Số 49 năm 2013 66 MỘt số ĐIỂm tưƠng đỒng về nghệ thuật trong truyện cổ TÍch hàn quốc nhật bảN
tải về 400.09 Kb. Chế độ xem pdf
|
| Số 49 năm 2013
_____________________________________________________________________________________________________________ 70 thắng lão nhà giàu và khiến lão phải rời bỏ làng. Chàng trai trở thành chủ nhân ngôi nhà to lớn của lão nhà giàu một cách dễ dàng. Dù bất kì hoàn cảnh nào, nhân vật thông minh cũng dạy cho những kẻ gian tham, độc ác bài học nhớ đời, khiến họ mất hết gia tài và nhục nhã ê chề. Đó là nhân vật người vợ xinh đẹp, thông minh ở truyện Ba câu đố của người Hàn. Cả ba lần đối diện trước thử thách về trí tuệ của viên quan tham lam, háo sắc, người vợ của Ibang đã trả lời một cách rất tự tin: “Ao sen này có bao nhiêu nước? (…) Nó chứa một chén nước to bằng cái ao này (…) Mặt trời đi được bao xa trong một ngày? Mặt trời đi được tám dặm một ngày (…) Nếu cô phải tết tóc của ta thành bím như con gái thì nó sẽ dài bao nhiêu ?(…) Cô thản nhiên trả lời: bảy thước rưỡi (…) Nếu không tin, tôi sẽ cắt tóc ông và tết thành bím để ông xem.” [9, tr.381-382]. Như vậy, cái bẫy của viên quan để dồn Ibang vào tình cảnh mất vợ đã trở thành bi kịch đối với chính viên quan tham tàn. Viên quan không những bị mất thể diện mà còn phải đưa tất cả vàng bạc, châu báu cho gia đình người nông dân. Tuy không xây dựng tình huống truyện như trong truyện của người Hàn, nhưng tác giả dân gian Nhật cũng thông qua các câu chuyện để khẳng định rằng trí tuệ của con người thật tuyệt vời, không gì có thể sánh bằng. Con người có hiểu biết sẽ có tất cả. Truyện Hai anh em đề cao giá trị của sự thông thái và nhấn mạnh tầm quan trọng, trách nhiệm mà người con cả phải gánh vác trong hệ thống gia đình của đất nước Nhật Bản. Mặc dù không làm ra nhiều tiền bằng việc buôn bán, kinh doanh như người em nhưng người anh đã đi nhiều nơi, gặp gỡ, tiếp xúc với rất nhiều hạng người khác nhau trong xã hội, bản thân anh có nhiều kiến thức hơn so với mấy chục năm chỉ ở quê hương. Anh hiểu rõ việc tốt thì nên làm và tránh những điều xấu. Tất cả gia tài, sự kí thác của người cha dành cho người con cả sống đôn hậu, có hiểu biết rộng là một kết thúc rất phù hợp với tính cách, lối sống của người Nhật. Đến với truyện Một cuộc thi tài, người đọc như được tận mắt chứng kiến một cuộc thi vừa có sự tài hoa vừa có sự tỏa sáng của trí tuệ con người trên đất nước Nhật Bản. Khả năng tư duy cao đã đem tới cho người thợ chạm Seishichi một ý tưởng sáng tạo độc đáo. Một con chuột được Seishichi làm bằng thịt cá ngừ khô trông giống hệt một con chuột thật đã thu hút sự quan tâm, khen ngợi của người dân thị trấn, nhưng về bề ngoài, như thế vẫn chưa đủ để khẳng định tài trí của người thợ chạm. Sự sáng tạo của anh được khẳng định hoàn toàn qua việc dùng nguyên liệu làm nên con chuột mang mùi vị thu hút được cả loài mèo. Kết thúc truyện, người Nhật không khẳng định Seishichi và Heishiro, ai là người thắng trong cuộc thi nhưng chỉ qua lời đánh giá, nhận xét của người dân thị trấn về Seishichi “Hay lắm, chúng ta phải bỏ phiếu cho Seishichi vì trò láu cá của anh ta. Dù sao thì trò bịp bợm ấy cũng thức tỉnh tư duy nhạy bén của mọi người” [4, |