xiii. Thùc tr¹ng vÒ møc ®é an toµn thùc phÈm

Xiv. §Çu t­ cho n«ng nghiÖp, n«ng th«n

- §Çu t­ cho n«ng nghiÖp: 69,452 tû ®ång, trong ®ã tõ ng©n s¸ch tØnh 63,768 tû ®ång, tõ ng©n s¸ch Trung ­¬ng 5,684 tû ®ång.

- §Çu t­ cho l©m nghiÖp: 15,053 tû ®ång, trong ®ã tõ ng©n s¸ch tØnh 1,4 tû ®ång, tõ ng©n s¸ch trung ­¬ng 13,654 tû ®ång

- §Çu t­ cho thñy s¶n: 62,324 tû ®ång, trong ®ã tõ ng©n s¸ch tØnh 58,45 tû ®ång, tõ ng©n s¸ch trung ­¬ng 3,874 tû ®ång.

- §Çu t­ cho thñy lîi: 867,352 tû ®ång, trong ®ã tõ ng©n s¸ch tØnh 573,151 tû ®ång, tõ ng©n s¸ch trung ­¬ng 294,201 tû ®ång.

- §Çu t­ cho ph¸t triÓn n«ng th«n: 74,292 tû ®ång, trong ®ã tõ ng©n s¸ch tØnh 17,934 tû ®ång, tõ ng©n s¸ch trung ­¬ng 56,358 tû ®ång.

Nh×n chung, vèn ®Çu t­ trùc tiÕp cho ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng - l©m nghiÖp - thuû s¶n chiÕm tû lÖ thÊp trong c¬ cÊu vèn ®Çu t­ cña tØnh; Kh¶ n¨ng tù ®Çu t­ trong n«ng d©n cßn h¹n chÕ do thu nhËp cña n«ng d©n míi chØ cã thÓ c¶i thiÖn ®êi sèng, ch­a cã tÝch luü. MÆt kh¸c, viÖc vay vèn cña n«ng d©n t¹i c¸c ng©n hµng trªn thùc tÕ lµ rÊt khã kh¨n, nhiÒu thñ tôc rÊt khã thùc hiÖn ®èi víi n«ng d©n nghÌo, ¶nh h­ëng ®Õn qu¸ tr×nh ®Çu t­, ph¸t triÓn s¶n xuÊt cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ.

Xv. §¸nh gi¸ chung vÒ thùc tr¹ng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp thêi kú 2001-2009

- Gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp, thuû s¶n ®· cã b­íc t¨ng tr­ëng kh¸, ®¹t 7,14%/n¨m giai ®o¹n 2001 – 2005 vµ 6,5%/n¨m giai ®o¹n 2006 - 2009, cao h¬n møc b×nh qu©n chung cña c¶ n­íc. Víi sù t¨ng tr­ëng nh­ trªn ®· gãp phÇn t¨ng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña ngµnh trªn mét nh©n khÈu n«ng nghiÖp tõ 1,73 triÖu ®ång/ng­êi n¨m 2001 lªn 2,7 triÖu ®ång/ng­êi n¨m 2005, ®¹t 6,17 triÖu ®ång/ng­êi n¨m 2008 (gi¸ thùc tÕ).

- C¬ cÊu s¶n xuÊt n«ng nghiÖp chuyÓn dÞch theo h­íng gi¶m dÇn tû träng trång trät, t¨ng dÇn tû träng ch¨n nu«i, b­íc ®Çu ®· h×nh thµnh c¸c vïng th©m canh lóa hµng ho¸, rau qu¶ hµng ho¸, vïng trång c©y ¨n qu¶… Ngµnh ch¨n nu«i ®· khai th¸c ®­îc lîi thÕ cña tØnh, ph¸t triÓn ch¨n nu«i lîn, gµ theo h­íng s¶n xuÊt hµng ho¸, do ®ã tû träng gi¸ trÞ s¶n phÈm ngµnh ch¨n nu«i gia sóc, gia cÇm t¨ng nhanh.

- Sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp tØnh VÜnh Phóc diÔn ra trªn diÖn réng vµ trªn nhiÒu lÜnh vùc, nh­ chuyÓn dÞch gi÷a trång trät vµ ch¨n nu«i, chuyÓn dÞch mïa vô, chuyÓn ®æi c©y trång, chuyÓn ®æi gièng vËt nu«i, chuyÓn môc ®Ých sö dông ®Êt cã hiÖu qu¶. ChÝnh sù ®a d¹ng trong viÖc chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n ®· lµm cho s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp, thuû s¶n cña tØnh ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ cao trong nh÷ng n¨m qua.

- KÕt qu¶ ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i cña tØnh ®· kh¼ng ®Þnh b­íc ®i ®óng vµ khai th¸c ®­îc lîi thÕ trong ph¸t triÓn n«ng nghiÖp cña tØnh. Th«ng qua ph¸t triÓn trang tr¹i ®· gãp phÇn t¨ng thu nhËp cho mét sè bé phËn hé gia ®×nh.

- §· tõng b­íc t¹o ra ®­îc vïng s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp chÕ biÕn vµ tiªu thô s¶n phÈm nh­ chuyªn canh s¶n xuÊt l­¬ng thùc, thùc phÈm, vïng c©y ¨n qu¶.

- ViÖc øng dông c¸c tiÕn bé kü thuËt vµo s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp, thuû s¶n ®­îc quan t©m ®óng møc, coi ®©y lµ kh©u ®ét ph¸ ®Ó t¨ng tr­ëng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña ngµnh. TØnh ®· lµm tèt c«ng t¸c khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m, x©y dùng c¸c trang tr¹i gièng c©y trång, vËt nu«i, gièng thuû s¶n vµ chuyÓn giao kü thuËt tíi c¸c hé n«ng d©n nªn ®· gãp phÇn lµm t¨ng n¨ng suÊt, t¨ng thu nhËp cho c¸c hé n«ng d©n vµ h×nh thµnh c¸c vïng s¶n xuÊt c¸c lo¹i n«ng s¶n cã chÊt l­îng cao.

- Quan hÖ s¶n xuÊt trong n«ng nghiÖp ®· tõng b­íc ®æi míi ngµy cµng phï hîp vµ cã t¸c dông thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn nhanh. ViÖc ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp n«ng, l©m nghiÖp ®· t¹o ra nhiÒu viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng vµ gãp phÇn quan träng vµo ph¸t triÓn n«ng l©m nghiÖp cña tØnh. ViÖc chuyÓn ®æi c¸c hîp t¸c x· n«ng nghiÖp theo luËt hîp t¸c x· tuy cßn cã h¹n chÕ song b­íc ®Çu cã t¸c dông khuyÕn khÝch, ®éng viªn c¸c hé n«ng d©n ®Çu t­ ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt.

- HÖ thèng c¬ së h¹ tÇng, hÖ thèng tr¹m tr¹i kü thuËt phôc vô ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®­îc ­u tiªn ®Çu t­.

- HÖ thèng giao th«ng n«ng th«n ®¶m b¶o ®i l¹i th«ng suèt, vËn chuyÓn hµng ho¸ n«ng s¶n. HÖ thèng c«ng tr×nh thuû lîi ®· ®¶m b¶o t­íi cho kho¶ng 84% diÖn tÝch ®Êt canh t¸c. HÖ thèng cung cÊp n­íc s¹ch, ®iÖn n«ng th«n còng ngµy cµng ®­îc më réng ®¸p øng yªu cÇu sinh ho¹t cña nh©n d©n, ngµnh nghÒ n«ng th«n, c¬ giíi ho¸ trong n«ng l©m nghiÖp ngµy cµng ph¸t triÓn theo h­íng hiÖn ®¹i ho¸, c«ng nghiÖp ho¸.

- Tuy c¬ cÊu n«ng nghiÖp cña tØnh VÜnh Phóc ®· cã sù chuyÓn dÞch theo h­íng tÝch cùc, nh­ng ch­a cao, gi¸ trÞ s¶n xuÊt l©m nghiÖp, thuû s¶n chiÕm tû träng thÊp.

- Quy m« s¶n xuÊt cßn nhá lÎ, chñ yÕu theo h×nh thøc hé gia ®×nh, ch­a cã nhiÒu m« h×nh s¶n xuÊt theo quy m« trang tr¹i. ChÊt l­îng s¶n phÈm n«ng nghiÖp cßn thÊp, søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng ch­a cao.

- DÞch vô n«ng l©m nghiÖp, thuû s¶n tuy ®· ph¸t triÓn nh­ng ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu s¶n xuÊt, nhÊt lµ kh©u lµm ®Êt, chÕ biÕn vµ tiªu thô s¶n phÈm.

- B×nh qu©n ®Êt s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cho c¸c hé thÊp (kho¶ng 0,25-0,3 ha/hé) vµ manh món, chÊt l­îng ®Êt ngµy cµng suy gi¶m do hÖ sè quay vßng cao, sö dông nhiÒu ph©n bãn hãa häc, thuèc b¶o vÖ thùc vËt.

ViÖc thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp thuû s¶n ch­a ®ång bé. Mèi liªn kÕt gi÷a s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm vµ c«ng nghiÖp chÕ biÕn ch­a ®­îc chó ý ®óng møc. VÊn ®Ò dù b¸o, th«ng tin vÒ thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm, c«ng t¸c xóc tiÕn th­¬ng m¹i cßn yÕu.

- VÊn ®Ò « nhiÔm do r¸c th¶i, n­íc th¶i tõ sinh ho¹t vµ ch¨n nu«i ë khu vùc n«ng th«n, nhÊt lµ nh÷ng n¬i ®Êt chËt ng­êi ®«ng, ch¨n nu«i ph¸t triÓn ®ang trë thµnh bøc xóc hiÖn nay.

- T×nh h×nh dÞch bÖnh gia sóc, gia cÇm diÔn biÕn phøc t¹p ®· ¶nh tíi t¨ng tr­ëng ngµnh ch¨n nu«i. C¸c mÆt hµng chñ lùc trong s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp cßn Ýt, chÊt l­îng ch­a cao, kh©u tæ chøc vµ ph©n phèi s¶n phÈm cßn yÕu ®· gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c mÆt hµng n«ng s¶n hµng ho¸ mµ tØnh cã thÕ m¹nh.

- Lùc l­îng c¸n bé qu¶n lý kü thuËt n«ng nghiÖp tõ tØnh tíi c¬ së cßn máng, nªn mét sè chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ cña Nhµ n­íc chËm ®­îc cô thÓ ho¸ hoÆc ch­a ®Õn ®­îc víi ng­êi n«ng d©n vµ c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh n«ng nghiÖp.

- Tr×nh ®é cña lao ®éng n«ng nghiÖp, n«ng th«n cßn thÊp, kh¶ n¨ng øng dông c¸c tiÕn bé khoa häc kü thuËt cßn h¹n chÕ, nhÊt lµ ®èi víi lao ®éng ë khu vùc trung du, miÒn nói.

- C«ng t¸c ®Þnh h­íng, quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ho¸ trong s¶n xuÊt ch­a ®­îc chó ý ®óng møc vµ cßn yÕu.

- Mét sè chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch nh­ dån ®iÒn ®æi thöa, c¬ giíi ho¸,... thùc hiÖn cßn chËm. ViÖc triÓn khai mét sè ch­¬ng tr×nh dù ¸n ch­a ®­îc c¸c cÊp, c¸c ngµnh thùc sù quan t©m, c«ng t¸c kiÓm tra, ®¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm ch­a th­êng xuyªn.

- Kinh phÝ ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng phôc vô cho s¶n xuÊt h¹n chÕ nªn ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña s¶n xuÊt.

- C¸c chÝnh s¸ch vÒ hç trî vèn, kü thuËt, mÆt b»ng s¶n xuÊt… ®èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ s¶n xuÊt víi quy m« lín, theo h×nh thøc trang tr¹i thùc hiÖn ch­a ®ång bé.

- C«ng t¸c ®µo t¹o, tËp huÊn n©ng cao tr×nh ®é cho lùc l­îng c¸n bé, lao ®éng khu vùc n«ng nghiÖp, n«ng th«n ch­a ®­îc chó ý ®óng møc.

Ngµnh n«ng nghiÖp lµ ngµnh quan träng trong ph¸t triÓn kinh tÕ cña tØnh. Cã thÓ tæng kÕt vµ ®­a ra nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm cho tØnh VÜnh Phóc trong tiÕn tr×nh ph¸t triÓn nÒn n«ng nghiÖp theo h­íng bÒn v÷ng:

- N«ng nghiÖp lµ nÒn t¶ng æn ®Þnh kinh tÕ x· héi, trong nhiÒu n¨m tíi, n«ng nghiÖp vÉn lµ nguån viÖc vµ thu nhËp chÝnh cña phÇn lín nh©n d©n trong tØnh. H¬n thÕ n÷a phÇn lín ng­êi nghÌo sinh sèng ë n«ng th«n, ph¸t triÓn n«ng nghiÖp ph¶i ®­îc chó träng lµ nÒn t¶ng ®¶m b¶o æn ®Þnh t×nh h×nh kinh tÕ, x· héi vµ lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña tØnh diÔn ra toµn diÖn, nhanh chãng vµ bÒn v÷ng.

- Trong ®iÒu kiÖn c¸c tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ ph¸t triÓn nhanh chãng nh­ hiÖn nay, cÇn chuyÓn h­íng sang s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm øng dông c«ng nghÖ cao, ®a d¹ng ho¸ c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp nh»m ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹ng vµ ngµy cµng cao cña nh©n d©n.

- Trong điều kiÖn ViÖt Nam ®· gia nhËp WTO, ®ång nghÜa víi viÖc ViÖt Nam nãi chung vµ tØnh VÜnh Phóc nãi riªng ph¶i tham gia vµo mét cuéc c¹nh tranh khi kh«ng cßn b¶o hé s¶n xuÊt n«ng s¶n, c¸ch tån t¹i vµ ph¸t triÓn lµ ph¶i ph¸t huy nh÷ng ngµnh cã lîi thÕ so s¸nh. Muèn vËy, cÇn ph¶i thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp trªn c¬ së quy ho¹ch ®ång bé c¸c vïng s¶n xuÊt hµng ho¸ lín.

- TËp trung ®µo t¹o nguån nh©n lùc cho lao ®éng n«ng th«n, chó träng ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ (®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ biÕn ®æi gen), t¹o b­íc ®ét ph¸ cho chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l­îng, hiÖu qu¶ n«ng nghiÖp.