121
đông đặc của mỡ sữa nằm trong khoảng 18
22
0
C. Khi làm lạnh chậm, cùng một
loại mỡ sữa sẽ có một số điểm đông đặc thƣờng gặp là 20
23, 11
14, 4
6 và
3
5
0
C.
Hình dáng và kích thƣớc của các tinh thể chất béo phụ thuộc vào cƣờng độ làm
lạnh và đặc tính của chúng. Khi làm lạnh nhanh mỡ sữa tới nhiệt độ thấp thì tính
ổn định của các tinh thể chất béo tăng, hạn chế xuất hiện các mùi lạ trong sản
phẩm. Khi làm lạnh chậm thì ngƣợc lại. Trong quá trình làm lạnh mỡ sữa, các tác
động cơ học (đảo trộn, khuấy) làm tăng nhanh quá trình chuyển các glixerit sang
trạng thái bền vững.
- Quá trình khử mùi: Việc khử mùi cream đƣợc thực hiện bằng chƣng cất.
Phƣơng pháp này cho phép loại trừ các thành phần bay hơi co mùi nhờ hơi nƣớc
trong thiết bị. Sơ đồ nguyên lý hoạt động của thiết bị khử mùi đƣợc thể hiện trên
hình 3.14. Thiết bị này tiến hành đồng thời các công đoạn thanh trùng, khử mùi và
làm lạnh từng phần cream. Theo sơ đồ này cream đƣợc phun vào buồng
thanh
trùng A có áp suất 5600mmHg, nhiệt độ 92-95
o
C, sau đó đƣợc đƣa sang buồng
chƣng cất lần thứ nhất B có áp suất 340mmHg, nhiệt độ 70-80
o
C và buồng chƣng
cất thứ hai C có áp suất 90mmHg, nhiệt độ 45
o
C. Quá trình bay hơi của các cấu tử
có mùi lạ đƣợc thực hiện trong buồng B và C nhờ bơm chân không. Sản phẩm của
quá trình đƣợc lấy ra khỏi thiết bị nhờ bơm 6.
Hình 3.34. Sơ đồ nguyên lý hoạt động của thiết bị khử mùi
122
1- phao điều chỉnh lƣu lƣợng cream vào thiết bị; 2- van thu nhận cream; 3-
màng chắn; 4- van cân bằng; 5- van tháo cream; 6- bơm ly tâm.
Ủ chín và lên men
Giai đoạn này nhằm làm cho bơ sản phẩm có mùi thơm đặc trƣng. Sự khác
nhau về mức độ tạo hƣơng thơm trong sản phẩm phụ thuộc vào giai đoạn làm chín
này. Hƣơng thơm của sản phẩm bơ có liên quan chặt chẽ đến quá trình lên men
lactic nhờ một số loài vi khuẩn lactic tạo nên. Ngoài khả năng tạo ra một lƣợng
axit lactic trong các khối cream ở trạng thái tƣơi, các vi khuẩn này còn tạo ra các
chất nhƣ axetylen metyl carbinol hoặc axetoin (CH
3
-CHOH-CO-CH
3
) từ các
nguồn cream có độ axit cao. Axetoin là chất không mùi nhƣng khi bị oxi hoá tạo ra
di -axetyl (CH
3
-CO-CO-CH
3
) là chất thơm chủ yếu trong bơ, lƣợng di -axetyl
trong bơ từ 0,5-1,5 mg/kg bơ cho hƣơng đặc trƣng của sản phẩm. Chính các vi
khuẩn
lactic lên men không điển hình có khả năng tạo ra lƣợng quan trọng của các
chất axetylmetylcarbinol và diaxetyl.
Axetoin và diaxetyl tiếp tục bị chuyển hoá tạo ra 2-3 butylen-glycol (CH
3
-
CHOH-CHOH-CH
3
) là chất không mùi vị trong khoảng 24 giờ, đặc biệt khi làm
lạnh thì quá trình chuyển hoá này bị dừng lại do đó hƣơng thơm đƣợc bảo toàn.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: