Một trong những nhiệm vụ then chốt của Chiến lược phát triển xuất nhập khẩu

A. CỘNG HOÀ A RẬP AI CẬP

1.1. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN

Cộng hòa Arập Ai Cập nằm ở đông bắc Châu Phi, giáp Địa Trung Hải, Hồng Hải, Ixrael, Sudan và Libi. Diện tích Ai Cập là 997.738 km², dân số 68 triệu người (năm 2003), trong đó 99% là người Arập Berbe. Ai Cập có dân số lớn thứ hai Châu Phi sau Nigeria. Thủ đô Cairo có trên 10 triệu dân. Các thành phố lớn là Alexandria, Port Said... Ai Cập có kênh đào Suez nối liền Ấn Độ Dương và Hồng Hải với Địa Trung Hải, giữ vai trò chiến lược trong thương mại và hàng hải quốc tế.

Hơn 90% diện tích Ai Cập là sa mạc. Chỉ có chưa đầy 10% diện tích là đất sinh hoạt và trồng trọt. Khí hậu Ai Cập mang tính sa mạc, khô và nóng. Nguồn tài nguyên thiên nhiên của Ai Cập khá phong phú. Quan trọng nhất là dầu mỏ và khí đốt (trữ lượng ước tính khoảng 450-500 triệu tấn dầu và 1200-1300 tỷ m³ khí), ngoài ra còn có phốt-phát, mangan, quặng sắt, titan, vàng...

1.2. ĐIỀU KIỆN XÃ HỘI

Ai Cập là một trong những cái nôi của nền văn minh nhân loại, với hơn 5000 năm lịch sử. Về cơ bản, lịch sử nước này có thể được chia ra thành những thời kỳ chủ yếu sau: thời kỳ các Pharaon (khoảng 3400-332 trước CN); thời kỳ Hy Lạp-La Mã (từ 332 trước CN-642); thời kỳ phong kiến Hồi giáo (từ 642-1882); thời kỳ thực dân Anh đô hộ (từ 1882 – 1952); kỷ nguyên Cộng hòa (từ 1952 đến nay).

Kể từ khi giành được độc lập năm 1952, Ai Cập đã trải qua bốn đời Tổng thống. Tổng thống đương nhiệm Hosni Mubarak (từ 10/1981) có chủ trương tự do hóa chính trị và kinh tế, cải thiện quan hệ với các quốc gia Arập, tăng cường hợp tác với các nước đang phát triển, gần gũi với phương Tây. Tình hình xã hội trong nước nhìn chung ổn định. Tháng 9/1999, ông Mubarak trúng cử Tổng thống nhiệm kỳ thứ tư liên tiếp. Kỳ bầu cử Tổng thống sắp tới sẽ diễn ra vào năm 2005.

Tại Ai Cập có khoảng hơn một chục đảng phái khác nhau, nhưng trên thực tế đảng Dân chủ quốc gia của Tổng thống đương nhiệm Mubarak có vị trí bao trùm. Tổng thống là người đứng đầu Nhà nước, do Quốc hội nhân dân đề cử cho nhiệm kỳ 6 năm, phải được nhân dân chấp nhận thông qua trưng cầu dân ý trong toàn quốc. Thủ tướng là người đứng đầu Chính phủ, do Tổng thống bổ nhiệm.

Đạo Hồi là tôn giáo chính thức của Ai Cập (chiếm 90% dân số). Đạo Hồi ở Ai Cập tuy không hà khắc nhưng có ảnh hưởng sâu rộng trong đời sống mọi mặt của đất nước. Giữa thập niên 90, tại Ai Cập xảy ra nhiều vụ khủng bố do các phần tử Hồi giáo cực đoan gây ra, làm mất ổn định xã hội. Sau chiến dịch trấn áp quyết liệt của Chính phủ, các vụ khủng bố hiện đã chấm dứt. Các tôn giáo khác của Ai Cập là đạo Cơ đốc (7% dân số), đạo Orthodox, đạo Thiên chúa...

1.3. TÌNH HÌNH KINH TẾ

Từ năm 1991, được sự giúp đỡ của IMF và WB, Ai Cập bắt đầu cải cách kinh tế trên diện rộng. Các chương trình đẩy mạnh tư nhân hóa, thu hút đầu tư nước ngoài, tự do hóa thương mại, xúc tiến xuất khẩu đã đem lại những kết quả đáng khích lệ. Trong thập kỷ 90, nền kinh tế Ai Cập tăng trưởng với tốc độ bình quân 4,4%/năm, riêng giai đoạn 1996-2000 đạt 5,4%/năm. Năm 2003, tăng trưởng GDP đạt 3,2%, GDP đạt 82,4 tỷ USD, đứng thứ hai Châu Phi sau Nam Phi, thu nhập bình quân đạt 1.200 USD/người. Còn tính theo phương pháp sức mua ngang giá (PPP), con số này lên tới 3.500 USD/người.

Tỷ trọng nông nghiệp trong GDP của Ai Cập đã giảm từ 20% vào cuối thập kỷ 80 xuống 16% vào năm 2003. Các chương trình nông nghiệp của Chính phủ như đẩy mạnh khai hoang, phát triển tưới tiêu... đã làm tăng sản lượng nông nghiệp với tốc độ bình quân 3,1%/năm trong thập kỷ 90. Năm 2003, sản lượng lúa mì đạt 6,3 triệu tấn, gạo 5,7 triệu tấn, ngô 6,5 triệu tấn. Tuy nhiên hiện nay Ai Cập vẫn phải nhập khẩu một khối lượng lớn lương thực và các sản phẩm nông nghiệp để đáp ứng nhu cầu trong nước (3-4 tỷ USD/năm).

Công nghiệp Ai Cập tăng trưởng bình quân 4,9%/năm trong thập kỷ 90, chiếm tỷ trọng 34,6% GDP năm 2003. Công nghiệp khai khoáng của Ai Cập rất phát triển. Khai thác và xuất khẩu dầu mỏ giữ vai trò then chốt trong nền kinh tế Ai Cập suốt hơn 20 năm qua. Tuy nhiên, do trữ lượng ngày càng sụt giảm, Ai Cập đã bắt đầu giảm dần nhịp độ khai thác dầu. Sản lượng dầu thô năm 2003 đạt 37 triệu tấn (năm 1995 là 45 triệu tấn). Các chuyên gia dự đoán từ nay đến năm 2010, Ai Cập sẽ không còn là nước xuất khẩu dầu thô. Tuy nhiên, sản xuất khí đốt của Ai Cập vẫn tiếp tục tăng nhanh (khoảng 10%/năm), năm 2003 đạt 18 triệu tấn quy đổi ra dầu.

Ngành dệt may của Ai Cập cũng khá phát triển, là lĩnh vực công nghiệp sử dụng nhiều nhân công nhất. Ngoài ra, Ai Cập còn phát triển các ngành cơ khí, luyện thép, xi măng, hóa chất, dược phẩm, lắp ráp xe hơi...

Lĩnh vực dịch vụ của Ai Cập tăng trưởng bình quân 4,5%/năm giai đoạn 1991-2003, đóng góp 49,2% GDP của Ai Cập năm 2003, là một tỷ lệ khá cao so với các nước đang phát triển khác. Các ngành dịch vụ quan trọng là du lịch, ngân hàng, khai thác kênh đào Suez... Du lịch là nguồn thu ngoại tệ lớn nhất đất nước. Năm 2003, Ai Cập đón 5,5 triệu du khách quốc tế, thu 4,3 tỷ USD. Nguồn thu từ kênh đào Suez ổn định trong những năm qua (khoảng 1,8 tỷ USD/năm) và dự kiến sẽ không tăng do nhu cầu sử dụng đã bão hòa. Chính phủ Ai Cập đang có kế hoạch đào sâu thêm kênh Suez để đủ khả năng đón những con tàu tải trọng lớn hơn, nhưng chưa xác định thời gian thực hiện.

2. THỊ TRƯỜNG AI CẬP

2.1. THỰC TRẠNG THỊ TRƯỜNG AI CẬP

Ai Cập có nền ngoại thương lớn nhất khu vực Bắc Phi. Ngoại thương Ai Cập phát triển mạnh trong thập kỷ 90, nhưng nhập khẩu tăng nhanh hơn xuất khẩu làm cho tình trạng thâm hụt thương mại ngày càng trầm trọng. Cuối những năm 90, thâm hụt thương mại đã vượt ngưỡng 10 tỷ USD. Tuy nhiên, từ năm 2000 đến 2003, tình trạng thâm hụt này có dấu hiệu được cải thiện (xin xem phụ lục 4).

Trong cơ cấu hàng xuất nhập khẩu của Ai Cập, nhóm hàng quan trọng nhất là các sản phẩm chế biến, chế tạo (chiếm 39,4% xuất khẩu và 39,9% nhập khẩu năm 2003). Tiếp theo là nhóm hàng khoáng sản và nhiên liệu (37,4%), còn trong nhập khẩu là bán thành phẩm (24,2%) và nguyên liệu thô (22,4%).

Các sản phẩm hóa dầu và dầu thô luôn là những mặt hàng xuất khẩu chính của Ai Cập (kim ngạch xuất khẩu năm 2003 đạt 2,6 tỷ USD). Bông cũng là một thế mạnh xuất khẩu của Ai Cập nhờ chất lượng cao. Ngoài ra, Ai Cập đang cố gắng đẩy mạnh xuất khẩu hàng dệt may, giày dép, các sản phẩm chế tạo...

Một số mặt hàng mà Ai Cập phải nhập khẩu với khối lượng lớn là các loại máy móc thiết bị, các sản phẩm sắt thép, lúa mì, ngô, đồ nhựa, đồ gỗ...

Nhu cầu nhập khẩu của Ai Cập trong năm 2003 đối với một sản phẩm mà Việt Nam có thế mạnh: dệt may (550 triệu USD), chè (40.000-45.000 tấn trong đó chè đen chiếm 99,5%), cá đông lạnh (250.000 tấn), hạt tiêu đen (4.000-4.500 tấn), cà phê (6.000-7.000 tấn).

Về cơ cấu bạn hàng, EU là đối tác lớn nhất, chiếm khoảng 35-40% kim ngạch ngoại thương năm 2003. Mỹ là bạn hàng lớn thứ hai, chiếm tỷ trọng khoảng 30% (xét về quốc gia thì Mỹ là bạn hàng lớn nhất). Thập kỷ 90 cũng chứng kiến sự tăng trưởng trong quan hệ thương mại giữa Ai Cập với các nước Châu Á. Hiện nay, buôn bán với Châu Á chiếm khoảng 14-16% ngoại thương của Ai Cập.

Thương mại dịch vụ của Ai Cập khá phát triển. Hai nguồn thu quan trọng là du lịch và kênh đào Suez. Đội ngũ nhân công người Ai Cập đi lao động ở nước ngoài hàng năm cũng gửi về nước trên dưới 3 tỷ USD. Tổng thu từ xuất khẩu dịch vụ năm 2003 đạt 18 tỷ USD, thặng dư đạt 5,6 tỷ USD, bù đắp một phần quan trọng cho thâm hụt trong thương mại hàng hóa.

Trong các năm 1997-2000, vốn FDI vào Ai Cập đạt trên 1 tỷ USD/năm. Do những khó khăn kinh tế trong nước cũng như tình hình khu vực và thế giới bất lợi, vốn FDI năm 2002 chỉ còn 509 triệu USD. Mỹ là nước đầu tư lớn nhất, tiếp theo là Anh, Đức, Pháp, Nhật Bản. Đầu tư nước ngoài tập trung vào các lĩnh vực năng lượng, công nghiệp chế tạo, ngân hàng... Năm 2002, Ai Cập đầu tư ra nước ngoài 27,3 triệu USD, tập trung ở một số nước láng giềng.

2.2. TÌNH HÌNH HỢP TÁC QUỐC TẾ VÀ MỞ CỬA THỊ TRƯỜNG

Những năm qua, Chính phủ Ai Cập đã có nhiều nỗ lực hợp tác với các nước và khu vực trên thế giới. Tháng 6/2001, Ai Cập đã ký Hiệp định hợp tác song phương với EU, trong khuôn khổ chương trình hợp tác EU - Địa Trung Hải (MEDA). Về thương mại, khi hiệp định này có hiệu lực từ năm 2003, hàng hóa Ai Cập vào EU sẽ được hưởng nhiều ưu đãi hơn về thuế và hạn ngạch. Ngược lại, thuế đối với hàng EU xuất sang Ai Cập sẽ được cắt giảm tiến tới loại bỏ hoàn toàn theo từng giai đoạn từ 3 năm đến 15 năm. Ngoài ra, hiệp định cũng bao gồm khoản cho vay ưu đãi 2 tỷ euro mà EU dành cho Ai Cập nhằm giúp nước này cải cách kinh tế.

Ai Cập luôn chủ trương đẩy mạnh quan hệ trên mọi lĩnh vực với Mỹ. Ai Cập đã tranh thủ được từ Mỹ nguồn viện trợ, vốn vay và đầu tư quan trọng. Từ năm 1975 đến 1999, chương trình USAID (chương trình giúp đỡ kinh tế quốc tế của Chính phủ Mỹ) hàng năm vẫn viện trợ kinh tế cho Ai Cập khoảng 1 tỷ USD.

Ai Cập có quan hệ gần gũi với các nước Arập. Tháng 1/1998, Ai Cập cùng các nước thành viên của Liên đoàn Arập nhất trí giảm dần tiến tới loại bỏ hoàn toàn thuế quan trong buôn bán giữa các nước thành viên trong giai đoạn 10 năm. Với Châu Phi, quan hệ kinh tế thương mại chủ yếu tập trung vào Khối thị trường chung Đông Nam Phi (COMESA) mà Ai Cập chính thức gia nhập từ tháng 6/1998. Ai Cập đã giảm thuế suất với các thành viên COMESA tới 90% vào năm 1999 và cam kết sẽ loại bỏ thuế suất hoàn toàn với các nước này năm 2004.

Quan hệ kinh tế thương mại của Ai Cập với các nước Châu Á khởi sắc trong thập kỷ 90. Các bạn hàng Châu Á lớn nhất của Ai Cập là Nhật Bản, Singapore, Hàn Quốc và Trung Quốc. Chính phủ Ai Cập hiện chưa có kế hoạch ký Hiệp định thương mại tự do với các nước Châu Á giống như với EU hay với Mỹ, nhưng đang tìm cách tranh thủ viện trợ, vay vốn và thu hút đầu tư từ các quốc gia Châu Á.

Đồng thời với việc tăng cường hợp tác quốc tế, Ai Cập cũng thúc đẩy quá trình mở cửa thị trường. Từ năm 1991, trong chương trình cải cách kinh tế và hội nhập thương mại cam kết với IMF, WB và WTO, Chính phủ Ai Cập đã tiến hành nhiều đợt giảm thuế nhập khẩu. Thuế suất nhập khẩu trung bình đã giảm từ 42,2% năm 1994 xuống còn 26,8% năm 2000. Năm 1994, Ai Cập đã sửa đổi Biểu thuế hải quan theo hệ thống phân loại quốc tế HS (Harmonised System). Thuế suất trong biểu HS chính là thuế suất áp dụng cho các nước đã có quan hệ MFN với Ai Cập. Những nước chưa có quan hệ MFN thường phải chịu thêm khoản thuế nhập khẩu bổ sung.

Nhằm bù đắp cho việc giảm thuế, Chính phủ Ai Cập đưa ra các loại phí dịch vụ đối với hàng nhập khẩu như phí kiểm định, lập danh mục, phân loại và kiểm tra lại hàng hóa. Những phụ phí này hiện ở mức 2-4%. Ngoài ra, còn có thuế bán hàng ở mức 5-25% trị giá hải quan của hàng hóa nhập khẩu. Tuy nhiên, một số loại phí và thuế trước đây đánh vào hàng nhập khẩu như phí thống kê, phí trợ cấp, phí hàng hải, thuế địa phương, thuế nhãn mác… đã được bãi bỏ.

Hầu hết các hàng rào phi thuế của Ai Cập cũng đã được loại bỏ, do vậy thuế quan hiện được coi là một công cụ điều tiết thương mại duy nhất. Ai Cập đã loại bỏ hoàn toàn hạn ngạch xuất khẩu và giấy phép nhập khẩu. Trước đây Ai Cập cấm nhập khẩu thịt gia cầm, hàng dệt may. Tuy nhiên, năm 1997 mặt hàng thịt gia cầm đã được nhập khẩu tự do và năm 1998, Ai Cập đã loại bỏ việc cấm nhập khẩu hàng dệt may. Các mặt hàng loại khỏi danh sách cấm nhập khẩu được đưa vào danh mục hàng nhập khẩu theo các yêu cầu quản lý về chất lượng.

Về xuất khẩu, mọi hàng hóa Ai Cập được xuất khẩu không cần giấy phép. Kiểm tra chất lượng hàng hóa xuất khẩu là không bắt buộc. Một số khoáng sản hoặc nguyên liệu khi xuất khẩu phải chịu lệ phí xuất khẩu như đồng, nikel, nhôm, kẽm, mật đường, da chưa thuộc...

Từ 1/1/2002, theo quy định của WTO, chính phủ Ai Cập đã dỡ bỏ việc cấm nhập khẩu mặt hàng cuối cùng là quần áo may sẵn. Tuy vậy, Ai Cập đã áp đặt các loại phí lên hơn 1000 loại quần áo (một vài mặt hàng thậm chí chịu phí đến 300 USD/1 đơn vị sản phẩm).

Thu hút đầu tư nước ngoài luôn được Chính phủ Ai Cập quan tâm. Luật Đầu tư năm 1997 có nhiều ưu đãi như: cho phép chủ đầu tư nước ngoài sở hữu 100% vốn; bảo đảm quyền chuyển thu nhập và vốn về nước; bảo đảm vốn đầu tư không bị sung công, tịch thu và quốc hữu hóa; bảo đảm quyền sở hữu đất (lên đến 4000 m²), quyền mở tài khoản ngoại tệ tại ngân hàng, quyền được đối xử bình đẳng... Hiện nay, Chính phủ Ai Cập đang cố gắng thu hút các nhà đầu tư Arập bởi hai lý do: sự giảm sút đầu tư đến từ Mỹ và các nước phương Tây; sự rút vốn của các nhà đầu tư Arập khỏi thị trường Mỹ để hướng đến các thị trường khu vực.

3. QUAN HỆ THƯƠNG MẠI VIỆT NAM-AI CẬP

3.1. THỰC TRẠNG QUAN HỆ THƯƠNG MẠI VIỆT NAM-AI CẬP

Việt Nam và Ai Cập luôn có quan hệ hữu nghị truyền thống tốt đẹp. Ai Cập là một trong những nước Châu Phi đầu tiên mà nước ta sớm thiết lập quan hệ ngoại giao (tháng 9/1963). Các nhà lãnh đạo hai nước đã có nhiều chuyến thăm chính thức, tạo nền tảng thúc đẩy quan hệ hợp tác song phương.

Tháng 5/1994, hai nước đã ký Hiệp định thương mại mới (hiệp định cũ ký tháng 2/1964), đồng thời thỏa thuận thành lập Uỷ ban hỗn hợp Việt Nam - Ai Cập. Tháng 9/1997, kỳ họp thứ nhất của Uỷ ban đã được tiến hành tại Hà Nội. Trong kỳ họp này, hai bên đã ký một loạt các hiệp định và thỏa thuận như Hiệp định hợp tác kinh tế và kỹ thuật, Hiệp định khuyến khích và bảo hộ đầu tư, Hiệp định tránh đánh thuế hai lần (ký tắt), Hiệp định hợp tác du lịch (ký tắt), Nghị định thư về hợp tác ngoại giao, Biên bản ghi nhớ giữa Phòng Thương mại và Công nghiệp hai nước...

Thập kỷ 90 đánh dấu bước phát triển tích cực trong quan hệ thương mại Việt Nam - Ai Cập. Giai đoạn 1991-1995 hầu như không có buôn bán song phương, trừ năm 1991 nước ta nhập từ Ai Cập khoảng 2,2 triệu USD. Năm 1995, nước ta bắt đầu xuất khẩu sang Ai Cập. Sau đó xuất khẩu tăng nhanh trong giai đoạn 1995-2004. Theo thống kê của Tổng cục Hải quan Việt Nam, năm 2004 ta xuất được 38,7 triệu USD và nhập khẩu 2,4 triệu USD.

Tuy nhiên, nhập khẩu từ Ai Cập tăng giảm thất thường và còn ở mức thấp (xin xem phụ lục 5).

Những mặt hàng xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam sang Ai Cập là đồ điện, điện tử, hạt tiêu, cà phê, thiết bị cơ khí, hàng dệt may, giày dép, cơm dừa... Nước ta nhập khẩu từ Ai Cập với khối lượng nhỏ các mặt hàng thảm, đồng, gạch xây dựng, chà là... Riêng năm 2003, mặt hàng sắt thép được nhập khẩu với giá trị 6 triệu USD (xin xem phụ lục 6).

Đáng lưu ý là trong vài năm gần đây, các mặt hàng tạm nhập từ Việt Nam vào khu thương mại tự do (free zones) của Ai Cập, sau đó tái xuất sang các nước khác (chủ yếu ở Tây Phi), chiếm một tỷ trọng lớn. Năm 2001, trong tổng xuất khẩu 28,6 triệu USD, xuất khẩu trực tiếp vào Ai Cập chỉ chiếm 7,6 triệu USD, còn 21 triệu USD là tạm nhập tái xuất (trong đó có toàn bộ khối lượng gạo xuất khẩu là 14,7 triệu USD). Đến năm 2003, trong số 22,2 triệu USD xuất khẩu có khoảng 4 triệu USD hàng tái xuất chủ yếu là giày dép, hạt tiêu, cà phê và cơm dừa. Một phần các giao dịch tạm nhập tái xuất này được thực hiện với các thương nhân người Liban có trụ sở tại Ai Cập.

Ngoài trao đổi hàng hóa, thương mại dịch vụ cũng như hoạt động đầu tư giữa hai nước chưa phát triển. Hợp tác song phương giữa hai nước về sở hữu trí tuệ chưa được thiết lập. Nước ta và Ai Cập đều là thành viên của Tổ chức sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO), cùng ký kết Công ước Paris về bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, Thỏa ước Madrid liên quan đến việc đăng ký nhãn hiệu hàng hóa quốc tế.

3.2. NHẬN ĐỊNH VỀ SỰ PHÁT TRIỂN QUAN HỆ THƯƠNG MẠI VIỆT NAM-AI CẬP

• 
  Thuận lợi
  

Giữa Việt Nam và Ai Cập luôn duy trì được mối quan hệ hữu nghị. Với việc tăng cường trao đổi các chuyến thăm của Chính phủ và các Bộ ngành, các đoàn doanh nghiệp, lập Thương vụ ở mỗi nước, ký kết Hiệp định thương mại và nhiều hiệp định khác, hai bên đã tạo được nền tảng cho trao đổi thương mại song phương.

Thị trường Ai Cập về cơ bản không đòi hỏi cao về chất lượng hàng hóa, chỉ cần giá cả và mẫu mã phù hợp. Cơ cấu hàng nhập khẩu của Ai Cập rất đa dạng, trong đó nông sản và hàng tiêu dùng chiếm một tỷ trọng lớn. Vì vậy, hàng Việt Nam hoàn toàn có cơ hội xâm nhập thị trường Ai Cập, đặc biệt là hướng đến những đối tượng bình dân. Bước đầu một số nông sản như hạt tiêu, cà phê, một số hàng điện, điện tử, nguyên liệu thuốc lá, săm lốp ôtô... đã tạo được chỗ đứng tại thị trường này.

Thị trường Ai Cập giữ một vị trí chiến lược ở khu vực Trung Đông và Bắc Phi. Đây có thể là điểm trung chuyển để đưa hàng hóa Việt Nam thâm nhập sang các nước khác trong khu vực. Đặc biệt, thời gian qua Chính phủ Ai Cập đã thành lập một số khu thương mại tự do với nhiều điều kiện đầu tư và thương mại ưu đãi. Những khu thương mại tự do này đang buôn bán trực tiếp với gần 100 nước và vùng lãnh thổ trên thế giới. Vì vậy, các doanh nghiệp Việt Nam có thể xuất hàng trực tiếp hoặc đầu tư sản xuất tại các khu thương mại này, sau đó xuất khẩu vào Ai Cập và sang các nước khác.

• 
  Khó khăn
  

Bạn cũng áp dụng nhiều biện pháp bảo hộ mậu dịch phi thuế như visa hàng nhập khẩu, kiểm tra chất lượng hàng nhập khẩu rất nghiêm ngặt... Điều này làm giảm nhiều khả năng cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam. Hơn nữa, đa số hàng hóa Việt Nam vẫn còn mới lạ đối với doanh nghiệp và người tiêu dùng Ai Cập. Các doanh nghiệp Ai Cập, trong khi hướng đến Châu Á, cũng chưa thật sự quan tâm đến thị trường Việt Nam.

Bạn tham gia một loạt các hiệp định tự do, ưu đãi với nhiều nước, các nhóm nước (các nước Arập, EU và châu Phi...). Cơ hội cho hàng Việt Nam ít đi.

Về phía Việt Nam, các doanh nghiệp nước ta vẫn chưa có chiến lược xâm nhập thị trường Ai Cập một cách lâu dài, chỉ làm ăn mang tính thời vụ, nhiều lúc gây mất uy tín trầm trọng. Hàng xuất khẩu của Việt Nam chưa đáp ứng được yêu cầu của thị trường Ai Cập do chất lượng chưa cao và các doanh nghiệp cũng chưa nắm bắt được những yêu cầu cụ thể về chỉ tiêu thương phẩm, mẫu mã, bao bì đóng gói. Các hoạt động xúc tiến thương mại như quảng cáo sản phẩm, tham dự hội chợ, triển lãm... chưa được đẩy mạnh tại thị trường Ai Cập. Các chuyến thăm và khảo sát thị trường Ai Cập của các đoàn Chính phủ và doanh nghiệp chưa thật sự phát huy được hiệu quả mong muốn.

Trong kinh doanh, nhìn chung các doanh nghiệp Việt Nam chưa thiết lập với các đối tác Ai Cập mối quan hệ lâu dài, ổn định. Họ cũng gặp nhiều khó khăn trong khâu thanh toán khi xuất hàng sang Ai Cập do đối tác Ai Cập ít thanh toán bằng L/C mà thường bằng các hình thức trả chậm.

Ngoài ra, do trong buôn bán hai chiều hiện nay Việt Nam xuất siêu gần như tuyệt đối, nên muốn đẩy mạnh xuất khẩu hơn nữa vào Ai Cập không phải là đơn giản. Các mặt hàng mà nước ta xuất khẩu sang Ai Cập không tăng trưởng một cách có hệ thống mà tăng giảm tùy từng năm. Hàng nhập khẩu từ Ai Cập thì hoàn toàn mang tính thời vụ, mỗi năm có một mặt hàng nhập khẩu khác nhau, với giá trị nhìn chung ở mức rất thấp.

1.1. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN

CH Angiêri nằm ở khu vực Bắc Phi có biên giới chung với Marốc, Tuynidi, Libi, Môritani, Mali và Nigiê, diện tích rộng 2.381.740 km², là nước lớn thứ hai ở châu Phi (sau Xuđăng) và thứ mười trên thế giới. Với thủ đô là Angiê, Angiêri có dân số khoảng 32 triệu người (2003) trong đó 80% là người A-rập, 18% là người Béc-be. Đơn vị tiền tệ: Dinar (1 USD khoảng 80 dinar).

Địa hình phần lớn là cao nguyên và sa mạc, có một số ngọn núi, đồng bằng ven biển hẹp, không liên tục. Khí hậu khô hanh và bán khô hanh. Mùa đông ôn hoà và ẩm ướt và mùa hè nóng, vùng ven biển khô ráo. Vùng cao nguyên mùa đông lạnh và mùa hè nóng. Nhiệt độ trung bình tháng 1: 5-12⁰C, tháng 7: 25-30⁰C. Lượng mưa trung bình hàng năm: 400-1.200 mm.

Tài nguyên thiên nhiên có dầu mỏ, khí tự nhiên, quặng sắt, phốt phát, uranium, chì, kẽm.