IV. ĐỊNH HƯỚNG CÁC GIẢI PHÁP CHỦ YẾU

IV. ĐỊNH HƯỚNG CÁC GIẢI PHÁP CHỦ YẾU

a) Tăng cường đầu tư ngân sách nhà nước ở trung ương cho các hoạt động thiết yếu, có hiệu quả để đảm bảo tính bền vững của các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS.

• 
  Tiếp tục xây dựng và đề xuất với Quốc hội và Chính phủ phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống HIV/AIDS (CTMTQG) giai đoạn 2016-2020.
  
• 
  Tăng tính chủ động của các bộ, ngành, đoàn thể trong việc huy động và bố trí kinh phí cho các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS thuộc phạm vi quản lý.
  
• 
  Tiếp tục tăng cường huy động nguồn kinh phí từ các tổ chức quốc tế và các nhà tài trợ, đặc biệt là các đối tác mới như hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á, các quốc gia thuộc Châu Á - Thái Bình Dươngv.v.
  
• 
  Xây dựng và ban hành các cơ chế, chính sách khuyến khích vận động tài trợ và thu hút tài trợ từ nước ngoài cho các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS ở Việt Nam.
  

• 
  Xây dựng và ban hành các cơ chế chính sách về vai trò, trách nhiệm của các địa phương, đơn vị trong việc lập kế hoạch và phân bổ ngân sách địa phương cho các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS của địa phương, đơn vị.
  
• 
  Đưa mục tiêu, nhiệm vụ phòng, chống HIV/AIDS là một trong những mục tiêu ưu tiên phát triển kinh tế xã hội của địa phương, đơn vị, tiến tới đưa các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS thành các hoạt động thường xuyên, liên tục trong các các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, đơn vị.
  

• 
  Xây dựng và ban hành các cơ chế chính sách về vai trò, trách nhiệm của các doanh nghiệp trong việc lập kế hoạch và phân bổ kinh phí hàng năm cho các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS cho người lao động của doanh nghiệp;
  
• 
  Tăng cường tuyên truyền, phổ biến, kiểm tra, giám sát việc thực hiện các quy định của pháp luật về phòng, chống HIV/AIDS tại nơi làm việc;
  
• 
  Rà soát, sửa đổi những bất cập trong văn bản hướng dẫn thu nhập chịu thuế, nội dung chi, mức chi của các hoạt động can thiệp phòng, chống HIV/AIDS tại nơi làm việc.
  

• 
  Hoàn thiện các hướng dẫn nhằm cụ thể hóa chính sách đảm bảo quyền lợi của người nhiễm HIV khi tham gia BHYT.
  
• 
  Xây dựng hệ thống cung cấp dịch vụ điều trị HIV/AIDS theo hướng đẩy mạnh sự tham gia của BHYT đối với các dịch vụ được cung cấp.
  
• 
  Xây dựng kế hoạch thực hiện bảo hiểm y tế tại các địa phương nhằm tăng tính chủ động của địa phương trong việc mở rộng độ bao phủ của BHYT đối với các dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS.
  
• 
  Đẩy mạnh tuyên truyền, phố biến, vận động và hỗ trợ người nhiễm HIV tham gia BHYT.
  
• 
  Rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung một số dịch vụ trong lĩnh vực phòng, chống HIV/AIDS vào Thông tư của Bộ Tài chính quy định mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí y tế dự phòng và phí kiểm dịch y tế biên giới.
  
• 
  Phối hợp với các Bộ, ngành, đoàn thể và cơ quan đầu mối phòng, chống HIV/AIDS tại địa phương chủ động tự thí điểm và mở rộng triển khai tiếp thị xã hội bao cao su, bơm kim tiêm và các vật tư phòng, chống HIV/AIDS.
  
• 
  Khuyến khích các tỉnh đẩy mạnh công tác xã hội hóa chương trình điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone theo Nghị định số 96/2012/NĐ-CP ngày 15/11/2012 của Chính phủ, trong đó ngân sách nhà nước chỉ hỗ trợ cho một số đối tượng quy định tại khoản 2 Điều 23, phân cấp tổ chức chương trình và chủ động bố trí nguồn kinh phí từ ngân sách địa phương và các nguồn khác.
  
• 
  Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát xử phạt vi phạm hành chính trong công tác phòng, chống HIV/AIDS và có cơ chế sử dụng nguồn thu từ hoạt động này.
  

a) Hoàn thiện cơ chế điều phối, phân bổ nhằm kiểm soát hiệu quả nguồn kinh phí huy động được:

• 
  Đẩy mạnh tính chủ động của quốc gia trong việc điều phối, phân bổ và sử dụng nguồn lực.
  
• 
  Hoàn thiện tiêu chí và cơ cấu phân bổ nguồn kinh phí Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống HIV/AIDS phù hợp với các đặc điểm về mức độ tình hình dịch, địa lý, tình hình kinh tế xã hội, khả năng tự đảm bảo kinh phí của địa phương. Tập trung ưu tiên kinh phí phân bổ cho các nhiệm vụ điều trị và dự phòng.
  
• 
  Tăng cường cơ chế trao đổi thông tin giữa các cơ quan đầu mối về phòng, chống HIV/AIDS, các bộ/ngành, các nhà tài trợ và liên tục cập nhật về các lĩnh vực, địa bàn và đối tượng cần ưu tiên can thiệp nhằm chủ động bố trí và điều phối nguồn lực cả trong ngắn hạn, trung hạn và dài hạn.
  
• 
  Xây dựng lộ trình chuyển giao các hoạt động, dịch vụ được tài trợ bởi các nguồn quốc tế theo từng giai đoạn, lĩnh vực và địa bàn nhằm cung cấp thông tin kịp thời cho tuyến trung ương và địa phương chủ động lên kế hoạch về nguồn lực thay thế trong giai đoạn tiếp theo.
  
• 
  Đẩy mạnh kiểm tra, giám sát việc phân bổ nguồn lực đối với các chương trình, dự án tuyến trung ương và địa phương nhằm đảm bảo việc tuân thủ theo các nội dung cam kết trong văn kiện/thỏa thuận dự án.
  

• 
  Tăng cường vai trò giám sát của Ủy ban Quốc gia và các Ban chỉ đạo phòng, chống AIDS và phòng, chống tệ nạn ma túy mại dâm các cấp, các bộ, ngành đoàn thể đối với việc thực hiện các giải pháp huy động, quản lý và sử dụng nguồn tài chính cho phòng, chống HIV/AIDS.
  
• 
  Định kỳ, các cơ quan tài chính và kế hoạch đầu tư phối hợp với cơ quan đầu mối về phòng, chống HIV/AIDS các cấp tiến hành kiểm tra, giám sát công tác quản lý tài chính của các chương trình, dự án và của các cơ quan, đơn vị tham gia phòng, chống HIV/AIDS.
  

• 
  Củng cố, kiện toàn bộ máy và nâng cao năng lực các cơ quan đầu mối về phòng, chống HIV/AIDS tại các tuyến nhằm duy trì hiệu quả hoạt động điều phối tập trung và có hiệu quả các nguồn kinh phí cho các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS tại các cấp, các ngành, các địa phương, đơn vị.
  
• 
  Đinh kỳ nghiên cứu xác định các ưu tiên trong phòng, chống HIV/AIDS (địa bàn, lĩnh vực, hoạt động, đối tượng) để có sự phân bổ nguồn kinh phí hợp lý.
  
• 
  Xây dựng và ban hành các cơ chế, chính sách và các hướng dẫn đưa các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS thành hoạt động thường xuyên, liên tục của các cấp, các ngành, các đoàn thể.
  
• 
  Thiết lập và mở rộng các mô hình cung cấp dịch vụ có tính chi phí hiệu quả. Tăng cường mở rộng các hình thức cung cấp dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS, tạo điều kiện cho người nhiễm HIV có thể tiếp cận sớm với các dịch vụ điều trị HIV/AIDS.
  
• 
  Tổ chức chuỗi cung ứng thuốc, sinh phẩm và trang thiết bị của chương trình theo hướng hiệu quả, tiết kiệm:
  

• 
  Nghiên cứu cơ chế trình Chính phủ hình thức mua sắm đấu thầu thuốc tập trung thông qua các đơn vị cung ứng quốc tế.
  
• 
  Xây dựng kế hoạch, lộ trình điều trị của người nhiễm HIV/AIDS bằng ARV và điều trị Methadone để xác định nhu cầu thuốc qua các giai đoạn;
  
• 
  Xây dựng cơ chế trợ giúp bản quyền sản xuất đối với thuốc ARV nhằm tạo điều kiện cho các nhà sản xuất thuốc trong nước có thể đưa ra mức giá hợp lý tăng tính chủ động về nguồn thuốc cho chương trình;
  
• 
  Rà soát các quy định luật pháp quốc tế, các hiệp định thương mại quốc tế để xây dựng cơ chế nhập khẩu cưỡng chế, nhập khẩu song song và nhập khẩu trong tình trạng khẩn cấp;
  
• 
  Xây dựng hệ thống quản lý đấu thầu mua sắm, phân phối và điều phối thuốc kháng HIV, Methadone, sinh phẩm xét nghiệm liên quan đến HIV/AIDS tập trung;
  
• 
  Hoàn thiện cơ chế, chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp trong nước tham gia sản xuất thuốc ARV, Methadone, sinh phẩm xét nghiệm HIV/AIDS, bao cao su, bơm kim tiêm ...
  

• 
  Huy động các tổ chức xã hội, các tổ chức dựa vào cộng đồng tham gia cung cấp các dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS bằng nguồn kinh phí tự huy động được (từ các tổ chức quốc tế, các doanh nghiệp, các nhà tài trợ khác...).
  
• 
  Lồng ghép các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS vào các hệ thống, thiết chế kinh tế - xã hội hiện có, đặc biệt là hệ thống y tế cũng như vào chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội, các phong trào, các cuộc vận động quần chúng của các địa phương, đơn vị.
  

1. Bộ Y tế:

a) Thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện đề án để hướng dẫn, theo dõi và giám sát việc triển khai thực hiện đề án; định kỳ tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ tình hình triển khai và kết quả thực hiện đề án.

b) Chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành có liên quan nghiên cứu, xây dựng, ban hành theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo thực hiện đề án này.

c) Chủ trì, phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính và các Bộ, ngành có liên quan tiếp tục nghiên cứu, đề xuất các giải pháp huy động tài chính cụ thể cho các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS.

d) Chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành là thành viên của Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS và phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm và các cơ quan Trung ương liên quan tổ chức triển khai các nội dung của đề án trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn được giao.

e) Hướng dẫn Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và chỉ đạo Sở Y tế phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính xây dựng kế hoạch huy động nguồn kinh phí cho hoạt động phòng, chống HIV/AIDS ở địa phương trên cơ sở đề án này.

f) Thiết lập hệ thống theo dõi, giám sát, đánh giá, kiểm tra tình hình thực hiện đề án của các bộ, ngành, đoàn thể và các địa phương.

2. Bộ Tài chính:

a) Căn cứ chức năng, nhiệm vụ được giao chủ trì hoặc phối hợp với các Bộ, ngành liên liên quan để trình cấp có thẩm quyền ban hành hoặc ban hành theo thẩm quyền các cơ chế, chính sách để tổ chức triển khai đề án.

b) Chủ trì, phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Y tế đề xuất tổng dự toán ngân sách nhà nước hằng năm cho phòng, chống HIV/AIDS trình Quốc hội theo lộ trình tăng dần qua các năm để bảo đảm thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ của Chiến lược quốc gia phòng, chống HIV/AIDS đến năm 2020.

c) Chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan xây dựng hoặc đề xuất cơ quan có thẩm quyền ban hành định mức chi phòng, chống HIV/AIDS; mức thu và sử dụng phí thu được từ một số dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS.

d) Rà soát các chính sách miễn, giảm thuế nhập khẩu đối với các vật tư, hàng hóa, thiết bị phục vụ cho công tác phòng, chống HIV/AIDS để bổ sung những mặt hàng chưa được hưởng ưu đãi.

e) Rà soát, sửa đổi những bất cập trong văn bản hướng dẫn thu nhập chịu thuế, nội dung chi, mức chi của các hoạt động can thiệp phòng, chống HIV/AIDS tại nơi làm việc.

f) Phối hợp với Bộ Y tế xây dựng cơ chế trình Chính phủ hình thức mua sắm đấu thầu thuốc tập trung thông qua các đơn vị cung ứng quốc tế.

g) Tổ chức kiểm tra, giám sát định kỳ và đột xuất tình hình huy động và sử dụng kinh phí hoạt động phòng, chống HIV/AIDS của các Bộ, ngành và các địa phương, đảm bảo đúng mục tiêu, nhiệm vụ, sử dụng có hiệu quả kinh phí và tuân thủ các quy định tài chính – kế toán hiện hành.

3. Bộ Kế hoạch và Đầu tư:

a) Chủ trì phối hợp với Bộ Y tế, Bộ Tài chính nghiên cứu, đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường, huy động vốn đầu tư phát triển cho các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS và thực hiện việc phân bổ, điều phối các nguồn đầu tư cho các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS theo đúng các quy định hiện hành.

b) Chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Y tế phân bổ vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước hàng năm để thực hiện có hiệu quả Chương trình Mục tiêu quốc gia phòng, chống HIV/AIDS.

c) Chủ trì phối hợp với Bộ Y tế và các bộ, ngành có liên quan triển khai các hoạt động xúc tiến đầu tư, vận động tài trợ quốc tế cho các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS, đồng thời hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương triển khai các hoạt động này.

d) Chủ trì phối hợp Bộ Tài chính, Bộ Y tế và các nhà tài trợ thực hiện việc hài hòa hóa các quy trình, thủ tục và cơ chế quản lý chương trình, dự án. Tăng cường công tác điều phối, quản lý các khoản tài trợ quốc tế theo đúng quy định, nâng cao hiệu quả sử dụng; định kỳ tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

e) Chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan hướng dẫn chi tiết thực hiện Điều 19, Nghị định số 108/2007/NĐ-CP ngày 26 tháng 6 năm 2007 của Chính phủ về “Lồng ghép hoạt động phòng, chống HIV/AIDS với các chương trình phát triển kinh tế - xã hội”.

4. Bộ Thông tin và truyền thông:

a) Chủ trì, phối hợp với Bộ Y tế, các Bộ, ngành liên quan và các địa phương xây dựng cơ chế, giải pháp cụ thể huy động tài chính cho công tác thông tin, truyền thông về HIV/AIDS trên các phương tiện thông tin đại chúng và công tác thông tin tuyên truyền ở cơ sở.

b) Chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan thông tin, báo chí trong cả nước thực hiện thông tin, truyền thông về HIV/AIDS như một hoạt động thường xuyên, liên tục của cơ quan, đơn vị.

c) Chủ trì phối hợp với Bộ Tài chính xây dựng và ban hành cơ chế, chính sách tài chính, chi tiêu cho truyền thông phòng, chống HIV/AIDS trên phương tiện truyền thông đại chúng các bằng nguồn kinh phí thường xuyên của cơ quan, đơn vị truyền thông.

d) Phối hợp với Bộ Tài chính xây dựng cơ chế sử dụng nguồn kinh phí xã hội hóa trong hoạt động tuyên truyền về phòng, chống HIV/AIDS giai đoạn 2013-2020.

5. Bộ Giáo dục và Đào tạo:

a) Chỉ đạo hướng dẫn xây dựng kế hoạch huy động nguồn kinh phí triển khai các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS trong trường học và sử dụng có hiệu quả kinh phí phòng, chống HIV/AIDS huy động được.

b) Chủ trì phối hợp với Bộ Tài chính xây dựng và ban hành cơ chế, chính sách tài chính, chi tiêu cho phòng, chống HIV/AIDS trong các nhà trường bằng nguồn kinh phí thường xuyên của các nhà trường.

6. Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội:

a) Chủ trì, phối hợp với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Tài chính, Ngân hàng Chính sách xã hội và các cơ quan liên quan nghiên cứu xây dựng, trình các cấp có thẩm quyền ban hành cơ chế, chính sách hỗ trợ cho vay vốn, tổ chức tạo việc làm đối với người nhiễm HIV, người bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS và người đang tham gia điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế tạo điều kiện cho họ có thể tự chi trả một phần chi phí dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS.

b) Chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương, đơn vị tạo điều kiện để người nhiều nhiễm HIV/AIDS và người bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS tiếp cận được các chính sách xã hội hiện hành dành cho những người yếu thế, những người dễ bị tổn thương.

7. Bảo hiểm xã hội Việt Nam:

a) Xây dựng hướng dẫn cho các cơ quan trực thuộc hệ thống bảo hiểm xã hội các tỉnh thực hiện chi trả dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS qua hệ thống bảo hiểm y tế sau khi Thông tư hướng dẫn tổ chức khám chữa bệnh cho người nhiễm HIV thanh toán qua Quỹ Bảo hiểm y tế được ban hành.

b) Đẩy mạnh và mở rộng việc cung cấp dịch vụ khám chữa bệnh đối với người nhiễm HIV/AIDS thông qua hệ thống bảo hiểm y tế.

c) Phối hợp với Bộ Y tế để rà soát đề xuất sửa đổi một số điều khoản của Luật Bảo hiểm y tế liên quan đến điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện, điều trị ARV và dự phòng lây truyền từ mẹ sang con.

8. Các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan khác ở Trung ương:

a) Chịu trách nhiệm sử dụng kinh phí phòng, chống HIV/AIDS đúng mục đích, có hiệu quả, thanh quyết toán theo đúng quy định hiện hành.

b) Ngoài nguồn kinh phí được giao, chủ động huy động nguồn kinh phí hợp pháp khác theo luật định để bổ sung nguồn tài chính cho phòng, chống HIV/AIDS. Báo cáo mức huy động bổ sung kinh phí về Bộ Y tế để tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

c) Có cơ chế, chính sách, quy định đưa hoạt động phòng, chống HIV/AIDS theo quy định của Luật Phòng, chống HIV/AIDS vào kế hoạch công tác, bao gồm kế hoạch kinh phí thường xuyên của bộ, ngành.

9. Đề nghị Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội – nghề nghiệp:

a) Chủ động tham gia triển khai thực hiện đề án này theo chức năng, nhiệm vụ trong phạm vi hoạt động của mình.

b) Phối hợp với ngành Y tế và các ngành có liên quan khác ở cùng cấp tăng cường huy động các tổ chức xã hội, tổ chức phi chính phủ tổ chức dựa vào cộng đồng tham gia hoạt động phòng, chống HIV/AIDS bằng nguồn kinh phí tự huy động được.

c) Đưa hoạt động phòng, chống HIV/AIDS vào các phong trào, các cuộc vận động quần chúng, các sinh hoạt hoạt cộng đồng ở cơ sở.

10. Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chịu trách nhiệm

a) Xây dựng kế hoạch thực hiện đề án đảm bảo nguồn lực tài chính cho phòng, chống HIV/AIDS giai đoạn 2013-2020 trên địa bàn phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và mục tiêu, nhiệm vụ của Chiến lược quốc gia phòng, chống HIV/AIDS đến năm 2020 và tầm nhìn 2030, báo cáo Hội đồng nhân dân trong kỳ họp hàng năm.

b) Xây dựng kế hoạch chuẩn bị tiếp nhận một số dự án quốc tế sẽ kết thúc trong thời gian tới theo lộ trình thống nhất với nhà tài trợ.

c) Thường xuyên rà soát, thống kê tất cả điểm triển khai các dự án viện trợ trên địa bàn, chủ động cắt giảm các hoạt động không hiệu quả; tập trung, ưu tiên đầu tư cho các hoạt động dự phòng, điều trị nhằm duy trì, đảm bảo tính bền vững của chương trình.

d) Chỉ đạo lồng ghép, phối hợp và điều hành thực hiện các mục tiêu, giải pháp của đề án với các chương trình, dự án khác trên địa bàn do địa phương trực tiếp quản lý.

e) Chủ động đầu tư, bố trí ngân sách thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ của Chiến lược quốc gia phòng, chống HIV/AIDS đến năm 2020 và tầm nhìn 2030 và trên cơ sở đề án này. Đồng thời chịu trách nhiệm về việc sử dụng kinh phí hiệu quả, không để thất thoát, thực hiện thanh toán, quyết toán theo quy định về tài chính hiện hành.

f) Tổ chức kiểm tra, giám sát triển khai thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp của đề án trên địa bàn tỉnh, thành phố.