Nguyễn Phong Nam - Giáo trình Văn học Việt Nam giai đọan nửa cuối thế kỷ XIX
47
Mây giăng ải Bắc trông tin nhạn
Ngày xế non Nam bặt tiếng hồng
Bờ cõi xưa đà chia đất khác
Nắng sương nay há đội trời chung
Một trong những bất hạnh lớn của cuộc đời Nguyễn Đình Chiểu là ốm
đau bệnh tật và ông thấm thía điều này hơn ai hết. Bởi vậy nên không phải
ngẫu nhiên mà ông dành nhiều tâm sức để đúc kết những vấn đề thuộc về y
lý, thuốc thang trong một tập sách đồ sộ như thế. Cũng chẳng phải tự dưng
ông lại dành nhiều trang sách cho việc giảng giải về bệnh lý trẻ em và phụ
nữ. Từ hoàn cảnh riêng của mình, ông nghiệm thấy trong cái thế giới đầy
oan khổ, trong cái khối người đang cần được cưu mang này thì những kẻ
đáng được bảo vệ trước nhất là trẻ em và phụ nữ. Đấy là những tư tưởng mà
các nhà nhân văn lớn của nhân loại, không kể dân tộc, thời đại, đều gặp
nhau. Ngư Tiều y thuật vấn đáp do vậy là một tác phẩm độc đáo và có tầm
vóc tư tưởng đáng nể trọng.
Truyện Dương Từ Hà Mậu cũng là một tác phẩm có dung lượng rất
lớn, dài tới 3456 câu lục bát; ngoài ra còn có 35 bài thơ Đường luật xướng
họa kèm thêm. Đây là câu chuyện về hai tín đồ tôn giáo (Cơ đốc giáo và
Phật giáo) với những chuyến phiêu lưu đến cuối đất cùng trời để tìm lời giải
cho nỗi hoài nghi lớn của mình. Chủ đề truyện là vấn đề tôn giáo, một trong
những nguyên nhân tạo nên các cuộc xung đột gay gắt trong lịch sử dân tộc
đọan cuối thế kỷ XIX.
Hà Mậu là người theo cơ đốc giáo, vì hiếm con nên phải đi cầu cúng.
Khi vợ mang thai, chàng lại nghi vợ bị quỷ ám và thế là phải tìm thầy cầu
thuốc tiên để giải bệnh quỷ. Hai ông Nam Tào, Bắc Đẩu cho hay vợ Hà sẽ
sinh con gái. Quả nhiên sau đó vợ chàng sinh được hai gái (đặt tên Tuyết,
Băng). Từ đó họ Hà có ý định tìm hiểu về đạo tiên.
Khác với Hà Mậu, Dương Từ theo đạo Phật. Vị Phật tử này cũng
hiếm muộn con, phải cầu cúng mãi mới được hai trai (đặt tên Trân, Bửu).
Dương Từ xuất gia, bỏ mặc vợ con nheo nhóc. Đến khi chán cảnh am vắng
quạnh hiu, chàng bèn tìm đường vân du; sống nhờ hảo tâm của thiên hạ,
cũng vì thế mà bị chê cười là người vô dụng.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |
