Luận ngữ (Nguyễn Hiến Lê chú dịch và giới thiệu) Vài lời thưa trước
tải về 1 Mb. Chế độ xem pdf
|
STT
| BẢN DỊCH CỦA CHÚNG TÔI
Chúng ta đã có đƣợc ba bốn bản Luận ngữ. Bản đầu tiên tôi đƣợc biết là bản của cụ Lƣơng Văn Can, mỏng khoảng trăm trang trở lại, chỉ lựa một số bài để dạy học trò; bản này không kiếm đƣợc, ngay cả trong thƣ viện cũng không chắc còn; hai bản gần đây nhất, nhiều gia đình còn giữ là bản của Đoàn Trung Còn in lần đầu ở Sài Gòn năm 1954, và bản của Lê Phục Thiện, gồm ba tập, xuất bản ở Sài Gòn từ năm 1962 đến năm 1967. Mấy bản đó đều công phu cả, có nguyên văn chữ Hán, phiên âm và chú thích, nhƣng đều theo cách hiểu của Chu Hi và đều không phân loại các bài, không có bảng tên ngƣời và tên đất, bất tiện cho việc tra cứu. Chúng tôi tham khảo thêm một số bản chú giải và bản dịch khác, đặc biệt là bản Luận ngữ độc bản của Thẩm Tri Phƣơng và Tƣởng Bá Tiềm, nhà Khai Minh xuất bản ở Hƣơng Cảng gồm hai tập, bản Luận ngữ chú dịch của Triệu Thông, nhà Hữu Liên xuất bản cũng ở Hƣơng Cảng năm 1967 và bản Luận ngữ nhị thập giảng của Vƣơng Hƣớng Minh – Trung Hoa Thƣ cục – Đài Loan – 1958, để biết thêm cách hiểu một số học giả Trung Hoa xƣa và nay. Bài nào có nhiều cách hiểu thì chúng tôi lựa lấy một và ở phần chú thích ghi thêm vài kiến giải khác. Sự lựa chọn đó chỉ là ý kiến riêng của tôi thôi, không có giá trị gì hơn những lựa chọn khác. Làm nhƣ vậy chúng tôi chỉ mong thoát ra khỏi lối hiểu chính thống của Tống nho, ráng tìm hiểu tƣ tƣởng Khổng tử theo một tinh thần khách quan và giúp độc giả thấy đƣợc nhiều lối hiểu để phán đoán. Tôi cũng tham khảo thêm lối dịch của Lâm Ngữ Đƣờng, học giả này thỉnh thoảng có những ý mới mẻ, khác ngƣời; sau cùng cuốn Confucius của Etiemble (Gallimard 1966) cũng giúp tôi đƣợc ít nhiều. Mỗi bản đánh số theo một cách, phần nhiều theo lối của Chu Hi. Chúng tôi theo lối của Triệu Thông (sách đã dẫn). Thí dụ bài đầu thiên V (Công Dã Tràng) chép việc Khổng tử gả con gái của anh cho Nam Dung. Chu Hi chia làm hai bài: bài V.I nói về Công Dã Tràng, V.2 nói về Nam Dung. Triệu Thông gom lại thành một. Do đó số thứ tự của bài trong bản dịch của Triệu Thông và của chúng tôi khác với nhiều bản lƣu hành. Nếu theo số của chúng tôi mà tìm không ra trong các bản của độc giả có, thì tìm ngƣợc lên hay tìm xuôi xuống một vài bài sẽ thấy. tải về 1 Mb. Chia sẻ với bạn bè của bạn:
|