Aurelius Augustinô Chuyển ngữ: Phạm Hồng-Lam
tải về 437.66 Kb. Chế độ xem pdf
|
- Điều hướng trang này:
- AURELIUS AUGUSTINÔ
- Phạm Hồng-Lam
| Về bản dịch Việt ngữ
Augustinô viết hơn một trăm tác phẩm bằng tiếng Latinh. Và Confessiones đã được dịch ra rất nhiều thứ tiếng và rất sớm. Chỉ riêng ở Đức đã có ít nhất 24 bản dịch. Bản Việt ngữ này không dịch thẳng từ nguyên bản, mà dựa trên ba bản dịch tiếng Đức và một bản dịch tiếng Pháp. Đó là bản dịch của Otto F. Lachmann xuất hiện năm 1888; ấn bản mới của nó được tái bản lần thứ 3 tại Wiesbaden, Đức, vào năm 2016 với sự hiệu đính và dẫn nhập của tiến sĩ Bruno Kern; bản dịch này không có phần chú thích. Bản Đức ngữ thứ hai của Wilhelm Thimme, ấn hành năm 1950 tại Zürich, Thuỵ Sĩ, tái bản năm 1958; bản này có những chú thích từ ngữ và một mục lục về những câu trích Kinh Thánh ở cuối sách. Bản Đức ngữ thứ ba của tiến sĩ Alfred Hofmann, ấn hành tại München năm 1914; bản này nguyên là bản dịch của J. Molzberger vào năm 1871, nhưng đã được Hofmann viết lại nhiều chương. Và cuối cùng là bản Pháp 16 AURELIUS AUGUSTINÔ ngữ của M. Moreau năm 1864 với hiệu đính của Gregor Emmenegger. Bản của A. Hofmann và của M. Moreau đã được G. Emmenegger đưa lên thư viện trực tuyến của Đại Học Fribourg, Thuỵ Sĩ, năm 2021 (https://bkv.unifr.ch/ works) cùng với nguyên bản La ngữ. Hai bản của Hofmann và Moreau cũng có phần trích dẫn các nguồn Kinh Thánh và một vài chú thích từ ngữ khác, tất cả có lẽ do Emmenegger thêm vào. Tôi chép lại phần trích dẫn nguồn Kinh Thánh từ hai bản dịch này và lấy lại hầu hết những chú thích từ ngữ của Thimme cho bản dịch của mình. Tôi không dựa hẳn vào một bản dịch nào. Nhưng luôn so sánh giữa các bản dịch, để chọn cho mình lối diễn tả nào sáng sủa nhất hoặc, nếu có đôi chút dị biệt, thì chọn lối diễn tả của đa số dịch giả. Lối văn hùng biện của Augustinô với những câu rất dài và quyện vào nhau khiến việc diễn tả bằng tiếng Việt khó khăn. Tôi đã cố gắng phân câu và xếp ý lại những chỗ nào có thể, nhưng vẫn còn có những câu đoạn chưa hài lòng. Bản Pháp ngữ chú trọng việc dịch thoát nghĩa, nên nó dễ hiểu và đậm màu văn chương, nhưng bù lại đôi khi không sát với nguyên bản. Tựa đề của mỗi Quyển và Chương là do người dịch thêm vào, để độc giả dễ theo dõi; chúng không có trong nguyên bản. Và vì một số ghi chú có đề cập tới các tác phẩm khác của Augustinô, nên tôi cũng đã thêm vào ở cuối sách bảng Mục Lục tác phẩm, để độc giả có thể đối chiếu. Đã có ba bản “Tự Thú” của Augustinô bằng tiếng Việt. Một bản ở Mĩ của linh mục Ngô Tường Dzũng, một bản ở 17 TỰ THUẬT Việt Nam của Vân Thuý dịch theo bản Pháp ngữ của Louis de Mondadon và một bản dịch của giám mục Micae Nguyễn Khắc Ngữ. Tôi chưa đọc được hai bản dịch sau, nên không có nhận định. Còn bản của Nguyễn Tường Dzũng, cứ theo như những phần đã được đưa lên mạng thông tin toàn cầu, thì đây là những tường thuật, chứ không phải là một bản dịch đúng nghĩa của Confessiones. Phạm Hồng-Lam Augsburg, 17.08.2021, ngày sinh của Mẹ. Quyển Một TUỔI THƠ VÀ NIÊN THIẾU |