| TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG
Viện KH&CN Khai thác Thủy sản
Bộ môn Hàng hải
CHƯƠNG TRÌNH GIẢNG DẠY HỌC PHẦN
1. Thông tin về học phần và lớp học
Tên học phần: Thiên văn hàng hải
Mã học phần: NAV354 Số tín chỉ: 3
Đào tạo trình độ (TC, CĐ, ĐH): Đại học
Học phần tiên quyết: Địa văn hàng hải
Bộ môn quản lý học phần: Hàng hải
Giảng dạy cho lớp/nhóm: 55KHHH
Thuộc Học kỳ: 2 Năm học: 2015-2016
2. Mô tả tóm tắt học phần
3. Thông tin về giảng viên
Họ và tên: Nguyễn Đức Sĩ Chức danh, học vị: Giảng viên chính, Tiến sĩ
Điện thoại: 0918554971 Email: sind@ntu.edu.vn
Địa chỉ trang web/nguồn dữ liệu internet của giảng viên: ………………………
Địa điểm, lịch tiếp SV: Bộ môn Hàng hải. Sáng thứ 3, 6.
4. Mục tiêu và phương pháp dạy - học của các chủ đề
4.1 Mục tiêu và phương pháp dạy - học của các chủ đề lý thuyết
Chủ đề 1: Máy đàm thoại
Nội dung
(Kiến thức/Kỹ năng)
|
Mục tiêu dạy-học
|
Phương pháp dạy – học
|
1. Thiên cầu, đường, điểm và mặt phẳng cơ bản trên thiên cầu.
2. Các hệ tọa độ thiên thể.
3. Cách biểu diễn thiên cầu bằng phương pháp vẽ.
4. Các định lý lượng giác cầu, tam giác vị trí thiên thể.
|
1. Hiểu được khái niệm thiên cầu và mối quan hệ của chúng với chuyển động thật của Trái đất.
2. Biết xác định các thành phần tọa độ thiên thể khi biểu diễn chúng trên bề mặt thiên cầu.
3. Biết sử dụng các định lý trong một tam giác cầu để giải bài toán tính độ cao và phương vị thiên thể.
|
- Thuyết giảng;
- Thảo luận.
- Làm bài tập.
|
Chủ đề 2: Chuyển động nhìn thấy của thiên thể trên thiên cầu
Nội dung
(Kiến thức/Kỹ năng)
|
Mục tiêu dạy-học
|
Phương pháp dạy – học
|
1. Các đặc điểm trong chuyển động nhìn thấy hàng ngày của thiên thể trên thiên cầu khi người quan sát ở những vị trí khác nhau trên Trái đất.
2. Các đặc điểm trong chuyển động năm của Mặt trời trên hoàng đạo.
3. Các đặc điểm trong chuyển động của Mặt trăng trên bạch đạo.
|
1. Biết được các hiện tượng xảy ra trong chuyển động nhìn thấy hàng ngày của thiên thể.
2. Biết được sự thay đổi các thành phần tọa độ trong chuyển động của Mặt trời trên hoàng đạo.
3. Biết tính gần đúng giá trị xích vĩ và xích kinh của Mặt trời mà không dùng lịch thiên văn hàng hải.
4. Biết được chuyển động biểu kiến của Mặt trăng trên bạch đạo.
|
- Thuyết giảng;
- Thảo luận.
- Làm bài tập.
|
Chủ đề 3: Thời gian
Nội dung
(Kiến thức/Kỹ năng)
|
Mục tiêu dạy-học
|
Phương pháp dạy – học
|
1. Các khái niệm về thời gian dùng trong thiên văn học.
2. Các khái niệm về múi giờ, giờ múi, giờ quốc tế, giờ pháp định, giờ tàu. Phương pháp đổi ngày khi tàu đi qua kinh tuyến đổi ngày.
|
1. Nắm được cách chuyển đổi các loại thời gian trên tàu biển.
2. Sử dụng các loại thời gian phục vụ bài toán xác định vị trí tàu.
|
- Thuyết giảng;
- Thảo luận.
- Làm bài tập.
|
Chủ đề 4: Các dụng cụ, máy móc thiên văn hàng hải
Nội dung
(Kiến thức/Kỹ năng)
|
Mục tiêu dạy-học
|
Phương pháp dạy – học
|
1. Lịch thiên văn hàng hải.
2. Các loại bảng tính hàng hải.
3. Quả cầu sao, đĩa tìm sao, các loại đồng hồ đo thời gian.
4. Sextan hàng hải.
|
1. Sử dụng thành thạo các tài liệu để xác định các tọa độ cần dùng trong tính toán thiên văn xác định vị trí tàu.
2. Sử dụng thành thạo các loại máy móc thiên văn hàng hải để đo đạc lấy số liệu phục vụ công tác xác định vị trí tàu.
|
- Thuyết giảng;
- Thảo luận.
|
Chủ đề 5: Hiệu chỉnh độ cao thiên thể đo bằng sextan hàng hải
Nội dung
(Kiến thức/Kỹ năng)
|
Mục tiêu dạy-học
|
Phương pháp dạy – học
|
1. Các loại sai số tồn tại trong đo đạc
2. Hiệu chỉnh độ cao thiên thể đo trên chân trời nhìn thấy.
3. Các bài toán hiệu chỉnh độ cao thiên thể.
|
1. Nắm được các loại sai số tồn tại trong đo đạc bằng sextan hàng hải.
2. Sử dụng thành thạo các loại bảng tính để hiệu chỉnh sai số.
|
- Thuyết giảng;
- Thảo luận.
- Làm bài tập.
|
Chủ đề 6: Những kiến thức cơ bản của lý thuyết sai số
Nội dung
(Kiến thức/Kỹ năng)
|
Mục tiêu dạy-học
|
Phương pháp dạy – học
|
1. Phân loại sai số quan sát, sai số hệ thống và sai số ngẫu nhiên. Phương pháp giảm sai số.
2. Đánh giá độ chính xác quan sát.
3. Những phương pháp tính sai số quân phương.
|
1. Nắm được các loại sai số hệ thống và sai số ngẫu nhiên trong quan sát đo đạc số liệu.
2. Biết phương pháp đánh giá sai số để phục vụ bài toán xác định vị trí tàu.
|
- Thuyết giảng;
- Thảo luận.
|
Chủ đề 7: Xác định sai số la bàn bằng thiên văn
Nội dung
(Kiến thức/Kỹ năng)
|
Mục tiêu dạy-học
|
Phương pháp dạy – học
|
1. Cơ sở lý thuyết của việc xác định sai số la bàn bằng thiên văn
2. Các phương pháp xác định sai số la bàn
3. Những nhân tố ảnh hưởng đến độ chính xác của việc xác định sai số la bàn bằng thiên văn.
4. Thực hành xác định sai số la bàn
|
1. Nắm được các cách tính toán phương vị thiên thể tính theo các công thức lượng giác cầu và theo bảng tính hàng hải.
2. Biết cách sử dụng la bàn đo phương vị thiên thể, kết hợp với phương vị tính toán để tìm ra sai số la bàn.
|
- Thuyết giảng;
- Thảo luận.
|
Chủ đề 8: Cơ sở lý thuyết của phương pháp xác định vị trí tàu bằng thiên văn
Nội dung
(Kiến thức/Kỹ năng)
|
Mục tiêu dạy-học
|
Phương pháp dạy – học
|
1. Quan hệ giữa vị trí người quan sát trên mặt đất và vị trí thiên đỉnh trên thiên cầu. Những nguyên tắc xác định vị trí thiên đỉnh
2. Khái niệm về đường đẳng trị, đường vị trí thiên văn, vòng đẳng cao và ứng dụng của chúng.
3. Đường vị trí độ cao thiên thể.
|
1. Phân biệt được các đường đẳng trị, đường vị trí thiên văn, vòng đẳng cao.
2. Biết ứng dụng các đường vị trí độ cao thiên thể để xác định vị trí tàu.
|
- Thuyết giảng;
- Thảo luận.
|
Chủ đề 9: Phương pháp xác định vị trí tàu bằng thiên văn
Nội dung
(Kiến thức/Kỹ năng)
|
Mục tiêu dạy-học
|
Phương pháp dạy – học
|
1. Phương pháp đường vị trí độ cao. Các yếu tố của đường vị trí độ cao và cách tính.
2. Các phương pháp xác định thành phần đường vị trí độ cao.
3. Xây dựng đường vị trí độ cao thiên thể trên hải đồ và trên giấy.
4. Sai số trong đường vị trí độ cao, khái niệm về dải vị trí.
5. Lý thuyết của phương pháp xác định vị trí tàu và đánh giá độ chính xác của nó.
6. Trình tự các bước xác định vị trí tàu.
|
1. Nắm được các yếu tố của đường vị trí độ cao để làm cơ sở cho việc tác nghiệp các đường vị trí độ cao thiên thể trên hải đồ và trên giấy.
2. Biết cách quan sát thiên thể vào những thời điểm khác nhau trong ngày để xác định vị trí tàu bằng các đường vị trí độ cao.
3. Biết đánh giá sai số của vị trí xác định.
|
- Thuyết trình;
- Thảo luận.
- Làm bài tập.
|
Chủ đề 10: Phương pháp xác định riêng biệt vĩ độ và kinh độ
Nội dung
(Kiến thức/Kỹ năng)
|
Mục tiêu dạy-học
|
Phương pháp dạy – học
|
1. Điều kiện lợi nhất của vị trí thiên thể để xác định riêng biệt vĩ độ và kinh độ.
2. Xác định vĩ độ theo độ cao qua kinh tuyến của thiên thể.
3. Xác định vĩ độ theo độ cao gần qua kinh tuyến của Mặt trời và vĩ độ theo độ cao sao Bắc cực.
|
1. Biết chọn lựa thời điểm tốt nhất để xác định riêng biệt vĩ độ và kinh độ.
2. Biết xác định riêng biệt vĩ độ và kinh độ người quan sát.
|
- Thuyết giảng;
- Thảo luận.
|
4.2 Mục tiêu dạy - học của các chủ đề/bài thực hành
Chủ đề 11: Thực hành thiên văn hàng hải
Nội dung
(Kiến thức/Kỹ năng)
|
Mục tiêu dạy-học
|
1. Thực hành Lịch thiên văn hàng hải.
2. Thực hành sử dụng bảng tính hàng hải.
3. Thực hành sử dụng đĩa tìm sao.
4. Thực hành sử dụng sextan hàng hải.
|
- Sử dụng thành thạo các loại tài liệu, máy móc thiên văn hàng hải để đo đạc lấy số liệu phục vụ công tác xác định vị trí tàu.
|
5. Phân bổ thời gian của học phần
Chủ đề lý thuyết
|
Số tiết
|
Chủ đề/bài thực hành
|
Số tiết
|
1
|
6
|
11
|
10
|
2
|
5
|
|
|
3
|
2
|
|
|
4
|
3
|
|
|
5
|
2
|
|
|
6
|
3
|
|
|
7
|
3
|
|
|
8
|
4
|
|
|
9
|
5
|
|
|
10
|
2
|
|
|
Tổng số tiết
|
35
|
Tổng số tiết
|
10
|
6. Tài liệu dạy và học
TT
|
Tên tác giả
|
Tên tài liệu
|
Năm xuất bản
|
Nhà xuất bản
|
Địa chỉ
khai thác tài liệu
|
Mục đích
sử dụng
|
Tài liệu chính
|
Tham khảo
|
1
|
Phạm Viết Trinh & Nguyễn Đình Noãn
|
Giáo trình Thiên văn đại cương
|
1999
|
Giáo dục
|
Thư viện
|
x
|
|
2
|
Nguyễn Cảnh Sơn
|
Thiên văn hàng hải tập 1,2,3
|
2004
|
Đại học Hàng hải
|
Đại học
Hàng hải
|
x
|
|
3
|
Nguyễn Đức Sĩ
|
Bài giảng Thiên văn hàng hải
|
2016
|
Đại học Nha Trang
|
Thư viện
|
x
|
|
4
|
ĐH Giao thông Vận tải TPHCM
|
Thiên văn hàng hải
|
2004
|
Đại học GTVT
|
Đại học GTVT
|
|
x
|
5
|
Tiếu Văn Kinh
|
Sổ tay hàng hải
|
2006
|
GTVT
|
Thư viện
|
|
x
|
6
|
Himadri K.Lahiry
|
The Elements of Navigation and Nautical Astronomy
|
1992
|
Nautical Publishers Great Britain
|
Bộ môn
Hàng hải
|
x
|
x
|
7
|
МИНИСТЕРСТВО ОБОРОНЫ СОЮЗА CCP
|
Bыcoты и Aзимуты
Мopexoдные Taблицa (MT)
B105
|
1969
1975
1965
|
Moscow
Moscow
China
|
Bộ môn
Hàng hải
|
x
|
|
8
|
Her Majesty’s Nautical Almanac Office United Kingdom Hydrographic Office & Nautical Almanac Office United States Naval Observatory
|
The Nautical Almanac for the Year
|
2010
2016
|
Great Britain & Washington
|
Bộ môn
Hàng hải
|
x
|
|
7. Yêu cầu của giảng viên đối với học phần
Để thực hiện tốt các chủ đề của học phần, yêu cầu sinh viên:
- Tham dự đầy đủ các buổi lên lớp, nội dung tiết học, tham gia trả lời các vấn đề do giảng viên nêu ra.
- Tự nghiên cứu tài liệu để có thể trả lời các câu hỏi do giảng viên đặt ra, chuẩn bị bài cho tiết học tiếp theo.
- Có thể gặp gỡ, trao đổi về nội dung và phương pháp học tập của bản thân với giảng viên đồng thời tuân thủ các quy định khác do Bộ môn, Viện và Nhà trường đề ra.
8. Đánh giá kết quả học tập
8.1 Lịch kiểm tra giữa kỳ (dự kiến)
Lần kiểm tra
|
Tuần thứ
|
Hình thức kiểm tra
|
Chủ đề/Nội dung được kiểm tra
|
1
|
6
|
Viết
|
Chủ đề 1, 2.
|
2
|
9
|
Viết
|
Chủ đề 1, 2, 5, 9.
|
8.2 Thang điểm học phần
TT
|
Điểm đánh giá
|
Trọng số
(%)
|
1
|
Điểm các lần kiểm tra giữa kỳ
|
20
|
2
|
Điểm chuyên cần
|
10
|
3
|
Điểm thực hành và viết thu hoạch
|
20
|
4
|
Thi kết thúc học phần
|
50
|
TRƯỞNG BỘ MÔN GIẢNG VIÊN
Nguyễn Đức Sĩ Nguyễn Đức Sĩ
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |
