Thơ Biểu hiện Đức
tải về 425.82 Kb.
|
- Điều hướng trang này:
- RICHARD OEHRING
- HEINRICH NOWAK
- FRANZ WERFEL
- KURT HEYNICKE
- IWAN GOLL
- “Khuynh hướng Biểu hiện”
- ERNST TOLLER
- Cùng những người chết của cách mạng
- HUGO HINTZ
- HERBERT KÜHNE
- ____________ Khuynh hướng Biểu hiện IWAN GOLL
ALFRED LICHTENSTEIN (1889-1914)
Thế là tôi sắp chết. Trời tối đen. Và trời đã mưa. Nhưng em không còn cảm thấy sự nặng nề của những đám mây Hãy còn bao phủ bầu trời phía sau đó Bằng nhung êm. Tất cả những đường phố trôi đi, những tấm gương đen Dọc theo những khối nhà, nơi những ngọn đèn Những chuỗi ngọc, rủ sáng. Và tít trên cao bay bay cả ngàn vì sao, Những con bọ ánh bạc, quanh vầng trăng— Tôi ở đâu đó, chính giữa. Chăm chú Và rất nghiêm nghị, hơi có vẻ ngượng nghịu, Nhưng khá cao thượng, đang ngắm nghía cặp giò Tinh tế, màu thiên thanh của một mệnh phụ Một chiếc xe hơi vụt xé nát tươm người tôi ra Khiến đầu tôi như một hòn bi đỏ Lăn lăn tới chân bà...
Mệnh phụ ngạc nhiên. Rủa xả thật đoan trang. Rồi kiêu hãnh đẩy nó Bằng cái gót cao thanh nhã Của chiếc giầy nho nhỏ Xuống đường mương... ***
Cơn bão
Dưới cơn gió cháy bùng thế giới. Các thành phố lốp đốp nổ. Ô kìa, cơn bão, cơn bão lớn đã tới. Một em gái nhỏ bay đi rời bỏ các chị em. Hướng về Ithaca một chiếc xe hơi kiểu mới bỏ chạy.
Một con đường đã đánh mất lộ trình của mình. Các vì sao bị bứt khỏi trời cao. Một người điên mới sinh đã ra đời quá sớm Ở Cựu-kim-sơn trăng đã rã tan. ***
Trận chiến ở Sarrebourg
Đất mốc meo trong sương mù. Buổi chiều như chì đè nặng. Khắp nơi vang ầm tiếng đổ vỡ như điện Và mọi sự rên xiết nát tan thành từng mảnh.
Như những đám giẻ rách mịt mù bốc khói Những thôn làng ở chân trời. Bị Thượng đế bỏ rơi tôi nằm Giữa lằng đạn lép bép ở mặt trận.
Nhiều con chim bằng đồng hung hãn Vút quanh tim và óc tôi. Tôi nằm cứng nhắc trong màu xám xịt Và đương đầu với những cuộc tấn công đẫm máu.
---------- ALFRED LICHTENSTEIN (1889-1914) sinh ngày 23. 8. 1889 tại Berlin. Học luật. Đậu tiến sĩ năm 1913 tại Erlangen. Mất ngoài mặt trận ngày 25.9.1914, tại Vermandovillers, gần Reims. «Capriccio» đã đăng trong Simplicissimus, ngày 12.8.1912; «Cơn bão» viết ngày 1.1.1914; và «Trận chiến ở Sarrebourg» được gửi từ mặt trận ngày 16.9.1914. Thơ và văn xuôi của ông đã được xuất bản vào năm 1966 tại Zurich (Verlag Die Arche).
___________ RICHARD OEHRING (1889-1940)
Họ hãy còn ngập ngừng. Tứ chi mới được tháo gỡ hãy còn cảm thấy sự xiết chặt của xích xiềng đã bứt phá. Họ hãy còn nhìn xuống đất... Nhưng đã cảm thấy, như trái tim mình nở ra, như cái tin nọ bao phủ họ bằng tuyệt phúc, như tan chảy mọi băng hà từng đọa đày họ trong giá băng của cô độc, và như xích xiềng trở thành những tràng hoa, bao bọc họ trong một kết hợp hạnh phúc.
Lúc này thế giới đã đứng dậy. Kẻ xa lạ nhất cũng được nhận ra trên quê hương. Cái tin nọ rực sáng trong tiếng hát say sưa của biển.
---------- RICHARD OEHRING (1889-1940) sinh năm 1889 tại Düsseldorf. Nhà báo ở Liên Sô. Di cư năm 1933 qua Hòa-lan, nơi ông tự sát vào năm 1940 để thoát khỏi tay quân quốc xã Đức. Nguyên tác của bài thơ dịch trên đây đã đăng trên Die Aktion, 1913.
__________ HEINRICH NOWAK (1890-?)
Cuộc đời nhăn trán thật ác độc; ngày cuối cùng gặm buồn từng miếng lại từng miếng. Ý nghĩ của tôi lúc này nát tan. Trong đớn đau sâu thẳm nhất bay đi một chớp mắt. Ánh dương không còn yêu tôi nữa và trái đất, trời và địa ngục đều liệng tôi ra ngoài. Tôi không còn là người, chỉ còn là hình hài, và mỉm cười tôi xóa tên tôi đi
Khốn cùng
Trong lạnh lẽo mùa đông, nơi những đêm tối khóc than và rên rỉ, một cơn bão theo đuổi tôi.
Từ đồi Golgotha bầy quạ quang quác bay đi. Ở đâu đó xảy ra nhiều sự dữ.— Trên các thành phố của con người hết thảy đều chập chờn trong vươn cánh âm u.
Đức Chúa nhân từ đã chận cửa nhà trời và khóc.
Trăng hấp hối; gương mặt trăng nhăn nhó vì những cực hình. «Trăng đã chết!», có ai đó nói, rồi thắp một ngọn đèn điện và bắt đầu trửng giỡn như người điên. ---------- HEINRICH NOWAK sinh năm 1890 tại Vienne. Năm 1913 cho xuất bản một tập thơ (nxb Saturn-Verlag). Cộng tác với các tạp chí Der Sturm và Revolution. Năm 1939 còn sống ở Vienne, rồi di cư sang Thụy-sĩ. «Từ đấy, không để lại dấu tích.» __________
Ước nguyện duy nhất của tôi, hỡi Người, là thuộc về gia đình bạn! Dù bạn là người đen, kẻ nhào lộn, hay chưa biết đi còn ở dưới sự trông chừng chăm chú của bà mẹ, Dù tiếng hát người thiếu nữ của bạn vang vang trên sân, dù bạn lèo lái chiếc bè dưới ánh tà huy, Dù bạn là người lính, hay người lái máy bay đầy chịu đựng và can trường.
Hồi nhỏ bạn cũng đã chẳng từng mang một khẩu súng với dây quai xanh? Khi nó nổ bung một miếng nút chai thoát ra khỏi nòng súng. Hỡi Người của tôi, khi tôi ca kỷ niệm, Xin đừng quá cứng rắn, hãy để nước mắt chan hòa với tôi!
Bởi tôi đã từng trải qua mọi mệnh số. Tôi biết rõ Cái cảm giác của người chơi hạc cầm đơn độc trong những ban nhạc vùng suối nóng, Cái cảm giác ngượng ngập của những cô kèm trẻ trong những gia đình xa lạ, Cái cảm giác của kẻ mới vào nghề run rẩy đứng ngây ra trước chỗ người nhắc tuồng.
Tôi đã sống trong rừng, đã là công nhân ở nhà ga, Tôi đã ngồi khòm lưng trên những cuốn sổ kế toán và đã phục vụ những khách hàng nóng nảy. Là người coi hầm tàu tôi đã đứng trước những nồi súp-de, mặt nóng bỏng, Và là người cu-li tôi đã ăn những rác rến và đồ thừa.
Bởi thế mà tôi thuộc về bạn và hết mọi người! Xin đừng chống lại tôi, tôi van bạn đấy! Ôi, ước chi sẽ tới một ngày, Chúng ta sẽ, hỡi người anh em, rơi vào vòng tay nhau! ---------- FRANZ WERFEL (1890-1945) sinh tại Praha, sống tại Hamburg, Leipzig và Vienne. Năm 1912 cho xuất bản Der Weltfreund (Người bạn của thế giới). Làm việc tại nhà xuất bản Kurt Wolff, nơi ông tập hợp các nhà thơ biểu hiện. Từ 1915 đến 1917 làm lính trong quân đội Áo. Năm 1938 khi quân Đức quốc xã tràn vào Áo, ông di cư qua Pháp, từ đó qua Tây-ban-nha, Bồ-đào-nha, rồi Hoa-kỳ. Ông mất ở Beverly Hills, California ngày 27.8.1945 vì một cơn đau tim. __________
(1891-?)
Biến cố
Tôi là một vực thẳm không mặt trời. Thần trí tôi đã chết. Tôi không cảm thấy gì hết. Tôi đọc lá thư với ánh mắt đã gãy. Tôi bừng cháy trong căm thù và tuyệt vọng, Melitta, kẻ phản bội tôi. Nàng là một ngọn lửa lạnh lẽo. Một tiếng kêu xuyên qua trong tăm tối. Chúng tôi là cuộc xung kích. Tôi là lửa và tiếng thét, thanh kiếm và mũi nhọn. Tôi không phải một thân xác, tôi không còn phổi cũng chẳng còn tim. Không khí đã nung chín lửa, khói và những tiếng kêu. Tôi là một đợt sóng trong biển náo động khổng lồ. Là quên lãng và không gì hết. Buổi sáng lách tách. Những ngọn lửa sa xuống như tuyết trong sương mù. Khu làng ngã quỵ. Tôi đè nặng trên chiếc cáng. Chân tôi đã chết. Tôi không còn biết gì hết nữa. Tôi là một giấc mơ. ***
Trước mắt tôi những ngọn đồi lướt qua, rừng sản sinh vầng trăng đỏ-canh chừng. Một khẩu súng máy lóp bóp sau những vì sao.
Tôi là một khoảnh khắc trong thinh lặng. Từ những nấm mồ buổi sáng lần mò bước ra. Một tiếng amen nhỏ xuống những ý nghĩ tôi. ***
Trong tôi là trời xanh; tôi mang trái đất, mang tình yêu, mang tôi và niềm vui.
Mặt trời quỳ gối trước mặt tôi, hạt mầm trỗi dậy, nguồn suối muôn đời chảy trên lưng trái đất.
Hãy biến dịch! Hỡi hồn thiêng hoan hỉ của Vũ trụ! Tôi là một người trong đôi cánh tay của biến thiên hằng cửu, niểm bí ẩn đã mở toang, tôi tràn lan trong trẻo trong chính bản thân tôi, với đôi cánh lớn biếc xanh tôi trôi nổi tới mặt trời!
Hãy sụp đổ cõi xa xăm trong hồn tôi, hãy cất lên khúc ca êm dịu trong tôi, tôi cảm thấy thật vô tận rằng tôi không phải là đơn độc... Anh đã thật gần, hỡi Người, người anh em, cõi xa xăm bao trùm lên chúng ta vòng cầu đã hợp nhất giấc mộng của chúng ta, khi khuôn mặt của Thượng đế uốn cong trên chúng ta và không gian ầm ầm dậy sấm của những ý nghĩ chúng ta rơi trên những lời khẩn nguyện như nhau của tình bằng hữu...
Khát vọng duy nhất là vòng bàn tay của chúng ta! A, chúng ta hãy mỉm cười trên các thung lũng của loài người— như linh hồn của vầng trăng bạc đang mơ... *** Nửa đêm Tình em là một con hoãng trắng đã bỏ trốn vào nửa khuya niềm khao khát của tôi, một cội cây nước mắt đứng giữa rừng mơ mộng của tôi hướng về em, và lúc này em có đó— trăng đã rót ánh ngời lên tôi thỏa lời ước nguyện...— tôi tôi yêu em, em,
và đặt hương cẩm trướng trước buồng em, và liệng những bông thủy tiên lên giường em. Tôi đến màu ánh bạc như em và từ cao khum mình, một cụm rừng thiêng trên ban thờ của hồn em trong trắng. ***
Hết mọi người đều là đấng Cứu thế. Trong khu vườn âm u chúng ta uống chén đắng. Lạy Cha, xin đừng để chén này qua. Chúng tôi hết thảy đều một tình yêu. Chúng tôi hết thảy đều là nỗi đau sâu thẳm. Hết thảy đều muốn được cứu chuộc. Lạy Cha, thế giới của người là thập giá của chúng tôi. Xin đừng để thập giá ấy qua.
* Gethsemane. (ND.) ----------- KURT HEYNICKE sinh ở Silésie năm 1891. Đoạt giải thưởng Kleist cho một tập thơ (1913). Nhà soạn kịch của «Schauspielhaus» ở Düsseldorf (1933). «Biến cố» trích từ tạp chí Der Sturm, số 2, 1916; «Đài quan sát» trích từ Lyrik des expressionistischen Jahrzehnts, với lời đề tựa của Gottfried Benn (Limes Verlag, Wiesbaden, 1955, in lại trong tủ sách bỏ túi DTV), ban đầu in trong Rings fallen Sterne, Berlin, 1917; «Khúc ca», «Nửa đêm» và «Vườn thống khổ» trích từ Menschheitsdammerung (Ein Document des Expressionismus) do Kurt Pinthus thực hiện, Rowohlt Verlag, 1920 (tái bản nhiều lần). Theo tác giả, tất cả các bài trên đã được viết trong chiến tranh 1914-18. __________
Như một ngọn lửa đỏ Như một giải phướn đỏ Mi đưa ta tới phía trước Hỡi nhân dân, mi biển thét gào.
Từ đám cháy của ta Ngọn lửa đốt sáng rực cả nước, Từ sự nồng nàn của ta Dòng máu nhạt của mọi người nhuộm đỏ.
Và khi ta trở thành tro: Một lớp bụi hồng bao phủ mọi con đường của trái đất. ***
Quán
Tất cả những đồng loại của tôi trong thành phố Chỉ là những ngọn đèn đường bụi bặm, mờ nhạt, Đẫm một ánh sáng vay mượn. Duy ở nơi đây tôi đã tìm được những người bạn, Hãy còn là những khu rừng thực sự, rậm rạp và sâu thẳm, Hay những bình nguyên Với những tình cảm tinh ròng như gió. Ở đây là thiên tính của những loài thú xinh đẹp, Những bàn tay có dáng điệu Của những bông hồng đương nụ.
Như âm nhạc Nổi trôi, những gì họ nói, Trên tiếng lao xao của thành phố những quái vật một mắt. ***
Cho Claire
Orphée Người nhạc sĩ của mùa Thu Say rượu êm của các vì tinh tú Anh không nghe tiếng xoay vòng của trái đất Hôm nay nghiến mạnh hơn bao giờ hết sao? Trục của thế giới đã rỉ sét Chim sơn ca sáng chiều bay vút trời cao Hoài công kiếm tìm vô hạn Những con sư tử chán chường Những dòng suối già đi Và những bông lưu ly nghĩ đến tự sát
Mỏi mệt Thiên nhiên thật hiền hậu Thoáng nhạt làn dưỡng khí của những khu rừng muôn thủa Người ta ngạt thở trong vùng xú khí của những đỉnh cao Những đám mây mưa xuống và khao khát bùn Con người luôn luôn phải trở lại với con người
Muôn thủa đối với chúng ta là định mệnh Eurydice: Em người đàn bà cuộc đời không được ai hiểu Và mỗi người đều là Orphée
Orphée: ai người không biết: 1 m 78 68 kí
Mắt nâu Trán hẹp
Mũ quả dưa Trích lục khai sinh trong túi áo choàng Thiên chúa giáo La mã Người tình cảm Phò dân chủ Và nhạc sĩ chuyên nghiệp
Chàng đã quên đất Hy lạp Tiếng hót ban mai của con bói cá Nỗi buồn đen của đám tùng bách hương Hội vui của những đóa hoa Và tình thân của biết bao dòng suối thanh xuân Đối với chàng hôm nay chỉ còn là giống cây miền núi và loài linh dương Con người thật khốn khổ Tù nhân của những khu lam lũ Nơi những thành phố bằng xi-măng cốt sắt Bằng tôn và bằng giấy Chàng phải giải thoát họ Những kẻ bị tước đoạt trăng gió và chim ấy
Này ông, hãy đứng yên Ông mang bộ-đồ-lớn-có-đuôi cắt thật khéo đó Dừng lại: kiểm tra trái tim! Nền văn minh Trung Âu Với những lễ đăng quang của các vị hoàng đế Những hãng xây cất Những cuộc đấu quyền anh
Hỡi người đồng thời của tôi, kính thưa Ông! Orphée đã tới với ông Từ núi đồi Hy-lạp Nhà thơ đã bước xuống Lề thói thường ngày
Khắp nơi ta gặp chàng nơi những vành môi thèm thuồng Nơi những con tim đói khát
Âm nhạc như một lớp bao ấm áp Chàng đặt lên cho ta trên mọi đớn đau của thế giới
Orphée ca hát con người mùa xuân Ngày thứ tư giữa 12g30 và 13g30 Như một giáo sư dương cầm nhút nhát Chàng giải thoát một thiếu nữ khỏi tính keo kiệt của bà mẹ
Buổi tối ở ca vũ trường Giữa tiết mục cô Yankeegirl và người đàn ông-rắn Phiên khúc của chàng về tình yêu nhân loại mang số 3
Một anh hề lúc nửa đêm Ở rạp xiếc sáng chói ánh mặt trời Chàng đánh thức những kẻ ngủ mê với cái thùng to
Ngày chúa nhật trước những hiệp hội cựu chiến binh Trong phòng khiêu vũ trần thiết những lá sồi Chàng điều khiển những bài ca yêu nước
Nhạc sĩ đại phong cầm gầy ốm Trong những gian để đồ lễ êm đềm Chàng chơi đại phong cầm nhè nhẹ cho lũ trẻ hát lễ trong giáo đường
Tại tất cả những buổi hòa nhạc cho những người mua vé dài hạn Với Gustav Mahler Thật ác độc chàng nghiến nát những con tim
Trong những rạp chiếu bóng ngoại ô trên một chiếc dương cầm thật khủng khiếp Chàng đệm nhạc cho ca đoàn những người hành hương Than van về cái chết của người Trinh nữ—
Những máy hát dĩa Những quản cầm tự động Những quản cầm quay tay Phổ biến nhạc Orphée
Trên tháp Eiffel Ngày 11 tháng Chín Chàng trình diễn một buổi hòa nhạc vô tuyến truyền thanh
Orphée là kẻ thiên tài: Chàng đi từ xứ này qua xứ khác Luôn luôn trên những toa giường nệm
Bản sao y chữ ký của chàng Cho những thi tập Giá cả ngàn mã-khắc
Và từ Nhã-điển chàng đi Bá-linh Băng qua những hồng đông Đức quốc Tại Ga miền Đông đứng đợi chàng Eurydice! Eurydice! Nàng đứng đó người yêu dấu khiến chàng mòn mỏi Với cây dù cũ kỹ Với đôi găng đã rạn Một tấm mạng tuyn trên chiếc nón mùa đông Và quá nhiều son trên môi Như ngày xưa Không âm nhạc Không màng giàu sang Eurydice: Nhân loại không cứu chuộc!
Và Orphée nhìn quanh chàng Chàng nhìn quanh chàng — và đã muốn ôm ghì lấy Giật thoát nàng ra khỏi địa ngục của nàng một lần cuối Chàng đưa tay Chàng cất tiếng Vô ích! Đám đông đã không còn nghe thấy chàng Đám đông quay về với những khu lam lũ với tầm thường nhạt nhẽo và với khổ đau!
Orphée một mình trong phòng đợi Bắn vào trái tim chàng tan nát! ***
----------
__________
Trọn một ngày chìm nghỉm trong im lặng! Trọn một ngày tắm mát đầu mình giữa những đóa hoa và buông đôi bàn tay và mơ: giấc mơ êm ái bằng nhung đen ấy: trọn một ngày không chém giết. ----------
__________
Trời đầy sao. Quái vật được chế ngự lấp lánh khẩu đại bác của tôi, thao láo với họng súng đen ngòm hướng tới vành trăng sữa. Cú rúc. Oe oe trong làng một đứa trẻ. Trái phá, con sói hiểm độc, tông cửa ngôi nhà đang thiếp ngủ. Đêm thơm mùi hoa ti-dơn. ***
Thân xác được cái chết thánh hóa vẫn một mực đương đầu Với liên hiệp của bọn áp bức man rợ. Định mệnh đã xóa các người đi bằng một cử chỉ thảm đạm. Trên ngưỡng cửa, kẻ chuẩn bị những con đường trút hơi thở cuối cùng, Nhưng trước mặt người cái chết nghiêng mình kính phục. ***
Không hợp với các người Là sầu khổ. Không hợp với các người Là ngừng lại. Của các người là di sản, Thấm đượm Máu con tim của những người anh em Ở các người Là hành động sáng tạo Trông đợi.
Nặng nề Đè lên gáy Là thời gian. Hãy phá toang Cho buổi mai trong sáng hơn Những cánh cửa! ----------
__________
Với nỗi muộn phiền trong tim băng qua những đường phố Và trong lúc tiếng chuông vang vang Chỉ biết ở yên: Ấy nỗi đớn đau của tôi Từ biết bao ngày.
Mùa hè tới Và sự sung mãn của mi lại lớn thêm, hỡi thiên nhiên. Rồi chầm chậm trái chín Tiến tới hồi sinh nở Và trào vọt lên hắn quay về ánh sáng.— Chúng tôi chỉ mới vừa mơ mơ màng màng dưới rặng cây đương hoa Về nỗi bọt bèo của kiếp sống, Bóng tối nặng nề sung mãn của nấm mộ Đã chụp lấy chúng tôi. ---------- HUGO HINTZ (1894-1914) sinh năm 1894 tại Berlin. Mất ngày 7.12.1914 trong lúc chiến tranh. Thơ và truyện ngắn đăng trên các tạp chí. Bài trích đã đăng trên Die Aktion, 13.2.1915. __________
(1895-?)
Cây cối gắn trên mầu xanh. Giấy láng, vàng, đẫm nắng. Mầu lục ngời lên. Mặt hồ nhảy múa trong ánh sáng.
Tôi khoác cảnh lên người, như khoác một tấm áo. Cây cối, tôi trồng trên đầu mình, Đồng cỏ, tôi trải rộng trên ngực, Chung quanh hông tôi, tôi quấn mặt hồ, Mặt trời, tôi mang nó trên tay.
Ngẩng cao đầu tôi rảo qua thế giới và lao mình vào bầu khí ê-te. ***
Những ngày tách rời
Những ngày tách rời chúng ta Như những vũng tàu trống vắng. Chúng ta không còn mang chúng nữa. Chúng ta không còn rõ tình trạng chúng, Và đôi chân chúng ta không tìm ra đường. Nhạt nhẽo, trống rỗng chúng rời rã. Thật xa.
***
Khốn cùng
Tôi không còn nắm bắt được ngày nữa Với đôi tay tôi. Hết thảy các vì sao đều tan tác.
Chúng bằng chì. Trời đè bẹp tôi Đêm tối lăn lăn như những trái bóng. Cười nhạo. Những con đường của tôi gẫy đôi.
---------- HERBERT KÜHNE sinh năm 1895 tại Beelitz. Học văn chương. Đậu tiến sĩ năm 1923. Giáo sư lịch sử nghệ thuật tại Cologne rồi Mayence. Ba bài «Cảnh», «Những ngày..» và «Khốn cùng» xuất hiện (theo thứ tự trên) trong Die Aktion, các số ngày 17.6.1916, 19.5.1917, và 27.7.1918.
Khuynh hướng Biểu hiện IWAN GOLL (Bản dịch Diễm Châu)
Xin mời bạn đọc xem thêm phần thơ của Iwan Goll và các nhà thơ biểu hiện khác trong “Vài nét về Thơ Biểu hiện Đức”, đăng song song ở trên. __________
Каталог: gallery -> 4200 4200 -> Nobel văn chương năm 1987 joseph brodsky gallery -> CHƯƠng I kế toán vốn bằng tiềN gallery -> KẾ toán vốn bằng tiền I. YÊU cầU gallery -> Phụ lục II nguyên tắC, NỘi dung và KẾt cấu tài khoản kế toáN 4200 -> Johannes bobrowski 4200 -> MỘt tư liệU “MẬT” VỀ thi hào joseph brodsky 4200 -> Johann christian friedrich hölderlin (30 1770 1843) 4200 -> Joseph Brodsky Diễn từ Nobel 1987 tải về 425.82 Kb. Chia sẻ với bạn bè của bạn:
|