IV. SỰ KIỆN, ĐỊA ANH, ANH HÙNG TRONG CHIẾN THẮNG ĐIỆN BIÊN PHỦ
STT
|
Tên sự kiện, địa danh
|
Tóm tắt nội dung sự kiện, địa danh
|
Tên dự kiến đặt
|
Ghi chú
|
a. Các di tích chiến trường Điện Biên Phủ
| |
1
|
Bia tưởng niệm Hận thù Noong Nhai
|
Nơi tưởng niệm các nạn nhân tử nạn trong trận ném bom của Thực dân Pháp vào trại tập trung Noong Nhai ngày 25 tháng 4 năm 1954, khi cuộc chiến tại Điện Biên Phủ đang diễn ra vô cùng ác liệt.
|
Noong Nhai
|
| |
2
|
Di tích Bản Kéo
|
Đồi Bản Kéo thuộc cụm cứ điểm Anne Marie nằm ở phía Tây Bắc của Tập đoàn cứ điểm, nằm ở vòng ngoài trên hai mỏm của đồi Bản Kéo là Anne Marie 1 và Anne Marie 2. Cùng với đồi Độc Lập, đồi Bản Kéo có nhiệm vụ ngăn chặn sự tấn công của quân ta từ hướng Lai Châu vào Điện Biên Phủ.
Sau khi chiếm được Him Lam và Độc Lập, ta nhận thấy có khả năng giải quyết cứ điểm này không cần tới một trận đánh nên dùng truyền đơn binh vận kêu gọi lính Thái đầu hàng. Từ ngày 15 tháng 3, tiếng loa nói bằng tiếng Thái và tiếng Kinh của bộ đội ta từ trên các điểm cao xung quanh Bản Kéo, kêu gọi lính ra hàng, cùng với những tờ truyền đơn. Ta không cần nổ súng đã chiếm được hai cứ điểm trên đồi Bản Kéo, kết thúc đợt tấn công thứ nhất, mở toang cánh cửa phía Bắc vào trung tâm Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ.
|
Bản Kéo
|
| |
3
|
Di tích đồi A1
|
Trong chiến dịch Điện Biên Phủ A1 là điểm cao cuối cùng trong dãy phòng ngự phía Đông, được coi là tấm lá chắn cuối cùng che chở cho trung tâm Mường Thanh của Thực dân Pháp; mục tiêu đánh chiếm của Quân đội Nhân dân Việt Nam trong đợt tấn công thứ hai vào Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, trong đó Đồi A1 là cứ điểm quan trọng bậc nhất. A1 là một trong trận then chốt của chiến dịch, có ý nghĩa chiến lược, kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến 9 năm trường kỳ, gian khổ của quân và dân ta chống thực dân Pháp, góp phần làm nên một trong những chiến thắng vĩ đại nhất của lịch sử thế giới. Hơn 2000 cán bộ chiến sĩ đã ngã xuống, máu của các chiến sĩ thấm đỏ từng chiến hào, từng tấc đất trên ngọn đồi A1.
|
A1
|
| |
4
|
Di tích đồi C1, C2
|
Đồi C1 và C2 cùng với A1, E1, D tạo thành tấm lá chắn thép che chở cho phân khu trung tâm.
17 giờ ngày 30/3/1954, sau khi pháo binh bắn chế áp, mở màn đợt tấn công thứ 2 vào Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, các cao điểm phía Đông trong đó có C1, C2 chìm trong lửa đạn của Việt Minh.
Cuộc chiến đấu tại hai quả đồi này diễn ra vô cùng ác liệt. Ta chiếm được đồi C1 vào đêm ngày 01 tháng 5 năm 1954, còn tại Đồi C2, sau khi tiêu diệt được cứ điểm A1, ta mới chiếm được quả đồi, trở thành trận chiến kéo dài nhất trong chiến dịch.
|
C1
C2
|
| |
5
|
Di tích đồi D
|
Đồi D nằm trong cụm Dominique và bao gồm 3 ngọn đồi D1, D2, D3, Thực dân Pháp đã xây dựng và biến cứ điểm này thành vị trí tiền tiêu của dãy đồi phía Đông. Do vị trí và nhiệm vụ của đồi D là trực tiếp khống chế khu trung tâm của De Castries và sân bay Mường Thanh.
Đánh chiếm dãy cao điểm phía Đông trong đó có cao điểm D1 là nhiệm vụ hết sức quan trọng trong đợt tấn công thứ hai. Đơn vị đảm nhiệm tiêu diệt đồi D là Tiểu đoàn 130, 166, 154 thuộc Trung đoàn 209, Đại đoàn 312.
Kỷ niệm 50 năm chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ đồi D1 vinh dự được đặt Tượng đài chiến thắng và là công trình văn hóa, nghệ thuật mang đậm giá trị lịch sử, tính nhân văn và tâm linh sâu sắc.
|
D1
D2
D3
|
| |
6
|
Di tích đồi Độc Lập
|
Trong chiến dịch Điện Biên Phủ, cứ điểm Độc lập nằm ở phân khu Bắc nằm án ngữ đường Lai Châu vào Điện Biên, là mục tiêu dánh chiếm trong đợt tấn công đầu tiên của ta vào tập đoàn cứ điểm của Thực dân Pháp.
Thừa thắng sau trận Him Lam, rạng sáng ngày 15 tháng 3, ta tấn công vào cứ điểm Độc Lập. Sau 3 giờ chiến đấu, ta nhanh chóng chiếm được cứ điểm này.
|
Độc lập
|
|
7
|
Di tích đồi E
|
Đồi E gồm 3 quả đồi E1, E2, E3 nằm trong cụm (Dominique), là một trong 5 cao điểm phòng ngự phía Đông, thuộc phân khu trung tâm, có nhiệm vụ ngăn chặn quân ta tấn công ở hướng Đông Bắc vào Điện Biên Phủ. Trong chiến dịch Điện Biên Phủ, Thực dân Pháp chỉ xây dựng trận địa phòng ngự trên E1 và cùng với các cao điểm phía Đông, đồi E1 là bức bình phong bảo vệ Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ.
Ta tổ chức đánh chiến đồi E trong đợt tấn công thứ hai vào trung tâm Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, được giao nhiệm vụ này là Đại đoàn 312. Sau 20 ngày chiến đấu ta đã làm chủ được đồi E
Hiện nay trên đồi E2 được xây dựng công trình Trung tâm Văn hóa Cựu chiến binh, là món quà Hội Cựu chiến binh Việt Nam tặng tỉnh Điện Biên nhân dịp kỷ niệm 50 năm chiến thắng Điện Biên Phủ.
|
E1
E2
E3
|
| |
8
|
Di tích Trung tâm đề kháng Him Lam
|
Là nơi diễn ra trận mở màn của chiến dịch Điện Biên Phủ. Quân đội nhân dân Việt Nam đã mở đầu cuộc tấn công vào tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ từ hướng Bắc lúc 17 giờ 30 phút ngày 13 tháng 3 năm 1954 vào Trung tâm đề kháng Him Lam. Sau gần 5 giờ chiến đấu, đến 22 giờ cùng ngày, ta đã làm chủ được cứ điểm này, tiêu diệt và bắt sống 500 tên địch, thu nhiều vũ khí của chúng.
|
Him Lam
13/3
|
|
9
|
Đường kéo pháo bằng tay
|
Là con đường kéo pháo bằng tay duy nhất được thực hiện trong vòng 20 giờ với chiều dài 15km, chiều rộng 3m vượt qua đỉnh Pu Pha Sông (có độ dốc hơn 1000m), hiện nay thuộc xã Nà Nhạn, huyện Điện Biên. Trên con đường này từ nửa cuối tháng 1 đến đầu tháng 2 năm 1954 ta đã thực hiện việc kéo pháo vào và kéo pháo ra theo phương châm tác chiến của Bộ chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ.
|
Pu Pha Sông
|
|
b. Các anh hùng được phong tặng trong chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ
|
TT
|
Họ tên
|
Quê quán
|
Năm sinh
|
Đơn vị
|
Thành tích, thời gian phong tặng
|
Tên dự kiến đặt
|
Ghi chú
|
10
|
Nguyễn Bạch
|
Vĩnh Phúc
|
1924
|
Cục Công binh
|
Lập thành tích trong việc đào hầm ngầm và điểm hỏa khối bộc phá 960kg tiêu diệt hầm ngầm cố thủ và nhiều lực lượng địch trên cứ điểm A1.
23/2/2010
|
Nguyễn Bạch
|
|
11
|
Nguyễn Ngọc Bảo
|
Ninh Bình
|
1927
|
Cục Quân báo
|
Là chiến sĩ trinh sát; hi sinh khi đang làm nhiệm vụ trinh sát xác định vị trí hầm ngầm cố thủ trên Đồi A1.
30/8/1995
|
Nguyễn Ngọc Bảo
|
|
12
|
Trần Can
|
Nghệ An
|
1931
|
F312
|
Người cắm lá cờ đầu tiên trên cứ điểm Him Lam, mưu trí, dũng cảm, luôn xung phong đi đầu, tiêu diệt nhiều địch.
07/5/1956
|
Trần Can
|
|
13
|
Trần Văn Cam
|
Phú Thọ
|
1936
|
Trung đội trưởng Đội 40 TNXP
|
Là chiến sĩ phá bom mìn gan dạ, dũng cảm, có nhiều sáng kiến trong việc phá bom, mở đường vào Điện Biên Phủ.
23/7/2014
|
Trần Văn Cam
|
Đã mất
|
14
|
Dương Quảng Châu
|
Hưng Yên
|
1929
|
F 308
|
Mưu trí, tiêu diệt nhiều địch, bị thương vẫn hăng hái tham gia lao động sản xuất cùng nhân dân đắp đê, chống lũ,
07/5/1956
|
Dương Quảng Châu
|
|
15
|
Bùi Đình Cư
|
Phú Thọ
|
1927
|
F351
|
Là chiến sĩ pháo binh, mưu trí trong chiến đấu, ngoan cường chỉ huy, điều khiển pháo bắn chính xác vào các cứ điểm Him Lam và Độc Lập.
31/8/1955
|
Bùi Đình Cư
|
|
16
|
Bế Văn Đàn
|
Cao Bằng
|
1931
|
F316
|
Lấy thân mình làm giá súng, giúp đồng đội tiêu diệt địch tại trận đánh ở Mường Pồn tháng 12/1953, hi sinh khi vẫn ghì chặt giá súng trên vai.
31/5/1955
|
Bế Văn Đàn
|
|
17
|
Diện
|
Thanh Hóa
|
1924
|
F312
|
Lấy thân mình cứu pháo, không để pháo rơi xuống vực trong quá trình kéo pháo ra quay về vị trí tập kết
07/5/1956
|
Tô Vĩnh Diện
|
|
18
|
Hoàng Khắc Dược
|
Nam Định
|
1917
|
F304
|
Là chiến sĩ nuôi quân chịu khó, liêm khiết, sẵn sàng bớt khẩu phần ăn cho đồng đội.
31/8/1955
|
Hoàng Khắc Dược
|
|
19
|
Lê Văn Dỵ
|
Hà Nội
|
1926
|
F316
|
Chiến đấu dũng cảm, phát huy sáng kiến đào hầm ngầm tại đồi C1, tiêu diệt nhiều địch, đánh chiếm cứ điểm này.
08/7/2008
|
Lê Văn Dỵ
|
|
20
|
Phan Đình Giót
|
Hà Tĩnh
|
1922
|
F312
|
Lấy thân mình bịt hỏa điểm lợi hại nhất của địch, tạo thời cơ cho đơn vị tiến lên trong trận đánh tại Him Lam.
31/8/1955
|
Phan Đình Giót
|
|
21
|
Đặng Đình Hồ
|
Nghệ An
|
1925
|
F304
|
Là chiến sĩ gan dạ, bị thương những vẫn chiến đấu, dùng bộc phá mở đường cho đồng đội tiến lên trong trận chiến tại cứ điểm C1; ngoài ra còn có tinh thần học tập, rèn luyện tốt.
07/5/1956
|
Đặng Đình Hồ
|
|
22
|
Trần Đình Hùng
|
Bắc Giang
|
1931
|
F308
|
Là Khẩu đội trưởng DKZ, chiến đấu thông minh, phát huy sáng kiến, tiêu diệt nhiều địch tại phân khu trung tâm Mường Thanh.
07/5/1956
|
Trần Đình Hùng
|
|
23
|
Trịnh Văn Huyền
|
Hà Nội
|
1930
|
Đội trưởng Đội phá bom, Đội 34 TNXP
|
Có thành tích trong việc đánh trả may bay địch, phá bom nổ chậm, lấp và sửa đường. Ngoài ra còn có nhiều sáng kiến cải tạo đường ngầm qua suối và nuôi lợn, gà “cơ động” trên vai theo đường hành quân.
23/7/2014
|
Trịnh Văn Huyền
|
|
24
|
Lâm Viết Hữu
|
Lạng Sơn
|
1926
|
F316
|
Gan dạ, dũng cảm, chiến đấu ngoan cường, lập nhiều thành tích trong tiêu diệt cứ điểm Đồi A1.
22/12/2009
|
Lâm Viết Hữu
|
|
25
|
Chu Văn Khâm
|
Vĩnh Phúc
|
1925
|
Tổng cục hậu cần
|
Là chiến sĩ phá bom mìn, gương mẫu, dũng cảm, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Trong chiến dịch Điện Biên Phủ, chỉ trong 1 tháng đã chỉ huy tiểu đội phá gỡ được 35 quả bom nổ chậm, riêng đồng chí tự tay phá gỡ được 18 quả, trong đó có một số quả nguy hiểm và khó phá, thông đường cho công tác vận chuyển.
31/8/1955
|
Chu Văn Khâm
|
|
26
|
Phùng Văn Khầu
|
Cao Bằng
|
1930
|
F351
|
Mưu trí, sáng tạo, khắc phục khó khăn trong chiến đấu, giữ vững trận địa trên đồi E1, tiêu diệt hàng trăm tên địch.
31/5/1955
|
Phùng Văn Khầu
|
|
27
|
Tạ Quốc Luật
|
Thái Bình
|
1925
|
F 312
|
Hăng hái tham gia công tác mở đường, chiến đấu dũng cảm, đặc biệt đã dẫn đầu đơn vị xông vào bắt sống Đờ Cát và tham mưu của chúng vào chiều 07/5.
16/12/2004
|
Tạ Quốc Luật
|
|
28
|
Đinh Văn Mẫu
|
Phú Thọ
|
1924
|
F 312
|
Là chiến sĩ nuôi quân, dũng cảm, biết khắc phục khó khăn, phát huy nhiều sáng kiến, đưa cơm đến tay từng đồng đội chiến đấu ngoài trận địa dưới bom đạn quân thù.
07/5/1956
|
Đinh Văn Mẫu
|
|
29
|
Chu Văn Mùi
|
Bắc Giang
|
1928
|
F308
|
Là chiến sĩ thông tin, vừa bị thương, nhịn đói, nhịn khát phải uống nước giải của chính mình nhưng vẫn bám trụ trận địa, sử dụng máy thông tin xác định vị trí cho pháo bắn chính xác vào quân thù tại cứ điểm A1.
31/5/1955
|
Chu Văn Mùi
|
|
30
|
Hoàng Văn Nô
|
Cao Bằng
|
1932
|
F316
|
Là chiến sĩ đâm lê, cắm lưỡi lê vào đầu nòng súng, đánh giáp lá cà với địch, hi sinh khi đang chạy đuổi theo địch đầu năm 1954 khi chiến dịch chưa bắt đầu.
28/4/2000
|
Hoàng Văn Nô
|
|
31
|
Hà Văn Nọa
|
Hải Dương
|
1928
|
F312
|
Chiến đấu dũng cảm, luôn dẫn đầu đơn vị tổ chức thọc sâu đánh vào các đường ngầm, lô cốt địch tại Him Lam, đồi E, đồi D, tiêu diệt nhiều địch.
16/12/2004
|
Hà Văn Nọa
|
|
32
|
Đặng Đức Song
|
Hải Dương
|
1934
|
F316
|
Chiến đấu dũng cảm tại cứ điểm C1, khắc phục khó khăn hoàn thành nhiệm vụ, tinh thần đồng đội cao.
07/5/1956
|
Đặng Đức Song
|
|
33
|
Lưu Viết Thoảng
|
Bắc Giang
|
1926
|
Cục công binh
|
Gan dạ, dũng cảm, có nhiều sáng kiến và thành tích trong việc phá bom, đặt thuốc nổ; dẫn đầu đơn vị đưa khối thuốc nổ 960kg vào hầm ngàm của địch tại đồi A1.
07/5/1956
|
Lưu Viết Thoảng
|
|
34
|
Nguyễn Văn Thuần
|
Quảng Ninh
|
1916
|
F312
|
Lập nhiều thành tích trong các chiến dịch trước đó, chiến đấu nhiệt tình, hăng hái góp phần thắng lợi trên cứ điểm đồi E1.
31/8/1955
|
Nguyễn Văn Thuần
|
|
35
|
Cao Xuân Thọ
|
Thanh Hóa
|
1926
|
Đội trưởng Đội phá bom, Đội 40 TNXP
|
Nhiều lần lặn suối phá bom, cùng đồng đội phá hơn 100 quả bom, mìn các loại.
23/7/2014
|
Cao Xuân Thọ
|
|
36
|
Nguyễn Tiến Thụ
|
Bắc Ninh
|
1934
|
Đội phó Đội phá bom, Đội 40 TNXP
|
Là chiến sĩ phá bom, có nhiều sáng kiến phá các loại bom, mìn, mở những tuyến đường chiến lược quan trọng, đảm bảo giao thông luôn được thông suốt
23/7/2014
|
Nguyễn Tiến Thụ
|
|
37
|
Lộc Văn Trọng
|
Cao Bằng
|
1905
|
Tổng cục hậu cần
|
Là chiến sĩ lái xe gan dạ, biết vượt khó, sẵn sàng hi sinh vì nhiệm vụ, hoàn thành việc tải đạn và hàng hóa lên Điện Biên.
31/8/1955
|
Lộc Văn Trọng
|
|
38
|
Phan Tư
|
Nghệ An
|
1931
|
Cục công binh
|
Là chiến sĩ công binh có nhiệm vụ phá bom, phá thác, trong chiến dịch Điện Biên Phủ đã phá 30 thác đảm bảo giao thông thông suốt cho thuyền, bè để vận chuyển vũ khí, hàng hóa.
31/8/1955
|
Phan Tư
|
|
39
|
Nguyễn Văn Ty
|
Bắc Giang
|
1931
|
F308
|
Chiến sĩ bộc phá gan dạ, dũng cảm, nhiều lần bị thương những vẫn chiến đấu hết mình, góp phần vào chiến thắng trên cứ điểm Độc Lập.
31/8/1955
|
Nguyễn Văn Ty
|
|
Tổng số 45 tên
|
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |
