Những tài liệu tham khảo: 1/ Lối vào Nhân minh học


Tôn: Âm thanh đều do ý chí người mà nảy sinh. Nhân



tải về 402.24 Kb.
trang14/43
Chuyển đổi dữ liệu02.01.2022
Kích402.24 Kb.
#37897
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   43
Tôn: Âm thanh đều do ý chí người mà nảy sinh.
Nhân: Vì chúng là vô thường.
Nhân mọi âm thanh là vô thường do nảy sinh từ ý chí là không có giá trị vì sấm chớp là vô thường mặc dù không nảy sinh từ ý chí.
Thế nào là dị phẩm?
Tướng thứ ba của Nhân, theo bản Hán là “Dị phẩm biến vô tánh”, dịch là: trong trường hợp Dị phẩm tuyệt đối không có tướng Nhân đó. Như trong trường hợp khói và lửa, trường hợp dị phẩm là nơi nào không có lửa như mặt hồ, thì cũng không có khói. Bản Anh ngữ của Dharmakīrti viết: “Its absolute absence in dissimilar cases is necessary.” Dịch: sự vắng mặt tuyệt đối của Nhân) trong những trường hợp Dị phẩm là tất yếu.
Giải thích rõ hơn các từ “đối tượng của tỷ lượng” (object of inference), đồng phẩm và dị phẩm.
Dharmakīrti viết: “The object cognized in inference is here the substratum whose property it is desired to cognize”. Nghĩa của vấn đề thì không khó, tuy nhiên văn phong của tác giả khúc mắc, khiến cho khó hiểu.
Đối tượng của tỷ lượng là cái vật thể (substramtum) mà chúng ta muốn tìm hiểu thuộc tính. Trong trường hợp lửa và khói, đối tượng của tỷ lượng chính là lửa (the substratum). Chúng ta cần biết thuộc tính của lửa, để qua nó, biết là có lửa hiện hữu, dù chúng ta không trực tiếp thấy có lửa.
Còn đồng phẩm là gì?
Dharmakīrti viết: “A similar case is an object which is similar through the common possession of the inferred property.” Dịch: Trường hợp đồng phẩm là một đối tượng tương tự, do sở hữu chung thuộc tính được biết bằng tỷ lượng.
Như trong trường hợp lửa và khói, thì tất cả mọi vật có lửa đều là đồng phẩm vì chúng đều có khói.
Còn dị phẩm là gì?
Dharmakīrti viết: “A case which is not similar is dissimilar-it can be different from it contrary to it, or its absence.” Dịch: Trường hợp không phải đồng phẩm thì gọi là dị phẩm-nó là khác biệt hoặc là trái ngược hay là không hiện hữu.
Thí dụ, trong trường hợp lửa và khói. Trường hợp dị phẩm có thể là cái khác biệt với lửa như là đất, hay trái ngược như là nước, hay đơn giản vì không có lửa.
Ba loại nhân. Xếp loại các Tỷ lượng
Dharmakīrti viết: “And there are only three varieties of the three aspected mark” Dịch: Và chỉ có ba loại dấu hiệu (ba tướng) mà thôi.
Vì nhân có ba tướng, như trên đã giảng cho nên Dharmakīrti viết: The three aspexted mark (chỉ có ba loại nhân mà thôi).
Negation, Identity and causation”. Dịch: Nhân có tính phủ định, nhân có tính đồng nhất và nhân có tính nhân quả
Dharmakīrti sau đó dẫn chứng một ví dụ, minh họa thế nào là nhân có tính phủ định:
Thesis: On some particular place, there is no jar
Reason: Because it is not perceived, although the conditions of perception are fulfilled”. 
Dịch: 
Tôn: Ở một nơi nào đó, không có cái chum.
-  Nhân: vì rằng không thấy cái chum, mặc dù các điều kiện để thấy đều có đầy đủ
Tiếp đó, Dharmakīrti giải thích thế nào là “tất cả các điều kiện thấy hay nhận thức”. Ông viết: “The presence of all the conditions of cognition consists in the presence of an individual entity anf the totality of all other conditions of cognition”. Dịch: Sự hiện hữu của tất cả mọi điều kiện của nhận thức có nghĩa là sự hiện hữu của một đơn vị cá biệt và toàn bộ các điều kiện khác nhau của nhận thức.
Tiếp đó, Dharmakīrti giả thích thế nào là đơn vị cá biệt (an individual entity). Ông viết: “It is a thing which, being present, is necessarily perceived when all other conditions of perceptibility are fulfilled” Dịch: Đó là một vật, mà nếu hiện hữu thì nhất thiết sẽ được nhận thức một khi tất cả mọi điều kiện khác của nhận thức có đầy đủ. Tiếp theo, Dharmakīrti giải thích thế nào là nhân có tính đồng nhất.
Identity is a reason for deducing a property when the subject alone is by isself sufficient for that deduction”. Dịch: Nhân đồng nhất với cái nhân giúp suy diễn ra một thuộc tánh, khi một mình bản thân chủ ngữ (the subject) cũng đủ để suy diễn ra (thuộc tánh đó).
Ý nghĩa là bản thân một sự vật cũng đủ là một nhân có giá trị rồi. Ví dụ sau đây sẽ làm rõ:


tải về 402.24 Kb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   43




Cơ sở dữ liệu được bảo vệ bởi bản quyền ©hocday.com 2024
được sử dụng cho việc quản lý

    Quê hương