15
ma’lumotlariga asoslovchi kuch beruvchi dastlabki hisob hujjatlari,
qaydnomalar kabi buxgalteriya hujjatlari ham taqdim etiladi. Ular
auditda
dalillar deb nomlanadi. Auditor ushbu hujjatlarni (dalillarni)
tekshirish
orqaligina
hisobotlar
to‘g‘ri
ma’lumotlarni
aks
ettirayotganligi yoki unday emasligi to‘g‘risida fikr beradilar. Ushbu
jarayonni 1.2-rasm ko‘rinishida tasvirlash mumkin:
1.2-rasm
Ammo auditor hisobotlarni tekshirish
jarayonida faqatgina
korxona taqdim etgan hujjatlar bilan cheklanib qolmaydi. Ushbu
hujjatlar bilan birga auditor bir qator tashqi manbalardan ham shu
korxona faoliyatiga oid ma’lumotlar va hujjatlarni to‘playdi.
Misol
uchun, korxonaning bank hisob raqamiga oid ma’lumotning bank
tomonidan taqdim etilishi. Umuman olganda aynan shu turdagi, ya’ni
tashqi manbalardan kelgan hujjatlar auditor uchun eng ishonchli
hisoblanadi.
Moliyaviy hisobotlarni tekshirish jarayonida auditor asosiy
e’tiborni ushbu hisobotlar Buxgalteriya Hisobining Milliy Standartlari
(BXMS) asosida tuzilganini yoki ushbu standartlardan
chetga chiqish
hollari ro‘y bergan holatlarni tekshiradi. Chetga chiqish hollari
qanchalik kam bo‘lsa, moliyaviy hisobotlar shunchalik qonuniy tusga
ega bo‘ladi va tashqi foydalanuvchilar uchun ahamiyatli bo‘lib
boraveradi. Aksincha, ushbu hisobotlar
korxona faoliyatiga oid
noto‘g‘ri ma’lumotni aks ettirsa, misol uchun aktivlar balansda o‘z
haqiqiy bahosidan yuqori qiymatda ko‘rsatilgan bo‘lsa, yoki
majburiyatlar kamaytirib ko‘rsatilgan yoki umuman ko‘rsatilmagan
bo‘lsa, bu hisobotlar ishonchlilik xususiyatini yo‘qotadi va
foydalanuvchilar uchun hech qanday ahamiyatga ega bo‘lmaydi.
O‘z navbatida, moliyaviy hisobotlar
BXMS asosida tuzilgani,
barcha aktivlar o‘z qiymatida ko‘rsatilgani, hech bir majburiyat
berkitilmagani, daromadlar oshirib,
xarajatlar esa kamaytirib
ko‘rsatilmagani
to‘g‘risidagi
ma’lumotni
auditor
moliyaviy
Chia sẻ với bạn bè của bạn: