Ph¬ng ph¸p th¨m quan hiÖn trêng
C¸c häc viªn trong kho¸ häc sÏ hoµn thµnh 2 ngµy th¨m quan dù ¸n KiÓm so¸t níc Tam Ph¬ng c¸ch TP.HCM 220 km vÒ phÝa T©y Nam. C¸c häc viªn sÏ cã ®iÒu kiÖn quan s¸t c«ng tr×nh cèng ng¨n mÆn vµ c«ng tr×nh tíi tiªu, pháng vÊn ngêi qu¶n lý dù ¸n vÒ nhu cÇu vµ chi phÝ cña dù ¸n còng nh hiÖu qu¶ cña viÖc vËn hµnh, vµ trao ®æi víi c¸c n«ng d©n vÒ thuËn lîi vµ khã kh¨n cña dù ¸n.
C¸c häc viªn sÏ ®îc tæ chøc thµnh c¸c nhãm nhá ®i th¨m, mçi nhãm ®îc ph©n c«ng mét trong t©m cô thÓ nh sau:
Néi dung
|
Träng t©m
|
Kinh tÕ –x· héi
|
§¸nh gi¸ c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi tríc vµ sau khi thùc hiÖn dù ¸n trong khu vùc dù ¸n
Dù ¸n lµm cho ngêi d©n ®Þa ph¬ng giµu h¬n hay nghÌo h¬n ?
C¸c lîi Ých t¬ng tù cã kh¶ n¨ng ®¹t ®îc trong tÊt c¶ c¸c khu vùc cña vïng Ch©u thæ Mª K«ng kh«ng?
|
Kü thuËt
|
Chi tiÕt vÒ ®Æc trng kü thuËt ®èi víi dù ¸n TÇm Ph¬ng
Ph¬ng ph¸p tiÕp cËn t¬ng tù cã ®îc sö dông trong toµn vïng Ch©u thæ?
C¸c vÊn ®Ò g× ®· x¶y ra khi thùc hiÖn dù ¸n?
HiÖu qu¶ cña dù ¸n lµ g×?
|
ThÓ chÕ
|
NhËn d¹ng nh÷ng ngêi cã quyÒn lîi liªn quan trong qu¶n lý vµ sö dông níc vµ gi¶i thÝch vÒ sù tham gia cña hä trong lËp kÕ ho¹ch vµ thùc hiÖn dù ¸n
Ai lµ ngêi sö dông nguån tµi nguyªn?
C¬ quan chøc n¨ng vµ qu¶n lý cã tr¸ch nhiÖm?
C¬ chÕ g× ®· ®îc ®a vµo ®Ó thóc ®Èy t vÊn cña c¸c ®èi t¸c cã quyÒn lîi liªn quan vµ xóc tiÕn sù céng t¸c vµ hîp t¸c ®a ngµnh?
|
ChÝnh s¸ch vµ kÕ ho¹ch
|
X¸c ®Þnh tÝnh cÇn thiÕt cña dù ¸n vµ cã gi¶i ph¸p nµo kh¸c cã thÓ thay thÕ hay kh«ng?
C¸c nh©n tè c¨n b¶n cña dù ¸n lµ g×?
Môc tiªu ®Þnh tríc cña dù ¸n lµ g×?
§· thùc hiÖn ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i trêng cho dù ¸n cha?
C¸c khã kh¨n n¶y sinh trong viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch?
|
Sau khi hoµn thµnh chuyÕn th¨m quan thùc ®Þa, c¸c nhãm nhá sÏ ®îc yªu cÇu tr×nh bµy c¸c vÊn ®Ò mµ hä thu thËp ®îc tríc líp, chñ yÕu tËp trung vµo c¸c bµi häc thùc tÕ ®îc häc ®Ó cñng cè lý thuyÕt IREM ®· ®îc häc trong kho¸.
Nh÷ng ®iÒu ghi nhí
Sau khi hoµn thµnh nghiªn cøu chuyªn ®Ò vµ th¨m quan thùc ®Þa, dù kiÕn c¸c bµi häc c¸c häc viªn tham gia kho¸ häc thu ho¹ch ®îc cã thÓ bao gåm:
C¸c hoµn c¶nh kinh tÕ – x· héi vµ hÖ sinh th¸i tù nhiªn cÇn ®îc hiÓu ®óng tríc khi tiÕn hµnh c¸c dù ¸n ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng lín nh»m tèi ®a ho¸ lîi Ých vµ gi¶m thiÓu c¸c t¸c ®éng m«i trêng vµ x· héi kh«ng mong muèn. §¸nh gi¸ m«i trêng chiÕn lîc(SEA) cña c¸c chÝnh s¸ch ®Ò xuÊt sÏ cung cÊp th«ng tin ph¶n håi quan träng vÒ c¸c t¸c ®éng trùc tiÕp, gi¸n tiÕp vµ luü tÝch tiÒm tµng cña c¸c hµnh ®éng thay thÕ còng nh gióp chØ dÉn viÖc ho¹ch ®Þnh vµ triÓn khai thùc hiÖn.
C¸c m«i trêng phøc t¹p nh ë vïng Ch©u thæ cÇn ph¶i cã c¸c tiÕp cËn thÝch øng cho viÖc ho¹ch ®Þnh vµ thùc hiÖn dù ¸n. ThiÕu hiÓu biÕt vÒ hiÖn tîng x©m nhËp mÆn trong vïng Ch©u thæ dÉn ®Õn sù thiÕu ch¾n ch¾n vÒ mÆt khoa häc liªn quan ®Õn dù ®o¸n hiÖu qu¶ lêng tríc cña hÖ thèng cèng vµ tíi. Trong hoµn c¶nh nµy tèt nhÊt lµ tiÕn hµnh thËn träng c¸c giai ®o¹n thùc hiÖn dù ¸n (nh b¾t ®Çu víi c¸c dù ¸n riªng biÖt nhê ®ã hiÓu ®îc c¸c lîi Ých vµ c¸c t¸c ®éng m«i trêng mét c¸ch tèt nhÊt) trong lóc nghiªn cøu vµ gi¸m s¸t bæ sung ®îc tiÕn hµnh nh»m bæ sung c¸c kiÕn thøc cßn thiÕu.
Sù tham gia cña tÊt c¶ c¸c bªn tham gia vµ cã quyÒn lîi lµ rÊt quan träng trong viÖc hiÓu râ c¸c nguyªn nh©n c¬ b¶n cña c¸c m©u thuÉn sö dông nguån tµi nguyªn vµ x¸c ®Þnh c¸c gi¶i ph¸p s¸ng t¹o ®Ó cè g¾ng ®¸p øng ®îc c¸c nhu cÇu cña mäi c¸c bªn tham gia.
C¸c dù ¸n ®¸nh gi¸ m«i trêng chiÕn lîc (SEA), c¸c chÝnh s¸ch vµ c¸c ch¬ng tr×nh cã thÓ cung cÊp ý kiÕn ph¶n håi cã gi¸ trÞ vÒ tÝnh thÝch hîp vµ ®é hiÖu qu¶ vµ c¸c hËu qu¶ kh«ng mong muèn cña chóng. ChÝnh s¸ch tù tóc g¹o cña ViÖt Nam, mÆc dï hÕt søc thµnh c«ng, dÉn ®Õn viÖc x©y dùng c¸c dù ¸n c¬ së h¹ tÇng cã gi¸ trÞ trong vïng Ch©u thæ Mª K«ng mµ chóng cã thÓ kh«ng ®ång nhÊt gi÷a tÝnh bÒn v÷ng vµ hiÖu Ých kinh tÕ. §Ó øng phã, ChÝnh Phñ ®ang gia t¨ng cêng xem xÐt c¸c gièng lóa chÞu ®îc mÆn tèt vµ thóc ®Èy trång lóa xen víi nu«i t«m trong c¸c khu vùc cña vïng Ch©u thæ n¬i c¸c cèng ng¨n mÆn cho thÊy kÐm hiÖu qu¶.
Tµi liÖu tham kh¶o
ADB. 1993. Irrigation. Environmental Guidelines for Selected Agricultural and Natural Resources Development Projects. Asian Development Bank. pp. 14-23.
Anonymous. 1988. Tam Phuong Water Control Project. Final Report.
Anonymous. 1988. Benefits from Salinity Forecasts of Stage III for Tam Phuong Project, Prepared for Workshop on Salinity Forecasting in the Mekong Delta. General Department of Meteorology and Hydrology of Vietnam.
Do, V.P. 1988. Report on the Salinity Forecasting Operations in Services to Agricultural Production in Cuu Long Province. Prepared for Workshop on Salinity Forecasting in the Mekong Delta. General Department of Meteorology and Hydrology of Vietnam.
Nguyen, N.A. 1999. Water Resource Development and Wetland Protection in the Mekong Delta. Report to National Workshop on Wetland Classification System and Wetland Mapping in the Mekong Delta.
Torns, G., F.R. Harns, F.J.M. Hoozemans, R.B. Zeidler and N.H. Nguyen. 1996. Vietnam Coastal Zone Vulnerablity Assessment. Final Report. Prepared for the Government of The Netherlands and the Government of the Socialist Republic of Vietnam. pp. 15-40.
nghiªn cøu chuyªn ®Ò sè 19 : hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng iso14001 ë c«ng ty « t« toyota viÖt nam Môc ®Ých
N
Néi dung khãa häc:
HÖ thèng qu¶n lý m«i trêng (EMS)
Yªu cÇu chung cña ISO 14001
ChÝnh s¸ch m«i trêng cña ISO 14001
Ch¬ng tr×nh qu¶n lý m«i trêng cña ISO 14001
Tæ chøc vµ Tr¸ch nhiÖm cña ISO 14001
§µo t¹o, nhËn thøc vµ kh¶ n¨ng cña ISO 14001
Ho¹t ®éng kiÓm tra vµ hiÖu chØnh ISO 14001
§¸nh gi¸ c«ng t¸c qu¶n lý trong ISO 14001
ghiªn cøu chuyªn ®Ò nµy xem xÐt c¸c lîi Ých ®èi víi ngµnh c«ng nghiÖp ¸p dông c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ m«i trêng tù nguyÖn nh hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng (EMS). Nghiªn cøu nhÊn m¹nh tíi c¸c lîi Ých tiÒm n¨ng néi bé vµ bªn ngoµi cã thÓ ¶nh hëng ®Õn quyÕt ®Þnh cña C«ng ty ¤t« Toyota ViÖt Nam (TMV) ®Ó ®¹t ®îc chøng nhËn ISO 14001 cho nhµ m¸y s¶n xuÊt xe « t« cña hä ë Hµ Néi, ViÖt Nam. VÒ mÆt néi bé, c¸c th«ng tin ph¶n håi bëi EMS ®a ra sù ®¶m b¶o víi ban qu¶n lý c«ng ty r»ng c¸c ho¹t ®éng cña hä ®ang tu©n thñ c¸c tiªu chuÈn m«i trêng. §èi víi bªn ngoµi, chøng nhËn ISO ®¶m b¶o víi céng ®ång ®Þa ph¬ng vµ víi kh¸ch hµng, ®Æc biÖt lµ c¸c thÞ trêng xuÊt khÈu r»ng c«ng ty ho¹t ®éng mét c¸ch th©n thiÖn víi m«i trêng. B»ng c¸ch nµy, uy tÝn cña c«ng ty sÏ t¨ng lªn trong céng ®ång ®Þa ph¬ng nh lµ mét c«ng d©n tèt trong khi t¹o thªm sù c¹nh tranh tõ viÔn c¶nh thÞ trêng. Lu ý ®Æc thï ®îc thÓ hiÖn qua c¸c bíc mµ TMV ®· thùc hiÖn nh»m ¸p dông EMS cho phÐp hä gi¸m s¸t vµ kiÓm so¸t chÆt chÏ mäi khÝa c¹nh cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt cã thÓ g©y t¸c ®éng bÊt lîi ®Õn søc khoÎ m«i trêng. Lu ý còng giµnh cho tÝnh hiÖu qu¶ cña EMS cña TMV trong ng¨n ngõa « nhiÔm; tho¶ m·n c¸c yªu cÇu gi¸m s¸t nh ®· ®Æt ra trong b¸o c¸o ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i trêng (EIA) ®· hoµn thµnh tríc khi x©y dùng nhµ m¸y.
C¸c vÊn ®Ò
C¸c vÊn ®Ò cô thÓ ®îc nªu bËt trong nghiªn cøu chuyªn ®Ò nµy lµ:
C¸c thñ tôc cÇn thiÕt trong lËp v¨n kiÖn, thùc hiÖn, duy tr× mét c¸ch hiÖu qu¶ vµ c¶i thiÖn c¸c ho¹t ®éng cña nhµ m¸y theo triÓn väng m«i trêng nh»m tr×nh diÔn sù tu©n thñ cña EMS víi tiªu chuÈn ISO 14001.
Kh¶ n¨ng mét c«ng ty tù nguyÖn ¸p dông EMS ®Ó ®¶m b¶o gi¸m s¸t m«i trêng néi bé chÆt chÏ c¸c ho¹t ®éng cña m×nh mµ kh«ng t×m c¸ch ®¹t ®îc chøng chØ chÝnh thøc ISO 14001 (vÝ dô: kh«ng cÇn thiÕt theo viÔn c¶nh thÞ trêng hoÆc xem lµ qu¸ tèn kÐm).
Vai trß cña EMS nh lµ nÒn mãng trong c¸c nç lùc b¶o vÖ m«i trêng toµn diÖn cña toµn c«ng ty (tõ khi sinh ra tíi lóc kÕt thóc).
C¸c thay ®æi vÒ th¸i ®é, hµnh vi vµ v¨n ho¸ cña c«ng ty cÇn cho viÖc thùc hiÖn vµ duy tr× EMS.
Môc tiªu häc tËp
Khi hoµn thµnh nghiªn cøu chuyªn ®Ò nµy, häc viªn sÏ cã kh¶ n¨ng:
§¸nh gi¸ ChÝnh s¸ch M«i trêng cña TMV liªn quan ®Õn c¸c ®Æc ®iÓm cña ISO 14001
NhËn d¹ng c¸c vÊn ®Ò vµ c¸c t¸c ®éng m«i trêng ®¸ng kÓ ë nhµ m¸y
X©y dùng môc tiªu, môc ®Ých m«i trêng riªng cña m×nh vµ ch¬ng tr×nh qu¶n lý m«i trêng ®èi víi c¸c ho¹t chñ yÕu ë nhµ m¸y, vµ phª b×nh mét c¸ch x©y dùng c¸c môc tiªu vµ môc ®Ých cña c«ng ty
NhËn xÐt, cã ®a ra vÝ dô, vÒ tÝnh hiÖu qu¶ cña cÊu tróc tæ chøc, vai trß vµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c c¸n bé chñ chèt trong EMS, ®Æc biÖt lµ tËp trung vµo ®¹i diÖn qu¶n lý m«i trêng.
§¸nh gi¸ sù thÝch øng cña c¸c nguån lùc trong thùc hiÖn vµ duy tr× EMS
X¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o, vµ c¸c lÜnh vùc nhËn thøc vµ n¨ng lùc nªn ®îc n©ng cao.
X¸c ®Þnh c¸c ®èi t¸c quan t©m tíi c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña TMV, vµ x©y dùng mét b¶ng c©u hái ®Ó ®iÒu tra c¸c ®èi t¸c liªn quan ®ã
Xem xÐt vµ gãp ý phª b×nh c¸c Thñ tôc Hµnh ®éng Tiªu chuÈn (SOP) chän läc tõ nhµ m¸y bao gåm c¶ KÕ ho¹ch øng phã khÈn cÊp (ERP)
NhËn d¹ng nh÷ng t×nh huèng khÈn cÊp vÒ m«i trêng t¹i nhµ m¸y
§¸nh gi¸ viÖc thi hµnh theo c¸c quy ®Þnh t¹i nhµ m¸y TMV
X©y dùng ch¬ng tr×nh gi¸m s¸t chÊt th¶i vµo kh«ng khÝ vµ níc vµ chÊt th¶i r¾n, bao gåm sè lÇn lÊy mÉu, vÞ trÝ vµ c¸c th«ng sè cÇn ®o ®¹c
X¸c ®Þnh c¸c thiÕt bÞ gi¸m s¸t cÇn ®îc thêng xuyªn kiÓm ®Þnh
LiÖt kª c¸c c¸c hµnh ®éng/chØ tiªu kh«ng tu©n thñ ë nhµ m¸y c¨n cø trªn c¸c th«ng tin vµ quan tr¾c ®· thùc hiÖn
NhËn xÐt c¸c hµnh ®éng chØnh ®èn vµ phßng ngõa ®îc tiÕn hµnh t¹i nhµ m¸y TMV ®Ó ®Ò cËp c¸c hµnh ®éng/chØ tiªu kh«ng tu©n thñ vµ, khi cÇn thiÕt, x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch chØnh ®èn vµ phßng ngõa bæ sung
Ph¸c th¶o kÕ ho¹ch kiÓm tra néi bé, bao gåm c¸c khu vùc cÇn ®îc u tiªn chó ý
§¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh rµ so¸t c«ng t¸c qu¶n lý cña nhµ m¸y
§Ó ®¹t c¸c môc tiªu häc tËp nªu trªn, c¸c häc viªn sÏ hoµn thµnh viÖc xem xÐt chi tiÕt c¸c chñ ®Ò EMS ISO 14001 sau ®©y:
ChÝnh s¸ch m«i trêng
LËp kÕ ho¹ch cho hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng (EMS):
C¸c vÊn ®Ò vµ t¸c ®éng m«i trêng
C¸c yªu cÇu vÒ ph¸p lý vµ c¸c yªu cÇu kh¸c.
Môc tiªu vµ môc ®Ých.
C¸c ch¬ng tr×nh qu¶n lý m«i trêng.
Thùc hiÖn vµ vËn hµnh hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng.
C¬ cÊu tæ chøc vµ tr¸ch nhiÖm
HuÊn luyÖn, nhËn thøc vµ n¨ng lùc.
C¸c giao tiÕp néi bé vµ bªn ngoµi
LËp b¸o c¸o/tµi liÖu vµ kiÓm so¸t tµi liÖu
KiÓm so¸t ho¹t ®éng
ChuÈn bÞ s½n sµng t×nh tr¹ng khÈn cÊp vµ c¸c øng phã
C¸c ho¹t ®éng kiÓm tra vµ chØnh ®èn
Gi¸m s¸t vµ ®o ®¹c bao gåm c¶ kiÓm ®Þnh thiÕt bÞ ®o
Ho¹t ®éng kh«ng tu©n thñ,c¸c hµnh ®éng chØnh ®èn vµ phßng ngõa
Lu tr÷ c¸c kÕt qu¶ ®o ®¹c, gi¸m s¸t
KiÓm to¸n hÖ thèng gi¸m s¸t m«i trêng
Rµ so¸t c«ng t¸c qu¶n lý vµ kÕ ho¹ch hµnh ®éng
Tãm t¾t dù ¸n Giíi thiÖu vµ xuÊt xø
Tõ khi ®îc ®a vµo ¸p dông vµo n¨m 1996, tiªu chuÈn quèc tÕ ISO 14001 - chØ râ c¸c yªu cÇu cña hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng, ®· ®îc c¸c c¬ quan Tiªu chuÈn Quèc gia cña h¬n 130 níc thµnh viªn Tæ chøc Tiªu chuÈn ho¸ ThÕ giíi ¸p dông.
ISO 14001 ®îc nhiÒu chÝnh phñ, c¸c tæ chøc th¬ng gia vµ c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ (NGO) xem nh mét trong nh÷ng hy väng tèt nhÊt ®Ó ®¹t ®îc sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng toµn cÇu vµ sù c¶i thiÖn kh«ng ngõng trong viÖc qu¶n lý m«i trêng vµ thùc hiÖn m«i trêng th«ng qua viÖc tù kiÓm so¸t vµ tù kiÓm tra. V× sù v¬n tíi toµn cÇu ®ã, ISO 14001 ®ang trë thµnh mét tÊm giÊy th«ng hµnh trªn th¬ng trêng quèc tÕ, bëi v× nhiÒu c«ng ty ®· ®¨ng ký tiªu chuÈn cã thÓ yªu cÇu ®îc chøng tá víi c¸c c¬ quan ®ang kiÓm ®éc lËp lµ hä ®· thùc hiÖn c¸c nguyªn t¾c qu¶n lý c¬ b¶n vµ c¸c ho¹t ®éng thùc tiÔn ®Ó héi nhËp c¸c vÊn ®Ò m«i trêng trong viÖc ra quyÕt ®Þnh kinh doanh vµ kiÓm so¸t ho¹t ®éng.
HÖ thèng qu¶n lý m«i trêng cña C«ng ty ¤ t« Toyota ViÖt Nam
C«ng ty TNHH ¤ t« Toyota ViÖt Nam (TMV) ®îc thµnh lËp th¸ng 9/1995 lµ mét liªn doanh gi÷a TËp ®oµn ¤ t« Toyota (TMC) cña NhËt B¶n, TËp ®oµn §éng c¬ vµ May N«ng nghiÖp ViÖt Nam (VEAM) vµ C«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n KUO (Ch©u ¸). TMV b¾t ®Çu s¶n xuÊt vµ l¾p r¸p xe « t« tõ th¸ng 8/1996. Nhµ m¸y chÝnh cña TMV ®îc ®Æt t¹i x· Phóc Th¾ng, huyÖn Mª Linh, tØnh VÜnh Phóc víi hai chi nh¸nh b¸n hµng vµ phôc vô kh¸ch hµng t¹i TP. Hå ChÝ Minh vµ Hµ Néi. TMV còng ®· thiÕt lËp quan hÖ b¹n hµng víi nh÷ng ®¹i lý b¸n hµng vµ cung cÊp trªn toµn ViÖt Nam. Tõ khi b¾t ®Çu ho¹t ®éng, TMV ®· nhÊn m¹nh ®Õn c«ng t¸c b¶o vÖ m«i trêng vµ tu©n thñ ph¸p luËt.
Träng t©m chñ yÕu cña Toyota khi hiÖn diÖn ë ViÖt Nam lµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. TMV ®· thµnh lËp mét trung t©m huÊn luyÖn hµng n¨m huÊn luyÖn cho 500 ®Õn 600 kü thuËt viªn vÒ c¸c kü n¨ng tiªn tiÕn vÒ ngµnh « t«. C¸c kho¸ huÊn luyÖn kü thuËt bæ sung cßn ®îc tæ chøc ë NhËt B¶n khi cã nhu cÇu. Sù chó träng vµo viÖc huÊn luyÖn vµ s¶n xuÊt c¸c xe « t« chÊt lîng cao ®îc xem lµ ®iÒu quan träng lµm nÒn t¶ng cho nç lùc b¶o vÖ m«i trêng ®ang tiÕn hµnh ë nhµ m¸y.
TMV ®· x¸c ®Þnh c¸c lîi Ých sau ®©y do viÖc thùc hiÖn vµ duy tr× hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng:
ThuËn lîi trong viÖc tiÕp thÞ b»ng c¸ch tr×nh diÔn cho kh¸ch hµng, c¸c nhµ ®iÒu chØnh, c¸c nhµ ®Çu t, céng ®ång ®Þa ph¬ng vµ ngêi lao ®éng r»ng c«ng ty ®· cam kÕt qu¶n lý m«i trêng cã hiÖu qu¶ theo møc ®¸p øng c¸c yªu cÇu cña tiªu chuÈn ISO 14001.
Gi¶m c¸c rñi ro vÒ rµo c¶n th¬ng m¹i phi thuÕ quan cña Quèc tÕ.
Cã sù tin cËy cña c¸c ®èi t¸c vµo kh¶ n¨ng cña c«ng ty ®¸p øng ®îc c¸c môc ®Ých vµ môc tiªu míi vÒ m«i trêng vµ ®¹t ®îc sù c¶i thiÖn liªn tôc.
Qu¶n lý c¸c t¸c ®éng m«i trêng mét c¸ch cã hÖ thèng.
§¸nh gi¸ mét c¸ch chuyªn nghiÖp, kh«ng thiªn vÞ vÒ hiÖu qu¶ cña HÖ thèng Qu¶n lý M«i trêng.
Vµo th¸ng 5/1999, sau 9 th¸ng nç lùc thùc hiÖn vµ ph¸t triÓn hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng cña m×nh, TMV ®· ®îc c¬ quan chøng nhËn QUACERT vµ AJA EQS ®¸nh gi¸ vµ ®¨ng ký l¹i theo c¸c yªu cÇu cña BS EN ISO 14001 1996. TMV lµ c«ng ty ®Çu tiªn trong lÜnh vùc «t« xe m¸y cña ViÖt Nam ®îc nhËn chøng chØ ISO 14001, chøng tá thÊy nhµ m¸y TMV cã chÝnh s¸ch m«i trêng ë møc cao nhÊt.
Ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña TMV.
Nhµ m¸y TMV bao gåm c¸c khu vùc vµ c¸c bé phËn sau:
TiÕp nhËn phô kiÖn vµ nhµ kho
D©y chuyÒn l¾p r¸p xe
Ph©n xëng hµn
Ph©n xëng s¬n
Ph©n xëng b¶o dìng
V¨n phßng hµnh chÝnh, c¨ng tin.
ChÝnh s¸ch m«i trêng cña C«ng ty « t« toyota viÖt nam
1. Ph¹m vi: ph¹m vi chÝnh s¸ch m«i trêng liªn quan ®Õn mäi c¸c ho¹t ®éng cña HÖ thèng M«i trêng. Nã kh«ng chØ bao gåm nhµ m¸y ¤ t« Toyota ViÖt Nam (TMV) mµ cßn phô thuéc vµo nhu cÇu, c¸c nhµ thÇu vµ c¸c nhµ cung cÊp cã quan hÖ/ho¹t ®éng th¬ng m¹i nµo ®ã víi c¸c chÝnh s¸ch duy tr× vµ/hoÆc c¶i thiÖn m«i trêng cña TMV
2. Môc ®Ých: môc ®Ých cña chÝnh s¸ch nµy lµ ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch vµ thùc tiÔn ho¹t ®éng cña Toyota Motor ViÖt nam ®èi víi m«i trêng.
3. ChÝnh s¸ch: ChÝnh s¸ch cña TMV lµ xóc tiÕn, ñng hé nhËn thøc vÒ m«i trêng. Nhµ m¸y ¤ t« Toyota ViÖt Nam sÏ phÊn ®Êu ®Ó ®¸p øng mäi yªu cÇu vÒ quy ®Þnh, luËt lÖ vµ c¸c tiªu chuÈn trong níc vµ ®Ó ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i trêng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt « t« nh»m kh«ng ngõng c¶i thiÖn viÖc thùc hiÖn vµ ng¨n ngõa « nhiÔm m«i trêng.
TMV sÏ cè g¾ng tu©n thñ c¸c luËt lÖ vµ quy ®Þnh cã thÓ ¸p dông cña khu vùc, tØnh, quèc gia vÒ vÊn ®Ò m«i trêng.
Sù c¶i thiÖn liªn tôc viÖc thùc hiÖn m«i trêng vµ ng¨n ngõa « nhiÔm sÏ ®¹t ®îc nhê: (a) tËp trung vµo gi¶m thiÓu c¸c ¶nh hëng m«i trêng cña nguyªn vËt liÖu míi vµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt th«ng qua viÖc ®¸nh gi¸ tríc c¸c t¸c ®éng m«i trêng do chóng g©y ra; vµ (b) t×m kiÕm ph¬ng thøc gi¶m tíi møc thÊp nhÊt sù tiªu tèn tµi nguyªn vµ n¨ng lîng ®Ó triÖt tiªu hoÆc gi¶m c¸c chÊt vµo m«i trêng vµ gi¶m lîng chÊt th¶i cÇn ph¶i tiªu huû.
TMV sÏ thêng xuyªn ®¸nh gi¸ l¹i c¸c môc tiªu vµ môc ®Ých m«i trêng ®Ó ®¶m b¶o t×nh tr¹ng c¸c thñ tôc hoÆc thùc tiÔn m«i trêng tiªn tiÕn.
TMV cam kÕt t¨ng cêng vµ ph¸t triÓn liªn tôc nhËn thøc cña tÊt c¶ nh©n viªn trong c«ng ty vÒ c¸c c¸ch thøc thùc hiÖn vµ qu¶n lý m«i trêng mét c¸ch tèt nhÊt.
TMV sÏ trau dåi nhËn thøc cña céng ®ång vÒ chÝnh s¸ch cña TMV ®èi víi m«i trêng, tiÕp tôc ñng hé vµ tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng m«i trêng phô trî cho viÖc s¶n xuÊt « t«.
ChÝnh s¸ch nµy sÏ ®îc cÊp theo yªu cÇu cña c¸c bªn quan t©m.
Ban hµnh: Ngµy 30/5/1998
Cã hiÖu lùc: Ngµy 1/3/1999
Chñ tÞch TAKASHI HASEGAWA - TMV ®· phª chuÈn
| Ph¬ng ph¸p th¨m quan hiÖn trêng
C¸c häc viªn kho¸ häc sÏ hoµn thµnh 02 ngµy th¨m quan nhµ m¸y « t« Toyota ViÖt nam ®Ó xem xÐt c¸c chiÕn lîc vµ thñ tôc cña nhµ m¸y trong c«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch, thùc hiÖn vµ duy tr× HÖ thèng qu¶n lý m«i trêng ISO 14000. ChuyÕn th¨m quan kh«ng ph¶i lµ cuéc kiÓm to¸n v×: (i) Kho¸ häc vÒ hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng ISO 14001 kh«ng bao gåm c¸c kü n¨ng vµ thùc hµnh vÒ kiÓm to¸n m«i trêng (ii) GiÊy phÐp kh«ng ®ßi hái phÝa TMV ph¶i thùc hiÖn kiÓm to¸n hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng. ChÝnh v× c¸c lý do trªn, c¸c häc viªn kh«ng nªn cè kiÓm to¸n c¸c thiÕt bÞ trong lóc th¨m quan. Th¶o luËn c¸c ®iÒu quan s¸t ®îc, xem xÐt tµi liÖu vµ gÆp gì c¸c c¸n bé qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh nhµ m¸y vµo buæi tèi ®Çu tiªn ë bªn ngoµi nhµ m¸y vµ khi trë l¹i líp häc theo sau chuyÕn th¨m quan.
C¸c häc viªn ®îc chia thµnh c¸c nhãm nhá ®Ó ®i th¨m theo c¸c khu vùc cô thÓ ®îc ph©n c«ng cña hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng, trong ®ã hä sÏ ®îc yªu cÇu thu thËp c¸c th«ng tin vµ kÕt luËn rót ra tríc, trong vµ sau chuyÕn th¨m quan. Tr¸ch nhiÖm cña mçi nhãm ®îc tãm t¾t trong b¶ng sau:
Néi dung
|
Träng t©m
|
Khu vùc tiÕp nhËn nguyªn liÖu vµ c¸c cÊu thµnh, nhµ kho, kho chøa s¶n phÈm hoµn tÊt vµ vËn chuyÓn
|
C¸c vÊn ®Ò vµ c¸c t¸c ®éng m«i trêng
Néi dung vµ môc ®Ých
C¸c ch¬ng tr×nh qu¶n lý m«i trêng
Vai trß vµ tr¸ch nhiÖm cña ngêi qu¶n lý vµ cña c«ng nh©n
HuÊn luyÖn, nhËn thøc vµ n¨ng lùc
Trao ®æi th«ng tin víi c¸c ®èi t¸c ngoµi c«ng ty
C¸c biÖn ph¸p kiÓm so¸t qu¸ tr×nh ho¹t ®éng
T×nh tr¹ng khÈn cÊp vµ biÖn ph¸p xö lý
Gi¸m s¸t vµ ®o ®¹c
C«ng t¸c ®iÒu chØnh vµ ng¨n ngõa
|
D©y chuyÒn l¾p r¸p « t«
|
C¸c vÊn ®Ò vµ c¸c t¸c ®éng m«i trêng
Néi dung vµ môc ®Ých
C¸c ch¬ng tr×nh qu¶n lý m«i trêng
Vai trß vµ tr¸ch nhiÖm cña ngêi qu¶n lý vµ cña c«ng nh©n
HuÊn luyÖn, nhËn thøc vµ n¨ng lùc
Trao ®æi th«ng tin víi c¸c ®èi t¸c ngoµi c«ng ty
C¸c biÖn ph¸p kiÓm so¸t qu¸ tr×nh ho¹t ®éng
T×nh tr¹ng khÈn cÊp vµ biÖn ph¸p xö lý
Gi¸m s¸t vµ ®o ®¹c
C«ng t¸c ®iÒu chØnh vµ ng¨n ngõa
|
Ph©n xëng hµn vµ b¶o dìng
|
C¸c vÊn ®Ò vµ c¸c t¸c ®éng m«i trêng
Néi dung vµ môc ®Ých
C¸c ch¬ng tr×nh qu¶n lý m«i trêng
HuÊn luyÖn, nhËn thøc vµ n¨ng lùc
C¸c biÖn ph¸p kiÓm so¸t qu¸ tr×nh ho¹t ®éng
T×nh tr¹ng khÈn cÊp vµ biÖn ph¸p xö lý
Gi¸m s¸t vµ ®o ®¹c
C¸c vÊn ®Ò kh«ng tu©n thñ
C«ng t¸c chÊn chØnh vµ phßng ngõa
|
Ph©n xëng s¬n; cung cÊp n¨ng lîng vµ b¶o toµn
|
C¸c vÊn ®Ò vµ c¸c t¸c ®éng m«i trêng
Néi dung vµ môc ®Ých
C¸c ch¬ng tr×nh qu¶n lý m«i trêng
HuÊn luyÖn, nhËn thøc vµ n¨ng lùc
C¸c biÖn ph¸p kiÓm so¸t qu¸ tr×nh ho¹t ®éng
T×nh tr¹ng khÈn cÊp vµ biÖn ph¸p xö lý
Gi¸m s¸t vµ ®o ®¹c
C«ng t¸c ®iÒu chØnh vµ ng¨n ngõa
|
Phßng m«i trêng, qu¶n lý EMS
|
X©y dùng chÝnh s¸ch m«i trêng
C¬ cÊu tæ chøc vµ tr¸ch nhiÖm cho toµn bé nhµ m¸y
C¸c ch¬ng tr×nh huÊn luyÖn, ®¸nh gi¸ vµ n¨ng lùc cÇn thiÕt
Trao ®æi th«ng tin néi bé vµ víi c¸c ®èi t¸c ngoµi c«ng ty
C¸c thñ tôc kiÓm so¸t tµi liÖu
KiÓm so¸t vËn hµnh (kiÓm so¸t khÝ th¶i, xö lý níc th¶i)
S½n sµng vµ øng phã víi trêng hîp khÈn cÊp
Gi¸m s¸t tu©n thñ qui ®Þnh vµ thùc hiÖn
C¸c nguyªn t¾c kh«ng phï hîp vµ tr¸ch nhiÖm
Lu tr÷ hå s¬ trong hÖ thèng EMS
KiÓm to¸n m«i trêng néi bé
ThÈm ®Þnh qu¶n lý
|
Sau khi hoµn thµnh viÖc th¨m quan nhµ m¸y, c¸c nhãm nhá sÏ ®îc yªu cÇu tr×nh bµy c¸c vÊn ®Ò mµ hä thu thËp ®îc tríc líp, chñ yÕu tËp trung vµo c¸c bµi häc thùc tÕ ®îc häc ®Ó cñng cè lý thuyÕt vÒ ISO 14001.
Nh÷ng ®iÒu ghi nhí
Dù kiÕn c¸c bµi häc c¸c häc viªn häc ®îc sau khi hoµn thµnh nghiªn cøu chuyªn ®Ò vµ th¨m nhµ m¸y bao gåm:
Cam kÕt ®Çy ®ñ viÖc b¶o vÖ m«i trêng cña cÊp l·nh ®¹o cao nhÊt lµ nÒn t¶ng ®Ó thùc hiÖn thµnh c«ng EMS. Trõ phi trong qu¶n lý cã sù cam kÕt ¸p dông c¸c thùc tiÔn ho¹t ®éng ®óng ®¾n vµ kh«ng ngõng c¶i thiÖn ®Ó ®¹t ®îc c¸c môc tiªu vµ môc ®Ých vÒ m«i trêng nÕu kh«ng c¸c lîi Ých l©u dµi cña viÖc ¸p dông EMS trong c¶i thiÖn chÊt lîng m«i trêng sÏ kh«ng ®¹t ®îc.
Do kh¸i niÖm vµ ¸p dông hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng lµ mét chñ ®Ò míi mÎ ë ViÖt Nam, ®Æc biÖt ®èi víi c«ng nh©n, nªn viÖc ®µo t¹o kü n¨ng vµ x©y dùng nhËn thøc lµ c¸c khÝa c¹nh cÇn thiÕt cña mét tæ chøc EMS. §Ó EMS lµm viÖc, mäi ngêi trong tæ chøc cÇn hiÓu tÇm quan träng cña c¸c ho¹t ®éng hµng ngµy lµ nguyªn nh©n tiÒm tµng g©y ra c¸c t¸c ®éng m«i trêng vµ ph¶i cã sù hiÓu biÕt vµ c¸c kü n¨ng cÇn thiÕt ®Ó tr¸nh hoÆc gi¶m thiÓu c¸c t¸c ®éng ®ã.
Thùc hiÖn mét HÖ thèng qu¶n lý m«i trêng cã thÓ ®ßi hái mét tæ chøc ph¶i ®Çu t tµi chÝnh ®¸ng kÓ. C¸c c«ng ty nªn xem xÐt c¸c phÝ tæn cÇn thiÕt (nh: huÊn luyÖn, gi¸m s¸t, thuª t vÊn, c¸c phÝ theo luËt ®Þnh) tríc khi quyÕt ®Þnh hä cã muèn theo ®uæi ®Ó cã ®Çy ®ñ chøng nhËn hÖ thèng hay kh«ng. Mét vµi tæ chøc cã thÓ quyÕt ®Þnh thùc hiÖn EMS nhng kh«ng ®ßi hái cã chøng nhËn ISO 14001 theo c¸c ph©n tÝch cña hä vÒ c¸c chi phÝ vµ lîi Ých t¬ng øng.
Phßng ngõa (tèt h¬n lµ ch÷a trÞ/chÊn chØnh) lµ triÕt lý cña lùa chän trong qu¶n lý m«i trêng.
Tµi liÖu tham kh¶o
ADB. 1993. C¸c ngµnh c«ng nghiÖp. Híng dÉn vÒ m«i trêng cho c¸c dù ¸n ph¸t triÓn ®iÖn vµ c«ng nghiÖp chän läc. Ng©n hµng ph¸t triÓn Ch©u ¸. pp. 41-50.
ISO 14001. 1996. HÖ thèng qu¶n lý m«i trêng – C¸c ®Æc tÝnh híng dÉn sö dông, Tæ chøc Tiªu chuÈn ho¸ Quèc tÕ, Geneva.
TMV. 1999. Environmental Manual. Version 1. Toyota Motor Vietnam Co. Ltd.
TMV. Kh«ng ngµy. Report on Results Obtained from EMS Implementation by TMV. Toyota Motor Vietnam Co. Ltd.
TMV. Kh«ng ngµy. Environmental Operating Procedures – Legal and Other Requirements. Environmental Affairs, Toyota Motor Vietnam Co. Ltd.
TrÝch mét sè bµi b¸o chän läc
Nghiªn cøu CHUY£N §Ò 20 - ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i trêng dù ¸n ph¸t triÓn tµi nguyªn níc
vïng ch©u thæ mª C«ng M
ETP1 chñ ®Ò cña khãa häc:
C¸c thñ tôc (qui tr×nh) ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i trêng
§¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i trêng ®Çy ®ñ
C¸c th¸ch thøc khi ¸p dông §TM trong vïng MRB
§¸nnh gi¸ t¸c ®éng kinh tÕ – x· héi (SIA)
Khoa häc m«i trêng trong vïng MRB
Kinh tÕ m«i trêng
Gi¸m s¸t m«i trêng
§¸nh gi¸ c¸c ¶nh hëng tÝch tô(CEA)
§¸nh gi¸ t¸c m«i trêng chiÕn lîc (SEA)
ôc ®Ých
Nghiªn cøu chuyªn ®Ò nµy xem xÐt toµn diÖn ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i trêng cho tiÓu dù ¸n Nam M¨ng ThÝt, mét phÇn cña dù ¸n chÝnh Ph¸t triÓn nguån Tµi nguyªn Níc cho vïng Ch©u thæ s«ng Mª K«ng. Lu ý ®Æc biÖt vµo møc ®é thÝch hîp cña ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ t¸c ®éng kinh tÕ – x· héi nh»m ®¶m b¶o r»ng c¸c lîi Ých mong ®îi cña c¸c dù ¸n ph¸t triÓn ®îc thùc hiÖn bëi céng ®ång ®Þa ph¬ng vµ c¸c t¸c ®éng kh«ng mong muèn ®îc gi¶m thiÓu mét c¸ch hiÖu qu¶ (vÝ dô: ph¸t triÓn vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch t¸i ®Þnh c c«ng b»ng vµ phï hîp).
VÊn ®Ò
C¸c vÊn ®Ò næi bËt trong nghiªn cøu chuyªn ®Ò nµy lµ:
Më réng ph¹m vi cña §TM ®Ó bao gåm ®¸nh gi¸ c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ – x· héi tiÒm tµng bæ sung cho c¸c vÊn ®Ò m«i trêng tù nhiªn.
Vai trß cña §TM trong viÖc sµng läc c¸c hiÖu qu¶ mong ®îi cña dù ¸n vµ híng dÉn thùc hiÖn dù ¸n nh»m ®¶m b¶o r»ng c¸c hiÖu qu¶ mong muèn ®¹t ®îc trong khi ®ã c¸c t¸c ®éng m«i trêng ®îc gi¶m ®Õn møc tèi thiÓu.
Lùa chän vµ thùc hiÖn chiÕn lîc t¸i ®Þnh c phï hîp vµ cã hiÖu qu¶.
Môc tiªu kho¸ häc
Sau khi hoµn thµnh nghiªn cøu chuyªn ®Ò nµy c¸c thµnh viªn cña kho¸ häc sÏ cã kh¶ n¨ng:
M« t¶ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ chÝnh ë khu vùc tiÓu dù ¸n Nam M¨ng ThÝt vµ c¸c rµo c¶n hiÖn h÷u ®èi víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ
M« t¶ chi tiÕt c¸c cÊu phÇn vµ c¸c lîi Ých mong ®îi cña tiÓu dù ¸n.
LiÖt kª c¸c thµnh phÇn m«i trêng cã gi¸ trÞ (VEC) vµ c¸c vÊn ®Ò m«i trêng tiÒm tµng nghiªm träng (SEI)
X¸c ®Þnh c¸c ®iÓm yÕu cña nghiªn cøu m«i trêng ban ®Çu (IEE), ph¹m vi vµ nhiÖm vô cña §TM ®· hoµn thµnh cho tiÓu dù ¸n Nam M¨ng ThÝt
Th¶o luËn vÒ tÝnh kh¶ thi vµ hiÖu qu¶ cña c¸c gi¶i ph¸p gi¶m thiÓu ®· ®îc ®Ò xuÊt trong §TM.
NhËn d¹ng c¸c h¹n chÕ cña ph©n tÝch chi phÝ-lîi Ých ®· hoµn thiÖn cho tiÓu dù ¸n.
Ph©n lo¹i (nhãm) c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ –x· héi trong §TM vµ ®Ò xuÊt thªm c¸c vÊn ®Ò cÇn ph¶i bæ sung.
Chi tiÕt ho¸ qui tr×nh ®îc thùc hiÖn trong ®¸nh gi¸ c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ – x· héi.
Th¶o luËn vÒ c¸c gi¶i ph¸p ®Òn bï vµ gi¶m thiÓu cã hiÖu lùc ®¸p øng víi c¸c t¸c ®éng kinh tÕ – x· héi.
M« t¶ vµ phª b×nh kÕ ho¹ch t¸i ®Þnh c ®· ®îc ®Ò xuÊt.
Tãm t¾t dù ¸n Giíi thiÖu vµ xuÊt xø
TiÓu dù ¸n Nam M¨ng ThÝt lµ mét trong 5 dù ¸n u tiªn ®îc ®Ò nghÞ lµ mét phÇn cña dù ¸n Tµi nguyªn Níc vïng §ång b»ng s«ng Cöu Long. Dù ¸n Tµi nguyªn níc vïng §ång b»ng s«ng Cöu Long lµ mét phÇn trong giai ®o¹n I cña Qui ho¹ch tæng thÓ §ång b»ng s«ng Cöu Long nh»m môc tiªu hç trî c¸c môc tiªu ph¸t triÓn ®Êt níc cña ViÖt Nam, vµ ®Æc biÖt lµ ph¸t triÓn trong vïng Ch©u thæ s«ng Mª K«ng. Néi dung cña dù ¸n lµ: (i) hç trî ph¸t triÓn lÜnh vùc c¨n b¶n th«ng qua t¨ng s¶n lîng n«ng nghiÖp; (ii) t¨ng thu nhËp vµ t¹o viÖc lµm ë vïng n«ng th«n (iii) xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo trong khu vùc dù ¸n b»ng c¸ch c¶i thiÖn c¸c ®iÒu kiÖn sinh ho¹t. Dù ¸n ph¸t triÓn c¸c nguån Tµi nguyªn Níc tæng hîp bao gåm c¸c c«ng tr×nh c¬ së h¹ tÇng cho tíi tiªu, ®êng cèng kiÓm so¸t lò, khèng chÕ nhiÔm mÆn, giao th«ng thuû vµ cÊp níc cho vïng n«ng th«n.
TiÓu dù ¸n Nam M¨ng ThÝt cã diÖn tÝch kho¶ng 225.680 hÐc ta trong vïng §ång b»ng s«ng Cöu Long bao gåm hÇu hÕt tØnh Trµ Vinh vµ mét phÇn tØnh VÜnh Long. Hai tØnh nµy thuéc sè c¸c tØnh nghÌo nhÊt cña ViÖt Nam víi thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi vµ c¸c tiªu chuÈn sinh ho¹t díi møc trung b×nh cña quèc gia. C¸c ho¹t ®éng x©y dùng ®· ®îc thùc hiÖn lµ mét phÇn cña dù ¸n con bao gåm: 7 c©y cÇu, 100 cèng, 55 km ®ª vµ c¶i thiÖn hay ®µo thªm 1586 km kªnh cÊp 1 vµ kªnh cÊp 2.
C¸c ho¹t ®éng x©y dùng ®Æc biÖt vµ c¸c lîi Ých mong ®îi cña tiÓu dù ¸n Nam M¨ng ThÝt lµ:
Ph¸t triÓn hÖ thèng tíi vµ tho¸t níc – më réng vµ n©ng cÊp c¸c c«ng tr×nh tíi vµ tho¸t níc sÏ thóc ®Èy kiÓm so¸t níc cho phÐp ®a d¹ng hãa vµ th©m canh trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. C¸c lîi Ých nµy sÏ ®¹t ®îc do t¨ng c«ng suÊt cña c¸c kªnh chÝnh vµ cÊp 1 ®Ó mang níc tõ s«ng HËu vµ s«ng TiÒn, c¶i t¹o c¸c kªnh cÊp 2 hiÖn h÷u vµ ®µo thªm c¸c kªnh cÊp 2 míi, x©y dùng c¸c cèng chÝnh vµ phô tõ c¸c kªnh cÊp 2 ®Õn kªnh cÊp ba vµ ph¸t triÓn c¸c hÖ thèng néi ®ång.
KiÓm so¸t lò – T¨ng cêng chèng lò b»ng c¸ch x©y dùng ®ª, c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn cÊp vµ c«ng suÊt tho¸t níc qua hÖ thèng cèng vµ kÌ.
Khèng chÕ níc mÆn – x©y dùng cèng, ®ª ®Ó khèng chÕ hoÆc gi¶m thiÓu x©m nhËp mÆn, b¶o vÖ ®Êt tèt vµ t¨ng kh¶ n¨ng cÊp níc ngät, c¶i thiÖn sù gi¸m s¸t x©m nhËp mÆn.
Cung cÊp níc s¹ch n«ng th«n – cung cÊp níc s¹ch cho c¸c môc ®Ých ¨n uèng vµ sinh ho¹t cho c¸c hé d©n sèng r¶i r¸c trong c¸c vïng s©u cña dù ¸n th«ng qua c¸c hÖ thèng tËp trung nhá, mçi hÖ thèng phôc vô cho 50 –100 hé d©n.
Giao th«ng n«ng th«n – C¶i t¹o m¹ng líi ®êng vµ cÇu hiÖn h÷u liªn quan ®Õn m¹ng líi kªnh r¹ch, ®ãng c¸c ph¬ng tiÖn vËn t¶i thñy.
X©y dùng thÓ chÕ vµ sù tham gia cña n«ng d©n– thiÕt lËp c¸c c¬ quan qu¶n lý Níc chÞu tr¸ch nhiÖm vËn hµnh vµ b¶o dìng hÖ thèng, thu phÝ sö dông níc vµ gióp ®ì ngêi n«ng d©n ph¸t triÓn. Ngêi n«ng d©n tham gia vµo viÖc cung cÊp b¬m, c¸c hÖ thèng néi ®ång vµ qu¶n lý hÖ thèng kªnh cÊp 3. C¸c khãa huÊn luyÖn sÏ ®îc cung cÊp ®Ó c¶i thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý vµ vËn hµnh hÖ thèng.
Tæng quan vÒ ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i trêng cña dù ¸n.
§¸nh gi¸ tiÓu dù ¸n Nam M¨ng ThÝt bao gåm c¶ §TM vµ kÕ ho¹ch ho¹t ®éng t¸i ®Þnh c (RAP) liªn quan. C¸c c«ng viÖc nµy ®· ®îc hoµn thµnh bëi C«ng ty thiÕt kÕ vµ kiÕn tróc Quèc tÕ theo híng dÉn cña Ng©n hµng ThÕ giíi cho ®¸nh gi¸ c¸c t¸c ®éng m«i trêng chÝnh ®èi víi c¸c dù ¸n n«ng nghiÖp, tíi tiªu vµ tho¸t níc vµ híng dÉn cña Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n (MARD) cho c¸c dù ¸n ph¸t triÓn nguån Tµi nguyªn Níc.
C¸c vÊn ®Ò m«i trêng tiÒm tµng cña dù ¸n ®îc xem xÐt trong §TM ®· ®îc hoµn thiÖn gåm:
T¨ng « nhiÔm níc mÆt vµ níc ngÇm tÇng n«ng tõ thuèc b¶o vÖ thùc vËt (biocide- c¸c lo¹i hãa chÊt diÖt sinh vËt, ®îc ghÐp tõ hai tõ biology-sinh häc vµ cide-diÖt; ngêi dÞch) vµ c¸c chÊt dinh dìng cã thÓ tõ ph©n bãn sö dông trong th©m canh.
C¸c t¸c ®éng ®Õn søc kháe liªn quan ®Õn viÖc gia t¨ng sö dông thuèc trõ s©u kho¶ng 30%.
C¸c ¶nh hëng cã thÓ lªn c¸c thµnh phÇn m«i trêng cã gi¸ trÞ (m«i trêng tù nhiªn vµ x· héi) bªn trong vµ bªn ngoµi khu vùc tiÓu dù ¸n do gia t¨ng sö dông biocide vµ ph©n bãn.
C¸c yªu cÇu ®èi víi qu¸ tr×nh ®Òn bï vµ t¸i ®Þnh c.
Trë ng¹i cho giao th«ng thñy qua c¸c cèng chÝnh cña tiÓu dù ¸n.
§Ó ®èi phã víi c¸c t¸c ®éng tiÒm tµng trªn, KÕ ho¹ch Hµnh ®éng M«i trêng (EAP) vµ kÕ ho¹ch ho¹t ®éng t¸i ®Þnh c (RAP) ®· ®îc chuÈn bÞ. EAP bao gåm c¸c ®Ò xuÊt: (i) gi¶m thiÓu t¸c ®éng m«i trêng; vµ (ii) gi¸m s¸t m«i trêng. C¸c chi tiÕt cña RAP ®¸p øng víi mäi vÊn ®Ò kinh tÕ – x· héi.
Gi¶m thiÓu t¸c ®éng m«i trêng
C¸c gi¶i ph¸p gi¶m thiÓu t¸c ®éng m«i trêng ®· ®îc ®Ò xuÊt trong EAP gåm:
Më réng ch¬ng tr×nh gi¸o dôc vÒ kü thuËt phßng ngõa dÞch bÖnh tæng hîp (IPM) cho trång lóa vµ an toµn cho ngêi n«ng d©n trong sö dông thuèc trõ s©u vµ diÖt cá. C¸c kinh nghiÖm ®i tríc trong øng dông IPM trong vïng §ång b»ng s«ng Cöu Long cho thÊy cã thÓ ®¹t ®îc gi¶m h¬n 80% thuèc trõ s©u sö dông trong khi vÉn t¨ng s¶n lîng cña lóa lªn kho¶ng 0.7 tÊn/ha/n¨m. Ch¬ng tr×nh IPM thµnh c«ng ®· ®îc coi nh mét ph¬ng tiÖn h÷u hiÖu lo¹i trõ c¸c t¸c ®éng bÊt lîi dù kiÕn
VËn hµnh cèng ®Ó x¶ khi chÊt lîng níc bÞ xÊu ®i. Phô thuéc vµo mÆt b»ng tæng thÓ cña tiÓu dù ¸n vµ cÊu h×nh cña cèng, qu¸ tr×nh röa tr«i « nhiÔm cã thÓ ¸p dông vµo mïa kh« b»ng c¸ch gi÷ níc l¹i bªn trong khi triÒu cêng (níc thñy triÒu cao) vµ x¶ níc ra khi triÒu thÊp.
Thùc hiÖn cÊu phÇn c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn vÖ sinh vµ cung cÊp níc s¹ch cho vïng n«ng th«n cña Dù ¸n ph¸t triÓn c¸c nguån Tµi nguyªn Níc vïng Ch©u thæ s«ng Mª K«ng vµ c¸c ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn n«ng th«n kh¸c ®îc b¶o trî bëi ChÝnh phñ ViÖt Nam vµ c¸c nguån tµi trî kh¸c.
Thùc hiÖn ch¬ng tr×nh t¸i ®Þnh c (RAP) cho ngêi d©n bÞ ¶nh hëng bëi dù ¸n.
Cung cÊp c¸c thiÕt bÞ n©ng vµ c¸c ph¬ng tiÖn chuyÓn tµu gÇn cèng chÝnh cña dù ¸n ®Ó lµm gi¶m c¶n trë cho tµu bÌ qua l¹i.
§µo kªnh vµ th¶i bá ®Êt bïn n¹o vÐt ph¶i tu©n thñ c¸c biÖn ph¸p ®Æc thï tïy thuéc vµo c¸c ®iÒu kiÖn côc bé vµ møc phÌn cña ®Êt nh»m gi¶m thiÓu sù tho¸t axÝt vµo ®ång ruéng.
Gi¸m s¸t m«i trêng
C¸c ch¬ng tr×nh gi¸m s¸t m«i trêng ®· ®îc ®Ò xuÊt trong EAP gåm:
Ch¬ng tr×nh gi¸m s¸t m«i trêng ®· ®îc ®Ò xuÊt lµ mét sù më réng hÖ thèng gi¸m s¸t chÊt lîng níc bÒ mÆt hiÖn h÷u. CÇn bæ sung thªm 30 tr¹m gi¸m s¸t chÊt lîng níc bÒ mÆt. Ch¬ng tr×nh gi¸m s¸t bao gåm c¸c chØ tiªu chÊt lîng níc bÒ mÆt c¬ b¶n, thuèc trõ s©u, vi khuÈn vµ coliforms.
Kh¶o s¸t nghÒ c¸ ®· ®îc ®Ò xuÊt, tËp trung vµo thµnh phÇn, sù sinh s¶n vµ møc ®é ®¸nh b¾t c¸. Xem xÐt híng ph¸t triÓn c¸c lùa chän nghÒ c¸ tù nhiªn.
Nghiªn cøu c¸c hÖ thèng nu«i c¸ -trång lóa nªn ®îc híng dÉn ®Ó x©y dùng nghiªn cøu míi vµ më réng c«ng viÖc ë c¸c hÖ thèng nu«i c¸ -trång lóa.
Ch¬ng tr×nh t¸i ®Þnh c
C¸c t¸c ®éng m«i trêng dù ®o¸n tríc cña tiÓu dù ¸n lªn ®éng vËt vµ hÖ thñy sinh, tÝnh ®a d¹ng sinh häc tæng thÓ bªn trong vµ bªn ngoµi khu vùc tiÓu dù ¸n ®· ®îc xem xÐt vÒ tæng thÓ, nh×n chung chóng cã thÓ chÊp nhËn do tÝnh ®a d¹ng sinh häc trong khu vùc ®· kiÖt quÖ. Tuy nhiªn, tõ khi dù ¸n ®îc thùc hiÖn trong khu vùc ®«ng d©n c, sè ngêi sÏ bÞ ¶nh hëng vµ b¾t buéc rêi bá sÏ cao.
§Ó x¸c ®Þnh qui m« c¸c t¸c ®éng ®Õn d©n c ®Þa ph¬ng vµ nhu cÇu t¸i ®Þnh c, b¶n thèng kª c¸c gia ®×nh bÞ ¶nh hëng bëi x©y dùng cèng, cÇu, ®ª vµ ®µo hay më réng c¸c kªnh cÊp 1 vµ kªnh cÊp 2 ®· ®îc xem xÐt bëi tiÓu dù ¸n Nam M¨ng ThÝt. B¶n thèng kª nµy ®· ph©n lo¹i c¸c hé bÞ ¶nh hëng bëi dù ¸n nh sau:
Nh÷ng n«ng d©n mÊt díi 20% ®Êt canh t¸c n«ng nghiÖp cña hä
Nh÷ng n«ng d©n mÊt h¬n 20% ®Êt canh t¸c n«ng nghiÖp cña hä
Nh÷ng n«ng d©n mÊt mét phÇn ®Êt thæ c (®Êt ë)
Nh÷ng n«ng d©n mÊt mét phÇn nhµ ë
Doanh nghiÖp cã phÇn ®Êt bÞ sung c«ng
Doanh nghiÖp cã kÕt cÊu bÞ ¶nh hëng bëi viÖc x©y dùng cèng hoÆc ®êng (kÓ c¶ ®ª) nhng cã thÓ tæ chøc l¹i ngay t¹i chç.
Doanh nghiÖp cã cÊu tróc bÞ ¶nh hëng vµ ph¶i di dêi.
C¸c gia ®×nh mÊt ruéng ®Êt do sèng trªn ®ª vµ ph¶i di dêi hoµn toµn.
Qu¸ tr×nh thèng kª còng tiÕn hµnh ®iÒu tra c«ng viÖc vµ thu nhËp cña nh÷ng ngêi bÞ ¶nh hëng bëi dù ¸n, tÝnh hîp ph¸p cña nhµ vµ ®Êt, c¸c mong muèn cña hä vÒ t¸i ®Þnh c, sè hé tù nguyÖn vµ kh«ng tù nguyÖn vµ c¸c th«ng tin vÒ kinh tÕ – x· héi kh¸c cña c¸c hé bÞ ¶nh hëng bëi dù ¸n.
KÕ ho¹ch t¸i ®Þnh c ®îc chuÈn bÞ cho tiÓu dù ¸n ®· ®¹t ®îc yªu cÇu cña ChÝnh Phñ ViÖt Nam vµ Ng©n Hµng ThÕ Giíi. RAP ®· tÝnh to¸n vµ bÒn bï trªn sè lîng ®· ®îc x¸c ®Þnh, kh«i phôc l¹i vµ c¸c gi¶i ph¸p trî gióp ngêi d©n bÞ ¶nh hëng bëi dù ¸n nh ®· ®îc nhËn d¹ng trong qu¸ tr×nh ®iÒu tra.
Ph©n tÝch chi phÝ-lîi Ých chØ ®îc hoµn thµnh cho c¸c häat ®éng riªng biÖt cña tiÓu dù ¸n do khã kh¨n trong viÖc cè g¾ng ph©n tÝch toµn bé tiÓu dù ¸n – do ®îc nghÜ lµ qu¸ khã kh¨n. VÝ dô, nh mét phÇn cña tiÓu dù ¸n Nam M¨ng ThÝt, ph©n tÝch chi phÝ-lîi Ých ®· ®îc hoµn thiÖn cho ®ª C¸i Nhum vµ c¸c ho¹t ®éng x©y dùng t¬ng tù kh¸c. §Ó hoµn thiÖn ph©n tÝch nµy, tÊt c¶ chi phÝ vµ lîi Ých vÒ x©y dùng ®· ®îc xem xÐt vµ tû xuÊt hoµn vèn néi t¹i (IRR) vµ gi¸ trÞ thuÇn håi qui (NPV) ®· ®îc tÝnh to¸n.
Ph¬ng ph¸p th¨m quan hiÖn trêng
C¸c häc viªn sÏ hoµn thµnh 2 ngµy th¨m quan thÞ trÊn C¸i Nhum tØnh VÜnh Long ®Ó häc hái vÒ thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc ®Æc thï cña mét phÇn cña tiÓu dù ¸n Nam M¨ng ThÝt. C¸c thµnh viªn sÏ ®îc nh÷ng ngêi hiÓu biÕt vÒ tÊt c¶ c¸c khÝa c¹nh cña tiÓu dù ¸n ®i cïng. Trong qu¸ tr×nh th¨m quan vÞ trÝ c¸c thµnh viªn sÏ cã c¬ héi ®Ó quan s¸t c«ng tr×nh kü thuËt, xem xÐt thªm c¸c tµi liÖu vµ pháng vÊn c¸c ®¹i diÖn céng ®ång ®Þa ph¬ng.
C¸c thµnh viªn sÏ ®îc chia thµnh c¸c nhãm nhá víi yªu cÇu cho tõng nhãm ®Ó hoµn thµnh bµi tËp tãm t¾t trong b¶ng sau.
Néi dung
|
Träng t©m
|
M«i trêng
|
X¸c ®Þnh ®Æc trng hiÖn tr¹ng m«i trêng khu vùc tríc khi thùc hiÖn dù ¸n.
Cã c¸c VEC nµo trong khu vùc tiÓu dù ¸n?
C¸c nguån tµi nguyªn tù nhiªn nµo chÞu rñi ro nhÊt? Cã c¸c loµi quÝ hiÕm nµo?
C¸c t¸c ®éng m«i trêng nµo ®· ®îc xem xÐt trong EIA cña tiÓu dù ¸n?
B¹n cã ®ång ý víi c¸c kÕt luËn cña EIA kh«ng?
|
Kinh tÕ-x· héi
|
§Æc trng c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ-x· héi tríc khi cã dù ¸n?
Dù ¸n sÏ ®em l¹i nh÷ng lîi Ých g× cho céng ®ång ®Þa ph¬ng?
C¸c lîi Ých cã ®îc ph©n bè ®Òu trong céng ®ång kh«ng?
§Òn bï ®· ®îc x¸c ®Þnh nh thÕ nµo?
D©n ®Þa ph¬ng cã hµi lßng víi sù ®Òn bï kh«ng?
|
Gi¶m thiÓu vµ gi¸m s¸t
|
ChØ trÝch c¸c biÖn ph¸p gi¶m thiÓu vµ gi¸m s¸t ®· ®îc kiÕn nghÞ
C¸c biÖn ph¸p gi¶m thiÓu ®· ®îc kiÕn nghÞ cho tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò x· héi kh«ng?
TÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò m«i trêng cã ®îc quan t©m hÕt cha?
TÊt c¶ c¸c gi¶i ph¸p gi¶m thiÓu ®· ®îc thùc hiÖn cha?
Hä cã thµnh c«ng trong viÖc gi¶m thiÓu hoÆc tr¸nh c¸c t¸c ®éng ®· ®îc dù ®o¸n?
C¸c ch¬ng tr×nh gi¸m s¸t ®· ®îc thùc hiÖn cha?
|
Sau khi hoµn thµnh viÖc th¨m quan nhµ m¸y, c¸c nhãm nhá sÏ ®îc yªu cÇu tr×nh bµy c¸c vÊn ®Ò mµ hä thu thËp ®îc tríc líp, chñ yÕu tËp trung vµo c¸c bµi häc thùc tÕ ®îc häc ®Ó cñng cè lý thuyÕt §TM.
Nh÷ng ®iÒu ghi nhí
Dù kiÕn c¸c bµi häc c¸c häc viªn thu ho¹ch ®îc sau khi hoµn thµnh nghiªn cøu vµ th¨m nhµ m¸y cã thÓ lµ:
C¸c giíi h¹n cè h÷u (lu«n cã) cña ph©n tÝch chi phÝ –lîi Ých trong viÖc ®¸nh gi¸ chi phÝ gi¸n tiÕp cña dù ¸n. Khuynh híng trong viÖc ph©n tÝch chi phÝ – lîi Ých lµ so s¸ch c¸c lîi Ých kinh tÕ t¬ng ph¶n víi chi phÝ x©y dùng vµ vËn hµnh, vµ c¸c chi phÝ trùc tiÕp vÒ m«i trêng vµ x· héi trùc tiÕp cã thÓ dÔ dµng x¸c ®Þnh ®îc (vÝ dô ®Òn bï ®Êt). C¸c chi phÝ gi¸n tiÕp hiÕm khi ®¸nh gi¸ ®óng dï lµ c¸c tiÕp cËn míi ®· ®îc ph¸t triÓn ®Ó íc tÝnh c¸c chi phÝ ®ã.
X©y dùng §TM tæng hîp vÉn cÇn thiÕt dï lµ c¸c dù ¸n cã thø tù u tiªn cao hay cã tÇm quan träng vÒ kinh tÕ. C¸c ®Ò xuÊt ®îc cung cÊp trong b¸o c¸o §TM h÷u Ých trong giai ®o¹n thiÕt kÕ dù ¸n ®Ó x¸c ®Þnh c¸c biÖn ph¸p chän thùc hiÖn dù ¸n nh»m tr¸nh c¸c t¸c ®éng ®Õn m«i trêng vµ x· héi vµ ®Ó ®¶m b¶o r»ng c¸c biÖn ph¸p gi¶m thiÓu phï hîp ®îc ¸p dông ®Ó gi¶m tèi ®a c¸c t¸c ®éng trong giai ®o¹n x©y dùng vµ ho¹t ®éng cña dù ¸n.
Tu©n thñ vµ gi¸m s¸t c¸c dù ¸n ®· hoµn thiÖn lµ yÕu tè cÇn thiÕt ®Ó so s¸nh dù ®o¸n víi c¸c t¸c ®éng cña dù ¸n trªn thùc tÕ vµ ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña c¸c gi¶i ph¸p gi¶m thiÓu. ý kiÕn ph¶n håi ®îc cung cÊp rÊt h÷u Ých cho nh÷ng ngêi thùc hiÖn §TM trong viÖc ®¸nh gi¸ c¸c t¸c ®éng tiÒm tµng cña c¸c dù ¸n t¬ng tù vµ cho c¸c nhµ quy ho¹ch trong viÖc híng dÉn ph¸t triÓn cho t¬ng lai.
§¸nh gi¸ thÝch hîp c¸c t¸c ®éng x· héi tiÒm tµng cña dù ¸n vµ c¸c ho¹t ®éng liªn quan lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®¶m b¶o sù ñng hé cña céng ®ång ®Þa ph¬ng ®èi víi dù ¸n. Sù tham gia mét c¸ch hiÖu qu¶ cña céng ®ång sÏ gióp nhËn d¹ng c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn céng ®ång ®Þa ph¬ng vµ híng dÉn lùa chän phï hîp c¸c gi¶i ph¸p gi¶m thiÓu, c¸c kÕ ho¹ch ®Òn bï vµ t¸i ®Þnh c cã thÓ chÊp nhËn ®îc. MÆc dï yªu cÇu nç lùc thªm trong thêi gian ng¾n, viÖc hoµn thiÖn ®¸nh gi¸ c¸c vÊn ®Ò x· héi (vµ m«i trêng) toµn diÖn theo c¸c nguyªn t¾c ®· ®îc chÊp nhËn sÏ tr¸nh tr× ho·n phª chuÈn vµ thùc hiÖn dù ¸n (vÝ dô c¸c nhµ tµi trî tõ chèi hç trî cho c¸c dù ¸n lín nÕu hä nhËn ra c¸c thiÕu sãt hoÆc kh«ng ®Çy ®ñ trong b¸o c¸o ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i trêng ®· hoµn thiÖn).
Tµi liÖu tham kh¶o
Haskoning B.V. 1998. South Mang Thit Subproject, Feasibility Study Update, Environmental Impact Assessment and Environmental Action Plan. Annex 1. Mekong Delta Water Resources Development Project. Prepared for the Ministry of Agriculture and Rural Development, Socialist Republic of Vietnam.
Haskoning B.V. 1998. Resettlement Action Plan, Feasibility Study Update, Environmental Impact Assessment and Environmental Action Plan. Annex 1. Mekong Delta Water Resources Development Project. Prepared for the Ministry of Agriculture and Rural Development, Socialist Republic of Vietnam.
Sub-Institute of Water Resources Planning. 2000. Environmental Impacts Assessment, Cai Nhum Riverwall – Vinh Long Province. Ministry of Agriculture and Rural Development.
World Bank. 1991. Environmental Assessment Sourcebook. Volume 1: Policies, Procedures, and Cross-Sectoral Issues. World Bank Technical Paper Number 139.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |