Ban th­ ký Uû héi s ng Mª c ng Ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o m I tr­êng

M
§Ò TµI CñA KHãA HäC ETP1

• 
  Ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i tr­êng (EIA)
  
• 
  Khoa häc m«i tr­êng t¹i MRB
  
• 
  Quan tr¾c m«i tr­êng
  
• 
  Ph¹m vi ®Çy ®ñ cña EIA
  
• 
  Nh÷ng thö th¸ch trong viÖc ¸p dông EIA t¹i MRB
  
• 
  Kinh tÕ m«i tr­êng
  
• 
  §¸nh gi¸ t¸c ®éng kinh tÕ – x· héi (SIA)
  
• 
  Ph¸t triÓn bÒn v÷ng vµ kiÕn thøc m«i tr­êng
  

ôc ®Ých :

VÊn ®Ò :

1. 
   ViÖc xem xÐt nh÷ng EIA ®· thùc hiÖn tr­íc ®©y cã thÓ kh¸m ph¸ ra nh÷ng vÊn ®Ò bªn trong h÷u Ých gióp c¶i thiÖn nh÷ng thùc tiÔn EIA hiÖn ®ang ®­îc chÊp thuËn.
   
2. 
   EIA, nÕu ®­îc tiÕn hµnh mét c¸ch thÝch hîp, lµ mét c«ng cô qu¶n lý m«i tr­êng quan träng trong viÖc gi¶m thiÓu nh÷ng t¸c ®éng cña nh÷ng dù ¸n ph¸t triÓn dù kiÕn.
   
3. 
   Khoa häc tèt th× quyÕt ®Þnh cho ®é tin cËy cña nh÷ng ph¸t hiÖn cña EIA vµ sù h÷u Ých cña EIA trong viÖc th«ng b¸o qu¸ tr×nh ra quyÕt ®Þnh cña dù ¸n vµ trong viÖc thi hµnh c¸c biÖn ph¸p gi¶m thiÓu nh÷ng t¸c ®éng m«i tr­êng.
   
4. 
   EIA nªn lµ toµn diÖn ®Ó ®¸nh gi¸ tÊt c¶ nh÷ng t¸c ®éng tiÒm tµng cña dù ¸n – bao gåm c¶ nh÷ng vÊn ®Ò v¨n ho¸ vµ kinh tÕ x· héi còng nh­ nh÷ng t¸c ®éng ®Õn c¸c hÖ thèng ®Þa lý, sinh th¸i.
   

Môc tiªu kho¸ häc :

• 
  Gi¶i thÝch môc ®Ých cña viÖc sµng läc dù ¸n vµ ®­a ra nh÷ng vÝ dô vÒ c¸c tiªu chuÈn sµng läc ®­îc ¸p dông ë Th¸i Lan
  
• 
  §¸nh gi¸ tÝnh toµn diÖn cña ch­¬ng tr×nh gi¸m s¸t nÒn ®­îc hoµn tÊt nh­ mét phÇn cña EIA cña Lam Ta Khong
  
• 
  M« t¶ môc ®Ých vµ nh÷ng kÕt luËn cña IEE ®· hoµn thµnh cho dù ¸n
  
• 
  LiÖt kª vµ phª ph¸n nh÷ng thµnh phÇn m«i tr­êng cã gi¸ trÞ (VEC) ®­îc x¸c ®Þnh trong IEE
  
• 
  Th¶o luËn lµm thÕ nµo nh÷ng vÊn ®Ò m«i tr­êng quan träng (SEI) ®­îc x¸c ®Þnh trong viÖc hoµn tÊt dù ¸n EIA
  
• 
  §¸nh gi¸ sù thÝch hîp cña biªn kh«ng gian vµ thêi gian cña EIA
  
• 
  Nªu chi tiÕt ph­¬ng ph¸p luËn sö dông trong viÖc dù ®o¸n nh÷ng t¸c ®éng tiÒm tµng cña dù ¸n Lam Ta Khong.
  
• 
  Th¶o luËn nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ x· héi ®­îc xem xÐt trong EIA vµ ph¹m vi tham gia cña céng ®ång trong viÖc ®¸nh gi¸ dù ¸n vµ ra quyÕt ®Þnh.
  
• 
  Phª ph¸n nh÷ng biÖn ph¸p gi¶m thiÓu ®Ò xuÊt cho dù ¸n
  
• 
  X¸c ®Þnh c¸c nh­îc ®iÓm trong ch­¬ng tr×nh gi¸m s¸t giai ®o¹n x©y dùng vµ vËn hµnh
  
• 
  §Ò xuÊt nh÷ng c¶i tiÕn trong EIA ®­îc hoµn tÊt cho dù ¸n Lam Ta Khong.
  

Tãm t¾t dù ¸n :

Giíi thiÖu vµ xuÊt xø:

Dù ¸n Lam Ta Khong ®Çu tiªn ®­îc ®Ò xuÊt vµo n¨m 1975 ®Ó gi¶i quyÕt nhu cÇu ®iÖn cho vïng §«ng B¾c Th¸i Lan. Víi nhu cÇu tiªu thô cho sinh ho¹t t¨ng lªn mçi n¨m t¹i vïng nµy ë Th¸i Lan – phô t¶i quy ho¹ch cho dù ¸n lµ 1.600 MW ®iÖn so víi c«ng suÊt cña nhµ m¸y ®iÖn hiÖn thêi lµ 954 MW – do ®ã cÇn khÈn cÊp cã c«ng suÊt bæ sung. Nghiªn cøu kh¶ thi dù ¸n Lam Ta Khong do C¬ quan hîp t¸c quèc tÕ cña NhËt (JICA) tµi trî ®­îc tiÕn hµnh tõ 1989 ®Õn 1991 cho EGAT. Trong n¨m 1991, EGAT ®· bæ nhiÖm §¹i häc Khon Kaen tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i tr­êng (EIA) cho dù ¸n. Dù ¸n Lam Ta Khong cuèi cïng ®­îc chÊp thuËn cho x©y dùng vµo th¸ng 2 – 1994.

Khi hoµn thµnh, dù ¸n Lam Ta Khong sÏ ph¶i cã tæng c«ng suÊt lµ 1.000 MW. ViÖc thùc hiÖn dù ¸n theo kÕ ho¹ch ®­îc chia lµm 2 giai ®o¹n: l¾p ngay 500 MW vµ 500 MW bæ sung thªm sÏ ®­îc l¾p vµo n¨m 1997 hay sau ®ã. Giai ®o¹n I cña dù ¸n ®­îc b¾t ®Çu vµo th¸ng 12 – 1995 vµ dù tÝnh hoµn tÊt vµo n¨m 2001. Giai ®o¹n 2 hiÖn nay ®· bÞ tr× ho·n do cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ sau n¨m 1997 ë Th¸i Lan.

M« t¶ dù ¸n :

Dù ¸n Lam Ta Khong gåm 5 thµnh phÇn chÝnh : (i) mét hå míi n»m ë trªn ®åi Khao Yai Tiang; (ii) mét nhµ m¸y ®iÖn ngÇm; (iii) mét tuy-nen dÉn n­íc tõ hå chøa trªn cao ®Õn nhµ m¸y ®iÖn; (iv) hÖ thèng truyÒn t¶i ®iÖn, vµ (v) hå Lam Ta Khong ë d­íi thÊp hiÖn nay. §Æc tÝnh thiÕt kÕ cña nh÷ng thµnh phÇn nµy ®­îc nªu chi tiÕt d­íi ®©y.

Hå chøa trªn cao:

Nhµ m¸y ®iÖn:

§­êng dÉn n­íc:

HÖ thèng truyÒn t¶i ®iÖn:

Nhµ m¸y ®iÖn Lam Ta Khong ®­îc nèi víi hÖ thèng ®iÖn EGAT th«ng qua 1 d·y 4 ®­êng d©y 230 kV –2 ®­êng dÉn ®Õn tr¹m biÕn thÕ Thalan 3 vµ 2 ®­êng cßn l¹i dÉn ®Õn c¸c tr¹m biÕn thÕ Saraburi 2 vµ Nakhon Ratchasima 3. Tæng chiÒu dµi hµnh lang tuyÕn ®­êng d©y chuyÒn t¶i míi x©y dùng lµ 110 km.

Hå chøa d­íi thÊp :

Hå chøa d­íi thÊp hiÖn nay ®­îc x©y dùng vµo n¨m 1969 th«ng qua viÖc x©y dùng ®Ëp Lam Ta Khong b»ng bª t«ng ®Êt ®æ cao 40,3 m. §Ëp nµy thuéc Côc T­íi Hoµng gia. Mùc n­íc d©ng b×nh th­êng trong hå chøa lµ 277m cao so víi mùc n­íc biÓn. Hå dµi 527m vµ cã tæng dung tÝch vµ dung tÝch hiÖu dông lµ 310 vµ 290 triÖu m³.

Nh÷ng t¸c ®éng m«i tr­êng tiÒm tµng cña nh÷ng thµnh phÇn nµy cña dù ¸n Lam Ta Khong nh­ ®­îc x¸c ®Þnh trong EIA cña dù ¸n trong c¶ giai ®o¹n x©y dùng vµ giai ®o¹n vËn hµnh, ®­îc nªu chi tiÕt trong phÇn d­íi ®©y.

Giai ®o¹n x©y dùng - Mèi lo ng¹i vÒ c¸c t¸c ®éng m«i tr­êng :

Nh÷ng thay ®æi vÒ viÖc sö dông ®Êt :

Nh÷ng t¸c ®éng m«i tr­êng tiÒm tµng ®èi víi vïng l­u vùc b¶o tån lµ mèi quan t©m chÝnh ®­îc x¸c ®Þnh trong dù ¸n EIA. Bëi v× dù ¸n Lam Ta Khong n»m trong vïng l­u vùc ph©n lo¹i 1A vµ 1B cã chøa vïng rõng b¶o tån vµ lµ nguån n­íc chÝnh cho viÖc lÊy n­íc uèng, theo luËt nã ph¶i ®­îc bao phñ bëi rõng vÜnh viÔn. Nh÷ng ho¹t ®éng chÝnh ¶nh h­ëng ®Õn hiÖn tr¹ng l­u vùc vµ nh÷ng ph­¬ng ph¸p gi¶m thiÓu nh÷ng t¸c ®éng m«i tr­êng cã thÓ ®­îc tãm t¾t d­íi ®©y :

Sù ngËp n­íc cña hå chøa trªn cao :

Hå chøa trªn cao ®­îc x©y dùng b»ng viÖc ®µo vµ ®¾p ®ª côc bé mét vïng cao nguyªn c¹n, dèc. §Ó tu©n theo luËt m«i tr­êng liªn quan ®Õn l­u vùc ®­îc ph©n lo¹i, vÞ trÝ ®­îc lùa chän cho hå chøa lµ vïng ph©n lo¹i 1B, n¬i ®©y sù h¹n chÕ th× Ýt nghiªm ngÆt h¬n nÕu so víi ph©n lo¹i 1A.

ViÖc ®µo kªnh dÉn n­íc :

TuyÕn ®­êng dÉn n­íc ®­îc lùa chän sao cho kho¶ng c¸ch cña vïng ph©n lo¹i 1A – bÞ ¶nh h­ëng trong suèt qu¸ tr×nh thiÕt kÕ ®­êng n­íc d­íi ®Êt lµ ng¾n nhÊt.

ViÖc ®µo vµ x©y nhµ n¨ng l­îng ®iÖn :

Tr¹m ®iÖn ®­îc x©y dùng d­íi ®Êt vµ kÝch th­íc cæng vµo tiÕp cËn c¸c kªnh cña nhµ n¨ng l­îng ®­îc gi¶m thiÓu ®Ó tr¸nh sù x¸o trén vïng l­u vùc ph©n lo¹i 1A.

R¸c th¶i tõ nh÷ng vËt chÊt ®µo :

R¸c cña nh÷ng vËt liÖu ®µo xíi (Vd : ®¸ phÕ th¶i) sÏ tiÕp gi¸p réng víi phÝa §«ng cña hå chøa trªn cao vµ däc theo hå chøa d­íi thÊp gÇn vïng cña kªnh tho¸t n­íc. Ph¸c th¶o cña vïng chøa r¸c trªn cao sÏ trén lÉn víi m«i tr­êng chung quanh mét khi tÊt c¶ r¸c ®­îc th¶i. T­¬ng tù nh­ vËy, vïng r¸c th¶i ë d­íi sÏ vßng quanh xa lé sè 2 vµ sÏ bÞ chØ trÝch trong t­¬ng lai cho viÖc ph¸t triÓn mét c«ng viªn.

C¶i tiÕn ®­êng dÉn vµo vïng cña dù ¸n :

ViÖc n©ng cÊp ®­êng dÉn vµo vïng dù ¸n hiÖn t¹i ®ang bÞ suy gi¶m trÇm träng lµ cÇn thiÕt. Nh÷ng mèi lo ng¹i liªn quan ®Õn viÖc x¸o trén ®Õn hÖ sinh th¸i tù nhiªn do kÕt qu¶ cña viÖc gia t¨ng l­u l­îng giao th«ng ®· ®­îc x¸c ®Þnh.

Sù l¾p ®Æt ®­êng vËn chuyÓn :

TuyÕn ®­êng vËn chuyÓn nèi dù ¸n víi 3 tr¹m phô hÇu nh­ toµn bé sÏ däc theo xa lé hiÖn thêi ®Ó gi¶m thiÓu viÖc mÊt thªm ®Êt.

HËu qu¶ nh÷ng t¸c ®éng ®Õn hÖ sinh th¸i trªn c¹n vµ ®éng vËt hoang d· ë vïng l©n cËn cña dù ¸n ®­îc dù ®o¸n lµ sÏ kh«ng ®¸ng kÓ dùa vµo nh÷ng kÕt qu¶ cña cuéc kh¶o s¸t ®­îc hoµn tÊt cho EIA. Nh÷ng t¸c ®éng dù ®o¸n ®­îc liÖt kª sau ®©y :

Ng­êi ta dù ®o¸n lµ kh«ng cã t¸c ®éng nghiªm träng nµo lªn hÖ sinh th¸i trªn c¹n. §é ph× nhiªu cña ®Êt trong vïng nµy tõ thÊp ®Õn rÊt thÊp do hËu qu¶ cña sù xãi lë ®Êt nghiªm träng. Líp phñ ®Êt chñ yÕu bao gåm cá, tre vµ mét vµi loµi c©y cßn sãt l¹i. Rõng thuéc lo¹i rõng thø cÊp gåm mét Ýt c©y to hay nh÷ng c©y cã gi¸ trÞ kinh tÕ. Ng­êi ta ®Ò xuÊt nh÷ng ph­¬ng ¸n gi¶m thiÓu sù xãi lë ®Êt do nh÷ng ho¹t ®éng x©y dùng t¹i vïng l­u vùc ph©n lo¹i 1A.

Ng­êi ta dù ®o¸n r»ng ®éng vËt hoang d· kh«ng bÞ ¶nh h­ëng nghiªm träng bëi nh÷ng ho¹t ®éng cña dù ¸n. Ng­êi ta quan s¸t thÊy kh«ng cã loµi thó cã vó to lín nµo hay nh÷ng loµi quý hiÕm gÇn tuyÖt chñng nµo c¶ t¹i vïng dù ¸n. Nh÷ng loµi chim thØnh tho¶ng còng ®­îc quan s¸t thÊy nh­ng nh÷ng vïng kh¸c th× ®­îc t×m thÊy nhiÒu h¬n. EIA kÕt luËn r»ng, trong khi ®éng vËt hoang d· bÞ t¸c ®éng bëi nh÷ng ho¹t ®éng x©y dùng (Vd : gia t¨ng giao th«ng, tiÕng ån vµ « nhiÔm kh«ng khÝ), chØ cã mét sè Ýt loµi ®éng vËt hoang d· sÏ bÞ ¶nh h­ëng vµ nh÷ng t¸c ®éng ®ã chØ ¶nh h­ëng trong mét thêi gian ng¾n.

Nh÷ng t¸c ®éng ®Õn chÊt l­îng n­íc :

Nh÷ng mèi lo ng¹i vÒ sù suy gi¶m tiÒm tµng cña n­íc t¹i s«ng Lam Ta Khong vµ t¹i hå chøa d­íi thÊp hiÖn nay ®­îc x¸c ®Þnh cã liªn quan ®Õn nh÷ng ho¹t ®éng x©y dùng sau ®©y :

Nh÷ng c«ng viÖc trªn c¹n :

ViÖc x©y dùng cña dù ¸n cã liªn quan ®Õn sù biÕn mÊt líp phñ ®Êt, sù ®µo xíi, chuyªn chë, ®¾p ®ª vµ th¶i ra ®Êt, bôi, ph©n. Nh÷ng ho¹t ®éng nµy lµm t¨ng mèi lo ng¹i vÒ kh¶ n¨ng xãi lë ®Êt, hay n­íc ch¶y trµn mang theo nh÷ng h¹t chÊt th¶i vÒ vïng nhËn n­íc, ®Æc biÖt vµo nh÷ng khi m­a.

Nh÷ng c«ng viÖc d­íi n­íc :

ViÖc x©y dùng ®­êng dÉn n­íc ra ®ßi hái c«ng viÖc d­íi n­íc trong hå chøa hiÖn nay, liªn quan ®Õn viÖc ®µo xíi vµ s¾p xÕp l¹i mét vïng cña hå chøa. Mét c¸i giÕng kÝn ®­îc x©y dùng víi sù ®¾p ®ª vµ ®ãng nh÷ng cäc thÐp.

HËu qu¶ nh÷ng t¸c ®éng cña nh÷ng ho¹t ®éng x©y dùng nµy ®Õn hÖ sinh th¸i d­íi n­íc cña hå chøa Lam Ta Khong ®­îc dù ®o¸n lµ ng¾n h¹n vµ liªn quan ®Õn nh÷ng vïng trùc tiÕp gÇn nhÊt (Vd : vïng r¸c th¶i vµ vïng n­íc th¶i). Nh÷ng t¸c ®éng ®­îc dù ®o¸n nh­ sau :

Sù suy gi¶m chÊt l­îng n­íc do l­îng chÊt r¾n l¬ löng cao vµ ®é ®ôc cao do sù xãi lë vµ n­íc ch¶y trµn trong suèt mïa m­a vµ nh÷ng huyÒn phï tõ trÇm tÝch ®¸y trong suèt qu¸ tr×nh x©y dùng d­íi n­íc. (Vd : x©y dùng giÕng kÝn, b¬m n­íc ra ngoµi)

Sù x¸o trén ®êi sèng thuû sinh do sù suy gi¶m chÊt l­îng n­íc vµ sù ph¸ huû m«i tr­êng sèng cña ®éng vËt ®¸y vµ cña c¸. Hai yÕu tè nµy ®­îc dù ®o¸n lµ thÊp h¬n tÊt c¶ nh÷ng ho¹t ®éng sinh häc trong hå chøa (Vd : phiªu sinh ®éng vËt, phiªu sinh thùc vËt) vµ t¸c ®éng lªn sè l­îng c¸.

Ng­êi ta dù ®o¸n kh«ng cã thªm t¸c ®éng thªm nµo n÷a do sù x©y dùng dù ¸n g©y ra tån t¹i t¹i hå chøa cña xu«i dßng s«ng Lam Ta Khong.

Giai ®o¹n vËn hµnh - mèi lo ng¹i vÒ nh÷ng t¸c ®éng m«i tr­êng :

Ng­îc l¹i víi giai ®o¹n x©y dùng, chØ cã Ýt nh÷ng t¸c ®éng m«i tr­êng ®­îc dù ®o¸n lµ x¶y ra trong suèt giai ®o¹n vËn hµnh.

Nh÷ng t¸c ®éng vËn chuyÓn :

L­u l­îng giao th«ng t¹i nh÷ng ®­êng ®Þa ph­¬ng ®­îc dù ®o¸n lµ sÏ t¨ng lªn nhÑ so víi møc cña giai ®o¹n tiÒn thi c«ng do viÖc dÔ tiÕp cËn ®Õn vïng dù ¸n. Nh÷ng mèi lo ng¹i vÒ m«i tr­êng gia t¨ng liªn quan ®Õn viÖc t¨ng l­u l­îng giao th«ng, lµ sù suy gi¶m m«i tr­êng kh«ng khÝ, « nhiÔm tiÕng ån vµ sù x¸o trén hÖ sinh th¸i tù nhiªn.

Ng­êi ta dù ®o¸n nh÷ng mèi lo ng¹i vÒ kh¶ n¨ng xãi lë thªm ®Êt trong vïng dù ¸n do viÖc x©y dùng sÏ gi¶m tõ tõ do sù phôc håi rõng thÝch hîp vµ kÕ ho¹ch ng¨n chÆn sù xãi lë ®Êt ®­îc ¸p dông.

MÆc dï ng­êi ta dù ®o¸n cã nh÷ng t¸c ®éng nhÑ ®Õn hÖ sinh th¸i trªn c¹n vµ ®éng vËt hoang d· trong giai ®o¹n x©y dùng, nh­ng nh÷ng hÖ sinh th¸i bÞ ¶nh h­ëng ®­îc dù ®o¸n sÏ håi phôc vµ æn ®Þnh trong suèt giai ®o¹n vËn hµnh do chóng thÝch nghi víi nh÷ng thay ®æi do dù ¸n g©y ra.

Nh÷ng t¸c ®éng ®Õn hÖ sinh th¸i thuû sinh vµ nh÷ng vÊn ®Ò n­íc :

Kh¶ n¨ng g©y ra nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn hÖ sinh th¸i thuû sinh ®· ®­îc xem xÐt trong dù ¸n EIA. N¨ng suÊt cña hå chøa cã thÓ bÞ ¶nh h­ëng bëi viÖc b¬m n­íc hµng ngµy, viÖc tr÷ n­íc vµ tho¸t n­íc (Vd : trung b×nh 9.9 triÖu m³ n­íc ®­îc vËn chuyÓn mçi ngµy). Thªm vµo ®ã, sù dao ®éng theo mïa cña mùc n­íc trong hå chøa cã thÓ do sù tho¸t n­íc thÊp h¬n tõ ®Ëp n­íc hiÖn nay, do ®Ëp n­íc bÞ ¶nh h­ëng tõ s«ng Lam Ta Khong vµ hÖ thèng thuû lîi.

Nh÷ng ho¹t ®éng cña n­íc hµng ngµy trong hå chøa dù ®o¸n lµ sÏ ¶nh h­ëng ®Õn c¸ vµ nh÷ng sinh vËt thuû sinh kh¸c (Vd : phiªu sinh thùc vËt) vµ dÉn ®Õn s¶n l­îng c¸ sÏ thÊp ë c¶ hå chøa lÉn s«ng Lam Ta Khong. Sè c¸ tö vong trùc tiÕp do ho¹t ®éng b¬m n­íc sÏ ®­îc gi¶m thiÓu do sù ph©n bè cña c¸ tõ ®Çu vµo cña ®­êng èng n­íc. Mèi lo ng¹i nhiÒu h¬n lµ t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn c¸ do sù suy gi¶m trong sinh khèi cña phiªu sinh thùc vËt. Nh÷ng kÕt qu¶ m« h×nh ®· chØ ra r»ng n¨ng suÊt hå chøa sÏ gi¶m mét c¸ch biªn tÕ trong tÊt c¶ c¸c n¨m vµ sù suy gi¶m nghiªm träng phiªu sinh thùc vËt nµy cã thÓ x¶y ra vµo nh÷ng n¨m kh« h¹n. Nh÷ng loµi c¸ sö dông phiªu sinh thùc vËt nh­ lµ b÷a ¨n chÝnh sÏ bÞ nguy hiÓm trong tr­êng hîp nµy. Dù ®o¸n r»ng nÕu ng­êi ta tiÕn hµnh nh÷ng b­íc ®Ó ®iÒu chØnh ho¹t ®éng b¬m n­íc dùa vµo mùc n­íc cña hå chøa, s¶n l­îng c¸ sÏ chØ gi¶m ®i 10% trong n¨m b×nh th­êng vµ 17% vµo nh÷ng n¨m kh« h¹n. NÕu nh÷ng b­íc tiÕn hµnh ®óng ®¾n nµy kh«ng ®­îc tiÕn hµnh, ng­êi ta dù ®o¸n r»ng s¶n l­îng c¸ sÏ suy gi¶m nghiªm träng.

ViÖc h¹n chÕ x¶ n­íc tõ hå Lam Ta Khong cho nh÷ng môc ®Ých hiÖn nay (thuû lîi, cÊp n­íc, kiÓm so¸t « nhiÔm) ®­îc dù ®o¸n sÏ chØ x¶y ra khi mùc n­íc cña hå chøa xuèng qu¸ thÊp. VÒ vÊn ®Ò nµy, ng­êi ta kiÕn nghÞ r»ng mùc n­íc b×nh th­êng trong hå chøa sÏ t¨ng lªn ®Ó ®¶m b¶o r»ng l­îng n­íc hiÖu dông ®ñ kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt cho nhu cÇu vËn hµnh cña dù ¸n lÉn duy tr× sù x¶ n­íc tõ ®Ëp ë nh÷ng mùc n­íc hiÖn nay.

§¸nh gi¸ kinh tÕ x· héi :

Nh÷ng kÕt qu¶ tõ sù ®¸nh gi¸ kinh tÕ x· héi ®­îc hoµn tÊt cho dù ¸n Lam Ta Khong ®· chØ ra r»ng dù ¸n sÏ cã c¶ nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc lÉn tiªu cùc ®Õn céng ®ång ®Þa ph­¬ng. Nh÷ng d©n lµng ®Þa ph­¬ng sÏ bÞ ¶nh h­ëng bëi dù ¸n lµ Ban Knao, Yai Tiang, Ban Khon Yai Tiang. Cã 45 hé gia ®×nh víi tæng d©n sè kho¶ng 205 ng­êi sèng trong vïng cña dù ¸n Lam Ta Khong.

Nh÷ng khÝa c¹nh tiªu cùc cña dù ¸n :

T¸c ®éng tiªu cùc chñ yÕu cña dù ¸n lµ ho¹t ®éng n«ng nghiÖp tõ hËu qu¶ cña viÖc mÊt xÊp xØ 223 ha ®Êt n«ng nghiÖp. Do ®iÒu kiÖn canh t¸c khã kh¨n (h¹n h¸n, ®é ph× nhiªu cña ®Êt thÊp, gi¸ n«ng s¶n thÊp) trong vïng, 63% ®Êt n«ng nghiÖp vÉn cßn trèng víi nhiÒu vïng hoµn toµn kh«ng ®­îc sö dông. NhiÒu d©n lµng ®· bá nghÒ n«ng ®Ó t×m kiÕm nh÷ng c«ng viÖc kh¸c. Do hËu qu¶ cña dù ¸n, nh÷ng ng­êi vÉn cßn sinh kÕ b»ng nghÒ n«ng chÞu ®ùng viÖc mÊt ®Êt vµ thu nhËp tiÒn mÆt trung b×nh hµng n¨m 22,232 mçi ng­êi n«ng d©n.

Thªm vµo viÖc mÊt ®Êt n«ng nghiÖp, nh÷ng ho¹t ®éng tiªu cùc kh¸c ®­îc x¸c ®Þnh trong ®¸nh gi¸ kinh tÕ x· héi lµ : (i) gia t¨ng tiÕng ån vµ « nhiÔm kh«ng khÝ tõ l­u l­îng giao th«ng xe vËn t¶i cao trong suèt giai ®o¹n x©y dùng, (ii) kh¶ n¨ng tû lÖ tai n¹n t¨ng cao trong sè nh÷ng ng­êi lao ®éng ®Þa ph­¬ng kh«ng cã kü n¨ng lµm viÖc trong vïng cña dù ¸n vµ (iii) sù tiÕp cËn c©u c¸ bÞ h¹n chÕ t¹i hå trong suèt giai ®o¹n x©y dùng.

Nh÷ng ph­¬ng ¸n ®­îc kiÕn nghÞ ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc nµy lµ :

• 
  Thi hµnh mét chiÕn dÞch liªn quan ®Õn céng ®ång ®Ó th«ng b¸o cho céng ®ång ®Þa ph­¬ng vÒ dù ¸n vµ t¨ng cao th¸i ®é tÝch cùc ®èi víi dù ¸n.
  
• 
  §Òn bï cho nh÷ng ng­êi cã ®Êt bÞ ngËp ch×m do hå chøa n­íc trªn cao
  
• 
  Thi hµnh nh÷ng ph­¬ng ¸n ®Ó gi¶m thiÓu xãi lë ®Êt, vËn chuyÓn vµ trÇm tÝch trong suèt qu¸ tr×nh x©y dùng
  
• 
  Thi hµnh nh÷ng ph­¬ng ¸n ®Ó gi¶m thiÓu bôi, tiÕng ån vµ ®é rung tõ nh÷ng xe t¶i x©y dùng.
  
• 
  Thi hµnh nh÷ng ph­¬ng ¸n kiÓm so¸t giao th«ng ®Ó ng¨n ngõa tai n¹n
  
• 
  Thi hµnh ch­¬ng tr×nh søc khoÎ vµ an toµn t¹i vïng cña dù ¸n
  
• 
  Phôc håi c¶i t¹o ®Êt bÞ ¶nh h­ëng trong qu¸ tr×nh x©y dùng
  
• 
  Thi hµnh nh÷ng ph­¬ng ¸n b¶o vÖ vµ b¶o tån c¸ t¹i hå chøa Lam Ta Khong hiÖn nay
  
• 
  Ph¸t triÓn mét kÕ ho¹ch ph©n phèi vµ qu¶n lý n­íc cho hå chøa Lam Ta Khong ®Ó ®¶m b¶o sù duy tr× viÖc sö dông n­íc hiÖn nay.
  

KhÝa c¹nh tÝch cùc cña dù ¸n :

Lîi nhuËn chñ yÕu cña Lam Ta Khong cho ng­êi d©n ®Þa ph­¬ng lµ c¬ héi lµm viÖc trùc tiÕp trong dù ¸n hay tiÕn hµnh nh÷ng ho¹t ®éng kinh doanh nhá vµ nh÷ng dÞch vô cho c«ng nh©n vµ nh©n sù t¹i vïng cña dù ¸n

Céng ®ång ®Þa ph­¬ng vµ nh÷ng vïng cßn l¹i (Vd : ng­êi d©n ë huyÖn Pak Chong, huyÖn Si Khiu, huyÖn Muang, huyÖn Nakhor Ratchasima) còng ®­îc dù ®o¸n lµ sÏ cã lîi nhuËn ®¸ng kÓ tõ nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ ®­îc c¶i thiÖn do nh÷ng chi phÝ cã liªn quan ®Õn dù ¸n trong suèt qu¸ tr×nh x©y dùng vµ vËn hµnh. NhiÒu du kh¸ch sÏ ®Õn vïng nµy do ®­êng ®­îc c¶i tiÕn vµ nh÷ng khÝa c¹nh thÈm mü cña hå chøa khi dù ¸n hoµn tÊt vµ viÖc trång l¹i rõng trong vïng bÞ t¸c ®éng.

Nh÷ng tÝnh to¸n lîi nhuËn – chi phÝ cho dù ¸n ®· chØ ra r»ng lîi nhuËn vµ chi phÝ t­¬ng øng lµ 17.680 vµ 12.037 triÖu bath, kÕt qu¶ lµ tû lÖ gi¸ trÞ chi phÝ – lîi nhuËn lµ 1.16. Nh÷ng viÖc tÝnh to¸n nµy gi¶ ®Þnh r»ng tÊt c¶ chi phÝ cña dù ¸n cho 2 giai ®o¹n thi c«ng dùa vµo møc gi¸ c¶ n¨m 1991.

Каталог: mrcmekong.org -> envir training kit -> Vietnam

tải về 1.65 Mb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn: