhiên không tiêu được vật phẩm cúng dường của đàn-na.

Chỉ cần hiện nay nghe tiếng như vang, ngửi hương như gió, lìa tất cả các pháp có/không, cũng không trụ nơi cái lìa, cũng không có tri giác không y trụ. Người này tất cả tội cấu không thể làm hệ lụy.

This is not as good as our predecessors, who entered fire without being burnt, entered water without drowning¹⁸².

Yet if they wanted to burn, they burnt, and if they wanted to drown, they drowned. When they wanted to live, they lived, and when they wanted to die they died—they were free to go or stay. Such people have their share of freedom; if the mind is not disturbed, there is no need to seek Buddha, to seek enlightenment or extinction from suffering.

If you seek with attachment to Buddha, you are in the province of greed, and greed turns into disease.

Therefore it is said, “The Buddha disease is most difficult to cure.”

“Only by slandering the Buddha and reviling the Dharma can you take food¹⁸³.” ‘Food’ means your own purely aware essence— the meal of non-indulgence, the food of liberation; these words cure the illness of the bodhisattvas of the tenth stage.

From the first to the tenth stage of bodhisattvahood they are still disciples—right now as long as they have any seeking mind at all, they’re all called immoral monks, nominal saints; they’re all called jackals¹⁸⁴. Clearly they can’t digest the offerings of others.

But right now if one hears sound as an echo, smells odor as wind, detached from all existent, nonexistent, or any things at all, and yet does not dwell in detachment, and has no understanding of not dwelling either, this person cannot be affected by any moral defilement.

Vì cầu Vô thượng Bồ-đề, Niết-bàn nên gọi là xuất gia, thế mà vẫn là tà nguyện, hướng nữa tranh luận để tìm sự hơn thua của thế gian; Nói rằng; “Tôi giỏi, tôi có thể hiểu”. Tham một môn đồ, ái một đệ tử, luyến một trụ xứ, kết thân một đàn việt, mong cầu một cái ăn, một cái mặc, một danh, một lợi, lại nói: “Ta được tất cả không ngăn ngại”. Như thế chỉ là tự dối lấy mình.

Hàng Thập địa thoát không nổi nên phải trôi vào dòng sông sinh tử. Bởi vậy, tôi thường khuyên mọi người phải sợ pháp trần phiền não như sợ tam đồ, mới có phần độc lập.

Giả sử có một pháp vượt hơn Niết-bàn cũng không sanh chút tưởng quý trọng. Người này mỗi bước đi là Phật¹⁸⁶, chẳng cần chân bước trên hoa sen mà phân thân trăm ức sen cũng đồng với bước đi của ma.
For one to be called renunciant because of the search for unsurpassed enlightenment and ultimate peace is still a false aspiration how much the more so is worldly disputation, seeking victory and defeat, saying “I am able, I Understand,” seeking a following, liking a disciple, being fond of a dwelling place, making a pact with a patron (for) a robe, a meal, a name, a gain; and they say, “I have attained total unimpeded freedom.” They are only fooling themselves.

Right now if you are capable, within your own five clusters of mortal being, of not acting as the owner-though cut to pieces joint by joint by others, yet not having any thought of resentment or regret, and also not suffering, and so on.

Even when your own disciples are beaten head to foot by others—in each case of events such as these, if you do not have even a single thought giving rise to ideas of others and self, yet abide in the absence of even a single thought and consider that right. This is called defilement by the dust of the Dharma¹⁸⁷.

Even people in the tenth stage of bodhisattvahood cannot get rid of this completely, and flow into the river of birth and death. This is why I always urge everyone to fear the affliction by the dust of Dharma as you would fear the states of hell beings, hungry ghosts, and animals—then you will have a share of independence.

If one surpassed nirvana, if he did not arouse the slightest notion of marvel or esteem therefore, this person, step after step, would be a Buddha¹⁸⁸; he does not need for his feet to tread upon lotus flowers or to divide his body into a hundred million.

Nếu ngay hiện tại đối tất cả các pháp Có/không mà có mảy may tâm ái nhiễm, thì dẫu cho chân bước trên hoa sen cũng đồng với bước đi của ma.

Nếu chấp vốn là thanh tịnh, vốn là giải thoát, tự là Phật, tự là thiền đạo, người hiểu như thê tức thuộc tự nhiên ngoại đạo.
Nếu người chấp nhân duyên, tu hành chứng đắc, tức thuộc nhân duyên ngoại đạo.

Chấp có tức thuộc thường kiến ngoại đạo; chấp không tức thuộc đoạn kiến ngoại đạo. Chấp cũng có cũng không tức thuộc biên kiến ngoại đạo. Chấp chẳng phải có chẳng phải không tức thuộc không kiến ngoại đạo.

Những kẻ ngu si ngoại đạo, ngay hiện nay chẳng nên khởi kiến chấp Phật, kiến chấp Niết-bàn.v.v... đều không tất cả những kiến chấp Có/không, cũng không luôn kiến chấp không, đây gọi là chánh kiến. Không tất cả cái nghe, cũng không cái không nghe, đây gọi là biết nghe chân chánh.
Đó là phá dẹp ngoại đạo. Không có phàm phu ma đến, là đại thần chú. Không có nhị thừa ma đến, là đại minh chú. Không có Bồ-tát ma đến, là Vô thượng chú. Cho đến cũng không có Phật ma đến, là Vô đẳng đẳng chú¹⁸⁹.
Một là biến chúng sanh siểm khúc Tu-la. hai là biến nhị thừa siểm khúc Tu-la. Ba là biến Bồ-tát siểm khúc Tu-la.

But right now, if you have the slightest bit of love for anything existent or nonexistent defiling your mind, then even if your feet did tread upon lotus flowers, it would still be the same as demon’s work.

If one clings to “original purity, fundamental liberation” and considers himself a Buddha, considers his own self to be Ch’an and the Way, then he belongs to the naturalist outsiders.

If one clings to causality, the perfection of practice and attainment of realization, then he belongs to the outsiders who believe in causality.

If you cling to existence, then you belong to outsiders with the notion of eternity; if you cling to nonexistence, you belong to outsiders with the notion of annihilation. If you cling to both existence and nonexistence, then you belong to outsiders with extreme views.If you cling to neither existence nor nonexistence, then you belong to outsiders with a notion of emptiness.

You ignorant, stupid outsiders, right now just do not create any views of Buddha or views of nirvana; when you have no views at all of existence, nonexistence, or whatever, and yet do not lack vision, this is called true vision. To have no hearing at all, yet not to lack hearing, is called true hearing.

This is called smashing down outside ways. No bedevilments of the two vehicles befall—this is the “greatest enlightening charm.” None of the bedevilment of bodhisattvas befalls — this is the “unexcelled charm.” None of the bedevilment of Buddhas befalls — this is the “peerless charm¹⁹⁰.”

One transformation, into sentient beings from fawning, deceitful titans; second transformation, into members of the two vehicles from fawning, deceitful titans; third transformation, into bodhisattvas from fawning, deceitful titans.

Ðó là ba biến tịnh độ¹⁹¹.

Tất cả các pháp Có/không, phàm Thành.v.v... dụ như quặng vàng. Ðạo lý của chính mình dụ như vàng. Vàng và quặng mỗi thứ cách lìa nhau thì vàng ròng hiện ra. Bỗng có người tìm tiền, tìm vật báu thì biến vàng thành tiền cho người ấy.

Cũng như quan cận thần có trí khéo hiểu ý vua. Khi vua muốn đi, gọi “Tiên-đà-bà” thì liền đem ngựa đến; khi muốn ăn, gọi “Tiên-đà-bà” liền đem muối đến¹⁹².
Những thí dụ này người học huyền chỉ khéo mà thông đạt thì ứng cơ không lầm.

Cũng gọi là Lục tuyệt sư tử¹⁹³. Cũng như bột, thể của nó thực không có các loại cát muối, nhưng nếu có người đến xin bánh liền biến bột thành bánh để cho người ấy.

Ngài Thoại Công nói: “Tùy người tạo tác trăm tai biến¹⁹⁴.”

Hàng Thập địa Bồ-tát chẳng đói chẳng no, vào nước không chìm, vào lửa không cháy, ví như muốn cháy cũng không thể cháy được, bởi vì những vị ấy còn bị lượng số quản chặt. Phật thì không như thế.

These are the three transformed pure lands¹⁹⁵.

But all things, existent, nonexistent, ordinary, sacred, may be likened to gold ore; the self is like the veins of gold. When the gold and ore are separated, the real gold is exposed. If there is someone who is seeking money or treasure, you then turn the gold into money and give it to them.

It’s also like wheat flour, its substance pure, without any mineral salts; if someone wants cake, you turn the flour into cake and give it to them.

It’s also like a wise minister who skillfully interprets the meaning of the king — when the king is going to travel and asks for samdhava, then the minister brings a horse; at mealtime, when the king wants saindhava the minister serves salt¹⁹⁶.

These all symbolize people who study the hidden essence, who are skillfully able to communicate and respond to situations faultlessly. It’s also called the six absolute lions¹⁹⁷.

Master Chi said, “There are a hundredfold differences in what is made, according to the person¹⁹⁸.”

Bodhisattvas of the tenth stage are not hungry, not satisfied; they enter water without drowning, enter fire without burning —yet if they want to burn, they cannot burn; they are governed by limitations. A Buddha is not like this.

Vào lửa không cháy, ví như muốn cháy liền cháy, muốn chìm liền chìm. Ngài sai sử tứ đại một cách tự do¹⁹⁹, “Tất cả sắc là sắc Phật, tất cả tiếng là tiếng Phật.”

Những tâm nhơ cặn siểm khúc của chính mình sạch hết thì vượt qua ngoài ba câu mới được nói lời này²⁰⁰: Bồ-tát thanh tịnh, đệ tử trong sáng, có nói năng gì không chấp Có/không, tất cả chiếu dụng, không câu nệ thanh trược.

Có bệnh không chịu uống thuốc là người ngu. Không bệnh mà uống thuốc là hàng Thinh văn. Chấp kiên cố vào một pháp gọi là định tánh Thinh văn. Chỉ một bề đa văn gọi là Tăng thượng mạn Thinh văn. Người nhận biết lời dạy người khác gọi là hữu học Thinh văn.

He enters fire without burning, but if he wants to burn, then he burns; if he wants to drown, he drowns. He is able to use the four elements, wind and water, freely²⁰², “All forms are the form of Buddha, all voices are the voice of Buddha.”

When your own defiled, hypocritical, devious mind is exhausted completely, and you pass beyond the three states, you will be able to say such words²⁰³. The pure disciples of bodhisattvas are lucid and clear; whatever they say, they do not cling to nonexistence or existence — all their awareness and activity is not contained by either purity or impurity.

He who has disease but does not take medicine is a fool. He who has no disease but takes medicine is someone who is a disciple; one who clings fixedly to the teaching is called a disciple of fixed nature. One wholly devoted to much learning is called a disciple who is conceited. Obviously these are what are called disciples with something yet to learn.

Those sunk in emptiness, lingering in stillness and self-knowledge, are called disciples with nothing more to learn²⁰⁴.

Tham, sân, si là những chất độc, mười hai phần giáo là thuốc trị, chất độc chưa tiêu hết thì thuốc không được bỏ. Không bệnh mà uống thuốc, thuốc sẽ gây thành bệnh.

Bệnh hết mà thuốc không tiêu thì ‘bất sanh bất diệt’ thành nghĩa vô thường²⁰⁵.
Kinh Niết-bàn nói: “Có ba điều mong muốn ác.

Một là muốn được tứ chúng vây quanh.

Hai là muốn được tất cả mọi người làm môn đồ của mình.

Ba là muốn được tất cả mọi người biết mình là Thánh nhân và A-la-hán”.

“Một là mong cầu thấy Phật vị lai.

Hai là mong cầu làm Chuyển Luân Vương.

Ba là mong cầu sanh trong dòng Sát lợi quí tộc.

Bốn là mong cầu sanh trong dòng Bà-la-môn quí tộc, cho đến chán sanh tử, cầu Niết-bàn, những ác dục như thế trước hết cần phải đoạn trừ”.

Ngay hiện tại vừa có những động niệm nhiễm trước đều gọi là ác dục, đều thuộc sáu cõi trời dục, và bị Ma-ba-tuần²⁰⁶ quản chặt.