AURELIUS AUGUSTINÔ
Về cấu trúc của bản văn: Rõ ràng phần II và III có nội
dung khác với phần I. Chúng không còn mang tính cách hồi
kí về cuộc đời nữa, mà trái lại nặng về suy tư triết học và
thần học. Vì thế một số dịch giả (ở Đức) trước đây chỉ chọn
in phần I mà thôi. Thêm nữa, khi đọc quyển X, ta nhận ra sự
thiếu đồng bộ so với những quyển khác. Giả như không có
quyển X, để quyển XI tiếp liền sau quyển IX, thì có sự ăn
khớp hơn. Vì thế nhiều nhà nghiên cứu (E. Williger, Pierre
Courcelle
3
) cho rằng, quyển X là phần được Augustinô thêm
vào về sau. Có thể như vậy. Nhưng nếu không có phần II
và III, tác phẩm của Augustinô sẽ không đầy đủ như một
hợp nhất. Là vì trong phần I Augustinô kể lại quá trình phát
triển đức tin của mình, từ lúc sinh ra cho tới ngày hoán cải.
Phần II tiếp nối với cái nhìn soi chiếu vào nội tâm và mô
tả tâm trạng hiện tại của mình. Phần III bắc nhịp cầu nối
liền giữa kinh nghiệm cuộc sống riêng của Augustinô với số
phận chung của toàn thể nhân loại qua những suy tư về cuộc
tạo dựng. Augustinô coi việc cứu rỗi của mình là một thí dụ
cho việc cứu rỗi cả loài người. Từ sự sống riêng ngài phóng
chiếu lên sự sống loài người nói chung về mặt lịch sử cứu rỗi
(Bruno Kern). Tắt lại, phần I nhìn lại quá khứ; phần II nhìn
vào hiện tại; phần III nhìn về tương lai vĩnh cửu.
3
E. Williger, Der Aufbau der Konfessionen Augustins, trong Zeitschrift
für neutest. Wiss., 1929. Pierre Courcelle, Recherches sur les Cofessions
de Saint Augustin, Paris, 1950.
13
TỰ THUẬT
Một vài nội dung tư tưởng
Confessiones phong phú về nhiều mặt. Nó là một cuốn
sách về tâm lí, thần học, triết học lẫn thông diễn. Augustinô
là con người nhiều khả năng đồng cảm. Khả năng này thể
hiện đặc biệt qua những suy tư về Tội và sự Chết, vốn là
những kinh nghiệm hiện sinh mấu chốt của con người. Câu
chuyện ăn cắp lê là một thí dụ cho việc phân tích và tìm hiểu
cặn kẽ về nguyên nhân và các chiều kích của tội. Cái chết của
người bạn thân và của người mẹ là cơ hội để Augustinô suy
tư và đặt vấn đề về cái chết, cũng là đề tài muôn thuở trong
lịch sử nhân loại.
Triết Học Tân Platon là dụng cụ để Augustinô diễn dịch
nội dung đức tin Kitô giáo, nghĩa là tìm hiểu Thần Học theo
nghĩa hẹp. Augustinô đã dùng Triết Học này để lí giải Kitô
Giáo. Nhưng ngay trong Confessiones ta thấy ngài đã không
hi sinh đức tin Kitô giáo cho thứ triết học xa lạ này. Trái lại, ở
những điểm quyết định, ngài đã phá vỡ các điều kiện của Tân
Platon, để mở ra không gian đặc thù cho Kitô Giáo (Bruno
Kern). Quan điểm của ngài về ân sủng của Thiên Chúa và về
Ngôi Lời nhập thể là những thí dụ cụ thể. Những suy tư của
ngài về Thời Gian và Trí Nhớ cho thấy một mặt Kitô Giáo
đã hội nhập vào những khái niệm của nền Triết Học đã có,
mặt khác nó lại giúp cho Triết Học này đơm hoa kết trái và
vươn xa hơn.
Confessiones cũng là một nỗ lực biện giải chống lại
phái Manikê. Manikê cắt nghĩa tình trạng mâu thuẫn nơi
14
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |