Phnom Penh 10/2001
Môc lôc
Lêi C¶M ¥N 7
chuyªn ®Ò 01 - khu b¶o tån sinh quyÓn prek toal : sù tham gia cña céng ®ång trong c«ng t¸c qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn bÒn v÷ng ë campuchia 8
Môc ®Ých 8
VÊn ®Ò 8
Môc tiªu kho¸ häc 9
Tãm t¾t dù ¸n 9
Ph¬ng ph¸p tham quan hiÖn trêng 14
Nh÷ng ®iÒu ghi nhí 15
Tµi liÖu tham kh¶o 16
chuyªn ®Ò 02 - nghiªn cøu m«i trêng, thuû v¨n Vµ h×nh th¸i vïng Chaktomuk (S¤NG 4 MÆt) 17
Môc ®Ých 17
VÊn ®Ò 17
Môc tiªu kho¸ häc 18
Tãm t¾t dù ¸n 18
Tµi liÖu tham kh¶o 27
chuyªn ®Ò 03 - qu¶n lý thèng nhÊt vïng ®Êt ngËp níc bng thom 29
Môc ®Ých 29
VÊn ®Ò 29
Môc tiªu kho¸ häc 30
Tãm t¾t dù ¸n 31
Ph¬ng ph¸p tham quan hiÖn trêng: 38
Nh÷ng ®iÒu ghi nhí 39
Tµi liÖu tham kh¶o 39
chuyªn ®Ò 04 : Qu¶n Lý Nguån Tµi Nguyªn Rõng NgËp Níc Dùa Vµo Céng §ång T¹i TØnh xiªm-riÖp (SIEM REAP), CAMPUCHIA 41
Môc ®Ých 41
VÊn ®Ò 41
Môc tiªu kho¸ häc 42
Tãm t¾t dù ¸n 42
Ph¬ng ph¸p tham quan hiÖn trêng 46
Nh÷ng ®iÒu ghi nhí 48
Tµi liÖu tham kh¶o 49
chuyªn ®Ò sè 05 - dù ¸n x©y dùng cÇu c«ng-p«ng-chµm (kampong cham) trªn s«ng mª C«ng - B×nh LuËn VÒ §¸nh Gi¸ T¸c §éng M«i Trêng 50
Môc ®Ých: 50
VÊn ®Ò: 50
Môc tiªu kho¸ häc: 51
Tãm t¾t dù ¸n 52
Ph¬ng ph¸p th¨m quan hiÖn trêng. 60
Nh÷ng ®iÒu ghi nhí 61
Tµi liÖu tham kh¶o: 61
chuyªn ®Ò 06- ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i trêng cña ®Ëp níc namleukT 63
Môc ®Ých : 63
VÊn ®Ò : 63
Môc tiªu kho¸ häc : 64
Tãm t¾t dù ¸n : 65
Ph¬ng ph¸p th¨m quan hiÖn trêng 74
Nh÷ng ®iÒu ghi nhí : 75
Tµi liÖu tham kh¶o 76
chuyªn ®Ò 07: c¶i thiÖn hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng ë nhµ m¸y Bia lµo 77
Môc ®Ých 77
VÊn ®Ò 77
Môc tiªu kho¸ häc 77
Tãm t¾t dù ¸n: 78
Ph¬ng ph¸p tham quan hiÖn trêng 84
Nh÷ng ®iÒu ghi nhí 85
Tµi liÖu tham kh¶o 86
chuyªn ®Ò 08 - b¶o vÖ bê s«ng Mª C«ng ë vientitane 87
Môc tiªu 87
Nh÷ng vÊn ®Ò 87
Môc tiªu kho¸ häc 88
Tãm t¾t dù ¸n 88
Ph¬ng ph¸p tham quan hiÖn trêng 92
Nh÷ng ®iÒu ghi nhí 93
Tµi liÖu tham kh¶o 94
chuyªn ®Ò 09 – B¶o VÖ Vµ B¶o Tån Vïng §Êt ít §« ThÞ ë VIENTIANE 95
Môc ®Ých 95
Môc ®Ých häc tËp: 96
Tãm t¾t dù ¸n 96
Ph¬ng ph¸p tham quan hiÖn trêng 100
Nh÷ng ®iÒu ghi nhí 101
Tµi liÖu tham kh¶o 102
chuyªn ®Ò 10 : Qu¶n lý bÒn v÷ng vïng hå c¸ Nam Ngum 103
Môc ®Ých 103
VÊn ®Ò : 103
Môc tiªu kho¸ häc : 104
Tãm t¾t dù ¸n : 104
§¸nh c¸ ë hå NËm Ngõm : 105
Ph¬ng ph¸p th¨m quan hiÖn trêng 108
triÓnNh÷ng ®iÒu ghi nhí 109
TrÝch s¸ch tham kh¶o 110
Tµi liÖu tham kh¶o : 111
nghiªn cøu chuyªn ®Ò sè 11 –觸nhGÝa T¸c §éng M«i Trêng Cña Dù ¸n Thuû ®iÖn tÝch n¨ng LAM TA KHONG 112
Môc ®Ých : 112
VÊn ®Ò : 112
Môc tiªu kho¸ häc : 113
Tãm t¾t dù ¸n : 113
Ph¬ng ph¸p th¨m quan hiÖn trêng 121
Tµi liÖu tham kh¶o : 123
chuyªn ®Ò 12 :TRUNG T¢M NGHI£N Cøu ph¸t triÓn Hoµng GIA PUPARN 125
Môc ®Ých 125
VÊn ®Ò 125
Môc tiªu kho¸ häc 126
Tãm t¾t dù ¸n 126
Ph¬ng ph¸p th¨m quan hiÖn trêng 134
Nh÷ng ®iÒu ghi nhí 134
Tµi liÖu tham kh¶o 135
chuyªn ®Ò 13 : Dù ¸n Thµnh Phè Korat BÒn V÷ng Vµ Lµnh m¹nh 136
Môc ®Ých 136
VÊn ®Ò 136
Môc tiªu kho¸ häc 137
Tãm t¾t dù ¸n 137
Ph¬ng ph¸p th¨m quan thùc ®Þa 144
Nh÷ng ®iÒu ghi nhí 146
Tµi liÖu tham kh¶o 146
chuyªn ®Ò 14 - ®¸nh gi¸ c¸c ¶nh hëng tÝch tô t¹i lu vùc s«ng phong 148
Môc ®Ých 148
VÊn ®Ò 148
Môc tiªu kho¸ häc 149
Tãm t¾t dù ¸n 149
Ph¬ng ph¸p th¨m quan thùc ®Þa 156
Nh÷ng ®iÒu ghi nhí 157
Tµi liÖu tham kh¶o 158
nghiªn cøu chuyªn ®Ò sè 15 : hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng ë nhµ m¸y xi m¨ng kaeng khoi siam 160
Môc ®Ých 160
VÊn ®Ò 160
Môc tiªu kho¸ häc 161
Tãm t¾t dù ¸n 162
Ph¬ng ph¸p th¨m quan hiÖn trêng 168
Nh÷ng ®iÒu ghi nhí 170
Tµi liÖu tham kh¶o 171
NGHI£N Cøu chuyªn ®Ò 16 - §¸nh Gi¸ T¸c §éng M¤I Trêng Nhµ M¸y PH¢N Bãn Cöu LONG, VÜnh LONG, ViÖt NAM 173
Môc ®Ých 173
VÊn ®Ò 174
Môc tiªu kho¸ häc 174
Tãm t¾t dù ¸n 175
Ph¬ng ph¸p th¨m quan hiÖn trêng 181
Nh÷ng ®iÒu ghi nhí 183
Tµi liÖu tham kh¶o 183
nghiªn cøu chuyªn ®Ò sè 17: mèi quan t©m vÒ søc khoÎ m«i trêng liªn quan ®Õn viÖc sö dông ho¸ chÊt n«ng nghiÖp ë vïng ch©u thæ s«ng mª c«ng 185
Môc ®Ých 185
VÊn ®Ò 185
Môc tiªu kho¸ häc 186
Tãm t¾t dù ¸n 187
Ph¬ng ph¸p th¨m quan hiÖn trêng 194
Nh÷ng ®iÒu ghi nhí 196
Tµi liÖu tham kh¶o 196
Nghiªn cøu chuyªn ®Ò sè 18 : x©m nhËp mÆn ë ®ång b»ng s«ng cöu long 198
Môc ®Ých 198
VÊn ®Ò 198
Môc tiªu kho¸ häc 199
Tãm t¾t dù ¸n 199
Ph¬ng ph¸p th¨m quan hiÖn trêng 205
Nh÷ng ®iÒu ghi nhí 207
Tµi liÖu tham kh¶o 208
nghiªn cøu chuyªn ®Ò sè 19 : hÖ thèng qu¶n lý m«i trêng iso14001 ë c«ng ty « t« toyota viÖt nam 209
Môc ®Ých 209
C¸c vÊn ®Ò 209
Môc tiªu häc tËp 210
Tãm t¾t dù ¸n 212
Ph¬ng ph¸p th¨m quan hiÖn trêng 215
Nh÷ng ®iÒu ghi nhí 218
Tµi liÖu tham kh¶o 218
Nghiªn cøu CHUY£N §Ò 20 - ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i trêng dù ¸n ph¸t triÓn tµi nguyªn níc vïng ch©u thæ mª C«ng 220
Môc ®Ých 220
VÊn ®Ò 220
Môc tiªu kho¸ häc 221
Tãm t¾t dù ¸n 221
Ph¬ng ph¸p th¨m quan hiÖn trêng 226
Nh÷ng ®iÒu ghi nhí 227
Tµi liÖu tham kh¶o 228
Lêi C¶M ¥N
Cuèn s¸ch nµy lµ tËp hîp c«ng søc ®ãng gãp cña 17 t¸c gi¶ tõ nh÷ng níc thuéc h¹ lu vùc s«ng Mª C«ng (MRB) gåm Campuchia, Lµo, Th¸i Lan vµ ViÖt Nam. S¸ch gåm c¸c nghiªn cøu chuyªn ®Ò ë 4 níc trong ®ã tËp trung vµo sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng, qu¶n lý m«i trêng, kh¸i niÖm vµ lý thuyÕt lËp quy ho¹ch ®îc ®Ò cËp tíi trong Ch¬ng tr×nh ®µo t¹o m«i trêng (ETP) cña Uû héi s«ng Mª C«ng (MRC). Nh÷ng nghiªn cøu chuyªn ®Ò nµy bæ sung cho nh÷ng tµi liÖu dïng trong c¸c kho¸ häc ETP vµ ®îc xem lµ gi¸o cô thùc tiÔn cho nh÷ng kho¸ häc t¬ng tù sau nµy ë c¸c níc ven s«ng.
Nh÷ng nghiªn cøu chuyªn ®Ò trong cuèn s¸ch nµy lµ kÕt qu¶ cña sù nç lùc céng t¸c gi÷a Chuyªn gia ETP cña MRC - C«ng ty T vÊn M«i trêng EVS vµ c¸c c¸n bé ®Çu mèi Ch¬ng tr×nh HuÊn luyÖn C¸n bé §µo t¹o (ToT) cña mçi níc trong h¹ lu vùc s«ng Mª C«ng. Chóng t«i xin bµy tá lßng biÕt ¬n s©u s¾c vÒ sù nhiÖt t×nh vµ thiÖn chÝ tham gia ®ãng gãp cña tõng t¸c gi¶. Chóng t«i còng hy väng r»ng mçi t¸c gi¶ ®· cã thªm nh÷ng kinh nghiÖm - phÇn thëng cho b¶n th©n m×nh vÒ nh÷ng ®ãng gãp v« gi¸ trong viÖc biªn so¹n cuèn s¸ch nµy.
chuyªn ®Ò 01 - khu b¶o tån sinh quyÓn prek toal : sù tham gia cña céng ®ång trong c«ng t¸c qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn bÒn v÷ng ë campuchia M
c¸c chñ ®Ò trong khãa häc ETP1
C¸c kh¸i niÖm vµ lîi Ých cña Qu¶n lý Tæng hîp Tµi nguyªn vµ M«i trêng (IREM).
C¸c rµo c¶n ®èi víi IREM
C¸c c«ng cô chÝnh s¸ch cho IREM
C«ng cô thùc tÕ ®Ó thùc hiÖn IREM
Ph¸t triÓn IREM mét c¸ch hiÖu qu¶ trong lu vùc s«ng Mª C«ng (MRB)
Ph¸t triÓn bÒn v÷ng vµ NhËn thøc vÒ m«i trêng.
ôc ®Ých
Nghiªn cøu nµy nh»m xem xÐt s¸ng kiÕn ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña chÝnh phñ Campuchia vµ céng ®ång tµi trî quèc tÕ ®Ó b¶o vÖ m«i trêng vïng ®Êt ngËp níc ®ang nguy kÞch thuéc khu vùc BiÓn Hå T«ng Lª S¸p cña Campuchia. Nç lùc cña c¸c bªn nh»m ph¸t triÓn vµ thùc hiÖn mét chiÕn lîc qu¶n lý tæng hîp hç trî cho viÖc thµnh lËp mét khu B¶o tån Sinh quyÓn UNESCO b¶o vÖ m«i trêng sèng cña c¸c loµi chim ®îc quèc tÕ c«ng nhËn t¹i Prek Toal thuéc vïng BiÓn Hå sÏ ®îc triÓn khai chi tiÕt. Trong nghiªn cøu ®Æc biÖt chó ý tíi viÖc khuyÕn khÝch c«ng t¸c b¶o tån víi sù tham gia qu¶n lý cña céng ®ång, n©ng cao nhËn thøc vµ gi¸o dôc céng ®ång. C¸c rµo c¶n vÒ ph¸p lý vµ thÓ chÕ ®èi víi sù thùc hiÖn thµnh c«ng dù ¸n vµ c¸c gi¶i ph¸p còng sÏ ®îc xem xÐt.
VÊn ®Ò
C¸c vÊn ®Ò cô thÓ ®îc ®Ò cËp trong nghiªn cøu chuyªn ®Ò nµy gåm:
ViÖc b¶o tån, b¶o vÖ vµ qu¶n lý c¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn ®Ó cã thÓ sö dông l©u dµi vµ g×n gi÷ cho c¸c thÕ hÖ mai sau.
M©u thuÉn trong viÖc sö dông tµi nguyªn do cã m©u thuÉn vÒ môc tiªu qu¶n lý c¸c nguån tµi nguyªn chung.
C¸ch tiÕp cËn víi vai trß cña quÇn chóng ®èi víi sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng ®Ó ®¶m b¶o c¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn ®îc qu¶n lý tèt ë cÊp ®Þa ph¬ng.
C¬ cÊu l¹i c¸c khung ph¸p lý vµ ®Þnh híng chÝnh s¸ch nh»m hç trî c¸c s¸ng kiÕn ph¸t triÓn bÒn v÷ng.
Th«ng qua nghiªn cøu, ®Ò cËp tíi c¸c lç hæng vÒ kiÕn thøc ®Ó hiÓu biÕt h¬n sù æn ®Þnh vµ chøc n¨ng hÖ sinh th¸i vµ ®Ó th«ng b¸o vÒ chiÕn lîc qu¶n lý tµi nguyªn.
Môc tiªu kho¸ häc
Sau khi nghiªn cøu xong chuyªn ®Ò nµy, c¸c häc viªn sÏ cã kh¶ n¨ng:
X¸c ®Þnh ®îc c¸c chñng loµi ®ang bÞ ®e do¹ t¹i Prek Toal vµ lý gi¶i ®îc b¶n chÊt cña sù ®e do¹ ®ã.
NhËn thøc ®îc c¸c m©u thuÉn trong viÖc sö dông mét tµi nguyªn cô thÓ vµ c¸c vÝ dô cho viÖc qu¶n lý tµi nguyªn kh«ng bÒn v÷ng ë BiÓn Hå.
§Ò xuÊt ®îc c¸c øng phã cã thÓ vÒ mÆt chÝnh s¸ch ®Ó gi¶i quyÕt c¸c m©u thuÉn trong viÖc sö dông tµi nguyªn.
Th¶o luËn vÒ vai trß tiÒm tµng cña c d©n ®Þa ph¬ng trong viÖc qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn mét c¸ch bÒn v÷ng.
§a ra c¸c vÝ dô vÒ c¸c rµo c¶n ph¸p lý vµ thÓ chÕ ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lý tµi nguyªn bÒn v÷ng.
Th¶o luËn c¸c h¹n chÕ trong c¸c nç lùc cña chÝnh phñ Campuchia ®Ó thµnh lËp Prek Toal vµ vai trß cña c¸c níc kh¸c.
Tãm t¾t dù ¸n Giíi thiÖu vµ qu¸ tr×nh h×nh thµnh
Vïng rõng ngËp níc ë phÝa t©y-b¾c BiÓn Hå cã tªn gäi Prek Toal ®îc xem lµ khu vùc sinh s¶n quan träng nhÊt cho c¸c loµi chim níc cã nguy c¬ tuyÖt chñng ë §«ng Nam ¸. §©y lµ n¬i gióp sù t¨ng trëng mét c¸ch cã ý nghÜa mêi chñng loµi bÞ ®e däa NamhoÆc s¾p bÞ ®e do¹ cña thÕ giíi trong ®ã cã loµi Cß Ên §é (Greater Adjutant), Bå n«ng má ®èm (Spot-billed pelican), Chim cæ r¾n (Oriental darter), Cß mµu (Painted stork) vµ Cß qu¨m ®Çu ®en (Black-headed ibis). Vµo th¸ng 10 n¨m 1997 khu vùc nµy (c¸c h×nh 1 vµ 2) ®· trë thµnh khu vùc cèt yÕu ®îc b¶o vÖ cña khu B¶o tån Sinh QuyÓn UNESCO T«ng Lª S¸p.
Tµi nguyªn thiªn nhiªn phong phó cña BiÓn Hå còng gióp nu«i sèng céng ®ång d©n c ®«ng ®óc ë ®©y. HÇu hÕt c¸c lµng næi trong vïng ngËp lôt cña Hå ®· ®îc h×nh thµnh c¸ch ®©y vµi tr¨m n¨m, chñ yÕu sinh sèng b»ng nghÒ c¸ hoÆc c¸c ho¹t ®éng liªn quan ®Õn nghÒ c¸ theo mïa. Tõ ®ã ®Õn nay c¸ch sèng truyÒn thèng cña ngêi d©n c¸c lµng nµy hÇu nh kh«ng thay ®æi víi ®¸nh b¾t c¸ lµ nguån thu nhËp chÝnh cho ®¹i ®a sè d©n lµng.
ViÖc qu¶n lý Khu B¶o tån Sinh quyÓn T«ng Lª S¸p lµ tr¸ch nhiÖm chung cña Bé M«i trêng (MoE) vµ Bé N«ng-L©m-Ng nghiÖp (MoAFF). §iÒu ®¸ng quan t©m lµ tån t¹i sù qu¶n lý chång chÐo gi÷a c¸c c¬ quan ®ã cña chÝnh phñ. Bé M«i trêng th× tËp trung vµo viÖc b¶o vÖ, b¶o tån vµ qu¶n lý tµi nguyªn thiªn nhiªn cho sù sö dông l©u dµi vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng vµ cho sù sö dông cña c¸c thÕ hÖ mai sau. Ngîc l¹i, Bé N«ng-L©m-Ng nghiÖp th× tËp trung chñ yÕu vµo qu¶n lý viÖc thu ho¹ch c¸ vµ t¨ng s¶n lîng c¸ ®¸nh b¾t tõ c¸c l« b·i vµ cho nh÷ng ngêi lµm nghÒ c¸ t nh©n thuª l¹i.
Nh»m ®¸p øng ®îc chøc n¨ng qu¶n lý cña m×nh, Bé M«i trêng ®· ®a ra s¸ng kiÕn thµnh lËp Phßng Hîp t¸c Kü thuËt (TCU) vµo n¨m 1995 ®Ó t¹o ra Khu B¶o tån Sinh quyÓn trong vïng BiÓn Hå. TCU ®îc sù hç trî cña UNESCO vµ Liªn minh Ch©u ¢u (EU) vµ gÇn ®©y ®· trë thµnh Ban Th ký trùc thuéc Uû ban Quèc Gia S«ng Mª C«ng Campuchia.
Môc ®Ých chÝnh cña TCU lµ tiÕn hµnh nghiªn cøu ®Ó hiÓu râ h¬n c¸c tµi nguyªn quan träng hiÖn cã t¹i khu b¶o tån sinh quyÓn Prek Toal vµ gi¸o dôc nh©n d©n ®Þa ph¬ng còng nh kh¸ch tham quan khu b¶o tån vÒ c«ng t¸c qu¶n lý bÒn v÷ng vµ c¸c thùc hµnh vÒ b¶o tån.
Cho ®Õn nay, c¸c ho¹t ®éng ®· ®îc TCU thùc hiÖn bao gåm :
Thµnh lËp mét tr¹m nghiªn cøu trong khu b¶o tån.
Hoµn thµnh viÖc ®Õm chim.
Më réng c¸c ch¬ng tr×nh gi¸o dôc cho nh©n d©n ®Þa ph¬ng.
LËp mét ch¬ng tr×nh dµnh cho du kh¸ch vµ so¹n s¸ch híng dÉn du kh¸ch c¸ch tr¸nh lµm kinh ®éng ®Õn c¸c loµi hoang d·.
So¹n th¶o mét kÕ ho¹ch qu¶n lý m«i trêng.
TiÕp tôc th¶o luËn víi c¸c c¬ quan liªn quan, ®Æc biÖt víi Côc Thuû s¶n vµ c¸c chñ l« c¸ ®Ó gi¶i quyÕt c¸c m©u thuÉn trong viÖc sö dông tµi nguyªn.
Ph¬ng ph¸p Qu¶n lý Khu b¶o tån Sinh quyÓn Prek Toal
Ph¬ng ph¸p nhiÒu bíc ¸p dông cho Khu B¶o tån Sinh quyÓn Prek Toal ®îc m« t¶ chi tiÕt trong phÇn nµy. CÇn lu ý ®Æc biÖt ®Õn tÝnh liªn kÕt trong c¸c nhiÖm vô kh¸c nhau do TCU thùc hiÖn nh»m ®¶m b¶o sù thµnh c«ng l©u dµi cña Khu B¶o tån vµ thóc ®Èy c«ng t¸c b¶o vÖ BiÓn Hå th«ng qua viÖc ®Ò cö vµo danh môc di s¶n thÕ giíi vµ ®îc liÖt vµo danh s¸ch Ramsar.
Bíc 1 - X©y dùng ChiÕn lîc Qu¶n lý Tæng hîp
C¸c nhiÖm vô cÇn thùc hiÖn ®Ó x©y dùng mét chiÕn lîc qu¶n lý tæng hîp cho Khu B¶o tån bao gåm :
§¸nh gi¸ c¸c dù ¸n ®ang tiÕn hµnh vµ ®· ®îc ho¹ch ®Þnh cña c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ, c¸c nhµ tµi trî quèc tÕ , vµ c¸c c¬ quan chÝnh phñ Campuchia quanh vïng BiÓn Hå ®Ó x¸c ®Þnh xem c¸c môc tiªu cña c¸c dù ¸n nµy cã bæ sung cho nhau kh«ng.
Thu thËp sè liÖu x· héi, m«i trêng vµ kinh tÕ cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng con ngêi trong vïng BiÓn Hå.
NhËn d¹ng c¸c vÊn ®Ò trong sö dông tµi nguyªn vµ c¸c vÊn ®Ò trong c¸c vïng kh¸c nhau cña Khu B¶o tån.
X©y dùng c¸c tiªu chuÈn ®Ó ®¸nh gi¸ tÝnh bÒn v÷ng vÒ mÆt x· héi, kinh tÕ vµ m«i trêng, vµ ®¸nh gi¸ vÒ mÆt kinh tÕ c¸c tµi nguyªn ®Êt ngËp níc quan träng trong Khu B¶o tån.
Ph©n tÝch c¸c khung ph¸p lý vµ thÓ chÕ hiÖn hµnh ®Ó qu¶n lý Khu B¶o tån lµ tiÒn ®Ò ®Ó ®a ra c¸c kiÕn nghÞ cho mét thÓ chÕ l©u bÒn.
§Ò xuÊt mét chiÕn lîc qu¶n lý tæng hîp cho Khu B¶o tån vµ c¬ chÕ thùc hiÖn/gi¸m s¸t t¬ng øng
Xem xÐt c¸c kh¶ n¨ng t¨ng cêng hîp t¸c gi÷a c¸c c¬ quan chÝnh phñ Campuchia ë cÊp quèc gia vµ gi÷a c¸c nhµ tµi trî ë cÊp quèc tÕ.
X¸c ®Þnh c¬ chÕ ®Ó céng ®ång d©n c tham gia vµo viÖc qu¶n lý tµi nguyªn vµ ra quyÕt ®Þnh.
T¨ng cêng nhËn thøc th«ng qua gi¸o dôc vµ cung cÊp th«ng tin vÒ c¸c vÊn ®Ò, c¸c quyÒn vµ c¸c c¬ quan nhµ níc cã tr¸ch nhiÖm trong viÖc b¶o vÖ T«ng Lª S¸p.
Bíc 2 – Hç trî c«ng t¸c ®iÒu phèi vµ m¹ng líi céng t¸c
§Ó ®Ò cËp ®Õn c¸c vÊn ®Ò chång chÐo trong chøc n¨ng qu¶n lý vµ ph¹m vi quyÒn h¹n gi÷a c¸c c¬ quan liªn quan, c¸c biÖn ph¸p sau ®©y ®· ®îc thùc hiÖn :
Tæ chøc th¶o luËn víi c¸c bªn tham gia, ®¹i diÖn c d©n ®Þa ph¬ng, c¸c chuyªn gia sinh sèng vµ lµm viÖc trong vïng biÓn Hå.
Phèi hîp nghiªn cøu víi sù céng t¸c cña c¸c c¬ quan nhµ níc Campuchia vµ c¸c tæ chøc kh¸c ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi viÖc thu thËp th«ng tin.
Tæ chøc c¸c diÔn ®µn ®Ó lÊy ý kiÕn réng r·i vÒ c¸c vÊn ®Ò m«i trêng vµ kinh tÕ, vµ xem xÐt l¹i c¸c ®Ò xuÊt dù ¸n.
X©y dùng c¸c c¬ chÕ ®Ó c¶i tiÕn luång trao ®æi th«ng tin gi÷a c¸c khu vùc, t nh©n vµ ngêi ra quyÕt ®Þnh.
§Èy m¹nh sù phèi hîp gi÷a c¸c dù ¸n tµi trî.
§Èy m¹nh mèi liªn hÖ gi÷a c¸c c¬ quan chÝnh phñ Campuchia th«ng qua sù phèi hîp vµ m¹ng líi liªn bé.
Phæ biÕn c¸c b¸o c¸o tiÕn ®é ®Þnh kú vÒ c¸c kÕt qu¶ ®· ®¹t ®îc cho c¸c bªn quan t©m qua ®êng email, internet vµ göi b¸o c¸o.
Bíc 3 - X©y dùng C¬ së D÷ liÖu vµ HÖ thèng Qu¶n lý Th«ng tin
C¸c ho¹t ®éng ®îc tiÕn hµnh liªn quan ®Õn viÖc x©y dùng mét c¬ së d÷ liÖu vµ hÖ thèng qu¶n lý th«ng tin bao gåm :
X©y dùng mét c¬ së d÷ liÖu vµ hÖ th«ng tin ®Þa lý (GIS) ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc lu tr÷ vµ tæng hîp d÷ liÖu.
X©y dùng mét th viÖn trung t©m phôc vô c¸c nhµ nghiªn cøu.
S¾o xÕp theo th môc c¸c tµi liÖu hiÖn cã vµ lËp kÕ ho¹ch thu thËp c¸c b¸o c¸o vÒ c¸c nghiªn cøu ®ang tiÕn hµnh t¹i vïng BiÓn Hå.
Bíc 4 - Thµnh lËp Uû ban Qu¶n lý Du lÞch Sinh th¸i
Mét ho¹t ®éng chÝnh ®ang ®îc TCU tiÕn hµnh lµ thµnh lËp Uû ban Du lÞch Sinh th¸i trùc thuéc Bé M«i Trêng. Hç trî du lÞch sinh th¸i theo c¸ch lµm nh vËy sÏ mang l¹i nhiÒu lîi Ých bao gåm viÖc t¹o thu nhËp cho c d©n ®Þa ph¬ng vµ c¸c nhµ nghiªn cøu nh»m ®¶m b¶o cho Khu B¶o tån ®îc bÒn v÷ng vÒ mÆt kinh tÕ. Sù thµnh c«ng cña ho¹t ®éng nµy phô thuéc phÇn lín vµo tÝnh hiÖu qu¶ cña c¸c c¶i c¸ch do TCU thùc hiÖn nh nªu trªn.
Du lÞch sinh th¸i quy m« võa vµ nhá ®ang ®îc dù kiÕn ®a vµo ho¹t ®éng trong thêi gian gÇn ®©y. §Ò chuÈn bÞ, sÏ thµnh lËp mét ban cña lµng bao gåm tÊt c¶ c¸c bªn liªn quan (c¸c trëng lµng, c¸c chñ l« c¸, c¸c ®éi b¶o tån, nh÷ng ngêi s¨n chim tríc ®©y) ®Ó bµn th¶o c¸c vÊn ®Ò du lÞch sinh th¸i nh x¸c ®Þnh n¬i nµo du kh¸ch nªn tham quan (vÝ dô xem c¸c lo¹i chim trong Khu B¶o tån, c¸c tr¹i c¸ sÊu, c¸c ho¹t ®éng ®¸nh c¸ th¬ng m¹i ë c¸c lµng xung quanh), c¸c lo¹i phÝ tham quan, kh¶ n¨ng vÒ híng dÉn viªn vµ tµu thuyÒn cho thuª, n¬i ¨n ë. Còng cÇn lu ý gi¸o dôc d©n lµng cã thÓ lµm híng dÉn viªn ®Þa ph¬ng cho du kh¸ch. V× d©n lµng kh«ng ai nãi ®îc tiÕng Anh, Uû ban nµy sÏ cö gi¸o viªn tiÕng Anh d¹y miÔn phÝ cho d©n lµng ®Ó hä cã thÓ trùc tiÕp thu lîi tõ du kh¸ch tham quan khu b¶o tån.
Uû ban du lÞch sinh th¸i TCU nhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña viÖc lËp kÕ ho¹ch tõ tríc ®Ó ®¶m b¶o c¸c ho¹t ®éng du lÞch sinh th¸i ®îc bÒn v÷ng. Ch¼ng h¹n, hä ®· ®Ò xuÊt - Ýt nhÊt lµ trong n¨m ®Çu - kh«ng cho phÐp du kh¸ch vµo c¸c ®µi quan s¸t, v× ®iÒu nµy cã thÓ lµm ¶nh hëng ®Õn c¸c bÇy ®µn ®ang sinh s¶n. Thay vµo ®ã, du kh¸ch chØ ®îc xem chim trong c¸c khu vùc nhÊt ®Þnh däc theo c¸c dßng suèi - lèi vµo dÔ nhÊt lµ Prek Da - cã thÓ dÔ dµng x©m nhËp b»ng ca n« ®éng c¬ ªm hoÆc b»ng chÌo thuyÒn. NÕu c¸c quy ®Þnh ®¬n gi¶n nµy ®îc t«n träng, sÏ gi¶m thiÓu c¸c ¶nh hëng cña du lÞch sinh th¸i tíi c¸c loµi chim. Uû ban nµy còng cã kÕ ho¹ch in tµi liÖu ®Ó b¸n cho du kh¸ch nãi vÒ c¸c chiÕn lîc qu¶n lý vµ c¸c môc tiªu b¶o tån cña khu b¶o tån vµ m« t¶ c¸c loµi chim thêng thÊy trong khu b¶o tån. Doanh thu nµy sÏ bï ®¾p mét phÇn c¸c chi phÝ qu¶n lý dù ¸n.
Bªn c¹nh viÖc lËp kÕ ho¹ch hîp lý, Uû ban còng ®ang xem xÐt c¸ch sö dông tèt nhÊt doanh thu thu ®îc tõ phÝ du lÞch. NhËn thøc r»ng c¸ch ®éng viªn tèt nhÊt lµ ph¶i c¶i thiÖn ®êi sèng cña d©n lµng, Uû ban ®ang lµm viÖc ®Ó ®¶m b¶o r»ng doanh thu tõ khu b¶o tån sÏ ®îc chi cho chÝnh d©n lµng. Nh vËy, u tiªn hµng ®Çu cña hä lµ c¸c nhu cÇu ph¸t triÓn cña c d©n ®Þa ph¬ng (v.d. tÝn dông, gi¸o dôc). Trong viÖc x¸c ®Þnh c¸ch ph©n phèi tèt nhÊt doanh thu tõ du lÞch sinh th¸i, cÇn lu ý ®Õn c¸c d©n lµng nghÌo h¬n, thî s¨n chim tríc ®©y vµ nh÷ng ngêi sèng bÊp bªnh dùa vµo tµi nguyªn rõng. Ph©n phèi thu nhËp theo c¸ch nµy céng víi viÖc gi¸o dôc vµ x©y dùng nhËn thøc ®èi víi d©n lµng lµ quan träng quyÕt ®Þnh sù bÒn v÷ng cña dù ¸n - ngêi d©n lµng cã thu nhËp tèt sÏ kh«ng cßn tiÕp tôc víi lèi sèng bÊp bªnh cò râ rµng kh«ng thÝch hîp víi c¸c môc tiªu b¶o vÖ vµ b¶o tån cña khu b¶o tån. C¸c nguån thu nhËp kh¸c còng ®îc uû ban nµy t×m kiÕm cho d©n lµng trªn c¬ së xem xÐt c¸c kÕt qu¶ ®iÒu tra kinh tÕ x· héi cho phÐp d©n lµng ®Çu t vµo c¸c ho¹t ®éng n«ng nghiÖp nh nu«i c¸, nu«i vÞt ®Ó c¶i thiÖn møc sèng cña hä.
Thóc ®Èy du lÞch sinh th¸i cÇn ®îc xem nh lµ biÖn ph¸p bÒn v÷ng l©u dµi cho sù tån t¹i cña khu b¶o tån. Lîi Ých tõ c¸c chuyÕn tham quan ngµy cµng t¨ng cña du kh¸ch bÞ thu hót bëi c¬ héi ®îc xem chim trong khu b¶o tån trong thêi gian hä lu l¹i t¹i Xiªm RiÖp ®Ó tham quan ®Òn ¡ng Co ®îc nh©n ®«i : (i) d©n ®Þa ph¬ng cã thÓ ®¹t ®îc møc sèng tèt mµ kh«ng ph¶i kiÕm sèng theo c¸ch bÊp bªnh tríc ®©y ë vïng BiÓn Hå; (ii) NhËn thøc t¨ng lªn vÒ tÇm quan träng sinh th¸i cña m«i trêng vµ ®êi sèng hoang d· ë Prek Toal sÏ gióp cã thªm nhiÒu nç lùc tõ chÝnh phñ Campuchia vµ c¸c nhµ tµi trî quèc tÕ ®Ó b¶o tån vµ b¶o vÖ m«i trêng sèng nµy.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: | 
