Phụ lục 3(b) Hướng dẫn xác định các vấn đề an toàn của Hợp phần 2

Phụ lục 3(b) Hướng dẫn xác định các vấn đề an toàn của Hợp phần 2

2. Mức độ phức tạp của hệ sinh thái ven biển và sự cần thiết tham gia tích cực của các bên tại địa phương, Dự án được thiết kế để huy động tư vấn quốc gia đủ năng lực (TA) để hỗ trợ PPMU và CPMU trong quá trình chuẩn bị, thiết kế chi tiết, kiểm tra, và giám sát đánh giá các hoạt động tiểu dự án trong 2 năm đầu triển khai dự án. PPMU chịu trách nhiệm huy động TA cho tiểu dự án (thiết kế, kiểm tra) cũng như các nhà thầu cung ứng cây giống và triển khai trồng/bảo vệ/phục hồi rừng, và xây dựng cơ sở hạ tầng bao gồm tập huấn cho cộng đồng/nhóm bị ảnh hưởng trong việc duy trì và chăm sóc các hoạt động tiểu dự án. CPMU chịu trách nhiệm giám sát tiểu dự án và tiến độ bao gồm đấu thầu các gói thiết bị và hàng hóa lớn cho tiểu dự án.

5. Để nhất quán với chính sách và quy định nhà nước, các điểm sau sẽ được xem xét trong quá trình chuẩn bị ESMP của tiểu dự án:

• 
  Lựa chọn các loài cây và mùa trồng phù hợp với điều kiện tự nhiên của khu vực đề xuất nhằm ngăn ngừa rối loạn môi trường sống;
  
• 
  Lựa chọn các kỹ thuật canh tác phù hợp với điều kiện lập địa của khu vực đề xuất;
  
• 
  Áp dụng các kỹ thuật lâm sinh được đào tạo;
  
• 
  Lựa chọn các cây giống chất lượng, phù hợp với điều kiện lập địa khó khăn;
  
• 
  Trồng hỗn loài cần được ưu tiên;
  
• 
  Không sử dụng thuốc trừ sâu và các chất kích thích tăng trưởng, trừ khi điều đó được coi là cần thiết bởi chuyên gia.
  

• 
  Phát triển các kế hoạch phòng chống cháy rừng tích hợp với các kế hoạch thực hiện dự án;
  
• 
  Tiến hành đào tạo về kế hoạch phòng chống cháy rừng;
  
• 
  Trước hết phải tuân thủ nguyên tắc "phòng ngừa và kiểm soát các nguy cơ cháy rừng" ;
  
• 
  Tổng diện tích của việc bảo vệ, trồng và phục hồi rừng ven biển của dự án là 72.412 ha. Do đó, 93 km đường băng cản lửa nên được thiết lập trong các khu vực trồng rừng để ngăn chặn và giảm thiểu thiệt hại đến rừng. Chiều rộng của đường cản lửa là 10-15 m và đượcduy trì hàng năm. Rừng trên cát sẽ được thu dọn trong mùa khô (từ tháng Mười đến tháng Ba năm sau).
  

Hộp A3.4 Một số Hướng dẫn cho CFM	Hình1: Các bướ chính trong CFM
Phương pháp luận cho các nội dung như xây dựng các phương pháp và cách tiếp cận có sự tham gia đối với giao đất lâm nghiệp, đánh giá rừng, xây dựng các kế hoạch quản lý rừng, thiết kế các quy định về bảo vệ rừng và xây dựng các hướng dẫn lâm sinh cơ bản. Năm bước chính gồm (xem Hình 1): (Bước 1) Cộng đồng xây dựng một Kế hoạch quản lý rừng 5 năm, tính toán nhu cầu của cộng đồng, nhu trong cộng đồng cũng như nhu cầu thương mại, và khả năng đáp ứng các nhu cầu này của nguồn tài nguyền rừng của họ; (Bước 2) Xây dựng các quy chế bảo vệ rừng địa phương theo khung pháp lý hiện có; (Bước 3) Xây dựng kế hoạch quản lý rừng phù hợp với các phương pháp lâm sinh được lựa chọn, lưu ý đến phong tục tập quán và liên hệ với nhu cầu xây dựng và cơ chế giám sát và chi phí; và (Bước 4) Thực hiện kế hoạch trên bồm cả cơ chế giám sát và báo cáo Tính hiệu quả về chi phí của hệ thống CFM đóng vai trò cực kỳ quan trọng đối với tính bền vững của nó.
Hộp A3.5: Kỹ thuật lâm nghiệp và các phương pháp tiếp cận đối với CFM
Để hỗ trợ việc thực hiện CFM, các hướng dẫn đã được xây dựng cho việc đánh giá và lập kế hoạch lâm nghiệp có sự tham gia, xây dựng các quy định địa phương về bảo vệ và phát triển ừng, và các kỹ thuật lâm sinh cơ bản (SFDP Sông Đà 2002, ETSP/Helvetas 2005, RĐL/GFA 2005-2006). Với những hướng dẫn này, các phương pháp tiếp cận có sự tham gia đã được xây dựng nhằm : tăng cường sự tham gia trong quá trình ra quyết định khi xây dựng và thực hiện các kế hoạch quản lý rừng, các quy định bảo vệ và phát triển rừng. Việc này lại hỗ trợ cộng đồng trong việc cải thiện hoạt động quản lý tài nguyên rừng của cộng đồng đó. Xác định vai trò của cán bộ kỹ thuật trong CFM là thúc đẩy và hỗ trợ cộng đồng trong các bước của quy trình CFM, như cung cấp thông tin về thay đổi các chính sách lâm nghiệp và các công nghệ lâm sinh mới và phù hợp. Xác định vai trò và trách nhiệm của các thành viên cộng đồng trong các hệ thống tổ chức CFM Xây dựng lực trong sử dụng các phương pháp và công cụ đơn giản (các cộng đồng khác nhau về năng lực quản lý, trình độ giáo dục, và kinh nghiệm trong quản lsy rừng tự nhiên) Thúc đẩy quy trình học hỏi chung. CFM là một phương pháp tiếp cận mới ở Việt nam, phương pháp luận còn phải tiếp tục xây dựng và cải tiến, và không có một mô hình nào có thể áp dụng cho mọi tình huống. Do vậy, sẽ thực tế và đúng đắn hơn nếu tiếp cận CFM như một quá trình học hỏi hơn vào thời điểm này. Thông qua việc xây dựng các phương pháp luận mới và chia sẻ kinh nghiệm, sẽ khuyến khích một cách tiếp cận hiệu quả và linh hoạt hơn phù hợp với mọi điều kiện.	Các bước chính bao gồm Đánh giá rừng có sự tham gia: Sử dụng một phương pháp luận đơn giản nhưng hiệu quả để nắm bắt được các thông tin cơ sở cần thiết để xây dựng một kế hoạch quản lý cho từng lô rừng. Việc này bao gồm các hoạt động như phân lô, dán nhãn, tính toán diện tích, mô tả lô rừng và điều tra rừng có sự tham gia. Cần sử dụng mô hình quản lý rừng bền vững làm công cụ cho quản lý rừng. Đánh giá khả năng cung ứng và nhu cầu gỗ của cộng đồng: Nhằm cung cấp gỗ để đáp ứng các nhu cầu lâu dài của cộng đồng bằng cách khai thác bền vững các nguồn tài nguyên rừng của họ. “Đánh giá nhu cầu gỗ” có thể là một phần quan trọng trong quá trình quản lý. Khả năng có các tài nguyên rừng để đáp ứng các nhu cầu này sau đó được đánh giá trong các cơ chế QL rừng bền vững. Xây dựng các kế hoạch quản lý rừng: Xây dựng một kế hoạch quản lý rừng 5 năm, gồm các khu vực bị suy thoái hoặc mất rừng cung cấp một ít, nếu có thể, các lâm sản trong thời gian ngắn. Kế hoạch này dựa trên hiện trạng rừng, nhu cầu cộng đồng và các nguồn lực về tài chính và con người mà cộng đồng có tại thời điểm giao. Xây dựng các quy định về bảo vệ và phát triển rừng (FPDR: Xây dựng các quy định dựa trên kiến thức truyền thống, đồng thời công nhận các quy định hiện tại của chính phủ về bảo vệ và phát triển rừng. Quy trình này sẽ đem lại cơ hội tốt nhất để tiếp tục có được sự tham gia của cộng đồng trong việc thực hiện các quy định trên. Chỉ khi các cộng đồng xây dựng được các quy định thì mới có đủ động lực và sự khích lệ để áp dụng các quy ước “đã được thống nhất”. Xây dựng các hướng dẫn lâm sinh phù hợp: Có sự khác biệt quan trọng giữa các kỹ thuật lâm sinh thông thường được áp dụng bởi các Công ty lâm nghiệp nhà nước và các cộng ty lâm nghiệp, so với những kỹ thuật được xây dựng và sử dụng trong CFM. Các kỹ thuật lâm sinh được áp dụng trong CFM nhằm mục đích đáp ứng các nhu cầu của hộ dân, gồm các mục đích thương mại trên cơ sở thường xuyên và bền vững. Thông thường hoạt động khai thác của cộng đồng được thực hiện bằng các công cụ thủ công và được coi là “khai thác tác động thấp”. Do đó, các kỹ thuật lâm sinh cộng đồng cần đáp ứng một cách phù hợp với tài nguyên và kiến thức địa phương. Các quy tắc cụ thể về vấn đề này đã được xây dựng.
Hộp A3.6 Chính sách CFM
Thiết lập các cơ chế chia sẻ lợi ích trong CFM: Hệ thống sử dụng sinh trưởng gia tăng sau khi giao rừng để quyết định các chương trình khai thác công bằng có vẻ như là một hệ thống công bằng. Hệ thống khai thác truyền thống sinh trưởng dựa vào khối lượng không có tính thực tế, do thiếu các quy chuẩn về dữ liệu cho các loại rừng, điều kiện đất đai, khí hậu và rừng cần để xây dựng mô hình tăng trưởng. Kết quả là, việc sử dụng hệ thống QL rừng bền vững để xác định các chiến lược khai thác và chia sẻ lợi ích là phương án được ưu chuộng hơn. QL rừng bền vững là công cụ xác định sinh trưởng của rừng và chia sẻ lợi ích. Kế hoạch chia sẻ lợi cihs được xác định dựa trên giới hạn khai thác được xác định dựa vào phần trăm sinh trưởng đường kính của cây trong 5 năm, bất kể sự khác biệt về tình trạng rừng giữa các lô rừng. Trên cơ sở đó, cộng đồng có thể xây dựng một kế hoạch khai thác 5 năm bền vững phù hợp trong lô rừng. Cơ chế được đề xuất cho việc chia sẻ lợi ích giữa những người sử dụng rừng: Để quản lý rừng cộng đồng được thực hiện bởi các xã và thông bản mà không có sự hỗ trợ tài chính từ bền ngoài, việc chia sẻ lợi ích phải đảm bảo công bằng và minh bạch. Quản lý rừng cộng đồng được coi là một dạng phát triển sinh kế hay xóa nghèo của lâm nghiệp, và thu nhập tạo ra từ bán gỗ và lâm sản ngoài gỗ có thể được sử dụng vì lợi ích chung của cộng đồng và như là một dạng đền bù trực tiếp hay thu nhập cho các cộng đồng. Dựa vào dữ liệu sinh trưởng trong 5 năm, có thể tính toán lợi ích cho từng giai đoạn trong bản kế hoạch CFM 5 năm này. So sánh với số cây thực tế ở mỗi lô rừng với các hướng dẫn QL rừng bền vững, cộng đồng có thể tính toán được cây nào có thể khai thác. QL rừng bền vững do đó được sử dụng để kiểm soát việc quyết định tỷ lệ khai thác và lợi ích sẽ phải chia sẻ. Các cơ chế chia sẻ lợi ích cho các mục đích của hộ gia đình (xem Hình 2): BQL rừng thôn bản tổ chức một cuộc họp thông để quyết định những vấn đề sau: (i) Số lượng hộ gia đình có thể khai thác hàng năm phục vụ cho nhu cầu riêng của hộ gia đình; (ii) số lượng hộ gia đình phải chi trả một phần phí cho quỹ thôn phục vụ cho hoạt động quản lý rừng thôn bản đã được thống nhất trong Quy định Bảo vệ và Phát triển rừng thôn bản và (iii) số lượng cây thừa (nếu có) có thể khai thác để góp vào quỹ thôn để quản lý rừng. Cơ chế chia sẻ lợi ích cho các mục đích thương mại: Các cây khai thác hàng năm được bán đi và lợi ích được chi sẻ như sau (xem Hình 3): Trước hết, phải chi trả thuế tài nguyên thiên nhiên. Số này thông thường khoảng từ 15-4-% phục thuộc vào nhóm gỗ và các quy định về đường kính. Thuế trả này sẽ được chuyển cho xã để quản lý rừng, hoặc để đầu tư và phát triển đất trồng hoặc các lô rừng bị suy thoái hơn; thứ hai là, trừ đi tất cả các chi phí khai thác như đốn cây, vận chuyển và dọn rừng; Thứ ba, sau khi trừ số thanh toán thuế TNTN và chi phí khai thác, 10% thu nhập còn lại được giao cho UBND xã làm chi phí quản lý rừng và trợ cấp cho BQL rừng xã; và cuối cùng, phần còn lại được chia sẻ trong BQL rừng thôn bản, thành lập quỹ thôn và các hộ gia đình tham gia vào CFM. Cơ chế chia sẻ lợi ích dựa vào FPDR của thôn được cả thôn nhất trí và chính quyền địa phương phê duyệt. Các cơ chế chia sẻ lợi ích phù hợp với các kỹ thuât lâm sinh và chính sách giao đất lâm nghiệp, trong đó các chủ rừng có thể tạo thu nhập từ sinh trưởng tăng. Phương pháp tiếp cận của QL rừng bền vững là mãnh mẽ và thiết thực ở cấp cộng đồng; tuy nhiên, để hưởng lợi một cách đầy đủ từ CFM, người sử dụng rừng vẫn cần hiểu rõ hơn về thị trường và các thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động khai thác.
Hình 2: Chia sẻ lợi ích cho các mục đích trong gia đình hộ	Hình 3: Chia sẻ lợi ích cho các mục đích thương mại
Hộp A3.7 Quản trị rừng cho CFM
Các khái niệm, phương pháp và công cụ của CFM vẫn còn tương đối mới đối với các cơ quan và cán bộ lâm nghiệp tại Việt Nam. Do đó, việc quan trọng là thiết lập được một hệ thống quản lý và giám sát thực hiện các kế hoạch CFM, đặc biệt là cho các hoạt động khai thác. Hệ thống quản lý và giám sát này cần được thiết kế theo năng lực cộng đồng, với trọng tâm là cải thiện tính tự lực và giám sát. Trong hệ thống này, vai trò và nhiệm vụ của các chính quyền địa phương và các bên liên quan khác tham gia vào tiến trình CFM cần được làm rõ nhằm hỗ trợ tốt nhất cho qua trình này. Để làm được việc này, Nhóm công tác quốc gia về CFM hiện đang xây dựng một hệ thống quản lý và các hướng dẫn CFM. Về mặt nguyên tắc, một hệ thống quản lý mới sẽ khuyến khích quá trình ra quyết định đã được phân cấp và thúc đẩy hoạt động giám sát ở cấp cộng đồng. Cần tăng cường mối liên hệ giữa cấp cộng đồng và cấp huyện và giảm các quy trình phức tạp cho cộng đồng gây cản trở khả năng quản lý và giám sát hiệu quả nguồn tài nguyên rừng của họ. Hệ thống giám sát này cần rõ ràng giữa hai loại khai thác gỗ: (i) khai thác vì mục đích tiêu dùng trong gia đình và (ii) khai tác vì mục đích thương mại Các thủ tục hành chính được đề xuất cho CFM được trình bày trong Hình 4 và Bảng 1 dưới đây, và đã được thí điểm tại thôn T’Li thông qua dự án RDDL Đắk Lắk. Các bước thủ tục chính của CFM tương đối đơn giản so với các biện pháp truyền thống hiện được áp dụng cho các hoạt động của Công ty lâm nghiệp nhà nước (SFE).
Hình 4: Các thủ tục hành chính lâm nghiệp để khai thác gỗ cho tiêu dùng trong gia đình và các mục đích thương mại
Bảng 1: Các thủ tục hành chính và kỹ thuật đã được đơn giản hóa để phê duyệt kế hoạch và thực hiện SFM (Nguồn: RDDL 2006) Thủ tục Mô tả Phê duyệt So với PP cũ của SFE Phê duyệt kế hoạch quản lý 5 năm Bản kế hoạch quản lý rừng 5 năm được phê duyệt này do cộng đồng xây dựng UBND xã; UBND huyện Do công ty chuyên nghiệp xây dựng và Sở NN và PTNT phê duyệt Lập kế hoạch và phê duyệt quản lý rừng hàng năm Cộng đồng xây dựng kế hoạch quản lý rừng hàng năm được xây dựng dựa trên kế hoạch 5 năm UBND tỉnh Công ty LN nhà nước xây dựng và Sở NN và PTNT phê duyệt Lựa chọn và đánh dấu cây Nông dân chọn cây và đánh dấu trong rừng bằng cách sơn số thứ tự màu đỏ Chi cục lâm nghiệp hoặc một công ty chuyên nghiệp Đánh dấu cây sẽ bị đốn hạ Ban hành hạn chế khai thác gỗ BQL rừng thôn bản trình danh sách các cây được đánh dấu để xin giới hạn khai thác UBND huyện Sở NN và PTNT, UBND tỉnh phê duyệt Giám sát sau khai thác Giám sát các cây bị đốn hạ, vị trí, dọn rừng, tình trạng rừng sau khai thác, etc. theo các hướng dẫn lâm sinh của BQL rừng thôn bản và BQL rừng cộng đồng Chi cục kiểm lâm, Sở NN và PTNT giám sát Danh mục khối lượng gỗ tại nơi tập kết; hợp pháp hóa bằng cách đóng dấu tại nơi tập kết gỗ Nông dân chuẩn bị một danh mục các loại gỗ; đóng dấu của Chi cục kiểm lâm và làm biên bản Chi cục kiểm lâm Người dân trong thôn phải tuân thủ các thủ tục tương tự như Công ty LN nhà nước để đảm bảo rằng gỗ của họ có hồ sơ hợp pháp để đem bán Bán gỗ tại nơi tập kết để giao gỗ Tổ chức đấu giá hoặc hình thức bán khác do cộng đồng lựa chọn Do Công ty LN nhà nước tổ chức Chia sẻ lợi ích; quản lý quỹ thôn bản Sau khi trừ đi thuế tài nguyên thiên nhiên và các chi phí khai thác thực tế, chia sẻ 10% cho UBND xã, phần còn lại được phân chia theo các Quy định Phát triển và Bảo vệ Rừng Không có lợi ích cho các cộng đồng

16. Nói chung, các tác động tiêu cực trước khi xây dựng, trong khi xây dựng, nâng cấp và/hoặc cải tạo cơ sở hạ tầng quy mô nhỏ sẽ được thực hiện trong dự án FMCRP sẽ gây ra ô nhiễm không khí, tiếng ồn, rung lắc, ô nhiễm nguồn nước, rác thải và ùn tắc giao thông gồm cả tăng rủi ro đối với người dân và cộng đồng cũng như các tác động khác phụ thuộc vào địa điểm, loại hoạt động và các yếu tố khác. CPMU và PPMU sẽ đảm bảo rằng Kế hoạch Quản lý Môi trường và Xã hội tuân thủ các điều kiện được đề cập trong các nguyên tắc cơ bản được mô tả ở trên (Phụ lục 3 (a)). Các biện pháp giảm thiểu được miêu tả trong ECOP cũng như các yêu cầu cụ thể cho từng điểm thực hiện dự án sẽ được đưa vào các hồ sơ đấu thầu và hợp đồng. Chủ tiểu dự án phải phân công tư vấn giám sát xây dựng (CSC) giám sát việc thực hiện của nhà thầu theo những quy định này hàng ngày và đưa các kết quả vào báo cáo tiến độ tiểu dự án. CPMU và NHTG sẽ thực hiện giám sát định kỳ và đưa kết quả vào báo cáo tiến độ dự án và/hoặc báo cáo giám sát chính sách đảm bảo an toàn.

• 
  Áp dụng ECOP và đưa vào hợp đồng tư vấn và đảm bảo rằng nhà thầu hiểu rõ cam kết này và đây là một phần chi phí của tiểu dự án. Một bản ECOP chung được trình bày trong Phụ lục 4. Đối với mọi công trình xây lắp nhỏ, có thể áp dụng một ECOP đã được đơn giản hóa (Phụ lục 4 (b)). ECOP mô tả quy mô của các vấn đề phải được giải quyết bởi ECOP, các quy định của CP Việt Nam sẽ được áp dụng, các yêu cầu giám sát và báo cáo và các biện pháp giảm thiểu được đề xuất.
  
• 
  Đảm bảo rằng các nhà thầu áp dụng các thực hành xây dựng tốt và/hoặc ECOP bao gồm triển khai và duy trì hoạt động tham vấn chặt chẽ với chính quyền và cộng đồng địa phương trong quá trình xây dựng.
  
• 
  Đảm bảo sự giám sát chặt chẽ của các kỹ sư hiện trường và/hoặc cán bộ môi trường.
  

18. Các tác động cụ thể của điểm thực hiện dự án có thể gây ra các xung đột tiềm ẩn giữa người dân địa phương và cần phải được cân nhắc trong mối liên hệ với các hoạt động ở hiện tại và tương lai khác ở các khu vực xung quanh. Các tác động do tái định cư, thu hồi đất đai, và/hoặc người dân tộc thiểu số, các rủi ro UXO được coi là các tác động cụ thể của điểm thực hiện dự án và sẽ thực hiện giảm nhẹ trong quá trình chuẩn bị và thực hiện KHHĐ tái định cư và KH phát triển DTTS. Do các tác động cụ thể tại từng điểm dự án có thể gây ra cả tác động tích cực và tiêu cực đến tiểu dự án và các khu vực gần đó phụ thuộc vào vị trí và loại/quy mô của các hoạt động tiểu dự án, tất cả các tác động khác cụ thể của điểm thực hiện dự án và các biện pháp giảm nhẹ sẽ được xác định trong quá trình chuẩn bị KH quản lý môi trường và xã hội cho các tiểu dự án.

• 
  Tác động của bờ kè mềm: Thiết kế của bờ kè mềm để tạo bãi bồi phục vụ cho trồng rừng cần tuân thủ các tiêu chí sau đây:
  

• 
  Chỉ thực hiện tại các vị trí có phần bờ biển tương đối hẹp, độ dốc đáy nhỏ, địa hình đáy đơn giản, tiến trình bồi lắng chiếm ưu thế.
  
• 
  Đảm bảo các quá trình trao đổi vật liệu và năng lượng một cách tự nhiên. Độ cao của đê mềm được thiết kê không được cao hơn mức thủy triều trung bình của các khu vực được đề xuất;
  
• 
  Đảm bảo rằng đê mềm không cắt ngang qua kênh mương và xa cửa sông, sử dụng các vật liệu thân thiện với môi trường.
  
• 
  Xây dựng hàng rào tre chữ T, chiều dài mỗi đầu là 100 m. Mỗi hàng rào tre gồm 3 đơn vị đặt so le nhau. Các đơn vị này được thiết kế thẳng góc với hướng sóng. Chiều cao của bờ kè mềm tính từ chân kè nhỏ hơn 1.5m; chiều cao cọc cao hơn 2m. Khoảng cách giữa các đơn vị là 25m. Cấu trúc của bờ kè mềm gồm 2 hàng cọc. Có các lớp tre giữa 2 hàng cọc. Số lượng cọc là 10-15 cái, dài 1m phụ thuộc vào mức năng lực sóng và xói lở. Chiều rộng của hàng rào tre là 0.4m.
  
• 
  Thiết kế bờ kè mềm phải đảm bảo không chắn ngang và cách xa dòng chảy và nhánh sông quá 100m. Bờ kè mềm sẽ được xây ở những khu vực trước đây có rừng nhưng đã bị xói lở do tác động của sóng và dòng chảy dọc bờ biển.
  

• 
  An toàn của người vận chuyển bằng tàu ở địa phương. Công trình cứng trên mặt nước và/hoặc dưới nước có thể gây ra tác động nghiêm trọng đến cộng đồng địa phương sử dụng tàu và/hoặc có các hoạt động dọc theo bờ biển. Đối với tiểu dự án liên quan đến các công trình cứng và mềm được xây để giảm lực của sóng biển, khi thiết kế chi tiết cần cố gằng đảm bảo rằng công trình sẽ không gây ra những rủi ro về an toàn đối với các tàu nhỏ và/hoặc các hoạt động khác tại địa phương trong vùng thực hiện tiểu dự án và các khu vực lân cận. Trong quá trình xây dựng và vận hành, sẽ có các biện pháp an toàn (biển báo, phao, đèn, v.v) và hoạt động toàn thời gian tại khu vực mà các cộng đồng địa phương có hoạt động.
  

• 
  Các tác động đối với vận chuyển phù sa và nước ven biển Việc xây dựng và/hoặc sự hiện diện của các công trình vật chất cứng và mềm dọc bờ biển có thể thay đổi sự di chuyển của nước và phù sa dọc theo đường bờ biển và ảnh hưởng đến việc sử dụng nước và đất ở khu vực lân cận. Giám sát chất lượng nước (sinh học, hóa học, vật lý) và phù sa tại các khu vực của tiểu dự án và vùng lân cần (thượng nguồn và hạ lưu) sẽ được thực hiện. Cũng sẽ phải tiến hành tham vấn đầy đủ với chính quyền và các cộng đồng địa phương trong quá trình xây dựng và hoàn thiện KH Quản lý Môi trường và Xã hội của tiểu dự án đó. Cần phải coi kế hoạch là một kế hoạch thích ứng có thể điều chỉnh trong quá trình tham vấn với các bên liên quan chủ chốt. Do tính phức tạp của mạng lưới nước (sông, kênh mương và sử dụng nước), người sử dụng nước và các chế độ nước (nước ngọt, nước lợi, nước mặn, lụt và hạn hán) tại đồng bằng sông Hồng (hiện tại và tương lai), cần lưu ý đúng mực đến việc đánh giá và giảm thiểu các tác động không mong muốn tiềm ẩn của các khu vực thực hiện tiểu dự án tại Quảng Ninh và Hải Phòng.
  

2. BQL dự án trung ương (CPMU) sẽ hỗ trợ (huy động một chuyên gia tư vấn) tỉnh xây dựng các mô hình sinh kế kết nối với rừng, các điều tra và xây dựng và các kế hoạch đầu tư phát triển sinh kế, xây dựng các mô hình gắn với chuỗi giá trị và tạo thị trường ổn định cho các sản phẩm canh tác và khai thác. Dự án cũng sẽ cung cấp Hỗ trợ kỹ thuật (TA) cho các BQL dự án tỉnh (PPMUs)/CPMU trong quá trình xem xét, phê duyệt và giám sát thực hiện các đề xuất do các hộ gia đình, nhóm hộ, và/hoặc chính quyền địa phương và đối tác của họ nộp lên trong quá trình thực hiện dự án xin tài trợ từ dự án FMCRP. Các PPMU sẽ chịu trách nhiệm lựa chọn và giám sát các tư vấn và nhà thầu cần để thúc đẩy thực hiện hiệu quả các mô hình sinh kế, thiết kế và xây dựng cơ sở hạ tầng được lựa chọn.

3. Các hướng dẫn cụ thể được đưa ra trong phần này chỉ tập trung vào các hoạt động phù hợp mà có thể được thực hiện trong hợp phần này (ví dụ như Cải tiến nuôi trồng thủy sản quảng canh (67 gói); Canh tác thủy sản thâm canh thông minh thích ứng biến đổi khí hậu (30); sản xuất chăn nuôi (120); và du lịch sinh thái (13)). Tuy nhiên, các chuyên gia của NHTG có thể sẽ bổ sung them các hướng dẫn và/hoặc yêu cầu khi có các vấn đề không lường trước được trong quá trình thực hiện. Các phần dưới đây là hướng dẫn về các tác động tiềm ẩn và việc giảm nhẹ của các mô hình sinh kế mà có thể được dự án FMCRP chấp nhận gồm các biện pháp để (i) cải tiến canh tác quảng canh, (ii) nuôi trồng thủy sản quảng canh thông minh thích ứng biến đổi khí hậu, (iii) đa dạng hóa nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản; (iv) phát triển du lịch sinh thái; (v) thực hiện cơ sở hạ tầng quy mô nhỏ; (vi) các tác động khác; và (v) sử dụng thuốc trừ sâu và/hoăc các hóa chất độc hại. Những hướng dẫn này sẽ được cận nhắc trong quá trình chuẩn bị KH Quản lý Môi trường và Xã hội của tiểu dự án khi phát hiện thấy các tác động ở mức trung bình và/hoặc lớn.

(i) Các biện pháp để cải tiến nuôi trồng thủy sản quảng canh

4. Những khu vực đất có diện tích lớn để nuôi tôm thâm canh và bán thâm canh có thể dẫn tới việc làm mất đi các khu cư trú tự nhiên do chuyển đổi rừng ngập mặn và đất ngập nước thành ao tôm trong khi đầu tư vào công trình kiểm soát nước quy mô lớn lại có thể gây ra xung đột lợi ích và quản lý nước không linh hoạt khi những người nông dân trồng lúa tại địa phương cố gắng tạo thu nhập từ việc chuyển ruộng lúa thành ao tôm. Tiểu dự án có thể muốn thúc đẩy hoạt động canh tác kết hợp lúa tôm và nuôi tôm dưới rừng ngập mặn, hình thức canh tác được coi là bền vững về môi trường do sản xuất quảng canh và sử dụng ít hóa chất nông nghiệp hơn (như phân bón, kháng sinh) và có thể giúp phục hồi các khu vực rừng ngập mặn. Những quan ngại về mặt môi trường như nước thải từ các đầm tôm, xử lý cặn lắng trong các đầm tôm vào kênh mương và sông ngòi phải được kiểm soát. Áp dụng mô hình lúa tôm bền vững áp dụng tiêu chuẩn VietGap để xây dựng các hướng dẫn vận hành cho các hệ thống quản lý nước tại khu vực tiểu dự án sẽ giúp canh tác tôm bền vững hơn ở khu vực cửa sông và vùng bán đảo.

6. Hiện đang có những nỗ lực tại đồng bằng sông Cửu Long để tìm cách góp phần cải thiện thực hành quản lý nước hiện nay đối với nuôi tôm, cụ thể trong các khía cạnh sau đây: (a) xây dựng một điều tra phân loại cho các đầm tôm hiện có; (b) phân tích hiện trạng sử dụng thuốc trừ sâu và thuộc kháng sinh; (c) xác định các khu vực có những vấn đề môi trường nghiêm trọng; và (d) xây dựng và phổ biến các thực hành tốt nhất. Phải có hệ thống xử lý nước thải trong nuôi trồng thủy sản và nuôi tôm để giảm ô nhiễm nước bề mặt. Nước ngầm ngày càng được sử dụng nhiều như là nguồn bổ sung nước ngọt để kiểm soát độ mặn trong nuôi tôm và đa dạng hóa sản xuất rau màu (cả trong các khu vực trồng lúa và nuôi tôm). Sự chuyển đổi sang nuôi tôm biền vững sẽ giảm khai thác nước ngầm. PPMU và các tư vấn cần cân nhắc những phát hiện này trong quá trình xem xét các đề xuất hỗ trợ đầu tư.

7. Tại đồng bằng sông Cửu Long (vùng cửa sông và bán đảo) đang có những nỗ lực để phát triển các mô hình sinh kế bằng nuôi trồng thủy sản sinh thái bằng cách hỗ trợ người dân chuyển đổi (ở những nơi phù hợp) sang các hoạt động bền vững trên nước lợ như nuôi tôm trong rừng ngập mặn, mô hình lúa-tôm và các hoạt động khác và thực hiện nông nghiệp thông minh thích ứng BĐKH bằng cách tăng hiệu quả sử dụng nước vào mùa khô. Các chương trình sinh kế có vai trò rất quan trọng ở khu vực cửa sông đồng bằng và các tỉnh ven biển do các hộ dân trong khu vực giao giữa vùng nước ngọt và nước lợ có thu nhập thấp hơn những người ở các khu vực khác. Sinh kế của người dân ở vùng cửa sông dễ bị tổn thương hơn trước tình trạng thiếu nước ngọt từ thượng nguồn, xâm nhập mặn từ cửa sông và hoặc các khu nuôi tôm lân cận và thiếu nước ngọt do mùa khô cực đoan.

8. Đem lại sinh kế và các biện pháp hỗ trợ cho người dân thích ứng với xâm nhập mặn và chuyển đổi canh tác thủy sản nước lợ là một hình thức khuyến khích quan trọng. Vấn đề xâm nhập mặn ở các vùng cửa sông đã gây ra thiệt hại sản xuất lúa và nông nghiệp giá trị cao. Việc chuyển đổi sang nông nghiệp giá trị cao sẽ đem lại nhiều lợi ích xã hội cho các cộng đồng và hộ gia đình tại địa phương tham gia vào mô hình sinh kế. Việc xây dựng cơ sở hạ tầng kiểm soát mặn trước đây không linh hoạt và khóa người nông dân vào các lộ trình phát triển, đặc biệt là người nghèo và/hoặc nông dân DTTS, những người không có kiến thức và nguồn lực tài chính. Điều quan trọng là hỗ trợ và các chương trình sinh kế đưa ra cho những đối tượng này phải có thiết kế phù hợp và hỗ trợ thỏa đáng. Việc chuyển đổi sang canh tác thủy sản tại các vùng cửa sông có thể cũng sẽ phức tạp nếu khu vực đó đang phải đối mặt với áp lực phát triển.

9. Rừng ngập mặn-tôm và lúa-tôm là những phương án canh tác thủy sản bền vững hơn. Việc xây dựng các mô hình sinh kế đòi hỏi phải cân nhắc các tác động môi trường tiềm ẩn của hoạt động nuôi trồng thủy sản và nuôi tôm gồm việc thải ra các chất thải hữu cơ, hóa chất nông nghiệp, kháng sinh, lây lan dịch bệnh và tác động sinh thái lên thủy sản nước ngọt và ven biển. Để giảm nhẹ các tác động môi trường này, cần thực hiện một kế hoạch quản lý sâu bệnh tổng hợp cho từng tiểu dự án có thể áp dụng như là một phần của KH Quản lý Môi trường và Xã hội. Khung quản lý dịch hại quy định: nghiêm cấm sử dụng các hóa chất độc hại và đưa ra đường hướng và phương pháp tiếp cận đối với quản lý dịch hại tổng hợp.

12. Khôi phục công trình giữ nước lũ sẽ cung cấp nhiều dinh dưỡng và phù sa hơn trong mùa lũ, tuy nhiên cần cân nhắc những tác động của việc có thể xảy ra tình trạng sử dụng thuốc trừ sâu và phân bón tăng lên do nhu cầu nuôi trồng được đa dạng hóa. Các mô hình sinh kế nông nghiệp công nghệ cao (ví dụ như cây ăn quả, hoa, rau, nấm, dưa hấu) có thể sẽ cần đầu vào cao hơn về phân bón và thuốc trừ sâu. Các tác động môi trường tiềm ẩn của nuôi trồng thủy sản và nuôi tôm nước ngọt gồm chất thải hữu cơ, hóa chất nông nghiệp, kháng sinh, lây lan bệnh tật và các tác động sinh thái lên các loài đặc hữu ở các vùng thực hiện tiểu dự án cũng sẽ cần phải tính toán kỹ. Để giảm nhẹ các tác động môi trường, cần cân nhắc và thực hiện một chương trình Quản lý dịch hại tổng hợp cho từng tiểu dự án có thể áp dụng được như là một phần của KH Quản lý MT và XH. Cần có hoạt động giám sát chất lượng nước mặt tại vùng thực hiện tiểu dự án.

1. 14. Do vùng ven biển bắc trung bộ có nhiều bãi biển đẹp, nước trong, rừng ngập mặn và các hệ sinh thái, do đó rất có khả năng phát triển các mô hình sinh kế mới với du lịch sinh thái. Mục tiêu của du lịch sinh thái là tạo việc làm tại địa phương, và tài chính bền vững cho hoạt động quản lý các khu vực phòng hộ. Gói đầu tư có thể được sử dụng để bổ sung cho các đầu tư hiện tại vào du lịch sinh thái tại các vùng tiểu dự án. Tuy nhiên hệ thống sinh thái ven biển mỏng manh dễ bị ảnh hưởng bởi các tác động tiêu cực cần giảm nhẹ.

• 
  Đánh giá cơ sở hạ tầng cho du lịch và điều tiết lượng người du lịch cho phù hợp
  
• 
  Đánh giá các tác động do khách du lịch tăng lên cùng với nhu cầu về củi đốt từ khu vực phòng hộ, do tăng khai thác các LSNG được lựa chọn, hay hoa quả dại, thảo dược, và các thứ khác để tiêu dùng và bán
  
• 
  Đánh giá sự xuất hiện hình thức sản xuất hộ gia đình dựa vào rừng địa phương, tre và LSNG để phục vụ khách du lịch và tác động của nó lên khai thác không bền vững
  
• 
  Đánh giá vị trí các điểm tập trung khách du lịch và đảm bảo các địa điểm này không nằm trong các khu cư trú tự nhiên dễ bị tổn thương
  
• 
  Thực hiện phân tích theo mùa lượng khách du lịch và liên hệ với vòng đời sinh đẻ của các loài thu hút khách du lịch
  
• 
  Tiến hành định hướng và đào tạo cho người dân địa phương tham gia vào du lịch sinh thái đặc biệt là về các tác động tieu cực của du lịch sinh thái đến môi trường và tài nguyên rừng
  
• 
  Đảm bảo tất cả các trại của người dụ lịch phải được đánh dấu rõ ràng có bảng chỉ dẫn, phương án xử lý rác thải, và trang thiết bị quản lý cháy
  
• 
  Tiến hành định hướng và tóm tắt cho khách du lịch về khu vực phòng hộ, có các tài liệu giáo dục và nâng cao nhận thức với ngôn ngữ phù hợp
  
• 
  Áp dụng ECOP tại tất cả các cơ sở hạ tầng mà sẽ được dự án xây dựng
  

19. Vấn đề chất lượng nước mặt và vận hành các cộng cần được quản lý. Ô nhiễm nước mặt do tồn dư hóa chất nông nghiệp (như thuốc trừ sâu và phân bón) và chất thải hữu cơ từ chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản khi đẩy nước từ kênh và các bờ kè. Tuy nhiên, dự án được đề xuất chỉ có xây dựng cống cấp hai và cấp 3, và các tác động môi trường chủ yếu là ở cấp địa phương, và các biện pháp giảm thiểu có thể được thực hiện ở cấp tiểu dự án. Vận hành cửa cống cần tính đến các tác động đối với giao thông đường thủy địa phương cho ngư dân và nông dân. Các quy tắc hoạt động cửa cống cần được xây dựng với sự tham vấn với tất cả người liên quan, gồm người sử dụng đường thủy địa phương.

22. Nếu cần phải xây dựng một kế hoạch quản lý sâu bệnh, cần cân nhắc những nguyên tắc sau đây:

• 
  Tiểu dự án sẽ không tài trợ để mua phân bón, thuốc trừ sâu hay các hóa chất nông nghiệp độc hại khác. Trong điều kiện bình thường, nếu việc sử dụng thuốc sâu được cho là cần thiết , chỉ những loại thuốc trừ sâu đã đăng ký với chính quyền và được quốc tế công nhận sẽ được sử dụng và dự án sẽ cung cấp thông tin kỹ thuật và kinh tế cho loại và lượng hóa chất. Tiểu dự án cũng sẽ cân nhắc các phương án khác (gồm quản lý các loại hóa chất vô hại) mà có thể giảm sự phụ thuộc vào việc sử dụng thuốc trừ sâu. Các biện pháp này sẽ được đưa vào thiết kế tiểu dự án để giảm rủi ro liên quan đến xử lý và sử dụng thuốc trừ sâu của người nông dân.
  
• 
  Trong quá trình chuẩn bị KH Quản lý MT và XH/PMP cho tiểu dự án, chủ tiểu dự án và tư vấn sẽ xác định nhu cầu tập huấn và xây dựng năng lực có tham vấn chặt chẽ với các chính quyền địa phương và hiểu biết giữa họ. tiểu dự án sẽ áp dụng thực hành IPM cùng với chương trình QL sâu bệnh tổng hợp quốc gia và các chương trình quản lý nuôi trồng thủy sản/nuôi tôm do Bộ NN và PTNT thực hiện như là một phương tiện để giảm thiểu các tác động tiêu cực do tăng sử dụng thuốc trừ sâu, phân bón và hóa chất độc hại. Những hoạt động chính có thể gồm tập huấn, chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm trong việc sử dụng phân bón và hóa chất thông qua các điều tra nghiên cứu, tham quan học tập, và/hoặc lựa chọn sử dụng an toàn các loại phi hóa chất và các kỹ thuật khác.
  
• 
  PMP sẽ xác định cơ quan chịu trách nhiệm thực hiện gồm bố trí dòng vốn và báo cáo. Sở NN và PTNT sẽ chịu trách nhiệm lập kế hoạch và thực hiện các hoạt động PMP còn người nông dân có trách nhiệm tham gia tích cực vào lập kế hoạch thực hiện. CPMU chịu trách nhiệm giám sát và theo dõi KH Quản lý MT và XH gồm các hoạt động PMP sau khi đã được NHTG phê duyệt. Các hoạt động sẽ được lập kế hoạch và thực hiện với sự tham vấn chặt chẽ với người nông dân, chính quyền địap hương, và các tổ chức cộng đồng địa phương đặc biệt là phụ nữ. Ngân sách thực hiện là một phần trong chi phí do KH quản lý MT và XH và các hoạt động, kết quả, và các tác động sẽ được giám sát trong thực hiện KH Quản lý MT và XH.
  

• 
  Các chính sách và kế hoạch quốc gia: Việc áp dụng các ý tưởng về QL sâu bệnh tổng hợp (IPM) đã được giới thiệu ở VN vào đầu những năm 1990. Một chương trình IPM quốc gia đã được xây dựng và thực hiện và đã thành lập một UB điều hành về IPM do thứ trưởng Bộ NN và PNNT chủ trì, UB này chịu trách nhiệm giám sát chương trình. Trong giai đoạn này, đã xây dựng một số chính sách và quy định hỗ trợ IPM bao gồm các lệnh cấm và hạn chế các loại thuốc trừ sâu độc hại và các hoạt động của một hệ thống kiểm tra. Kể từ đó, đã thực hiện các biện pháp nhằm giảm việc sử dụng thuốc trừ sâu trong sản xuất lúa gạo trên cả nước bao gồm cả đồng bằng sông Cửu Long. Chính sách của Bộ NN và PTNT nhằm khuyến khích áp dụng kỹ thuật “3 giảm, 3 tăng” hay “3R3G”²⁶ và “Một phải, 5 giảm” hay “1M5R”²⁷ cho sản xuất lúa gạo cũng như các phương pháp “Việt Gap” ²⁸ cho sản phẩm nông nghiệp đã và đang được thực hiện ở nhiều nơi tại Việt Nam.
  
• 
  Kiểm soát thuốc trừ sâu: Năm 1990, Việt Nam chính thức phê duyệt và áp dụng Quy tắc ứng xử quốc tế về phân phối và sử dụng thuốc trừ sâu của Tổ chức Nông Lương liên hợp quốc (FAO) và đã xây dựng một hệ thống quy định theo các hướng dẫn của FAO vào giữa những năm 1990. Pháp lệnh về Bảo vệ và Kiểm dịch thực vật có hiệu lực vào tháng 2 năm 1993, sau đó vào tháng 11 có Nghị định 92/CP với các quy định về quản lý thuốc trừ sâu. Những quy định này đã được cập nhật định kỳ và được áp dụng bởi các cơ quan. Trong giai đoạn từ 1995-97, có tổng số 45 loại thuốc trừ sâu bị cấm sử dụng tại Việt Nam và 30 loại bị hạn chế (số lượng không thể vượt quá 10% tổng số loại thuốc trừ sâu được bán tại Việt Nam). Những loại này bao gồm các thuốc trừ sâu rất độc hại như carbofuran, endosulfan, methamidophos, monocrotophos, methyl parathion, và phosphamidon. Năm 1998, Việt Nam đã ngừng đăng ký các loại thuốc diệt côn trùng mới trị sâu cuốn lá trong nước do các hoạt động IPM đã chỉ ra rằng việc sử dụng thuốc diệt côn trùng cho sâu cuốn lá là không cần thiết.
  
• 
  Quyết định 193/1998/QD BNN-BVTV ngày 2 tháng 12 năm 1999 của Bộ NN và PTNT ban hành các quy định về kiểm soát chất lượng, dư lượng thuốc trừ sâu và kiểm tra thuốc trừ sâu mới để đăng ký tại Việt Nam
  
• 
  Quyết định 145/2002/QD/BNN-BVTV ngày 18/12/2002 của Bộ NN và PTNT ban hành các quy định về các thủ tục rà soát sản xuất, quy trình, đăng ký, xuất nhập khẩu, buôn bán, bảo quản và chế biến, nhãn thuốc, đóng gói, hội thảo, quảng cáo và sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật; Đây là cơ sở để CPVN giám sát việc sử dụng và bảo quản thuốc trừ sâu. Những thùng chứa rỗng sẽ được xử lý theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất như đã ghi trên nhãn sản phẩm hoặc hướng dẫn và khuyến nghị của tỉnh. Tối thiểu là, những thúng chứa rỗng sẽ được trả lại cho đơn vị phân phối thuốc trừ sâu nằm trong chương trình tái chế của họ; hoặc xả sạch 3 lần hoặc xả áp lực, sau đó thay đổi để không thể sử dụng lại nữa; và xử lý tại bãi rác được cấp phép hoặc các điểm xử lý rác được phê duyệt.
  
• 
  Quyết định của Bộ NN và PTNT số 1503/QD-BNN-TCTS về Thực hành tốt trong nuôi trồng thủy sản tại Việt Nam (VietGAP), 7/5/2011; Quyết định số 1617/QD-BNN-TCTS hướng dẫn thực hiện VietGAP để trồng P. hypophthalmus, P.monodon và P. vannamei); Quyết định 72/QĐ-TT-QLCL ( 4/3/ 2013) của CP giao cho Trung tâm chứng nhận Việt Nam (QUACERT) làm tổ chức chịu trách nhiệm cấp chứng nhận gồm có VietGAP cho hoa quả và rau, chè, gạo và cà phê. Hộp A3.8 nhấn mạnh những yêu cầu chính đối với VietGAP cho nuôi trồng thủy sản.
  

Họp A3.8 Các nguyên tắc cơ bản của VietGap cho nuôi trồng thủy sản

Nuôi trồng thủy sản đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm bằng việc tuân thủ các tiêu chuẩn và quy định hiện hành của Nhà nước và các quy định của tổ chức Nông Lương của Liên Hợp Quốc (FAO) và tổ chức Y tế thế giới (WHO). Nuôi trồng thủy sản phải đảm bảo các điều kiện sức khỏe và điều kiện sống cho các loài thủy sinh bằng việc tạo ra những điều kiện tối ưu cho sức khỏe, giảm căng thẳng, hạn chế các rủi ro bệnh tất và duy trì môi trường nuôi trồng tốt tại tất cả các giai đoạn của quy trình sản xuất, v.v Các hoạt động nuôi trồng thủy sản phải được thực hiện với các kế hoạch chi tiết và không tác động đến môi trường, theo các quy định của nhà nước và các cam kết quốc tế. Phải có đánh giá tác động về môi trường trong quy hoạch, phát triển và thực hiện nuôi trồng thủy sản. Hoạt động nuôi trồng thủy sản phải được thực hiện một cách có trách nhiệm đối với xã hội, tôn trọng cộng đồng địa phương, chấp hành nghiêm các quy định của nhà nước và các thỏa thuận liên quan của Tổ chưc Lao động quốc tế (ILO) về quyền lao động, không ảnh hưởng đến sinh kế của nông dân và các cộng đồng xung quanh. Nuôi trồng thủy sản phải đóng góp tích cực vào phát triển nông thôn, đem lại lợi ích, công bằng và góp phần giảm nghèo và tăng cường an ninh lương thực tại địa phương. Do vậy các vấn đề kinh tế xã hội phải được cân nhắc trong tất cả các giai đoạn trong quy trình nuôi trồng từ kế hoạch phát triển và triển khai hoạt động nuôi trồng thủy sản.

1. Những rủi ro khác có thể gây ra do tiểu dự án (các hộ gia đình canh tác nông nghiệp lấn chiếm các khu vực rừng ven biển và sử dụng trái phép gỗ từ rừng ngập mặn làm củi đun, các vấn đề về tiếp cận và quyền đối với đất đai, tính dễ bị tổn thương về mặt xã hội, rủi ro thị trường, v.v) sẽ được cân nhắc và xây dựng các biện pháp giảm nhẹ trong khhi chuẩn bị KH quản lý MT và XH cho tiểu dự án.

3. Sử dụng kiến thức của các chuyên gia nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản để tối ưu hóa thiết kế quy mô của các mô hình sinh kế. Việc này đảm bảo rằng thiết kế các mô hình trong hợp phần có thể giám sát tốt các vấn đề môi trường có thể xảy ra nhằm giảm nhẹ môi trường khí hậu đối với nông dân địa phương.

1. 
   Khả năng chấp nhận của người địa phương đối với đất rừng được giao cho cộng đồng:
   

5. Xây dựng các mô hình sinh kế hỗ trợ người dân địa phương bảo vệ và chăm sóc rừng. Ví dụ, nuôi ong dưới tán rừng cho thấy những rủi ro lớn như dự án đã khuyến cáo do có chuỗi lợi ích, không có hoa vĩnh viễn. Tương tự, người dân trồng rau theo tiêu chuẩn VietGAP ở vùng ven biển (ví dụ ở Quảng Bình) nhận thấy rủi ro trong mô hình nuôi kỳ nhông trên cát cao hơn so với trồng rau.

6. Giảm sản xuất bằng cách hợp tác với các công ty nông nghiệp: thực hiện mô hình sinh kế cần một phương pháp giai đoạn để nhân rộng mô hình và mở rộng thị trường và các công ty có đủ thời gian để mở rộng thị trường của mình và tìm thị trường mới.

7. Tại một số hoạt động, có ít các mô hình sinh kế mà người dân địa phương có thể lựa chọn, và về một số khía cạnh, dự án cần hợp tác với tư vấn để xây dựng nhiều mô hình hơn.

- Chia sẻ kinh nghiệm và bài học giữa người dân địa phương với nhau có thể giúp tăng cường đầu tư và sản xuất. Ví dụ, mô hình rau sạch ở Diễn Châu – Nghệ An, họ sử dụng chất giữ ẩm vào mùa khô, mô hình có thể được áp dụng vào mô hình hoa trên cát ở Hà Tĩnh, v.v

- Hỗ trợ chứng nhận hữu cơ, chứng nhận sản xuất sạch (ví dụ như VietGAP) và xây dựng thương hiệu sản xuất để quảng bá và tiếp thị.

8. Sử dụng hợp tác xã hoặc nhóm công tác thực hiện mô hình sinh kế xây dựng chiến lược thực hiện sinh kế của tiểu dự án. Thành lập các nhóm làm việc mới, hay với các nhóm hiện có, người nông dân sẽ tin vào các mô hình hiệu quả, trong đó rủi ro được chia đều cho các thành viên nhóm, đặc biệt là một số nông dân sợ rủi ro vì vậy họ không sẵn sàng áp dụng mô hình thích ứng mới.

• 
  Cần có nguồn vốn ban đầu cho mô hình sinh kế. Hiện tại, hầu hết các hộ nghèo có nhu cầu vay vốn đầu tư kinh doanh, tuy nhiên họ không đáp ứng được các yêu cầu của các tổ chức tín dụng, do vậy, nếu không có hỗ trợ vốn, nông dân địap hương sẽ gắp khó khăn trong việc bắt đầu một mô hình sinh kế mới. Như đã thấy trong kết quả tham vấn người dân địa phương và các tổ chức xã hội tại địa phương, hỗ trợ vốn là ưu tiên trước nhất.
  
• 
  Tuyển dụng các chuyên gia về nông nghiệp, thủy sản và lâm nghiệp, v.v để hỗ trợ và xây dựng kỹ thuật cho các hợp tác xã hay các tổ công tác, các cơ quan hỗ trợ nuôi trồng và người nông dân.
  
• 
  Các tổ chức đoàn thể, đặc biệt là hội nông dân và hội phụ nữ cần đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ người dân và hợp tác xã địa phương, như thu thập, tổ chức và tập huấn nông nghiệp, họ có thể hỗ trợ nông dân để nông dân có thể thăm và theo dõi các mô hình khác, v.v
  
• 
  Khuyến khích các công ty giống có khả năng sản xuất giống chất lượng cao đặt nhà máy gần những nơi thực hiện mô hình tốt.
  
• 
  Phát triển các công cụ hỗ trợ việc ra quyết định, cần có cảnh báo sớm khô hạn và lụt lội. Thiệt hại nghiêm trọng do băng giá và rét hại vào năm 2015 và 2016 cho thấy cần phải có bộ công cụ cho cảnh báo sớm để cảnh báo sớm cho người dân về loài cây trồng, vật nuôi và họ có thể tự kinh doanh.
  

• 
  Việc hỗ trợ sinh kế cho người dân không có đất trong khu vực bị ảnh hưởng bởi các hoạt động/tiểu dự án cần được xây dựng hoặc mở rộng từ tín dụng quy mô nhỏ, và chương trình phát triển hiện tại để tránh tăng sự bất bình đẳng giữa người giàu và người nghèo.
  
• 
  Khuyến khích các công ty nông nghiệp, đặc biệt là họ có thể mở chi nhánh có thể giúp người nghèo ở địa phương. Các tỉnh có thể cấp đất miễn phí và giảm thuế để hấp dẫn đầu tư của các doanh nghiệp vào lĩnh vực nông nghiệp.
  

Các yêu cầu bổ sung về tham vấn không có trong tham vấn tái định cư và môi trường:

• 
  Chấp nhận mô hình sinh kế
  
• 
  Lựa chọn kế hoạch và thiết kế tín dụng nhỏ cho mô hình sinh kế
  
• 
  Chi tiết, các ý tưởng và chính sách khuyến khích của cộng đồng trong họp tham vấn cần được cân nhắc trong quá trình thiết kế và thực hiện các hoạt động/tiểu dự án, đặc biệt là các ý tưởng của những người dễ bị tổn thương và phụ nữ.
  
• 
  Thực hiện dự án ở cấp cộng đồng không chỉ dựa vào các dạng sử dụng tài liệu hay dạng viết (ví dụ tập huấn), cần phải có băng ghi âm. Tại các khu vực miền biển, người dân địa phương không được học hành nhiều, số người không biết chữ cao, đặc biệt là phụ nữ.
  
• 
  Khuyến khích chương trình nông nghiệp cần đảm bảo rằng chương trình được thực hiện đúng mẫu và đúng thời điểm với phụ nữ bởi vì họ còn có trách nhiệm chăm sóc con cái và việc nhà.