6.2.2. SỰ CHUYỂN VỊ 1,2 ĐỒNG LY
Sự chuyển vị 1,2 đồng ly kém phổ biến rất nhiều so với những sự chuyển vị 1,2 dị ly. Tương tự như sự chuyển vị ở một cacbôcation, ta có thể khái quát hóa sự chuyển vị ở một gốc tự do bằng sơ đồ:
Gốc tự do mới sinh ra phải tự bền vững hóa bằng các phản ứng tiếp theo. Hướng chuyển vị là tạo ra gốc tự do tương đối bền hơn như đã nêu.
6.2.2.1. Chuyển vị aryl 1,2:
Loại chuyển vị gốc tự do tương đối phổ biến hơn cả là chuyển vị nhóm aryl từ vị trí 1 sang vị trí 2. Thí dụ: khi có mặt chất khơi mào pêôxyt đi-t-butyl alđêhyt -phênyllizôvalêric trong clobenzen sẽ bị phân huỷ đồng thời làm chuyển dịch nhóm phênyl:
Khơi mào:
Phản ứng:
Chuyển vị:
Thực nghiệm cho thấy rằng trong phản ứng trên sinh ra hai sản phẩm (C) và (D) với tỷ lệ 1:1, đạt hiệu suất chung ~70%.
Ta nhận thấy ở giai đoạn chuyển vị nhóm phênyl chuyển dịch chứ không phải nhóm mêtyl. Điều này cho phép nghĩ rằng trong phản ứng đã tạo ra một gốc trung gian cầu nối, tương tự như cacbôcation cầu nối.
Có lẽ gốc trung gian này được hình thành sau khi đã tạo ra gốc (A) vì như trên đã thấy trong phản ứng sinh ra sản phẩm tương ứng với (A) là (D), và trong một số trường hợp còn thu được cả sản phẩm đime hóa gốc (A) đó.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |