- Tèc ®é t¨ng trëng gi¸ trÞ s¶n xuÊt toµn ngµnh n«ng, l©m nghiÖp, thñy s¶n ®¹t kho¶ng 5,0 %/n¨m giai ®o¹n 2010 - 2020, trong ®ã giai ®o¹n 2010 – 2015 ®¹t 5,8%/n¨m vµ giai ®o¹n 2016 – 2020 ®¹t 3,0%. Tèc ®é t¨ng trëng gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh n«ng nghiÖp c¶ thêi kú 2010 – 2020 ®¹t 4,22%, ngµnh l©m nghiÖp ®¹t 0,87%, ngµnh thñy s¶n ®¹t 10,77%.
- C¬ cÊu gi¸ trÞ s¶n xuÊt cã sù chuyÓn dÞch tÝch cùc, trong ®ã tû träng GTSX ngµnh n«ng nghiÖp ®Õn n¨m 2015 trång trät chiÕm 35,4%, n¨m 2020 chiÕm 33,8%. Ch¨n nu«i ®Õn n¨m 2015 chiÕm 59,3% vµ n¨m 2020 chiÕm 60,8%. DÞch vô ®Õn n¨m 2015 chiÕm 5,3% vµ n¨m 2020 chiÕm 5,4%.
1.2. HiÖu qu¶ vÒ m«i trêng vµ x· héi
Quy ho¹ch ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp tØnh VÜnh Phóc ®Õn n¨m 2020, ®Þnh híng ®Õn n¨m 2030 ®ãng gãp vai trß quan träng trong ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña tØnh, thóc ®Èy kinh tÕ – x· héi ph¸t triÓn bÒn v÷ng, h×nh thµnh c¸c vïng n«ng nghiÖp hµng ho¸ cã hiÖu qu¶ cao.
T¨ng thªm viÖc lµm cho hµng v¹n lao ®éng n«ng th«n, ®ång thêi thùc hiÖn ph©n c«ng l¹i lao ®éng x· héi, chuyÓn mét phÇn lao ®éng n«ng, l©m nghiÖp, thuû s¶n sang c¸c ngµnh phi n«ng nghiÖp, gi¶m lao ®éng n«ng l©m nghiÖp, thuû s¶n.
X©y dùng c¬ së h¹ tÇng gãp phÇn thu hÑp kho¶ng c¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ gi÷a c¸c tiÓu vïng, khai th¸c tèt h¬n tiÒm n¨ng cña mçi ®Þa ph¬ng. §êi sèng nh©n d©n vïng n«ng th«n, vïng trung du miÒn nói ®îc c¶i thiÖn.
II. KÕt luËn
Trong giai ®o¹n 2001-2010 s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cña tØnh VÜnh Phóc ®· ®¹t ®îc nhiÒu thµnh tÝch quan träng. Bíc ®Çu ®· h×nh thµnh c¸c vïng lóa th©m canh hµng ho¸, vïng s¶n xuÊt rau qu¶ thùc phÈm, vïng ch¨n nu«i lîn, gµ theo m« h×nh c«ng nghiÖp. Quan hÖ s¶n xuÊt trong n«ng nghiÖp ®· tõng bíc hoµn thiÖn ngµy cµng phï hîp vµ cã t¸c dông thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn nhanh. ViÖc ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp n«ng l©m nghiÖp, thuû s¶n ®· t¹o ra nhiÒu viÖc lµm cho ngêi lao ®éng vµ gãp phÇn quan träng vµo ph¸t triÓn n«ng l©m nghiÖp, thuû s¶n cña tØnh.
Tuy nhiªn trong s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp, thuû s¶n hiÖn nay VÜnh Phóc cßn tån t¹i: Qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu c©y trång, vËt nu«i cha m¹nh vµ réng ë c¸c ®Þa ph¬ng. Trong s¶n xuÊt cha h×nh thµnh râ c¸c vïng n«ng l©m s¶n cho c«ng nghiÖp chÕ biÕn vµ xuÊt khÈu.
Tr×nh ®é lao ®éng n«ng th«n cßn yÕu, tû träng lao ®éng n«ng th«n ®îc ®µo t¹o cßn thÊp. Tõ nay ®Õn n¨m 2020 vµ 2030 diÖn tÝch ®Êt s¶n xuÊt n«ng nghiÖp tiÕp tôc bÞ chuyÓn sang ®Êt phi n«ng nghiÖp (khu c«ng nghiÖp, ®Êt ®« thÞ…), sè hé bÞ mÊt ®Êt s¶n xuÊt vµ lao ®éng thiÕu viÖc lµm t¨ng, ®Æt ra nhiÒu vÊn ®Ò kinh tÕ n«ng nghiÖp, n«ng th«n cÇn gi¶i quyÕt.
Quy ho¹ch ph¸t triÓn n«ng l©m nghiÖp, thuû s¶n cña tØnh VÜnh Phóc ®îc x©y dùng víi môc tiªu khai th¸c tæng hîp, theo ®Þnh híng mét nÒn s¶n xuÊt c¸c lo¹i n«ng s¶n phÈm chÊt lîng cao, ¸p dông c«ng nghÖ tiªn tiÕn theo híng c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸.
S¶n xuÊt n«ng nghiÖp cña tØnh VÜnh Phóc nãi riªng vµ c¶ níc nãi chung ®ang ®øng tríc nhiÒu c¬ héi vµ th¸ch thøc míi trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn vµ héi nhËp quèc tÕ m¹nh mÏ. S¶n xuÊt n«ng nghiÖp theo híng hµng ho¸ víi n¨ng suÊt, chÊt lîng, hiÖu qu¶ kinh tÕ cao lµ híng tÊt yÕu. Nã ®ßi hái ph¸t huy cao vÒ huy ®éng tiÒm n¨ng vÒ lao ®éng, vèn ®Çu t, øng dông c«ng nghÖ khoa häc kü thuËt, khai th¸c thÞ trêng.
III. KiÕn nghÞ
- Dù ¸n quy ho¹ch ph¸t triÓn n«ng nghiÖp tØnh VÜnh Phóc ®Õn n¨m 2020 vµ tÇm nh×n ®Õn n¨m 2030 ®Ò ra c¸c môc tiªu, ®Þnh híng lín cho c¶ thêi kú ph¸t triÓn dµi cña toµn bé ngµnh n«ng nghiÖp. V× lµ quy ho¹ch chung nªn dù ¸n cha cã ®iÒu kiÖn ®i s©u nghiªn cøu c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan nh: ph¸t triÓn n«ng th«n, thñy lîi, quy ho¹ch c¸c c¬ së chÕ biÕn g¾n víi lµng nghÒ n«ng th«n. V× vËy, cÇn bæ sung x©y dùng quy ho¹ch cô thÓ chi tiÕt cho c¸c ngµnh nµy, ®ång thêi cã sù chØ ®¹o chÆt chÏ cña tØnh uû, UBND tØnh, sù phèi hîp cña c¸c ban ngµnh ë tØnh vµ sù tæ chøc thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ ë c¸c huyÖn, x·.
- §Ò nghÞ trung ¬ng cïng c¸c bé ngµnh cã liªn quan cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch phï hîp ®Ó hç trî cho s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp, thuû s¶n, ®Æc biÖt lµ më réng thÞ trêng tiªu thô vµ chÕ biÕn n«ng s¶n.
- §Ò nghÞ cho triÓn khai c¸c dù ¸n u tiªn nh»m t¹o ra sù ®ét ph¸ trong ph¸t triÓn n«ng l©m nghiÖp, thuû s¶n trong thêi gian tíi.
Môc lôc
§Æt vÊn ®Ò 1
I. TÝnh cÊp thiÕt 1
II. Nh÷ng c¨n cø lËp dù ¸n 3
III. Môc §ÝCH, yªu cÇu, ph¹m vi cña dù ¸n 4
1. Môc ®Ých, yªu cÇu cña dù ¸n 4
2. Ph¹m vi nghiªn cøu cña dù ¸n 5
PhÇn thø nhÊt 6
§iÒu kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ x· héi ¶nh hëng ®Õn 6
ph¸t triÓn n«ng, l©m nghiÖp, thuû s¶n tØnh VÜnh Phóc 6
I. ®iÒu kiÖn tù nhiªn 6
1. VÞ trÝ ®Þa lý kinh tÕ 6
2. Tµi nguyªn thiªn nhiªn 8
2.1. §Þa h×nh, ®Þa m¹o, ®Þa chÊt 8
2.2. KhÝ hËu 9
2.3. Tµi nguyªn níc 10
2.4. Tµi nguyªn ®Êt 11
2.5. Tµi nguyªn kho¸ng s¶n 17
2.6. Tµi nguyªn du lÞch 19
2.7. Tµi nguyªn sinh vËt 19
1. Nguån nh©n lùc 21
1.1. D©n sè 21
a. Quy m« d©n sè 21
D©n sè trung b×nh tØnh VÜnh Phóc theo tæng ®iÒu tra d©n sè vµ nhµ ë th¸ng 4/2009 cã kho¶ng 1.000,8 ngµn ngêi. Trong ®ã: d©n sè nam kho¶ng 495,5 ngµn ngêi (chiÕm 49,5%), d©n sè n÷ kho¶ng 505,3 ngµn ngêi (chiÕm 50,5%). Dù kiÕn d©n sè trung b×nh n¨m 2010 kho¶ng 1.012 ngµn ngêi. Nam kho¶ng 500,9 ngµn ngêi, n÷ kho¶ng 511,1 ngµn ngêi. Tû lÖ t¨ng d©n sè tù nhiªn tØnh VÜnh Phóc trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y nh×n chung t¬ng ®èi æn ®Þnh trong kho¶ng 11,3-11,7%o, ngo¹i trõ n¨m 2009 thÊp h¬n 11%o. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, mÆc dï cã sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi kh¸ nhanh cña c«ng nghiÖp vµ dÞch vô kÐo theo ®ã lµ c¬ héi viÖc lµm míi, nhng tû lÖ t¨ng c¬ häc kh«ng ®¸ng kÓ. §iÒu nµy cho thÊy c«ng t¸c gi¶i quyÕt viÖc lµm cña tØnh lµ rÊt tÝch cùc. 21
B¶ng 2. Ph¸t triÓn d©n sè tØnh VÜnh Phóc giai ®o¹n 2005 - 2010 22
1.3. ViÖc lµm vµ møc sèng d©n c 27
2. Kh¸i qu¸t vÒ t×nh h×nh kinh tÕ cña tØnh 27
2.1. T×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi 27
2.1.2. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ 31
2.1.3. Thu ng©n s¸ch 33
2.1.4. Chi ng©n s¸ch nhµ níc 36
2.1.5. §Çu t ph¸t triÓn 37
2.1.6. XuÊt nhËp khÈu 38
2.2. T¸c ®éng cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ vµ ®« thÞ ho¸ ®Õn ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, n«ng th«n 40
2. Vai trß, vÞ trÝ cña n«ng nghiÖp VÜnh Phóc so víi n«ng nghiÖp vïng kinh tÕ träng ®iÓm B¾c Bé vµ c¶ níc 43
2.1. VÒ xuÊt ph¸t ®iÓm 43
2.2. VÒ kÕt qu¶ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp 43
2.3. ThÞ trêng tiªu thô c¸c lo¹i n«ng s¶n chñ yÕu cña tØnh 44
PhÇn thø hai 47
Thùc tr¹ng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp giai ®o¹n 2001 - 2010 47
I. HiÖn tr¹ng sö dông ®Êt n«ng l©m nghiÖp, thuû s¶n 47
II. Thùc tr¹ng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp 49
2.1. T¨ng trëng vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu GTSX n«ng l©m thñy s¶n 49
2.1.1. T¨ng trëng GTSX n«ng l©m thuû s¶n 49
2.1.2. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh n«ng l©m thñy s¶n 50
2.2. T¨ng trëng vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh n«ng nghiÖp 50
2.2.1. T¨ng trëng GTSX ngµnh n«ng nghiÖp 50
2.2.2. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh n«ng nghiÖp 51
2.2.3. T¨ng trëng vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu GTSX ngµnh trång trät 52
a. T¨ng trëng GTSX ngµnh trång trät 52
2.2.4. T¨ng trëng vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh ch¨n nu«i 53
2.3. T¨ng trëng vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh l©m nghiÖp 54
2.3.1. T¨ng trëng gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh l©m nghiÖp 54
2.3.2. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh l©m nghiÖp 55
2.4. T¨ng trëng vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu s¶n xuÊt ngµnh thñy s¶n 55
2.4.1. T¨ng trëng gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh thñy s¶n 55
2.4.2. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu GTSX ngµnh thñy s¶n 56
III. KÕt qu¶ s¶n xuÊt n«ng, l©m, thñy s¶n 57
3.1. N«ng nghiÖp 57
3.1.1. Trång trät 57
3.1.2. Ch¨n nu«i 65
3.2. L©m nghiÖp 68
3.3. Thñy s¶n 70
IV. Thùc tr¹ng ph¸t triÓn dÞch vô n«ng nghiÖp, tiªu thô n«ng s¶n 73
V. Thùc tr¹ng c«ng t¸c øng dông c¸c tiÕn bé khoa häc kü thuËt, c«ng nghÖ trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp 75
VI. Tæ chøc s¶n xuÊt, quan hÖ s¶n xuÊt trong n«ng nghiÖp 77
6.1. Kinh tÕ hé thêi kú ®æi míi 77
6.2. Kinh tÕ trang tr¹i 77
6.3. Hîp t¸c x· n«ng nghiÖp 79
6.4. Doanh nghiÖp n«ng nghiÖp n«ng th«n 80
VII. Thùc tr¹ng c¬ së h¹ tÇng phôc vô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp 81
7.1. Thuû lîi 81
7.1.1. HÖ thèng c«ng tr×nh tíi 81
7.1.2. HÖ thèng c«ng tr×nh tiªu 85
7.1.3. HÖ thèng c«ng tr×nh ®ª ®iÒu 86
7.1.4. T×nh h×nh thuû lîi phÝ 86
VIII. Giao th«ng n«ng th«n 86
IX. HiÖn tr¹ng ®iÖn n«ng th«n 88
X. HiÖn tr¹ng chî n«ng th«n 88
Xi. HÖ thèng tr¹m, tr¹i, nhµ m¸y 89
xiii. Thùc tr¹ng vÒ møc ®é an toµn thùc phÈm 93
Xiv. §Çu t cho n«ng nghiÖp, n«ng th«n 95
Xv. §¸nh gi¸ chung vÒ thùc tr¹ng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp thêi kú 2001-2009 95
PHÇN thø ba 100
Quy ho¹ch ph¸t triÓn n«ng, l©m, thñy s¶n tØnh VÜnh Phóc ®Õn n¨m 2020 vµ tÇm nh×n 2030 100
I. Dù b¸o nh÷ng t¸c ®éng tíi ph¸t triÓn n«ng nghiÖp cña tØnh VÜnh Phóc 100
1. Bèi c¶nh trong níc vµ quèc tÕ 100
1.1. Bèi c¶nh trong níc 100
1.2. Bèi c¶nh quèc tÕ 101
2. Dù b¸o vÒ biÕn ®æi khÝ hËu toµn cÇu ¶nh hëng ®Õn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp 103
3. Dù b¸o vÒ quy m«, d©n sè, lao ®éng 105
4. Dù b¸o vÒ quy m« ®Êt n«ng nghiÖp 105
5. Dù b¸o nhu cÇu tiªu thô cña tØnh 106
6. Dù b¸o tiÒm n¨ng xuÊt khÈu n«ng s¶n 109
7. Dù b¸o sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña vïng kinh tÕ träng ®iÓm B¾c Bé ®Õn sö dông ®Êt n«ng nghiÖp cñatØnh 113
8. Dù b¸o vÒ c¸c tiÕn bé khoa häc vµ c«ng nghÖ cã thÓ ¸p dông 114
II. Quy ho¹ch ph¸t triÓn n«ng, l©m, thñy s¶n tØnh VÜnh phóc ®Õn n¨m 2020 vµ tÇm nh×n ®Õn 2030 116
1. Quan ®iÓm ph¸t triÓn 116
2. §Þnh híng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp 117
- GDP ngµnh n«ng l©m thñy s¶n trong c¬ cÊu nÒn kinh tÕ chiÕm tû träng 13,5% n¨m 2010; 6,7% n¨m 2015 vµ 3,4% vµo n¨m 2020 (Nguån: Quy ho¹ch tæng thÓ KTXH VÜnh Phóc ®Õn 2020). 121
- §Èy m¹nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng nghiÖp theo híng t¨ng tû träng ngµnh ch¨n nu«i lªn trªn 60%, ngµnh trång trät kho¶ng 33 – 34% vµ dÞch vô trªn 5% vµo n¨m 2020. 121
- Tèc ®é t¨ng trëng b×nh qu©n gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh n«ng l©m thñy s¶n giai ®o¹n 2010 – 2020 ®¹t 5,0%, trong ®ã ngµnh n«ng nghiÖp ®¹t 4,6 – 4,7%, ngµnh l©m nghiÖp ®¹t 0,85 – 0,9% vµ ngµnh thñy s¶n ®¹t 10 – 11%. 121
3.2. C¸c ph¬ng ¸n môc tiªu 121
3.3. Lùa chän ph¬ng ¸n ph¸t triÓn 125
4. Quy ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh n«ng nghiÖp 126
4.1. Quy ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh trång trät 126
4.2. Quy ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh ch¨n nu«i 139
d. §µn gia cÇm 143
e. Ch¨n nu«i kh¸c 144
a.Thøc ¨n tinh 145
b.Thøc ¨n th« xanh 146
4.2.5. ChÕ biÕn thøc ¨n gia sóc 149
5. Quy ho¹ch ph¸t triÓn thñy s¶n 153
5.1. Môc tiªu ®Õn n¨m 2020 vµ ®Þnh híng ®Õn 2030 153
5.2. Dù kiÕn bè trÝ 153
B¶ng 59. Quy ho¹ch s¶n xuÊt thñy s¶n tØnh VÜnh Phóc ®Õn n¨m 2015 153
B¶ng 60. Quy ho¹ch s¶n xuÊt thñy s¶n tØnh VÜnh Phóc ®Õn n¨m 2020 154
5.3. C¸c gi¶i ph¸p thùc hiÖn quy ho¹ch 154
6. Quy ho¹ch ph¸t triÓn l©m nghiÖp 156
6.1. Môc tiªu ph¸t triÓn 156
6.2 Dù kiÕn bè trÝ 157
7. Quy ho¹ch c¸c khu n«ng nghiÖp øng dông c«ng nghÖ cao 158
8. §Ò xuÊt c¸c dù ¸n u tiªn ®Çu t 161
8.1. C¸c ch¬ng tr×nh u tiªn 161
- Ch¬ng tr×nh an ninh l¬ng thùc quèc gia 161
8.2. §Ò xuÊt mét sè dù ¸n cô thÓ 161
C¸c gi¶i ph¸p c¬ b¶n ®Ó thùc hiÖn quy ho¹ch 166
ph¸t triÓn n«ng, l©m, thñy s¶n tØnh VÜnh Phóc 166
I. C¸c gi¶i ph¸p vÒ sö dông ®Êt n«ng nghiÖp 166
II. C¸c gi¶i ph¸p vÒ øng dông c¸c tiÕn bé kü thuËt – c«ng nghÖ vµ c¬ giíi hãa trong n«ng nghiÖp g¾n liÒn víi c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng s¶n 167
- §èi víi ngµnh trång trät: 169
III. Gi¶i ph¸p t¨ng cêng ®Çu t hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng kü thuËt phôc vô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp 170
IV. Gi¶i ph¸p vÒ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc 172
V. Gi¶i ph¸p ®Ó hoµn thiÖn c¸c h×nh thøc tæ chøc s¶n xuÊt trong n«ng nghiÖp 173
VI. Gi¶i ph¸p vÒ bæ sung, hoµn chØnh nh÷ng chÝnh s¸ch vÒ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp thêi kú 2010-2020 174
VII. Gi¶i ph¸p vÒ vèn ®Çu t vµ huy ®éng vèn ®Çu t 175
VIII. Gi¶i ph¸p vÒ thÞ trêng tiªu thô n«ng s¶n vµ xóc tiÕn th¬ng m¹i 180
IX. Gi¶i ph¸p vÒ b¶o vÖ m«i trêng n«ng nghiÖp, nt 181
X. Gi¶i ph¸p vÒ qu¶n lý quy ho¹ch 181
kÕt luËn vµ kiÕn nghÞ 182
I. TriÓn väng kÕt qu¶ ®¹t ®îc 182
1.1. HiÖu qu¶ kinh tÕ 182
1.2. HiÖu qu¶ vÒ m«i trêng vµ x· héi 183
II. KÕt luËn 183
III. KiÕn nghÞ 184