T×nh h×nh chung
Sù kiÖn næi bËt trong tuÇn qua lµ viÖc c¶i tæ cuèi cïng hÖ thèng cai trÞ ë cÊp tØnh t¹i tØnh Qu¶ng §«ng. C¸c viªn chøc ®îc chän ra ®Ó thùc hiÖn kÕ ho¹ch míi, ®· nhËm chøc. C¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt còng ®· ®îc thi hµnh vµ kÕt qu¶ th× ch¼ng ph¶i ®îi l©u.
C¸c thµnh viªn ChÝnh phñ quèc d©n ®Õn Nam X¬ng kh«ng hµm ý lµ ®· cã quyÕt ®Þnh døt kho¸t sÏ dêi trô së cña ChÝnh phñ vÒ thµnh phè nµy hay vÒ Vò X¬ng. Nh chóng t«i ®· nãi trong bµi b¸o tríc, sù di chuyÓn sÏ phô thuéc vµo kÕt qu¶ héi nghÞ cña ®¹i diÖn ChÝnh phñ víi c¸c tíng lÜnh qu©n sù, ®øng ®Çu c¸c ®¹o qu©n quèc gia vµ cña ®¹i biÓu c¸c tØnh. D luËn Trung Quèc t¸n thµnh chÝnh s¸ch nµy cña ChÝnh phñ, lµ sÏ kh«ng lµm g×, kh«ng tiÕn hµnh nh÷ng g× mµ kh«ng ®îc d©n chóng ñng hé.
Nh÷ng chØ thÞ cña Héi ®ång ChÝnh phñ göi c¸c quan chøc phô tr¸ch hµnh chÝnh cÊp tØnh trong c¸c vïng do c¸c lùc lîng quèc gia ®ãng gi÷ ®Òu yªu cÇu cñng cè c¸c vïng l·nh thæ díi sù kiÓm so¸t cña Qu¶ng Ch©u. C¸c chØ thÞ nµy, cho ®Õn nay, ®Òu ®îc chÊp hµnh nghiªm chØnh vµ kh«ng cã g× cho phÐp gi¶ ®Þnh r»ng chóng sÏ kh«ng cßn ®îc chÊp hµnh nghiªm chØnh nh thÕ n÷a.
Sù thÊt b¹i cña c¸c ®éi qu©n chèng quèc gia, do thèng chÕ T«n TruyÒn Ph¬ng chØ huy ë Giang T©y ®· lo¹i bá hoµn toµn quyÒn lùc cña viªn tíng nµy t¹i tØnh ®ã. ThÊt b¹i nµy, x¶y ra ngay khi thèng chÕ Tr¬ng T¸c L©m triÖu tËp héi nghÞ qu©n sù ë Thiªn T©n, dêng nh cã g©y ®îc ¶nh hëng Ýt nhiÒu ®Õn c¸c sù biÕn ë miÒn B¾c. ChiÕn th¾ng cña lùc lîng quèc gia ®èi víi qu©n ®éi cña T«n TruyÒn Ph¬ng lµm thay ®æi chÝnh s¸ch qu©n phiÖt cña Tr¬ng T¸c L©m. Trong khi giao cho phô t¸ cña m×nh lµ tíng Tr¬ng T«n X¬ng, tØnh trëng S¬n §«ng, lo b¶o vÖ tØnh nµy chèng mäi sù tÊn c«ng cña qu©n quèc gia, «ng ta vÒ B¾c Kinh, vµ th¸i ®é cña thñ tíng Wellington Kou lóc Êy lµm viªn tíng qu©n sù cao cÊp nhÊt ë miÒn B¾c rÊt lo ng¹i. Ngêi ta kh«ng cã tin tøc cô thÓ g× vÒ th¸i ®é cña Tr¬ng T¸c L©m sau khi ®Õn B¾c Kinh. LiÖu «ng ta cã ®iÒu khiÓn ®îc c¸i gäi lµ ChÝnh phñ B¾c Kinh hay «ng ta sÏ b»ng lßng lµm kÎ b¶o vÖ c¸i ChÝnh phñ nµy th«i?
Nh÷ng ®iÒu kiÖn hiÖn nay cña t×nh h×nh B¾c Kinh kh«ng lµm ta yªn t©m nÕu xÐt trªn nh÷ng th«ng tin trªn b¸o chÝ B¾c Kinh vµ Thiªn T©n. Kû luËt khã ®îc duy tr× trong binh lÝnh ®ån tró. NhiÒu binh sÜ ®· bÞ hµnh quyÕt trong tuÇn qua.
T×nh h×nh tµi chÝnh ë B¾c Kinh xem chõng kh«ng cã lèi tho¸t. Sè tiÒn vay nÆng l·i vµ mÊy triÖu t¨ng thuÕ h¶i quan kh«ng ®ñ ®Ó chi tiªu cho qu©n sù. NhiÒu trêng kh«ng ®îc më l¹i, gi¸o viªn vµ gi¸o s sÏ b·i gi¶ng, nÕu kh«ng ®îc tr¶ l¬ng. Th¸i ®é cña c¸c cêng quèc níc ngoµi ®èi víi Héi nghÞ quèc tÕ vÒ thuÕ quan ch¼ng thay ®æi tÝ nµo. C¸c cêng quèc nµy chê ®îi mµ còng ch¼ng biÕt hä chê ®îi c¸i g×. Nh÷ng ®Ò nghÞ vÒ mét kho¶n c«ng tr¸i quèc tÕ thÕ chÊp b»ng viÖc t¨ng thuÕ h¶i quan Trung Quèc, do héi nghÞ nµy th«ng qua, ph¶i hñy bá. B¶n th©n Tr¬ng T¸c L©m ph¶i ®èi phã víi mét t×nh h×nh tµi chÝnh ®¸ng lo ng¹i h¬n ë M·n Ch©u. Sù ph¸t hµnh tiÒn nhµ binh, díi c¸i tªn lµ "Phông phiÕu" ®· lµm ®¶o lén th¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp. Kh«ng ®îc níc ngoµi trî gióp, níc M·n Ch©u sÏ ph¶i ph¸ s¶n. Kh«ng thÓ cã ¶o tëng vÒ vÊn ®Ò nµy. Dï c¸c tØnh rÊt giµu lËp thµnh M·n Ch©u quèc vÉn kh«ng ®ñ søc tr¶ chiÕn phÝ cho bèn cuéc néi chiÕn vµ chi phÝ cho tÊt c¶ c¸c xÝ nghiÖp qu©n phiÖt cña Tr¬ng T¸c L©m. Ngêi ta ®Æt ngay c©u hái lµ Tr¬ng lÊy ®©u ra hµng triÖu ®ång ®Ó tiÕn hµnh c¸c cuéc chiÕn
tranh Êy, ®Ó duy tr× quyÒn lùc cña m×nh vµ bµnh tríng quyÒn lùc ra tËn B¾c Kinh.
Ch¼ng bao l©u, Tr¬ng T¸c L©m sÏ bÞ c« lËp vµ chØ thu hÑp l¹i ë lùc lîng vµ ph¬ng tiÖn cña m×nh mµ nh÷ng c¸i nµy tõ l©u kh«ng cßn n÷a. Sù liªn minh cña Tr¬ng víi kÎ thï cò cña m×nh, Ng« Béi Phu, sÏ chØ kÐo dµi trong thêi gian cÇn thiÕt ®Ó cã thÓ sö dông sù liªn minh nµy nh»m ®¸nh th¾ng Quèc d©n qu©n do thèng so¸i Phïng Ngäc Têng chØ huy. Sù liªn minh nµy kh«ng nhËn ®îc sù gióp ®ì thiÕt thùc nµo cña Tr¬ng, Tr¬ng ®ßi ph¶i nhîng l¹i ®Êt ®ai do Ng« Béi Phu kiÓm so¸t. Nh÷ng quan hÖ víi T«n TruyÒn Ph¬ng kh«ng cßn mê nh¹t h¬n. T«n ®uæi qu©n cña Tr¬ng ®ãng ë Giang T« vµ tËp hîp n¨m tØnh: ChiÕt Giang, Giang T«, An Huy, Giang T©y, Phóc KiÕn vµ tù tuyªn bè lµm chñ nh÷ng ®Êt ®ai nµy. Th¾ng lîi cña «ng ta ®èi víi Tr¬ng kh«ng ph¶i lµ sù ph¸t triÓn. T¹o ra cho m×nh mét thÕ m¹nh, «ng ta theo ®uæi mét chÝnh s¸ch kiÓm so¸t mµ kh«ng ai cho lµ trung lËp. Dï b¸o chÝ Trung Quèc nãi ®Õn mét sù hîp t¸c cã thÓ cã gi÷a Tr¬ng vµ T«n, chóng t«i vÉn tin r»ng chØ cã vµi thµnh viªn thuéc h¹ cña chóng th¬ng thuyÕt víi nhau vµ b¸o chÝ ®a tin lµ ®a tin vÒ ®iÒu Êy. T«n kh«ng thÓ lµm ®îc ®iÒu ®ã b©y giê, v× trong hµo quang thÕ lùc cña m×nh, T«n kh«ng thÓ lµm cho Tr¬ng chó ý vÒ bÊt kú ®iÒu g×, v¶ l¹i thÕ lùc Êy nay kh«ng cßn n÷a.
Sù kiÖn lÝ thó ®¸ng ghi nhí: trong khi c¸c thñ lÜnh qu©n sù T«n TruyÒn Ph¬ng vµ Ng« Béi Phu bÞ qu©n ®éi quèc gia ®¸nh cho tan t¸c, bÞ lo¹i trõ khái vò ®µi chÝnh trÞ - qu©n sù, th× lùc lîng Quèc d©n tËp häp l¹i díi tríng cña thèng chÕ Phïng Ngäc Têng, l¹i ho¹t ®éng trë l¹i. Ho¹t ®éng nµy, b©y giê dï kh«ng tÊn c«ng, còng ®· tá ra ®¸ng gêm. Vïng mµ Quèc d©n ®¶ng ho¹t ®éng hiÖn nay c¸ch kh«ng xa biªn giíi Hå B¾c, Hå Nam, n¬i Quèc d©n ®¶ng ®ãng. ViÖc liªn l¹c cã thÓ dÔ dµng.
ë miÒn thîng D¬ng Tö, tØnh Tø Xuyªn ®ang trong t×nh h×nh ®ªm tríc cña mét cuéc c¶i tæ toµn diÖn. Tíng Nguyªn S©m, cã díi tríng 20.000 qu©n, ®· ®Çu hµng ChÝnh phñ quèc d©n, nhËn thi hµnh mÖnh lÖnh cña ChÝnh phñ vµ hîp t¸c thùc hiÖn kÕ ho¹ch quèc gia. Mét sù phôc tïng nh vËy nhÊt ®Þnh cã nh÷ng hËu qu¶ quan träng ®èi víi t×nh h×nh chung cña V©n Nam, tØnh nµy khã duy tr× ®îc th¸i ®é thï ®Þch ®èi víi ChÝnh phñ quèc d©n. VÒ mÆt nµy, ta sÏ cã thÓ tr«ng chê nh÷ng sù ph¸t triÓn lý thó.
Th¸i ®é cña d©n chóng c¸c tØnh râ rµng lµ thuËn lîi cho ChÝnh phñ quèc d©n. Nh chóng t«i ®· nhËn xÐt ë trªn, th¸i ®é ®óng ®¾n cña binh lÝnh quèc gia, lßng yªu níc vµ sù trong s¹ch cña c¸c thñ lÜnh d©n sù vµ qu©n sù, sù ®oµn kÕt gi÷a hä, lßng mong muèn thµnh thËt vµ râ rµng cña hä lµ v× lîi Ých chung, tÊt c¶ nh÷ng c¸i ®ã lµm cho d luËn d©n chóng ñng hé ChÝnh phñ quèc d©n. D©n chóng c¸c huyÖn kh«ng bÞ ®¸nh thuÕ, bÞ tÞch thu, bÞ ®èi xö tµn tÖ, hä thÊy r»ng cña c¶i cña hä ®îc b¶o vÖ, vµ tù do cña hä ®îc t«n träng, hä kh«ng bá lì c¬ héi nµo ®Ó chøng tá c¶m t×nh cña m×nh ®èi víi qu©n gi¶i phãng - ®ã lµ tªn hä ®Æt cho binh lÝnh quèc gia. Qu©n lÝnh nµy ®· nhiÒu lÇn th¾ng c¸c lùc lîng ph¶n quèc gia v× nhê ®îc th«ng tin. Ch¼ng h¹n viÖc nhanh chãng chiÕm l¹i ®îc Khóc Giang lµ nhê nh÷ng th«ng tin do d©n cung cÊp. D©n kh«ng giÊu giÕm r»ng hä rÊt mong muèn ®îc thÊy c¸c viªn tíng ®· bãp nÆn hä ph¶i chuån ®i nhanh chãng.
Ngo¹i giao víi níc ngoµi
B¸o chÝ níc ngoµi vµ Trung Quèc bµn c·i rÊt l©u vÒ vÊn ®Ò c«ng nhËn ChÝnh phñ quèc d©n Qu¶ng Ch©u. §iÒu kh«ng chèi c·i ®îc lµ chÝnh phñ Anh chØ xÐt vÊn ®Ò c«ng nhËn mét chÝnh phñ ®Þa ph¬ng. Lu©n §«n sÏ c«ng nhËn Qu¶ng Ch©u nh sÏ thõa nhËn thñ lÜnh qu©n sù kh¸c trong mét hay nhiÒu tØnh. D luËn cña nh©n d©n Trung Quèc ph¶n ®èi m¹nh mÏ mét quan niÖm nh vËy. Nh»m môc ®Ých tá râ cho d luËn quèc tÕ thÊy r»ng ChÝnh phñ cã mét c¬ng lÜnh x©y dùng l¹i quèc gia, ChÝnh phñ quèc d©n rÊt quan t©m ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p nh»m ®¹t môc ®Ých Êy.
X.
B¸o L'Annam, sè 122,
ngµy 16-12-1926 (tiÕng Ph¸p).
C¸C sù BIÕN ë TRUNG QUèC
cñA §Æc PH¸I viªN CHóNG T«i
Qu¶ng Ch©u, ngµy 10-12-1926
T×nh h×nh ngo¹i giao
Chóng t«i sÏ kh«ng nãi réng ra vÒ t×nh h×nh khã kh¨n cña §oµn ngo¹i giao B¾c Kinh. ChØ nhËn xÐt r»ng Bé trëng c¸c cêng quèc níc ngoµi, thµnh viªn cña ®oµn, tiÕp tôc quan hÖ víi mét ChÝnh phñ mµ quyÒn h¹n kh«ng vît qu¸ c¸c têng thµnh cña B¾c Kinh, mét ChÝnh phñ chØ cã c¸i tªn, mµ lý do duy nhÊt tån t¹i lµ sù c«ng nhËn ngo¹i giao cña c¸c cêng quèc.
§oµn ngo¹i giao nãi r»ng: "Chóng t«i kh«ng muèn can thiÖp vµo c«ng viÖc cña Trung Quèc". §ã lµ mét lêi tuyªn bè kú quÆc, tr¸i ngîc c¶ víi th¸i ®é cña chÝnh §oµn nµy, bëi v× viÖc duy tr× c¸c quan hÖ quèc tÕ víi c¸i gäi lµ ChÝnh phñ B¾c Kinh Êy, b»ng c¸ch cung cÊp cho nã mét ph¬ng tiÖn tån t¹i, lµ mét sù trî gióp trùc tiÕp cho c¸c thñ lÜnh qu©n sù ®ang khai th¸c nã h¬n lµ l·nh ®¹o nã.
VÊn ®Ò c«ng nhËn ChÝnh phñ quèc d©n ®ang ®îc nhiÒu chÝnh phñ c¸c níc xem xÐt vµ bµn c·i trong b¸o chÝ níc ngoµi. Theo nh÷ng nguån th«ng tin chÝnh thøc, còng nh theo vµi tin tøc cña b¸o chÝ níc ngoµi, chóng ta biÕt r»ng ChÝnh phñ Lu©n §«n chØ thÞ cho Bé trëng míi cña m×nh ë B¾c Kinh, «ng M.Lamx¬n, ph¶i tõ Thîng H¶i ®Õn H¸n KhÈu, t¹i ®©y «ng ta sÏ gÆp Bé trëng Ngo¹i giao cña ChÝnh phñ quèc d©n, hay vµi nh©n vËt quan träng kh¸c cña ChÝnh phñ nµy. DÜ nhiªn lµ M.Lamx¬n cã sø mÖnh ®¶m b¶o cho nh÷ng dù ®Þnh cña ChÝnh phñ vµ tr×nh bµy cho Bé trëng Ngo¹i giao cña ChÝnh phñ nµy nh÷ng quan ®iÓm hiÖn nay vÒ chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña Anh ë Trung Quèc. XuÊt ph¸t tõ quan ®iÓm r»ng néi c¸c Lu©n §«n kh«ng thÓ ®a ra nh÷ng g× cã h¹i cho ChÝnh phñ B¾c Kinh, r»ng nã tiÕp tôc c«ng nhËn vµ duy tr× c¸c quan hÖ víi ChÝnh phñ Êy, chóng ta buéc ph¶i nhËn r»ng Bé trëng Anh ë B¾c Kinh cã thÓ ký víi ChÝnh phñ quèc d©n mét thø t¹m íc, ch¼ng h¹n thõa nhËn nã b×nh ®¼ng víi ChÝnh phñ B¾c Kinh. Ch¼ng cÇn nh¾c l¹i ë ®©y nh÷ng quan ®iÓm cña ChÝnh phñ quèc d©n kh«ng phï hîp víi nh÷ng quan ®iÓm hÑp hßi ®Õn nhêng Êy cña níc Anh.
ChuyÓn dêi thñ ®« quèc gia
Nh÷ng tin tøc lµm yªn lßng nhÊt ®îc nhËn tõ ph¸i ®oµn ChÝnh phñ quèc d©n ë Nam X¬ng (Giang T©y). T¹i tÊt c¶ c¸c thµnh phè vµ huyÖn mµ ph¸i ®oµn ®i qua, d©n chóng ®· biÓu lé thiÖn c¶m víi c¸c thµnh viªn cña nã. TiÕp theo d©n chóng Nam X¬ng, d©n chóng ë Khóc Giang, Cöu Long vµ L S¬n, nång nhiÖt chµo ®ãn tíng lÜnh, sÜ quan cña c¸c lùc lîng quèc gia trong chiÕn dÞch ¸c liÖt chèng c¸c thñ lÜnh qu©n sù ph¬ng B¾c, mµ hä gÆp. Ngµy 15 th¸ng 12, mét héi nghÞ toµn thÓ häp t¹i Vò X¬ng, sÏ quyÕt ®Þnh døt kho¸t tÝnh chÊt quèc gia cho Vò X¬ng.
Tõ khi ph¸i ®oµn xuÊt ph¸t tõ Qu¶ng Ch©u cho ®Õn nay, c¸c sù kiÖn ®· diÔn ra theo kÕ ho¹ch ChÝnh phñ ®Þnh ra vµ kÕ ho¹ch Êy ®îc thùc hiÖn dÔ dµng lµ do d©n chóng n«ng th«n tËn t×nh, do cã sù ®ång lßng gi÷a nh÷ng nhµ chøc tr¸ch d©n sù vµ qu©n sù, do lßng mong muèn chung gãp phÇn c¶i tæ l¹i níc Trung Hoa. Cho ®Õn nay, cha bao giê d©n chóng Trung Quèc l¹i nªu mét tÊm g¬ng vÒ sù ®oµn kÕt d©n téc, vÒ chÝnh trÞ, tèt ®Ñp ®Õn nh thÕ...
C¸c quan chøc rêi Qu¶ng Ch©u ngµy 7 th¸ng 12 ®i Vò X¬ng ®Ó chuÈn bÞ s¾p xÕp ®Þa ®iÓm cho ChÝnh phñ, hä ®Òu hµi lßng vÒ chuyÕn ®i cña m×nh vµ nhÊn m¹nh sù ®ãn tiÕp nhiÖt t×nh cña d©n chóng trªn ®êng ®i.
ë H¸n KhÈu
B¸o chÝ níc ngoµi ë H¸n KhÈu vµ Thîng H¶i, sau khi ®a tin r»ng c¸c nhîng ®Þa ë H¸n KhÈu l©m nguy vµ yªu cÇu c¸c cêng quèc can thiÖp ®Ó cøu tÝnh m¹ng vµ cña c¶i ngêi níc ngoµi bÞ ®e däa, hä b¸o tin r»ng phong trµo ®e däa Trung Quèc ®· thÊt
b¹i. Trong th«ng b¸o nµy, ta thÊy sù thó nhËn vÒ viÖc phãng ®¹i c¸c sù kiÖn ë H¸n KhÈu nh»m môc ®Ých râ rµng ®Ó l«i kÐo néi c¸c Lu©n §«n can thiÖp, can thiÖp mét m×nh hay cïng víi c¸c cêng quèc mµ nã ®· thuyÕt phôc r»ng can thiÖp lµ cã Ých. C¸c sù kiÖn, nh chóng ta ®· biÕt, chØ liªn quan ®Õn mét phong trµo c«ng nh©n ®ßi t¨ng l¬ng vµ ®ßi chñ ®èi xö tö tÕ h¬n. Ch¾c r»ng c«ng nh©n ®· biÓu hiÖn c«ng khai t×nh c¶m cña m×nh vµ nh÷ng cuéc biÓu t×nh nµy diÔn ra cïng víi tiÕng h« nªu yªu s¸ch cña giai cÊp c«ng nh©n chèng chñ nghÜa t b¶n vµ giíi chñ. B¸o chÝ ®Õ quèc cña níc ngoµi nh×n thÊy trong c¸c cuéc biÓu t×nh nµy mét nguy c¬ tríc m¾t, trong khi nã tè gi¸c sù liªn minh cña nh©n viªn Së thuÕ quan Trung Quèc ë H¸n KhÈu nh lµ mét biÖn ph¸p chuÈn bÞ ®Ó cíp lÊy c«ng së nµy. Mét th¸i ®é nh vËy cña b¸o chÝ níc ngoµi chØ râ r»ng ®ã lµ mét mong muèn thæi phång c¸c sù kiÖn nh»m lõa bÞp d luËn níc ngoµi, mét viÖc lõa dèi chØ cã thÓ g©y nªn nh÷ng hËu qu¶ ®¸ng tiÕc.
T×nh h×nh ë phÝa B¾c
Theo tin tøc nhËn ®îc tõ nh÷ng nguån kh¸c nhau ë B¾c Kinh vµ Thiªn T©n, t×nh h×nh nªu trong bµi b¸o gÇn ®©y nhÊt cña chóng t«i vÉn kh«ng thay ®æi. C¸c chØ huy qu©n sù cña Phông Thiªn, ®ang khai th¸c c¸i gäi lµ ChÝnh phñ B¾c Kinh bÞ suy yÕu trÇm träng do thiÕu nh÷ng kho¶n tiÒn cÇn thiÕt ®Ó chi tiªu cho mét chiÕn dÞch chèng l¹i c¸c lùc lîng quèc gia. Cã vÊn ®Ò vay vµi chôc triÖu ®« la ®· ®îc c¸c nhµ b¨ng Anh ë níc ngoµi ®ång ý cho c¸c vÞ ®øng ®Çu ë Phông Thiªn... Nh ®· gi¶i thÝch ë trªn, ®©y kh«ng ph¶i lµ mét viÖc vay mîn vèn cã tõ tríc ®Õn nay, mµ lµ lÆp l¹i c¸c cuéc vay mîn kiÓu NhËt, Nishihara n¨m 1918, vµo thêi §¹i chiÕn ë ch©u ¢u. Kh«ng cßn c¸i g× ®Ó thÕ chÊp, ®Ó ®¶m b¶o, c¸c vÞ cÇm ®Çu ë Phông Thiªn bÌn ph¸t hµnh réng r·i tr¸i phiÕu kho b¹c, gäi lµ phiÕu quèc gia, sÏ giao l¹i cho c¸c nhµ b¨ng níc ngoµi, hä sÏ chÊp nhËn. Ngêi ta g¹t bá mäi sù cæ ®éng, d luËn x· héi sÏ ch¼ng biÕt g× vµ ch¼ng ph¶n ®èi ®îc. Dï vÊn ®Ò ®îc gi÷ bÝ mËt tuyÖt ®èi, nhng sù mÆc c¶ ®Ó b¸n ®îc c¸c phiÕu Êy thêng ®îc nhiÒu ngêi biÕt ®Õn vµ c¸c tæ chøc th¬ng m¹i, c«ng nghiÖp, còng nh c¸c héi quÇn chóng ®· ph¶n ®èi c¸ch ho¹t ®éng tµi chÝnh kiÓu Êy.
Chóng ta kh«ng thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng c¸c chñ ng©n hµng cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng nµy, sÏ mua tÊt c¶ c¸c phiÕu, nhng dÜ nhiªn lµ hä chØ hµnh ®éng theo nh÷ng chØ thÞ mËt cña nh÷ng ph¸i ®oµn níc ngoµi cã liªn quan. Ai còng biÕt r»ng tiÒn cã ®îc, do b¸n hay nhîng nh÷ng phiÕu nµy (Ýt nhÊt lµ mét phÇn), ph¶i ®îc dïng ®Ó chi tiªu cho chiÕn dÞch chèng nh÷ng ngêi quèc gia. Th¸i ®é do dù cña Tr¬ng T¸c L©m vµ tíng t¸ cña «ng, vµ sau nh÷ng quyÕt ®Þnh cña héi nghÞ c¸c tíng lÜnh nµy ë Thiªn T©n víi thèng chÕ T«n TruyÒn Ph¬ng lµm ngêi ta tù hái r»ng, thiÕu tiÒn cã ph¶i lµ lý do chÝnh cña nh÷ng sù do dù kh«ng chèi c·i ®îc cña Tr¬ng T¸c L©m kh«ng. ¤ng nµy võa cho ph¸t hµnh mét ®ît míi c¸c Phông phiÕu (phiÕu Phông Liªu) cã gi¸ trÞ nhiÒu triÖu ®«la. §ã cã ph¶i lµ ®Ó chi tiªu vÒ hµnh chÝnh cho M·n Ch©u quèc ? §ã cã ph¶i lµ ®Ó tr¶ l¬ng cho nh©n viªn c¸c bé cña B¾c Kinh, nh÷ng ngêi ch¼ng nhËn ®îc tÝ g× tõ nhiÒu th¸ng nay vµ cã ngêi kh«ng ®îc tõ nhiÒu n¨m nay ? Ngêi ta kh«ng thÓ nãi chÝnh x¸c ®iÒu ®ã, nhng sù thËt lµ t×nh h×nh tµi chÝnh cña c¸c tíng lÜnh qu©n phiÖt ®ang khai th¸c c¸i gäi lµ ChÝnh phñ B¾c Kinh, bÞ suy yÕu nghiªm träng bëi thiÕu tiÒn.
Lý do tµi chÝnh kh«ng ph¶i lµ lý do duy nhÊt. Ho¹t ®éng cña c¸c lùc lîng Quèc d©n ®¶ng, phèi hîp víi ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc c¸ch m¹ng vµ d©n téc chñ nghÜa ë miÒn T©y lµ mét vÊn ®Ò nghiªm träng cho nh÷ng thñ lÜnh l·nh ®¹o chiÕn dÞch chèng nh÷ng ngêi quèc gia. Thèng chÕ T«n TruyÒn Ph¬ng (mµ ngêi ta cho lµ bÞ thèng chÕ Tr¬ng T¸c L©m b¾t gi÷ ë Thiªn T©n) chØ cßn l¹i hai v¹n ngêi vµ c¸c tuú tïng céng t¸c víi «ng kh«ng cßn chót h¨m hë gióp «ng chèng tr¶ l¹i qu©n ®éi quèc gia.
Dï r»ng th¸i ®é cña c¸c lùc lîng thuû qu©n ë Phóc KiÕn vµ ë thung lòng D¬ng Tö kh«ng râ rµng l¾m, sù trung lËp cña hä ®· râ rµng vµ nÕu chóng ta tin vµo c¸c tin tøc cho ®Õn giê cha ®îc x¸c nhËn, th× c¸c lùc lîng nµy sÏ sím gia nhËp ChÝnh phñ quèc d©n.
X.
B¸o L'Annam, sè 125,
ngµy 27-12-1926,
(B¶n tiÕng Ph¸p).
C¸C sù BIÕN ë TRUNG QUèC
CñA §ÆC PH¸i viªn CHóNG T«I
Qu¸ng Ch©u, ngµy 24-12-1926
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |