TẠP CHÍ KHOA HỌC SỐ 25/2018
59
Một cõi bình yên (Nguyễn Quang Thân) [11]… Mỗi sáng tác tuy hình thức khác nhau
nhưng đều thể hiện tình cảm chân thành, xúc động về tình mẫu tử, phụ tử, sự gắn bó giữa
các thành viên trong gia đình. Từ những kỉ niệm tuổi thơ “Lấm láp tuổi thơ/ Theo mẹ, theo
cha bắt cua, trồng sú” [13] đến nỗi đau mất mát không gì bù đắp nổi khi cha mẹ không
còn: “Bây giờ đầy đủ vinh hoa/ Chỉ vắng bóng mẹ dáng cha bên mình” [4] đều đánh thức
trong mỗi con người trân trọng nguồn cội của mình: “Tôi còn nhớ hay đã quên/ Áo nâu mẹ
vẫn bạc bên nắng chờ./…/ Trở về với mẹ ta thôi/ Lỡ mai chết lại mồ côi giữa mồ” [11]. Đối
với lứa tuổi học sinh, các em rất cần sự yêu thương, đùm bọc, sẻ chia của các thành viên
trong gia đình. Vì vậy, các sáng tác này sẽ hun đúc những tình cảm thiêng liêng hướng tâm
hồn các em đến những tình cảm tốt đẹp.
Trong đời sống xã hội, những nghĩa cử cao đẹp luôn được trân trọng. Tác giả Kao Sơn
(Ninh Bình) qua bài thơ Bà tôi đã ca ngợi lòng thương người, cách đối nhân xử thế “thảo
thơm” của người bà với “bà hành khất”: “Lưng còng đỡ lấy lưng còng/ Thầm hai tiếng gậy
tụng trong nắng chiều/ Nhà nghèo chẳng có bao nhiêu/ Gạo còn hai ống chia đều, thảo
thơm/ Nhường khách ngồi chiếc chổi rơm/ Bà ngồi dưới đất mắt buồn ngó xa” [13]. Đời
sống của những con người ở vùng quê nghèo còn nhiều vất vả, nhọc nhằn, lam lũ nhưng
tình người thì chân tình, sâu sắc. Biểu hiện của tình người thể hiện ở sự san sẻ, giúp đỡ lẫn
nhau trong hoàn cảnh nghèo khó (Tháng ba thương mến, Thái Bình); là phiên chợ quê
nghèo trong thơ Bình Nguyên, tuy không có “sơn hào hải vị” nhưng lại đậm vị “ngọt” của
lời nói, tình người: “Sơn hào hải vị gì đâu/ Mà sao kẻ trước người sau ngọt lời” [13].
Tấm lòng của chính những nhân vật cùng trang lứa với các em học sinh có sức lan tỏa,
truyền cảm hứng rất lớn đối với sự hình thành và phát triển nhân cách của các em. Truyện
ngắn Xa quê của Hoàng Phương Nhâm (Ninh Bình), kể về một cậu bé lên thành phố kiếm
việc làm, phải trải qua những ngày “rã rời đôi chân và đói vàng mắt”, đi đến một khu chợ,
với cái bụng “cồn cào, sôi eo éo và nước bọt tứa đầy miệng”, cuối cùng cậu tìm được công
việc rửa bát thuê cho một bà chủ tốt tính. Đến ngày hôm sau, khi cậu bé đến chợ thật sớm
thì đã nhìn thấy ở cửa hàng phở một con bé đang “thở khò khè”, “ho rũ rượi”. Cậu bé đứng
trước dòng suy nghĩ miên man: nhớ đến những ngày tháng lang thang, cái đói cồn cào, đói
đến sểu rớt rãi, phải uống nước lã cầm chừng, đôi chân nhũn ra mà vẫn phải lê bước; nghĩ
đến việc chỉ cần nán lại một lúc thì bà chủ sẽ cho con bé ốm yếu kia nghỉ việc. Nhưng rồi
nhìn con bé ho đến mức “co rút cả người lại”, thằng bé bần thần đi ra khỏi chợ. “Nó phẩy
tay, cắm cúi đi về phía trước mặt. Nó nghĩ, thành phố rộng lớn thế này, thiếu gì chợ. Chắc
chắn còn có những chợ to hơn này nhiều” [13]. Tình người từ tâm hồn còn non nớt của cậu
bé trong truyện ngắn đã cho chúng ta thêm niềm tin vào tình đời, tình người ngay trong
những hoàn cảnh trớ trêu, lầm lũi của những kiếp người bất hạnh.
60
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |