NHẬp môn những nguyên lý CƠ BẢn của chủ nghĩa mác-lênin I. Khái lưỢc về chủ nghĩa mác-lênin

I. Khái lược về CNMLN 1

1. CNMLN và ba bộ phận lý luận cấu thành 1

2. Khái lược quá trình hình thành và phát triển CNMLN 1

II. Đối tượng, mục đích và yêu cầu về phương pháp học tập, nghiên

cứu những nguyên lý cơ bản của CNMLN 7

1. Đối tượng và mục đích của việc học tập nghiên cứu 7

2. Một số yêu cầu cơ bản về phương pháp học tập, nghiên cứu 8

I. Chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy vật biện chứng 11

1. Sự đối lập giữa chủ nghĩa duy vật với chủ nghĩa duy tâm trong

việc giải quyết vấn đề cơ bản của triết học 11

2. Các hình thức phát triển của chủ nghĩa duy vật trong lịch sử 12

II. Quan điểm duy vật biện chứng về vật chất, ý thức và mối quan hệ giữa

Vật chất và ý thức 13

1. Vật chất 13

2. Ý thức 19

3. Mối quan hệ giữa vật chất và ý thức 22

I. Phép biện chứng và phép biện chứng duy vật 24

1. Phép biện chứng và các hình thức cơ bản của phép biện chứng 24

2. Phép biện chứng duy vật 25

II. Các nguyên lý cơ bản của phép biện chứng duy vật 26

1. Nguyên lý về mối liên hệ phổ biến 26

2. Nguyên lý về sự phát triển 28

III. Các cặp phạm trù cơ bản của phép biện chứng duy vật 30

1. Cái chung và cái riêng 31

2. Bản chất và hiện tượng 33

3. Tất nhiên và ngẫu nhiên 34

4. Nguyên nhân và kết quả 36

5. Nội dung và hình thức 38

6. Khả năng và hiện thực 39

IV. Các quy luật cơ bản của phép biện chứng duy vật 39

1. Quy luật chuyển hóa từ những sự thay đổi về lượng thành những

sự thay đổi về chất và ngược lại 40

2. Quy luật thống nhất và đấu tranh giữa các mặt đối lặp 44

3. Quy luật phủ định của phủ định 46

V. Lý luận nhận thức duy vật biện chứng 48

1. Thực tiễn, nhận thức và vai trò của thực tiễn với nhận thức 50

2. Chân lý và vai trò của chân lý với thực tiễn 54

I. Vai trò của sản xuất vật chất và quy luật quan hệ sản xuất phù hợp

với trình độ phát triển của LLSX 56

1. Sản xuất vật chất và vai trò của sản xuất vật chất 56

2. Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển

của LLSX 57

II. Biện chứng của cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng 60

1. Khái niệm cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng 60

2. Mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc

thượng tầng của xã hội 61

III. Tồn tại xã hội quyết định ý thức xã hội và tính độc lập tương đối

của ý thức xã hội 62

1. Tồn tại xã hội quyết định ý thức xã hội 62

2. Tính độc lập tương đối của ý thức xã hội 64

3. Ý nghĩa phương pháp luận 66

IV. Hình thái kinh tế xã hội và quá trình lịch sử tự nhiên của sự

phát triển các hình thái kinh tế xã hội 66

1. Khái niệm, kết cấu hình thái kinh tế xã hội 66

2. Quá trình lịch sử tự nhiên của sự phát triển các hình thái

kinh tế xã hội 67

V. Vai trò của đấu tranh giai cấp và cách mạng xã hội đối với sự vận

động, phát triển của xã hội có đối kháng giai cấp.

` 1. Giai cấp và vai trò của đấu tranh giai cấp đối với sự phát triển

của xã hội có đối kháng giai cấp 69

2. Cách mạng xã hội và vai trò của nó đối với sự phát triển

của xã hội có đối kháng giai cấp 71

VI. Quan điểm của CN duy vật lịch sử về con người và vai trò sáng tạo

lịch sử của quần chúng nhân dân 73

1. Con người và bản chất của con người 73

2. Khái niệm quần chúng nhân dân và vai trò sáng tạo lịch

sử của quần chúng nhân dân và cá nhân 75

Phần thứ hai

Học thuyết kinh tế của Chủ nghĩa Mác-Lê Nin về phương thức

sản xuất Tư bản chủ nghĩa 78

I. Điều kiện ra đời, đặc trưng và ưu thế của sản xuất hàng hóa 78

1. Điều kiện ra đời của sản xuất hàng hóa 78

2. Đặc trưng và ưu thế của sản xuất hàng hóa 79

II. Hàng hóa 80

1. Hàng hóa và hai thuộc tính của hàng hóa 80

2. Tính chất hai mặt của lao động sản xuất hàng hóa 81

3. Lượng giá trị hàng hóa và các nhân tố ảnh hưởng đến

lượng giá trị hàng hóa 82

III. Tiền tệ 84

1. Lịch sử phát triển của hình thái giá trị và bản chất của tiền tệ 84

2. Chức năng của tiền tệ 86

IV. Quy luật giá trị 87

1. Nội dung của quy luật giá trị 87

2. Tác động của quy luật giá trị 88

Chương V: Học thuyết giá trị thặng dư 90

I. Sự chuyển hóa của tiền tệ thành tư bản 90

1. Công thức chung của tư bản 90

2. Mâu thuẫn của công thức chung của tư bản 90

3. Hàng hóa sức lao động và tiền công trong chủ nghĩa tư bản 91

II. Sự sản xuất ra giá trị thặng dư 93

1. Sự thống nhất giữa quá trình sản xuất ra giá trị sử dụng

và quá trình sản xuất ra giá trị thặng dư 93

2. Khái niệm tư bản, tư bản bất biến và tư bản khả biến 95

3. Tuần hoàn và chu chuyển của tư bản. Tư bản cố định và

tư bản lưu động 96

4. Tỷ suất giá trị thặng dư và khối lượng giá trị thặng dư 100

5. Hai phương pháp sản xuất ra giá trị thặng dư và giá trị

thặng dư siêu ngạch 101

6. Sản xuất ra giá trị thặng dư-quy luật kinh tế tuyệt đối

của chủ nghĩa tư bản 103

III. Sự chuyển hóa của giá trị thặng dư thành tư bản-tích lũy tư bản 104

1. Thực chất và động cơ của tích lũy tư bản 104

2. Tích tụ và tập trung tư bản 106

3. Cấu tạo hữu cơ của tư bản 107

IV. Các hình thái biểu hiện của tư bản và giá trị thặng dư 108

1. Chi phí sản xuất tư bản chủ nghĩa. Lợi nhuận và tỷ suất

lợi nhuận 108

2. Lợi nhuận bình quân và giá cả sản xuất 110

3. Sự phân chia giá trị thặng dư giữa các tập đoàn tư bản 112

Chương VI: Học thuyết kinh tế về chủ nghĩa tư bản độc quyền

và chủ nghĩa tư bản độc quyền nhà nước 120

I. Chủ nghĩa tư bản độc quyền 120

1. Bước chuyển từ chủ nghĩa tư bản tự do cạnh tranh sang chủ

nghĩa tư bản độc quyền 120

2. Năm đặc điểm kinh tế tư bản của CNTB độc quyền 121

3. Sự hoạt động của quy luật giá trị và quy luật giá trị thặng dư

trong giai đoạn CNTB độc quyền 124

II. Chủ nghĩa tư bản độc quyền Nhà nước 125

1. Nguyên nhân ra đời và bản chất của CNTB độc quyền

Nhà nước 125

2. Những biểu hiện của CNTB độc quyền Nhà nước 126

III. Đánh giá chung về vai trò và giới hạn lịch sử của CNTB 128

1. Vai trò của CNTB đối với sự phát triển của nền sản xuất xã hội 128

2. Giới hạn lịch sử của CNTB 129

I. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân 131

1. Giai cấp công nhân và sứ mệnh lịch sử của nó 131

2. Những điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của

giai cấp công nhân 132

3. Vai trò của Đảng Cộng sản trong quá trình thực hiện sứ mệnh

lịch sử của giai cấp công nhân 134

II. Cách mạng xã hội chủ nghĩa 135

1. Cách mạng xã hội chủ nghĩa và nguyên nhân của nó 135

2. Mục tiêu, động lực và nội dung của cách mạng XHCN 136

3. Liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân trong

cách mạng xã hội chủ nghĩa 137

III. Hình thái kinh tế xã hội cộng sản chủ nghĩa 139

1. Xu thế tất yếu của sự ra đời hình thái kinh tế xã hội cộng

sản chủ nghĩa 139

2. Các giai đoạn phát triển của hình thái kinh tế xã hội CSCN 140

IV. Chủ nghĩa xã hội hiện thực và triển vọng 144

1. Chủ nghĩa xã hội hiện thực 144

2. Sự khủng hoảng, sụp đổ của mô hình chủ nghĩa xã hội Xô viết

và nguyên nhân của nó 147

3. Triển vọng của CNXH 148

Chương VIII: Những vấn đề chính trị-xã hội có tính quy luật trong

tiến trình cách mạng XHCN 151

I. Xây dựng nhà nước XHCN và nền dân chủ XHCN 151

1. Xây dựng nhà nước XHCN 151

2. Xây dựng nền dân chủ XHCN 152

II. Xây dựng nền văn hóa XHCN 154

1. Khái niệm nền văn hóa XHCN 154

2. Tính tất yếu của việc xây dựng nền văn hóa XHCN 156

3. Nội dung và phương thức xây dựng nền văn hóa XHCN 156

III. Giải quyết vấn đề dân tộc và tôn giáo 157

1. Vấn đề dân tộc và nguyên tắc cơ bản chủ nghĩa Mác-Lê nin

trong việc giải quyết vấn đề dân tộc 157

2. Tôn giáo và nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lê nin

Giáo viên biên soạn: Trần Viên