Có thể hàn graphit không?

Graphit không những không hàn được mà cũng không chảy lỏng. Một số nhà nghiên cứu đã đề xuất lót miếng đệm nhôm vào mối hàn graphit, sau đó ép chặt chi tiết và đốt nóng chỗ nối cho đến nhiệt độ, mà nhôm và cacbon bắt đầu phản ứng với nhau (khoảng 1800⁰C). Cacbua nhôm sinh ra sẽ nối các chi tiết, lúc đó lại nâng nhiệt độ lên thêm 500⁰C. Ở 2300⁰ C cacbua nhôm bay hơi, còn các chi tiết bằng graphit thì gắn chặt lại. Chu trình hàn này (1800⁰C - 2300⁰C - 1800⁰ C) được lắp lại 5 lần. Toàn bộ thời gian hàn khoảng nửa giờ. Sau đó không còn nhôm trong mối hàn, còn các chi tiết graphít được liên kết rất bền vững.

Nhiều sinh vật sống ở biển đã cho những hoạt chất dùng làm thuốc chữa bệnh. Một giống giun biển thân đốt, có chứa trong vỏ một độc tố thần kinh gọi là nereistexin (hải độc tố), là một amin có tác dụng làm tê liệt thần kinh trung ương của nhiều sâu bọ.

Những người đánh cá Nhật bản từ lâu đã biết rằng nhiều loài khi ăn phải giống giun biển trên thì chết. Nhưng mãi đến năm 1934 nhà nghiên cứu Nhật bản Nitta mới tìm ra độc tố trên.

Ngày nay 20% thuốc trừ sâu tiêu thụ ở Nhật là Pađan, có hoạt chất là một dẫn suất tổng hợp nhân tạo của nereisteixin. Thuốc trừ sâu Padan được bán ra thị trường nước Nhật từ1967, tiêu diệt được nhiều giống rệp, bọ cánh cứng, mọt ngũ cốc và mối, kể cả những giống đã trơ với các loại thuốc trừ sâu hữu cơ chứa phốt pho và clo, nhưng không độc với động vật máu nóng và chóng bị phân huỷ trong các mô sinh vật và ngoài trời.

Cái hồ kỳ lạ này mà người địa phương gọi là hồ ngọt nằm ở Uran, vùng Tchêliabinsk. Quả thật nước hồ ấy có vị hơi ngọt. Một đặc điểm nữa: ở đó người ta có thể giặt quần áo mà không cần xà phòng, cả các vết dầu bẩn cũng sạch trơn.

Làm sao giải thích được hiện tượng này? Các nhà hoá học đã phân tích nước và nhận thấy nó chứa xút (NaOH).

263. Có thể tính tuổi của vũ trụ theo rêni như thế nào?

Gần đây, 2 nhà bác học Mỹ đề nghị xác định tuổi vũ trụ theo tỷ lệ các đồng vị của osimi và rêni: Đồng vị phóng xạ trong thiên nhiên của rêni 187 sau khi phóng xạ bêta chuyển thành đồng vị osimi 187 và có chu kỳ bán huỷ là 40 tỷ năm. Các nhà bác học ấy đã xác định tỷ lệ asimi và rêni trong các thiên thạch và tính ra tuổi của vũ trụ là 18 - 20 tỷ năm.

“Nước nho, rượu vang làm giảm tuổi thọ của siêu vi trùng gây bệnh, thí dụ siêu vi trùng pôliômêlit”. Những nhà sinh vật học Canada đã nuôi siêu vi trùng trong các nước uống ấy, có điều chỉnh pH và đã nhận thấy rằng khả năng gây bệnh của pôliômêlit trong nước nho (ở pH = 7.0 và nhiệt độ 4⁰C) giảm hàng nghìn lần sau 1 ngày. Rượu vang tác dụng kém hơn nước nho tươi. Người ta đã giải thích rằng hiệu lực giết siêu vi trùng là của các hợp chất phênôl có trong nước nho nhiều hơn trong rượu vang.

Xưởng sản xuất đồng hồ Êrêvan mỗi năm tiết kiệm được 60 vạn rúp nhờ thay một số chi tiết truyền thống kim loại trong đồng hồ bằng chất dẻo tự bôi trơn: các đồng trùng hợp của foocmalđêhit với điôxôlan và triôxanvới điôxôlan.

Ở Riazan, người ta thí nghiệm cho thêm vào bột mì 0,3 - 0,5% bột mì biến tính bằng cách ôxi hoá với hỗn hợp 3 muối: kali brômat, kali pecmanganat và kali hipôclorit. Bánh mì sản xuất ra phồng hơn, ngon hơn, để lâu không bị cứng, mà giá thành không cao hơn bánh mì thông thường.

Một công ty Đan mạch và một chi nhánh của công ty khác ở Thuỵ Điển vừa sản xuất được một loại thuốc diệt nấm mới, đặt tên là panôctin, theo một quá trình sản xuất gồm 5 giai đoạn. Hoạt chất trong panôctin là 9 azô 1,17- điaminoheptađêcan axêtat của guaniđin, từ nguyên liệu là axit béo. Các công ty trên đã xây dựng một nhà máy có công suất 4.000 tấn/năm từ năm 1978.

Những nhà nghiên cứu ở Viện Hoá hữu cơ thuộc Viện Hàn lâm khoa học của Nga bảo đảm rằng thêm 10% rượu izô - prôpilic vào xăng sẽ làm cho tính chất của xăng tốt hơn Hỗn hợp 98% xăng AU- 93 và 10% rượu izô-prôpilic tốt hơn xăng nguyên chất: ít muội hơn trong buồng đốt, giảm tính độc của khí thải, tỉ lệ nguyên liệu cháy không hết ít hơn, mà động cơ không bị giảm công suất.

Nhựa xốp cacbon là một vật liệu rất bền, nhẹ và chịu nhiệt. Phương pháp chế biến thông thường đi từ nhựa pôliurêtan và phênôlalđêhit, nhưng quá trình chế biến rất dài và tổn thất nhiều nguyên liệu. Viện nghiên cứu khoa học của Nga đã nghiên cứu phương pháp chế biến mới, từ pôliacrilônitril. Để tạo bọt, nhựa pôliacriloonitril được hoà tan trong dung dịch kẽm clorua hay natri sunfoxianua, rồi khuấy mạnh. Bọt sinh ra trước hết được đun nóng đến 160 - 230⁰ để ôxi hoá, sau đó cacbon hoá bằng cách nâng dần nhiệt độ đến 600 - 700⁰ C. Phương pháp này vừa nhanh và tiết kiệm hơn phương pháp cũ.

Cái tên nghe khá kỳ lạ. Nhưng chính loại keo này, ngày nay đang được công ty Anh - Mỹ "Loctait" sử dung. Ở trạng thái lỏng, khi không có không khí, nó tồn tại như mônôme, và nếu có không khí, nó trùng hợp ở nhiệt độ phòng. Chỉ cần bôi một lớp keo này giữa hai vật liệu cần gắn chặt với nhau, ta sẽ có được một mối nối bền vững không bị gẫy, giống như PVC.

Công ty Thụy Điển "Anpha - Lavan" đã nghiên cứu một loại bọt thích hợp để lọc khí thải ở các nhà máy luyện kim và các nhà máy điện. Khi những hạt bụi (hoặc tro) tiếp xúc với bọt (rất nhỏ) thì bọt vỡ ra, biến thành giọt, chất lỏng kéo cả hạt bụi vào thiết bị đặc biệt. Tại đây, cặn sẽ được tách khỏi chất lỏng. Sau đó chất lỏng này có thể lại được tạo thành bọt trong ống khói.

Khi nấu "quá chín" rác thành phố, thiết bị thí nghiệm của công ty Hitachi (Nhật Bản) sinh ra hơi quá nhiệt, thích hợp để sản xuất điện năng, nhiên liệu lỏng giống như dầu hoả và một hỗn hợp khí đốt có nhiệt lượng cao. Công nghệ xử lý rác hữu cơ bao gồm một quá trình nghiền rác, làm ẩm và xử lý nhiệt. Phế liệu cuối cùng của quá trình này là phân bón loại tốt, có chứa các nguyên tố vi lượng.

Khói ở các nhà máy điện có chứa oxit lưu huỳnh, làm chết cây cối và có hại đối với sức khoẻ con người. Ở Mỹ gần đây đã thử nghiệm phương pháp khử các hợp chất lưu huỳnh này, bằng cách tạo ra trong ống khói một cơn mưa đặc biệt: tưới xuống đều đặn một dung dịch muối natri xitrat và axit xitric. Các hoạt chất này hấp thụ lưu huỳnh và biến nó thành kết tủa dạng bụi, là nguyên liệu hoá chất rất có giá trị.

Than nâu chất lượng thấp (linhit) trộn với các hợp chất nitơ, mặt cưa hoặc các phế liệu hữu cơ khác, là một loại phân phức hợp tuyệt vời để trồng rau. Các nhà nông học Rumani đã bón phân này cho đất cát. Theo quan sát của họ, một số cây không những tăng sản lượng mà còn tăng cả tỷ lệ vitamin, đường và prôtêin.

Ở Áo, Mỹ, Nhật người ta đã thử đóng hộp đậu côve, thịt lợn, cà chua trong hộp bằng loại pôlime mới. Ưu điểm của loại bao bì mới này rất rõ rệt (bền nhẹ, hợp vệ sinh và không bị ăn mòn). Người ta dự đoán rằng sau 5 - 8 năm nữa, chất dẻo sẽ hoàn toàn thay thế thuỷ tinh và sắt tây trong công nghiệp đồ hộp trên toàn thế giới. Những sản phẩm đựng trong hộp pôlime sẽ tốt hơn và bảo quản được lâu hơn.

Công ty Anh "Sertex" bắt đầu bán ra thị trường vật liệu xây dựng nhiệt dẻo "Sanwood", là hỗn hợp PVC với bột gỗ. Từ vật liệu đó, có thể chế tạo các tấm ván, các đường ống, các cấu kiện rỗng vì bột gỗ làm tăng rất nhiều đồ cứng của PVC. Vật liệu này chịu mài mòn, chống uốn gấp tốt, không bị trương, không thay đổi hình dạng trong không khí ẩm, đánh bóng dễ dàng.

"Sanwood" có thể gia công trên các máy, đóng được đinh, dán được và sơn được như gỗ thường. Về giá cả, vật liệu mới này có thể cạnh tranh được cả với gỗ.

276. Than bùn có những ứng dụng gì?

Viện than bùn Nga đã chế biến được than hoạt tính chất lượng cao từ than bùn và đưa vào sản xuất trên quy mô công nghiệp. Viện cũng đã nghiên cứu công nghệ sản xuất men ăn cho gia súc từ than bùn. Đó là những chất protein cực kỳ cần thiết cho sự sống.

Từ than bùn, người ta còn tách ra axit ôxalic để sản xuất chất tẩy rửa đặc biệt, để tẩy cặn cho nồi hơi.

Viện còn nghiên cứu cả công nghệ sản xuất sáp từ than bùn. Sáp không chỉ làm nến mà dùng trong 50 ngành công nghiệp khác nhau.

Đó là tên của các loại sợi tổng hợp do các nhà hoá học Nga chế tạo ra để dùng vào những mục đích đặc biệt.

Sợi "Lola" có tính bền nhiệt, không bắt lửa ngay cả trong ngọn lửa đèn xì propan, nóng 1200⁰C. Người ta dự kiến dùng loại sợi này để sản xuất quần áo chống cháy, vải trang trí không cháy, và vải lọc các khí cháy.

"Uglen" trong môi trường khí trơ chịu được nhiệt độ 3.000⁰C, nhưng khi có oxi thì chỉ chịu được có 250⁰C. "Uglen" dẫn điện và có thể được dùng để sản xuất giấy dẫn điện, chất dẻo, cao su và chất thay thế da có tính chống tĩnh điện.

"Oxalon" cũng làm một loại sợi chống cháy, nhưng lại làm bằng nguyên liệu gỗ. Vải dệt từ "oxala" là vải lọc khí cháy tuyệt vời trong các xí nghiệp luyện kim màu và luyện kim đen, trong công nghiệp chế tạo muội than, công nghiệp xi măng và mỏ. Và cho tới nay chưa có vật liệu nào tốt hơn "oxalon" để sản xuất sợi corđ bền nhiệt cho săm lốp.

278. Chiếc áo "bọt" bảo vệ cây như thế nào?

Để bảo vệ cây trồng khỏi bị băng giá, người ta bắt đầu sử dụng các loại bọt làm từ polime hoà tan trong nước; giêlatin, pôli-vinilalcol và một số chất hữu cơ khác. Để bọt khỏi bị phá huỷ, người ta còn thêm vào các chất phụ gia hoạt động bề mặt, thường dưới dạng muối amoni. Thế là đã thu được một tấm "áo bằng bọt", không gây bỏng hoá học cho cây trồng và không bị hư hỏng ở nhiệt độ - 3⁰C.

Thí nghiệm đã chứng tỏ những chiếc áo bọt mới này chẳng những giữ được nhiệt độ cho cây mà còn bảo vệ cây trồng chống được nhiều loại bệnh tật khác.

279. Hoá học giúp đỡ xây dựng như thế nào?

Trong khi xây dựng các toà nhà mới ở thủ đô Viên, các nhà kiến trúc người Áo đã gặp các lớp nền đất ẩm không ổn định. Họ bèn cầu cứu đến hoá học nhờ phương pháp điện phân. Họ khoan những lỗ có chiều sâu 15 mét, đổ xuống đó dung dịch muối và axit chứa flo, silic và bo, rồi cắm vào lỗ khoan những điện cực nối với lưới điện. Các iôn trong dung dịch chuyển từ anôt sang catot, tham gia phản ứng với các thành phần vô cơ trong đất ẩm. Kết quả là tạo ra những chất khó tan, làm đất chặt lại. Và nhờ phương pháp điện phân đó, người ta đã xây dựng ở đây những toà nhà chọc trời.

Một phân xưởng toàn bằng thuỷ tinh đã xuất hiện tại xí nghiệp "Verra" sản xuất kali của Đức, phân xưởng nhìn bề ngoài chẳng có gì đặc biệt. Nhưng ở đây, đại đa số vật liệu từ ống dẫn, đoạn nối, bộ phận phân phối đến thiết bị phản ứng đều được chế tạo bằng thuỷ tinh. Trong nhiều quá trình hoá học, thuỷ tinh đã tỏ ra tốt hơn kim loại, gốm, sứ, chất dẻo. Độ tin cậy trong vận hành của thuỷ tinh cao hơn, giá thành lại rẻ hơn. Các nhà hoá học từ lâu đã đánh giá cao thuỷ tinh về những tính ưu việt của nó, nhưng đây quả là lần đầu tiên họ mới mạnh dạn sử dụng làm các thiết bị trong một phân xưởng. Thí nghiệm này đã chứng tỏ phương pháp dùng thuỷ tinh làm vật liệu chế tạo thiết bị có nhiều triển vọng.

Trong thời gian gần đây, người ta đã dùng keo để dán những vết thương thay cho kim chỉ giải phẫu, vừa nhanh vết thương lại vừa mau lành và không để lại sẹo. Nhưng keo có một nhược điểm cơ bản: chúng là những chất "lạ" đối với cơ thể con người, nên nhiều khi gây những hậu quả không lường trước được.

Các nhà khoa học Úc đã thành công trong việc chế tạo một loại keo dán để dán các mô sống bằng chính các mô sống. Nguyên liệu là một loại abumim của máu (fibrogen), hoà trong dung dịch của một thành phần khác của máu là trombin và một số chất tạm thời giữ bí mật, gọi là "Factor - 3": Loại keo mới này được dùng trong phẫu thuật, tỏ ra tốt hơn hẳn các loại cũ. Nó thuận tiện đặc biệt trong phẫu thuật các cơ quan nội tạng: tim, thận, phổi,... Các cơ quan đó đã "tiếp nhận" keo một cách tự nhiên và sau khi lành vết thương, keo hoà tan trong cơ thể.

282. Dùng keo dán ống dẫn như thế nào?

Hiện nay, khi các đoạn ống dẫn bị hư hỏng, chủ yếu là thủng do gỉ, người ta phải thay thế bằng đoạn ống mới. Các chuyên gia Đức đã áp dụng thành công một phương pháp mới để sửa chữa đường ống dẫn dầu cũng như các đường ống khác trong các nhà máy hoá chất. Dưới áp suất, người ta phun lên chỗ hỏng huyền phù của keo dán trên cơ sở cao su. Sau khi khô hình thành một lớp cứng, gắn rất chặt và rất bền, bịt kín chỗ hư hởng. Phương pháp mới đã được dùng để sửa chữa 450km đường ống. Hiệu quả của việc sử dụng phương pháp mới này là đã tiết kiệm được hàng triệu Mác (tiền của Đức).

Trong nhiều thành phố ở Mỹ, rác được dùng như nguồn bổ sung năng lượng. Chẳng hạn, tại thành phố Aymơ, từ 2 năm nay, người ta đã xây dựng một thiết bị công nghiệp xử lý rác thành phố thành nhiên liệu cho các nhà máy điện. Đầu tiên, rác được nghiền nhỏ, rồi dùng nam châm điện để tách hết các kim loại chứa sắt... và cho đi qua bộ phận loại bỏ các tạp chất không cháy được. Lúc này, trong rác chỉ còn giấy, chất dẻo và các chất hữu cơ khác, theo đường ống đi vào buồng đốt của máy phát điện. Đây là nhà máy đầu tiên dùng rác làm nguồn cung cấp nhiệt để sưởi ấm và ánh sáng trong thành phố.

Trong mấy năm qua, Nhật Bản và Đức đã công bố kết quả những thí nghiệm lấy uran từ nước biển.

Ở Đức người ta trồng trong nước biển những loại rong đặc biệt, có khả năng tích tụ uran trong thân. Còn ở Nhật lại chế tạo các máy lọc độc đáo, có thể giữ lại những phần uran nhỏ nhất tan trong nước biển. Nhật đã có cả kế hoạch dài hạn hướng vào đề tài này. Theo kế hoạch, từ năm 1990, các thiết bị sẽ thu hồi hàng năm tới 3400 tấn uran từ nước biển. Cần nhớ lại rằng, theo tính toán, nước biển trên toàn trái đất chứa tới 4 tỷ tấn uran.

285. Loại đèn pin nào có tuổi thọ cao?

Những chiếc đèn pin bình thường nếu bật sáng, chỉ sau vài giờ ánh sáng sẽ yếu dần rồi tắt hẳn. Nhưng chiếc đèn pin vừa được các nhà các nhà hoá học chế tạo mới đây thì khác hẳn, có thể bật sáng liên tục tới 10 năm liền mà độ sáng chỉ giảm một nửa. Không dùng pin điện, cơ cấu của nó khác hẳn. Nó có mặt kính bằng thuỷ tinh borô-silicat, phủ một lớp chất phát quang. Trong hộp đèn chứa đầy triti, phát ra liên tục dòng điện tử, đập vào mặt kính làm đèn phát ra ánh sáng. Độ sáng của nó lớn hơn của đèn pin thường.

Một nhà máy giấy ở Nga đã đưa vào sản xuất một loại giấy đặc biệt: là giấy sát trùng. Người ta dùng phương pháp hoá học "gắn" những chất sát trùng hoặc kháng sinh lên xenlulôzơ trước khi xeo vào hoàn tất giấy. Giấy sát trùng sẽ có ứng dụng rất rộng rãi: dùng để đắp lên các viết thương, mụn nhọt hoặc vết mổ, làm vật liệu lọc không khí cho các xí nghiệp dược phẩm hoặc phòng mổ, và nhiều mục đích khác nữa.

Các nhà khoa học Nga đã phát hiện được khoảng 160 chủng loại nấm, vi khuẩn, có thể phá hoại các chất pôlime. Các vi khuẩn ở khắp mọi nơi trong không khí, trong đất và trong nước. Các chất pôlime có chứa các chất độn hữu cơ lại càng dễ bị phá. Ngược lại các chất dẻo được sản xuất từ nhựa êpôxi ít bị đe doạ hơn. Các thực nghiệm đã cho thấy chỉ sau vài tháng, một số sản phẩm chất dẻo bị mất độ bóng đẹp và mất dần các tính chất vật lý của nó, do tác dụng phá huỷ của nấm. Các nhà khoa học thuộc Viện Vi sinh vật Mascơva đã nghiên cứu và đề nghị với các ngành công nghiệp, hãy thay thế các thành phần "ăn được" của các loại chất dẻo bằng những loại bền hơn, chống được nấm phá huỷ.

Các đây vài năm, một đường dây điện thoại đầu tiên có công suất cao đã được giới thiệu ở Harlow (thuộc nước Anh) trong đó các tín hiệu nói được truyền đi nhờ dao động của tia sáng lade thông qua những sợi tóc thuỷ tinh rất manh. Do đó người ta đã xây dựng một đường dây thử nghiệm dài 9km bằng sợi dẫn ánh sáng được bọc trong dây cáp có đường kính là 7mm. Theo công bố của các nhà chế tạo thì các nguồn lade có thời gian làm việc lâu hơn 20.000 giờ, ở mỗi khoảng cách xa 3km người ta lắp 2 máy khuếch đại nhằm tương cường và làm sạch các tín hiệu.

Ở Anh, một số kiểu động cơ mới đã được đăng ký sáng chế, động cơ này chạy nhờ năng lượng được giải phóng ra khi nitơ lỏng bay hơi. Theo công bố của nhà sáng chế thì lượng nitơ tiêu tốn cho 100km là 5,5lít. Mặc dù giá bán của xăng và nitơ bằng nhau, điểm ưu việt đặc biệt của động cơ là không làm ô nhiễm môi trường xung quanh vì các chất độc không bị đọng lại trong ống xả.

Các chuyên gia nhà máy Plastin (Nga) vừa đưa ra một mặt hàng mới: Chất dẻo Termoplen, có độ co rất cao khi chịu tác dụng của một nhiệt độ không đáng kể, chẳng hạn nhiệt độ của bàn bay. Tính chất này rất quý khi dùng làm bao gói, nhất là để gói những đồ vật có hình dạng phức tạp, thực phẩm, các thiết bị điện tử, chai lọ, dụng cụ thí nghiệm. Termoplen sẽ bọc rất khít các đồ vật đó.

Về bản chất, termoplen là pôliêtilen. Để có độ co rất cao, người ta chỉ việc chiếu vào màng một chùm điện tử nhanh. Termoplen được cuốn thành những cuộn lớn hoặc làm thành tấm có kích thước khác nhau.

291. Bao gói cho thịt sống làm bằng chất gì?

Ở Đức người ta đã làm ra một loại bao gói mới cho thịt sống, có thể rán và nấu được. Đó là những tấm màng trong suốt bằng pôlieste và pôliprôpilen, phủ bằng một lớp pôlivinilclorua. Nó chịu được nhiệt độ 120⁰C trong một thời gian dài, cho nên bao gói có thể làm khử trùng cho sản phẩm và bảo vệ trong 3 tháng mà không làm giảm chất lượng của thịt. Loại bao gói này đang được dùng rộng rãi để bảo vệ nhiều sản phẩm lương thực dễ bị hư hỏng khác nữa.

Một phòng nghiên cứu nông nghiệp ở Mỹ đã phát hiện ra một hệ thống rất đơn giản, nhờ đó có thể sản xuất hiđrô từ nước trong những điều kiện "nhẹ nhàng". Hệ thống đó là thực vật cộng sinh của hai loại: rong xanh Ana-bena azolla và dương xỉ nước Azolla mà rong sống trên lá của nó. Rong hấp thụ nitơ từ không khí và hyđrô từ nước. Trên lá dương xỉ, N₂ và H₂ sẽ kết hợp với nhau thành amôniăc. Nếu như thêm vào dung dịch một lượng nhỏ phân đạm, thì H₂ thu được từ rong sẽ không dùng đến để làm thành "thức ăn" nữa và như thế có thể lấy riêng H₂ ra. Còn một khả năng khác nữa: Giữ rong trong bầu khí quyển N₂ dư, thì H₂ cũng không bị tiêu thụ để chuyển hoá thành amôniăc.

Ai cũng biết nguyên tố mang số 92 này trong bảng tuần hoàn ngày một hiếm. Ấn Độ và Nhật Bản thu hồi uran từ nước biển. Anh và Canađa khai thác uran từ lớp quặng thải sau khi làm giàu than. Và gần đây Tiệp Khắc cũng áp dụng phương pháp của mình sau khi nhận thấy nước thải của nhiều nhà máy hoá chất chứa những vi lượng uran. Các nhà khoa học đã nhờ đến vi sinh vật. Trong quá trình sống, một vài loại tích luỹ uran trong các tế bào của minh. Vi khuẩn thích hợp nhất để tách uran chính là những vi khuẩn dùng trong những nhà máy sản xuất penixilin. Sau 10 giờ sống trong nước thải, sinh khối của chúng tăng tới 2,5 gam trong một lít nước. Lọc, xử lý với xođa, người ta thu được một nguồn nguyên liệu để thu hồi uran, đồng thời nước thải lại sạch hơn.

Công ty Gêneral Electric (Mỹ) đã sản xuất một loại đèn huỳnh quang mới công suất 35W chứa một chất phát quang mới, toả ra một lượng ánh sáng tương đương với loại đèn 40W hiện nay, do đó tiết kiệm được khoảng 14% điện năng.

Chất phát quang gồm 2 thành phần: Thành phần thứ nhất phát ra ánh sáng màu vàng, còn thành phần thứ hai toả một phần nhỏ trong phần quang phổ màu xanh, nhưng ánh sáng tổng hợp của loại đèn mới này cũng giống như của các loại đèn bình thường.

295. Chất dẻo Flex dùng làm gì?

Chất dẻo Flex được coi là loại vật liệu cách điện vạn năng mới, đã được sản xuất tại Buôc-gas (Bungari). Nó là một chất lỏng quánh được pha chế thành nhiều màu khác nhau, chịu được nhiệt độ từ - 35⁰ đến + 90⁰C, chịu va đập, nén và kéo. Người ta dùng súng phun để phủ các bề mặt kim loại. Chất lỏng cách điện này có thể dùng trong xây dựng dân dụng và công nghiệp.

Dưới sự hướng dẫn của giáo sư tiến sĩ B. Laszkiewics, trường Đại học Bách khoa Lodz (Ba Lan) đã chế tạo được một hoá chất khó cháy làm phụ gia cho sợi viscô và chất dẻo. Các loại sợi có chất phụ gia này chỉ cháy khi tiếp xúc trực tiếp với ngọn lửa. Nếu không có ngọn lửa trực tiếp thì sẽ tắt ngay, không cháy âm ỉ như các loại sợi khác.

Viện Kỹ thuật Lâm nghiệp Mascơva đã tìm ra một phương pháp mới để làm khô gỗ bằng dung dịch natri nitrat NaNO₃ đun nóng. Với phương pháp này thì gỗ không những khô nhanh hơn so với các phương pháp sấy khô bằng đối lưu thông thường mà còn ít bị co ngót và nứt nẻ.

Lốp xe ô tô được làm từ dầu mỏ... Điều ấy ai cũng biết. Nhưng gần đây, tại Anh đã xây dựng một xưởng thí nghiệm để làm điều ngược lại: Từ các loại săm lốp ô tô thải ra, hàng năm với số lượng hàng triệu tấn, người ta đã tiến hành nhiệt phân trong các thiết bị phản ứng đặc biệt và thu được dầu mỏ có chất lượng cao, trước hết dùng làm nhiên liệu và sau khi chưng phân đoạn, có thể chuyển hoá thành nhiều sản phẩm hoá chất có giá trị. Ngoài ra, sản phẩm của xưởng nhiệt phân lốp ô tô cũ này còn có muội than, kim loại để nấu chảy lại và một số hoá chất vô cơ nữa.

Tìm vàng theo mùi là điều người ta đã biết từ lâu, vì rằng, quặng vàng cũng như đồng luôn luôn có "người bạn đường" là thuỷ ngân bốc hơi, xuyên qua mặt đất và đi vào khí quyển. Người ta đã chế tạo một máy phân tích khí đặc biệt để tìm ra mỏ vàng và đồng theo màu sắc và mùi của không khí. Nhưng tất cả các dụng cụ này đều không nhậy và kém chính xác. Gần đây, Viện Địa hoá học và Tinh thể học các nguyên tố hiếm thuộc Nga đã chế tạo máy phân tích khí hấp thụ nguyên tử xách tay để "ngửi" lớp không khí thoát ra từ lỗ đào sâu dưới đất. Hơi thuỷ ngân sẽ được hấp thụ trên một chất đặc biệt, đem đi định lượng và từ đó tìm ra một số mỏ vàng. Dụng cụ này cực kỳ chính xác và nhậy: nó có thể phát hiện một phần trăm triệu miligam thuỷ nhân trong một lít không khí.

PVC thuộc loại chất dẻo hiện nay bị thải ra nhiều nhất trong phế liệu sinh hoạt. Đốt thì không có lợi vì sinh ra các chất khí rất độc. Các kỹ sư Nhật Bản đã tìm ra một cách sử dụng các chất dẻo cũ này. Từ phế liệu PVC, người ta đã chế tạo các tấm lát sàn trong các nhà máy hoá chất: bền, không sợ axit và kiềm, chịu lửa... Người ta đã xây dựng một quy trình kỹ thuật để nghiền PVC thải, trộn với kaolanh và ép ở áp suất rất cao trong những khuôn kim loại nóng.

Khi bảo quản cà chua, trên vỏ thường xuất hiện các vết đen loang rộng dần và làm cà chua bị thối. Nguyên nhân là do một loại vi khuẩn phát triển và phá hoại cà chua. Một Viện nghiên cứu ở Mỹ đã tìm ra phương pháp khắc phục tình trạng này một cách hết sức đơn giản và có hiệu quả. Trước khi chuyên chở hoặc đưa cà chua mới thu hoạch vào kho, chỉ cần nhúng cà chua mới thu hoạch vào nước, trong đó có thêm vào một ít nước Javen (natrihipocloit). Nhờ vậy đã chữa được bệnh thối cà chua do vi khuẩn với hiệu quả tới 92%.

Trước đây, người ta thấy rằng nếu để rơm rạ trên mặt ruộng trước khi trở thành phân bón, rơm rạ bị phân huỷ rất chậm, làm đất bị "bạc màu" đi. Vì rằng, các vi khuẩn sống trong đất cần một lượng lớn nitơ để đồng hoá licnhin của rơm rạ. Ở Mỹ và Úc, người ta đã thực hiện thành công những thí nghiệm tận dụng rơm nhờ nấm vesenka. Loại nấm này dùng nitơ của không khí để phân huỷ licnhin. Kết quả là từ 1 tấn rơm khô, người ta thu được 1 tấn nấm ăn rất giàu protein và 220 kg phân bón hữu cơ. Có thể thêm vào rơm rạ một ít giấy cũ.

Đó là tên một sản phẩm mới của các nhà hoá học Ba Lan, do ghép 2 từ "Lignus" là gỗ và pôlime. Để sản xuất Licnhome, người ta tẩm vào bên trong gỗ, giữa những thớ sợi một mônôme rồi cho trùng hợp. Licnhome có độ cứng cao hơn gỗ 4,8 lần, bền uốn hơn 50 - 150%, bền nên theo chiều ngang hơn 6 lần và theo chiều dọc hơn 2 lần. Ngoài ra, vật liệu này còn không bị cháy, chống được những loại vi khuẩn phá hoại gỗ. Có thể khoan, bào, đục... giống như gia công những đồ vật thường làm bằng gỗ.

Các chuyên gia đang nghiên cứu thực hiện một đề án đặc biệt nhằm đảm bảo nước cho vùng sa mạc khô căn ở Cô-oet. Họ chế tạo những đám mây bằng chất dẻo, bề ngoài trông như một tấm khăn trải giường khổng lồ, bên trong chứa một lượng lớn chất khí. Khi mặt trời làm nóng chất khí, nó nở ra và làm cho đám mây bay lên. Nhờ dây cáp, đám mây sẽ được hướng vào phương đã xác định trước. Không khí từ cát bị nung nóng của sa mạc bốc lên, va chạm với bề mặt tương đối lạnh của đám mây chất dẻo. Lượng ẩm chứa trong không khí này ngưng tụ lại, rơi xuống đất thành mưa.

Bằng bộ nhớ của máy tính, theo dõi trên các tạp chí khoa học, tính đến tháng 11 - 1977, người ta đã ghi nhận được 4.039.907 hợp chất hoá học khác nhau. Trung bình mỗi tuần, khoảng 6000 hợp chất mới xuất hiện, 96% là các chất hữu cơ. Trung bình các hợp chất này chứa 43 nguyên tử, nhưng 22 nguyên tử đã là hiđrô. Có khoảng 120.000 pôlime và 258.000 hợp chất phối trí. Hiện chưa xác định được cấu tạo của trên một nửa số hợp chất. Ước chừng 3.000 hợp chất có ứng dụng trong thực tế ở những mức độ khác nhau.

Viện nghiên cứu chất dẻo thuộc Liên hợp sản xuất "Plastmass" ở Nga nghiên cứu quy trình công nghệ sản xuất một loại chất dẻo mới với tên thương mại là "Niplon". Các sản phẩm trên cơ sở chất dẻo này không hề bị giảm chất lượng dưới tác dụng lâu dài của môi trường ăn mòn mạnh, nhiệt độ cao và các bức xạ. Dùng những công thức pha chế khác nhau, Niplon đã được gia công thành nhiều sản phẩm rất bền với tác dụng của dung môi hữu cơ, axit vô cơ và kiềm. Do vậy, chúng sẽ được dùng rộng rãi trong công nghiệp hoá chất.

Trứng gà là một trong những loại thực phẩm khó bảo quản lâu dài, vì mất giá trị dinh dưỡng nhanh chóng vì bị thối. Các chuyên gia Nga đã tìm ra một phương pháp mới để giữ nguyên phẩm chất của trứng trong thời gian từ 10 đến 12 tháng. Trước hết, nhúng trứng vào một bể chứa parafin. Sau đó xếp trứng vào buồng chứa ôzôn trong một thời gian nhất định. Ozôn sẽ ôxy hoá lớp parafin trên vỏ trứng, biến nó thành một màng bảo vệ có tính sát khuẩn rất cao.

Để xác định mức độ ô nhiễm môi trường, cả định tính và định lượng, phải dùng những dụng cụ phức tạp. Nhưng để nhận biết các chất độc trong không khí, người ta có thể dựa vào phản ứng của các loại cây nhậy cảm với môi trường. Dựa trên nhận xét này, các nhà khoa học Hà Lan đã đề nghị trồng các loại cây quanh nhà máy hoá chất và chỉ dẫn cách dựa vào chúng để phát hiện mức độ ô nhiễm không khí: cỏ linh lăng và cây thuốc lá dùng để phát hiện ozôn, rau cần tây và cây cà chua nhậy cảm với ôxit nitơ, khoai tây nhận biết được êtilen.

Tại Nhật Bản người ta đã sản xuất những tấm bảo vệ khỏi tia bức xạ cho những người làm việc trực tiếp với tia Rơnghen và các bức xạ khác bằng vật liệu mới: chất dẻo. Nhựa pôliacrilic pha 30% chì được dùng vào việc này. Tấm bảo vệ có ưu điểm rất lớn là trong suốt, nhưng cũng mang theo những ưu và nhược điểm cố hữu của chất dẻo như độ dai va đập cao, đơn giản khi gia công, nhưng lại dễ bắt cháy và bị biến dạng do nhiệt độ. Điều quan trọng là sau khi chiếu lâu dài bức xạ gamma (với cường độ 10⁵ Rad), độ trong suốt của tấm chắn bảo vệ bằng chất dẻo không bị thay đổi. Một tấm nhựa acrilic dày 33,4 mm có tính năng bảo vệ ngang với tấm chì dày 1,6 mm.

Một công trình nghiên cứu có hệ thống gần đây đã xác nhận: có thể ghép lên đại phân tử tinh bột những mônôme khác nhau và thu được chất dẻo có tính chất tốt. Chẳng hạn ghép lên tinh bộ stiren và mêtilmêtacrilat, thu được côpôlime giòn và cứng, nhưng chỉ thêm một lượng butilacrilat thì pôlime lại rất đàn hồi, có tính bền cơ học cao, giống như da. Một điều đáng lưu ý là các chất dẻo trên cơ sở tinh bột lại có thể phân huỷ vi sinh vật, giảm được khó khăn trong chống ô nhiễm môi trường do chất thải rắn.

Trong nhiều năm, người ta tìm kiếm những vật liệu tốt nhất để chế tạo vỏ tàu ngầm, với nhiều yêu cầu rất khe khắt, và chỉ mãi gần đây mới đi đến kết luận: vật liệu tốt nhất là chất dẻo. Công ty Anh "Vikers" đã sản xuất hàng loạt tàu ngầm có vỏ bằng chất dẻo. Những chiếc tàu mới vừa nhẹ, bền, vừa hoàn toàn không cần bảo vệ chống hiện tượng ăn mòn của nước biển.

Các nhà hoá học Rumani đã đưa vào sản xuất phương pháp tráng gương mới, trong đó thay bạc bằng nhôm. Những tấm gương tráng nhôm rỏ ra có chất lượng cao hơn gương tráng bạc, nhưng ưu điểm cơ bản là nhôm rẻ hơn bạc rất nhiều. Nếu như trước đây, 1m² kính cần 5,7 gam bạc thì nay chỉ cần 3 gam nhôm. Quá trình tráng nhôm lên gương thực hiện trong chân không.

Do có nhiều ưu điẻm, nên chỉ một năm sau khi được phát minh, phương pháp mới này đã được áp dụng cho 60% số gương sản xuất ở Rumani.

313. Vải thô pôlyêtylen dùng làm gì?

Ở Nga người ta đưa ra một quy trình công nghệ để sản xuất một vật liệu đặc biệt: vải thô từ pôlyêtylen. Đó là một loại "vải không dệt", có khả năng lọc rất tốt và có thể dùng để bọc các đường ống chìm dưới đất hoặc thường xuyên tiếp xúc với chất hữu cơ hay vô cơ. Các tấm lọc bằng pôlyêtylen tốt hơn và rẻ hơn các tấm lọc bằng vải thuỷ tinh, thường được sử dụng hiện nay, nên đã thay thế nó trong nhiều ngành kỹ thuật.

Viện Vật lý áp suất cao (thuộc Nga) phát hiện ra một dạng thù hình mới của lưu huỳnh có tính năng đặc biệt: tính siêu dẫn. Để thu được dạng thù hình này, người ta phải nén lưu huỳnh dưới một áp suất khá cao, tương đương với sức nén khoảng 10 tấn trên 1 mẫu lưu huỳnh có đường kính 0,2 mm. Dưới áp suất lớn ấy, điện trở của mẫu đã giảm đi 10 vạn lần (có thí nghiệm thấy giảm 10 triệu lần). Ở 5.7⁰K, điện trở của dạng thù hình này là 4.10^-3 ôm.

Hàm lượng tro trong các loại than thường dao động từ 1 đến 45%. Than càng ít tro, nhiệt trị càng cao và càng có giá trị. Phương pháp xác định tro thông thường là đốt rồi cân, tuy đơn giản nhưng lại mất thời gian. Các nhà khoa học Ba Lan đã đề xuất một phương pháp mới: phương pháp đo bức xạ. Các chất vô cơ bao giờ cũng hấp thụ tia bức xạ mạnh hơn than. Chỉ cần đo sự thay đổi cường độ bức xạ, nhờ một bảng đã tính toán sẵn, có thể trả lời ngay có bao nhiêu tro trong than.

Các nhà khoa học Mỹ vừa phát hiện trong máu người có một loại hocmôn chống đau và đặt tên hợp chất mới tìm ra này là anôđin. Tiêm thử anôđin này vào vỏ não, người ta đã chứng minh nó có tác dụng như mocphin và tác dụng giảm đau trong nhiều giờ. Anôđin chính là loại hocmon có ảnh hưởng đến giấc ngủ cũng như sự tỉnh giấc của chúng ta.

Khi đổ bêtông, cần nước. Tiếp xúc với nước, xi măng dính kết nhanh chóng tạo ra những khối cộng kết, gắn cát và đá dăm lại với nhau. Nước không sạch sẽ rất phiền phức: tạo thành lỗ rỗng, làm xấu tính chất cơ học của bê tông. Nhưng gần đây, các nhà khoa học lại thành công trong việc đổ bêtông bằng nước biển với độ mặn là 42g muối trong 1 lít nước. Muốn dùng nước mặn, người ta phải thêm một hỗn hợp phụ gia, bao gồm 18 thành phần và dùng nhiệt độ cao hơn. Dù sao thành công này đã giải quyết được khó khăn cho việc xây dựng của nhiều nước và nhiều vùng trên thế giới.

Người ta mới tìm ra một phương pháp để tận dụng phế liệu của các nhà máy xẻ gỗ như vỏ cây, mạt cưa, vỏ bào. Cũng giống như rơm, vỏ lạc, bã mía, những phế liệu này được chuyển thành dạng nhiên liệu ép thành hạt. Khi cháy, lượng tro còn lại rất nhỏ (khoảng 2%) trong khi đốt than đá, lượng tro lên tới 13%. Tại Mỹ, nhiên liệu này còn rẻ hơn khí thiên nhiên.

Để chống ăn mòn cho các đường ống dẫn khí và dẫn dầu, người ta dùng màng pôlime. Thế nhưng lớp "áo" này khá đắt tiền. Các nhà khoa học Nga đã đưa ra một loại vật liệu mới: bột đá nhão, dùng thay cho pôlime. Bột đã nhão trong đơn pha chế gồm một số thành phần: thuỷ tinh lỏng, một số chất phụ gia và bột đá. Sau khi trộn, chúng giống như vữa. Vật liệu chống ăn mòn này được "sơn" lên bề mặt ống nhờ phương pháp dao động điện và trát lên các chỗ nối ống. Bột đá nhão rẻ, bảo vệ tốt và chịu được lạnh.

Các ống thông gió lắp đặt trong các hầm mỏ cho tới nay đều làm bằng kim loại. Việc lắp chúng trong các kênh đào thẳng đứng và tại các cửa khá khó khăn. Ngoài ra chúng bị gỉ và phải thường xuyên thay thế. Một nhà máy ở Buđapest (Hungari) bắt đầu sản xuất các ống này từ vải pôliamit, tẩm một thành phần không cháy là silicôn, đồng thời bảo đảm chống tính điện. Các ống có kích thước dưới 60 cm được gia cố bằng lõi thép. Tính chất của các ống mềm thông gió loại này tốt hơn hẳn ống kim loại: lắp ráp nhanh chóng, độ bền cao hơn vài lần và rẻ hơn.

Các kỹ sư Hungari đã thử nghiệm thành công việc sản xuất prôtêin nguyên chất từ cỏ linh lăng, lá ngô và một vài loại cỏ khác. Việc tìm ra nguồn đạm mới này dùng làm thức ăn cho con người được đánh gia ngang với việc tìm ra điện nguyên tử trong ngành năng lượng. Từ nay, tại Hung, một hecta trồng cỏ có thể thu được 3 tấn prôtêin có chất lượng cao, nghĩa là nhiều hơn 6 lần lượng chất đạm thu được khi trồng lúa mạch.

Trước hết, người ta nén lá cỏ thành viên, ép lấy nước rồi làm đông tụ sẽ thu được prôtêin nguyên chất, chỉ việc đem sấy khô. Về giá trị dinh dướng, nó cao hơn đậu nành và chứa rất nhiều vitamin. Hiện nay, ngoài việc dùng nhiều làm thức ăn cho gia súc người ta còn dùng làm kẹo bánh. Một nhà máy sản xuất prôtêin loại này công suất 50 T/giờ đã được xây dựng xong.

322. Chất gì thay thế DDT?

Các nhà hoá học Hungari đã đưa vào sản xuất một loại thuốc trừ sâu mới tuyệt đối không độc đối với người và động vật máu nóng, không có mùi, không gây ô nhiễm môi trường và bảo vệ cây trồng rất tốt. Hoạt chất là pirêtrin tổng hợp, giống như hoạt chất có trong cây cúc trừ sâu. Loại thuốc này đã được thưởng huy chương vàng tại Triển lãm hoá học thế giới tổ chức tại Tiệp Khắc.

Các nhà hoá học Ba Lan đề nghị thay thế axêtilen trong việc cắt và hàn kim loại bằng một hỗn hợp khí gồm prôpan, prôpilen và một vài loại khí thải khác trong quá trình chế biến dầu mỏ. Khi cháy, hỗn hợp khí này toả ra một nhiệt lượng lớn hơn của axêtilen nhiều. Điểm đặc biệt là trong một bình tiêu chuẩn, có thể chứa một lượng hỗn hợp khí lớn hơn axêtilen tới 4 lần, do đó việc chuyên chở các bình này sẽ thuận tiện hơn.

Viện Hoá lý và điện hoá Praha (Tiệp Khắc) đăng ký một bằng phát minh ra khắp thế giới và rất được hoan nghênh: phát minh ra sôđa hoạt tính, mang tên AKSO (aktivna soda). Ai cũng biết rằng khí thải từ động cơ ô-tô chứa nhiều chất độc, chủ yếu là khí sunfurơ. Akso hấp thụ cực kỳ nhanh chóng và hoàn toàn chất này. So với những máy lọc khí tốt nhất, nó khử SO₂ nhanh hơn tới 10 lần ở nhiệt độ 120 - 160⁰C, tức là nhiệt độ bình thường của khí thải. Ngoài ra, Akso còn có công dụng đặc biệt trong ngành giấy và xenlulôzơ.

Một trăm lít xăng nếu dùng làm nhiên liệu cho ôtô, thì trung bình có thể chạy được một nghìn cây số. Nhưng nếu dùng để làm nguyên liệu cho ngành tổng hợp hữu cơ thì sẽ biến thành 21 chiếc áo sơmi nam hoặc 160m ống dẫn nước, hoặc nếu quay trở lại với ôtô, thì làm được một bộ xăm lốp ôtô.

Các nhà nghiên cứu Viện Hoá vô cơ ở Nga nghiên cứu sản xuất một loại chất mới, mang tên "Termos" để tẩy mỡ cho các chi tiết trước khi sơn, tráng men và mạ điện, thay cho xăng và axêton thường dùng trước đây, có mùi và dễ cháy. "Termos" là dung dịch một chất nhũ hoá trong dầu điêzen, pha trộn với dung dịch một chất hoạt động bề mặt ít bọt trong nước và chất ức chế. "Termos" đã cải tiến được điều kiện lao động trong các phân xưởng sản xuất.

Ở Nga người ta đã nghiên cứu được một phương pháp bảo vệ các kết cấu bê tông cốt thép không bị hư hỏng do ăn mòn; dán lên bề mặt cần được bảo vệ một màng mỏng pôlyêtylen đã xử lý bằng diện tích, nhờ một lớp keo êpôxi - cao su đàn hồi.

Lớp bảo vệ này có độ bền hoá học rất cao đối với các tác nhân ăn mòn mạnh như axit, kiềm… Khi dùng lớp bảo vệ này, người ta thấy hiệu quả kinh tế rất cao.

327. Phản ứng âm thanh xảy ra trong dung dịch gì?

Người ta đã biết phản ứng nổ từ lâu, trong đó sản phẩm của phản ứng là chất khí. Nhưng 3 nhà hoá học Hà Lan phát hiện ra một loại phản ứng mới: phản ứng âm thanh xảy ra trong dung dịch, đồng thời phát ra những âm thanh rất lớn. Chẳng hạn phản ứng giữa dung dịch clorua kẽm và dung dịch pipazin. Khi các tinh thể dipipazin kẽm hình thành, kèm theo những siêu âm và cả những âm thanh nghe được.

Người ta chưa biết được những nguyên nhân của việc xuất hiện âm thanh nhưng chắc chắn nó liên quan đến sự chuyển nhanh chóng những tinh thể nhỏ thành tinh thể lớn.

328. Tận dụng bã thải của nước thải như thế nào?

Các kỹ sư Bungari thuộc nhà máy thuỷ phân Razlog đã tìm ra phương pháp sản xuất khối cô đặc giàu prôtêin - vitamin từ bùn lắng bề xử lý nước thải sau khi làm sạch bằng phương pháp sinh hoá. Khối cô đặc này là thành phần có giá trị đối với nông nghiệp vì chứa 15 amino axit quan trọng và các vitamin. Thêm vào khẩu phần ăn của gia súc, tốc độ tăng trọng còn cao hơn so với các sản phẩm giàu vitamin - prôtêin mà công nghiệp đang sản xuất.

Từ 200kg bùn, người ta thu hồi được 1kg khối cô đặc giàu prôtêin - vitamin này.

329. Acquy chi cađimi có ưu điểm gì?

Viện Acquy và Pin ở Poznan (Balan) đưa ra sản xuất một loại ăcquy mới với điện cực là chi - cadimi. Ngoài đặc tính là dung lượng rất cao, loại ăcquy này rất bền với va chạm và làm việc được trong một khoảng nhiệt độ rất rộng từ - 40⁰C đến + 50⁰C. Dung lượng của chúng lên tới 10 nghìn ampe/giờ.

Trên thế giới, ngoài Balan, chỉ có một vài nước sản xuất ăcquy loại này là Mỹ, Đức và Pháp.

330. Tìm vi khuẩn ăn chất dẻo để làm gì?

Sau khi phát hiện được các loại vi khuẩn sống bằng các sản phẩm dầu mỡ, người ta đã tiến hành tìm kiếm các loại vi khuẩn ăn chất dẻo và đã đạt được kết quả bước đầu. Hiện nay, loại vi khuẩn quý giá này đang được thử nghiệm để thủ tiêu các loại nhựa tổng hợp và chất dẻo có trong nguồn nước thải.

Ở Úc, người ta đã bắt đầu áp dụng một phương pháp mới để chống hiện tượng tạo cặn trên thành nồi hơi, thiết bị cô dặc và chưng cất. Bản chất của phương pháp rất đơn giản: chỉ việc thêm vào nước một lượng rất nhỏ axit pôlyacrylic (khoảng 5 phần triệu trong nước). Hợp chất này tạo ra trên thành thiết bị một lớp màng pôlime rất mỏng. Cặn bám vào màng ít hơn nhiều so với bám trên kim loại. Và khi cặn bám đến một độ dày nào đó, màng sẽ tự bong ra, rơi xuống đáy và lấy ra dễ dàng.

Người ta phát hiện ra rằng chất ức chế cho phản ứng gốc tự do tỏ ra có tác dụng khử độc được nọc rắn (trong đó, nhiều chất phá huỷ quá trình sinh tổng hợp albumin và axit nuclêic). Chẳng hạn, một chất ức chế có hiệu quả nhất là prôpylgalat có tác dụng khử được nọc độc của rắn lục, rắn hổ mang và một số loài rắn khác. Nếu tiêm dung dịch 0,75% chất này vào bắp thịt của chuột thì sau từ 1 đến 6 phút kể từ khi bị rắn cắn, tất cả số chuột đều được cứu thoát chết, nhưng nếu sau 15 phút trở lên thì tất cả đều chết.

Từ lá dừa và mỡ động vật, người ta đã điều chế một chất kích thích sinh trưởng thực vật mới. Chất này khi xử lý trên thực vật ở đầu giai đoạn phát triển, sẽ tác dụng chọn lọc trên tế bào, tạo thành những mô mới và không làm ảnh hưởng tới những bộ phận khác của cây. Chất kích thích mới này không độc, không gây ra những hiện tượng phụ không mong muốn và có thể xử lý trên một diện tích rộng lớn bằng cách phun thông thường.

Một nhóm các nhà hoá học Hungari mới tổng hợp được một chất hữu cơ mới, ngọt hơn đường saccarôzơ hàng nghìn lần. Đường "siêu ngọt" này được gọi tên là "Hinôin - 401". Hiện nay, chưa đủ cơ sở đánh giá vai trò của nó trong công nghiệp thực phẩm tương lai, nhưng qua những thử nghiệm đầu tiên vè độc tính đối với cơ thể, người ta cho rằng "Hinôin" có thể sẽ thay thế sacarin.