Lưu Thị
Hồng Việt
_____________________________________________________________________________________________________________
69
Cũng giống như tính cách của
người Hàn, người Nhật từ xưa đến nay
vẫn rất đề cao ân nghĩa, đã chịu ơn thì sẽ
tìm mọi cách để trả ơn, dù có hi sinh tính
mạng cũng luôn cảm thấy hạnh phúc.
Trong kho tàng truyện cổ tích Nhật Bản
có truyện Người vợ hạc, Hachisuke - con
cáo trắng, Con Tengu mũi dài thích rượu,
Chiếc khăn thần kì, Con cáo và ông lão,
Sự biết ơn của một con chồn... Nhân vật
chịu ơn và trả ơn là loài vật như: hạc, cáo
trắng, Tengu (tên của một loài yêu tinh)...
Câu chuyện Con cáo và ông lão cũng có
kết thúc giống với truyện Những con ác
là biết ơn của Hàn Quốc. Để trả ơn ông
lão đã tha thứ cho tội hái trộm quả đậu,
con cáo đã tự nguyện giúp ông lão thay
đổi cuộc sống. Bằng cách hóa thân thành
con ngựa chiến tuyệt đẹp rồi lại hóa
thành con bò sữa béo, con cáo đã giúp
ông lão có được rất nhiều tiền. Lần thứ ba
biến hóa thành một cái ấm trà, con cáo đã
gặp bi kịch và chết một cách thảm
thương: “Trước mặt mọi người là con
cáo tội nghiệp mình sũng nước nằm chết
nhe răng.” [4, tr.78]. Sự hi sinh vì ân
nghĩa của con cáo đối với ông lão lương
thiện đã khép lại câu chuyện nhưng hình
ảnh xúc động ấy vẫn còn đọng mãi trong
lòng người kể, người nghe.
- Kiểu truyện về sự thông minh
Truyện cổ tích đem đến cho người
đọc nhiều cảm xúc và chia sẻ với những
khát khao, mong ước, niềm vui hay nỗi
buồn của nhân vật. Nhưng cũng có những
truyện cổ tích cũng mang lại tiếng cười,
sự thán phục trước nhân vật thông minh,
nhanh trí, qua đó thể hiện niềm tự hào, sự
đề cao trí tuệ con người của tác giả dân
gian. Người Hàn có truyện Con hổ và vợ
người bán than, Bán bóng râm của cây,
Hạt kê đổi vợ, Ba câu đố, Người vợ thông
minh, Phiên tòa xử tượng đá… Quan hệ
giữa địa chủ, nhà giàu và những người
nông dân được phản ánh trong truyện cổ
tích của người Hàn không mang tính gay
gắt. Sự chống đối của nhân dân được
người Hàn thể hiện có phần nhẹ nhàng
hơn. Nhân vật lão nhà giàu độc ác (truyện
Dâu tây mùa đông) đã sai người hầu của
mình thực hiện một việc kì lạ không có
thực, đó là tìm dâu tây vào mùa đông
lạnh. Người hầu đã từ chối công việc này
với những lí do chính đáng: “Điều mà
ông muốn thì kẻ hầu hạ này không thể
thực hiện được ạ. Dâu tây không ra quả
vào mùa đông” [9, tr.280]. Lão nhà giàu
nghe vậy, quở trách người hầu và một
mực yêu cầu người hầu của mình thực
hiện mệnh lệnh. Được người con thông
minh giúp đỡ, chỉ bằng những dẫn chứng,
lập luận hợp lí trong một cuộc đối đáp
ngắn, cậu bé đã khiến lão nhà giàu xấu
hổ, từ đó lão không bao giờ dám đưa ra
những mệnh lệnh ngớ ngẩn. Như vậy, có
thể thấy, mối quan hệ giữa người dân
nghèo với những kẻ giàu tuy có mâu
thuẫn, xung đột nhưng mâu thuẫn ấy
cũng được giải quyết một cách đơn giản
hơn bởi truyện tập trung làm nổi bật sự
thông minh, tài trí của các nhân vật.
Người Hàn còn có truyện Bán bóng râm
của cây xoay quanh mâu thuẫn giữa
chàng trai nghèo với một lão nhà giàu
tham lam, ngu xuẩn. Bản lĩnh cùng với trí
thông minh đã giúp chàng trai chiến
T
ạp chí KHOA HỌC ĐHSP TPHCM
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |