Nh÷ng kho¶n cho vay dµnh cho Trung Quèc

1. Chñ nghÜa t­ b¶n da tr¾ng, nh»m môc ®Ých lµm giµu, ®· kh«ng ngÇn ng¹i vµ s½n sµng ®Çu ®éc c¶ mét d©n téc b»ng thuèc phiÖn; ®Ó b¸n ®­îc thø thuèc ®éc Êy, nã kh«ng ngÇn ng¹i tuyªn chiÕn vµ giÕt h¹i hµng tr¨m vµ hµng ngh×n binh lÝnh.

2. Chñ nghÜa ®Õ quèc da tr¾ng g©y gæ, vin vµo nh÷ng cí nhá män nhÊt ®Ó buéc Trung Quèc dµnh cho nã nh÷ng t« nh­îng vÒ l·nh thæ vµ nh÷ng nh­îng bé kh¸c. Nh÷ng lý do ®ã th­êng do b¶n th©n c¸c c­êng quèc h÷u quan g©y nªn; ®ã lµ tr­êng hîp ph¸i c¸c nhµ truyÒn gi¸o ®Õn nh÷ng vïng mµ hä thõa biÕt r»ng, ë ®Êy d©n chóng cã th¸i ®é thï ®Þch ®èi víi nh÷ng nhµ truyÒn gi¸o.

3. Mét n­íc ®Õ quèc chñ nghÜa kªu gäi n­íc kh¸c h·y dïng vò lùc chiÕm mét thµnh phè hoÆc h¶i c¶ng cña Trung Quèc ®Ó råi d­íi chiªu bµi duy tr× thÕ c©n b»ng, n­íc ®Õ quèc nä cã thÓ còng lµm c¸i viÖc nh­ thÕ.

4. Sù ®ª tiÖn vµ t×nh tr¹ng bÊt l­¬ng kh«ng cã giíi h¹n. N¨m 1895, Nga, Ph¸p vµ §øc ®· ®Ò nghÞ víi Trung Quèc ®Ó hä ®­îc lµm trung gian gi÷a Trung Quèc vµ NhËt B¶n. Do sù nç lùc cña c¸c n­íc trªn, Trung Quèc ®· bÞ mÊt l·nh thæ vµ 20 triÖu taen. §iÒu ®ã còng kh«ng c¶n trë hä ®ßi Trung Quèc ph¶i tr¶ 3.000.000 taen tiÒn "chÌ thuèc" vÒ nh÷ng dÞch vô ®Æc biÖt - y nh­ c¸c c« g¸i ®iÕm ®ßi tiÒn.

5. Chñ nghÜa ®Õ quèc Ph¸p ®· v÷ng ch©n ë §«ng D­¬ng, l¹i t×m c¸ch thùc hiÖn, qua c¸c giai ®o¹n tuÇn tù, qu¸ tr×nh thùc d©n ho¸ ®èi víi c¶ vïng Trung Bé cña Trung Quèc. Nã ®· th¾ng vïng ®ã vÒ ph­¬ng diÖn kinh tÕ, vµ chØ chê thêi c¬ thuËn tiÖn ®Ó hoµn toµn chiÕn th¾ng vïng nµy.

ý nghÜa cña tÊt c¶ c¸c biÓu ®å Êy lµ ë chç nµo? Lµ ë chç: chñ nghÜa t­ b¶n ph­¬ng T©y ®ang tr¶i qua cuéc khñng ho¶ng: cÇn cã nhiÒu h¬n n÷a c¸c n­íc thuéc ®Þa ®Ó ph©n chia víi nhau, cÇn cã nhiÒu h¬n n÷a c¸c thÞ tr­êng míi ®Ó khuÊt phôc, song dÉu sao nã vÉn c¶m thÊy chËt chéi mçi khi ph¶i hµnh ®éng. Vµ trong tr­êng hîp Êy tÊt c¶ c¸c thµnh viªn trong gia ®×nh t­ b¶n chñ nghÜa hïa nhau lao vµo n­íc trung b×nh vµ b¾t ®Çu gi»ng xÐ nã tuú theo ý m×nh. N¾m ®­îc chiÕc ch×a kho¸ më cöa vµo nhµ, bän kÎ c­íp Êy lÊy ®i tÊt c¶ nh÷ng g× quý gi¸ nhÊt, vµ Trung Quèc bÞ trãi tay trãi ch©n vµ tuú thuéc vµo lßng nh©n tõ cña bän ¨n c­íp ®ã. V× ®êi sèng kinh tÕ cña ®Êt n­íc bÞ r¬i vµo tay ngo¹i bang, nªn ®êi sèng chÝnh trÞ cña nã còng r¬i vµo sè phËn nh­ thÕ mét c¸ch tai h¹i. Sau khi trë thµnh mét n­íc bÞ nghÌo khæ vµ mang g¸nh nÆng nh÷ng kho¶n nî to lín, nh©n d©n Trung Quèc th­êng xuyªn bÞ lét da do nh÷ng ®ßi hái kh«ng «n hoµ cña giíi qu©n phiÖt b¶n xø.

Nh÷ng dÊu hiÖu ph¸ s¶n ngµy cµng ¶m ®¹m tÝch tô ë ch©n trêi cña nh©n d©n Trung Quèc vµ d­íi nh÷ng b­íc ®i kh«ng v÷ng ch¾c cña nã, ng­êi ta thÊy hiÖn ra vùc th¼m v« tËn cña sù nghÌo khæ vµ ph¸ s¶n. Vµ nÕu c¸ch m¹ng kh«ng ®Õn kÞp thêi ®Ó cøu nh©n d©n Trung Quèc, th× nã cã nguy c¬ r¬i xuèng ®¸y vùc th¼m kh«ng cã lèi trë lªn. Do søc m¹nh cña kÎ ®Þch, cña t­ b¶n n­íc ngoµi, vµ do t×nh tr¹ng thiÕu kinh nghiÖm cña b¶n th©n m×nh, nªn chñ nghÜa t­ b¶n b¶n xø kh«ng cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn. V« s¶n thµnh thÞ vµ n«ng th«n, trong nh÷ng ®iÒu kiÖn cña hä, ®· kh«ng thÓ cã ®­îc mét quan niÖm râ rµng vÒ ph©n ho¸ giai cÊp.

Chñ nghÜa t­ b¶n ngo¹i quèc, víi viÖc du nhËp chÕ ®é cña m×nh, hµng ho¸ cña m×nh vµ c¸c t­ b¶n cña m×nh, ®· lµm tan r· - mµ nã kh«ng hÒ muèn ®iÒu ®ã - c¸c truyÒn thèng vµ tËp qu¸n gia tr­ëng. B¶n th©n sèng ¨n b¸m vµ tiÕn hµnh bãc lét, chñ nghÜa t­ b¶n ngo¹i quèc lµm n¶y në nh÷ng kÎ ¨n b¸m kh¸c vµ nh÷ng kÎ bãc lét kh¸c ®Ó phôc vô cho m×nh: bän mèi l¸i, bän quan liªu, bän ¸p phe.

C¸C GIAI CÊP

Khi triÒu ®¹i cò bÞ lËt ®æ, nhiÒu viªn thèng ®èc ®· n¾m trong tay nh÷ng trung ®oµn cÊp tØnh. Dùa vµo binh lÝnh, hä ®· duy tr× c¸c tØnh cña m×nh vµ b»ng c¸ch ®ã mµ biÕn thµnh c¸c tªn phong kiÕn trong chÝnh thÓ céng hoµ.

C¸c c­êng quèc n­íc ngoµi nu«i c¸c ®éi qu©n Êy, vò trang cho chóng vµ duy tr× sù tån t¹i cña chóng. C¸c c­êng quèc sö dông nh÷ng ®éi qu©n Êy ®Ó thùc hiÖn ý chÝ cña m×nh. Giíi qu©n phiÖt nµy lµ tai ho¹ ®Ých thùc cña quÇn chóng c«ng nh©n.

Bän l·nh chóa, nghÜa lµ bän quan l¹i, còng cßn lµ nh÷ng bãng ma cña x· héi Trung Quèc ngµy x­a, vµ còng cßn lµ nh÷ng con chong chãng, giã chiÒu nµo xoay chiÒu Êy, miÔn lµ bän chóng ®­îc h­ëng lîi. Bän nµy hoµ nhËp víi bÊt kú triÒu ®¹i nµo, vµ víi bÊt kú chÕ ®é nµo. Trong sè bän hä cã nh÷ng nh©n vËt kh¶ kÝnh mµ lßng dòng c¶m vµ sù nh©n tõ cña c¸ nh©n hä ®¸ng ®­îc kÝnh träng. Nh­ng ®ã lµ nh÷ng ngo¹i lÖ. Nhê hä, Trung Quèc cã thÓ tù hµo r»ng nã cã mét giíi quan liªu cæ x­a nhÊt.

Nh÷ng kÎ gian gi¶o khÐo hµnh ®éng b»ng c¶ ngßi bót, b»ng c¶ ®Çu l­ìi, ®Òu lµ con ch¸u cña c¸c chóa ®Êt hoÆc lµ con ch¸u cña c¸c ®Þa chñ h¹ng trung víi t­ t­ëng th¨ng quan tiÕn chøc rÊt m¹nh mÏ. Song l¹i kh«ng v­ît qu¸ ®Þa vÞ cña mét chøc cè vÊn khu hoÆc tØnh. Môc tiªu cña hä lµ cã ®­îc chç Êm ¸p ®ã b»ng mäi c¸ch vµ mäi thñ ®o¹n.

Giíi th­¬ng nh©n lµ giai cÊp míi ®ang ra ®êi mµ ®¹o lý cña nã th× võa phøc t¹p, l¹i võa mang tÝnh chÊt trém c­íp. Ch¾c ch¾n lµ giai cÊp nµy lÏ ra kh«ng thÓ ra ®êi ®­îc, kh«ng phån thÞnh ®­îc nÕu kh«ng cã sù th©m nhËp cña t­ b¶n ngo¹i quèc mµ vÒ ph­¬ng diÖn nµy th× t­ b¶n Êy lµ ng­êi cha ®ì ®Çu vµ ng­êi thÇy cña nã.

Nh­ng, sau khi ra ®êi vµ tr­ëng thµnh, phÇn nµo nã vÉn c¶m thÊy m×nh bÞ ng­êi cha ®ì ®Çu Êy g¹t bá, hÇu nh­ bãp nghÑt v× ®· trë thµnh kÎ c¹nh tranh víi nã, c¶n ®­êng kh«ng cho nã tiÕn lªn thËt xa nh­ nã mong muèn. ë trong t­ thÕ nh­ hiÖn nay, ChÝnh phñ kh«ng thÓ dµnh cho nã mét sù gióp ®ì nµo c¶. Vµ chÝnh phñ muèn cã mét tÇng líp kh¸c xuÊt hiÖn, hïng m¹nh h¬n, cã søc h¬n, cã kh¶ n¨ng hËu thuÉn cho ChÝnh phñ tèt h¬n. VËy nhê cËy vµo ai ®©y? Nhê cËy giíi qu©n phiÖt ch¨ng? Nh­ng ®ã lµ nh÷ng tªn mãc tiÒn v« ®é vµ hoµn toµn tá ra bÊt lùc tr­íc ngo¹i bang. Tr«ng cËy vµo quÇn chóng ­? B¶n n¨ng ý thøc b¶o thñ khuyªn b¶o bän th­¬ng nh©n, r»ng ®èi víi chóng víi t­ c¸ch lµ bän ng­êi ®i bãc lét, hoÆc cæ vò bän ®i bãc lét, tr­íc h¬n hÕt lµ h·y b»ng c¸ch nµo ®ã sèng lÇn håi theo "vËn may”, cßn h¬n lµ ch¬i víi thø vò khÝ hÕt søc ®¸ng nghi ngê lµ søc m¹nh c¸ch m¹ng cña quÇn chóng.

Hä r¬i vµo t×nh tr¹ng tuyÖt väng gi÷a c¸c vßng luÈn quÈn mµ ch­a nh×n thÊy lèi tho¸t ra khái ®ã. §øng gi÷a hai m¾t xÝch khæng lå lµ bän t­ b¶n vµ giai cÊp v« s¶n, nhãm ®øng ë gi÷a bÞ ®Èy vµo t­ thÕ tiªu vong dÇn dÇn, bÞ hoµ tan lóc th× vµo hµng ngò c¸c nhµ t­ b¶n, lóc th× vµo hµng ngò giai cÊp v« s¶n. Ng­êi tiÓu së h÷u dÔ cã nguy c¬ bÞ ng­êi së h÷u lín nuèt chöng nhiÒu h¬n lµ tù b¶n th©n ng­êi tiÓu së h÷u biÕn thµnh ng­êi së h÷u lín. V× vËy, nhãm ng­êi nµy tù ph©n t¸n thµnh bét vµ ngµy cµng bÞ nghiÒn nhá thµnh bôi, ngµy cµng ph¶i chuyÓn giao c¬ nghiÖp hoÆc cöa hiÖu bÐ nhá cña m×nh cho mét «ng chñ v÷ng vµng h¬n anh ta, cßn b¶n th©n anh ta th× gia nhËp vµo gia ®×nh v« s¶n vèn ®· ®«ng ®¶o, nh­ng vÉn cßn mang tinh thÇn mÕn kh¸ch. Nh­ng ng­êi tiÓu së h÷u mang tinh thÇn c¸ch m¹ng kh«ng ph¶i v× lý do t©m lý mµ v× tÊt yÕu. DÜ nhiªn, tinh thÇn c¸ch m¹ng cña hä mang tÝnh chÊt tiÓu t­ s¶n vµ thÊm ®­îm tinh thÇn chñ nghÜa d©n téc, chñ nghÜa c¶i l­¬ng vµ tÝnh «n hoµ. T©m tr¹ng Êy cña c¸c giai cÊp h¹ng trung ®Òu thÊy biÓu hiÖn t¹i tÊt c¶ c¸c n­íc thuéc ®Þa vµ nöa thuéc ®Þa.

C¸c thî thñ c«ng bÞ mÊt nghÒ do m¸y mãc ®­îc sö dông, nh÷ng ng­êi tiÓu n«ng bÞ ph¸ s¶n do mïa mµng thÊt thu vµ ®· ph¶i ®em b¸n ruéng ®Êt cña m×nh, nh÷ng ng­êi c«ng nh©n kh«ng kiÕm ®­îc viÖc lµm ®· t¹o thµnh mét tÇng líp ®«ng ®¶o nh÷ng ng­êi sèng lang thang. Hä ®i lang thang tõ tØnh nµy sang tØnh kh¸c, tõ thµnh thÞ vÒ n«ng th«n vµ ng­îc trë l¹i. §Ó khái bÞ chÕt ®ãi, hä nhËn lµm lÝnh ®¸nh thuª trong ®éi qu©n cña mét viªn tØnh tr­ëng ®Çu tiªn mµ hä gÆp hoÆc biÕn thµnh nh÷ng tªn c­íp. Nh©n ®©y xin nãi r»ng cã rÊt Ýt sù kh¸c biÖt gi÷a nh÷ng kÎ lµm lÝnh ®¸nh thuª vµ nh÷ng tªn c­íp. Mçi khi c¸c nh©n vËt cÇm quyÒn ë c¸c tØnh cÇn cã qu©n lÝnh, hä thu gãp bän c­íp l¹i vµ b»ng c¸ch Êy bän kia trë thµnh "qu©n chÝnh quy”. C¶ hai lo¹i ng­êi ®ã ®Òu cã h¹i cho nh©n d©n lao ®éng.

SINH VI£N

Sinh viªn ®ãng mét vai trß hÕt søc quan träng trong ®êi sèng n­íc Trung Hoa ®ang thøc tØnh, cho nªn tÇng líp nµy ph¶i ®­îc xem xÐt riªng.

MÆc dï hä xuÊt th©n lµ con ch¸u cña giai cÊp t­ s¶n lín hoÆc nhá, nh­ng hä ®­îc cæ vò bëi nh÷ng t­ t­ëng míi ®Æc tr­ng cho thÕ hÖ hiÖn ®¹i. B·o t¸p c¸ch m¹ng, thÕ giíi bÞ ®¶o lén ®· lµm cho ®Çu ãc hä tho¸t khái nh÷ng ®Þnh kiÕn, c¸c truyÒn thèng ®· b¸m rÔ qu¸ s©u vµ ý thøc c¸c d©n téc ph­¬ng §«ng. Hä c¶m thÊy ®au khæ khi ph¶i chøng kiÕn sù bÊt tµi cña nh÷ng kÎ cÇm quyÒn, sù dèt n¸t cña bän qu©n phiÖt, t×nh tr¹ng hÌn yÕu cña ®Êt n­íc, th¸i ®é ng¹o m¹n cña bän ng­êi ngo¹i bang, c¶nh cïng khæ cña nh©n d©n. Hä cã tinh thÇn c¸ch m¹ng v× hä ®­îc gi¸c ngé vµ lßng th­¬ng xãt ®ång bµo, nÕu chØ cã thÓ nãi ®­îc nh­ vËy. Hä lµ nh÷ng nhµ c¸ch m¹ng duy t©m. Hä lµ nh÷ng ng­êi cuång nhiÖt theo chñ nghÜa Uynx¬n, nh­ng hoµ ­íc VÐcx©y ®· nh­ g¸o n­íc l¹nh giéi lªn ®Çu hä, cßn cuéc c¸ch m¹ng Nga th× ®· chiÕu däi con ®­êng ®óng ®¾n cho hä ®i. Hä ®· nghiªn cøu kü l­ìng häc thuyÕt cña Khæng Tö, hä ®· cã nh÷ng thö nghiÖm víi chñ nghÜa Uynx¬n vµ nhê kÕt qu¶ thö nghiÖm còng nh­ nhê sù nghiªn cøu s©u s¾c nªn hä ®· ®Õn víi chñ nghÜa M¸c hoÆc nh­ b¶n th©n hä gäi lµ chñ nghÜa Lªnin. Hä rÊt tÝch cùc ho¹t ®éng. Hä lµ mét trong nh÷ng nhãm c¸ch m¹ng nhÊt vµ cã tæ chøc nhÊt ë Trung Quèc.

N«NG D©N

1) §¹i ®iÒn chñ. PhÇn lín gåm nh÷ng chóa ®Êt vµ c¸c phÇn tö quý téc cò. Sè l­îng lo¹i nµy cã tõ 250 ®Õn 300, mçi tªn chiÕm gi÷ h¬n 10.000 mÉu^1*; cã gÇn 30.000 hé chiÕm gi÷ h¬n 1.000 mÉu mçi hé, vµ cã 300.000 hé chiÕm gi÷ h¬n 100 mÉu mçi hé.

2) §Þa vÞ x· héi cña c¸c tiÓu chñ, cã tõ 10-100 mÉu th× thËt phøc t¹p vµ biÕn ®éng. Víi mét sè ruéng ®Êt tõng Êy, ng­êi n«ng d©n cã thÓ trë thµnh kÎ bãc lét, l¹i còng cã thÓ trë thµnh ng­êi bÞ bãc lét:

a/ NÕu gia ®×nh kh¸ ®«ng ng­êi, cã thÓ dïng søc cña b¶n th©n ®Ó cµy cÊy, th× anh ta thuéc lo¹i trung gian;

b/ NÕu gia ®×nh kh«ng ®ñ ®«ng th× ng­êi n«ng d©n Êy ph¶i ph¸t canh mét phÇn sè ruéng cña m×nh vµ nh­ thÕ trë thµnh kÎ bãc lét;

c/ NÕu gia ®×nh qu¸ ®«ng vµ kh«ng ®ñ ruéng cho tõng Êy nh©n khÈu, th× ng­êi n«ng d©n th­êng buéc ph¶i cµy cÊy thªm ruéng ®Êt cña ng­êi kh¸c ngoµi sè ruéng ®Êt cña m×nh, vµ nh­ vËy anh ta trë thµnh ng­êi v« s¶n vµ biÕn thµnh ng­êi bÞ bãc lét.

Cã gÇn 44.000.000 hé ë vµo ®Þa vÞ nh­ vËy.

3) RÊt nhiÒu n«ng d©n nghÌo trë thµnh c¸c t¸ ®iÒn hoÆc b¾t ®Çu nhËn cÊy rÏ. Ng­êi t¸ ®iÒn thuª ruéng, tr¶ mét kho¶n tiÒn trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. Vµo n¨m ®­îc mïa, sè l·i cña anh ta còng kh«ng nhiÒu, bëi v× chñ ruéng biÕt râ ruéng ®Êt cña m×nh vµ tÝnh to¸n chÝnh x¸c c¸c kho¶n thu nhËp trªn sè ruéng ®ã. NÕu mÊt mïa th× ng­êi t¸ ®iÒn hoµn toµn ph¸ s¶n, cßn chñ ®Êt th× kh«ng bÞ mÊt g×. Víi h×nh thøc cÊy rÏ, chñ ®Êt thu ®­îc tõ 40% ®Õn 50% s¶n l­îng cña mçi vô thu ho¹ch.

4) C«ng nh©n n«ng nghiÖp. Tr­íc kia chÕ ®é së h÷u ruéng ®Êt ë Trung Quèc mang tÝnh chÊt hÕt søc manh món, mçi n«ng d©n, thËm chÝ ngay c¶ ng­êi n«ng d©n nghÌo nhÊt, còng cã mét m¶nh ®Êt cán con. Nh­ng ®Õn nay nhiÒu ng­êi kh«ng cã ®­îc "ngay c¶ m¶nh ®Êt cán con ®ã ®Ó c¾m dïi". §èi víi hä, ®«i bµn tay lµ nguån sèng duy nhÊt. §Ó kiÕm ®­îc miÕng c¬m, hä trë thµnh ng­êi hÇu h¹ trong c¸c gia ®×nh hoÆc trë thµnh nh÷ng c«ng nh©n lµm theo mïa. C«ng nh©n theo mïa kh«ng cã ®ång l­¬ng æn ®Þnh, còng kh«ng cã viÖc lµm th­êng xuyªn. Do vËy, cuéc sèng cña hä rÊt khæ së. Nh÷ng c«ng nh©n lín tuæi mçi n¨m kiÕm ®­îc tõ 20 ®Õn 30 pi¸t¹⁾ kÌm theo c¬m ¨n vµ chç ë. Cßn c¸c trÎ em lµm viÖc ch¨n sóc vËt th× mçi n¨m kiÕm ®­îc tõ 3 ®Õn 5 pi¸t. Sù x©m nhËp cña t­ b¶n ngo¹i quèc ®· ¶nh h­ëng hÕt søc tai h¹i ®Õn n«ng th«n. NÕp sèng gia tr­ëng truyÒn thèng bÞ ph¸ huû. BÞ th«i thóc bëi lßng h¸m lîi vµ bëi tÊm g­¬ng c¸c ng­êi anh em cña m×nh ë thµnh thÞ, ®iÒn chñ ë n«ng th«n còng ngµy cµng t×m c¸ch ®éc quyÒn chiÕm ruéng ®Êt. C¸c c«ng ty khai th¸c ruéng ®Êt ®­îc h×nh thµnh vµ ®éc chiÕm ®Õn 300.000 mÉu, lµm cho hµng lo¹t n«ng d©n bÞ mÊt ruéng ®Êt. N¨m 1918 ®· cã h¬n 15.500.000 n«ng d©n bá th«n xãm ra ®i v× c¶nh nghÌo tóng. N¹n lôt léi, m­a b·o, ®ãi kh¸t, chÕ ®é qu©n phiÖt, t×nh tr¹ng dèt n¸t- tÊt c¶ nh÷ng c¸i ®ã lµm cho t×nh c¶nh cña ng­êi n«ng d©n Trung Quèc ngµy cµng trë nªn thª th¶m h¬n.

C«NG NH¢N

1) Tù do héi häp;

2) QuyÒn b·i c«ng vµ thµnh lËp c¸c hiÖp héi;

3) ChÕ ®é ngµy lao ®éng 8 giê dµnh cho ng­êi lín vµ ngµy lao ®éng 6 giê dµnh cho thiÕu niªn;

4) B¶o vÖ nh÷ng ®iÒn chñ h¹ng nhá;

5) CÊm lao ®éng thªm giê trong c¸c ngµnh s¶n xuÊt nguy hiÓm;

6) CÊm lao ®éng ban ®ªm ®èi víi phô n÷ vµ trÎ em;

7) ChÕ ®é nghØ phÐp 2 tuÇn, mçi n¨m 2 lÇn, cã tr¶ l­¬ng;

NghØ 8 tuÇn lÔ tr­íc vµ nghØ 8 tuÇn lÔ sau sinh con ®èi víi phô n÷ lµm c¸c c«ng viÖc nÆng nhäc;

NghØ 6 tuÇn lÔ tr­íc vµ 6 tuÇn lÔ sau khi sinh con ®èi víi phô n÷ lµm c«ng viÖc nhÑ.

8) ChÕ ®é kiÓm so¸t cña c«ng nh©n ®èi víi viÖc thi hµnh b¶o hiÓm c«ng nh©n;

9) Nhµ n­íc trî cÊp cho c¸c tæ chøc c«ng nh©n ®Ó ¸p dông chÕ ®é gi¸o dôc ngoµi nhµ tr­êng cho c«ng nh©n lín tuæi.

Lao §éNG TRÎ EM

80 n¨m vÒ tr­íc, khi ch­a x¶y ra cuéc chiÕn tranh thuèc phiÖn, ë Trung Quèc ®· ngù trÞ chÕ ®é gia tr­ëng chuyªn chÕ. Sau cuéc chiÕn tranh nµy (1840) chñ nghÜa t­ b¶n ngo¹i quèc chiÕn th¾ng ®· thay thÕ chÕ ®é gia tr­ëng b»ng chÕ ®é c«ng nghiÖp. Cuéc ®Êu tranh sèng m¸i ®· diÔn ra gi÷a c¸c s¶n phÈm néi ®Þa vµ s¶n phÈm nhËp néi; cã thÓ dÔ dµng thÊy tr­íc kÕt côc cuéc ®Êu tranh: sù suy sôp cña nÒn c«ng nghiÖp b¶n xø vµ sù toµn th¾ng cña nÒn s¶n xuÊt c«ng x­ëng ngo¹i quèc. C¸c nghÒ thñ c«ng ®· bÞ giÕt chÕt. Mét sè c¬ së s¶n xuÊt h¹ng trung ®· c¶ gan thèng nhÊt l¹i, tËp hîp l¹i ®Ó chèng ngo¹i bang. Nh­ng cuéc ®Êu tranh kh«ng c©n søc, v× vËy nÒn s¶n xuÊt c¬ giíi hoµn h¶o ®· kh«ng gÆp khã kh¨n l¾m ®Ó hÊt nÒn c«ng nghiÖp b¶n xø xuèng vùc th¼m.

Sau khi ®· dän chç cho m×nh b»ng c¸ch ®ã, t­ b¶n ngo¹i quèc chØ cßn mét viÖc lµ xuÊt hiÖn ë Trung Quèc ®Ó h­ëng sù thÞnh v­îng. Kh«ng ph¶i mêi nã ®Õn lÇn thø hai. Bän t­ b¶n b¶n xø ®· ®Æt quan hÖ ªm thuËn víi nh÷ng ng­êi b¹n míi, nh­ng trong bông chØ hy väng cã dÞp nµo ®ã tho¸t khái nh÷ng «ng b¹n Êy. Nh­ng hä ®· lÇm to. Thay v× dÞp may mµ hä h»ng mong ®îi, hä ®· ph¶i nh×n thÊy b¶n th©n m×nh bÞ lét khè, mét mÆt - bëi bän ®Õ quèc ngo¹i bang, mÆt kh¸c - bëi chÝnh bän qu©n phiÖt n­íc m×nh. Cuéc chiÕn tranh thÕ giíi næ ra. Bän t­ b¶n ph­¬ng T©y qu¸ bËn rén víi c«ng viÖc cña m×nh, nªn kh«ng thÓ quan t©m ®Õn vïng ViÔn §«ng. Chóng gi¶i phãng c¸c thÞ tr­êng vµ rót c¸c con tµu cña m×nh ra khái c¸c h¶i c¶ng Trung Quèc.

C¸c mÆt hµng c«ng nghiÖp trë nªn khan hiÕm. T­ëng chõng cuèi cïng th× ng«i sao vËn may ®· räi s¸ng ®Õn nÒn c«ng nghiÖp vµ c¸c nghÒ thñ c«ng b¶n xø. Ng­êi th× lîi dông sù v¾ng mÆt cña kÎ c¹nh tranh ®¸ng nghi ngê cña m×nh ®Ó më c¸c nhµ m¸y míi vµ c¸c cöa hµng míi. Cã ng­êi l¹i muèn lîi dông sù non yÕu vµ sù thiÕu kinh nghiÖm cña lo¹i võa nãi ë trªn ®Ó kh«i phôc l¹i nh÷ng c«ng x­ëng ®· bÞ ph¸ huû cña m×nh vµ t×m ®Õn nh÷ng kh¸ch hµng cò.

Than «i! §iÒu ®ã kh«ng h¬n g× mét giÊc m¬ ®Ñp. Nhµ t­ b¶n vµ thî thñ c«ng chØ võa míi kÞp chóc mõng nhau lµ nçi thÊt väng chua ch¸t ®· hiÖn lªn tr­íc hä. Cuéc chiÕn tranh kÕt thóc. Bän ®Õ quèc l¹i quay trë l¹i. Vµ chóng trë l¹i víi sè l­îng ®«ng ®¶o h¬n, vµ ®­a ra nhiÒu ®ßi hái h¬n tr­íc. Chóng cè g¾ng kh«ng chØ gì l¹i nh÷ng g× ®· bÞ mÊt ®i ë Trung Quèc trong thêi gian v¾ng bãng, mµ cßn muèn gì l¹i c¶ nh÷ng g× bÞ mÊt ®i trong thêi gian chiÕn tranh ë ch©u ¢u. Còng hÖt nh­ c¸c n­íc thuéc ®Þa ®· tõng cã nghÜa vô phôc vô chiÕn tranh, b©y giê l¹i cã nghÜa vô phôc håi chÝnh quèc. Trung Quèc còng ph¶i lµm viÖc cho ch©u ¢u ®· bÞ kiÖt quÖ. NÒn c«ng nghiÖp b¶n xø ®· bÞ ®Æt l¹i ®óng ®Þa vÞ cña m×nh, cßn c¸c thî thñ c«ng th× bÞ l·ng quªn vµ ®i vµo ®ªm tèi.

Trong cuéc ch¬i trß ó tim Êy gi÷a bän t­ b¶n, nh÷ng ng­êi c«ng nh©n, ®Æc biÖt lµ thiÕu niªn, bÞ r¬i vµo c¶nh lµ kÎ ph¶i lãt ®ì. Sè lîi nhuËn mµ bän t­ b¶n kh«ng ®ñ søc bßn rót do thiÕu t­ b¶n vµ do m¸y mãc kh«ng hoµn h¶o th× bän t­ b¶n b¶n xø l¹i b¾t ng­êi c«ng nh©n ph¶i g¸nh chÞu. Do Ýt kinh nghÞÖm h¬n, Ýt cã kh¶ n¨ng ®Êu tranh vµ hËu qu¶ lµ nh÷ng thiÕu niªn dÔ bÞ thuËn lßng l¹i hoµn toµn n»m trong tay bän chñ. Th­êng x¶y ra t×nh tr¹ng lµ, còng cïng lµm mét c«ng viÖc trong cïng mét thêi gian, nh­ng c¸c em thiÕu niªn nhËn tiÒn c«ng Ýt h¬n nhiÒu so víi c«ng nh©n lín tuæi. NÕu c¸c em tá ý bÊt b×nh, th× tªn chñ nãi víi hä: "T¹i sao chóng mµy, nh÷ng kÎ kh«ng cã søc lùc vµ kh«ng cã tay nghÒ, l¹i kh«ng c¶m thÊy may m¾n mét khi chóng mµy ®­îc ng­êi ta cho miÕng c¬m vµ kh«ng ®Ó chÕt ®ãi ë ngoµi phè?". Trªn thùc tÕ, bän chñ thÝch sö dông c¸c em thiÕu niªn lµ nh÷ng ng­êi dÔ cam chÞu bÞ bãc lét mµ vÉn hoµn thµnh cïng mét ®Þnh møc c«ng viÖc. §ã lµ t×nh h×nh trong ngµnh s¶n xuÊt lôa víi c«ng viÖc kh«ng phøc t¹p, cßn m¸y mãc th× ®¬n gi¶n, kh«ng ®ßi hái ph¶i cã søc vãc vµ tay nghÒ.

B»ng c¸ch sö dông lao ®éng trÎ em, chñ nhµ m¸y tiÕt kiÖm ®­îc rÊt nhiÒu. Th­îng H¶i lµ thµnh phè ®iÓn h×nh ®Ó nghiªn cøu sù bãc lét lao ®éng cña nh÷ng c«ng nh©n Ýt tuæi. ë thµnh phè nµy, c«ng nghiÖp ph¸t triÓn m¹nh nhÊt vµ mang tÝnh chÊt hiÖn ®¹i nhÊt so víi bÊt cø n¬i nµo ë Trung Quèc. C¸c ngµnh s¶n xuÊt chñ yÕu lµ: v¶i sîi, lôa vµ thuèc l¸. Sè c«ng nh©n lµm viÖc trong c¸c ngµnh nµy lªn ®Õn 200.000 ng­êi, trong ®ã cã 50% lµ phô n÷ vµ trÎ em. TiÒn c«ng cña 2 lo¹i c«ng nh©n nµy rÊt thÊp, tõ l0 ®Õn 20 xu/ngµy. §é dµi cña ngµy lao ®éng lµ tõ 12 giê ®Õn 13 giê. §é tuæi trung b×nh cña trÎ em tõ 7 ®Õn 14 tuæi. Víi thÓ chÊt cßn non yÕu, víi nh÷ng c¬ quan cña c¬ thÓ cßn m¶nh mai, c¸c em ®· ph¶i lao ®éng suèt nh÷ng giê lµm viÖc kÐo dµi trong c¸c c«ng x­ëng, trong nh÷ng ®iÒu kiÖn vÖ sinh rÊt tåi tÖ. Suèt c¶ ngµy, c¸c em ph¶i hÝt thë vµo phæi nh÷ng mïi nång nÆc, kh«ng khÝ h«i thèi vµ bôi bËm. Sau mét thêi gian ng¾n lao ®éng t¹i c¸c c«ng x­ëng, søc khoÎ nh÷ng trÎ em khèn khæ nµy bÞ huû ho¹i v« ph­¬ng cøu ch÷a, thËm chÝ lao ®éng ban ngµy còng lµm cho mÖt mái. Nh÷ng c«ng viÖc lµm ban ®ªm cßn tåi tÖ h¬n; sù mÖt nhäc vµ t×nh tr¹ng thiÕu ngñ trë thµnh h×nh thøc tra tÊn thùc sù ®èi víi trÎ em. Sù tra tÊn Êy trë nªn khñng khiÕp khi diÔn ra 10 ngµy liÒn. Trªn thùc tÕ, víi chÕ ®é lµm viÖc 20 ngµy ®ªm th× trÎ em ph¶i lµm l0 ngµy ca ban ngµy vµ l0 ngµy ph¶i lµm theo ca ®ªm. NhiÒu khi bÊt chÊp c¸c nç lùc v× bÞ mÖt nhäc qu¸ søc, c¸c em ®· ph¶i nh¾m nghiÒn m¾t l¹i. V« sè tr­êng hîp tai n¹n ®· x¶y ra v× thiÕu ngñ.

Trong ngµnh s¶n xuÊt t¬ lôa, ®iÒu kiÖn lµm viÖc thËt kinh tëm. Em g¸i bÐ nhá lµm c«ng viÖc "kÐo t¬" ph¶i ®¶m ®­¬ng 2 nåi chøa ®Çy n­íc s«i vµ chøa mét sè l­îng kÐn nhÊt ®Þnh. B»ng 2 chiÕc ®òa nhá, ng­êi kÐo t¬ xe nh÷ng sîi t¬ ®­îc kÐo ra tõ nh÷ng kÐn t¬ vµ ®Æt nh÷ng sîi t¬ Êy lªn chiÕc khung guång. V× lu«n lu«n cã kÐn t¬ bÞ ®øt qu·ng vµ sîi t¬ bÞ ®øt nªn ng­êi ta liªn tôc ph¶i nèi chóng l¹i b»ng 2 chiÕc ®òa. Nh­ vËy, mét mÆt, em g¸i kÐo t¬ bÞ nãng bøc do ngåi s¸t n­íc s«i bèc h¬i, vµ mÆt kh¸c, em l¹i bÞ l¹nh bëi luång kh«ng khÝ chuyÓn ®éng tõ chiÕc khung quay tÝt. Sù ån µo ®Õn ®iÕc tai cña m¸y mãc, råi mÖt nhäc do hai bµn tay ph¶i liªn tôc vËn ®éng, h¬i n­íc, mïi h«i thèi ®Õn lén möa cña nh÷ng chiÕc kÐn t»m ®· thèi r÷a - tÊt c¶ nh÷ng c¸i ®ã ®­îc quyÖn l¹i víi nhau ®Ó lµm r· n¸t kh«ng th­¬ng xãt nh÷ng sîi d©y thÇn kinh cña c« thî bÐ báng. Kh«ng hÒ cã qu¹t giã th«ng h¬i, kh«ng hÒ cã nh÷ng thiÕt bÞ b¶o hé vÖ sinh. Mïa hÌ còng nh­ mïa ®«ng ®Òu nãng bøc kh«ng thÓ chÞu næi v× bÇu kh«ng khÝ ngét ng¹t. §ã lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña c¸c em g¸i ë ®é tuæi tõ 8 ®Õn 15 tuæi. Bôi t¬ bay vµo miÖng, vµo mòi lµm t¾c c¶ lç tai. C¸c ngãn tay vµ mÆt th­êng bÞ tÊy ®á do n­íc bÈn nãng báng ch¶y tõ c¸c nåi n­íc. Nh­ng ch­a hÕt. §Ó ®i ®Õn n¬i lµm viÖc vµ sau ®ã trë vÒ nhµ, c¸c em ph¶i ®i bé nhiÒu kil«mÐt. RÊt Ýt khi ®­îc chë ®i b»ng nh÷ng chiÕc xe ngùa bÐ nhá lÌn c¸c em nh­ lÌn c¸ trong thïng. C¸c em ph¶i ¨n vµo gi÷a tr­a (hoÆc vµo nöa ®ªm) ë ngay t¹i c«ng x­ëng, bëi v× ng­êi ta kh«ng cho c¸c em h­ëng 15-20 phót ®Ó ¨n uèng. Kh«ng cã chÕ ®é gi¶i lao, kh«ng cã chÕ ®é nghØ h»ng tuÇn. §ã lµ cuéc ®êi cña c¸c n÷ c«ng nh©n bÐ nhá khèn khæ Êy.

Tõ 7-8 tuæi ®· ph¶i lao ®éng mçi ngµy 12-13 giê trong suèt c¶ n¨m, c¸c em kh«ng cßn thêi gian vµ kh¶ n¨ng ®Ó häc tËp. C¸c em hÇu nh­ nhÊt lo¹t mï ch÷, ®a sè m¾c bÖnh lao.

Vµ bÊt kÓ tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®ã, c¸c em vÉn tù coi m×nh lµ gÆp may. T×nh tr¹ng nghÌo khæ qu¸ ghª gím, sè ng­êi thÊt nghiÖp qu¸ ®«ng, khiÕn cho chØ nghÜ ®Õn sù mÊt viÖc lµm ®· ®ñ ®Ó cho ng­êi n÷ c«ng nh©n trÎ tuæi kh«ng d¸m ®Êu tranh hoÆc ®ßi hái thùc hiÖn nh÷ng sù c¶i thiÖn nµo ®ã. Bän chñ biÕt râ ®iÒu ®ã vµ khai th¸c nçi sî h·i cña c¸c em. Nh­ng tõ n¨m 1920, c¸c n÷ c«ng nh©n nhá tuæi, noi g­¬ng nh÷ng c«ng nh©n nam lín tuæi, ®· thùc hiÖn mét sè cuéc b·i c«ng ®ßi t¨ng l­¬ng. DÜ nhiªn, phong trµo nµy cßn ch­a ®­îc tæ chøc tèt, l·nh ®¹o ch­a tèt vµ bÞ thÊt b¹i. Bän chñ cã th¸i ®é khoan dung ®èi víi nh÷ng phong trµo ®ã, coi ®ã lµ trß trÎ con mµ th«i.

C¸c x­ëng dÖt vµ c¸c nhµ m¸y s¶n xuÊt vò khÝ lµ nh÷ng xÝ nghiÖp duy nhÊt ë Trung Quèc ®­îc tæ chøc mét c¸ch hiÖn ®¹i. C¸c em thiÕu niªn trong c«ng nghiÖp dÖt chiÕm 7% tæng sè c«ng nh©n, t¹i c¸c nhµ m¸y s¶n xuÊt vò khÝ c¸c em chiÕm 5%. C¸c em ®­îc ph©n thµnh 3 lo¹i: häc sinh häc nghÒ, thî b¹n vµ lao c«ng. Lo¹i häc nghÒ lao ®éng l0-ll giê/ngµy, ®­îc tr¶ 10-20 xu. Thêi gian häc nghÒ kÐo dµi 2-3 n¨m. Sau ®ã hä trë thµnh thî b¹n. Thî b¹n h­ëng tiÒn c«ng nhiÒu h¬n c¸c em häc nghÒ, nh­ng l¹i Ýt h¬n so víi c¸c c«ng nh©n thùc thô. Lo¹i lao c«ng h­ëng tiÒn c«ng b»ng c¸c em häc nghÒ, nh­ng kh«ng cã t­¬ng lai bëi v× hä sÏ kh«ng bao giê trë thµnh thî c¶. Nh×n chung, hoµn c¶nh cña c¸c em thiÕu niªn - c«ng nh©n cã tèt h¬n hoµn c¶nh c¸c em g¸i trong ngµnh s¶n xuÊt t¬ lôa. Sè giê lµm viÖc cña c¸c em nam ng¾n h¬n vµ ®­îc nhiÒu tù do h¬n, nh­ng c¸c em còng kh«ng ®­îc tæ chøc l¹i.

Do ®Êt n­íc réng lín bao la vµ thiÕu ph­¬ng tiÖn ®i l¹i, cho nªn qu¸ tr×nh nÒn c«ng nghiÖp ph¸ huû nghÒ thñ c«ng vÉn ch­a kÕt thóc. ë miÒn quª xa x«i kh«ng ë gÇn c¸c con s«ng vµ ®­êng s¾t, d©n chóng lu«n lu«n cÇn ®Õn c¸c s¶n phÈm ®Þa ph­¬ng. Trong c¸c vïng ®ã nghÒ thñ c«ng t­¬ng ®èi ph¸t ®¹t, cïng víi nã lµ viÖc d¹y nghÒ. C¸c nam n÷ c«ng nh©n nhá tuæi phÇn nhiÒu lµ con c¸i cña c«ng nh©n thµnh thÞ. Mét sè l­îng kh«ng ®¸ng kÓ xuÊt th©n tõ n«ng th«n; nhiÒu ng­êi trong sè ®ã ®· theo häc c¸c tr­êng cÊp I, mét sè ®· häc c¸c tr­êng cÊp II- ®ã lµ con c¸i cña nh÷ng tiÓu chñ ®· biÕn thµnh v« s¶n.

RÊt khã x¸c ®Þnh con sè chÝnh x¸c c¸c c«ng nh©n thiÕu niªn, nh­ng dï sao c¨n cø theo tû lÖ phÇn tr¨m, ta cã thÓ nãi r»ng, trong c«ng nghiÖp dÖt cã 7% sè c¸c em Êy, trong c«ng nghiÖp s¶n xuÊt vò khÝ cã 5%, trong ngµnh t¬ lôa cã 25%, qua ®ã chóng ta thÊy c¸c em gi÷ vÞ trÝ quan träng nh­ thÕ nµo trong gia ®×nh v« s¶n Trung Quèc.

Trong c¸c x­ëng ®­îc tæ chøc tèt, c¸c em häc sinh cßn kiÕm ®­îc ®«i chót, trong khi ®ã c¸c em häc sinh ë n«ng th«n kh«ng nhËn ®­îc ®ång nµo, mµ thêi h¹n häc l¹i kÐo dµi h¬n. Trong nh÷ng n¨m ®Çu c¸c em kh«ng ®­îc häc g× c¶, c¸c em lµm c¸c c«ng viÖc sai vÆt, quÐt nhµ, ®èt lß, g¸nh n­íc, tãm l¹i, lµm hµng ngh×n c«ng viÖc trong nhµ. §«i khi «ng chñ b¶o häc trß d¾t con c¸i h¾n ®i d¹o ch¬i nh­ ng­êi hÇu.

Sau khi häc xong, ng­êi häc trß kh«ng ®­îc lËp tøc rêi khái nhµ «ng chñ cña m×nh. Theo tôc lÖ ®· ¨n s©u, ng­êi häc trß ph¶i ë l¹i trong vßng 2 - 3 n¨m ®Ó gióp viÖc cã ®­îc h­ëng c«ng, møc tiÒn c«ng do «ng chñ tuú ý Ên ®Þnh, tuú theo "lßng tèt". Míi ®©y, ®êi sèng ®¾t ®á ®· ®Èy c«ng nh©n lµm viÖc trong c¸c nghÒ thñ c«ng ®oµn kÕt l¹i ®Ó b¶o vÖ lîi Ých cña m×nh. HiÖn thêi, ®©y vÉn cßn lµ mét phong trµo yÕu ít, vµ c¸c ®ßi hái cña nã cßn rÊt «n hoµ. Ph¶i thÊy r»ng, c«ng nh©n thiÕu niªn vµ c¸c em häc nghÒ ®· c¶m nhËn thÊy sù ph¸ s¶n ®ang tíi gÇn cöa c¸c xÝ nghiÖp thñ c«ng, nªn ®· dÇn dÇn rêi bá x­ëng cña m×nh ®Ó vµo lµm t¹i c¸c x­ëng m¸y. T×nh c¶nh cña lao ®éng trÎ tuæi rÊt th¶m h¹i. Hä kh«ng cã c«ng viÖc æn ®Þnh, kh«ng cã ®ång l­¬ng t¹m ph¶i ch¨ng, còng kh«ng cã sù b¶o ®¶m cho t­¬ng lai. Khi cã viÖc lµm th× hä cßn sèng lÇn håi cho qua ngµy, nh­ng khi kh«ng cã viÖc lµm th× l©m vµo c¶nh nghÌo ®ãi. Nh÷ng con ng­êi kh«ng nhµ Êy ®i lang thang trong c¸c thµnh phè, t¹i c¸c tô ®iÓm th­¬ng m¹i vµ trang hoµng nh÷ng n¬i ®ã b»ng nh÷ng m¶nh quÇn ¸o r¸ch n¸t cña m×nh vµ b»ng tÊt c¶ c¸c h×nh d¸ng nghÌo khæ, ph¬i bµy ra tr­íc m¾t chÕ ®é qu©n phiÖt vµ giai cÊp t­ s¶n h×nh ¶nh sèng ®éng vÒ téi ¸c cña chóng.

THANH NI£N TRUNG QUèC Vµ §êI SèNG CñA Hä

Còng nh­ thanh niªn c¸c n­íc kh¸c, thanh niªn Trung Quèc chÞu ®ùng g¸nh nÆng hËu qu¶ cña chÕ ®é t­ b¶n chñ nghÜa vµ qu©n phiÖt.

Víi sù nghÌo nµn tinh thÇn, sù th« bØ vµ v« sØ, bÊt chÊp nh÷ng phÈm gi¸ tiªu biÓu cho tÊt c¶ nh÷ng tªn tay sai cña chñ nghÜa t­ b¶n ®­îc trang hoµng b»ng c¸c t­íc hiÖu, bän qu©n phiÖt Trung Quèc kh«ng cã môc ®Ých, còng nh­ nh÷ng ng­êi anh em cña chóng ë ph­¬ng T©y, chóng kh«ng thÓ ®­îc h­ëng sù tha thø.

Bän qu©n phiÖt ph­¬ng T©y chÝ Ýt cßn biÕt r»ng, chóng tµn s¸t thanh niªn v« s¶n n­íc m×nh lµ ®Ó b¶o vÖ tói tiÒn cña bän t­ b¶n, hoÆc nh»m môc ®Ých chinh phôc c¸c thuéc ®Þa, duy tr× lîi Ých kinh tÕ vµ chÝnh trÞ cña giai cÊp t­ s¶n lµ giai cÊp cña chóng. Bän qu©n phiÖt Trung Quèc ®Èy mét sè thanh niªn Trung Quèc nµy ®i giÕt h¹i nh÷ng thanh niªn Trung Quèc kh¸c nh»m phôc vô lîi Ých cña bän t­ b¶n ngo¹i quèc mµ chóng phôc tïng. Bän qu©n phiÖt Êy thËm chÝ kh«ng t×m ®Õn c¸c chiªu bµi chñ nghÜa s« vanh vµ b¶o vÖ giai cÊp m×nh.

Còng cÇn nãi thªm r»ng, kh«ng cã ë n¬i nµo mµ ng­êi lÝnh l¹i bÞ ®èi xö tåi tÖ nh­ thÕ vµ bÞ mÊt quyÒn nh­ ë Trung Quèc.

Nh­ chóng ta ®· thÊy, cã lÏ t×nh c¶nh cña häc sinh ë Trung Quèc thËm chÝ cßn tåi tÖ h¬n nh÷ng ng­êi anh em cña hä ë c¸c n­íc kh¸c.

Bªn c¹nh chÕ ®é qu©n dÞch vµ häc nghÒ, cßn cã t«n gi¸o vµ nÒn häc vÊn t­ s¶n víi nh÷ng ý thøc gi¶ dèi cña nã. ChÕ ®é t­ b¶n chñ nghÜa ®· lµm thanh niªn bÞ biÕn d¹ng vÒ ph­¬ng diÖn tinh thÇn vµ vËt chÊt, khi thanh niªn ch­a kÞp ph¸t triÓn.

Cßn vÒ gi¸o dôc th× quy t¾c chung lµ: trÎ em ®­îc häc hµnh tuú theo møc sèng vËt chÊt cña bè mÑ. NÕu bè mÑ giµu cã, con c¸i ®­îc häc hµnh chu ®¸o. NÕu bè mÑ nghÌo, con c¸i hoµn toµn thÊt häc. Nh­ vËy, con c¸i giai cÊp ®¹i t­ s¶n ®­îc ra n­íc ngoµi ¨n häc. Khi chóng trë vÒ tæ quèc víi tÊt c¶ hµnh trang khoa häc cña m×nh, th× chóng gi÷ nh÷ng c­¬ng vÞ quan träng trong c¸c c¬ quan chÝnh trÞ vµ kinh tÕ cña ®Êt n­íc.

Con c¸i cña giai cÊp t­ s¶n h¹ng trung ®­îc häc hµnh rÊt chu ®¸o khiÕn cho chóng cã thÓ trë thµnh nh÷ng ng­êi lao ®éng cã ®Þa vÞ tèt vµ lµm c¸c nghÒ tù do. Sau khi tèt nghiÖp c¸c tr­êng cÊp I vµ cÊp II, con em cña c¸c tiÓu chñ, do kh«ng cã tiÒn, nªn kh«ng thÓ tiÕp tôc tiÕn lªn c¸c nÊc kiÕn thøc cao h¬n. Hä biÕn thµnh nh÷ng viªn chøc hµnh chÝnh, c¸c chñ tiÖm bu«n ë n«ng th«n vµ v.v.. §«i khi hä ®i t×m vËn may trong qu©n ®éi.

"Con vua th× l¹i lµm vua, con s·i ë chïa l¹i quÐt l¸ ®a" - C©u tôc ng÷ ®· nãi nh­ vËy. MÆc dï hÕt søc mong muèn, nh­ng c«ng nh©n vµ bÇn n«ng kh«ng thÓ göi con em m×nh ®Õn tr­êng ®­îc. NÕu nh­ hä lµm ®­îc ®iÒu ®ã th× còng chØ lµm ®­îc mét hoÆc hai n¨m, kh«ng thÓ l©u h¬n ®­îc. T×nh tr¹ng nghÌo ®ãi ®Ì hä xuèng nh­ nh÷ng gäng k×m. Vµ nh÷ng trÎ em nµo chËt vËt l¾m míi häc ®¸nh vÇn ®­îc ®«i ba ch÷ th× l¹i ghi tªn vµo lµm t¹i c¸c x­ëng hoÆc ra lµm ë ngoµi ®ång ruéng.

PHONG TRµO THANH NI£N

Còng nh­ phong trµo c«ng nh©n, phong trµo thanh niªn Trung Quèc ra ®êi vµo cuèi chiÕn tranh thÕ giíi, hay nãi ®óng h¬n, tõ khi hoµ ­íc VÐcx©y ®­îc ký kÕt. Phong trµo nµy hoµn toµn kh¸c phong trµo thanh niªn ë ph­¬ng T©y. Phong trµo thanh niªn ë ph­¬ng T©y chñ yÕu tËp hîp thanh niªn n«ng th«n vµ thanh niªn c«ng nh©n. ë Trung Quèc, phong trµo thanh niªn chØ tËp hîp sinh viªn. ë ph­¬ng T©y, thanh niªn n«ng th«n còng nh­ thanh niªn thµnh thÞ ®Òu ®Êu tranh v× nh÷ng nguyªn nh©n kinh tÕ vµ chèng bän qu©n phiÖt, bëi v× trªn c¬ së ®ã, lîi Ých cña hä trïng hîp víi nhau. Cßn ë Trung Quèc, trõ mét vµi ngo¹i lÖ h·n h÷u, cuéc ®Êu tranh l¹i do thanh niªn trÝ thøc tiÕn hµnh. Cuéc ®Êu tranh nµy th­êng mang tÝnh chÊt chÝnh trÞ nhiÒu h¬n tÝnh chÊt kinh tÕ, h¬n n÷a, nh÷ng ho¹t ®éng ®Êu tranh Êy chñ yÕu nh»m chèng l¹i chÝnh phñ ph¶n ®éng vµ chñ nghÜa qu©n phiÖt phong kiÕn. Sù kh¸c nhau nµy cã thÓ gi¶i thÝch ®­îc. T¹i c¸c n­íc ph­¬ng T©y, n¬i chñ nghÜa t­ b¶n ph¸t triÓn h¬n, nÒn gi¸o dôc mang tÝnh chÊt phæ biÕn h¬n. Thanh niªn c«ng nh©n ph¸t triÓn h¬n vµ quen ®Êu tranh h¬n. Nã cã ®­îc kinh nghiÖm - ®ã lµ di s¶n cña c¸c d©n téc cæ ®¹i. Cßn ë Trung Quèc chñ nghÜa t­ b¶n cßn non trÎ. C«ng nh©n quen víi lèi sèng kiÓu chÕ ®é gia tr­ëng. Sù häc hµnh chØ h¹n chÕ ë mét sè Ýt con c¸i c¸c tÇng líp cã ®Æc quyÒn ®Æc lîi. §a sè c«ng nh©n kh«ng biÕt ch÷ vµ bÞ t¸ch khái phong trµo c«ng nh©n toµn thÕ giíi. Hä bÞ ®au khæ, hä nh×n thÊy râ tÊt c¶ t×nh c¶nh khèn khã cña m×nh. Nh­ng hä kh«ng biÕt, do ®©u mµ hä bÞ nghÌo khæ vµ b»ng c¸ch nµo tho¸t khái t×nh tr¹ng ®ã. ChØ cã tÇng líp sinh viªn lµ cã thÓ nghe thÊy nh÷ng håi ©m cña phong trµo c¸ch m¹ng ë ph­¬ng T©y. ChØ cã hä míi cã thÓ nh×n thÊy, suy ngÉm, so s¸nh vµ hiÓu ®­îc vÊn ®Ò. V× vËy, hä lµ nh÷ng ng­êi ®Çu tiªn tham gia ®Êu tranh.

MÆt kh¸c, sinh viªn kh«ng ph¶i chÞu nh÷ng thiÕu thèn vÒ vËt chÊt nh­ ng­êi c«ng nh©n. Do vËy, hä ph¸t ®éng tuyªn truyÒn chèng chñ nghÜa qu©n phiÖt vµ chèng ®Õ quèc. Kinh nghiÖm chØ cho hä thÊy r»ng, chñ nghÜa ®Õ quèc lµ nguån gèc cña tÊt c¶ mäi c¨n bÖnh mµ chØ cã sù thøc tØnh cña giai cÊp c«ng nh©n míi ch÷a khái ®­îc.

Hä yªu tù do vµ trung thùc, hä kiªn quyÕt ®Êu tranh v× sù nghiÖp c«ng nh©n. Trong tÊt c¶ c¸c cuéc cæ ®éng vµ biÓu t×nh gÇn ®©y, sinh viªn ®· dµnh vÞ trÝ to lín cho c¸c yªu s¸ch cña c«ng nh©n. Tr­íc ®©y ë tÊt c¶ c¸c n­íc, trong thêi kú tr­íc c¸ch m¹ng, chóng ta thÊy trÝ thøc ®¶m nhËn vai trß tiÒn phong, m·i cho ®Õn khi tù b¶n th©n ng­êi c«ng nh©n ®· trë nªn gi¸c ngé h¬n vµ cã häc vÊn h¬n, ®ñ søc lo liÖu cho vËn mÖnh cña m×nh. Khi Êy, tÇng líp trÝ thøc thËt sù c¸ch m¹ng sÏ tù hoµ nhËp vµ ®i vµo phong trµo c«ng nh©n.

Khi míi ra ®êi, tæ chøc thanh niªn céng s¶n Trung Quèc tù ®Æt tªn cho m×nh lµ "Liªn ®oµn thanh niªn x· héi chñ nghÜa". Nã bao gåm tÊt c¶ c¸c khuynh h­íng vµ tÊt c¶ c¸c s¾c th¸i. Trong ®ã cã c¶ ph¸i v« chÝnh phñ, ph¸i c«ng ®oµn chñ nghÜa, ph¸i Rótx«, nh÷ng ng­êi ®i theo C¸c M¸c. Sù pha trén nh­ vËy c¸c khuynh h­íng kh¸c nhau ®· kh«ng thÓ kÐo dµi l©u ®­îc. Ng­êi ta tranh c·i nhiÒu, nh­ng kh«ng lµm g× c¶. KÕt côc lµ, hä ®· t¸ch khái nhau. Nhãm m¸cxÝt lµ nhãm duy nhÊt cßn tån t¹i vµ ®­îc tæ chøc l¹i. Tõ ®ã nã ho¹t ®éng thËt sù, dµnh mäi søc m¹nh cho tæ chøc m×nh, vµ cho viÖc gi¸o dôc thanh niªn n«ng d©n vµ thanh niªn c«ng nh©n.

Vµo th¸ng 5-1919, ng­êi ta thÊy râ lµ, NhËt B¶n kh«ng muèn tr¶ Thanh §¶o cho Trung Quèc vµ c¸c ®¹i diÖn cña Trung Quèc ë héi nghÞ hoµ b×nh ®· do dù trong viÖc ký tªn vµo hoµ ­íc VÐcx©y. Khi Êy, tÊt c¶ c¸c sinh viªn Trung Quèc ®· ®æ ra ®­êng phè. Hä ®· ®èt c¸c dinh thù cña ba viªn bé tr­ëng NhËt B¶n, chÆn ®­êng mét viªn bé tr­ëng ®ã vµ chØ sau khi ®· ®¸nh cho nhõ tö míi bu«ng tha. Thanh niªn trong toµn Trung Quèc ®· noi theo tÊm g­¬ng c¸c ®ång chÝ cña m×nh ë B¾c Kinh, vµ cuéc biÓu t×nh ®· lan réng ra toµn quèc. Hä ®· göi c¸c bøc ®iÖn ®Õn Pari thuyÕt phôc ®¹i diÖn cña m×nh ®õng ký vµo b¶n hoµ ­íc chia c¾t nµy. Hä ®ßi triÖu håi lËp tøc ba bé tr­ëng ph¶n béi, ®­a yªu s¸ch ®ßi th¶ c¸c sinh viªn bÞ b¾t trong thêi gian cã biÓu t×nh, tuyªn bè tÈy chay hµng ho¸ cña NhËt B¶n. Hä hÕt søc nhiÖt thµnh, vµ phong trµo rÊt kiªn c­êng, v× vËy ®· nhanh chãng ®em l¹i kÕt qu¶. C¶ ba bé tr­ëng bÞ triÖu håi, ®¹i diÖn Trung Quèc ®· kh«ng chÞu ký vµo b¶n hoµ ­íc, nh÷ng ng­êi bÞ b¾t gi÷ ®· ®­îc th¶ ra. Cuéc tÈy chay hµng ho¸ NhËt B¶n ®· trë nªn réng kh¾p.

Sau thµnh c«ng nµy, anh em sinh viªn ®· thËt sù ®i vµo hµnh ®éng vµ ®Êu tranh. Nh»m truyÒn b¸ c¸c t­ t­ëng tiªn tiÕn, ng­êi ta ®· lËp ra c¸c c©u l¹c bé triÕt häc, v¨n häc vµ nghÖ sÜ; lËp ra héi liªn hiÖp tËp hîp hµng v¹n sinh viªn. Nh÷ng sinh viªn tiªn tiÕn nhÊt ®· quyÕt ®Þnh c¸ch m¹ng ho¸ sinh ho¹t truyÒn thèng ®Çy tÝnh chÊt uû mÞ cña giíi sinh viªn Trung Quèc. Hä lËp ra c¸c nhãm mµ tÊt c¶ c¸c thµnh viªn trong ®ã ph¶i lµm c«ng viÖc ch©n tay mçi ngµy 3-4 giê. Cã nhiÒu sinh viªn ra n­íc ngoµi ®Ó ban ngµy lµm viÖc, cßn ban ®ªm häc hµnh. Hä tù kiÕm tiÒn ®Ó sèng vµ kh«ng nhê ®Õn sù hç trî vËt chÊt cña gia ®×nh, còng nh­ cña nhµ n­íc.

Lµ nh÷ng lùc l­îng ®¸ng chó ý vÒ søc m¹nh vµ vÒ sè l­îng, sinh viªn th­êng hay can dù vµo c¸c vÊn ®Ò chÝnh trÞ vµ x· héi. C¸c ph­¬ng tiÖn ®Êu tranh cña hä còng gièng nh­ cña giai cÊp v« s¶n: ra lêi kªu gäi, tæ chøc mÝt tinh, biÓu t×nh, b·i c«ng.

HAI NH¢N VËT ANH HïNG

Th¸ng 8 n¨m 1920, Héi liªn hiÖp thanh niªn x· héi chñ nghÜa ra ®êi ë Th­îng H¶i. V× thµnh phÇn rÊt hçn t¹p nªn nã chØ tån t¹i cã 1 n¨m. Tæ chøc nµy gi¶i t¸n vµo th¸ng 5 n¨m 1921. §Õn th¸ng 12 n¨m ®ã, mét sè ng­êi m¸cxÝt trÎ tuæi ®· tËp hîp nhau l¹i vµ lËp ra nhãm m¸cxÝt. Th¸ng 5 n¨m 1922, hä ®· cã ®Õn 17 chi nh¸nh ®Þa ph­¬ng. Nh÷ng chi nh¸nh lín nhÊt lµ ë Th­îng H¶i, Nam Kinh, B¾c Kinh, Thiªn T©n, Qu¶ng Ch©u. C¸c tæ chøc nµy cã 4.000 thµnh viªn, trong ®ã cã 2.400 c«ng nh©n trÎ vµ 1.600 sinh viªn. CÇn nªu râ sù v­ît tréi cña thµnh phÇn v« s¶n, bëi v× tr­íc ®©y thanh niªn c«ng nh©n Trung Quèc vÉn ch­a ®­îc huÊn luyÖn vµo tæ chøc vµ th­êng cã th¸i ®é quay l­ng l¹i víi chÝnh trÞ. C¸c chiÕn h÷u cña chóng ta - ®· rÊt kiªn tr×, nhiÖt t×nh vµ th¸o v¸t ®Ó thu hót mét sè l­îng lín c«ng nh©n trong mét thêi gian ng¾n nh­ thÕ.

Th¸ng 5 n¨m 1922, §¹i héi toµn quèc lÇn thø nhÊt cña thanh niªn céng s¶n Trung Quèc ®­îc triÖu tËp ë Qu¶ng Ch©u. §¹i héi ®· th¶o luËn c¸c ®Ò c­¬ng cã quan hÖ ®Õn chÝnh s¸ch d©n téc vµ quèc tÕ, ®· th«ng qua c¸c nghÞ quyÕt vÒ nh÷ng ph­¬ng ph¸p ®Êu tranh chèng ®Õ quèc vµ chèng chñ nghÜa qu©n phiÖt. §¹i héi ®· th¶o luËn c¸c ph­¬ng c¸ch tuyªn truyÒn vµ thu n¹p c¸c thµnh viªn míi. Tãm l¹i, ®· ®Æt ®­îc nÒn mãng v÷ng ch¾c cho tæ chøc thanh niªn céng s¶n, kÓ tõ ngµy ®ã, ¶nh h­ëng cña nã ngµy cµng t¨ng trong quÇn chóng c«ng nh©n.

Tuy cßn rÊt non trÎ, nh­ng "thanh niªn céng s¶n Trung Quèc" ®· tham gia c¸c trËn chiÕn ®Êu, ®· ®ãn nhËn c¸c ®ßn gi¸ng cña giai cÊp t­ s¶n vµ ph¶i chÞu ®ùng nh÷ng hy sinh. LÞch sö thanh niªn céng s¶n Trung Quèc ®· cã tÊm g­¬ng hy sinh cao c¶. Ch­a kÓ sè thanh niªn xung kÝch ®ang cßn ngåi trong c¸c nhµ tï, ®· cã hai ng­êi hy sinh cho giai cÊp v« s¶n.

V­¬ng ¸i ra ®êi n¨m 1897 t¹i Trang TÕ thuéc tØnh Hå Nam. Anh theo häc t¹i mét tr­êng d¹y nghÒ. Sau khi tèt nghiÖp kho¸ häc, anh lµm thî ®iÖn. Sau ®ã anh tèt nghiÖp tr­êng cao ®¼ng d¹y nghÒ ë Thiªn T©n. N¨m 1919, sau khi xuÊt hiÖn phong trµo sinh viªn nh©n Hoµ ­íc VÐcx©y, anh gia nhËp Héi liªn hiÖp sinh viªn. Ho¹t ®éng tÝch cùc vµ lßng dòng c¶m cña V­¬ng ¸i ®· nhanh chãng ®­îc c¸c ®ång chÝ cña anh biÕt ®Õn, hä cö anh lµm ®¹i biÓu ®Õn B¾c Kinh ®Ó ®Æt quan hÖ víi giíi sinh viªn Thñ ®« vµ sau n÷a ®Ó chuyÓn cho ChÝnh phñ yªu s¸ch cña sinh viªn. Anh ®· bÞ b¾t giam 38 ngµy trong nhµ tï. N¨m sau, anh ®· trë vÒ quª vµ lËp ra “Liªn ®oµn c«ng nh©n Hå Nam”. Anh lµm bÝ th­ cña tæ chøc nµy cho ®Õn ngµy qua ®êi. Th¸ng 4 n¨m 1921, anh l¹i bÞ b¾t trong thêi gian næ ra cuéc b·i c«ng cña c«ng nh©n ngµnh t¬ lôa. Trong nhµ tï, anh ®· tuyªn bè tuyÖt thùc 7 ngµy vµ ®· ®­îc tr¶ tù do. Sau khi ra khái nhµ tï, anh em c«ng nh©n ®· c«ng kªnh anh lªn víi niÒm h©n hoan phÊn khëi. §¸p l¹i sù chµo mõng cña c¸c ®ång chÝ, V­¬ng ¸i ®· nãi: TÊt c¶ c¸c chiÕn sÜ trÎ tuæi cÇn ph¶i biÕt c¶nh tï téi. §ã lµ n¬i thÝch hîp ®Ó rÌn luyÖn - cµng nhiÒu lÇn bÞ tï téi th× ta cµng cã nhiÒu tinh thÇn c¸ch m¹ng. Vµo th¸ng 11, anh tæ chøc biÓu t×nh ph¶n ®èi chÝnh s¸ch ph¶n ®éng cña ChÝnh phñ. H¬n 10.000 c«ng nh©n ®· h­ëng øng lêi kªu gäi cña anh. Th¸ng l n¨m 1922, næ ra cuéc b·i c«ng míi cña c«ng nh©n ngµnh t¬ lôa. BÞ dån vµo ch©n t­êng, bän chñ xÝ nghiÖp ®· ph¶i tr¶ 160.000 pi¸t cho §µo C¨n Tr×, viªn tØnh tr­ëng Hå Nam, ®Ó h¾n trõ khö V­¬ng ¸i vµ ng­êi b¹n cña anh mµ chóng coi lµ nh÷ng ng­êi cÇm ®Çu. ThÕ lµ ngµy 17 th¸ng 1 n¨m 1922, vµo 3 giê s¸ng, V­¬ng ¸i ®· ng· xuèng sau khi bÞ 3 nh¸t g­¬m cña bän tay ch©n viªn tØnh tr­ëng. §Çu anh kh«ng bÞ ®øt l×a vµ sau khi bÞ tÊn c«ng, anh cßn cã thÓ nhËn biÕt mäi ng­êi. Anh ®· qua ®êi sau 2 giê ®au ®ín.

Ph¹m ¢n Kim sinh n¨m 1897 còng ë Hå Nam, anh häc ë tr­êng d¹y nghÒ "dÖt vµ ch¶i sîi". N¨m 1917, tèt nghiÖp tr­êng nµy vµ ®Õn lµm viÖc t¹i x­ëng s¶n xuÊt v¶i sîi. N¨m 1920, anh lµm quen víi V­¬ng ¸i vµ gióp V­¬ng ¸i lËp ra Héi liªn hiÖp c«ng nh©n Hå Nam, lµm tæng biªn tËp tuÇn b¸o Ng­êi lao ®éng, c¬ quan ng«n luËn cña Héi. Bót ph¸p cña anh võa gi¶n dÞ, g©y xóc c¶m l¹i giµu h×nh ¶nh, rÊt ®­îc c«ng nh©n ­a thÝch. Anh ®· cïng víi V­¬ng ¸i ®­a mét sè cuéc b·i c«ng cña thî in, thî c¾t tãc, thî méc, v.v. ®Õn th¾ng lîi. Ph¹m ¢n Kim lµ mét c¸n bé tuyªn truyÒn giái. Lêi ph¸t biÓu cña anh ®Çy søc thuyÕt phôc vµ ®Çy nhiÖt t×nh, còng gièng nh­ c¸c bµi vµ c¸c t¸c phÈm cña anh. Trong sè c¸c t¸c phÈm do anh viÕt, chóng t«i xin nªu lªn bµi "Cuéc ®èi tho¹i gi÷a hai c«ng nh©n" vµ "Tµi n¨ng cña ng­êi lao ®éng" (kÞch viÕt cho nhµ h¸t) vµ nh÷ng bµi kh¸c. Cã thÓ thÊy anh cã mÆt trong tÊt c¶ mäi cuéc ®Êu tranh cña sinh viªn vµ c«ng nh©n. ë ®©u anh còng næi bËt nhê ho¹t ®éng tÝch cùc vµ tµi hïng biÖn. Tõ sau cuéc b·i c«ng cuèi cïng cña c«ng nh©n ngµnh t¬ lôa, anh ®· nhiÒu lÇn bÞ b¾t cïng víi V­¬ng ¸i. Sau c¸i gäi lµ xö ¸n, bän chóng ®· tuyªn ¸n tö h×nh c¸c anh. Ph¹m ¢n Kim lóc Êy ®· tr¶ lêi tªn ch¸nh ¸n: "NÕu «ng muèn giÕt chÕt chóng t«i, Ýt ra «ng còng ph¶i gi¶i thÝch xem chóng t«i ph¹m téi g×". Tªn ch¸nh ¸n víi nÐt mÆt hÇm hÇm d÷ tîn ®· ®¸p l¹i: "C¸c anh sÏ ®­îc biÕt t­êng tËn ®iÒu ®ã khi nµo ng­êi ta chÆt ®Çu c¸c anh". Hä ®· bÞ hµnh quyÕt vµo kho¶ng 3 giê s¸ng. S¸ng h«m sau, tªn tØnh tr­ëng s¸t nh©n ®· tuyªn bè r»ng, V­¬ng ¸i vµ Ph¹m ¢n Kim lµ nh÷ng kÎ v« chÝnh phñ, ®· tuyªn truyÒn nh÷ng t­ t­ëng ®éc h¹i, giÊu vò khÝ vµ sau hÕt, lËp ra tæ chøc ®Ó lËt ®æ chÕ ®é hiÖn hµnh.

Nh­ng c¸c anh, hai ng­êi ®ång chÝ cña chóng ta, ®· kh«ng hy sinh v« Ých. M¸u cña c¸c anh ®· ®æ sÏ lµm thÊm ®­îm thªm mÇu löa cho ngän cê c¸ch m¹ng v« s¶n, b»ng sù hy sinh cña m×nh, c¸c anh sÏ thøc tØnh toµn thÓ giai cÊp v« s¶n Trung Quèc tr­íc ®©y vÉn cßn thô ®éng vµ thê ¬.

Tæ CHøC CñA THANH NI£N CéNG S¶N

N¨m 1922, cã ®Æc ®iÓm lµ nh÷ng cuéc næi dËy cña c«ng nh©n ®· t¨ng lªn hÕt søc m¹nh mÏ. Hµnh ®éng giÕt h¹i c¸c ®ång chÝ cña chóng t«i ®· kh«ng xa l¹ víi niÒm thøc tØnh nång nhiÖt Êy - h¬n 1.700 nam n÷ sinh viªn vµ c«ng nh©n ®· gia nhËp "Thanh niªn céng s¶n". §iÒu ®ã th× bän ®ao phñ ®· kh«ng ngê tíi. §¹i héi lÇn thø nhÊt häp ë Qu¶ng Ch©u tõ ngµy 5 ®Õn ngµy 10 th¸ng 5 n¨m 1922.

D­íi ®©y lµ mét sè ®o¹n trÝch tõ c¸c ®Ò c­¬ng ®· ®­îc th«ng qua t¹i §¹i héi:

l. T×nh tr¹ng ®Êt n­íc bÞ chia c¾t vµ c¸c cuéc néi chiÕn næ ra lµ do chñ nghÜa t­ b¶n ngo¹i quèc g©y ra, ®­îc bän ph¶n béi ng­êi Trung Quèc, bän gi¶ nh©n gi¶ nghÜa, bän ®µy tí cña chñ nghÜa t­ b¶n ñng hé. Chóng ®· b¸n cho «ng chñ ngo¹i quèc tÊt c¶ c¸c nguån sinh lùc cña ®Êt n­íc, tÊt c¶ ®êi sèng kinh tÕ cña tæ quèc m×nh.

2. Chñ nghÜa t­ b¶n Trung Quèc ®· buéc ng­êi ta ph¶i thÊy sù bãc lét cña nã ngµy cµng tµn b¹o. Nã kh«ng tèt h¬n ng­êi anh em ngo¹i quèc cña nã, bëi v× nã du nhËp cña ng­êi anh em ®ã chÕ ®é bãc lét vµ ¸p bøc.

3. Tªn cu l¾c t­ b¶n chñ nghÜa ngù trÞ vµ lµm kh¸nh kiÖt sè quÇn chóng bao gåm bÇn n«ng, bu«n b¸n nhá, tiÓu chñ vµ tÊt c¶ c«ng nh©n.

4. Ng­êi tiÓu chñ bÞ ®Èy vµo con ®­êng ph¸ s¶n vµ tiªu vong do bÞ hai tÇng ¸p bøc cña t­ b¶n ngo¹i quèc vµ chÕ ®é qu©n phiÖt b¶n xø, b¶n n¨ng tù vÖ khiÕn hä ph¶i ®Êu tranh chèng l¹i hai kÎ thï Êy.

Cuéc khëi nghÜa n¨m 1900 ®· chøng tá r»ng, tÇng líp trung l­u kh«ng muèn chÞu ®ùng thªm n÷a chñ nghÜa t­ b¶n ngo¹i quèc. Cuéc c¸ch m¹ng n¨m 1911 chØ râ r»ng, quÇn chóng ®· hoµn toµn ch¸n ngÊy chÕ ®é phong kiÕn còng nh­ nÒn qu©n chñ.

5. Cuéc ®Êu tranh nµy chèng l¹i chÕ ®é quan liªu vµ giíi tµi phiÖt trong ®êi sèng kinh tÕ vµ chÝnh trÞ cña nh©n d©n cã ý nghÜa lÞch sö quan träng. NÕu cuéc ®Êu tranh Êy ®em l¹i th¾ng lîi, th× nã sÏ b¶o ®¶m nÒn ®éc lËp d©n téc trong chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i vµ trong ®êi sèng néi bé cña ®Êt n­íc, nã sÏ ®em l¹i tù do b¸o chÝ, lËp héi, v.v., còng nh­ ®em l¹i chÕ ®é ®Çu phiÕu phæ th«ng. §ã lµ giai ®o¹n lÞch sö tÊt yÕu. Giai cÊp v« s¶n ph¶i hµnh ®éng ®Ó thóc ®Èy cho th¾ng lîi cña m×nh. B»ng hµnh ®éng gióp lËt ®æ chÕ ®é cò, chóng ta tËp hîp lùc l­îng vµ huÊn luyÖn ®Ó chuÈn bÞ cho cuéc c¸ch m¹ng s¾p tíi, cuéc c¸ch m¹ng v« s¶n.

6. Tuy nhiªn, chóng ta kh«ng ®­îc quªn r»ng, mÆc dï chóng ta ®­îc h­ëng mét Ýt quyÒn lîi nhê cuéc c¸ch m¹ng tiÓu t­ s¶n Êy, nh­ng nh÷ng lîi Ých Êy kh«ng ph¶i lµ môc tiªu cña chóng ta vµ sÏ kh«ng ®em l¹i sù gi¶i phãng hoµn toµn cho chóng ta. Ngay sau khi lËt ®æ ®­îc giai cÊp thèng trÞ, giai cÊp t­ s¶n nhá sÏ tù ®éng biÕn thµnh giai cÊp cao nhÊt vµ giai cÊp bãc lét. VÊn ®Ò cña chóng ta - vÊn ®Ò chñ nghÜa céng s¶n - vÉn hoµn toµn ph¶i ®­îc ®Æt ra.

7. V× vËy, ngay sau khi cuéc c¸ch m¹ng t­ s¶n kÕt thóc, chóng ta ph¶i lËp tøc b¾t tay vµo viÖc tæ chøc cuéc c¸ch m¹ng v« s¶n. Môc tiªu cña nã lµ thiÕt lËp c¸c X«viÕt c«ng nh©n vµ n«ng d©n, nghÜa lµ chuyÓn giao toµn bé quyÒn lùc chÝnh trÞ vµ quyÒn lùc kinh tÕ vµo tay giai cÊp v« s¶n.

8. Cuéc c¸ch m¹ng Êy næ ra nhanh hay chËm cßn phô thuéc vµo t×nh h×nh quèc tÕ, tr×nh ®é tæ chøc vµ nhÞp ®é ®Êu tranh cña giai cÊp c«ng nh©n Trung Quèc.

9. Thanh niªn céng s¶n Trung Quèc ®­îc lËp ra bëi thanh niªn c«ng nh©n Trung Quèc vµ tån t¹i ®Ó phôc vô thanh niªn c«ng nh©n. Nã sÏ t¹o ra vµ giµnh ®­îc sù gi¶i phãng cña m×nh: x· héi ho¸ tÊt c¶ t­ liÖu s¶n xuÊt vµ t­ liÖu tiªu dïng, thùc hiÖn nguyªn t¾c: "Ai kh«ng lao ®éng, ng­êi ®ã sÏ kh«ng ®­îc ¨n".

10. Thanh niªn céng s¶n kh«ng chØ ®Êu tranh nh»m c¶i thiÖn lao ®éng cña trÎ em, mµ cßn më réng nh÷ng ®ßi hái cÊp b¸ch cña m×nh nh»m b¶o vÖ n÷ thanh niªn vµ sinh viªn. Nã tuyªn truyÒn ý thøc giai cÊp vµ ®µo t¹o thanh niªn cho cuéc c¸ch m¹ng v« s¶n.

11. KÕt qu¶ Êy kh«ng thÓ ®¹t ®­îc trong mét sím mét chiÒu mµ l¹i kh«ng cã sù chuÈn bÞ. V× vËy thanh niªn céng s¶n ph¶i cã quy chÕ chÆt chÏ, c¸c mÖnh lÖnh vµ chØ thÞ chÝnh x¸c.

NH÷NG Y£U S¸CH CÊP B¸CH

ChÝnh trÞ:

a) Thñ tiªu chÕ ®é qu©n phiÖt, chñ nghÜa ®Õ quèc vµ chñ nghÜa t­ b¶n.

b) QuyÒn ph¸t ng«n kh«ng h¹n chÕ cho c«ng n«ng.

c) Tù do b¸o chÝ, héi häp, lËp héi vµ b·i c«ng.

a) ChÕ ®é ngµy lµm 6 giê cho trÎ em, ngµy lµm 8 giê cho ng­êi lín. CÊm tuyÓn lao ®éng c¸c em d­íi 12 tuæi.

b) Mçi tuÇn ®­îc nghØ 36 giê, hoµn toµn ®­îc nghØ vµo c¸c ngµy lÔ.

c) CÊm chñ vµ thî häc viÖc ký c¸c hîp ®ång t­ nh©n. Ban hµnh c¸c ®¹o luËt b¶o vÖ giíi häc nghÒ.

d) C¶i thiÖn ®iÒu kiÖn vÖ sinh trong lao ®éng. CÊm sö dông lao ®éng trÎ em d­íi 16 tuæi trong c¸c ngµnh s¶n xuÊt nguy hiÓm.

e) Tr¶ c«ng ngang nhau cho nam n÷ c«ng nh©n. Phô n÷ ®­îc nghØ hai th¸ng ®­îc h­ëng l­¬ng trong thêi gian sinh ®Î.

a) Thanh niªn céng s¶n tæ chøc c¸c c©u l¹c bé, c¸c líp häc, c¸c tæ chøc gi¸o dôc nh»m ph¸t triÓn ý thøc x· héi trong thanh niªn c«ng nh©n vµ thanh niªn n«ng d©n. Nã sÏ xuÊt b¶n c¸c b¸o, t¹p chÝ vµ s¸ch nh»m môc ®Ých b¶o vÖ vµ tuyªn truyÒn. Sau hÕt, nã ph¶i gióp d©n chóng lín tuæi mï ch÷ cã ®­îc tr×nh ®é häc vÊn phæ th«ng.

b) HÖ thèng gi¶ng d¹y sÏ ®­îc thay ®æi sao cho con em ng­êi nghÌo ®­îc ®i häc.

c) ChÕ ®é häc kh«ng mÊt tiÒn vµ chÕ ®é tù qu¶n cho sinh viªn.

d) B×nh ®¼ng gi÷a c¸c t«n gi¸o vµ c¸c d©n téc. Thanh niªn céng s¶n cÇn ph¶i gióp ®ì phong trµo thanh niªn, ph¶i ®Êu tranh chèng thñ ®o¹n ngu d©n t«n gi¸o vµ tÊt c¶ nh÷ng g× cã thÓ lµm t¨m tèi ®Çu ãc thanh niªn.

Thanh niªn céng s¶n cho r»ng, vÊn ®Ò gi¶i phãng c¸c d©n téc thuéc ®Þa lµ vÊn ®Ò quèc tÕ, v× vËy ph¶i gióp ®ì tÊt c¶ mäi d©n téc trong cuéc ®Êu tranh cña hä.

Sau §¹i héi, Ban chÊp hµnh míi ghi nhËn r»ng, ®· thµnh lËp thªm ®­îc 6 chi héi ®Þa ph­¬ng, n©ng tæng sè lªn 22 chi héi.

B¸o "§éi tiÒn phong" ®­îc ph¸t hµnh.

a) Nh©n kû niÖm ngµy mÊt cña R«da Lócx¨mbua vµ C¸c LÝpnÕch, ®· tæ chøc nh÷ng cuéc biÓu t×nh lín ë Th­îng H¶i, B¾c Kinh, Qu¶ng Ch©u vµ ë c¸c tØnh kh¸c.

b) Thanh niªn céng s¶n tham gia rÊt tÝch cùc vµo phong trµo bµi mª tÝn: ë kh¾p n¬i ®Òu cã c¸c héi bµi mª tÝn, tËp hîp ®­îc gÇn 30.000 thµnh viªn. Phæ biÕn c¸c bµi thuyÕt tr×nh, c¸c s¸ch máng vµ nh÷ng b¶n tuyªn ng«n, ®ång thêi ®· tiÕn hµnh c¸c héi nghÞ.

c) §· tiÕn hµnh th¾ng lîi cuéc biÓu t×nh ngµy 1-5.

d) T¹i tÊt c¶ c¸c tØnh cã nh÷ng chi héi ®Þa ph­¬ng ®Òu ®· tiÕn hµnh ngµy chñ nghÜa M¸c. §· ph©n phèi c¸c b¶n tuyªn bè vµ c¸c cuèn s¸ch cæ ®éng.

e) Thanh niªn céng s¶n ®· ñng hé cuéc b·i c«ng cña thî dÖt ë Th­îng H¶i. Ban chÊp hµnh cña nã ®· göi c¸c th«ng tri ®Õn tÊt c¶ c¸c tæ chøc c«ng nh©n ®Ó yªu cÇu hä gióp ®ì, trong 3 ngµy Ban chÊp hµnh ®· thu ®­îc h¬n 900 pi¸t qua viÖc më ®ît ®¨ng ký. Cã 10 ®ång chÝ thuéc héi "Thanh niªn céng s¶n" ®· bÞ c¶nh s¸t b¾t v× lý do ®ã. ChØ sau khi cuéc b·i c«ng cña thî dÖt kÕt thóc hä míi ®­îc th¶. Giíi thanh niªn trµn ®Çy nh÷ng dù ®Þnh tèt ®Ñp vµ nhiÖt t×nh ®· ho¹t ®éng h¨ng h¸i. Tuy nhiªn, hä vÉn kh«ng liªn hÖ ®­îc víi quÇn chóng. T×nh tr¹ng Êy lµ do thiÕu c¸c chØ thÞ vµ kinh nghiÖm.

T¹i §¹i héi lÇn thø III cña Quèc tÕ Thanh niªn céng s¶n, ®ång chÝ Liªu Nh©n TrÇn ®· dù víi t­ c¸ch ®¹i biÓu. Sau khi trë vÒ ®ång chÝ ®· triÖu tËp §¹i héi toµn quèc lÇn thø II. §¹i héi ®­îc triÖu tËp vµo th¸ng 7 n¨m 1923 ë Nam Kinh. §· xem xÐt vµ tiÕp nhËn c¸c ®Ò c­¬ng cña §¹i héi quèc tÕ. Nh÷ng ®o¹n d­íi ®©y cña mÖnh lÖnh ph¶i ®­îc thùc hiÖn:

a) ñng hé ®ßi hái h»ng ngµy cña thanh niªn c«ng nh©n.

b) §i vµo quÇn chóng ®Ó kÕt n¹p nh÷ng thµnh viªn míi thuéc nam n÷ c«ng nh©n.

c) Thµnh lËp c¸c chi bé nhµ m¸y.

§¹i héi toµn thÕ giíi ®· t¸n thµnh c¸c ®Ò c­¬ng do Thanh niªn céng s¶n Trung Quèc tr×nh bµy, nh÷ng ®Ò c­¬ng Êy liªn quan ®Õn chÝnh s¸ch cÇn ¸p dông ®èi víi "Quèc d©n ®¶ng"; c¸c héi viªn héi thanh niªn céng s¶n ph¶i b»ng mäi c¸ch gióp më réng vµ cñng cè ®¶ng c¸ch m¹ng Êy, lu«n lu«n tuyªn truyÒn réng r·i nh÷ng nguyªn t¾c céng s¶n chñ nghÜa. C¸c héi viªn Héi thanh niªn céng s¶n nµo ®ång thêi cã tham gia "Quèc d©n ®¶ng" ph¶i lu«n lu«n chÞu sù kiÓm so¸t cña Ban chÊp hµnh Thanh niªn céng s¶n vµ phôc tïng c¸c chØ thÞ cña nã. Tuy tham gia c«ng viÖc cña "Quèc d©n ®¶ng", nh­ng c¸c héi viªn cña Héi thanh niªn céng s¶n kh«ng ®­îc coi nhÑ viÖc tuyªn truyÒn t­ t­ëng céng s¶n vµ trong tÊt c¶ mäi tr­êng hîp ph¶i thÓ hiÖn tÝnh ®éc lËp vÒ t­ t­ëng vµ tæ chøc. C¸c héi viªn Êy chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc ®¶ng m×nh, nghÜa lµ tr­íc Héi thanh niªn céng s¶n.

V× mét mÆt, do cÊu tróc c¸ch m¹ng tù nhiªn cña thanh niªn n«ng d©n, vµ mÆt kh¸c, còng do cã mét sè lín binh lÝnh xuÊt th©n tõ thanh niªn n«ng d©n, nªn Héi thanh niªn céng s¶n ph¶i dµnh sù chó ý ®Æc biÖt cho c«ng t¸c theo h­íng nµy, ®Æc biÖt ®Èy m¹nh c«ng t¸c gi¸c ngé giai cÊp trong thanh niªn n«ng d©n ®Ó hä thµnh b¹n chiÕn ®Êu c¸ch m¹ng cña m×nh. §ßi ph¶i tr¶ cïng mét møc tiÒn c«ng cho thiÕu niªn lµm cïng lo¹i c«ng viÖc nh­ n«ng d©n ng­êi lín. TrÎ em n«ng th«n lµ nh÷ng ng­êi tham gia s¶n xuÊt trong t­¬ng lai, ph¶i ®­îc häc hµnh mét c¸ch t­¬ng øng. Thanh niªn céng s¶n thu thËp d÷ kiÖn vÒ t×nh h×nh kinh tÕ cña d©n c­ n«ng