a) Công tác xây dựng pháp luật

a) Công tác xây dựng pháp luật

Năm 2014, các Bộ, cơ quan ngang Bộ đã chủ trì xây dựng để trình cơ quan có thẩm quyền ban hành hoặc ban hành theo thẩm quyền 889 VBQPPL (tăng 90 VBQPPL so với năm 2013), trong đó, việc xây dựng để trình cơ quan có thẩm quyền ban hành có nhiều kết quả tích cực, cụ thể như sau:

- Các Bộ, cơ quan đã tập trung soạn thảo đúng tiến độ, trình Quốc hội, UBTVQH thông qua 29 luật¹¹; cho ý kiến 28 dự án luật. Trong đó, Bộ Tư pháp đã xây dựng, trình Quốc hội thông qua 5 Luật (Luật Hôn nhân và gia đình (sửa đổi); Luật Công chứng (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi hành án dân sự; Luật Hộ tịch); cho ý kiến 2 dự án Luật (Bộ luật Dân sự (sửa đổi), Luật Ban hành văn bản pháp luật). Đây là các văn bản pháp luật rất quan trọng, góp phần triển khai thi hành Hiến pháp, phát triển kinh tế - xã hội; xây dựng nền hành chính lành mạnh, công khai, minh bạch; tạo lập môi trường kinh doanh bình đẳng, theo pháp luật; bảo đảm an sinh xã hội, bảo vệ môi trường; củng cố quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội và phát triển bền vững đất nước. Hiện nay, trên cơ sở Nghị quyết về điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2014; dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2015, các Bộ, cơ quan đang tiếp tục xây dựng các dự án luật, pháp lệnh để trình Quốc hội theo tiến độ, trong đó dự án luật quan trọng như: Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi), Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Bộ luật Hình sự (sửa đổi)...

- Công tác xây dựng, ban hành văn bản thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ được đẩy mạnh; công tác xây dựng văn bản quy định chi tiết thi hành luật, pháp lệnh đã có chuyển biến tích cực. Thực hiện Nghị quyết số 67/2013/QH13 của Quốc hội, Bộ Tư pháp đã phối hợp các Bộ, cơ quan ngang Bộ tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch và tổ chức triển khai thực hiện với nhiều giải pháp quyết liệt. Theo đó trong năm 2014, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ đã ban hành 81/101 văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật, pháp lệnh đã có hiệu lực (36 nghị định, 05 quyết định, 38 thông tư, 02 thông tư liên tịch), đạt 80,2%; số văn bản nợ đọng giảm xuống còn 20 văn bản, tỷ lệ nợ đọng thấp nhất từ trước đến nay. Một số Bộ, ngành không còn nợ đọng, như: Bộ Công thương, Bộ Giao thông vận tải, Thanh tra Chính phủ... Đối với 100 văn bản quy định chi tiết thi hành 12 luật có hiệu lực từ 01/01/2015, đến nay đã ban hành được 13 văn bản (05 nghị định, 08 thông tư). Đáng lưu ý là trong số các văn bản đã ban hành, có một số văn bản quy định chi tiết thi hành Luật đất đai, Luật bảo vệ và kiểm dịch thực vật, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật giao thông đường thủy nội địa đã được ban hành sớm để có hiệu lực cùng thời điểm có hiệu lực của Luật. Thực hiện nhiệm vụ được giao, Bộ Tư pháp đã xây dựng, trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ 37/45 đề án, văn bản¹², đạt tỷ lệ 82,2%; trong đó Bộ đã xây dựng, trình cấp có thẩm quyền ban hành hoặc ban hành theo thẩm quyền 4/4 văn bản (2 nghị định, 2 thông tư) quy định chi tiết thi hành luật, pháp lệnh đã có hiệu lực. Đối với các luật có hiệu lực kể từ ngày 01/01/2015, Bộ đã xây dựng, trình Chính phủ đúng thời hạn 03/03 nghị định quy định chi tiết thi hành Luật công chứng (sửa đổi), Luật phá sản, Luật hôn nhân và gia đình (sửa đổi). Việc ban hành các thông tư, thông tư liên tịch theo thẩm quyền được các Bộ, ngành chú trọng; nhiều Bộ, ngành đã ban hành được số lượng lớn như: Bộ Tài chính (172 văn bản), Bộ Giao thông Vận tải (70 văn bản), Bộ Công an (61 văn bản).

- Công tác xây dựng VBQPPL ở các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục đi vào nền nếp, chất lượng văn bản từng bước được cải thiện. Hầu hết các địa phương đều có Kế hoạch ban hành VBQPPL, trên cơ sở đó triển khai thực hiện nghiêm túc, quyết liệt, bảo đảm quy trình soạn thảo. Kết quả năm 2014, HĐND, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã ban hành 3589¹³ VBQPPL (tăng 417 văn bản, tương ứng tăng 13,15% so với năm 2013). Các VBQPPL do HĐND, UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ban hành về cơ bản đều được Sở Tư pháp góp ý, thẩm định trước khi trình ban hành.

Để bảo đảm kinh phí cho công tác xây dựng pháp luật, Bộ Tư pháp đã phối hợp với Bộ Tài chính, Văn phòng Chính phủ ban hành Thông tư liên tịch số 92/2014/TTLT-BTC-BTP-VPCP ngày 14/7/2014 hướng dẫn hướng dẫn lập dự toán, quản lý, sử dụng và quyết toán kinh phí ngân sách nhà nước bảo đảm cho công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật và hoàn thiện hệ thống pháp luật (thay thế Thông tư liên tịch số 192/2010/TTLT-BTC-BTP-VPCP).

b) Công tác thẩm định VBQPPL