Chương 4 THIẾT KẾ CƠ SỞ DỮ LIỆU GEODATABASE ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN VÀ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN QUẢNG BÌNH

2. Xây dựng và khai thác cơ sở dữ liệu địa lý

- Định dạng Shapefile

- Định dạng Coverage.

- Tổ chức coverage trong ArcInfo.

- Định dạng Geodatabase.

- Định dạng file CAD.

- Dữ liệu dạng bảng xác định vị trí.

- Dữ liệu dạng ảnh.

- Sử dụng dữ liệu địa lý từ mạng internet.

2.1. Khai thác thông tin trong Arccatalog

2.2. Khai thác, biên tập dữ liệu thuộc tính trong Arcmap

1. Kết luận

Việc ứng dụng công nghệ Viễn thám và GIS đã khiến cho công tác phân tích và tổng hợp dữ liệu mang tính hệ thống và có định hướng, đây là phương pháp hiện đại, mang lại hiệu quả cao khi thành lập bản đồ, đặc biệt đối với các bản đồ chuyên đề đòi hỏi nhiều thông tin, sự biến đổi của đối tượng nghiên cứu qua từng giai đoạn thời gian và không gian rộng lớn, cũng như mang tính cập nhật đối với yêu cầu nghiên cứu cho hiện tại.

Kết quả nghiên cứu địa chất trầm tích Đệ Tứ 1:50.000 thể hiện được 14 đơn vị có nguồn gốc từ cổ đến trẻ. Từ các đặc điểm và phân bố của các đơn vị này cho thấy có mối liên hệ về bản chất với tài nguyên đất. Qua đó, góp phần đánh giá chính xác hơn bản chất đất đai vùng đồng bằng ven biển tỉnh Quảng Bình. Mỗi bản chất của đơn vị trầm tích đều có một ý nghĩa trong sử dụng đất và tiền đề tìm kiếm khoáng sản. Đặc biệt là làm rõ được quy mô, bản chất và ranh giới giữa cồn cát trắng và cồn cát xám vàng. Qua đó, có thể đề xuất bố trí cây trồng và khai thác tiềm năng các cồn cát có hiệu quả lớn.

Trữ lượng khai thác tiềm năng tầng nước ngầm nông trong vùng cát ven biển không lớn. Do đó, nhìn về lợi ích lâu dài, nhất là các tiềm năng chưa được khai thác như: du lịch, nghỉ dưỡng, kinh tế biển…, cần hạn chế khai thác phục vụ nuôi trồng thủy sản có thể làm suy thoái và ô nhiễm tầng nước ngầm nông.

Trong giai đoạn từ năm 2001 đến năm 2010, diện tích các loại thảm thực vật tỉnh Quảng Bình có sự thay đổi rõ rệt. Trong đó, diện tích rừng trong giai đoạn này tăng lên mạnh mẽ, đặc biệt là đối tượng rừng trồng có diện tích 46.043ha năm 2001, đến năm 2010 tăng lên 138.065,04ha, gấp 3 lần so với năm 2001.

Trong giai đoạn từ năm 2000 đến năm 2010, mục đích sử dụng đất tỉnh Quảng Bình biến động mạnh nhất ở rừng trồng và nhóm đất chưa sử dụng. Đặc biệt từ năm 2000 đến 2005, diện tích rừng trồng tăng 1,78 lần, trung bình mỗi năm tăng 89,29km², và tăng 1,35 lần trong giai đoạn tiếp theo. Bên cạnh đó, diện tích của nhóm đất chưa sử dụng giảm mạnh, hầu hết chuyển sang rừng trồng, đất nông nghiệp, đất ở và đất chuyên dùng, từ 1026,49km² năm 2001 còn lại 420,82km² năm 2005. Tốc độ phát triển đất ở và đất chuyên dụng của tỉnh Quảng Bình trong giai đoạn này còn thấp, thể hiện ở biến động diện tích không lớn, từ 240,81km² lên 286,84km² năm 2010, trung bình mỗi năm 4,6km². Điều này cho thấy, sử dụng đất tỉnh Quảng Bình giai đoạn này còn chưa hợp lý, cần có sự đánh giá lợi ích lâu dài của diễn biến sử dụng đất để có những giải pháp kịp thời, đảm bảo cho sự phát triển bền vững.

Mức độ xói mòn đất tiềm năng ở tỉnh Quảng Bình khá lớn, tuy nhiên hiện trạng xói mòn đất hiện tại chưa đến mức báo động do diện tích lớp phủ rừng chiếm tỷ lệ lớn, tuy nhiên cần phải có các biện pháp phủ xanh và ngăn ngừa thích hợp đối với những khu vực có hiện trạng xói mòn lớn hơn 10 tấn/ha/năm nhằm tránh nguy cơ thoái hóa và sa mạc hóa đất đai.

Tiến hành phân chia tổng quát vùng đồng bằng ven biển và đồi núi thấp tỉnh Quảng Bình thành 3 vùng tiềm năng nông-lâm-ngư nghiệp, bao gồm:

- Vùng có khả năng nông nghiệp.

- Vùng có khả năng cây lâm nghiệp và nuôi trồng thủy sản – du lịch.

- Vùng có khả năng cây công nghiệp – cây ăn quả - cây lâm nghiệp.

Tất cả các vùng tiềm năng được thể hiện trên bản đồ phân vùng tiềm năng nông – lâm – ngư nghiệp, tỉ lệ 1:50.000 cho cả vùng đồng bằng ven biển và đồi núi thấp tỉnh Quảng Bình.

Tuy có một số khó khăn và hạn chế về điều kiện tự nhiên như: lũ lụt, khô hạn, nắng nóng nhưng tiềm năng nông-lâm-ngư nghiệp vùng đồng bằng ven biển và đồi núi thấp còn lớn và giữ vị trí quan trọng trong cơ cấu kinh tế của tỉnh Quảng Bình. Trong đó, vùng đồi núi thấp vẫn còn nhiều tiềm năng cho việc phát triển cây công nghiệp lâu năm.

Cần áp dụng các thành tựu khoa học kỹ thuật nâng cao trình độ sản xuất, khắc phục tập quán sản xuất giản đơn của người dân, đặc biệt là đẩy mạnh công tác khuyến nông, phát huy các mô hình sản xuất có hiệu quả kinh tế cao trong trồng trọt, chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản.

Trước mắt, sớm có kế hoạch bổ sung nghiên cứu các giải pháp thủy lợi đảm bảo thoát lũ nhanh và giữ được nước mạnh trong mùa cạn. Phát triển nhanh kinh tế trồng cây công nghiệp lâu năm trên vùng đồi núi thấp.

Phát triển du lịch vùng cát ven biển sẽ đem lại nhiều hiệu quả về kinh tế, môi trường, xã hội. Đặc biệt là cần bảo vệ tầng nước ngầm nông trong vùng cát để phát triển du lịch.

2. Kiến nghị