NHÀ ĐẦu tư thông minh "Cuốn sách hay nhất về đầu tư từng được viết cho đến nay"

[3151. Tại sao vậy? Theo "quy tắc 72", ở mức lãi 10%, một lượng tiền cho trước sẽ tăng gấp đôi chỉ trong bảy năm, trong khi với mức 7% thì phải mất mười năm. Khi lai suất cao, lượng tiền bạn cằn để dành ngày hôm nay để đạt được một giá trị định trước trong tương lai sẽ ít hơn, bởi vì mức lãi suất cao sẽ cho phép bạn tăng lượng tiền đó lên với tốc độ nhanh hơn. Như vậy, sự tăng lãi suất ngày hôm nay sẽ làm cho dòng lợi nhuận và cố tức tương lai trở nên kém giá trị hơn, do các lựa chọn đầu tư vào trái phiếu đã trở nên tương đối hấp dẫn hơn.

[316]. Một cách lý tưởng, các nhóm ngành này có lẽ không quá phụ thuộc vào các nhân tố không thể dự đoán trước được, như lai suất dao động hoặc xu hướng tương lai của giá cả đối với các nguyên liệu như dầu mo hoặc kim loại. Khả năng có the là các ngành như trò chơi, mỹ phẩm, các đồ uống có cồn, các nhà dưỡng lão hoặc quản lý chất thải.

[317]. Bởi vì rất ít nhà đầu tư cá nhân ngày nay mua - hoặc cãn phải mua - các trái phiếu riêng rẽ, chúng tôi sẽ giới hạn thảo luận này trong phạm vi phân tích chứng khoán. Để biết thêm về quỹ trái phiếu, xem bình luận về chương 4.

[318]. Bạn cần phải có ít nhất là báo cáo quý của một năm (theo mẫu 10-Q). Theo định nghĩa, chúng tôi giả định rằng bạn là một nhà đầu tư "mạnh dạn" mong muốn dành một lượng đáng kể nỗ lực của mình cho danh mục đầu tư của bạn. Nếu các bước trong chương này nghe có vẻ có quá nhiều công việc cho bạn, khi đó tính cách bạn không thích hợp với việc lựa chọn các chứng khoán của mình. Bạn không thể đạt được một cách đáng tin cậy các kết quả mà bạn hình dung trừ phi bạn tập trung được nỗ lực kiểu như chúng tôi mô tả.

[3191. Write-off: bút toán xóa bỏ một khoản tiền không thu hồi được, một tài sản lỗi thời, đồng thời khấu trừ giá trị đó vào lợi nhuận hoặc tài sản kế toán.

(Chú thich cùa người dịch và Ban biên táp tiếng Việt).

[320]. Bạn thường có thể tìm được chi tiết về thâu tóm trongphần 'Thảo luận và phân tích của Ban quản trị" của Mau 10 - K, hãy kiểm tra chéo nó với các chú giải của các báo cáo tài chính. Để biết thêm về "các nhà thụ đắc hàng loạt", hãy xem bình luận Chương 12.

[321]. Để xác định liệu một công ty có phải là nghiện OPM không, hãy đọc "Báo cáo về các luồng tiền" trong các báo cáo tài chính. Trang này chia các luồng tiền vào và ra của công ty thành các hoạt động thực hiện" (operating activities), "các hoạt động đầu tư”

(investing activities) và "các hoạt động tài trợ" (financing activities). Nếu tiền từ các hoạt động thực hiện cứ luôn bị âm, trong khi tiền từ các hoạt động tài trợ cứ luôn dương, thì công ty đó có thói quen thèm muốn nhiều tiền hơn mức mà các hoạt động kinh doanh của nó có thể tạo ra - và bạn không nên gia nhập vào đội ngũ "những người cho phép" sự lạm dụng quen thói như vậy. Để biết thêm về Global Crossing, hãy xem bình luận về chương 12. Để biết thêm về WorldCom, hãy xem phần đóng khung trong bình luận về chương 6.

[3221 . Để có thêm cái nhìn sâu hơn về các "hào bao quanh", hãy đọc cuốn sách kinh điển Competitive Strategy (Chiến lược cạnh tranh) của Giáo sư Khoa Kinh doanh Đại học Harvard Michael E. Porter (Free Press, New York, 1999).

[3231 . Xem Cyrus A. Ramezani, Luc Soenen và Alan Jung 'Tăng trưởng, lợi nhuận công ty và sự tạo ra giá trị", Tạp chí nhà phân tích tài chính tháng 11 và 12/ 2002, trang 56-57, cũng có tại: http://cyrus.cob.calpoly.edu/.

f3241. Doanh số ròng: tổng doanh số (gross sales) trừ đi các khoản giảm giá, khuyến mãi. (Chủ thich của người dịch và Ban biên tập tiếng Việt).

f3251 . Xứ sở huyền thoại chứa đầy vàng ở châu Mỹ.

(Chú thich cùa người dịch và Ban biên táp tiếng Việt).

[326]. Trong trường hợp tổng quát, stock option là quyền chọn mua hoặc bán cổ phiếu, với giá quy định săn. (Chú thích cùa người dịch và Ban biên tập tiếng Việt).

[327] _ẽ Jason Zweig là nhân viên AOL Time Warner và nắm giữ các hợp đồng quyền chọn trong công ty. Để biết thêm các hợp đồng quyền chọn hoạt đọng thế nào, xin xem bình luận về chương 19, trang 563.

[328]. Xem ghi chú 2 trong bình luận về chương 19, trang 564.

[3291. Viết tắt của Earnings before interest, taxes, depreciation and amortization: thu nhập trước thuế, lãi vay, khấu hao tài sản [hữu hình và vô hình]. Những chỉ trích về EBITDA cho rằng đây là tiêu chí tài chính dễ "biến hóa" doanh thu của doanh nghiệp, đánh lừa nhà đầu tư . (Chú thich cùa người dịch và Ban biên tập tiếng Việt).

f3301. Để biết nhiều hơn về các vấn đề này, xem bình luận về Chương 12 và bài tiểu luận tuyệt vời của Joseph Fuller và Michael C.Jonsen, "Hẫy nói không với Phố Wall", tại hhtp://papers.ssrn.com.

[3311. Chia tách chứng khoán được thảo luận tiếp trong bình luận về chương 13.

[332]. "Pha loãng" hay "làm loãng" (dilution) là một trong nhiều từ mô tả chứng khoán theo ngốn ngữ của động lực học chất lỏng. Một chứng khoán với khối lượng giao dịch lớn được gọi là "lỏng" ("liquid", nghĩa là dễ chuyển thành tiền mặt, thanh khoản cao). Khi một công ty ra mắt công chúng với một IPO_; công ty đó đã "thả nổi" (float) cổ phiếu của mình. Và_; vào thời gian trước kia, một công ty pha loãng (dilute) một cách mạnh mẽ các cổ phiếu của mình (bằng một lượng lớn các khoản vay nợ có thể chuyển đổi hoặc việc chào bán cung ứng nhiều lằn một cổ phiếu thường) được gọi là đã "làm loãng" (water) chứng khoán của mình. Thuật ngữ này được cho là xuất phát từ nhà thao túng thị trường huyền thoại Daniel Drew (1797-1879), người bắt đầu sự nghiệp của mình bằng nghề buôn gia súc. ồng đã lùa gia súc của mình về phía nam theo hướng Manhattan, buộc chúng phải ăn muối trên đường đi. Khi đến sông Harlem, đàn gia súc đã ừng ực uống nước để làm dịu đi cơn khát của chúng. Drew sau đó đã mang đàn gia súc ra chợ khi nước chúng vừa uống đã làm tăng cân của chúng. Điêu đó cho phép ông có được giá cao hơn nhiều, VI gia súc sống được bán theo cân nặng. Sau này, Drew đã làm loãng chứng khoán của Công ty Đường sắt Erie bằng cách phát hành hàng loạt cố phiếu mới mà không báo trước.

[333]. Graham muốn chỉ sự khéo léo một cách chuẩn xác của các thợ điêu khắc nhập cư người Ý, những người đã trang hoàng cho mặt trước của các toà nhà ở khắp New York vào những năm đằu của thế kỷ 20. Tương tự, các kế toán viên co thể biến đổi các số liệu tài chính đơn giản thành các kiểu phức tạp và thậm chí không thể hiểu nổi.

[334]. Ồng vua này có lẽ đã lấy cảm hứng của mình từ bài tiều luận một thời nổi tiếng của nhà văn Anh William Hazlitt, người đã trầm ngâm suy tưởng về chiếc đồng hồ mặt trời ờ gần Venice có mang dòng chữ Horas non numero nisi seranas, hay là "Tôi chỉ đếm những giờ nào sáng sủa". Những công ty nào quen thói loại các tin xấu khỏi các kết quả tai chính của mình với lý do các sự kiện tiêu cực là "đột xuất" hoặc "không định kỳ" chính là đang lấy một trang từ Hazlitt, người đã thuyết phục bạn đọc của ông "đừng chú ý đến thời gian mà nghĩ đến lợi ích của nó_; chỉ lưu tâm đến nụ cười mà bỏ qua sự nghiệt ngã của số phận, để tạo nên cuộc sống của chúng ta chỉ từ các thời điẽm rạng rỡ và mềm mại, chỉ quay sang với mặt rực ánh nằng của sự vật, và đề cho mọi thứ khác thoát khỏi óc tưởng tượng của chúng ta, không ai để ý đến hoặc bị quên lãng!" (William Hazlitt, 'Vê đong hồ mặt trời", khoảng 1827). Buồn thay, nhà đău tư phải luôn tính đến cã những giờ sáng sủa lẫn những giờ tối tăm.

Í3351. Công ty mà Graham nêu một cách đáng xấu hổ hóa ra là American Machine & Foundry (hay AMF Corp.), một trong những tập đoàn lộn xộn nhất vào cuối những năm 1960. Nó là tiền thân của AMF Bowling Worldwide, một công ty điều hành các bãi chơi bowling (bóng gỗ lăn) va san xuất các thiết bị bowling.

Í3361. Phương pháp chúng tôi khuyến nghị để xử lý việc làm loãng chứng chỉ quyền mua được thảo luận ở dưới. Chúng tôi thiên về việc xem xét giá trị thị trường của chứng chỉ quyền mua như sự thêm vào giá thị trường hiẹn tại cua cổ phiếu thường nói chung. (Chủ thich cùa tác giả).

Í3371. Hai phương pháp định giá tồn kho dựa trên giả định nguyền vật liệu nhập trước sẽ xuất trước (FIFO) hay xuất sau (LIFO). Trong hoàn cảnh giá nhập nguyên vật liệu thay đổi theo thổi gian, phương pháp FIFO sẽ cho kết quả chi phí của hàng bán ra (chi phí sản xuất) cao hơn so với LIFO. (Chù thích của người dịch và Ban biên tập tiếng Việt).

[338]. Ngày nay, các nhà đầu tư cằn nhận thức được về một loạt các "nhân tố kế toán" khác có thể làm méo mó lợi tức được báo cáo. Một là các báo cáo tài chính "dự toán theo lệ" hay báo cáo tài chính "như thể là" ("as if"), thông báo lợi tức của công ty như thể là Các nguyên tắc kế toán được chấp nhận chung (GAAP) không được áp dụng. Hai là hiệu ứng làm loãng của việc phát hành hàng triệu hợp đồng quyền chọn mua/bán chứng khoán để bù đắp cho giới điều hành, sau đó mua lại hàng triệu cổ phiếu để giữ cho các hợp đồng quyền chọn đó khỏi làm giảm giá trị của cò phiếu thường. Thứ ba là các giả định phi hiện thực về tỷ lệ lợi nhuận trên các quỹ hưu của công ty (return on the company's pension funds) là cái có thể thổi phồng một cách nhân tạo lợi tức trong các năm tốt đẹp và kéo lợi tức xuống trong các năm tồi tệ. Thứ tư là các "thực thế có mục đích đặc biệt" ("Special Purpose Entities") hay là các công ty chi nhánh hoặc các công ty hợp danh (partnership) mua các tài sản rủi ro hoặc nợ của công ty đang nói tới và như vậy "loại" các rủi ro tài chính đó khỏi bảng cân đối của công ty. Một yếu tố làm méo nữa là việc xử lý các chi phí tiếp thị hay các chi phí "mềm" khác dưới dạng tài sản của công ty, chứ không phải dưới dạng các chi phí bình thường khi thực hiện kinh doanh. Chúng tôi sẽ xem xét nhanh các cách thức như vậy trong phần bình luận của chương này.

[339]. Northwest Industries là một công ty mẹ đối với, trong số nhiều doanh nghiệp khác, Công ty Đường sắt Chicago và Tây Bắc (Chicago and Northwestern Railway Co.), và Union Underwear (nhà sản xuất cả hai loại đồ lót BVD và Fruit of the Loom). Công ty này năm 1985 bị thâu tóm bởi nhà tài chính mắc nợ lớn William Farley, và ông này đã đưa công ty xuống đáy. Fruit of the Loom đã bị mua trong một vụ kiện phá sản bởi công ty Berkshire Hathaway của Warren Buffet vào đâu nam 2002.

[340]. Graham muốn nói đến điều khoản của luật thuế Liên bang cho phép các công ty "mang sang" các thua lỗ hoạt động ròng. Như bọ luật thue hiện nay nêu, các thua lỗ đó có thể được chuyển sang nhiều nhất là 20 năm, làm giảm nợ thuế của công ty cho cả giai đoạn (và như vậy làm tăng lợi tức sau thuế của nó). Do đó, các nhà đầu tư cằn phải xem xét liệu các thua lỗ nặng nê gần đây có thực sự cải thiện được lợi tức ròng của công ty trong tương lai hay không.

[341]. Các nhà đầu tư cần phải giữ những từ ngữ này trong tằm tay và nhắc nhở mình về chúng một cách thường xuyên: "Định giá chứng khoán là thực sự đáng tin cậy chỉ trong các trường hợp ngoại lệ". Trong khi giá của hầu hết chứng khoán là đúng một cách xấp xỉ trong hầu hết thời gian, giá của một chứng khoán và giá trị doanh nghiệp của nó hầu như là không bao giờ đồng nhất với nhau. Sự suy xét của thị trường về giá thường là không đáng tin cậy. Không may thay, giới hạn cua sai số đĩnh gia của thị trường thường đủ rọng để bào chữa cho chi phí kinh doanh của chúng. Nhà đầu tư thông minh cần đánh giá cần thận chi phí kinh doanh và thuế trước khi thử tìm cách lợi dụng bất kỳ sự khác nhau về giá nào - và không bao giờ được trông mong là mình có thể bán được đúng với giá đang được báo trên thị trường.

[342]. "Con số trung bình cộng" là để chỉ trung bình số học đơn giản mà Graham mô tả trong câu trước đó.

[343]. Graham có lẽ sử dụng cụm từ "lợi tức trên các quỹ vốn" ("earnings on capital funds") theo nghĩa truyền thống là lợi nhuận trên giá trị sổ sách (return on book value); thực chất, đó là lợi nhuận ròng chia cho tài sản ròng hữu hình của công ty.

[344]. Xem trang 335-336.

[345]. Lịch sử gằn đây - và một núi các nghiêncứu tài chính - đã cho thấy rằng thị trường là tàn nhẫn nhất đối với các công ty đang phát triển nhanh song bỗng nhiên lại thông báo sự sụt giảm về lợi tức. Các công ty phát triển vừa phải và ổn định hơn, như ALCOA vào thời Graham hoặc Anheuser-Busch và Colgate- Palmolive vào thời chúng ta, dường như chỉ chịu những suy giảm chứng khoán nhẹ nhàng hơn nếu họ thông báo mức lợi tức đáng thất vọngT Kỳ vọng lớn dẫn đến thất vọng lớn nếu không được đáp ứng; còn việc không đáp ứng được kỳ vọng vừa phải dẫn đến phản ứng nhẹ nhàng hơn nhiều. Do vậy, một trong những rủi ro lớn nhất khi mua vào các chứng khoán tăng trưởng không phải vì sự tăng trưởng của chúng sẽ ngừng mà chỉ vì nó sẽ tăng chạm lại. Và trong dài hạn, đó không chỉ là rủi ro mà là một điều tương đối chắc chắn.

[346]. Để biết thêm làm thế nào các hợp đồng quyền chọn mua/bán chứng khoán có thể làm giàu cho các nhà quản lý công ty - song không nhất thiết làm giàu cho các cổ đông bên ngoài - hay xem bình luận về chương 19.

[3471. Tất cả các ví dụ trên được lấy trực tiếp từ các thông cáo do chính các công ty phát hành. Để biết một nhà trào phúng lỗi lạc nói ve cuộc sống thường nhật sẽ giống cái gì nếu tất cả chúng ta buộc phải biện hộ cho hành vi của mình theo đúng như cách mà các công ty điều chỉnh lợi tức báo cáo của họ_; hãy xem "Cuộc sống dự toán theo lệ của tôi" của Rob Walker tại http://slate.msn.com/?d=2063953 ("... một bữa ăn trưa sau buổi tập gần đây với những miếng sườn bò 22 aoxơ tại Smith & Wollemsky và ba lượt rót rượu whisky ờ đây được xem như là một chi tiêu không định kỳ. Tôi sẽ không bao giờ làm điều đó nữa!").

[348]. Doanh thu (revenue) nghĩa rộng hơn doanh số [bán hàng] (sales): nó thường bao gồm doanh số bán hàng và những khoản thu khác như dịch vụ, giao dịch tài sản, tiên Idĩ,._Ễ. (Chú thích của người dịch và Ban bién tập tiếng Việt).

[349]. Năm 2002, Qwest là một trong 330 công ty kinh doanh đại chúng đã trình bày lại các báo cáo tài chính quá khứ của mình, một kỷ lục của mọi thời đại, theo nhóm tư vấn Huron. Tất cả thông tin về Qwest được lấy từ các hồ sơ lưu trữ tài chính tại ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (báo cáo năm, mẫu 8K, va mẫu 10-K) được tìm thấy trong cơ sở dữ liệu EDGAR tại www.sec.gov. Chẳng cằn ngắm nghía kỹ cũng có thể phát hiện ra "sự thay đổi trong nguyên tắc kế toán" mà Qwest đã công bố công khai hoàn toàn khi đó. Các cổ phiếu của Qwest đã diễn biến thế nào trong giai đoạn đó? Vào cuối năm 2000, chứng khoán ở mức 41 đô la trên một cổ phiếu, như vậy tống cộng giá trị thị trường là 67,9 tỷ đô la. Đến đằu năm 2003, Qwest còn khoảng 4 đô la, tạo ra giá trị của toàn bộ công ty là dưới 7 tỷ đô la - một thua lỗ 90%. Sự sụt giảm giá cố phiếu không phải là cái giá duy nhất liên quan đến lợi tức ma,^ể mọt nghiên cứu gần đây đã tìm ra là một mẫu tiêu biếu gồm 27 công ty bị buộc tội gian dối kế toán bởi ủy ban Chứng khoán và Giao dịch đã đóng thừa ra 320 triệu đô la tiền thuế thu nhập Liên bang. Mặc dù hầu hết số tiền đó cuối cùng sẽ được hoàn lại bởi 1RS, song hầu hết các cổ đông có lẽ đã không còn ở quanh đó để được hưởng lợi từ sự hoàn thuế này (hãy xem Merle Erickson, MichelleHanlon và Edward Maydew "Các công ty sẽ trả bao nhiêu cho các khoản lợi tức không ton tại?" tại http://papers.ssrn.com).

[350]. Global Crossing lúc đẳu coi hầu hết chi phí xây dựng của nó như là các chi tiêu được tính so với doanh thu tạo ra từ việc bán hoặc cho thuê quyền sử dụng trên mạng của nó. Các khách hàng thường là trả tiền cho quyền của mình ngay từ đầu (up front), mặc dù cũng có một số công ty có thể trả dằn trong các giai đoạn dài nhất đến 4 năm. Song Global Crossing đã không ghi sổ hầu hết doanh thu ngay từ đằu, thay vào đó la giữ lại cho đến hết thời hạn hợp đồng. Tuy nhiên hiện nay, do các mạng cáp quang có thời gian sử dụng đến 25 năm, Global Crossing bắt đằu xem chúng như các tài sản cố định lâu bên và có thể khấu hao. Mặc dù cách làm này tuân thủ theo "Các Nguyên tắc Kế toán được chấp nhận rộng rãi", điều khong rõ là vì sao Global Crossing đã không sử dụng nó trước ngày 1/10/1999, và thực sự điều gì đã dẫn đến thay đoi. Tại thời điểm tháng 3/2001, Global Crossing có tống cộng định giá chứng khoán là 12,6 tỷ đô la,^Ẽ công ty đã nộp đơn xin phá sản vào ngày 28/1/2002, làm cho cố phiếu thường của nó cơ bản là vô giá trị.

[351]. Tôi rất biết ơn Howard Schilit và Mark Hamel thuộc Trung tâm Nghiên cứu và Phân tích tài chính vì đã cung cấp ví dụ này.

[352]. Tỷ suất lợi nhuận được tính gằn đúng bằng cách chia tống giá trị thực các tài sản của quỹ vào đầu năm cho "lợi nhuận thực trên tài sản của quỹ".

f3531 . Hãy đừng để bị lừa bởi cách viết dài lê thê nhàm chán đến u mê của các chú giải kế toán. Các chú giải đó được thiết kế chỉ cốt để ngăn những người bình thường khỏi việc thực sự đọc chúng - vì thế bạn cằn phải kiên nhẫn. Một chú giải cho báo cáo năm 1996 của công ty Informix chẳng hạn đã thông báo là "Công ty nói chung công nhận doanh thu bản quyền từ vỉẹc bán các bản quyền phần mêm vào lúc đã chuyển sản phẩm phần mèm đến khách hàng. Tuy nhien, đối với một số nhà sản xuất phần cứng máy tính và những người sử dụng ở cuối chuỗi bán hàng có bản quyền VỚI các tài khoản được trả trong vòng 12 tháng, Công ty sẽ công nhận doanh thu vào thời điếm khách hàng thực hiện một cam kết theo hợp đồng với một khoản phí bản quyền tối thiểu không hoàn trả lại, nếu như các nha sản xuất phần cứng máy tính và những người sử dụng ờ cuối chuỗi bán hàng có bản quyền như vậy đáp ứng được các tiêu chí nhất định do Công ty đặt ra". Nói toẹt ra, Informix muốn bảo rằng nó ghi vào bên có của chính mình đối với doanh thu trên các sản phẩm thậm chí ngay cả khi chúng còn chưa được bán cho "người sử dụng ở cuối chuỗi bán hàng" (khách hàng thực sự đối với phần mèm của Informix). Khi bị Uy ban chứng khoán và Giao dịch Mỹ cáo buộc là Informix đã thực hiện gian lận kế toán, công ty này đã thông báo lại doanh thu của mình, xóa đi 244 triệu đô la trong các vụ "bán hàng" như vậy. Trường hợp này là một lời nhắc nhở mạnh mẽ về tầm quan trọng của việc đọc những lời lẽ hoa mỹ bằng một con mắt đãy hoài nghi. Tôi mang ơn Maitin Fridson vì đã gợi ý về VI dụ này.

f3541 . Martin Fridson và Fernando Alvarez, Financial Statement Analysis: A Practitioner's Guide (Phân tích báo cáo tài chính: Hướng dẫn người thực hành) (John Wiley & Sons, New York, 2002); Charles w. Mulford và Eugene E. Comiskey, The Financial Numbers Game.^ậ. Detecting Creative Accounting Practices (Trò chơi con số tài chính: Phát hiện các thông lệ thực hành kế toán sáng tạo) (John Wiley & Sons, New York, 2002); Howard Schilit, Financial Shenanigans (McGraw-Hill, New York, 2002); cuốn sách của chính Benjamin Graham, The Interpretation of Financial Statements (Diễn giải các báo cáo tài chính) (Happer Business, New York, 1998 in lại ấn bản năm 1937), vẫn luôn là một sự dẫn đường ngắn gọn xuất sắc tới các nguyên tắc cơ bản của lợi tức và chi tiêu, tài sản có và tài sản nợ.

[3551 . Trong số bốn ví dụ của Graham, chỉ có Emerson Electric là vần còn tồn tại ở dạng cũ. ELTRA Corp. thì không còn là một công ty độc lập; nó đã sáp nhập với Bunker Ramo Corp. vào những năm 1970, và chuyển sang lĩnh vực cung cấp báo giá chứng khoán cho các công ty môi giới thông qua mạng máy tính thời đó. Cái còn lại từ Ihoạt động của ELTRA hiện nay đã trở thành một bộ phận của Honeywell Corp. Công ty trước đây được biết đến với tên gọi Emery Air Freight thì bây giờ là một bộ phận của CNF Inc. Emhart Corp. đã được Black & Decker Corp. mua vào năm 1989.

f3561. Thước đo này được thấy tại dòng "Lợi tức ròng trên một cố phiếu/giá trị sổ sách" trong bảng 13-2 để đo lợi nhuận ròng của các công ty dưới dạng phần trăm giá trị sổ sách hữu hình của chúng.

[357]. Trong mỗi trường hợp, Graham tham khảo đến phần c của bảng 13-2 và chia mức giá cao trong giai đoạn 1936-1968 cho mức giá thấp. Chẳng hạn, mức giá cao 66 đô la của Emery chia cho mức giá thấp 1/8 đô la của nó sẽ là 528, hay là tỷ lệ 528 trên 1 giữa mức giá cao và mức giá thấp.

[358]. Vào cuối năm 1970, 1,6 tỷ đô la của Emerson theo giá thị trường là "khổng lồ", xét theo quy mô chứng khoán trung bình vào thời gian đó. Vào cuối năm 2002, chứng khoán thường của Emerson có tổng giá trị thị trường vào khoảng 21 tỷ đô la.

[359]. Vào tháng 3 năm 1972, cổ phiếu Emery được bán với mức gấp 64 lằn lợi tức năm 1971 của nó! (Chủ thích cùa tác giả).

[360]. Graham đã nói đúng. Trong số "50 chứng khoán đúng mốt" là các chứng khoán thời thượng nhất và được định giá cao trong năm 1972, Emery nam trong các chứng khoán tồi tệ nhất. Ngày 1/3/1982, số phát hành của tạp chí Forbes thông báo là kể từ năm 1972 Emery đã mất 72,8% giá trị của nó sau lạm phát. Cho đến cuối năm 1974, theo các nhà nghiên cứu của Nhóm Leuthold ờ Minneapolis, chứng khoán của Emery đã rớt 58% và tỷ lệ giá/lợi tức đã tụt từ 64 lần xuống còn có 15 lằn. Sự "hăng hái quá mức" mà Graham đã cảnh cáo đã bị moi ruột một cách nhanh chóng. Liệu thời gian trôi qua có đền bù cho sự thái quá kiểu như vậy không? Không phải bao giờ cũng như vậy: Leuthold đã tính toán là 1000 đô la đầu tư vào Emery năm 1972 sẽ chỉ đáng giá 839 đô la năm 1999. Dường như là những ai đã trả tiền quá mức cho các chứng khoán Internet vào cuối những năm 1990 sẽ không hòa vốn sau hàng thập kỷ - nếu như đến khi nào đó họ có thê hoà vốn (xem binh luận về chương 20).

[3611. Quan điểm của Graham là dựa trên giá của chúng vào thời điếm đó_; nhà đầu tư có thể mua cổ phiếu của 2 công ty này với giá cao hơn một chút so với giá trị sổ sách của cong tyTnhư được nêu tại dòng 3 của Phắn B trong bảng 13-2.

[362]. Như chúng ta sẽ thấy trong chương 19, trong thực tế, lý do này thường có nghĩa là "đê cung cấp kinh phí cho sự tăng trưởng liên tục về của cải của các nhà quản lý hàng đầu của công ty^M.

[363]. Xuất hiện trên kênh truyền hình CNBC vào ngày 30/12/1999, tổng Giám đốc điều hành của EMC Michael Ruettgers đã được người dẫn chương trình Ron Insana hỏi là liệu "năm 2000 và sau đó" co được tốt như những năm 1990 không. "Nó thực sự trông có vẻ như đang tăng tốc", Ruettgers huênh hoang nói. Khi Insana hỏi liệu các chứng khoán của EMC có được định giá cao quá mức không, Ruettgers trả lời: 'Tôi nghĩ khi bạn nhìn vào cơ hội mà chúng tôi đang có ngay trước mặt mình, cơ hội đó hầu như là vô hạn... Do đó_; trong khi thật khó mà dự đoán được liệu các thứ này có bị cao giá quá mức không, thì hiện có một thay đối quan trọng như thế đang diễn ra mà nếu bạn có thể tìm được những người chiến thắng hôm nay- mà tôi chắc chắn EMC là một trong những người đo - thì bạn sẽ được ban thưởng xứng đáng trong tương lai".

[364]. "Çon bọ Y2K" hay là "Vấn đề năm 2000" là sự tưởng rằng hàng triệu máy tính trên khắp thế giới sẽ ngừng hoạt động 1 giây sau nửa đêm vào sáng ngày 1/1/2000, vì cẩc nhà lập trình trong những năm 1960 và 1970 đã không tính đến việc dự phòng khả năng về bất kỳ ngày tháng nào sau ngày 31/12/1999 trong bộ mã điều hanh của họ. Các cong ty Mỹ đã chi hàng tỷ đô la trong năm 1999 để đảm bao là cac máy tính của họ là "phù hợp với Y2K". Cuối cùng, vào lúc 12 giờ 00 phút 01 giây sáng ngày 1/1/2000, mọi thứ đã diễn ra một cách tốt đẹp.

[365]. Để biết thêm về sự điên rồ của chia tách chứng khoán, xem Jason Zweig, 'Thành phố Chia tách" ("Splitsville"), Money, tháng 3/2001, trang 55-56.

[366]. Yêt thị số 3622, ngày 7/12/1999, tại bảng thông báo của Exodus Communications trên trang Web "Giá lên điên cuồng" (tại http://ragingbull.lycos.com/ mboard/boards.cgi?board=EXDS&read=3622) Í3671 . Yết thị số 3910, ngày 15/12/1999, tại bảng thông báo của Exodus Communications trên trang web "Giá lên điên cuồng" (tại http://ragingbull.lycos.com/mboard/boards.cgi? board=EXDS&read=3910).

f3681. Xem bài nói của Graham, "Sự đầu cơ mới về cổ phiếu thường" trong phần phụ lục, trang 623.

[3691. Graham mô tả các phương châm đầu tư mà ông khuyến nghị trong các chương từ 4 đến 7.

[3701. Do nhiều lằn phân chia chứng khoán, chẳng hạn qua các năm, mức giá trung bình thực của danh sách DJIA là khoảng 53 đô la trên mỗi cổ phiếu vào đầu năm 1972. (Chủ thich cùa tác giả).

[371]. Như chúng tôi đã thảo luận trong phần bình luận về các chương 5 và 9, nhà đầu tư phòng thủ thời nay có thể đạt được mục tiêu này chỉ đơn giản là bằng cách mua một quỹ đầu tư theo chỉ số có chi phí thấp, một cách lý tưởng là một quỹ nào đó theo sát tỷ suất lợi nhuận của toàn bộ thị trường chứng khoán Mỹ.

[372]. Vào đàu năm 2003, tỷ suất lợi nhuận của các trái phiếu 10 năm của công ty được xếp hạng AA là vào khoảng 4,6%, cho thấy theo công thức của Graham - danh mục đầu tư chứng khoán sẽ phải có tỷ số lợi tức trên giá ít nhạt là phải cao bằng vậy. Lấy nghịch đảo của so này (bằng cách chia 100 cho 4,6), chúng ta có thể rút ra được tỷ số P/E "được gợi ý lớn nhất" là 21,7. ở đầu của đoạn văn này, Graham khuyến nghị là một chứng khoán "trung bình" được định giá khoảng 20% thấp hơn tỷ số "cao nhất". Điều này gợi ý là, nói chung, Graham sẽ xét các chứng khoán được bán ở mức không quá 17 lằn lợi tức trung bình trong ba năm là hấp dẫn về tiềm năng xét theo lai suất tiet kiệm và các điều kiện thị trường ngày nay. Tại thời điểm 31/12/2002, hơn 200 chứng khoán, hay là trên 40% số chứng khoán trong s & p 500 có tỷ số P/E trung bình ba năm là 17,0 hoạc thấp hơn. Mức tỷ suất lợi nhuận cập nhật đối với các trái phiếu hạng AA có thể được tìm thấy tại www.bondtalk.com.