VĂn phòng cộng hoà XÃ HỘi chủ nghĩa việt nam

BỘ TƯ PHÁP VĂN PHÒNG	CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
	Hà Nội, ngày 30 tháng 12 năm 2008

Trong buổi sáng ngày 30/12/2008, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:

Các thành viên Ban chỉ đạo CCTP cũng đã đóng góp ý kiến về các nội dung của Đề án thành lập Tòa án sơ thẩm khu vực, Tòa án phúc thẩm, Tòa án thượng thẩm; Đề án tổ chức bộ máy và chức năng, nhiệm vụ của Viện Kiểm sát; Đề án mô hình cơ quan điều tra cấp huyện và đổi mới hệ thống cơ quan điều tra phù hợp với mô hình tổ chức tòa án theo thẩm quyền xét xử.

Ở VN, số lượng người cao tuổi ngày càng tăng và tăng nhanh trong những năm gần đây. Năm 2007 tại VN, người cao tuổi chiếm 9,45% dân số. Dự báo tỷ lệ này có thể tăng đột biến từ năm 2010 và có thể đạt 16,8% vào năm 2029. Theo PGS-TS Nguyễn Đình Cử - Viện trưởng Viện Dân số và các vấn đề xã hội, Nhà nước cần có những chính sách khuyến khích đầu tư vào trại dưỡng lão, mở rộng cơ hội lựa chọn cho người cao tuổi để đáp ứng với nhu cầu của xã hội hiện đại.

Lý do mà các địa phương đưa ra, theo ông Huân, là do các DN đề nghị lên kế hoạch thưởng gộp Tết dương lịch và Tết âm lịch làm một vì vậy sẽ báo cáo kế hoạch thưởng chậm hơn so với mọi năm. "DN chậm trễ báo cáo kế hoạch cũng là điều dễ hiểu vì tình hình sản xuất kinh doanh năm nay gặp rất nhiều khó khăn do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế thế giới tác dộng đến VN.

Một lý do khác là DN nhân việc Tết âm và Tết dương sát nhau nên sẽ bố trí thưởng gộp lại để không mất nhiều công đoạn. Ngoài ra, do việc báo cáo thưởng hay không là quyền của DN, đây cũng không phải là hệ thống chỉ tiêu bắt buộc của DN nên cũng là lý do để họ chần chừ". Ông Huân cho biết.

Cũng theo Vụ trưởng Huân, Bộ LĐTB&XH cũng đang rất mong có số liệu từ các địa phương trên cơ sở đó tập hợp và báo cáo Thủ tướng, nhưng tình hình như hiện nay thì sẽ rất khó báo cáo đúng tiến độ dự kiến. "Việc báo cáo thưởng tết, không phải là để đưa ra so sánh ai được thưởng cao hơn ai, mà thông qua đó có thể nắm được tình hình hoạt động của DN, từ đó loại ra được những DN nào đang gặp khó khăn không có tiền thưởng cho người lao động. Sau đó công đoàn, chính quyền mới "khoanh vùng" và mời những DN này đến để tìm hiểu thực trạng đồng thời động viên, khuyến khích họ tiết kiệm chi phí để có thưởng tết cho người lao động", ông Huân nói thêm.

Cũng theo ông Đặng Quang Điều, Phó Trưởng ban Chính sách Kinh tế - Xã hội, Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam, hiện nay mới chỉ có hơn 150 DN của TP.HCM và hơn 100 DN của Bình Dương thông báo thưởng Tết cho lao động. Ở TP.HCM, cá nhân có mức thưởng cao nhất tính đến hiện nay thuộc về một đơn vị tư vấn luật nước ngoài với 98,5 triệu đồng. DN ở Bình Dương có mức thưởng thấp nhất là 450 nghìn đồng/ người và cao nhất là 40 triệu đồng/người.

Cũng theo ông Điều, qua làm việc với các Sở LĐTB&XH, công đoàn các tỉnh thì có thể nhận định khối DN vừa và nhỏ sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc lên kế hoạch thưởng tết hơn là DN lớn. Khối DN nhà nước dù có gặp nhiều khó khăn nhưng cũng cố gắng duy trì tiền thưởng tết bằng 80 - 90% so với năm ngoái. "Hôm nay cũng tôi cũng đã bắt đầu tập hợp, và cố gắng đến hết tuần này sẽ báo cáo con số tình hình thưởng tết". ông Điều cho biết.

Riêng Công an TP Hà Nội đã xử lý 559 trường hợp vi phạm Luật Giao thông đường bộ, phạt hành chính hơn 70,5 triệu đồng. Theo thống kê của Khoa Cấp cứu Bệnh viện Việt Đức từ 21 giờ ngày 28 đến 8 giờ sáng 29-12, Bệnh viện đã tiếp nhận 59 ca cấp cứu do tai nạn giao thông. Bác sĩ Lê Hữu Thành, Phòng Kế hoạch tổng hợp, Bệnh viện Việt Đức cho biết: "So với ngày bình thường, số bệnh nhân bị tai nạn giao thông trong đêm chung kết vào cấp cứu tại Bệnh viện tăng khoảng 3%”. Tại bệnh viện Xanh Pôn, sau đêm chung kết cũng có hơn 30 ca bị tai nạn giao thông nhập viện.

Lĩnh vực phòng chống tham nhũng, theo đánh giá của Thanh tra Chính phủ, “nhìn chung công tác phòng chống tham nhũng chưa tạo được sự chuyển biến đồng bộ. Vai trò trách nhiệm của người đứng đầu trong việc phát hiện, xử lý tham nhũng một số nơi chưa được phát huy. Tuy nhiên, chỉ riêng kết quả thanh tra từ địa phương đã phát hiện 54 vụ việc tham nhũng với số tiền hơn 5.500 tỉ đồng; kiến nghị xử lý hành chính 59 người, chuyển cơ quan điều tra xử lý hình sự 28 vụ với 43 đối tượng liên quan.

Về nhiệm vụ của năm 2009, Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Văn Truyền cho biết trọng tâm của công tác thanh tra trong năm 2009 là tập trung thanh tra vào các lĩnh vực quản lý sử dụng đất đai, tài nguyên khoán sản, quản lý đầu tư xây dựng, cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước… xử lý kịp thời các vi phạm của các cơ quan quản lý Nhà nước, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước, chống lãng phí, tham nhũng.

5. Báo Người lao động phản ánh: Trong khi cơ quan lao động, cơ quan BHXH các địa phương, doanh nghiệp và người lao động đều đang ngóng cổ chờ hướng dẫn thì Bộ LĐ-TB-XH mới triển khai lấy ý kiến đóng góp cho dự thảo thông tư. Trước ngày chính sách bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) có hiệu lực (1-1-2009), chúng tôi thử khảo sát tình hình tại một số doanh nghiệp (DN) trên địa bàn TPHCM. “BHTN là gì vậy?”. Chị Nguyễn Thị Mai, công nhân (CN) Công ty Giày da Huê Phong (quận Gò Vấp-TPHCM), hỏi ngược lại chúng tôi. Còn anh Đào Ngọc Hùng, CN Công ty Pou Yuen (quận Bình Tân), thật thà: “Chưa nghe thông báo gì về BHTN”. Nhiều CN khi được hỏi cũng có những câu trả lời tương tự.

Ông Củ Phát Nghiệp, Chủ tịch CĐ Công ty Pou Yuen, nơi có khoảng 70.000 lao động, khá dè dặt: “Chúng tôi có biết Nghị định 127/CP hướng dẫn thực hiện chính sách BHTN, nhưng chưa phổ biến cho CN vì còn chờ thông tư hướng dẫn cụ thể. Vì vậy, hầu hết CN chưa biết”. Tương tự, ông Nguyễn Thanh An, Chủ tịch CĐ Công ty VN Samho, cho biết: “CN có biết về BHTN, nhưng chỉ biết rằng họ sẽ không được hưởng trợ cấp thôi việc khi thực hiện BHTN. Trước mắt, chúng tôi mới chỉ tuyên truyền cho CN đây là chính sách nhằm tránh cho người lao động (NLĐ) bị rơi vào tình cảnh khó khăn khi thất nghiệp. Điều này giống cái lưới bảo vệ tránh cho họ không bị rơi xuống đất khi ngã từ trên cao...”. Ông An kiến nghị: Bộ LĐ-TB-XH cần sớm có hướng dẫn cụ thể, chi tiết để cơ sở thực hiện.

Tại các KCX – KCN TPHCM, tình hình cũng không khá hơn. Trưởng phòng nhân sự một số DN cũng xác nhận, chưa dám thông báo cho CN vì còn chờ thông tư hướng dẫn. Bà Đoàn Thị Thu Hà, Trưởng Phòng Quản lý lao động Ban Quản lý các KCX-KCN TPHCM, bức xúc: “Hiện nay rất nhiều DN hỏi thực hiện chính sách này như thế nào nhưng tôi không biết trả lời ra sao. Bởi lẽ tôi không thể nói thay Bộ LĐ-TB-XH được. Việc ban hành thông tư hướng dẫn quá chậm trễ”.

Ông Cao Văn Sang, Giám đốc BHXH TPHCM, cơ quan sẽ thu và chi trả chế độ BHTN trên địa bàn TP, cũng băn khoăn: “Đến giờ này chưa có thông tư, vì vậy BHXH VN cũng chưa hướng dẫn cho BHXH các địa phương. Ngay biểu mẫu thu cũng chưa có nên chúng tôi không biết phải thực hiện như thế nào!”. Trong khi các địa phương, các cơ quan trực tiếp thực hiện đang “ngóng cổ” chờ hướng dẫn thì Bộ LĐ-TB-XH mới triển khai lấy ý kiến đóng góp cho dự thảo thông tư hướng dẫn Nghị định 127/CP. Sở LĐ-TB-XH TPHCM cho biết cũng chưa nhận được dự thảo để góp ý kiến.

Bà Ngô Lợi Lợi, Trưởng Phòng Nhân sự Công ty Freetrend (KCX Linh Trung, TPHCM), nhìn nhận: “Kinh phí đóng BHTN hằng tháng của công ty (1% tiền lương) khoảng trên 250 triệu đồng, NLĐ cũng phải nộp khoản tiền lương tương đương. Đây là khoản tiền lớn đối với cả DN và NLĐ. Thật khó khi thu tiền của CN mà chưa tuyên truyền gì cho họ. Tuy nhiên, chúng tôi cũng đã chuẩn bị tài liệu tuyên truyền và khi có thông tư hướng dẫn thì tổ chức thu ngay”. Ông Cao Văn Sang khuyến cáo các DN nên trích tiền lương của NLĐ và tiền của công ty ngay từ tháng 1-2009 và tạm thời để đó, tránh tình trạng sau này phải truy thu dồn một lúc hai, ba tháng, vừa khó cho NLĐ vừa khó cho DN. Hiện BHXH TPHCM đang chuẩn bị in mẫu sổ BHXH mới, trong đó có phần ghi về thời gian tham gia BHTN.

Bà Nguyễn Hồng Hà, Chủ nhiệm Văn phòng Giới sử dụng lao động, Phòng Thương mại – Công nghiệp VN (VCCI) TPHCM, cho biết VCCI đã có kế hoạch đầu tháng 1-2009 sẽ tuyên truyền cho các chủ sử dụng lao động trên tinh thần “có gì làm nấy”, không chờ thông tư.

Sau khi phân tích, nêu rõ những khó khăn, thách thức về kinh tế-xã hội năm 2009, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu công tác tư pháp năm 2009 cần tập trung nâng cao chất lượng xây dựng pháp luật, tạo những chuyển biến tích cực trong lĩnh vực này. Thủ tướng lưu ý ngành cần bám sát kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2009 của đất nước, Nghị quyết của Chính phủ về chỉ đạo, điều hành thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và dự toán ngân sách Nhà nước năm 2009, kịp thời tham mưu cho Chính phủ, các bộ, ngành, HĐND, UBND các cấp xây dựng, hoàn thiện cơ sở pháp lý; hoàn thành kế hoạch xây dựng các dự án luật, pháp lệnh của ngành.

Thủ tướng đề nghị ngành tư pháp hoàn thành đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng các dự án, dự thảo văn bản pháp luật mà ngành được giao chủ trì soạn thảo theo Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội, Chương trình công tác của Chính phủ, các bộ, ngành, HĐND và UBND; thực hiện tốt công tác tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong thực hiện Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội; cải thiện một bước chất lượng thẩm định văn bản quy phạm pháp luật. Ngành tư pháp cần tiếp tục thực hiện Chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam và Chiến lược cải cách tư pháp theo Nghị quyết số 48/NQ-TW, Nghị quyết số 49/NQ-TW của Bộ Chính trị; theo dõi và chủ động nắm bắt, đề xuất những kiến nghị với Chính phủ trong quá trình xây dựng pháp luật và hoàn thiện thể chế. Thủ tướng đặc biệt lưu ý toàn ngành tư pháp cần tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác thi hành án dân sự; triển khai thực hiện tốt Luật Thi hành án dân sự, Nghị quyết của Quốc hội về thi hành Luật Thi hành án dân sự, tạo bước chuyển biến nhất định trong công tác thi hành án dân sự. Trong năm 2009, Thủ tướng đề nghị ngành tư pháp cần tiếp tục coi trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ ngang tầm với những yêu cầu đặt ra cho ngành.

Tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, năm 2009 ngành tư pháp tập trung đẩy nhanh tiến độ, nâng cao chất lượng công tác xây dựng, thẩm định, kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật; tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác thi hành án dân sự. Toàn ngành thi hành án dân sự phấn đấu đạt và vượt chỉ tiêu thi hành xong 75% về việc và 55% về tiền trên số vụ việc có điều kiện thi hành, giảm từ 10 đến 15% án tồn đọng; giải quyết khiếu nại đúng thời hạn, đúng pháp luật ngay từ cơ sở, giảm thiểu tối đa những khiếu nại phức tạp mới phát sinh; giảm từ 20% đến 25% các vụ khiếu nại phức tạp, kéo dài. Ngành tăng cường chất lượng của hoạt động chứng thực, hộ tịch, quốc tịch, lý lịch tư pháp; hoàn thiện thể chế về bổ trợ tư pháp, tiếp tục đẩy mạnh xã hội hóa, tăng cường quản lý nhà nước đối với tổ chức, hoạt động bổ trợ tư pháp...

Điển hình, công tác xây dựng văn bản, đề án; thẩm định, kiểm tra, rà soát và hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật đã đạt 80,95% so với kế hoạch, tăng 12,95% so với năm 2007; riêng việc xây dựng và trình các dự án luật đạt 100% kế hoạch...

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã chỉ rõ 5 nhiệm vụ trong thời gian tới cho ngành tư pháp. Cụ thể: Cần phải tăng cường hơn nữa công tác thẩm định các dự án luật; tiến hành rà soát, loại bỏ những thủ tục hành chính rườm rà ngay từ đầu (khi còn là dự án); bám sát chương trình xây dựng luật, pháp lệnh đã được Quốc hội thông qua để ban hành các văn bản đúng yêu cầu, kịp thời; quan tâm hơn nữa cho công tác thi hành án dân sự, nhất là sau khi luật có hiệu lực thi hành (ngày 1-7-2009); phải chú trọng đến công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ cho cán bộ về pháp luật.

3. Báo Tuổi trẻ có bài Những đứa trẻ không có giấy khai sinh. Bài báo phản ánh: Thêm một tiếng khóc chào đời của một trẻ sơ sinh. Lẽ ra đó là niềm vui của những người cha, người mẹ nhưng chúng lại là nỗi ám ảnh... Tiếng thở dài của người cha trẻ, tiếng chép miệng của bà ngoại đã gần 60. Lại thêm một thằng không có giấy tờ lận lưng, rồi cũng đi gom rác cả thôi, rồi cũng khổ như cha mày, anh mày”- người cha buông tiếng. Xóm rác tại khu Sở Thùng (P.13, Q.Bình Thạnh, TP.HCM) lại thêm một đứa trẻ không có giấy khai sinh ra đời. Hình như nó không được chào đón…

Nghề gom rác mướn đã trở thành nghề “truyền thống” của gia đình bà Hai rác (Nguyễn Thị Hai), trú tại xóm trọ 348/P3 (P.13, Q.Bình Thạnh) từng nhiều năm nay. Cả gia đình có đến 18 người đều làm nghề gom rác mướn. Hai vợ chồng bà Hai gom rác mướn đã nhiều năm nay. Bà Hai không nhớ được mình làm nghề này bao nhiêu năm. Bà sinh ra 7 người con: 4 trai, 3 gái cũng đều đi gom rác thuê cả. Rồi những gia đình nhỏ được lập nên, con dâu, con rể cũng đều là dân gom rác thuê cho người khác.

Cái nghèo đi kèm với cái dốt. Con chữ là điều xa xỉ đối với dân gom rác thuê. “Nên cứ nói đến giấy tờ, sổ sách là tui lạnh lắm, phiền lắm, phải có ai đó hướng dẫn, không thì chịu” - bà Hai lên tiếng. Bởi thế nên khi sinh hai đứa con trai sau này, đứa được 21 tuổi, đứa được 18 tuổi mà cho đến giờ không có đứa nào có giấy khai sinh.

Chị Nguyễn Thị Say con bà Hai đã có đến 5 người con nhưng một chữ bẻ đôi cũng không biết. Lúc chị lấy chồng, không có giấy kết hôn. Khi chị sinh con, cả 5 đứa con chị không đứa nào có giấy khai sinh cả. Đứa con lớn của chị Say, anh Trương Long Hưng, năm nay đã 20 tuổi, muốn cưới vợ lắm rồi nhưng không có bất cứ giấy tờ tùy thân nào.

Không có giấy khai sinh kéo theo không được đi học, không biết chữ, không có chứng minh nhân dân và nhiều cái không khác nữa. Họ trở thành những công dân vô danh trong lòng thành phố Hồ Chí Minh. Ngoài “nối nghiệp” gia đình đi gom rác thuê thì những công dân vô danh sinh ra từ xóm rác không còn biết làm nghề gì khác để mần ăn. Đó là sự lựa chọn duy nhất.

Là trẻ không có giấy khai sinh, gần 4 năm nay bé Trương Linh G. (14 tuổi), con gái của chị Say và anh Linh, phải mượn khai sinh người khác để đi học. Cứ tối tối từ 6g đến 8g Linh G. lại cắp cặp đi học lớp tình thương. Linh G. học rất khá, năm nào cũng được giấy khen. Nhưng bạn bè và cả thầy cô trong lớp chỉ biết em qua cái tên khai sinh T.T.H. Giấy khen, học bạ đều đứng tên người khác, nhưng Linh G. vẫn rất vui vì được đến trường...

Xã Đồng Cương đã làm đủ các thủ tục, cấp giấy đăng ký kết hôn cho đôi nam nữ chưa đến tuổi thành hôn này. Còn xã Bình Định (cùng huyện Yên Lạc), nơi sinh trú quán của cô dâu cũng "vô tư" giới thiệu sang xã Đồng Cương cô dâu "chưa kết hôn lần nào". Ông Hoàng Văn Vít, Chủ tịch UBND huyện Yên Lạc cho biết, lỗi này do cán bộ tư pháp xã không làm tròn chức trách. Huyện đang chỉ đạo kiểm điểm, xử lý những cán bộ làm sai và hủy cuộc hôn nhân trên.

Yên Lạc là một trong hai huyện đồng bằng có mức dân sinh cao nhất nhì tỉnh Vĩnh Phúc, riêng tỷ lệ sinh con thứ 3 đứng thứ nhì (11,4% trong năm 2008), chỉ sau huyện Vĩnh Tường (17,2%). Theo Luật Hôn nhân và Gia đình, nam phải từ 20 tuổi, nữ từ 18 tuổi mới được kết hôn.

5. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Ra mắt Trung tâm Nghiên cứu chính sách pháp luật. Bài báo phản ánh: Tại buổi lễ ra mắt trung tâm, Giám đốc trung tâm - luật sư Lê Công Định cho biết: Đây là nơi sẽ tập hợp, ghi nhận việc đưa pháp luật vào cuộc sống thông qua hoạt động nghề nghiệp của luật sư, trên cơ sở đó có những báo cáo, kiến nghị với cơ quan chức năng thực trạng áp dụng pháp luật và việc sửa đổi, bổ sung pháp luật sao cho phù hợp với sự phát triển của đất nước.

Trong năm 2009, trung tâm sẽ thực hiện các bài viết, báo cáo nghiên cứu thực tiễn và pháp lý đăng trên bản tin đoàn luật sư, cũng như gửi đến Quốc hội, cơ quan chức năng khác; phối hợp với các chuyên gia kinh tế, xã hội... thực hiện các chuyên đề, hội thảo trong việc gắn kết sự phát triển nhiều mặt trong đời sống xã hội với hệ thống pháp luật, hỗ trợ ban chủ nhiệm đoàn đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho thành viên đoàn.

Được biết đây là trung tâm nghiên cứu chính sách pháp luật đầu tiên thuộc giới luật sư.

Trên đây là điểm báo sáng ngày 30/12/2008, Văn phòng xin báo cáo Lãnh đạo Bộ./.